Overzicht van veranderingen in de 9 e editie van het ATLS Manual 18/12/12. Hoofdstuk 1 Overview. - teamwork is een nieuw onderwerp

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Overzicht van veranderingen in de 9 e editie van het ATLS Manual 18/12/12. Hoofdstuk 1 Overview. - teamwork is een nieuw onderwerp"

Transcriptie

1 Overzicht van veranderingen in de 9 e editie van het ATLS Manual 18/12/12 Hoofdstuk 1 Overview - teamwork is een nieuw onderwerp - zuurstof wordt genoemd bij Breathing; niet bij Airway - CWK X-ray vervaardigen in Secondary Survey (stond ook al in 8 e editie) Skill station 1 (was #1) - after action review als nieuwe activiteit - lateralisatie nu onderdeel van Primary Survey (bij de D) Hoofdstuk 2 Airway & Ventilation - ventilatory compromise nieuw bij objectives - Intubating LMA als nieuwe techniek - extra uitleg nasotracheale intubatie Skill station 2 (was #2) - intubating LMA als nieuwe vaardigheid; in de NL cursus is besloten de naso/orotracheale intubatie niet meer te beoefenen Skill station 3 (was #3) Hoofdstuk 3 Circulation - PASG wordt niet meer genoemd - meer nadruk op i.o toegangsweg - hypertonic saline niet meer genoemd - 3:1 rule (Shires) niet meer genoemd - waarschuwing tegen excessieve volumes bij resuscitatie - massive transfusion wordt genoemd, zonder uitspraak over 1:1:1 Skill station 4 (was #4) - Broselow krijgt uitgebreid aandacht bij Pediatric, maar niet in praktische zin

2 Skill station 5 (was #5) - venous cutdown is nu optional en wordt in de NL cursus niet meer beoefend Hoofdstuk 4 Thoracic Injuries - pericardial window genoemd als diagnosticum voor tamponade - pericardiocentese wordt genoemd als minder goede techniek - preventieve thoraxdrain wordt niet meer genoemd (komt ten dele terug bij Transfer) Skill station 6 (was #6) Skill station 7 (was #7) - pericardiocentese nu optioneel en wordt in de NL cursus niet meer beoefend Hoofdstuk 5 Abdominal Injuries - pelvic injury nu uitsluitend bij abdominal - introductie van het begrip anterior abdomen - X-Bekken hoeft niet meer standaard vervaardigd te worden - DPL nu nadrukkelijk genoemd als methode van 2 e keus Skill station 8 (nieuw station) - FAST zal in NL worden ondergebracht in het aangepaste PGD/DIA Skill station 9 (was #8) - DPL wordt in de NL cursus niet meer beoefend Hoofdstuk 6 Head Trauma - hypertonic saline wordt apart vermeld, maar verderop in het Hoofdstuk niet gepromoot - Mechanism (blunt <> penetrating) wordt niet meer genoemd bij indeling van hersenletsel - alternatief voor CT ( X-rays en waar precies op letten ) wordt niet meer genoemd - zoeken naar focal deficit (lateralisatie) is onderdeel van D

3 - waarschuwing voor schedelletsel in combinatie met antistolling wordt herhaaldelijk gegeven - steroiden worden (terecht) nauwelijks meer vermeld - ICP >MAP als criterium voor hersendood wordt niet meer genoemd Skill station 10 (was #9) - aandacht wordt besteed aan beeld van schotverwondingen op CT Hoofdstuk 7 Spinal Injuries - in gehele Hoofdstuk worden telkens de verschillen met kinderen genoemd - bij intima letsel van de grote vaten wordt behandeling met antistolling geadviseerd - duidelijke voorkeur voor CT boven plain X-rays wordt uitgesproken Skill station 11 (was #10) - fig X-5 is vervallen Skill station 12 (was #11) Hoofdstuk 8 Musculoskeletal Trauma - pelvis komt uitsluitend in Hoofdstuk 5 Abdominal Injuries ter sprake - er ligt duidelijke nadruk op vroegtijdige repositie van luxaties - alkaliniseren van de urine bij rhabdomyolyse wordt niet meer genoemd - open fracturen krijgen altijd en zo vroeg mogelijk antibiotica - introductie van delta-p als nieuw criterium/aanwijzing voor compartment syndrom Skill station 13 (was #12) Hoofdstuk 9 Thermal Injuries - betreft alleen lokale verbranding en bevriezing, met een minimaal stukje over hypothermie. Een uitgebreid verhaal over hypothermie staat met hyperthermie (nieuw) in een appendix - 1 e graads verbranding wordt niet meegerekend voor TBSAB

4 - vochtbeleid wordt niet meer berekend vanaf moment van verbranding, maar vanaf moment van start infusie, bijgesteld op basis van urineproductie. Na overleg met de Brandwondenstichting is besloten dit in de NL cursus NIET over te nemen - onderhoudsinfuus (glucose-zout) bij kinderen wordt maar zeer oppervlakkig genoemd - tekst gaat uitgebreider in op het effect van circulaire verbrandingen - de criteria van de American Burn Association voor verwijzing naar centrum zijn gewijzigd. In NL worden de criteria van de Nederlandse Brandwonden Stichting gebruikt - Pernio is uit de tekst verwijderd Hoofdstuk 10 Pediatric Trauma - Een oproep wordt gedaan roentgenstraling zoveel mogelijk te beperken bij kinderen - Broselow tape wordt uitvoerig besproken, maar alleen theoretisch - Atropine bij RSI voor zuigelingen, niet meer bij RSI voor kinderen - cricoid druk wordt niet meer beschreven - tidal volume bij kinderen kleiner - 3:1 regel (Shires) wordt niet meer genoemd - veel aandacht wordt besteed i.v. access, m.n. ook i.o - stukje over zin en onzin van CPR bij trauma is opgenomen - indicaties voor laparotomie bij kinderen wat genuanceerder weergegeven - hypertoon zout wordt als mogelijkheid genoemd - voor gebruik bij beoordeling van evt. mishandeling is een lijstje van ontwikkelingsstappen bij kinderen toegevoegd Hooofdstuk 11 Geriatric Trauma - de tekst van de inleiding is anders, maar wel met zelfde boodschap - de noodzaak tot vaststellen van anticoagulantia gebruik wordt benadrukt Hoofdstuk 12 Trauma in Pregnancy - het endocriene systeem wordt niet meer apart genoemd

5 Hoofdstuk 13 Transfer to Definitive Care - geen wijzigingen Initial Assessment 8 nieuwe scenario s (2 penetrating, 6 blunt) Appendices - Teruggebracht tot A Ocular Trauma, B Hypothermia & Heat, C Austere and Armed Conflict Environments, D Disaster, E Triage Scenarios - E: In NL is gekozen voor een triage oefening m.b.v. Triage Sieve

Verpleegkundig onderzoek van het kind

Verpleegkundig onderzoek van het kind Verpleegkundig onderzoek van het kind April 2016 Conny Alewijnse Kindertijd Periode van veranderingen Verschillen ontwikkelingsstadium Andere en anders verlopende ziektebeelden Reactie op ziekte en trauma

Nadere informatie

OPVANG. De Zwaar Gekwetste Patiënt TRAUMA. Soorten Traumata

OPVANG. De Zwaar Gekwetste Patiënt TRAUMA. Soorten Traumata OPVANG De Zwaar Gekwetste Patiënt Prof Dr Marc Sabbe Dienst Urgentiegeneeskunde UZ Gasthuisberg - KU Leuven TRAUMA Soorten Mortaliteit-morbiditeit Benadering patiënt Prehospitaal traumazorg In-hospitaal

Nadere informatie

BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG

BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG Airway en CWK-immbolisatie, Breathing, Circulation, Disability en Exposure (5 protocollen) Wervelkolom indicaties fixatie en bevrijding (2 protocollen) Triage en keuze

Nadere informatie

BLS en ALS bij kinderen. Laatste richtlijnen: ILCOR 2005

BLS en ALS bij kinderen. Laatste richtlijnen: ILCOR 2005 BLS en ALS bij kinderen Laatste richtlijnen: ILCOR 2005 ILCOR RICHTLIJNEN 2005 DOELSTELLINGEN Kort en eenvoudig Voor kinderen en volwassenen meer uniformiteit BLS (basic life support) AED (automated external

Nadere informatie

Thoraxtrauma - de opvang van (thorax)traumata op de SEH. Michiel IJsseldijk, ANIOS Heelkunde RadboudUMC

Thoraxtrauma - de opvang van (thorax)traumata op de SEH. Michiel IJsseldijk, ANIOS Heelkunde RadboudUMC 12-12-2018 Thoraxtrauma - de opvang van (thorax)traumata op de SEH Michiel IJsseldijk, ANIOS Heelkunde RadboudUMC Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

LPA Triage keuze van ziekenhuis

LPA Triage keuze van ziekenhuis Plaats ongeval Casuïstiekbespreking: Sprong van hoogte 25 november 2013 Dr. Teun Peter Saltzherr, assistent chirurgie Locatie: Lelystad Val van hoogte (3 verdiepingen) A,B goed C: p120 RR 90/60 D: EMV

Nadere informatie

Erratum Manschap a Levensreddend handelen. Versie: 1.0, 31 december 2015

Erratum Manschap a Levensreddend handelen. Versie: 1.0, 31 december 2015 Erratum Manschap a Levensreddend handelen Versie: 1.0, 31 december 2015 Inleiding Op 1 januari 2016 is versie 3 van het Landelijke protocol levensreddend handelen door de brandweer (LPLHB 3.0) gepubliceerd.

Nadere informatie

Overzicht wijzigingen LPA 7.1 LPA 7.2 (maart 2011) Prot.nr. Titel Wijziging LPA Wijziging VLPA opmerking Voorblad x x 1. Persoonlijke gegevens

Overzicht wijzigingen LPA 7.1 LPA 7.2 (maart 2011) Prot.nr. Titel Wijziging LPA Wijziging VLPA opmerking Voorblad x x 1. Persoonlijke gegevens Overzicht wijzigingen LPA 7.1 LPA 7.2 (maart 2011) Prot.nr. Titel Wijziging LPA Wijziging VLPA opmerking Voorblad x x 1. Persoonlijke gegevens 2. Inhoudsopgave x 2.1 Hoofdstuk x x 2.2 Alfabetisch x nvt

Nadere informatie

ER WORDT IN DIT KADER MET NADRUK OP GEWEZEN DAT HET ATLS MANUAL GEEN PROTOCOL IS, MAAR EEN RICHTLIJN.

ER WORDT IN DIT KADER MET NADRUK OP GEWEZEN DAT HET ATLS MANUAL GEEN PROTOCOL IS, MAAR EEN RICHTLIJN. ADDENDUM bij de 9 e druk van het ATLS MANUAL ATLS is een in grote delen van de wereld toegepaste methode. Het strenge toezicht op trainingsformat en toetsing van kennis en vaardigheid (uitgaande van de

Nadere informatie

Voor wie is deze training geschikt? De kapitein van een schip en anderen die belast zijn met de medische zorg aan boord van een schip.

Voor wie is deze training geschikt? De kapitein van een schip en anderen die belast zijn met de medische zorg aan boord van een schip. G4S TRAINING & SAFETY Medical Care Voor wie is deze training geschikt? De kapitein van een schip en anderen die belast zijn met de medische zorg aan boord van een schip. Wat leert u op deze training? Als

Nadere informatie

Traumaprotocol UZ Leuven

Traumaprotocol UZ Leuven Traumaprotocol UZ zorgprogrammateam polytrauma 2012 Traffic related mortality 20/27 EU Revised trauma score < 12 Traumateam Chirurg Urgentiearts Neuroloog - assistent /Neurochirurg - assistent (Anesthesioloog)

Nadere informatie

Opvang van het kind met een moeilijke luchtweg

Opvang van het kind met een moeilijke luchtweg Be Aware Opvang van het kind met een moeilijke luchtweg Jan Hanot Anesthesist-Kinderintensivist MUMC+ - Waarom de nadruk op de luchtweg bij kinderen? - Kies een luchtwegalgoritme - Enkele voorbeelden A

Nadere informatie

OVBK: Initial assessment

OVBK: Initial assessment OVBK: Initial assessment -1- Initial assessment. Herkennen van levensbedreigingen Determineren overig letsel Bepalen zorgprioriteit SEH opleiding UMCN 2-1- Initial assessment. -1- Initial assessment. Bestaat

Nadere informatie

De gestructureerde benadering van de trauma patiënt

De gestructureerde benadering van de trauma patiënt Trauma Opvang Volwassene De gestructureerde benadering van de trauma patiënt Primary en secondary assessment ABCDE (primary assessment) A airway en cervicale wervelkolom B breathing en ventilatie C circulation

Nadere informatie

ZO STIJF ALS EEN PLANK

ZO STIJF ALS EEN PLANK ZO STIJF ALS EEN PLANK Een casus vanuit de ambulancewereld 28 november 2010 C. Barendsen M. de le Lijs B. Huybrechts Ambulanceverpleegkundigen GGD Amsterdam 28 november 2010 2 ACHTERGROND INHOUD ABCDE

Nadere informatie

Standpunt NVSHA ten aanzien van Inwerkprogramma en acute cursus voor artsen werkzaam op de spoedeisende hulp.

Standpunt NVSHA ten aanzien van Inwerkprogramma en acute cursus voor artsen werkzaam op de spoedeisende hulp. Standpunt NVSHA ten aanzien van Inwerkprogramma en acute cursus voor artsen werkzaam op de spoedeisende hulp. N. van Dijk, S. Baas, M. Spekschoor, C.Vernooij, C. Deelstra, D Hassell, (commissie O & O)

Nadere informatie

De gestructureerde benadering van de

De gestructureerde benadering van de Trauma Opvang Volwassene De gestructureerde benadering van de trauma patiënt Primary en secondary assessment ABCDE (primary assessment) Immobilisatie traumapatiënt A airway en cervicale wervelkolom B breathing

Nadere informatie

Dissectie van de A. carotis door een stomp trauma. Fanny Vuik Keuze Coassistent IC

Dissectie van de A. carotis door een stomp trauma. Fanny Vuik Keuze Coassistent IC Dissectie van de A. carotis door een stomp trauma Fanny Vuik Keuze Coassistent IC 17-09-2014 Inhoud. Casus Epidemiologie Indeling Pathofysiologie Kliniek Diagnostiek Therapie Conclusie Casus Man, 32 jaar.

Nadere informatie

Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn. Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts

Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn. Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts Casus 1 Vrouw, 74 jaar diep bewusteloos gevonden in de tuin Bekend met diabetes type II Langzame snurkende ademhaling Langzame

Nadere informatie

Anderhalve patiënt. Jeanne Bezstarosti-van Eeden Anesthesioloog/MMT-arts

Anderhalve patiënt. Jeanne Bezstarosti-van Eeden Anesthesioloog/MMT-arts Anderhalve patiënt Jeanne Bezstarosti-van Eeden Anesthesioloog/MMT-arts LPA Geen instructies over zwangere traumapatiënt! Alleen in geval premature partus bij cortonen< 100 of afwijkende ligging SCOOP

Nadere informatie

Eisen differentiatie Traumachirurgie 2015

Eisen differentiatie Traumachirurgie 2015 Eisen differentiatie Traumachirurgie 2015 In dit document vind u de vereiste keyprocedures die behaald moeten worden aan het einde van jaar 6, de onderwijseisen en overige verplichtingen behorende bij

Nadere informatie

Ballistiek en schotwonden

Ballistiek en schotwonden Wij kunnen te maken krijgen met schotwonden. De aard van het wapen en de kogel kunnen een invloed hebben op de aard van de wonde. Wat moet een arts weten over wapens en ballistiek? 1. Ballistiek 2. Schotwonden

Nadere informatie

Leeswijzer PHTLS handboek

Leeswijzer PHTLS handboek Leeswijzer PHTLS handboek Vanuit de National Association of Emergency Medical Technicians (NAEMT) in de Verenigde Staten, waar de hoofdzetel van PHTLS gevestigd is, worden wij als erkend cursuscentrum

Nadere informatie

WAT ZOU JIJ DOEN? Interactieve groepsdiscussie over beslissingen op de SEH

WAT ZOU JIJ DOEN? Interactieve groepsdiscussie over beslissingen op de SEH WAT ZOU JIJ DOEN? Interactieve groepsdiscussie over beslissingen op de SEH LEREN VAN ELKAAR Op SEH grijs gebied in opvang, diagnostiek en behandeling Praktijkvariatie Ga naar govote.at Gebruik code 73

Nadere informatie

University Medical Center Groningen Traumatology

University Medical Center Groningen Traumatology Benn Beuker traumachirurg epidemiologie hoewel schotwonden minder vaak voorkomen dan steekwonden, is de inwerking op het weefsel vele malen ernstiger tgv holtevorming en energieoverdracht. Abdominaal letsel

Nadere informatie

TRAUMATISCHE LUCHTWEG Aangezichtsletsel bij kinderen. Louis van t Hek, kinderarts-intensivist

TRAUMATISCHE LUCHTWEG Aangezichtsletsel bij kinderen. Louis van t Hek, kinderarts-intensivist TRAUMATISCHE LUCHTWEG Aangezichtsletsel bij kinderen Louis van t Hek, kinderarts-intensivist Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Shockroom management SEH. Vooraanmelding ja of nee? Evalueren en leren. Arie B. van Vugt

Shockroom management SEH. Vooraanmelding ja of nee? Evalueren en leren. Arie B. van Vugt Shockroom management SEH Vooraanmelding ja of nee? Evalueren en leren. Arie B. van Vugt December2016 Themabijeenkomst Inleiding Vooraanmelding Voorbereiding Primary survey Teamwork Training Diagnostiek

Nadere informatie

Behandeling Volgens protocol*

Behandeling Volgens protocol* Doel 1. Gestandaardiseerde opvang en behandeling van alle polytraumapatiënten en patiënten met een hoog energetische trauma, die voor de behandeling naar het Laurentius ziekenhuis gebracht worden. 2. Vastleggen

Nadere informatie

Besluit/afspraken over transport/definitieve behandeling

Besluit/afspraken over transport/definitieve behandeling SECONDARY ASSESSMENT = gericht op diagnose Anamnese - AMPLE - A: Allergie - M: Medicatie/intoxicaties - P: Voorgeschiedenis - L: Laatst gebruikte maaltijd - E: Context Volledig/gericht lichamelijk onderzoek

Nadere informatie

A B D E. ABCDE-kaart voor huisartsen

A B D E. ABCDE-kaart voor huisartsen A B C D E ABCDE-kaart voor huisartsen Deze kaart is een leidraad voor spoedeisende situaties in de huisartsgeneeskunde en voor de opleiding van aios. Het is afhankelijk van de situatie welke interventies

Nadere informatie

Advanced Life Support

Advanced Life Support Advanced Life Support Dr. Lieven Vergote Urgentiearts ASZ-Aalst Definitie Behandeling van CRA met externe hulpmiddelen: monitor defibrillator, beademingsapparatuur, geneesmiddelen, 1 Cijfergegevens Europa

Nadere informatie

Wat is M.I.S.T.? Overdrachtsmethode 2/15/2013. a) De patiënt wordt binnengebracht. Belangrijke informatie wordt. binnen de hele keten op dezelfde

Wat is M.I.S.T.? Overdrachtsmethode 2/15/2013. a) De patiënt wordt binnengebracht. Belangrijke informatie wordt. binnen de hele keten op dezelfde Opvang van polytrauma instructiecyclus spoedgevallen: Dr. Jan Stroobants Diensthoofd Spoedgevallen 18/12/2012 a) De patiënt wordt binnengebracht 1 Wat is M.I.S.T.? Overdrachtsmethode Belangrijke informatie

Nadere informatie

BRANDWONDEN. Organisatie brandwondenzorg. Indeling van de les. Categorieën. Inleiding Diagnostiek en behandeling

BRANDWONDEN. Organisatie brandwondenzorg. Indeling van de les. Categorieën. Inleiding Diagnostiek en behandeling BRANDWONDEN Heleen Westra IC Verpleegkundige Brandwondencentrum Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk Indeling van de les Inleiding Diagnostiek en behandeling Eerste hulp en opvang Inhalatietrauma Shock en infusie

Nadere informatie

Reanimatie bij hypothermie / verdrinking. Marlies Morsink SEH-arts KNMG Radboudumc

Reanimatie bij hypothermie / verdrinking. Marlies Morsink SEH-arts KNMG Radboudumc Reanimatie bij hypothermie / verdrinking Marlies Morsink SEH-arts KNMG Radboudumc Hypothermie Na expositie aan kou! Wanneer hypothermie? lichaamstemperatuur < 35 gr. C. Classificatie: Lichte hypothermie

Nadere informatie

Penetrerend trauma en injectietrauma. J. De Waele UZ Gent

Penetrerend trauma en injectietrauma. J. De Waele UZ Gent Penetrerend trauma en injectietrauma J. De Waele UZ Gent Penetrerend trauma Ballistiek Specifiek locaties Schedel Hals en nek Thorax Abdomen Perifeer Injectietrauma Ballistiek inleiding niet essentieel

Nadere informatie

CWK-Letsel. Huisartsensymposium 6 juni 2018 Dr. S.P. Knops

CWK-Letsel. Huisartsensymposium 6 juni 2018 Dr. S.P. Knops CWK-Letsel Huisartsensymposium 6 juni 2018 Dr. S.P. Knops Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling - Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven - Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Amsterdam Symposium Emmy Rijnsburger

Amsterdam Symposium Emmy Rijnsburger Amsterdam Symposium Emmy Rijnsburger SEH verpleegkundigen Traumatoloog Anesthesioloog Neuroloog/ Neurochirurg Radioloog/laborantes OK personeel Intensivist ICU verpleegkundigen Microbioloog/analisten 1.

Nadere informatie

Neurotrauma : linksom of rechtsom? Prehospitale beslismomenten vanuit ambulanceperspectief. Marieke Bosman Ambulance verpleegkundige Gelderland-Zuid

Neurotrauma : linksom of rechtsom? Prehospitale beslismomenten vanuit ambulanceperspectief. Marieke Bosman Ambulance verpleegkundige Gelderland-Zuid Neurotrauma : linksom of rechtsom? Prehospitale beslismomenten vanuit ambulanceperspectief Marieke Bosman Ambulance verpleegkundige Gelderland-Zuid SPEERPUNTEN EARLY MANAGEMENT OF SEVERE TRAUMATIC BRAIN

Nadere informatie

Ketencasusbespreking. Schotverwonding rug

Ketencasusbespreking. Schotverwonding rug Ketencasusbespreking Schotverwonding rug Roderick Wouters, Jorrit Harbers Afdeling Traumachirurgie Universitair Medisch Centrum Groningen Introductie Incidentie schotverwondingen UMCG 1.2% per jaar 1 13

Nadere informatie

Manschap A Levensreddende handelingen

Manschap A Levensreddende handelingen Manschap A Levensreddende handelingen Het IFV bedankt iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan de inhoud van dit tekstboek Levensreddende handelingen. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie

Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis. Pieter Hoogland AIOS chirurgie 12-12-2018 Behandeling thoraxtrauma in het ziekenhuis Pieter Hoogland AIOS chirurgie Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Oppervlakteredding. Enkele medische aspecten. Programma. door Dennie Wulterkens. Medische aspecten: 1.Probleemstelling 2.

Oppervlakteredding. Enkele medische aspecten. Programma. door Dennie Wulterkens. Medische aspecten: 1.Probleemstelling 2. Oppervlakteredding Enkele medische aspecten door Dennie Wulterkens Programma Medische aspecten: 1.Probleemstelling 2.Handelend optreden 2 1 Probleemstelling Normale werking van het lichaam Abnormale omstandigheden:

Nadere informatie

Reacties bij behandelingen Overgevoeligheid, anafylaxe en extravasatie

Reacties bij behandelingen Overgevoeligheid, anafylaxe en extravasatie 18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Reacties bij behandelingen Overgevoeligheid, anafylaxe en extravasatie Monique Termeulen, M-ANP Verpleegkundig specialist oncologie Zaans Medisch Centrum Inhoud presentatie

Nadere informatie

Overzicht van skill station Demonstratie

Overzicht van skill station Demonstratie Overzicht van skill station Demonstratie Doelstellingen 1. Identificeer de indicaties voor intubatie van de traumapatiënt. 2. Voer een assessment uit van het hoofd en de hals, identificeer mogelijke letsels.

Nadere informatie

Oefenkaart 102C Levensreddend handelen 1 202D 302D

Oefenkaart 102C Levensreddend handelen 1 202D 302D Elementaire oefening Oefenkaart 102C Levensreddend handelen 1 202D 302D Opdracht A t/m E Datum : Locatie : Inhoud Inhoud... 2 Vooraf... 3 1. Doelgroep en beginsituatie... 3 Doelgroep... 3 Beginsituatie...

Nadere informatie

Slachtofferzorg bij CBRN/E-incidenten

Slachtofferzorg bij CBRN/E-incidenten Slachtofferzorg bij CBRN/E-incidenten George van Leeuwen Portefeuillehouder CBRN Nederlandse Vereniging van Medisch Managers Ambulancezorg (NVMMA) glf.vleeuwen@quicknet.nl CBRN/E Meerdaagse 17 oktober

Nadere informatie

Wat gaan we doen. Van LPA 7 naar LPA 8 Verschillen Overeenkomsten. Medicamenten Voor- en nadelen. Pijnstilling in de LPA 8

Wat gaan we doen. Van LPA 7 naar LPA 8 Verschillen Overeenkomsten. Medicamenten Voor- en nadelen. Pijnstilling in de LPA 8 Wat gaan we doen Pijnstilling in de LPA 8 17 september 2014 Fabian Kooij Anesthesioloog, AMC MMT arts, Lifeliner 1 Van LPA 7 naar LPA 8 Verschillen Overeenkomsten Medicamenten Voor- en nadelen Wat gaat

Nadere informatie

Medisch protocol: Sepsis-protocol SEH bij personen > 14 jaar.

Medisch protocol: Sepsis-protocol SEH bij personen > 14 jaar. Medisch protocol: Sepsis-protocol SEH bij personen > 14 jaar. TRIAGE SCREENINGSTOOL SEH SEPSIS / SEPTISCHE SHOCK Verdenking infectie Luchtweginfectie Urineweginfectie Abdominale infectie CZS infectie Huid/wekedelen-infectie

Nadere informatie

Pre-hospitaal en vroegtijdige opvang-verwijzing. Dr. Frederik Vandereyken Medisch diensthoofd spoedgevallen KLINA

Pre-hospitaal en vroegtijdige opvang-verwijzing. Dr. Frederik Vandereyken Medisch diensthoofd spoedgevallen KLINA Pre-hospitaal en vroegtijdige opvang-verwijzing Dr. Frederik Vandereyken Medisch diensthoofd spoedgevallen KLINA Chain of (brain)survival Introductie Introductie Wat gebeurd er tussen oproep en aankomst

Nadere informatie

Uitvoering van de ABCDE methode

Uitvoering van de ABCDE methode Uitvoering van de ABCDE methode Deze pagina beschrijft de uitvoering van de ABCDE methodiek. Om deze pagina goed te kunnen gebruiken, lees eerst de andere pagina's over het protocol, te beginnen bij de

Nadere informatie

10-6-2009. Virtual reality reanimatie-training: Inleiding. Simulatie in geneeskunde. Aanleiding. Simulatie in geneeskunde. Simulatie in geneeskunde

10-6-2009. Virtual reality reanimatie-training: Inleiding. Simulatie in geneeskunde. Aanleiding. Simulatie in geneeskunde. Simulatie in geneeskunde Virtual reality reanimatie-training Inleiding Frank Rosier: adviseur GHOR Nauw betrokken bij ontwikkeling virtual reality voor GHOR en ambulancetrainingen sinds 2000 Martijn Boosman: directeur E-Semble

Nadere informatie

Erector spinae plane blok

Erector spinae plane blok Erector spinae plane blok Pijnstilling bij (oa.) ribfracturen Casuistiekbespreking IC 12-09-2018 Lianne van de Wetering AIOS Anesthesiologie Vraagstelling Wat is het precies? Hoe werkt het? Hoe prik je

Nadere informatie

Licht schedel-/hersenletsel

Licht schedel-/hersenletsel Licht schedel-/hersenletsel Nynke Doornebal Kinderarts - kinderneuroloog Martini ziekenhuis Groningen Frans Plötz Kinderarts Tergooi Blaricum Disclosure Leerdoelen De waarde en de beperkingen van de huidige

Nadere informatie

Stichting Landelijk Protocol Eerstehulp Verlening BASIS OPLEIDING EERSTEHULPVERLENER-LPEV

Stichting Landelijk Protocol Eerstehulp Verlening BASIS OPLEIDING EERSTEHULPVERLENER-LPEV BASIS OPLEIDING EERSTEHULPVERLENER-LPEV Vooropleiding Cursusduur : Geen, of beperkt (BHV / LEH) : Tenminste 24 uur : 8 12 personen : Praktijk examen met casuïstieken Basis : Basis : Praktisch leren omgaan

Nadere informatie

Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond

Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Marlous Steeghs,, keuze co-assistent Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond Inleiding Cardiac arrest

Nadere informatie

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase J.M. Fock Kinderneuroloog UMCG Groningen Disclosures GEEN Traumatisch schedelhersenletsel Definitie: letsel door geweld van buiten

Nadere informatie

Mineur hoofdtrauma en Shaken Infant Syndrome

Mineur hoofdtrauma en Shaken Infant Syndrome Mineur hoofdtrauma en Shaken Infant Syndrome Gerlant van Berlaer Met dank aan Dr J Marchand, Dr D Bulckaert Shaken baby syndrome Niet-accidenteel hoofdtrauma (NAHT): SIS penetrerend trauma Impact Whiplash

Nadere informatie

Tiener met abdominale klachten. Pauline Naessens ASO Pediatrie

Tiener met abdominale klachten. Pauline Naessens ASO Pediatrie Tiener met abdominale klachten Pauline Naessens ASO Pediatrie Oproep 14-jarig meisje Koorts tot 42 C Braken en waterige diarree Collaps Presentatie A : Vrije luchtweg B : AF 25/min, Kussmaul-ademhaling,

Nadere informatie

Een handvat geven aan IC verpleegkundige (i.o.) met betrekking tot de eerste 24 uurs opname van volwassen brandwondpatiënten op de intensive care.

Een handvat geven aan IC verpleegkundige (i.o.) met betrekking tot de eerste 24 uurs opname van volwassen brandwondpatiënten op de intensive care. Doel Een handvat geven aan IC verpleegkundige (i.o.) met betrekking tot de eerste 24 uurs opname van volwassen brandwondpatiënten op de intensive care. Toepassingsgebied Intensive care volwassenen voor

Nadere informatie

Intrathecale Baclofen Therapie. Tom Maertens KUL 2012 Dr. Ariane Kumar

Intrathecale Baclofen Therapie. Tom Maertens KUL 2012 Dr. Ariane Kumar Intrathecale Baclofen Therapie Tom Maertens KUL 2012 Dr. Ariane Kumar Introductie ITB > 20j Wereldwijd verspreide techniek R/ om spasticiteit te verminderen en comfort te verhogen Neurologische aandoeningen

Nadere informatie

BVP 06/12/2014 Werkgroep voor Pneumologie Verpleegkundigen THORAXTRAUMA Waar lucht en bloed overal kunnen kruipen

BVP 06/12/2014 Werkgroep voor Pneumologie Verpleegkundigen THORAXTRAUMA Waar lucht en bloed overal kunnen kruipen BVP 06/12/2014 Werkgroep voor Pneumologie Verpleegkundigen THORAXTRAUMA Waar lucht en bloed overal kunnen kruipen Paul E.Van Schil, MD Dienst Thorax- en Vaatheelkunde UA - UZ Antwerpen Thoraxtrauma algemene

Nadere informatie

PACT traumatic brain injury Fellow onderwijs dec 2013. Astrid Hoedemaekers

PACT traumatic brain injury Fellow onderwijs dec 2013. Astrid Hoedemaekers PACT traumatic brain injury Fellow onderwijs dec 2013 Astrid Hoedemaekers Hersenoedeem Uren-7 dgn Dgn-2 wkn Donkin et al, Curr Op Neurol 2010 Stocchetti et al, J Neurotrauma 2007 Ropper et al, NEJM 2012

Nadere informatie

Emergency Medicine - UEFA Football Doctor Education Programme - 10 & 11 december 2015

Emergency Medicine - UEFA Football Doctor Education Programme - 10 & 11 december 2015 Emergency Medicine - UEFA Football Doctor Education Programme - Schola Medica te Utrecht 10 & 11 december 2015 Introductie Een ieder staan de beelden in het geheugen gegrift van voetballers die tijdens

Nadere informatie

AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog

AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor

Nadere informatie

Medische zorgverlening bij een acute bloeding en hemorragische shock

Medische zorgverlening bij een acute bloeding en hemorragische shock Medische zorgverlening bij een acute bloeding en hemorragische shock Jan J. De Waele Jan.DeWaele@UGent.be @CriticCareDoc Inleiding Acute bloeding vaak trauma geassocieerd Mortaliteit na trauma in Belgie

Nadere informatie

Reanimatie richtlijnen. 25 mei 2002 Utrecht

Reanimatie richtlijnen. 25 mei 2002 Utrecht Reanimatie richtlijnen 25 mei 2002 Utrecht Reanimatie richtlijnen Marcel Bontje BHV Plus Simpel(er) Noodzakelijke handelingen Hogere retentie Verbeteren uitkomst Evidence Based Niveau van bewijsvoering:

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE

ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE HET VITAAL BEDREIGDE KIND Doel van de bijeenkomst Kennis en inzicht in de specifieke zorgbehoefte van een kind met een acute aandoening / trauma op de SEH en de bijbehorende interventies. Programma 09.00

Nadere informatie

EMSB Emergency Management of Severe Burns

EMSB Emergency Management of Severe Burns EMSB Emergency Management of Severe Burns Cursus voor spoedeisende hulp bij brandwonden Nederlandse Brandwonden Stichting i.s.m. de drie Nederlandse brandwondencentra en het Ministerie van Defensie Patiënten

Nadere informatie

Eindtermen Differentiaties (SCHERP) Eindtermen differentiatiejaar v3.0

Eindtermen Differentiaties (SCHERP) Eindtermen differentiatiejaar v3.0 Eindtermen ifferentiaties (SHERP) Eindtermen differentiatiejaar v3.0 1. Inleiding Het eindtermendocument geeft per differentiatierichting een overzicht van de ingrepen die een differentiant moet beheersen

Nadere informatie

DBC op de SEH. Wie snapt het nog?

DBC op de SEH. Wie snapt het nog? DBC op de SEH Wie snapt het nog? Wie ben ik? Logo careffect Logo OLVG Logo NVSHA Inhoud Basisprincipes Meerdere DBC s en parallelliteit Wijzigingen 2016 Grip op registratie Basisprincipes DBC DBC s hebben

Nadere informatie

Koptrauma: spoedbehandeling en monitoring

Koptrauma: spoedbehandeling en monitoring Koptrauma: spoedbehandeling en monitoring Laura Ruys Dierenarts Medisch Centrum voor Dieren, afdeling Spoedkliniek Specialist in opleiding Emergency and Critical Care Ondersteund door Hill s Pet Nutrition

Nadere informatie

Kinderen met acute neurologische problematiek

Kinderen met acute neurologische problematiek Kinderen met acute neurologische problematiek Thomas van Veen, Kinderarts 06-07-2015 Anne, 9 jaar aangereden door een auto Zij is aangereden door een auto voor het ziekenhuis Vader draagt haar de SEH op

Nadere informatie

ZOMERCONGRES SECTIE KINDERANESTHESIOLOGIE

ZOMERCONGRES SECTIE KINDERANESTHESIOLOGIE Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie ZOMERCONGRES SECTIE KINDERANESTHESIOLOGIE 10 & 11 mei 2013 Hotel Klein Zwitserland, Heelsum UITNODIGING Congrescommissie: Bouwe Molenbuur Ziska de Jong-Kepel

Nadere informatie

EINDTERMEN INSTRUCTEUR LPEV

EINDTERMEN INSTRUCTEUR LPEV =========================================== EINDTERMEN INSTRUCTEUR LPEV =========================================== Vastgesteld : 01-02-2013 * DEEL 1 : Algemeen DEEL 2 : Eindtermen Basis Instructeur-LPEV

Nadere informatie

Prof. Dr. O.C.M. Varin Afd. Heelkunde UZ Gent. Heelkundige pathologie op SPOEDOPNAME (SEH) Een aantal principes

Prof. Dr. O.C.M. Varin Afd. Heelkunde UZ Gent. Heelkundige pathologie op SPOEDOPNAME (SEH) Een aantal principes Prof. Dr. O.C.M. Varin Afd. Heelkunde UZ Gent Heelkundige pathologie op SPOEDOPNAME (SEH) Een aantal principes OPVANG TRAUMAPATIËNT Anamnese en klinisch onderzoek!! Aard letsel Oorzaak Voorgeschiedenis

Nadere informatie

Traumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn

Traumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn Traumatisch hersenletsel 17 mei 2016 Ella Fonteyn Inhoud Definities traumatisch hersenletsel Protocol SEH Gevolgen en behandeling Niet in deze presentatie: letsel wervelkolom, myelum of zenuwen Definities

Nadere informatie

Fracturen en luxaties hand

Fracturen en luxaties hand Fracturen en luxaties hand phalanx fracturen hand veel voorkomende fracturen op EHBO indien verkeerde behandeling: aanzienlijk functieverlies kans op arbeidsongeschiktheid goede behandeling: anatomische

Nadere informatie

Appendices. Appendix 1. Content of the program

Appendices. Appendix 1. Content of the program Appendix 1 Appendices Content of the program Session 1 Activity 1: Introduction Identifying common problems (30 min) Activity 2: Workshop overview and responsibilities (10 min) Activity 3: Differences

Nadere informatie

Definitive Anesthesiological Trauma Care Course. mr. C.P. Bleeker* DATC Course director. Dr E.C.T.H. Tan** DSTC Course director.

Definitive Anesthesiological Trauma Care Course. mr. C.P. Bleeker* DATC Course director. Dr E.C.T.H. Tan** DSTC Course director. 1 Definitive Anesthesiological Trauma Care Course mr. C.P. Bleeker* DATC Course director Dr E.C.T.H. Tan** DSTC Course director Radboudumc *Afdeling anesthesiologie **Afdeling Heelkunde -Traumachirurgie

Nadere informatie

EPA s in de Common Trunck van de herziene opleiding anesthesiologie

EPA s in de Common Trunck van de herziene opleiding anesthesiologie EPA s in de Common Trunck van de herziene opleiding anesthesiologie Een Entrustable Professional Activity (EPA) is een taak, die deel uitmaakt van de normale werkzaamheden van een professional, die afzonderlijk

Nadere informatie

VNSG Collectieve inkoop - SAP Learning Hub. Webinar 26-05-2015 (Karin van den Brand & Marcel Lemans)

VNSG Collectieve inkoop - SAP Learning Hub. Webinar 26-05-2015 (Karin van den Brand & Marcel Lemans) VNSG Collectieve inkoop - SAP Learning Hub. Webinar 26-05-2015 (Karin van den Brand & Marcel Lemans) Public SAP LEARNING HUB VOOR EUR 800,- p.p. 1 Helpt bij SAP opleidings,- en studie uitdagingen Waarom

Nadere informatie

Mortaliteit TBI. Autoregulatie TRAUMATIC BRAIN INJURY (TBI)

Mortaliteit TBI. Autoregulatie TRAUMATIC BRAIN INJURY (TBI) TRAUMATIC BRAIN INJURY (TBI) Traumatic Brain Injury & Acute Spinal Cord Injury Reviewed Dr. Wout Vandervennet Dr. Cédric Van Dijck Dr. Raf Van den Eynde Mortaliteit TBI Autoregulatie -

Nadere informatie

Gestructureerde benadering van het zieke kind door de huisarts

Gestructureerde benadering van het zieke kind door de huisarts Gestructureerde benadering van het zieke kind 15 mei 2013 Elkerliek ziekenhuis - Helmond Eric Brouwer, kinderarts HUISARTS & WETENSCHAP 2011 Wat is anders Nummer 1 Maart 2011 Obstructie ademweg Ademdepressie

Nadere informatie

Anesthesie bij brandwondenpatiënten. Dr Ellen Vandemaele 30/9/2016

Anesthesie bij brandwondenpatiënten. Dr Ellen Vandemaele 30/9/2016 Anesthesie bij brandwondenpatiënten Dr Ellen Vandemaele 30/9/2016 Indeling Inleiding Evaluatie Management Niet initiële opvang patiënt met ernstige brandwonden KCE.fgov.be Patienten met ernstige brandwonden

Nadere informatie

Reanimatiescores uitgelegd. Herzien op 19 november 2013

Reanimatiescores uitgelegd. Herzien op 19 november 2013 Reanimatiescores uitgelegd Herzien op 19 november 2013 Introductie Tijdens het gebruik van een Laerdal QCPR-oefenpop, worden de reanimatieprestaties gescoord van 0% tot 100%. Indien de reanimatie exact

Nadere informatie

4.1 Polytrauma. Specifieke anamnese. Specifiek lichamelijk onderzoek. Polytrauma Lichamelijk onderzoek. A.B. van Vugt

4.1 Polytrauma. Specifieke anamnese. Specifiek lichamelijk onderzoek. Polytrauma Lichamelijk onderzoek. A.B. van Vugt 06-Chirurgie 4.1 01-06-2005 09:54 Pagina 35 35 4.1 Polytrauma A.B. van Vugt Een 18-jarige jongeman wordt per ambulance in comateuze toestand op de afdeling spoedeisende hulp gepresenteerd. Wat zou u nog

Nadere informatie

Maatschappelijk handelen

Maatschappelijk handelen (Ambulance) Thema : Primary Survey Opvang van de laag complexe patiënt Januari 2014 - Het controleren van de vitale functies ( bloeddruk, saturatie, hartritme) - Het toedienen van O2 opgeleide van gegevens

Nadere informatie

Instructor development Info brochure 2015

Instructor development Info brochure 2015 Instructor development Info brochure 2015 IN SAMENWERKING MET Lesgevers: Assistent Instructor Cursus Jean- Paul Dhondt, Padi IDC Staf Instructor IDC (OWSI) Cursus John Bolle, Padi Course Director Contact:

Nadere informatie

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Anatomie Anatomie Cerebrum Cerebellum Hersenstam Schedel Hersenvliezen Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Bloedtoevoer 1 Bewustzijnsdaling Verandering van: Bewust waarnemen van de omgeving Reactie

Nadere informatie

Verpleegkundigen onderwijs Nieuwegein. 10 februari 2015 Sander Diederen, arts-assistent/onderzoekster neurochirurgie

Verpleegkundigen onderwijs Nieuwegein. 10 februari 2015 Sander Diederen, arts-assistent/onderzoekster neurochirurgie Verpleegkundigen onderwijs Nieuwegein 10 februari 2015 Sander Diederen, arts-assistent/onderzoekster neurochirurgie Inhoud Een patiënt op de SEH Ziektebeelden Trauma capitis Commotio cerebri Contusio cerebri

Nadere informatie

Is normothermie wel zo cool?

Is normothermie wel zo cool? Is normothermie wel zo cool? Joyce Honcoop Circulation Practitioner i.o. M. Barnas Medisch begeleider M. Rigter Afdeling begeleider Intensive Care Ziekenhuis Amstelland, Amstelveen 2017-2019 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

EERSTE HULP TE VELDE CIOMR RICHTLIJN. v2.3, 2013

EERSTE HULP TE VELDE CIOMR RICHTLIJN. v2.3, 2013 EERSTE HULP TE VELDE CIOMR RICHTLIJN v2.3, 2013 16 SCHEMA voor details zie verder - denk ALTIJD aan veiligheid en maak ASAP melding! - Standaard aanpak: onder vuur/vijandig/veilig blz 3 - Meer slachtoffers:

Nadere informatie

EERSTE HULP TE VELDE

EERSTE HULP TE VELDE EERSTE HULP TE VELDE CIOMR RICHTLIJN v2.4, 2015 SCHEMA voor details zie verder - denk ALTIJD aan veiligheid en maak ASAP melding! - Standaard aanpak: onder vuur/vijandig/veilig blz 3 - Meer slachtoffers:

Nadere informatie

Scholing huisartsen WDH Bergen op Zoom, Roosendaal

Scholing huisartsen WDH Bergen op Zoom, Roosendaal Scholing huisartsen WDH Bergen op Zoom, Roosendaal Vakgroep spoedeisende geneeskunde Bravis ziekenhuis 10-11-2015 Programma De SEH-arts in het Bravis ziekenhuis Aletha Evegaars Patiënten statistieken Sjoerd

Nadere informatie

Traumatisch hersenletsel bij kinderen. Maayke Hunfeld

Traumatisch hersenletsel bij kinderen. Maayke Hunfeld Traumatisch hersenletsel bij kinderen Maayke Hunfeld 08-03-2017 Traumatisch (schedel)hersenletsel Definitie THL: Hersenletsel ontstaat door een oorzaak buiten het lichaam. Van buitenaf wordt een kracht

Nadere informatie

Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP

Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP 13 november 2016 Leerdoelen Management van ernstige pre-eclampsie Preventie en behandeling eclampsie Management vochtbalans

Nadere informatie

ATLS vs APLS: maar één letter verschil?

ATLS vs APLS: maar één letter verschil? ATLS vs APLS: maar één letter verschil? Traumaopvang bij kinderen; niet eng, (soms) wel anders Roel Bakx Kinderchirurg, Kinderchirurgisch Centrum Amsterdam Leerdoelen Leerdoelen Specifieke aandachtspunten

Nadere informatie

OPVANG EN BEHANDELING BIJ TRAUMA

OPVANG EN BEHANDELING BIJ TRAUMA INTERUNIVERSITAIR POSTGRADUAAT ONDERWIJS HEELKUNDE OPVANG EN BEHANDELING BIJ TRAUMA A. SERMON 1 PRIMARY CARE FOR POLYTRAUMA PATIENTS BASIC PRINCIPLES A B C D E Coordinated multispeciality approach 2 PRIMARY

Nadere informatie