Meer mensen met MS, beter helpen
|
|
- Karen Claessens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Meer mensen met MS, beter helpen De progressie van de zenuwslopende ziekte multiple sclerose (MS) stoppen door het voorkomen van beschadiging aan de hersencellen bij mensen MS. Achtergrond MS werd tot voor kort gezien als een pure ontstekingsziekte van het centraal zenuwstelsel. De huidige geneesmiddelen zijn er dan ook op gericht om de ontsteking bij MS-patiënten sterk te verminderen. Dit helpt een bepaalde groep mensen, maar geneest de ziekte niet. De laatste jaren is duidelijk geworden waarom de therapie niet voldoende is: het verlies van hersencellen en de verbindingen tussen hersencellen zorgt ervoor dat MS-patiënten steeds verder achteruit gaan. Door het verlies van hersencellen tegen te gaan, verwachten de onderzoekers van het VUmc MS Centrum Amsterdam dat zowel de neurologische achteruitgang als het geheugenverlies, dat veel voorkomt bij MS, kan worden aangepakt. Zenuwen (groen/geel) onder de microscoop raken beschadigd door ontstekingscellen (rood) Om het verlies van hersencellen te kunnen voorkomen is het van belang beter te begrijpen hoe de beschadiging van hersencellen ontstaat. Daarom maakt het onderzoek gebruik van innovatieve cel- en weefselkweekmodellen om het proces van celschade en verlies in elk detail te onderzoeken. Dit onderzoek zal aangrijpingspunten opleveren voor nieuwe medicatie. Tegelijkertijd wordt gestart met het bestuderen van de effectiviteit van bestaande geneesmiddelen. Deze middelen worden ook met succes gebruikt bij andere ziektes, zoals de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Ook wordt er gekeken naar het effect van brain training om het geheugenverlies bij MS-patiënten te beperken. Als een van de weinige MS-centra in de wereld beschikt het MS Centrum Amsterdam over alle benodigde expertise om dit ingewikkelde, maar heel belangrijke onderzoek te verrichten. Hiervoor is veel geld nodig. Steun dit onderzoek zodat mensen met MS hoop kunnen houden op een betere toekomst. Projecten Dit multidisciplinaire onderzoeksproject in onder te verdelen in vier onderzoekslijnen: 1/ Innovatie 2/ Vertaling 3/ Verbeelding 4/ Verbetering Deze vier onderzoekslijnen van het project worden op de volgende sheets verder toegelicht. U kunt dit multidisciplinaire project steunen, maar u kunt ook een onderzoekslijn uitkiezen. Het MS Centrum steunen Wij geven u graag meer informatie over het VUmc MS Centrum Amsterdam en de onderzoeksprojecten en maken een afspraak met u indien gewenst. MS Centrum Amsterdam VU medisch centrum, kamer PK 4X180 Postbus MB Amsterdam bureaumscentrum@vumc.nl Bezoekadres: De Boelelaan 1118, 1081 HV Amsterdam
2 Innovatie We zoeken binnen deze innovatieve onderzoekslijn naar potentiële aangrijpingspunten voor behandelingen om hersenschade te herstellen of hersencellen te beschermen tegen schade. In deze onderzoekslijn wordt gebruik gemaakt van diverse cel- en weefselkweekmodellen die relevant zijn voor MS om het proces van celschade en verlies in elk detail te onderzoeken. Prof.dr. Elga de Vries, afdeling Moleculaire celbiologie en immunologie Drs. Daphne Vogel, afdeling Moleculaire celbiologie en immunologie Drs. Melissa Pinheiro, afdeling Moleculaire celbiologie en immunologie 1. In een celkweeksysteem wordt onderzocht of verschillende soorten macrofagen, een ontstekingsceltype waarvan bekend is dat het betrokken is bij schade aan de myelinelaag rondom zenuwuitlopers, ook een rol spelen bij schade aan zenuwcellen of wellicht herstel van zenuwcellen na schade. Er is een kweeksysteem opgezet en onderzoek in het komende jaar moet antwoord geven op deze vragen. 2. Astrocyten zijn steuncellen van de hersenen die 70% van het hersenvolume uitmaken. In ontstekingshaarden bij MS zwellen deze astrocyten op, waarna ze `reactieve astrocyten` worden genoemd. Het idee is dat deze cellen in hun reactieve toestand herstel na de ontsteking bemoeilijken. We onderzoeken of we de reactieve status kunnen remmen om op die manier de zenuwcellen beter te beschermen. Hiervoor worden de cellen gekweekt in de aanwezigheid van FTY720P, de werkzame stof van het nieuwe orale geneesmiddel voor MS: fingolimod. 3. Een eiwit op het oppervalk van hersenendotheelcellen, de S1P5 receptor, is betrokken bij het in stand houden van de integriteit van de bloed-hersenbarrière. Dit is van belang omdat we zo wellicht actief de bloed-hersenbarrière kunnen verstevigen waardoor we afbraak van zenuwen kunnen voorkomen.
3 Vertaling De fundamentele bevindingen vanuit onderzoekslijn Vernieuweing (in cellen, proefdieren en weefsels) worden in deze onderzoekslijn vertaald naar de mens. Tegelijkertijd wordt gestart met het bestuderen van de effectiviteit van bestaande geneesmiddelen. Deze middelen worden ook met succes gebruikt bij andere ziektes met hersenschade, zoals de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Ook wordt er gekeken naar het effect van brain training om het geheugenverlies bij MS-patiënten te beperken. Dr. Jeroen Geurts, afdeling Anatomie en Neurowetenschappen Drs. Philip Nijland, afdeling Pathologie Drs. Eva Strijbis, afdeling Neurologie 1. Mitochondriën zijn de energiecentrales van cellen. Recent onderzoek laat zien dat er uitgebreide mitochondriële veranderingen optreden in de hersenen van mensen met MS. Mitochondriën in beschadigde gebieden functioneren niet goed, wat mogelijk veroorzaakt wordt door de productie van schadelijke zuurstofdeeltjes door microgliacellen en geïnfiltreerde ontstekingscellen. Als mitochondriën in de zenuwen niet meer goed werken kunnen zenuwvezels afsterven, waardoor MS-patiënten meer klachten krijgen. We onderzoeken een eiwit waarmee het disfunctioneren van de mitochondriën in de hersenen van MS-patiënten mogelijk kan worden verklaard. 2. Om resultaten uit het fundamentele onderzoek van de onderzoekslijn Vernieuwing in de toekomst te kunnen vertalen naar mensen, zijn we gestart met het verzamelen van weefselmateriaal om de bevindingen te testen. 3. MS is een zeer heterogene ziekte. Dat wil zeggen dat verschillende ziekteprocessen bij verschillende patiënten een rol spelen. We doen onderzoek naar SNP s, dit zijn variaties in het erfelijk materiaal, die een bepaald ziekteproces, ofwel MS-fenotype, mede kunnen sturen.
4 Verbeelding In deze onderzoekslijn wordt neurodegeneratie via MRI in beeld gebracht en bestudeerd via nauwkeurige metingen. Hierbij wordt gekeken hoe de neurodegeneratie samenhangt met de andere afwijkingen die bij MS in het hersenweefsel optreden. Vervolgens wordt ook onderzocht of de neurodegeneratie en haar relaties met de andere veranderingen in de loop van het ziekteproces veranderen en of er hierin verschillen zijn tussen ziektetypen. Dr. Hugo Vrenken, afdeling Radiologie Drs. Martijn Steenwijk, afdeling Radiologie Drs. Oliver Wiebenga, afdeling Radiologie 1. Voor dit onderzoek onderzoeken we met MRI op welke manier atrofie (het krimpen van het hersenweefsel) samenhangt met andere veranderingen door MS, zoals het aantal laesies in de hersenen en/of het ruggenmerg. Daarnaast kijken we of we ziekteverschijnselen kunnen relateren aan deze veranderingen in het weefsel. Om dit goed in beeld te brengen zijn we nieuwe technieken aan het ontwikkelen om MRI-beelden te maken en te analyseren. 2. De meeste middelen tegen MS verminderen wel de ontsteking, maar hebben geen of weinig effect op de afbraak van zenuwweefsel of op de verslechtering van cognitie. We onderzoeken of het nieuwe middel Tysabri het hersenweefsel in enige mate kan beschermen tegen deze schade. We zijn begonnen met een patiëntenonderzoek dat 18 maanden duurt. Hierbij kijken we bij patiënten die begonnen zijn met het middel Tysabri of hun hersenschade beperkt blijft en of dat gunstige effecten heeft op hun cognitieve vermogens (geheugen, aandacht, concentratie).
5 Verbetering In deze onderzoekslijn wordt gezocht naar nieuwe manieren om neurodegeneratie bij mensen met MS te meten. Zo wordt onderzoek gedaan naar het gebruik van OCT. Met deze oogscan kan in zeer korte tijd de schade van de oogzenuw in beeld gebracht worden. De hoeveelheid schade aan de oogzenuw in de tijd is een maat voor de hoeveelheid schade in de hersenen en dus voor het afsterven van zenuwcellen oftewel neurodegeneratie. Verder wordt er gekeken welke biomarkers (meetbare stoffen in het bloed en in het hersenweefsel van overleden patiënten) een maat zijn voor de (hoeveelheid) schade in de hersenen. Ook worden de verschillende testen voor Dr. Joep KiIllestein, afdeling Neurologie Drs. Lisanne Balk, afdeling Neurologie Drs. R. Klaver, afdeling Anatomie en neurowetenschappen Dr. Axel Petzold, afdeling Neurologie 1. We zijn begonnen met een groot cohort om het verloop van de ziekte MS goed te kunnen bestuderen. Hierbij worden patiënten geselecteerd die langer dan 20 jaar MS hebben. Zowel MRI, als OCT en biomarkers worden meegenomen in dit onderzoek. 2. De gegevens van dit cohort worden onder andere gebruikt om de vraag te beantwoorden of bij patiënten die al lange tijd MS hebben, de neurodegeneratie meer uitgesproken is, of sterker samenhangt met de ontstekingen, of juist niet. Hierover is nog weinig bekend. Daarom onderzoeken we nu specifiek ook een groep mensen die al lange tijd de ziekte hebben. Deze patiënten vergelijken we niet alleen met patiënten die de ziekte korter hebben, maar we kijken ook binnen deze groep welke verschillen er zijn tussen mensen met veel en weinig invaliditeit.
Krachten bundelen... op weg naar beter WETENSCHAPSKATERN 2012
Krachten bundelen... op weg naar beter WETENSCHAPSKATERN 2012 Wetenschapskatern 2012 Voorwoord VOORWOORD De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose (MS) en geeft
Nadere informatieMeer weten = meer doen. Wetenschapskatern 2011
Meer weten = meer doen Wetenschapskatern 2011 Voorwoord Voorwoord Voorwoord 300 Aantal toegekende subsidies 1980-2011 De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose
Nadere informatieDe puzzel MS oplossen
De puzzel MS oplossen Een korte inleiding in MS Wat is het VUmc MS Centrum Amsterdam Wat voor MS-onderzoek wordt er gedaan Wat is MS? Chronische ziekte van het centraal zenuwstelsel Auto-immuunziekte,
Nadere informatieSAMEN WERKEN AAN SAMENWERKEN
SAMEN WERKEN AAN SAMENWERKEN WETENSCHAPSKATERN 2013 Wetenschapskatern 2013 Voorwoord Voorwoord WOORD VOORAF Gelijktijdig met de verschijning van het Jaarverslag, publiceert Stichting MS Research elk jaar
Nadere informatieAls we iets weten... kunnen we ook iets doen. Wetenschapskatern 2010
Als we iets weten... kunnen we ook iets doen. Wetenschapskatern 2010 Voorwoord Voorwoord De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose (MS) en geeft voorlichting
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3
Nadere informatieHERSENATROFIE GEMETEN MET BEHULP VAN MRI BIJ MULTIPELE SCLEROSE
HERSENATROFIE GEMETEN MET BEHULP VAN MRI BIJ MULTIPELE SCLEROSE Samenvatting 193 Het doel van dit proefschrift was het onderzoeken van de waarde van hersenatrofie gemeten met behulp van MRI voor het vervolgen
Nadere informatieDutch summary. Mitochondriaal dysfunctioneren in multiple sclerosis
Mitochondriaal dysfunctioneren in multiple sclerosis Multiple sclerose (MS) is een ingrijpende aandoening van het centraal zenuwstelsel en de meest voorkomende oorzaak van niet-trauma gerelateerde invaliditeit
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 210 Nederlandse samenvatting Zuurstofradicalen en antioxidanten in multiple sclerosis 1. Multiple sclerosis Multiple sclerose (MS) is een chronische ontstekingsziekte van het centraal
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Multiple sclerose (MS) is een chronische ontstekingsziekte van het centraal zenuwstelsel (CZS) die zich vooral openbaart bij jong volwassenen (20-40 jaar).
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting GENETISCHE EN RADIOLOGISCHE MARKERS VOOR DE PROGNOSE EN DIAGNOSE VAN MULTIPLE SCLEROSE Multiple Sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg)
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
10 TOLL-LIKE RECEPTOREN IN HET CENTRALE ZENUWSTELSEL: REGELAARS VAN ONTSTEKINGEN, BESCHERMING, ONTWIKKELING EN HERSTEL NEDERLANDSE SAMENVATTING Chapter 10 Multipele sclerose (MS) is een chronische ontstekingsziekte
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In het promotieonderzoek dat wordt beschreven in dit proefschrift staat schade aan de bloedvaten bij dementie centraal. Voordat ik een samenvatting van de resultaten geef zal ik
Nadere informatieAppendix. Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden
I Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden Inleiding Het centraal zenuwstelsel Het centraal zenuwstelsel (CZS) bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het is opgebouwd uit miljarden cellen. Het
Nadere informatie2005-2006. nader bekeken
2005-2006 nader bekeken Wetenschapskatern MS Research 2005-2006 1. Voorwoord De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose en geeft voorlichting over deze ziekte
Nadere informatieAxonale schade in multiple sclerose De invloed van auto-immuniteit tegen neurofilament light
Axonale schade in multiple sclerose De invloed van auto-immuniteit tegen neurofilament light Multiple sclerose (MS) is een ziekte van het centrale zenuwstelsel (CZS). Het CZS bestaat uit onze hersenen,
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
NEDERL ANDSE SAMENVAT TING HET OOG ALS WEERSPIEGELING VAN HET BREIN Optische coherentie tomografie in MS Meer dan een eeuw geleden schreef een van de eerste neurologen die gebruik maakte van de oogspiegel,
Nadere informatie2007-2008. nader bekeken. Stichting MS Research. Wetenschapskatern MS Research 2007-2008
2007-2008 nader bekeken Stichting MS Research Krimkade 20b, 2251 KA Voorschoten Postbus 200, 2250 AE Voorschoten Telefoon: 071 5 600 500 Fax: 071 5 600 501 E-mail: info@msresearch.nl Website: www.msresearch.nl
Nadere informatienader bekeken. Laten zien wat mensen bindt...
2006-2007 nader bekeken Laten zien wat mensen bindt... Wetenschapskatern MS Research 2006-2007 1. Voorwoord De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose en geeft
Nadere informatieProefschrift Jeroen Geurts MR imaging and histopathology studies of the grey matter in multiple sclerosis
Proefschrift Jeroen Geurts MR imaging and histopathology studies of the grey matter in multiple sclerosis Multiple Sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel (CZS), die over het algemeen
Nadere informatieStand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer
Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,
Nadere informatie2008-2009. nader bekeken
2008-2009 nader bekeken Wetenschapskatern MS Research 2008-2009 1. Voorwoord De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose en geeft voorlichting over deze ziekte
Nadere informatieNederlandse samenvatting
NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse samenvatting Multiple sclerose (MS) is een chronische aandoening van de hersenen, ruggenmerg en oogzenuwen (het centrale zenuwstelsel), die zich over het algemeen openbaart
Nadere informatieTysabri. Tysabri (Natalizumab) Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds
Tysabri Tysabri (Natalizumab) Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds ms Wagenstraat 25 3142 CR Maassluis Telefoon: 010-591 98 39 Fax: 010-592 86 86 E-mail: info@nationaalmsfonds.nl www.nationaalmsfonds.nl
Nadere informatieDe beschermende invloed van flavonoïden op ons brein
Prof. dr. Jerome Hendriks Universiteit Hasselt An apple a day keeps the doctor away De beschermende invloed van flavonoïden op ons brein Jerome Hendriks Vitamine C Flavonoïden Albert Szent-Györgyi 1 Flavonoïden
Nadere informatieNederlandse samenvatting
1 Nederlandse samenvatting MS is één van de meest voorkomende neurologische aandoeningen bij jongvolwassenen en begint vaak tussen het 20e en 40e levensjaar. Het ziekteverloop kan sterk variëren, maar
Nadere informatieZiekten van zenuwen en spieren
58 Ziekten van zenuwen en spieren Er zijn nogal wat ziekten waarbij de zenuwen worden aangedaan. Soms ligt het accent van die aantasting op het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg), soms op het
Nadere informatieHet ontstaan en beloop van MS
MS Centrum Erasmus MC, Rotterdam Het ontstaan en beloop van MS Dr. Marvin M. van Luijn Groningen, 15 mei 2019 MS: aanval van afweercellen op zenuwweefsel Verstoring in de afweer www.biomaatschappij.nl
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 203 Nederlandse samenvatting Wittere grijstinten Klinische relevantie van afwijkingen in de grijze stof in multipele sclerose, zoals afgebeeld met MRI Multipele sclerose (MS) is
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Sinds de eerste pathologische beschrijving van multiple sclerose (MS) door Jean-Martin Charcot (1868) zijn er bijna twee eeuwen gepasseerd. Vandaag de dag worden patiënten en artsen
Nadere informatieNEDERLANDSE HERSENBANK. De oplossing zit in de hersenen
NEDERLANDSE HERSENBANK De oplossing zit in de hersenen Onderzoek doet leven Het wetenschappelijk onderzoek is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. Nieuwe technieken maken het mogelijk om
Nadere informatieDe COGnitieve Training In Parkinson Studie
De COGnitieve Training In Parkinson Studie Een onderzoek naar een online training voor het denkvermogen Voor meer informatie of aanmelden gaat u naar www.cogtips.nl Dr. Chris Vriend, neurowetenschapper
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Multiple Sclerose Multiple Sclerose (MS) is een ernstige chronische, inflammatoire aandoening van het centrale zenuwstelsel (CZS). Wereldwijd lijden er meer dan 2 miljoen mensen
Nadere informatieVoorwoord. Plakjes hersenweefsel voor onderzoek onder de microscoop Bron: Nederlandse Hersenbank
1 Wetenschapskatern Voorwoord De Stichting MS Research subsidieert wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose (MS) en geeft voorlichting over deze ziekte aan een breed publiek. Het overgrote deel
Nadere informatieVoorop prof.cir. Bernard Uitdehaag,
De gezichten achter MS-onderzoek Veel nieuwe antwoorden, maar ook steeds nieuwe vragen ln Nederland is sprake van hooggekwalificeerd onderzoek naar MS. Daarbij zijn - niet in het minst door de financiële
Nadere informatieMultipele Sclerose (MS)
Multipele Sclerose (MS) MS is een ziekte van de hersenen en het ruggenmerg, die vooral bij jonge volwassenen voorkomt. In de eerste jaren komen de verschijnselen vaak in aanvallen, ook wel Schub of relapse
Nadere informatieNederlandse Samenvatting. Chapter 5
Nederlandse Samenvatting Chapter 5 Chapter 5 Waarde van MRI scans voor voorspelling van invaliditeit in patiënten met Multipele Sclerose Multipele Sclerose (MS) is een relatief vaak voorkomende ziekte
Nadere informatieDementie. Havenziekenhuis
Dementie Uw arts heeft met u en uw naasten besproken dat er (waarschijnlijk) sprake is van dementie. Mogelijk bent u hiervan geschrokken. Het kan ook zijn dat u of uw omgeving hier al op voorbereid was.
Nadere informatieMS-Onderzoeksdagen 2007
MS-Onderzoeksdagen 2007 De MS-Onderzoeksdagen, die elk jaar georganiseerd worden door de Stichting MS Research, bieden MS-onderzoekers uit heel Nederland en Vlaanderen de kans om elkaar te ontmoeten en
Nadere informatieEr zijn verschillend oorzaken bij hersenletsel. Deze oorzaken worden verdeeld in 3 groepen.
Boekverslag door S. 1258 woorden 21 maart 2015 5.8 5 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn Niet aangeboren hersenletsel NAH De afkorting NAH staat voor niet aangeboren hersenletsel. Dit wil zeggen dat er
Nadere informatieEEG tijdens geheugenactivatie een onderzoek naar vroege hersenveranderingen bij de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Huntington
EEG tijdens geheugenactivatie een onderzoek naar vroege hersenveranderingen bij de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Huntington In Nederland wordt het aantal patiënten met dementie geschat op meer
Nadere informatieLeven met MS. Wat is MS?
1 Leven met MS Wat is MS? Dit boekje is samengesteld door Biogen. De informatie is met grote zorgvuldigheid tot stand gekomen, maar vervangt niet de mening, de diagnose of het advies van een behandelend
Nadere informatieMS-MasterclasS Exclusieve training door MS-experts 27 en 28 januari 2011
MS-MasterclasS Exclusieve training door MS-experts 27 en 28 januari 2011 MS-MasterclasS Graag nodigen wij u, neuroloog of neuroloog in opleiding, uit voor een tweedaagse training over de klinische aspecten
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 137 138 Het ontrafelen van de klinische fenotypen van dementie op jonge leeftijd In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, komt dementie ook op jonge leeftijd voor. De diagnose
Nadere informatieChapter 5. Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting)
Chapter 5 Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting) Chapter 5 Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting) 146 Multiple Sclerose (MS) is een chronische ontstekingsziekte van de hersenen en het ruggenmerg
Nadere informatieDEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven. 2012-10-23 Lezing Davidsfonds Boom- Niel. Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc
DEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatieWat is MS? MS en leeftijd. Nieuwe ontwikkelingen bij MS
Nieuwe ontwikkelingen bij MS B. Jelles, neuroloog Gelre ziekenhuizen lokatie Zutphen Wat is MS? Chronische ziekte van het centraal zenuwstelsel Auto-immuunziekte met ontsteking Sterk wisselend beloop MS
Nadere informatieDag in Dag uit
RV135.MS WK 2004-3 04-05-2005 11:10 Pagina 1 We t e n s c h a p s k a t e r n M S R e s e a rc h 2004-2005 Dag in Dag uit RV135.MS WK 2004-3 04-05-2005 11:10 Pagina 2 1. Voorwoord De Stichting MS Research
Nadere informatieWelkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC
Welkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC In ons Alzheimercentrum zien wij mensen met verschillende vormen van dementie, of een vermoeden daarvan. Door intensieve samenwerking tussen verschillende afdelingen
Nadere informatieMultiple sclerose en Kwaliteit van Leven
Multiple sclerose en Kwaliteit van Leven Dokter op Dinsdaglezing 24 september 2013 Dr. Brigit de Jong, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis en UMC St Radboud Programma + MS + Verschijnselen van MS + Medicamenteuze
Nadere informatieFTD lotgenotendag 10 januari Congres Vancouver oktober 2014 Vervolg
FTD lotgenotendag 10 januari 2015 Congres Vancouver 23-25 oktober 2014 Vervolg Overzicht presentatie Even voorstellen Korte achtergrond FTD FTD congres Biomarkers Achtergrond overerving Behandelingen Ander
Nadere informatie157 De ontdekking van de natuurlijke aanwezigheid van antisense oligonucleotiden in eukaryote cellen, die de expressie van specifieke eiwitten kunnen reguleren, heeft in de afgelopen tientallen jaren gezorgd
Nadere informatieMultiple Sclerose is een ziekte van de hersenen en het ruggenmerg. Deze ziekte wordt ook wel MS genoemd. In deze folder leest hier meer over.
Multiple Sclerose Multiple Sclerose is een ziekte van de hersenen en het ruggenmerg. Deze ziekte wordt ook wel MS genoemd. In deze folder leest hier meer over. Wat is multipele Sclerose (MS) MS is een
Nadere informatieALS Onderzoek. ALS biobank en database. ALS Onderzoek. Onderzoeksprojecten
ALS Onderzoek ALS Centrum Nederland doet onderzoek naar ALS, PLS en PSMA met als doel om zo snel mogelijk een behandeling voor deze ziektes te vinden. We verzamelen gegevens van zoveel mogelijk patiënten.
Nadere informatieMitochondriën en oxidatieve stress
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Ons richten op oxidatieve stress bij de ziekte van Huntington Celschade
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie
Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie Wetenschappelijke artikelen 600 500 400 300 200 216 198 232 265 270 257 301 346 341 333 326 362 422 437 429 487 504 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Nadere informatieNederlandse samenvatting
ADDENDUM Nederlandse samenvatting Introductie Dhr. J., 56 jaar oud, komt naar het Vumc Alzheimercentrum omdat hij toenemende moeite heeft met het vinden van woorden. Zijn klachten ontstonden drie jaar
Nadere informatieDe ziekte van Alzheimer. Diagnose
De ziekte van Alzheimer Bij dementie is er sprake van een globale achteruitgang van de cognitieve functies, zoals het geheugen of de taalfuncties. Deze achteruitgang leidt tot functionele beperkingen in
Nadere informatieMet MRI kijken naar neuropsychiatrische SLE
Prof. dr. Tom Huizinga (l) en prof dr. Mark van Buchem leiden al jaren het onderzoek naar NPSLE Martijn Steenwijk, Bsc; prof. dr. Mark van Buchem, neuroradioloog; drs. Margreet Steup-Beekman, internist-reumatoloog;
Nadere informatieNiet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. weefselconstructie, bloedvaten, nierfalen
Niet-technische samenvatting 2015310 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project De invloed van nierfalen op weefselconstructie van bloedvaten 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5)
Nadere informatieAls u naar aanleiding van deze informatie nog vragen heeft, kunt u deze altijd met uw arts of dokter de Vries bespreken.
Patiënten informatie en toestemmingsformulier voor hersenobductie en wetenschappelijk onderzoek bij SpinoCerebellaire Ataxie (SCA) en de ziekte van Huntington. 1 Achtergrond Spinocerebellaire ataxie (spino=
Nadere informatieDe Ziekte van Huntington, huntingtine
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Leer de vijand kennen: Neutronenstraling onthult de bouw van het
Nadere informatieNederlandse samenvatting Marihuana, endocannabinoïden en acute hersenschade
Nederlandse samenvatting Marihuana, endocannabinoïden en acute hersenschade Marihuana en haar ingrediënten: de cannabinoïden Marihuana is het meest gebruikte illegale genotmiddel ter wereld en heeft aanleiding
Nadere informatieWat zijn polyq ziektes?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Zijn er genetische verbanden tussen neurodegeneratieve ziektes?
Nadere informatieRaeka Aiyar, PhD, Symposium Moderator Stamcellen en de toekomst van de geneeskunde.
Raeka Aiyar, PhD, Symposium Moderator Stamcellen en de toekomst van de geneeskunde. https://youtu.be/r6bpio7l_yq OK, er zijn wat emotionele speeches geweest. Ik was daar niet helemaal klaar voor. Ik ben
Nadere informatieNanodeeltjes in de strijd tegen Alzheimer
Nanodeeltjes in de strijd tegen Alzheimer Medicatie bij de ziekte van Alzheimer is vooral gericht op symptoombestrijding. Kan dat niet anders, vroegen wetenschappers van de Universiteit Twente zich af.
Nadere informatieMedicijnstudies en eindpunten
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. TRACK-HD toont belangrijke veranderingen bij pre-symptomatische
Nadere informatieMultiple sclerose (MS) Poli Neurologie
00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. De ziekte van Canavan
De ziekte van Canavan Wat is de ziekte van Canavan? De ziekte van Canavan is een ernstige stofwisselingsziekte waarbij geleidelijk aan alle zenuwvezels in de hersenen afsterven waardoor kinderen achteruit
Nadere informatieipsc-derived insights into Motor Neuron Disease and Inflammatory Neuropaties Oliver Härschnitz
Nederlandse samenvatting proefschrift ipsc-derived insights into Motor Neuron Disease and Inflammatory Neuropaties, 15 september 2017, UMC Utrecht Stamcellen zijn in staat tot het veranderen, oftewel differentiëren,
Nadere informatieMS-MasterclasS Exclusieve training door MS experts
MS-MasterclasS Exclusieve training door MS experts MS-MasterclasS Graag nodigen wij u, neuroloog of neuroloog in opleiding, uit voor een tweedaagse training die zich richt op de klinische aspecten van
Nadere informatieNederlandse samenvatting proefschrift Renée Walhout. Veranderingen in de hersenen bij Amyotrofische Laterale Sclerose
Nederlandse samenvatting proefschrift Veranderingen in de hersenen bij Amyotrofische Laterale Sclerose Cerebral changes in Amyotrophic Lateral Sclerosis, 5 september 2017, UMC Utrecht Inleiding Amyotrofische
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek in het VUmc: wat heeft u eraan?
Diabetesbijeenkomst Wetenschappelijk onderzoek in het VUmc: wat heeft u eraan? Diabetesbijeenkomst Wat doet diabetes type 1 met het brein? Drs. Eelco van Duinkerken Cognitieve klachten http://www.youtube.com/watch?v=rgwbxe8zdc4&feature=related
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting nelleke tolboom binnenwerk aangepast.indd 161 28-12-2009 09:42:54 nelleke tolboom binnenwerk aangepast.indd 162 28-12-2009 09:42:54 Beeldvorming van Alzheimerpathologie in vivo:
Nadere informatieDe Ziekte van Huntington
De Ziekte van Huntington 1. Wat is de Ziekte van Huntington? 2. Wat betekent het als je de Ziekte van Huntington hebt? 3. Wat doet de Ziekte van Huntington in je hersenen precies? 4. Hoe ver zijn onderzoekers
Nadere informatieALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE
ALZHEIMER DEMENTIE: EEN GENETISCH INZICHT IN DE BIOLOGIE VAN DE ZIEKTE Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Departement voor Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium
Nadere informatieAmyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer
Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Introductie onderzoeksproject De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is een neurologische aandoening en is de meest voorkomende vorm van dementie.
Nadere informatie100-plus onderzoek: wel oud maar niet dement. informatiefolder
100-plus onderzoek: wel oud maar niet dement informatiefolder 1 Juist u, de 100-plusser die niet dement is Bent u ouder dan 100 jaar en helemaal helder, of kent u misschien iemand voor wie dit opgaat?
Nadere informatieDE ZIEKTE VAN ALZHEIMER ONTSTAAT MEESTAL SPONTAAN.
Aubaine tekstproef CAPS_ZVZO 24-09-10 15:29 Pagina 4 VOOR U LIGT EEN EXEMPLAAR VAN HOUVAST VOOR MENSEN DIE OP ZOEK ZIJN NAAR MEER INFORMATIE OVER DEMENTIE EN DE VOORZIENINGEN EN MOGELIJKHEDEN DIE IN ZEEUWS-VLAANDEREN
Nadere informatieOnderzoek bij kinderen met Tubereuze Sclerose:
Onderzoek bij kinderen met Tubereuze Sclerose: Behandeling met rapamycine bij kinderen met TSC en moeilijk behandelbare epilepsie Behandeling van leer- en gedragsproblemen bij kinderen met TSC met RAD001
Nadere informatieMultiple sclerose (MS)
Multiple sclerose (MS) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont
Nadere informatieLeven met MS. De behandelmogelijkheden
3 Leven met MS De behandelmogelijkheden bij RRMS Inhoud 1. Inleiding 4 2. Doel van de behandeling 7 3. Vroeg en effectief behandelen 9 4. Geneesmiddelen gericht op het afremmen van het ziekteproces (immunomodulatie)
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting Chapter 10 Zijn atherosclerose en ontsteking oorzaken van cognitieve achteruitgang bij oudste ouderen? Inleiding Een achteruitgang van verstandelijke vermogens, oftewel cognitieve
Nadere informatieInterferon-Beta. Interferon-Beta. Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds
Interferon-Beta Interferon-Beta Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds Wagenstraat 25 3142 CR Maassluis telefoon: 010-591 98 39 fax: 010-592 86 86 e-mail: info@nationaalmsfonds.nl internet: www.nationaalmsfonds.nl
Nadere informatiehet woord neurologie bestaat uit twee delen: neuro (dat betekent zenuw) en logos (dat betekent leer, kennis) neurologie is dus de leer van de zenuwen
Neurologie het woord neurologie bestaat uit twee delen: neuro (dat betekent zenuw) en logos (dat betekent leer, kennis) neurologie is dus de leer van de zenuwen een dokter in de neurologie noem je een
Nadere informatieEen beroerte, wat nu?
Een beroerte, wat nu? U bent opgenomen in het VUmc op de zorgeenheid neurologie, omdat u een beroerte heeft gehad. Wat is een beroerte? Een beroerte wordt in vaktaal een CVA genoemd: een Cerebro Vasculair
Nadere informatienatalizumab (tysabri)
patiënteninformatie natalizumab (tysabri) behandeling en werking medicijn Uw neuroloog heeft u het medicijn natalizumab (Tysabri) geadviseerd. Hoe werkt dit medicijn? Hoe wordt natalizumab toegediend?
Nadere informatieSamenvatting 161 NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING
Samenvatting 161 NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING 162 Samenvatting NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING Diabetes mellitus, of suikerziekte, is een groep stofwisselingsziekten. De kenmerkende eigenschap van deze
Nadere informatiePLS is een broertje van ALS
PLS is een broertje van ALS Juni 2018 Wetenschappelijk onderzoek specifiek naar primaire laterale sclerose (PLS) gebeurt slechts op zeer kleine schaal. Deze motorneuronziekte is zo zeldzaam, dat het moeilijk
Nadere informatieHet kantelpunt van de overlevingsschaal
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Het potentieel van antilichamen als een therapie voor de ziekte
Nadere informatieNieuwe behandeling voor MS: doelgericht en met veel minder bijwerkingen
Gezondheid Nieuwe behandeling voor MS: doelgericht en met veel minder bijwerkingen Er zit een nieuwe behandeling voor multiple sclerose (MS) in de pijplijn: door lichaamseigen cellen te behandelen met
Nadere informatieHersenonderzoek bij SCA
Hersenonderzoek bij SCA ADCA regiomiddag Noord 29 oktober 2016 Eesergroen Wilfred den Dunnen Opzet voordracht Anatomie + achtergrond SCA s Wetenschappelijk onderzoek Toekomst? Anatomie van ataxie Anatomie
Nadere informatieNiet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2016490 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Kleine diermodellen om de oorzaken van artrose te bestuderen 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5)
Nadere informatiePrimair-progressieve. Primair-progressieve multiple sclerose. Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds
Primair-progressieve Primair-progressieve multiple scerose multiple sclerose Dit is een uitgave van het Nationaal MS Fonds Wagenstraat 25 3142 CR Maassluis telefoon: 010-591 98 39 fax: 010-592 86 86 e-mail:
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en Dementie
Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze
Nadere informatieTot de kern van de zaak komen
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. NUB1: meer opruimen om het mutant huntingtin te verminderen NUB1
Nadere informatieVUmc MS Centrum Amsterdam Voor verwijzers
VUmc MS Centrum Amsterdam Voor verwijzers VUmc MS Centrum Amsterdam Het VUmc MS Centrum Amsterdam is een toonaangevend nationaal en internationaal centrum op het gebied van multiple sclerose (MS) waar
Nadere informatieLibra R&A locatie Blixembosch. Multiple Sclerose
Libra R&A locatie Blixembosch MS Multiple Sclerose Deze folder is bedoeld voor mensen met multiple sclerose (MS) die worden behandeld bij Libra Revalidatie & Audiologie locatie Blixembosch. Tijdens uw
Nadere informatieEen brede blik op het brein Prof.dr. J.J.G. Geurts
Prof.dr. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar translationeel neurowetenschappelijk onderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam/VU medisch centrum op 19 maart 2013. Mijnheer
Nadere informatieMarianne van Walderveen. Hypo-intense laesies ( Black holes ) op T 1 -gewogen SE MR-beelden in multipele sclerosis
Marianne van Walderveen Hypo-intense laesies ( Black holes ) op T 1 -gewogen SE MR-beelden in multipele sclerosis Magnetic resonance imaging (MRI) is sensitief voor het visualiseren van de afwijkingen
Nadere informatie