Verslag over de doorlichting van GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de doorlichting van GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer 1289 Instelling GO! basisschool Dol-fijn Rillaar Directeur Katrien ALBRECHTS Adres Ebdries RILLAAR Telefoon Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres GO! scholengroep ADITE Boudewijnvest 1_A DIEST B-ADITE Boudewijnvest 1A DIEST GO! CLB Adite Limburg-Noord Sint-Margrietstraat KOERSEL Dagen van het doorlichtingsbezoek , , Einddatum van het doorlichtingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Hilde BOSMANS Stefan PASTURE DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 1/26

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING SAMENVATTING DOORLICHTINGSFOCUS Leergebieden in de doorlichtingsfocus Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden? Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie Kleuteronderwijs: mens en maatschappij Kleuteronderwijs: wetenschappen en techniek Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie, mens en maatschappij, wetenschappen en techniek Lager onderwijs: wiskunde Lager onderwijs: mens en maatschappij Lager onderwijs: wetenschappen en techniek Lager onderwijs: mens en maatschappij en wetenschappen en techniek Voldoet de school aan de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne? Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Respecteert de school de overige reglementering? BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Sociale en emotionele begeleiding Loopbaanbegeleiding ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL Wat doet de school goed? Wat kan de school verbeteren? Wat moet de school verbeteren? ADVIES BETREFFENDE DE ERKENNINGSVOORWAARDEN OVERIGE REGELGEVING: REGELING VOOR VERVOLG...26 DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 2/26

3 INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de school 1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering, 2. de kwaliteitsbewaking door de school, 3. het algemeen beleid van de school. Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele school aan de hand van het CIPOreferentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, onderzoekt het inspectieteam in de school een selectie van de onderwijsreglementering: het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen Hiertoe selecteert de onderwijsinspectie een aantal leergebieden. Daarbij onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen uit het CIPOreferentiekader: het onderwijsaanbod de uitrusting de evaluatiepraktijk de leerbegeleiding. een selectie van andere erkenningsvoorwaarden, waaronder de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne. een selectie van overige regelgeving. 2. Om de kwaliteitsbewaking door de school na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de school voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor doelgerichtheid: welke doelen stelt de school voorop? ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de school om efficiënt en doelgericht te werken? doeltreffendheid: bereikt de school de doelen en gaat de school dit na? ontwikkeling: heeft de school aandacht voor nieuwe ontwikkelingen? DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 3/26

4 3. Het inspectieteam onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de school aan de hand van vier procesvariabelen: leiderschap, visieontwikkeling, besluitvorming, kwaliteitszorg. In dit luik rapporteert het inspectieteam ook over het zorg- en gelijkeonderwijskansenbeleid van de school. Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie uitbrengt, hebben betrekking op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de school of van structuuronderdelen als de school binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorlichtingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 4/26

5 1 SAMENVATTING GO! Basisschool 'Dol-fijn' is gelegen in het Rillaar, een deelgemeente van Aarschot. De leerlingen komen voornamelijk uit de onmiddellijke schoolomgeving. De laatste ren steeg het leerlingenaantal sterk. Hierdoor zijn er heel wat nieuwe leerkrachten in de school tewerkgesteld. In de lagere afdeling leidt dit momenteel tot de geleidelijke invoering van parallelklassen. 'Samen leren en samen leven' gebeuren vanuit een overtuigde en gezamenlijk gedragen schoolvisie. Hiervoor staat elke dag opnieuw een gemotiveerd schoolteam klaar. Alle teamleden besteden veel aandacht aan het welbevinden en de betrokkenheid van de kinderen en aan de ontwikkeling van vaardigheden zoals leren omgaan met elkaar en kritisch en creatief denken. Ook het zelfsturend leren en het talentgericht onderwijs lopen als een rode draad door het schoolleven. Op basis van het vooronderzoek van 30 nuari 2017 bepaalde de onderwijsinspectie de focus van deze doorlichting. Ze onderzocht in beide afdelingen de leergebieden wiskunde, mens en maatschappij en wetenschappen en techniek. Daarnaast peilde de onderwijsinspectie naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de loopbaanbegeleiding en de sociale en emotionele begeleiding. Tevens onderzocht ze aspecten van het algemeen beleid. Ten slotte ging ze ook een selectie van de regelgeving na en de mate waarin de school aandacht heeft voor de bewoonbaarheid, de veiligheid en de hygiëne van de leeromgeving. Voor het leergebied mens en maatschappij en het leergebied wetenschappen en techniek leveren de kleuteronderwijzers voldoende inspanningen om de ontwikkelingsdoelen bij de kleuters na te streven. De kleuteronderwijzers werken thema's uit die aansluiten bij de leef- en ervaringswereld van de kleuters. Ze streven een evenwichtig onderwijsaanbod na en toetsen dit sinds dit schoolar af aan het leerplan. Het activiteitenaanbod is in de meeste klassen rijk en gevarieerd. De kleuteronderwijzers creëren uitnodigende speelleersituaties die bijdragen tot een hoge betrokkenheid van de kleuters. De kleuters krijgen heel wat kansen om hun blik op de wereld te verruimen en om de wereld van natuur, techniek, tijd en ruimte te onderzoeken en te begrijpen. Activiteiten rond milieu, verkeer, mens en maatschappij dragen bij tot de maatschappelijke weerbaarheid. De verrijking van de speelleerhoeken met concrete materialen maakt het aanbod levensecht en werkelijkheidsnabij. De kleuters krijgen hierdoor ruime kansen om te exploreren en te experimenteren. Ook de inrichting van het schooldomein met de moes- en insectentuin leent zich daartoe uitstekend. Voor het leergebied wiskundige initiatie slagen de kleuteronderwijzers onvoldoende in hun opdracht om bij de kleuters de ontwikkelingsdoelen na te streven. Het onderwijsaanbod, de evaluatiepraktijk en de begeleiding van de kleuters zijn nog onvoldoende doelgericht. De kleuteronderwijzers besteden binnen het activiteitenaanbod minder aandacht aan de domeinen meten en ruimte en streven binnen het domein getallen vaak dezelfde doelen na. Op schoolniveau zijn er geen duidelijke afspraken over de wijze waarop en de intensiteit waarmee kleuters geobserveerd worden. Sommige kleuteronderwijzers merken problemen niet, of te laat op en slagen er onvoldoende in om een planmatige en doeltreffende zorgwerking op te zetten. De kleuteronderwijzers zetten onvoldoende in op de verwerving van wiskundige begrippen en maakten hierover geen duidelijke afspraken. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 5/26

6 In de lagere afdeling lag de kwaliteit van de leerbegeleiding eveneens mee aan de basis van het tekort voor wiskunde. De onderwijzers hanteren een sterk organisatiemodel om te differentiëren. De ondersteuning van rekenzwakke leerlingen richt zich echter voornamelijk op verlengde instructie en begeleide oefenmomenten, en niet op het remediëring van dieperliggende oorzaken. De leerbegeleiding is te weinig systematisch en doelgericht en sluit onvoldoende aan bij de individuele noden van de leerlingen. Om invulling te geven aan de verschillende domeinen van wiskunde baseren de onderwijzers zich op een onderwijsleerpakket. In de bovenbouw wijzigen de onderwijzers de volgorde van de aangereikte lessen en kiezen ze voor een sterk geïsoleerde benadering van de verschillende domeinen van dit leergebied. Deze aanpak strookt niet helemaal met de uitgangspunten van het leerplan. De aandacht voor probleemoplossende vaardigheden en attitudinale doelen binnen het onderwijsaanbod is wisselend. De evaluatiepraktijk is evenwichtig en representatief voor de verschillende domeinen van het leerplan. Voor het leergebied mens en maatschappij en het leergebied wetenschappen en techniek komt het team van de lagere afdeling tegemoet aan de verwachtingen van de maatschappij. Voor de samenstelling van het onderwijsaanbod baseren de onderwijzers zich eveneens op een onderwijsleerpakket. Het vrij strakke gebruik van dit pakket heeft een remmend effect op de brede uitwerking van thema's. In aansluiting bij de schoolvisie, waarin contextrijk leren en eigenaarschap voorop staan, krijgen de leerlingen geregeld kansen om actief te leren, handelend te ontdekken en een onderzoekende houding te ontwikkelen. Coöperatieve werkvormen, waarbij de leerlingen verantwoordelijk zijn om samen leerstof te verzamelen en te verwerken, bevorderen de motivatie en betrokkenheid en hebben een positief effect op de zelfsturing en ondernemingszin van de leerlingen. De onderwijzers integreren op een natuurlijke wijze media en de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren, sociale vaardigheden en ICT in deze leergebieden. Wat het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de loopbaanbegeleiding betreft, neemt de school meerdere initiatieven die de leerlingen ondersteunen. Loopbaanbegeleiding wordt voornamelijk benaderd vanuit zorg. Onder meer met een goede leerbegeleiding wil de school de schoolloopbaan van de leerlingen stroomlijnen. Outputgegevens tonen aan dat de school hier nog niet in slaagt. Daarnaast zet het team acties op om de overgangen naar volgende leerren en niveaus verlagen. Het zijn vooral de diverse acties die leerlingen geleidelijk voorbereiden op het secundair onderwijs die in het oog springen. Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de sociale en emotionele begeleiding wijst uit dat dit proces een centrale plaats krijgt in de werking. Er zijn tal van initiatieven op school- en klasniveau die het welbevinden van de leerlingen ondersteunen en die kansen creëren voor een veelzijdige ontwikkeling binnen een veilig schoolklimaat. Het schoolteam zet doelgericht in op talenten van leerlingen en benadert ze vanuit een positieve en waarderende bril. Het legt daarbij de nadruk op de groeikracht van de leerlingen, wil leerlingen laten ervaren waarin ze sterk zijn en zo het positieve zelfbeeld en de motivatie versterken. Het onderzoek naar het algemeen beleid toont aan dat de directeur een dynamisch en motiverend beleid voert. Ze creëert een leef- en werkklimaat met ruimte voor dialoog en reflectie en legt zo het fundament voor de school als lerende organisatie. Het schoolteam neemt geregeld aspecten van haar werking onder de loep. Er is nog een groeimarge om leerprestaties, outcomes en schoolloopbaangegevens grondiger te analyseren en er zo nodig gerichte acties aan te koppelen. Rekening houdend met het goede schoolklimaat, de beschikbare competenties en de aanwezige ontwikkelingsdynamiek sluit de onderwijsinspectie deze doorlichting, na deliberatie van het tekort voor wiskunde in beide afdelingen, af met een gunstig advies voor het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen, de overige erkenningsvoorwaarden, de regelgeving en de erkenningsvoorwaarde 'bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne'. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 6/26

7 2 DOORLICHTINGSFOCUS Op basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichting selecteerde de onderwijsinspectie onderstaande leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen voor verder onderzoek. 2.1 Leergebieden in de doorlichtingsfocus Kleuteronderwijs - Leergebieden wiskundige initiatie wetenschappen en techniek mens en maatschappij Lager onderwijs - Leergebieden wiskunde wetenschappen en techniek mens en maatschappij 2.2 Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus Onderwijs - Begeleiding Loopbaanbegeleiding Sociale en emotionele begeleiding DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 7/26

8 3 RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? 3.1 Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden? Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen levert voor de geselecteerde leergebieden het volgende op Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie Voldoet niet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied wiskundige initiatie in onvoldoende mate na. Het onderwijsaanbod is onvoldoende doelgericht, evenwichtig en gradueel opgebouwd. Doelgerichte observatie en adequate leerbegeleiding in aansluiting bij individuele noden van de kleuter zijn geen algemene verworvenheid. Kleuters met specifieke noden op vlak van wiskundige ontwikkeling kunnen onvoldoende rekenen op een systematische en adequate begeleiding Kleuteronderwijs: mens en maatschappij Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied mens en maatschappij in voldoende mate na. De kleuteronderwijzers werken thema s uit die nauw aansluiten bij de leef- en belevingswereld en de interesse van de kleuters. Het onderwijsaanbod biedt voldoende kansen voor kleuters om zich breed en harmonisch te ontwikkelen binnen de domeinen van dit leergebied. De kleuteronderwijzers voorzien gevarieerde activiteiten waarbij de kleuters op een betrokken manier wereldoriënterende vaardigheden verwerven Kleuteronderwijs: wetenschappen en techniek Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied wetenschappen en techniek in voldoende mate na. De kleuteronderwijzers organiseren activiteiten die tegemoet komen aan de natuurlijke exploratiedrang van de kleuters. De kleuters krijgen geregeld kansen om op hun niveau eenvoudige technische systemen en processen en natuurlijke verschijnselen te onderzoeken. Er zijn voldoende materialen om de doelen voor die domeinen bereiken. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 8/26

9 Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie, mens en maatschappij, wetenschappen en techniek Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren Sinds dit schoolar gebruiken de kleuteronderwijzers het leerplan om het onderwijsaanbod te plannen. Ze vertrekken bij de uitwerking van een thema vooral vanuit activiteiten en houden minder rekening met de na te streven leerplandoelen. Hierdoor is het onderwijsaanbod nog te weinig doelgericht. Sinds kort maken ze functioneel gebruik van het digitaal planningsinstrument om het onderwijsaanbod te bewaken. De kleuteronderwijzers kiezen voor thema s die nauw aansluiten bij de leef- en belevingswereld van de kleuters. Een aantal thema s ligt bij aanvang van het schoolar vast. Geregeld werken de kleuteronderwijzers nieuwe thema s uit die inspelen op de interesse van de kleuters. Het is echter nog niet de gewoonte om de kleuters bij de keuze of de invulling van een thema inspraak te geven. In overwegend alle klassen zorgen de kleuteronderwijzers voor een aantrekkelijk en gevarieerd activiteitenaanbod en creëren ze uitdagende speelleersituaties die de betrokkenheid van de kleuters stimuleren. De afspraken omtrent de leerlijnen en de degelijke uitwerking van het hoekenen contractwerk zijn waardevolle initiatieven om de verticale samenhang in de kleuterafdeling te bevorderen. Specifiek voor wiskundige initiatie ontbreken afspraken voor het aanbrengen van wiskundige begrippen over de klassen heen. Om de drempel tussen de kleuterafdeling en de lagere afdeling te verlagen, bestaan er informeel een aantal afspraken rond de leergebieden in de focus. Deze weerspiegelen zich nog onvoldoende op uitvoeringsniveau. Naast een geïntegreerd aanbod voorzien de kleuteronderwijzers activiteiten waarbij ze specifieke wiskundige doelen vooropstellen. Het onderwijsaanbod voor dit leergebied is echter onevenwichtig samengesteld. De domeinen meten en ruimte zijn veel minder in het aanbod vertegenwoordigd. Voor het domein getallen streven de kleuteronderwijzers vaak dezelfde doelen na. Ze integreren nog te weinig de didactische en methodologische uitgangspunten van het leerplan in hun onderwijspraktijk. Ze voorzien te weinig een gedifferentieerd activiteitenaanbod dat tegemoetkomt aan de ontwikkelingsbehoeften van de kleuter. De diepgang bij de invulling en de opvolging van de verschillende niveaus binnen het wiskundig handelen ontbreekt vaak. De kleuteronderwijzers creëren een rijke voedingsbodem om kleuters te begeleiden in hun wordingsproces tot talentvolle, bewuste, respectvolle en participerende burgers. De ontplooiing van de identiteit en de ontwikkeling van de persoonlijke talenten van de kleuters staan daarbij voorop. De meeste kleuteronderwijzers stimuleren de kleuters om initiatief te nemen, eigen keuzes te maken en hun verantwoordelijkheid op te nemen. Deze aanpak bevordert de ontwikkeling van het zelfsturend leren. Ook de gradueel opgebouwde leerlijn rond hoeken- en contractwerk leent zich hier uitstekend toe. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 9/26

10 Binnen het leergebied wetenschappen en techniek biedt het schooldomein met de moestuin, de insectentuin ruime kansen om het natuuronderwijs vanuit meerdere invalshoeken te benaderen. Nu en dan betrekken de kleuteronderwijzers ouders en externen bij het organiseren van activiteiten en integreren ze boeiende elementen van levende, niet-levende natuur en gezondheid in de thema-uitwerking. Specifiek voor het domein techniek voorzien sommige kleuteronderwijzers op geregelde tijdstippen activiteiten waarbij de kleuters kansen krijgen om op hun niveau eenvoudige technische systemen en processen waar te nemen, te onderzoeken en te begrijpen. Materieel beheer Uitrusting Ontwikkelingsmaterialen De meeste klassen zijn aantrekkelijk en overzichtelijk ingericht en beschikken over rijke materialen. De kleuteronderwijzers van de oudste kleuters hebben de beschikbare klasruimte uitgebreid met werk- en speelhoeken in de gang. Elke hoek heeft zijn specifieke inrichting en uitrusting. In een aantal klassen is de verrijking van de hoeken met zelfgemaakte materialen in relatie tot het thema bijzonder uitnodigend. Dit zorgt voor een hoge betrokkenheid van de kleuters. Het aanbod prikkelt de kleuters om nieuwe ontdekkingen te doen en stimuleert hen om tot echte interactie en spel in de verschillende speelleerhoeken te komen. De kleuteronderwijzers maakten afspraken rond de aanwezigheid van de kalenders en aanduiding van de hoeken. De pictografische voorstelling ervan vertoont een beperkte gradatie. In sommige klasgroepen zijn er weinig pictogrammen die structuur brengen in de ruimte. Ook het functioneel gebruik van kaders om tijd te structureren en om tijdsbegrippen bij te brengen is wisselend. Met uitzondering van de puzzelrups is het niet de gewoonte om gradatie in de moeilijkheidsgraad van de speelleermaterialen aan te brengen. De winkel biedt heel wat kansen om in spontaan spel of speelleersituaties invulling te geven aan wiskundige activiteiten, maar wordt nog te weinig aangewend om kleuters doelgericht wiskundige inzichten te laten opdoen. Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Kindvolgsysteem Gericht op bijsturing Het team van de kleuterafdeling is zoekende om haar observatie- en evaluatiepraktijk te optimaliseren. Dit leidde recent tot bijkomende afspraken binnen de observatiepraktijk. Voorlopig zijn deze initiatieven nog ontoereikend om de ontwikkelingsevolutie van de kleuter adequaat op te volgen en om mogelijke hiaten duidelijk in kaart te brengen. De kleuteronderwijzers hebben niet de gewoonte om de planning en de observatie op elkaar af te stemmen. De voorgelegde observaties missen evenwicht en representativiteit ten aanzien van de verschillende domeinen van de leergebieden in de focus. Voor de leergebieden mens en maatschappij en wetenschappen en techniek zijn nauwelijks observatiegegevens voor handen. Voor het leergebied wiskundige initiatie beperken ze zich hoofdzakelijk tot het domein getallen. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 10/26

11 Bij de oudste kleuters neemt de school een genormeerde toets af waarmee ze een aantal basisvaardigheden voor wiskundige initiatie in kaart brengt. Sinds de uitbreiding van het zorgteam worden deze evaluatiegegevens sterker benut om een grondigere analyse op kind- en groepsniveau uit te voeren en om deze gegevens aan te wenden om het onderwijs- en zorgaanbod meer structureel en doelgericht vorm te geven. Door de recente koerswijziging is het nog te vroeg om uitspraken te doen of deze aanpak rendeert. Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Binnen het gevoerde zorgbeleid ligt een zware verantwoordelijkheid bij de klasleerkracht. De weinig doelgerichte observatie- en evaluatiepraktijk leidt in een aantal gevallen tot een onvolledige beeldvorming. Sommige kleuteronderwijzers merken problemen niet, of te laat op waardoor er kansen verloren gaan om vroegtijdig en adequaat in te spelen op specifieke noden van de kleuters. De kleuteronderwijzers slagen er nog niet in om een krachtige invulling te geven aan het beoogde zorgcontinuüm. Uit de gesprekken blijkt dat zorginterventies vooral ad hoc gebeuren en dat structureel ingebouwde preventieve en remediërende interventies onvoldoende aan de orde zijn. Het hoeken- en contractwerk is degelijk uitgewerkt en wordt geleidelijk doorheen de opeenvolgende leeftijdsgroepen opgebouwd. De kleuters nemen hun verantwoordelijkheid op en leggen een grote zelfstandigheid aan de dag. Deze organisatievorm zorgt ervoor dat de kleuteronderwijzers hun rol als eerstelijnszorgverstrekker kunnen opnemen. De tweedelijnszorg zit in een opstartfase. Tot vorig schoolar waren er binnen de kleuterafdeling structureel geen lestijden voor tweedelijnszorg beschikbaar. Het team heeft weinig ervaring met een handelingsgerichte en planmatige aanpak van kleuters met specifieke ondersteuningsnoden. Professionalisering Deskundigheidsbevordering Nascholingen De kleuterafdeling werkt geregeld samen met een expertisecentrum voor onderwijs en slaagde erin om belangrijke concepten in haar werking te integreren. Het team van de kleuterafdeling benut de aangereikte feedback om de onderwijskwaliteit te optimaliseren Lager onderwijs: wiskunde Voldoet niet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor het leergebied wiskunde in onvoldoende mate. Inspanningen om de kwaliteit van het wiskundeonderwijs te optimaliseren, leveren niet het gewenste resultaat op. Een te weinig adequate en doelgerichte aanpak van de leerbegeleiding draagt ertoe bij dat sommige leerlingen niet de gewenste leerwinst maken. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren Het team van de lagere afdeling stelde zelf vast dat de resultaten op genormeerde toetsen niet het gewenste resultaat opleverden. Deze vaststellingen gaven enkele ren geleden aanleiding tot de invoering van een nieuwe onderwijsleerpakket, de clustering van leerstofinhouden en de invoering van het viersporenbeleid. Het team heeft nog niet nagegaan of deze maatregelen daadwerkelijk bijgedragen hebben tot de verhoging van de kwaliteit van het wiskundeonderwijs. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 11/26

12 Voor de invulling van het onderwijsaanbod van wiskunde baseren de onderwijzers zich op een onderwijsleerpakket. Voorafgaand aan de invoering hebben ze het onderwijsaanbod nauwgezet afgetoetst aan de vereisten van het leerplan en de nodige aanpassingen doorgevoerd. In de bovenbouw wijzigen de onderwijzers de volgorde van de aangereikte lessen en kiezen ze voor een sterk geïsoleerde benadering van de verschillende domeinen van dit leergebied. Ze behandelen achtereenvolgens gedurende een lange periode een bepaald domein en clusteren hiervoor de aangereikte oefenmaterialen uit het onderwijsleerpakket. Deze aanpak stemt niet overeen met didactische en methodologische oriënteringspunten die het leerplan vooropstelt. Voor de verticale samenhang verwijzen de onderwijzers naar de doorgaande lijn in het onderwijsleerpakket. Om te anticiperen op vastgestelde problemen, voerde het team een aantal eenvoudige rekenmethodieken in. Meerdere onderwijzers volgden hiervoor een nascholing bij een expertisecentrum dat gespecialiseerd is in de aanpak en schoolse ondersteuning van leerlingen met leerstoornissen of leerproblemen. De onderwijzers verwoorden dat binnen actief wiskundeonderwijs het belangrijk is dat de leerlingen al handelend wiskundige inzichten kunnen verwerven. Observatie en gesprekken tonen aan dat de onderwijzers nog te weinig stil staan bij het gebruik van concrete materialen. De wisselwerking tussen het werken op concreet niveau en het opereren op het abstracte niveau ondersteunt het inzichtelijke proces op voorwaarde dat aan de concrete hulpmiddelen eisen worden gesteld. Met het viersporenmodel wil het team van de lagere afdeling gericht differentiëren in de onderwijsaanpak en -inhouden. Binnen spoor 1 krijgen de leerlingen met mindere wiskundige competenties een sterke ondersteuning en begeleiding door de onderwijzer. Observatie in de klassen toont een wisselend beeld in de wijze waarop de onderwijzer de instructiefase uitvoert of de oefenfase begeleidt. Sommige onderwijzers sturen onbewust door hun vraagstelling het wiskundig denken van de leerlingen aan, creëren in de instructiefase nog te weinig betekenisvolle probleemsituaties waarin de leerlingen met elkaar in overleg kunnen gaan en samen probleemoplossende vaardigheden en oplossingsstrategieën kunnen ontwikkelen. Het inspectieteam waardeert de inspanningen die alle teamleden leveren om klasintern te differentiëren. Tempo- en inhoudelijke differentiatie zitten structureel ingebed in de werking. Verlengde instructiemomenten en zelfstandige werkvormen worden benut om leerlingen klasintern te ondersteunen. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 12/26

13 Binnen het viersporenbeleid krijgen leerlingen met hogere wiskundige competenties voldoende kansen om informatie zelfstandig te verwerken, problemen op te lossen en hun denk- en leerhandelingen te ontwikkelen. De leerlingen kunnen hiervoor gebruik maken van een onthoudboekje waarin de leerinhouden en referentiekaders voor een bepaald leerar opgenomen zijn. Tevens krijgen ze de mogelijkheid om onderling elkaar te helpen en ideeën uit te wisselen. De onderwijzers maken minder tijd vrij om samen met deze leerlingen te reflecteren over hun eigen inzichten, aanpakstrategieën en oplossingsprocedures en die van anderen. Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen Op schoolniveau zijn voldoende materialen aanwezig om de leerlingen tot de vooropgestelde inzichten te laten komen. Enkele onderwijzers benutten de aanwezige IPAD s en schakelen dit medium in om de leerstof in te oefenen. Op schoolniveau bestaan geen echte afspraken over de aanwezigheid van heuristieken en algoritmes in het klasbeeld. De plaats van deze ondersteunende wandplaten in meerdere klassen belemmert het functioneel gebruik ervan. Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Leerlingvolgsysteem Gericht op bijsturing De onderwijzers evalueren de leerlingen voornamelijk op basis van de methodegebonden toetsen. Dat leidt op schoolniveau tot een vrij evenwichtige en representatieve evaluatie voor de verschillende domeinen van het leerplan. Aanvullend neemt de school voor wiskunde de genormeerde toetsen van een leerlingvolgsysteem af. Ze benut deze resultaten tot op zekere hoogte. Het is nog geen gewoonte om op basis van deze resultaten conclusies te trekken voor mogelijke bijsturingen in het onderwijsaanbod of het eigen pedagogisch handelen. Alle onderwijzers leveren inspanningen om risicoleerlingen binnen het uitgewerkte viersporenmodel te ondersteunen. Deze ondersteuning richt zich voornamelijk op verlengde instructie en begeleide oefenmomenten, maar niet op het stapsgewijs remediëren van dieper liggende oorzaken. Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Het leerlingvolgsysteem biedt een duidelijk overzicht van de wiskundige ontwikkeling van een leerling. De zorgcoördinator steekt veel tijd in de registratie en de individuele analyse van de resultaten van genormeerde toetsen. Deze informatie leidt op uitvoeringsniveau onvoldoende tot een doelgerichte ondersteuning en remediëring van de leerlingen. Uit de verslagen van het intern overleg blijkt dat meerdere leerlingen die bij de aanvang van het eerste leerar niet over de nodige wiskundige inzichten beschikten of die zich al geruime tijd in de risicozone bevonden of in niveau afdaalden, niet op een doelgerichte en adequate ondersteuning konden rekenen. De wijze waarop de school momenteel haar verhoogde zorg invult, is ontoereikend voor een functionele en doelgerichte leerbegeleiding. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 13/26

14 Handelingsgericht werken kent nog een duidelijke groeimarge. Het schoolteam heeft beperkte ervaring met een duidelijke afbakening van een zorgvraag en het opstellen van een handelingsplan om leerlingen met specifieke noden op wiskundig vlak te begeleiden. Het inspectieteam stelt vast dat er binnen leerbegeleiding een zware verantwoordelijkheid rust bij de klasleerkrachten. Binnen de huidige invulling van het takenpakket van de zorgcoördinator is er weinig ruimte om leerlingen stapsgewijs te remediëren. Het inspectieteam stelt vast dat veel tijd gaat naar organisatorische aspecten van de werking. Het procentueel aandeel kleuters van de eigen school dat niet slaagt in het eerste leerar en het procentueel aandeel zittenblijvers liggen beduidend hoger in vergelijking met scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie. Dit geldt ook voor het procentueel aandeel leerlingen dat doorstroomt naar het eerste ar B van het secundair onderwijs. Deze gegevens hebben geen aanleiding gegeven tot een kritische analyse van de zorgwerking Lager onderwijs: mens en maatschappij Voldoet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor mens en maatschappij in voldoende mate. Het onderwijsaanbod is evenwichtig en volledig samengesteld met de nodige aandacht voor verticale samenhang. Via activerende werkvormen krijgen de leerlingen kansen om inzichten in de maatschappelijke structuren en culturen te verwerven Lager onderwijs: wetenschappen en techniek Voldoet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor wetenschappen en techniek in voldoende mate. Het onderwijsaanbod is evenwichtig en volledig samengesteld met de nodige aandacht voor verticale samenhang. Met uitdagende onderzoeksopdrachten stimuleren de onderwijzers de leerlingen om zelfstandig leerinhouden te verwerven, hetgeen in een grote betrokkenheid bij de leerlingen resulteert. De nodige leermiddelen zijn beschikbaar Lager onderwijs: mens en maatschappij en wetenschappen en techniek Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren De onderwijzers gebruiken de term 'wereldoriëntatie' om beide leergebieden te omvatten. Een onderwijsleerpakket voor wereldoriëntatie is richtinggevend voor het onderwijsaanbod. Vanaf de tweede klas hanteren de onderwijzers eenzelfde onderwijsleerpakket. Ze gingen na of de inhoud van het onderwijsleerpakket tegemoet komt aan de vereisten van het leerplan. Het onderwijsaanbod is evenwichtig en volledig samengesteld met de nodige aandacht voor verticale samenhang. De opbouw van de methode en de wijze waarop deze door de onderwijzers wordt gehanteerd, leiden veeleer tot een cursorische dan tot een thematische aanpak. Dit wordt enigszins gecompenseerd door projecten op klas- en schoolniveau. Een aantal onderwijzers is niet meer tevreden met het onderwijsleerpakket en geeft aan dat het aan vernieuwing toe is. Ze willen inhouden toevoegen of meer ingaan op onderwerpen die door de leerlingen worden aangebracht. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 14/26

15 Zowel op school- als op klasniveau valt de aandacht voor milieueducatie, gezondheidsopvoeding, relationele opvoeding, actualiteit en verkeersopvoeding op. In de schooleigen moes- en insectentuin krijgen de leerlingen voluit kansen om aan actieve beleving te doen. De onderwijzers realiseren weinig samenhang tussen de verschillende domeinen van het leergebied wereldoriëntatie. In de meeste klassen is er oog voor de horizontale samenhang met andere leergebieden, onder meer met Nederlands en de leergebiedoverstijgende thema s leren leren, sociale vaardigheden en ICT. De onderwijzers organiseren geregeld opdrachten die het zelfgestuurd en actief leren van leerlingen bevorderen. Specifiek met betrekking tot het domein techniek zetten de onderwijzers de leerlingen met motiverende opdrachten aan tot technische geletterdheid en besteden ze daarbij gerichte aandacht aan de basisprincipes van het leerplan: techniek begrijpen, hanteren en duiden. Een aantal onderwijzers organiseert gericht leeruitstappen om de plaatselijke en de ruimere omgeving in het aanbod op te nemen en leerinhouden te duiden vanuit levensechte waarnemingen. Het team bracht de mogelijkheden van de onmiddellijke en ruimere schoolomgeving in het kader van werkelijkheidsgericht onderwijs nog niet in kaart. De openluchtklassen bieden een gevarieerd programma met oog voor de verschillende domeinen van wereldoriëntatie. Dit initiatief draagt volgens de onderwijzers eveneens bij tot de sociaal-emotionele ontplooiing van leerlingen. Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen De school beschikt over voldoende leermiddelen om het leerplan te realiseren. De noodzakelijke ruimtekaders zijn in sommige klassen niet aanwezig. Niet alle onderwijzers hebben de gewoonte om de tijds- en ruimtekaders functioneel en dynamisch te gebruiken. Hierdoor gaan kansen verloren om het historisch besef en het ruimtelijk inzicht bij de leerlingen te verruimen. Het gebruik van het digitale schoolbord maakt wereldoriënterend onderwijs werkelijkheidsgericht en bevordert in een aantal gevallen de actieve deelname van de leerlingen aan het onderwijsleerproces. Moderne mediavormen zorgen ervoor dat de leerlingen via digitaal bronmateriaal informatie kunnen opzoeken en verwerken. Voor techniek zijn er heel wat materialen aanwezig. Leerlingen werden in de aankoop van deze materialen betrokken en zijn medeverantwoordelijk voor het beheer ervan. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 15/26

16 Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Leerlingvolgsysteem Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg De evaluatie gebeurt op basis van gesloten en open boek-toetsen van het onderwijsleerpakket. Bij de gesloten-boek evaluatie komen vooral kennisvragen aan bod; bij de open-boek vragen worden een aantal vaardigheden geëvalueerd. In het kader van breed evalueren kan de evaluatie van vaardigheden en attitudes verder worden uitgewerkt. De leerlingen van de zesde klas nemen deel aan een schoolvergelijkende eindtoets. In de school heersen een veilig leef- en leerklimaat en een positieve sfeer. In het kader van contextrijk leren gaan de onderwijzers ervan uit dat de schoolcontext een brede waaier aan mogelijkheden bevat mits eigenaarschap een belangrijke rol krijgt. Vanuit deze filosofie is er ruimte om leerstof te koppelen aan de interesse en leefwereld van de kinderen. De leerlingen krijgen de mogelijkheid om vanuit hun interesse een onderzoeksvraag te formuleren en hieraan een onderzoeksprojectje, al dan niet samen met een medeleerling, te koppelen. In het kader van talentontwikkeling is er voor sommige leerlingen gerichte informatie rond interesses en talenten terug te vinden. Professionalisering Deskundigheidsbevordering Nascholingen Om de expertise rond techniek te verhogen, volgenden meerdere onderwijzers een nascholing bij een stichting die jongeren vooral wil interesseren voor techniek en wetenschappen. Tijdens deze navormingen maakten de onderwijzers kennis met activiteiten die uitgaan van de leefwereld van de jongeren en het ervaringsgericht leren Voldoet de school aan de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne? De school krijgt een gunstig advies voor de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne. Omwille van de realisatie van tussentijdse oplossingen en de aandacht voor proactieve acties vertrouwt de onderwijsinspectie op het beleidsvoerend vermogen van de school om een dynamisch welzijnsbeleid verder uit te bouwen en om met een aantal aandachtspunten aan de slag te gaan Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde erkenningsvoorwaarden levert het volgende op. Onderzochte erkenningsvoorwaarden Leeft de school de bepalingen na over de taalregeling in het onderwijs? (decreet bao - art. 62,6 ) Neemt de school de reglementering inzake vakantieperioden en de aanwending van de onderwijstijd, zoals bedoeld in artikel 50 in acht? (decreet bao - art. 62,8 ) Heeft de school een beleidscontract of beleidsplan met een centrum voor leerlingenbegeleiding waarin de vereiste bepalingen zijn opgenomen? (decreet bao - art. 62,10 ) Wordt de officiële school begeleid door de begeleidingsdienst van het GO!, OVSG of POV? (decreet bao - art. 62, 2,4 ) DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 16/26

17 3.2 Respecteert de school de overige reglementering? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde reglementering levert het volgende op. Onderzochte regelgeving Is er een schoolreglement waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 37) geldelijke en niet-geldelijke ondersteuning die niet afkomstig is van de Vlaamse gemeenschap en de rechtspersonen die ervan afhangen de bijdrageregeling de engagementsverklaring tussen de school en de ouders waarin wederzijdse afspraken worden opgenomen over het oudercontact, voldoende aanwezigheid, vormen van individuele leerlingenbegeleiding en het positieve engagement ten aanzien van de onderwijstaal het recht op inzage door de ouders en hun recht op toelichting bij de gegevens die op de leerling betrekking hebben, waaronder de evaluatiegegevens die worden verzameld door de school informatie over extra-murosactiviteiten de afspraken in verband met het rookverbod het reglement inzake tucht en schending van de leefregels van de leerlingen, met inbegrip van een preventieve schorsing, een tijdelijke uitsluiting of een definitieve uitsluiting en inzake de beroepsprocedure voor de definitieve uitsluiting, inbegrepen het hanteren van redelijke en haalbare termijnen de procedures volgens welke getuigschriften worden toegekend, met inbegrip van de beroepsprocedure bepalingen in verband met het recht op onderwijs aan huis de afspraken in verband met onderwijs aan huis richtlijnen inzake afwezigheden en te laat komen afspraken in verband met huiswerk, agenda s, leerlingenevaluatie en rapporten de wijze waarop de leerlingenraad, de schoolraad en de ouderraad in voorkomend geval wordt samengesteld de vermelding dat bij schoolverandering leerlingengegevens worden overgedragen naar de nieuwe school tenzij, en voor zover de regelgeving de overdracht niet verplicht stelt, de ouders er zich expliciet tegen verzetten na op hun verzoek deze gegevens te hebben ingezien Is het schoolreglement conform het inschrijvingsrecht? (decreet bao - art. 37) Is er een schoolwerkplan waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 47) de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van fundamentele uitgangspunten dat het schoolbestuur voor de school vastlegt de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in leerlingengroepen de wijze waarop de school het leerproces van de leerlingen beoordeelt en daarover rapporteert de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die leerbedreigd zijn, inclusief de werkvormen met andere scholen van gewoon/buitengewoon onderwijs de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en ontwikkelingskansen van al haar leerlingen DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 17/26

18 Bezorgt de school de verplichte informatie aan de ouders correct bij de eerste inschrijving? (decreet bao - art. 28) Voert de school een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid met het oog op de optimale leer- en ontwikkelingskansen van alle leerlingen? (decreet bao - art. 153 septies) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, is er dan een individueel werkplan voor de leerling? (BVR personeelsformatie) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, voorziet ze dan voor de leerkrachten nascholing taalvaardigheid en sociale integratie? (BVR personeelsformatie) Respecteert de school de voorgeschreven procedure die leidt tot het afleveren van een getuigschrift? (decreet bao - art en BVR van ) Worden de notulen van de klassenraad met betrekking tot het getuigschrift aangelegd en bewaard? (decreet bao - art en BVR van ) Verloopt het afleveren van de verklaringen aan leerlingen die geen getuigschriften basisonderwijs krijgen, correct? (decreet bao - art en BVR van ) Respecteert de school het recht op 28 lestijden per week? (decreet bao - art. 48) Heeft de school overlegd of onderhandeld in het lokaal comité over een 29ste lestijd? (decreet bao - art. 48) DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 18/26

19 4 BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerde procesindicatoren of procesvariabelen levert het volgende op. 4.1 Sociale en emotionele begeleiding Doelgerichtheid Alle teamleden onderstrepen het belang van een veilig pedagogisch klimaat als basis voor het welbevinden en de totale persoonlijkheidsontwikkeling van elk kind. In aansluiting bij het pedagogisch project en vanuit een grote bekommernis voor het welzijn van de leerlingen investeert het team reeds vele ren in de sociale en emotionele ontwikkeling van de leerlingen en plaatst dit centraal binnen zijn werking. In de schoolgids motiveert de school haar keuze naar de ouders. Voor de emotionele ontwikkeling wil het team de leerlingen begeleiden om gevoelens van zichzelf te leren begrijpen en om daar goed mee om te leren gaan. Alle leerkrachten screenen het welbevinden van de leerlingen. Met een gestandaardiseerd online peilingsinstrument brengt de school het welbevinden en de betrokkenheid van de leerlingen bijkomend in kaart. Daarnaast neemt ze deel aan een onderzoek van het Lokaal Overlegplatform (LOP) Aarschot. Onder meer met een talentenportfolio wil het team nadruk leggen op de eigen groeikracht en betrokkenheid van de kinderen. De leerkrachten rapporteren op een exemplarische manier aan de ouders over de vorderingen van de kinderen. Ondersteuning De sterke teamgeest en positieve schoolcultuur vormen een goede voedingsbodem om samen invulling te geven aan een kwaliteitsvolle sociale en emotionele begeleiding. De sociale en emotionele begeleiding loopt als een rode draad doorheen het hele schoolleven. Doorheen de ren ontwikkelden zich zowel in de kleuter- als lagere afdeling meerdere initiatieven die de sociale en emotionele begeleiding van de leerlingen ondersteunen. Illustratief hiervoor zijn onder meer de duidelijke schoolafspraken, de gerichte aandacht in de kleuterafdeling om kleuters op een speelse manier leren gevoelens te herkennen, te begrijpen en te uiten, het forum, de leerlingenraad, de ridderronde, de kapstokafspraken, de speelplaatswerking en de vele particuliere initiatieven in de verschillende klasgroepen. De sociaal-emotionele ontwikkeling is een vast onderdeel van de multidisciplinaire besprekingen. Zowel de zorgcoördinator als de directeur maken binnen hun takenpakket ruimte vrij om als vertrouwensfiguur voor de kinderen beschikbaar te zijn. De leerlingen kunnen hun vraag kenbaar maken via de postbus. Het team werkt samen met een expertisecentrum die een baanbrekende rol vervult in Vlaanderen met betrekking tot het welbevinden en de betrokkenheid. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 19/26

20 Doeltreffendheid Acties in het kader van sociale en emotionele begeleiding vormen geregeld een agendapunt in de personeelsvergaderingen of leerlingenbesprekingen. Vooral bij de uitwerking van de verschillende acties vond systematisch een tussentijdse evaluatie plaats waarbij de teamleden de doeltreffendheid van de acties bespraken en er de nodige bijsturingen aan koppelden. Uit de verslagen van de leerlingendossiers blijkt dat leerlingen met sociaalemotionele of gedragsproblemen systematisch worden opgevolgd. Indien er zich problemen voordoen of de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen niet loopt zoals verwacht, worden ouders op de hoogte gebracht en bij de besprekingen betrokken. Bij ernstige problemen schakelt de school het CLB of ondersteunende opvoedingsinstanties in. De leerkrachten vinden de ondersteuning en concrete tips die ze van deze externe partners krijgen een meerwaarde voor hun onderwijsaanpak. Onder meer op basis van de positieve feedback van oud-leerlingen, van ouders en van leerlingen aan het einde van de basisschool oordeelt de school dat de geleverde inspanningen in het kader van de sociale en emotionele begeleiding renderen. Het inspectieteam waardeert de inspanningen die de school levert om leerlingen met een moeilijker emotioneel traject extra te ondersteunen. Het team onderzocht onvoldoende de reden van enkele verrassende resultaten op de online bevraging van de leerlingen. Ontwikkeling De sociale en emotionele begeleiding vormt een prioritair aandachtspunt op beleidsniveau. Geregeld worden initiatieven in dit kader onder de loep genomen, verder uitgebouwd of bijgestuurd. Bij de teamleden is er de nodige bereidheid aanwezig om zich te verdiepen en zich te blijven ontwikkelen in problematieken van sociaal-emotionele aard. Naast nascholingstrajecten in teamverband participeerden meerdere leerkrachten de laatste ren aan individuele nascholingstrajecten. 4.2 Loopbaanbegeleiding Doelgerichtheid De school benadert de begeleiding van leerlingen vanuit drie invalshoeken: leerbegeleiding, sociale en emotionele begeleiding en schoolloopbaanbegeleiding. Al deze facetten van begeleiden zijn volgens de visie onlosmakelijk met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar. Loopbaanbegeleiding wordt vooral benaderd vanuit het aspect zorg. Een goede leerbegeleiding opent perspectieven voor later en ondersteunt de loopbaan van de leerlingen. Door een goede zorg te bieden, wil het schoolteam de schoolloopbaan van de leerlingen stroomlijnen. In de concrete uitwerking van de zorg gaat er veel aandacht naar de sociale en emotionele begeleiding en de ondersteuning van de ontwikkelings- en leerbedreigde leerlingen. DL 1289 bao GO! basisschool Dol-fijn Rillaar te RILLAAR (Schoolar ) 20/26