Omgaan met dyslexie, dyscalculie en andere beperkingen op Helen Parkhurst. Wendy van Leeuwen Orthopedagoog voorjaar 2013

Transcriptie

1 Omgaan met dyslexie, dyscalculie en andere beperkingen p Helen Parkhurst Wendy van Leeuwen Orthpedagg vrjaar Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

2 Inhudspgave Hfdstuk Blz. Titel 1 4 Omgaan met dyslexie 2 5 Omgaan met lees- en/f spellingprblemen 3 6 Omgaan met dyscalculie 4 7 Omgaan met verige beperkingen 5 8 Omgaan met hgbegaafdheid 6 9 Examenregeling Bijlage Blz. Titel Registratiekaart dyslexie 2 12 Registratiekaart lees- en/f spellingprblemen 3 13 Registratiekaart NT Registratiekaart dyscalculie 5 15 Prjectkaart hgbegaafdheid 6 16 Faciliteiten vr dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees en/f spellingprblemen (lsp) bij Nederlands 7 17 Faciliteiten vr dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees en/f spellingprblemen (lsp) bij de mderne vreemde talen (MVT) 8 18 Faciliteiten vr dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees-en/f spellingprblemen (lsp) bij andere vakken dan talen 9 19 Ondersteuning van dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingprblemen (lsp) bij het leren Faciliteiten vr leerlingen met dyscalculie bij exacte vakken Faciliteiten vr leerlingen met verige beperkingen, bij alle vakken Interne prcedure dyslexie, lees- en/f spellingprblemen, dyscalculie en verige beperkingen 2 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

3 Intrductie Del van dit dcument Dit dcument geeft inzicht he schlbreed wrdt mgegaan met leerlingen die een specifieke zrgvraag hebben en welke afspraken er bij verschillende vakken in dit kader schlbreed zijn gemaakt. Dit dcument is samengesteld dr de rthpedagg en tt stand gekmen in verleg met de remedial teachers, de examensecretaris en het dyslexieplatfrm Almere en de betreffende vaksecties. Delgrep Dit infrmatie is bestemd vr vakdcenten, mentren, uders en leerlingen. Al deze grepen hebben behefte aan eenduidige afspraken en infrmatie zdat helder is he we p Helen Parkhurst mgaan met de beperkingen van deze leerlingen. De verschillende beperkingen staan p aparte bladzijden beschreven, zdat dcenten f uders desgewenst alleen die infrmatie kunnen krijgen die betrekking heeft p hun leerling f kind. Dit geldt k vr de bijlagen. 3 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

4 1. Omgaan met dyslexie Leerlingen met dyslexie ndervinden gedurende hun schllpbaan hinder van hun handicap. Dat kan hun mtivatie m te leren ndermijnen en de resultaten den stagneren. Er zijn mgelijkheden m vrzieningen te treffen waardr de leerling met plezier naar schl blijft gaan en tt leren kmt. Leerling, uders én de schl spelen hierbij een belangrijke rl. Leerling De leerling die in het bezit is van een fficiële dyslexieverklaring vult samen met de remedial teacher (RT-er)/begeleider van de afdeling de dyslexieregistratiekaart in en zrgt ervr dat hij/zij deze kaart altijd bij zich heeft (zie bijlage 8); De leerling bespreekt de ingevulde faciliteiten p de dyslexie-registratiekaart aan het begin van het schljaar met alle vakdcenten en laat een practieve huding zien als het gaat m het inzetten van de faciliteiten en pvlgen. Dit kan indien ndig met hulp van de mentr f RT-er ; De faciliteiten die specifiek gewenst zijn vr in het examenjaar wrden in het vrexamenjaar dr de leerling met de RT-er besprken. De leerling ntvangt een dyslexiepas die desgevraagd aan de dcent getnd kan wrden. Ouders Ouders melden p het aanmeldingsfrmulier dat hun kind dyslectisch is en verleggen de dyslexie-verklaring van hun kind; Ouders dragen zelf zrg vr de hulpmiddelen die de leerling gedurende de schllpbaan ndig heeft (beken in gesprken vrm, laptp, daisyspeler e.d.); In uitznderlijke situaties kunnen uders de schl vragen vrijstelling aan hun kind te verlenen vr de talen Frans en/f Duits. Alleen leerlingen in de bvenbuw vw kmen hiervr in aanmerking. Een dergelijk verzek wrdt schriftelijk en in verleg met de mentr bij de examencmmissie ingediend. De leerling aan wie de vrijstelling wrdt verleend kiest hiervr in de plaats een ander vak. Daarnaast kan bij hge uitzndering vr de talen Frans en/f Duits een passende plssing wrden gevnden vr het afrnden van de nderbuw (klas 1 en 2 mav en klas 1 t/m 3 hav en vw). Een dergelijk verzek wrdt schriftelijk en in verleg met de mentr bij de examencmmissie ingediend. Schl Alle leerlingen waarbij de basisschl aangeeft dat er een vermeden bestaat van dyslexie, wrden hierp aan het eind van grep 8 f eventueel aan het begin van klas 1 (wanneer vakdcenten signaleren) p Helen Parkhurst getest. Dyslectisch bevnden leerlingen krijgen een dyslexieverklaring. Op grnd hiervan krijgen ze een faciliteitenpas (m in de les te kunnen tnen); Leerlingen uit de nderbuw, waarbij vanuit schl het vermeden bestaat dat zij dyslectisch zijn, kunnen dr een RT-er wrden nderzcht. Op basis van de nderzeksresultaten kunnen zij eventueel in aanmerking kmen vr een dyslexieverklaring en pas. Leerlingen uit de bvenbuw f leerlingen waarbij meervudige prblematiek van tepassing is meten wrden getest dr een extern testbureau en zullen wrden drverwezen; Leerlingen met dyslexie wrden (dr de RT-er) gemeld aan de mentren en de afdelingsadministratie; De RT-er is verantwrdelijk vr uitvering, registratie en verwerking van de dyslexieverklaring en f de testen. Bij de RT-ers/begeleiders is infrmatie aanwezig vr uders, dcenten en leerlingen De schl biedt, indien ndig, de ruimte vr het uitveren van de faciliteiten waar de leerling recht p heeft, zals tetsen in lettertype Arial 12, extra tijd, werken p laptp, etcetera (zie blz. 11 t/m 14). De schl beslist binnen de wettelijke kaders ver het verlenen van een vrijstelling vr de talen Frans en/f Duits en infrmeert de inspectie; Vr het Centraal Examen, vraagt de schl na verleg met de RT-er bij DUO, indien ndig, extra faciliteiten aan (verlenging van tijd, examens via ICT); 4 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

5 Over andere faciliteiten vr het examen beslist de schl zelf. Alle extra faciliteiten dienen nderbuwd te zijn dr nderzek en een deskundigen verklaring, en er dient tenminste een jaar aantnbaar mee te zijn gewerkt dr de leerling. Tegestane faciliteiten wrden dr de schl aan de inspectie gemeld (zie k hfdstuk 5 examenregeling). 5 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

6 2. Omgaan met lees en/f spellingprblemen (LSP) en NT2 Er zijn leerlingen die niet vlden aan alle criteria die gelden vr dyslexie, maar waarbij uit het dyslexie-nderzek is gebleken dat er wel sprake is van aantnbare lees- en/f spellingprblemen (LSP). Deze leerlingen kunnen in aanmerking kmen vr een lsp-pas en een daarbij hrende registratiekaart. Deze leerlingen hebben tijdens tetsen en schlexamens recht p dezelfde faciliteiten als leerlingen met dyslexie, maar hebben geen recht p faciliteiten tijdens het Centraal Examen f recht p vrijstellingen (zie blz. 11 t/m 14). Leerlingen die niet de Nederlandse natinaliteit hebben en minder dan zes jaar nderwijs hebben genten in Nederland krijgen een NT2 status. Deze leerlingen hebben tijdens tetsen, schlexamen en het Centraal Examen (indien de leerling <6 jaar nderwijs heeft genten) recht p het gebruik van een wrdenbek (medertaal/nl f NL/medertaal) en extra tijd. Leerling De leerling waarbij sprake is van aantnbare lees- en/f spellingprblemen vult samen met de remedial teacher (RT-er)/begeleider van de afdeling de lsp-registratiekaart in en zrgt ervr dat hij/zij deze kaart altijd bij zich heeft; De leerling bespreekt de ingevulde faciliteiten p de lsp-registratiekaart aan het begin van het schljaar met alle vakdcenten en laat een practieve huding zien als het gaat m het inzetten en pvlgen van de faciliteiten. Dit kan indien ndig met hulp van de mentr f RT-er De leerling ntvangt een faciliteitenpas die desgevraagd aan de dcent getnd kan wrden. De leerling met NT2 ntvangt een faciliteitenpas die desgevraagd aan de dcent getnd kan wrden. De leerling met NT2 geeft in het begin van het schljaar aan alle vakdcenten aan dat hij/zij in het bezit is van een NT2-status. Ouders Ouders zijn verantwrdelijk en dragen zelf zrg vr de hulpmiddelen die de leerling gedurende de schllpbaan ndig heeft (beken in gesprken vrm, laptp, daisyspeler e.d.); Schl Alle leerlingen waarbij de basisschl aangeeft dat er een vermeden bestaat van dyslexie, wrden hierp aan het eind van grep 8 f eventueel aan het begin van klas 1 p Helen Parkhurst getest. Leerlingen waarbij na nderzek in verleg met de rthpedagg sprake is van aantnbare lees- en/f spellingprblemen, maar geen dyslexie, krijgen een faciliteitenpas (m in de les te kunnen tnen); Leerlingen met NT2-status wrden gesignaleerd dr de RT-er f examensecretariaat. Leerlingen met lsp f NT2 wrden (dr de RT-er) gemeld aan de mentren en de afdelingsadministratie; Vr leerlingen met een NT2-status in het examenjaar vraagt de schl na verleg met de RT-er bij DUO, indien ndig, extra faciliteiten aan (verlenging van tijd en het gebruik van een wrdenbek (medertaal/nl f NL/medertaal)). De schl biedt, indien ndig, de ruimte vr het uitveren van de faciliteiten waar de leerling recht p heeft, zals extra de tijd (zie blz 11 t/m 14). 6 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

7 3. Omgaan met dyscalculie Leerlingen met dyscalculie ndervinden gedurende hun schllpbaan hinder van hun handicap. Dat kan hun mtivatie m te leren ndermijnen en de resultaten den stagneren. Er zijn mgelijkheden m vrzieningen te treffen waardr de leerling met plezier naar schl blijft gaan en tt leren kmt. Leerling, uders én de schl spelen hierbij een belangrijke rl. Leerling De leerling die in het bezit is van een fficiële dyscalculieverklaring vult samen met de remedial teacher (RT-er)/begeleider van de afdeling de dyscalculie-registratiekaart in en zrgt ervr dat hij/zij deze kaart altijd bij zich heeft (zie bladzijde 10); De leerling bespreekt de ingevulde faciliteiten p de dyscalculie-registratiekaart aan het begin van het schljaar met alle vakdcenten en laat een practieve huding zien als het gaat m het inzetten van de faciliteiten. Dit kan indien ndig met hulp van de mentr f RT-er ; De leerling ntvangt een faciliteitenpas die desgevraagd aan de dcent getnd kan wrden. Ouders Ouders melden p het aanmeldingsfrmulier dat er bij hun kind sprake is van dyscalculie en verleggen de dyscalculie-verklaring van hun kind; Ouders dragen zelf zrg vr de hulpmiddelen die de leerling gedurende de schllpbaan ndig heeft (rekenmachine, hulpkaarten e.d.); Schl Leerlingen met dyscalculie wrden (dr de RT-er) gemeld aan de mentren en de afdelingsadministratie en dragen zrg vr de aanwezigheid van de verklaring in het dssier; De schl biedt de ruimte, indien ndig, vr het uitveren van de faciliteiten waar de leerling recht p heeft, zals extra tijd en gebruik rekenmachine (zie bladzijde 15). Vr het Centraal Schriftelijk Examen, vraagt de schl bij DUO, indien ndig, extra faciliteiten aan (verlenging van tijd en het gebruik van een rekenmachine); Over andere faciliteiten vr het examen beslist de schl zelf. Alle extra faciliteiten dienen nderbuwd te zijn dr nderzek en een deskundigen verklaring, en er dient tenminste een jaar aantnbaar mee te zijn gewerkt. Tegestane faciliteiten wrden dr de schl aan de inspectie gemeld (zie k hfdstuk examenregeling). 7 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

8 4. Omgaan met verige beperkingen Leerlingen met verige beperkingen ndervinden hier gedurende hun schllpbaan hinder van. Dit kunnen handicaps zijn als: epilepsie, dyspraxie (DCD),spraak- en taalprblemen. Bij strnissen is te denken aan: ADHD, een strnis uit het autisme spectrum (ASS), NLD. Deze handicaps verstren het leerprces waardr hun mtivatie m te leren wrdt ndermijnd. Er zijn mgelijkheden m vrzieningen te treffen waardr de leerling met plezier naar schl blijft gaan en tt leren kmt. Leerling, uders én de schl spelen hierbij een belangrijke rl. Leerling De leerling die in het bezit is van een fficiële deskundigenverklaring welke is ndertekend dr een arts f kinderpsychiater en verlegt met de remedial teacher (RT-er)/begeleider van de afdeling welke faciliteiten hij/zij ndig heeft; In verleg met de rthpedagg f de examensecretaris ntvangt de leerling een speciale pas waarp deze faciliteiten staan en die desgevraagd aan de dcent getnd kan wrden. Ouders Ouders melden p het aanmeldingsfrmulier dat er bij hun kind sprake is van een beperking en verleggen de deskundigenverklaring van hun kind; Ouders dragen zelf zrg vr de hulpmiddelen die de leerling gedurende de schllpbaan ndig heeft (zals een laptp e.d.); In uitznderlijke situaties kunnen uders de schl vragen dispensatie aan hun kind te verlenen vr een vak/vakken. Een dergelijk verzek wrdt schriftelijk bij de examencmmissie en mentr ingediend. De examencmmissie bepaald uiteindelijk f het verzek gehnreerd wrdt. Schl Leerlingen met een beperking die recht hebben p extra faciliteiten wrden (dr de RT-er) gemeld aan de mentren en de afdelingsadministratie; De schl biedt de ruimte, indien ndig, vr het uitveren van de faciliteiten waar de leerling recht p heeft, zals extra tijd, werken p laptp, etcetera (zie bladzijde 16). De schl beslist binnen de wettelijke kaders ver het verlenen van vrijstelling vr een vak/vakken en infrmeert de inspectie; Vr het Centraal Examen, vraagt de schl bij DUO, indien ndig, extra faciliteiten aan (verlenging van tijd f ict examens); Over andere faciliteiten vr het examen kan de schl zelf beslissen. Alle extra faciliteiten dienen nderbuwd te zijn dr nderzek en een deskundigenverklaring, en er dient tenminste een jaar aantnbaar mee te zijn gewerkt. Tegestane faciliteiten wrden dr de schl aan de inspectie gemeld (zie k hfdstuk examenregeling). 8 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

9 5. Omgaan met Hgbegaafdheid Leerlingen met hgbegaafdheid leren vaak anders dan andere leerlingen. Op schl kunnen ze het gevel hebben dat de algemene aanpak van de leerlingen niet bij hen past. Dat kan hun mtivatie m te leren ndermijnen en de resultaten den stagneren. Er zijn mgelijkheden m vrzieningen te treffen waardr de leerling met plezier naar schl blijft gaan en tt leren kmt. Leerling, uders én de schl spelen hierbij een belangrijke rl. Op Helen Parkhurst zijn p de afdeling Archimedes V-caches pgeleid m deze leerlingen te begeleiden. Leerling De leerling stelt samen met de V-cach een aanpak p een V-kaart vast en zrgt ervr dat hij/zij deze kaart altijd bij zich heeft ( cncept ; zie bijlage); De leerling bespreekt de ingevulde faciliteiten p de V-kaart aan het begin van het schljaar met alle vakdcenten en laat een practieve huding zien als het gaat m het inzetten van de faciliteiten en pvlgen. Dit kan indien ndig met hulp van de mentr f V-cach; De leerling hudt een lgbek bij, dat regelmatig met de V-cach wrdt besprken; De leerling kan als verdieping vr een persnlijk leerplan kiezen, dat wrdt afgeslten met een eindprduct /presentatie p de jaarlijkse V-markt; Vr V-cach leerlingen is een speciale ruimte in de schl beschikbaar, waar zij aan hun prjecten kunnen werken, zich kunnen terugtrekken uit de les f gelijkgestemden kunnen ntmeten; Ouders Ouders melden p het aanmeldingsfrmulier dat hun kind hgbegaafd is en leveren een hgbegaafdheidsverklaring aan en/f een bewijs van inschrijving van het NEO nderwijs waar de leerling vandaan kmt; Ouders dragen zelf zrg vr de hulpmiddelen die de leerling gedurende de schllpbaan ndig heeft (extra leermiddelen vr de prjecten f in de lessen, excursies, deelname schlingen / wedstrijden, bezek hge schlen f universiteiten); Ouders wrden uitgendigd vr een uderavnd waarin de begeleiding van de v-caches en de (n)mgelijkheden van de schl wrden tegelicht; Wanneer leeraanpassingen ndig zijn, die van invled zijn p het PTA (versnellen, cmpacten) zullen deze bij de examencmmissie meten wrden ingediend; Schl Met alle leerlingen waarbij de basisschl aangeeft dat er een vermeden bestaat van hgbegaafdheid, wrdt dr een V-cach een gesprek gestart. Dit kan een begin zijn van een V-cach (hulp)traject. De schl heeft nauwe cntacten met de basisschlen waar NEO nderwijs wrdt gegeven. Leerlingen die drstrmen wrden bij de warme verdracht drgesprken. Ok met deze leerlingen heeft een V-cach aan het begin van het schljaar een gesprek. De schl nderhudt cntacten met de andere NEO VO schlen in Almere en met hgeschlen en universiteiten, zdat de leerling daar k expertise en uitdaging kan krijgen. Mentren, begeleiding en vakdcenten (van alle jaarlagen) melden alle leerlingen waarvan vermeden van hgbegaafdheid bestaat aan bij de V-caches, zdat deze leerlingen nader bekeken kunnen wrden. V-caches nderzeken alle cit resultaten m te kijken f er leerlingen zijn waarbij het vermeden van hgbegaafdheid is. De schl biedt, indien ndig, de ruimte vr het uitveren van de faciliteiten waardr het welbevinden f de resultaten van de V-leerling vergrt wrden. De schl beslist binnen de wettelijke kaders ver het verlenen van vrijstellingen en infrmeert de inspectie; Vr het Centraal Examen, vraagt de schl na verleg met V-cach, indien ndig, extra faciliteiten aan; 9 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

10 Over andere faciliteiten vr het examen beslist de schl zelf. Alle extra faciliteiten dienen nderbuwd te zijn dr nderzek en een deskundigen verklaring, en er dient tenminste een jaar aantnbaar mee te zijn gewerkt. Tegestane faciliteiten wrden dr de schl aan de inspectie gemeld (zie k hfdstuk 5 examenregeling). 10 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

11 5. Examenregeling Wettelijke bepalingen examenregeling Artikel 55 van het examenbesluit bepaalt dat vr bijzndere grepen kandidaten de examencndities kunnen wrden aangepast p grnd van een rapprt van een deskundige. Deskundigen zijn artsen, GZ-psychlgen f kinderpsychiaters. Deze mschrijving laat schlen veel ruimte vr de tepassing van deze regel. Bijzndere grepen zijn.a: kandidaten met dyslexie/dyscalculie; kandidaten met een beperking; Kandidaten die langdurig ziek zijn Kandidaten met een NT2-status. De schlleiding bepaalt welke aanpassingen er vr een individuele leerling ndig zijn. Alle extra faciliteiten dienen nderbuwd te zijn dr nderzek en aanbevelingen van deskundigen. Deze wrden gemeld bij de inspectie. Te denken valt aan verlenging van tijd; ICT ndersteuning. Prcedure aanvragen examenregeling Vrexamenklassen (3 mav, 4 hav en 5 vw) In september geven de RT-ers bij de leerlingen die vallen nder de definitie van de bijzndere grepen examenkandidaten uitleg ver wat de faciliteiten inhuden en welke eisen daaraan verbnden zijn én vullen het examengedeelte van de registratiekaart in en herzien eventueel de eerder ingevulde faciliteiten (indien er tenminste één jaar aantnbaar mee is gewerkt). De RT-ers zrgen vr een kpie van deze aangevulde registratiekaart in het leerling-dssier. Direct na de herfstvakantie inventariseert de examensecretaris via SOM welke leerlingen behefte hebben aan extra faciliteiten. Examenklassen (4 mav, 5 hav en 6 vw) Vóór de herfstvakantie checkt de examensecretaris met de afdelingsadministraties en de RT-ers f de gegevens van de leerlingen klppen. De examensecretaris maakt een verzicht welke leerlingen welke faciliteiten ndig hebben en verlegt bij twijfel met de rthpedagg. De examensecretaris bespreekt de leerlingen en faciliteiten met de schlleiding. Na een handtekening van de schlleiding stuurt de examensecretaris de infrmatie naar de inspectie. 11 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

12 Bijlage 1 Helen Parkhurst DYSLEXIE- registratiekaart Leerling:.. is in het bezit van een dr de inspectie gedgekeurde dyslexieverklaring en heeft recht p de vlgende faciliteiten: 1. algemeen: Aan het begin van het schljaar maakt de leerling afspraken met vakdcenten ver de punten die p zijn/haar dyslexie-registratiekaart zijn ingevuld. auditieve ndersteuning Daisyspeler (leerling draagt hier zelf zrg vr) Kurzweil / Sprint/ Clarread ect ( ) gebruik van laptp en/f cmputer (leerling draagt hier zelf zrg vr) niet nvrbereid leesbeurt/spreekbeurt vr de grep. (Dcent) indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware krijgt de leerling de gelegenheid m extra materialen zelf te scannen f levert de dcent indien min. 1 week vraf aangegeven, p verzek van de leerling materialen digitaal f gescand aan. Tetsen wrden altijd dr de dcent aangeleverd. Wanneer de leerling er m vraagt en tenminste 1week vraf aangegeven, biedt de dcent : vrlezen van en/f uitleg ver schriftelijke pdrachten (eventueel im RT) extra herhaling spellingsregels en uitspraak (eventueel im RT) extra ndersteuning bij het maken van verslagen en werkstukken extra ndersteuning bij planning (eventueel in verleg met RT) 2. tijdens tetsen en schlexamens: In het begin van de peride (van 6 f 12 weken geeft de leerling aan: verlengde tijd (maximaal 25%, PTA geeft duur van de tetsen aan. (In de nderbuw kan dit indien ndig wrden verdubbeld) (dcent is hier alert p) werken p cmputer met spellingcntrle aan. Er wrdt geen aangepaste berdeling tegepast (dcent det dit im leerling). Tetsen wrden auditief aangebden (spraaksynthese), mits 1 week vraf aangegeven aan de RT er van de afdeling dr de vakdcent. NB: leerling schrijft D aan de bvenzijde van het tetsblad! Afgiftedatum: Remedial Teacher / cach dyslexie: 12 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

13 Helen Parkhurst DYSLEXIE- registratiekaart (vr-) examenleerling:.. is in het bezit van een dr de inspectie gedgekeurde dyslexieverklaring en heeft recht p de vlgende faciliteiten: 1. algemeen: Aan het begin van het schljaar maakt de leerling afspraken met vakdcenten ver de punten die p zijn/haar dyslexie-registratiekaart zijn ingevuld. auditieve/ict ndersteuning Daisyspeler (leerling draagt hier zelf zrg vr) Kurzweil / Sprint/ Clarread ect. ( ) gebruik van laptp en/f cmputer (leerling draagt hier zelf zrg vr) niet nvrbereid leesbeurt/spreekbeurt vr de grep. (Dcent) indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware krijgt de leerling de gelegenheid m extra materialen zelf te scannen f levert de dcent indien min. 1 week vraf aangegeven, p verzek van de leerling materialen digitaal f gescand aan. Tetsen wrden altijd dr de dcent aangeleverd. Wanneer de leerling er m vraagt en tenminste 1week vraf aangegeven, biedt de dcent : vrlezen van en/f uitleg ver schriftelijke pdrachten (eventueel im RT) extra herhaling spellingsregels en uitspraak (eventueel im RT) extra ndersteuning bij het maken van verslagen en werkstukken extra ndersteuning bij planning (eventueel in verleg met RT) 2. tijdens tetsen en schlexamens: In het begin van de peride (van 6 f 12 weken geeft de leerling aan: verlengde tijd (maximaal 25%, PTA geeft duur van de tetsen aan. (In de nderbuw kan dit indien ndig wrden verdubbeld) (dcent is hier alert p) werken p cmputer met spellingcntrle aan. Er wrdt geen aangepaste berdeling tegepast (dcent det dit im leerling). Tetsen wrden auditief aangebden (spraaksynthese), mits 1 week vraf aangegeven aan de vakdcent. (dr de dcent) NB: leerling schrijft D aan de bvenzijde van het tetsblad! 3. tijdens het centraal schriftelijk examen: (wrdt ingevuld aan het begin van het vrexamenjaar) verlengde tijd (maximaal 30 minuten) Onderstaande faciliteiten zijn alleen aan te vragen indien er tenminste één jaar aantnbaar mee is gewerkt en dus k in het algemene deel met staan: ICT-ndersteuning en/ f spraaksynthese (cmputerspraak) vr nderstaande vak(ken) NL Eng Fr Du Wi Sk Na Bi Ec AK GS MA MU NSk Afgiftedatum:..invuldatum examenfaciliteiten. Remedial Teacher / cach dyslexie: 13 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

14 Bijlage 2 Helen Parkhurst Registratiekaart lees- en/f spellingprblemen (lsp) Leerling:.. is in het bezit van een dr de schl tegekende status van leerling met hardnekkige leesen/f spellingprblemen en heeft tijdens tetsen en schlexamens recht p de vlgende faciliteiten: 1. algemeen: Aan het begin van het schljaar maakt de leerling afspraken met vakdcenten ver de punten die p zijn/haar LSP-registratiekaart zijn ingevuld. auditieve ndersteuning Daisyspeler (leerling draagt hier zelf zrg vr) Kurzweil / Sprint/ Clarread ect ( ) gebruik van laptp en/f cmputer (leerling draagt hier zelf zrg vr) niet nvrbereid leesbeurt/spreekbeurt vr de grep. (Dcent) indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware krijgt de leerling de gelegenheid m extra materialen zelf te scannen f levert de dcent indien min. 1 week vraf aangegeven, p verzek van de leerling materialen digitaal f gescand aan. Tetsen wrden altijd dr de dcent aangeleverd. Wanneer de leerling er m vraagt en tenminste 1week vraf aangegeven, biedt de dcent : vrlezen van en/f uitleg ver schriftelijke pdrachten (eventueel im RT) extra herhaling spellingsregels en uitspraak (eventueel im RT) extra ndersteuning bij het maken van verslagen en werkstukken extra ndersteuning bij planning (eventueel in verleg met RT) 2. tijdens tetsen en schlexamens: In het begin van de peride (van 6 f 12 weken geeft de leerling aan: verlengde tijd (maximaal 25%, PTA geeft duur van de tetsen aan. (In de nderbuw kan dit indien ndig wrden verdubbeld) (dcent is hier alert p) werken p cmputer met spellingcntrle aan. Er wrdt geen aangepaste berdeling tegepast (dcent det dit im leerling). Tetsen wrden auditief aangebden (spraaksynthese), mits 1 week vraf aangegeven aan de RT er van de afdeling dr de vakdcent. NB Leerling schrijft lsp bvenaan het tetsblad! De leerling is er van p de hgte dat er tijdens het centraal schriftelijk examen geen gebruik gemaakt mag wrden van enige faciliteiten. afgiftedatum:. Remedial Teacher / begeleider dyslexie:. 14 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

15 Bijlage 3 Helen Parkhurst Registratiekaart NT2 - leerling Leerling:.. is in het bezit van een dr de schl tegekende status van leerling met NT2-prblematiek en heeft tijdens tetsen en schlexamens recht p de vlgende faciliteiten: 1. algemeen: Aan het begin van het schljaar maakt de leerling afspraken met vakdcenten ver de punten die p zijn/haar NT2-registratiekaart zijn ingevuld. auditieve ndersteuning Daisyspeler (leerling draagt hier zelf zrg vr) Kurzweil / Sprint/ Clarread ect ( ) gebruik van laptp en/f cmputer (leerling draagt hier zelf zrg vr) niet nvrbereid leesbeurt/spreekbeurt vr de grep. (Dcent) indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware krijgt de leerling de gelegenheid m extra materialen zelf te scannen f levert de dcent indien min. 1 week vraf aangegeven, p verzek van de leerling materialen digitaal f gescand aan. Tetsen wrden altijd dr de dcent aangeleverd. Wanneer de leerling er m vraagt en tenminste 1week vraf aangegeven, biedt de dcent : vrlezen van en/f uitleg ver schriftelijke pdrachten (eventueel im RT) extra herhaling spellingsregels en uitspraak (eventueel im RT) extra ndersteuning bij het maken van verslagen en werkstukken extra ndersteuning bij planning (eventueel in verleg met RT) 2. tijdens tetsen en schlexamens: In het begin van de peride (van 6 f 12 weken geeft de leerling aan: verlengde tijd (maximaal 25%, PTA geeft duur van de tetsen aan. (In de nderbuw kan dit indien ndig wrden verdubbeld) (dcent is hier alert p) werken p cmputer met spellingcntrle aan. Er wrdt geen aangepaste berdeling tegepast (dcent det dit im leerling). Tetsen wrden auditief aangebden (spraaksynthese), mits de vakdcent de tets 1 week vraf aanlevert bij de RT er van de afdeling. NB: leerling schrijft NT2 aan de bvenzijde van het tetsblad! Afgiftedatum: Remedial Teacher / begleider dyslexie:.. 15 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

16 Bijlage 4 Helen Parkhurst DYSCALCULIE- registratiekaart Leerling:.. is in het bezit van een dr de inspectie gedgekeurde dyscalculie-verklaring en heeft recht p de vlgende faciliteiten: 1. algemeen: Aan het begin van het schljaar maakt de leerling afspraken met vakdcenten ver de punten die p zijn/haar dyscalculie-registratiekaart zijn ingevuld. gebruik van rekenmachine tijdens de wiskunde-, bilgie-, scheikunde- en natuurkundelessen, tenzij het expliciet m nderdelen znder rekenmachine gaat (leerling draagt hier zelf zrg vr) gebruik van visueel stappenplan en/f strategieschrift (leerling draagt hier zelf zrg vr in verleg met dcent. RT-er krijgt een kpie van de leerling.) Wanneer de leerling er m vraagt biedt de dcent tijdens de daltnuren (eventueel im RT): extra uitleg rekenbewerkingen / plssingsstrategieën extra ndersteuning bij het nakijken van het werk extra ndersteuning bij het maken van pdrachten extra ndersteuning bij planning rekenen/wiskunde cntrle rekenbewerkingen 2. tijdens tetsen en schlexamens: verlengde tijd (max 25%, in de nderbuw kan je dit indien ndig verdubbelen) gebruik rekenmachine, tenzij het expliciet m nderdelen znder rekenmachine gaat (leerling draagt hier zelf zrg vr). gebruik visueel stappenplan en/f strategieschrift (leerling draagt hier zelf zrg vr in verleg met dcent. RT-er is in het bezit van dit schrift) gebruik kladpapier (verstrekt dr dcent) NB Leerling schrijft het wrd dys bvenaan het tetsblad! 3. tijdens het centraal schriftelijk examen: (wrdt ingevuld aan het begin van de vrlaatste examenklas) verlengde tijd (maximaal 30 minuten) afgiftedatum: Remedial Teacher / begeleider dyscalculie: 16 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

17 Bijlage 5 Naam: Klas : V - prject schljaar V - cach: mentren: Het plan (krt samengevat) He werkt het in de praktijk? - De leerling werkt aan het plan ver een afgesprken termijn : - De leerling kan een specialisatie vak hebben: - De leerling mag een vastgesteld minimum en maximum aantal lesuren in de week uitkiezen m aan het prject te werken (en dus de reguliere les missen, daarvr is wel de handtekening van de vakdcent ndig): Handtekeningen Leerling: Ouders: V-cach Overzichtsschema V cach uren datum da g lesuu r Vak vakdcen t Gewerkt aan ma 2 wiskunde Iren Infrmatieverzamelen hersenwerking - - Waar gewerkt V cach ruimte Handtekening vakdcent 17 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

18 Bijlage 6 Faciliteiten vr dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingprblemen (lsp) bij Nederlands Algemene afspraken: Leerlingen die hiervr in aanmerking kmen zijn in het bezit van een speciaal pasje en een daarbij hrende registratiekaart (afgegeven dr de remedial teacher / cach dyslexie f rthpedagg). Let p, leerlingen met lsp hebben recht p faciliteiten tt aan het Centraal Eindexamen. De verantwrding ligt bij de leerling zelf m (ndersteund dr zijn uders, de remedial teacher en de mentr) aan de vakdcent zijn/haar pasje en de registratiekaart te laten zien en hierver in gesprek te gaan. De vakdcent biedt steun aan deze leerlingen bij het (leren) mgaan en/f hanteren van zijn/haar handicap met betrekking tt het leren van Nederlands. Van de leerling wrdt verwacht dat hij/zij zich (extra) ged inzet en initiatief tnt m zich de lesstf, ndanks zijn/haar lees- en/f spellingprblemen, z ged mgelijk eigen te maken. Dit kunnen leerlingen tijdens de les en tijdens daltnuren laten zien dr afspraken met de vakdcent te maken. Faciliteiten bij tetsen en schlexamens, vr leerlingen met dyslexie en lsp: Tetsen wrden altijd in Arial 12 aangebden. Vr Nederlands is er geen aangepaste spellingberdeling meer van tepassing, dit als vrbereiding p het Centraal Eindexamen waar eveneens geen aangepaste spellingberdeling vr dyslecten van tepassing is. Vr deze leerlingen geldt dat er een maximale aftrek van 10% p spelling, frmulering en interpunctie is, dit is in vereenkmst met de nrmering van het Centraal Examen Nederlands. Uitzndering hierp is een spellingspecifieke tets vr Nederlands, bij een spellingspecifieke tets is er geen maximale aftrek van 10%, dan geldt de nrmale berdeling vr alle leerlingen. Deze spellingspecifieke tetsen kmen met name in de nderbuw vr in een frequentie van ngeveer 3 x per schljaar. Tijdens het eindexamen mag de spellingscntrle bij alle nderdelen wrden gebruikt. Leerlingen mgen tijdens tetsen, zals k wrdt tegestaan tijdens het examen, de spellingscntrle gebruiken. Vr verige faciliteiten geld altijd: - tijdverlenging (maximaal 10 minuten bij een gewne tets en 20 minuten bij een lange tets, in de nderbuw wrdt dit indien ndig verdubbeld); - leerlingen mgen p de laptp werken en tetsen maken als dit p de registratiekaart is vermeld, de spellingcntrle mag dus aanblijven; - auditief aanbieden (van nderdelen) van een tets, als dit p de registratiekaart is vermeld en tijdig is aangegeven dr de leerling. Dit na verleg met uders, leerling en schl en geldt alleen vr de besprken vakken/ nderdelen. - indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware levert de dcent p verzek van de leerling, mits 1 week vraf aangegeven, de tets digitaal f gescand aan bij de administratie f het examensecretariaat. Faciliteiten bij examens gelden alleen vr leerlingen met een fficiële dyslexie-verklaring (en dus niet vr lsp), wrden dr de examencmmissie geregeld: - meer tijd (maximaal 30 minuten); - examenpgaven zijn standaard Arial 12 punts; - ICT- ndersteuning en inzet spraaksynthese (alleen wanneer hier tenminste in het jaar vrgaand aan de examenklas mee is gewerkt). 18 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

19 Bijlage 7 Faciliteiten vr dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingprblemen (lsp) bij de mderne vreemde talen (MVT) Algemene afspraken: Leerlingen die hiervr in aanmerking kmen zijn in het bezit van een speciaal pasje en een daarbij hrende registratiekaart (afgegeven dr de remedial teacher / begeleider dyslexie f rthpedagg). Let p, leerlingen met lsp hebben recht p faciliteiten tt aan het centraal schriftelijk examen. De verantwrding ligt bij de leerling zelf (ndersteund dr zijn uders, de remedial teacher en de mentr) aan de vakdcent zijn/haar pasje en de registratiekaart te laten zien en hierver in gesprek te gaan. De dcent biedt steun aan deze leerlingen bij het (leren) mgaan en/f hanteren van zijn/haar handicap met betrekking tt het leren van de MVT. Van de leerling wrdt verwacht dat hij/zij zich (extra) ged inzet en initiatief tnt m zich de lesstf, ndanks zijn/haar lees- en/f spellingprblemen, z ged mgelijk eigen te maken. Vrijstelling tweede mderne vreemde taal p het vw in de Tweede Fase Het bevegd gezag heeft de ruimte m een leerling p het vw vanaf de vierde klas ntheffing te verlenen vr het vlgen van nderwijs in de tweede mderne (vreemde) taal als: - de leerling een strnis heeft die specifiek betrekking heeft p taal f een zintuiglijke strnis die effect heeft p taal. Een deskundigenverklaring dient daarbij verlegd te wrden. De aanvraag bij de examencmmissie dient ndertekend te zijn dr de mentr van de betreffende leerling en de RT er van de afdeling. - de leerling nderwijs vlgt in het prfiel Natuur en Techniek f het prfiel Natuur en Gezndheid, waarbij die bètaleerling bij een tweede mderne vreemde taal in het pakket het gevaar lpt dr die taal het diplma niet te halen. Deze bepaling is bedeld m de getalenteerde eenzijdig gerichte leerlingen, niet nndig van een vw diplma af te huden De ntheffing dient uiterlijk vóór het vierde leerjaar te zijn aangevraagd. Wanneer ntheffing wrdt verleend dr het bevegd gezag, wrdt de taal vervangen dr een ander vak met een nrmatieve studielast van tenminste 440 uren. Alle verzeken vr ntheffing wrden ingediend bij de examencmmissie. Faciliteiten bij tetsen en schlexamens, vr leerlingen met dyslexie en lsp: - tijdverlenging (maximaal 10 minuten bij een gewne tets en 20 minuten bij een lange tets, in de nderbuw wrdt dit indien ndig verdubbeld); - tetsen met lettertype Arial 12 - bij luistertetsen: individueel met hfdtelefn en de mgelijkheid de band stp te zetten vr langere leespauzes tussendr; - leerlingen mgen p de laptp werken en tetsen maken als dit p de registratiekaart is vermeld, de spellingcntrle mag aanblijven; - auditief aanbieden (van nderdelen) van een tets. Dit na verleg met uders, leerling en schl en geldt alleen vr de besprken vakken/ nderdelen en dit p de registratiekaart is vermeld; - indien gewenst wrden kijk- en luistertetsen aangeschaft vr dyslectische leerlingen (deze hebben langere pauzes tussendr) f dyslectische leerlingen gebruiken individueel de gewne luistertetsen (met kptelefn) en kunnen zelf vr langere pauzes kiezen; - indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware levert de dcent p verzek van de leerling, mits 1 week vraf aangegeven, de tets digitaal f gescand aan. Faciliteiten bij examens gelden alleen vr leerlingen met een fficiële dyslexie-verklaring (en dus niet vr lsp),: - meer tijd (maximaal 30 minuten); - lettertype Arial 12 punts; - ICT- ndersteuning en spraaksynthese (alleen wanneer hier tenminste in het jaar vrgaand aan de examenklas mee is gewerkt). 19 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

20 Bijlage 8 Faciliteiten vr dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingprblemen (lsp) bij andere vakken dan talen Algemene afspraken: Leerlingen die hiervr in aanmerking kmen zijn in het bezit van een speciaal pasje en een daarbij hrende registratiekaart (afgegeven dr de remedial teacher / cach dyslexie f rthpedagg). Let p, leerlingen met lsp hebben recht p faciliteiten tt aan het centraal schriftelijk examen. De verantwrding ligt bij de leerling zelf (ndersteund dr zijn uders, de remedial teacher en de mentr) aan de vakdcent zijn/haar pasje en de registratiekaart te laten zien en hierver in gesprek te gaan. De vakdcent biedt steun aan deze leerlingen bij het (leren) mgaan en/f hanteren van zijn/haar handicap met betrekking tt de vakles. Van de leerling wrdt verwacht dat hij/zij zich (extra) ged inzet en initiatief tnt m zich de lesstf, ndanks zijn/haar lees- en/f spellingprblemen, z ged mgelijk eigen te maken. Faciliteiten bij tetsen en schlexamens, vr leerlingen met dyslexie en lsp: - tijdverlenging (maximaal 10 minuten bij een gewne tets en 20 minuten bij een lange tets, in de nderbuw wrdt dit indien ndig verdubbeld); - tetsen met lettertype Arial 12 punts - leerlingen mgen p de laptp werken en tetsen maken als dit p de registratiekaart is vermeld, spellingscntrle mag aanblijven, geen aangepaste berdeling p spelling; - indien er aftrek vr spelling plaatsvindt, geldt de maximale aftrek van 10%. - auditief aanbieden (van nderdelen) van een tets. Dit na verleg met uders, leerling en schl en geldt alleen vr de besprken vakken/ nderdelen en dit p de registratiekaart is vermeld; - indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware levert de dcent p verzek van de leerling de tets digitaal f gescand aan; Faciliteiten bij examens gelden alleen vr leerlingen met een fficiële dyslexie-verklaring (en dus niet vr lsp), wrden dr de examencmmissie geregeld en meten fficieel wrden aangevraagd dr de vakgrep: - meer tijd (maximaal 30 minuten); - examenpgaven Arial 12 punts; - ICT- / ndersteuning/ spraaksynthese (alleen wanneer hier tenminste in het jaar vrgaand aan de examenklas mee is gewerkt). 20 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

21 Bijlage 9 Ondersteuning van dyslectische leerlingen en leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingprblemen (lsp) bij het leren: Bij alle vakken: - indien ndig extra uitleg en ndersteuning bij (het nakijken van) het werk; - aanschaf/gebruik stimuleren van ndersteunend en k (auditief) leermateriaal dr uders (b.v. via Een Daisy-speler is nu bijvrbeeld k te leen bij de biblitheek; - De Daisy-rm kan p twee manieren beluisterd wrden; dr het gratis lenen van een Daisyspeler bij de biblitheek (brg 50,-) f via speciale sftware p de pc. Deze sftware is gratis en in het Nederlands te dwnladen via kies vr Dutch - Cmplete installer als u AMIS 3.1 in het Nederlands wilt installeren. - geen nvrbereide (f nvrijwillige) vrleesbeurten in de klas; - indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware krijgt de leerling de gelegenheid m extra materialen zelf te scannen f levert de dcent materialen digitaal f gescand aan; Bij de mderne vreemde talen (MVT): - dcent geeft tips vr het efenen en leren tijdens het daltnuur met digitaal leermateriaal (zals met de bij de methden hrende CD-rms, met internetpdrachten en andere dr de MVT-dcenten aangedragen efenmgelijkheden); - als extra ndersteuning van het leren van wrden en betekenissen vanuit de klank wrdt via aanbevlen. Een ander cmputerprgramma, dat k ged werkt is via (gratis); - de leerling kan -in verleg met de dcent- gebruik maken van ingesprken beken (via Dedicn), met behulp van een cd- f Daisyspeler. De leerling dient dit zelf te regelen. Eventueel kan incidenteel gekzen wrden vr een videfilm ipv een bek; - in daltnuren en na schltijd kan in verleg met de dcent geefend wrden met het cmputerprgramma remedim. Dcent en RT-er veren verleg; - z ndig een klank-spelling-schrift als ndersteuning met de leerling maken in het begin van het taalleerprces vr de MVT f het gebruik van een grammaticakaart (niet tijdens tetsen). Bij Nederlands: - de leerling kan -in verleg met de dcent- gebruik maken van ingesprken beken (via Dedicn), met behulp van een cd- f Daisyspeler. De leerling dient dit zelf te regelen. Eventueel kan incidenteel gekzen wrden vr een luisterbek; - in daltnuren en na schltijd kan in verleg met de dcent geefend wrden met het cmputerprgramma Muiswerk f Nieuwsbegrip; - gebruik spellingkaart, waarp belangrijke spellingafspraken staan (niet tijdens tetsen). 21 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

22 Bijlage 10 Faciliteiten vr leerlingen met dyscalculie bij exacte vakken Algemene afspraken: Leerlingen die hiervr in aanmerking kmen zijn in het bezit van een speciaal pasje en een daarbij hrende registratiekaart (afgegeven dr de remedial teacher / cach dyscalculie f rthpedagg). De verantwrding ligt bij de leerling zelf (ndersteund dr zijn uders, de remedial teacher en de mentr) aan de vakdcent zijn/haar pasje en de registratiekaart te laten zien en hierver in gesprek te gaan. De vakdcent biedt steun aan deze leerlingen bij het (leren) mgaan en/f hanteren van zijn/haar handicap met betrekking tt de vakles. Van de leerling wrdt verwacht dat hij/zij zich (extra) ged inzet en initiatief tnt m zich de lesstf, ndanks zijn/haar rekenprblemen, z ged mgelijk eigen te maken. Faciliteiten bij het tetsen en schlexamens: - tijdverlenging (maximaal 10 minuten bij een gewne tets en 20 minuten bij een lange tets, in de nderbuw wrdt dit indien ndig verdubbeld); - gebruik van visueel stappenplan en/f strategieschrift bij de vakken wiskunde, scheikunde,bilgie en natuurkunde, in verleg met dcent; - gebruik rekenmachine, tenzij het expliciet m nderdelen znder rekenmachine gaat (leerling draagt hier zelf zrg vr); - gebruik kladpapier; - geef indien mgelijk en ndig leerlingen de kans m een eventueel laag resultaat te cmpenseren met een andere tets. Dit kan in de nderbuw indien vraf duidelijke afspraken zijn gemaakt met vakdcent. Faciliteiten bij examens gelden alleen vr leerlingen met een fficiële dyscalculie-verklaring, wrden dr de examencmmissie geregeld en meten fficieel wrden aangevraagd dr de vakgrep: - meer tijd (maximaal 30 minuten); Ondersteuning van leerlingen met dyscalculie bij het leren: Bij exacte vakken: - indien ndig extra uitleg en ndersteuning bij (het nakijken van) het werk; - gebruik van rekenmachine, tenzij het expliciet m nderdelen znder rekenmachine gaat (leerling draagt hier zelf zrg vr); - gebruik visueel stappenplan en/f strategiekaart (leerling draagt hier zelf zrg vr). 22 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

23 Bijlage 11 Faciliteiten vr leerlingen met een handicap f strnis, bij alle vakken Algemene afspraken: Leerlingen die hiervr in aanmerking kmen zijn in het bezit van een deskundigenverklaring (arts, GZ-psychlg f kinderpsychiater) en krijgen een speciaal pasje waarp de faciliteiten staan (afgegeven dr het examensecretariaat f rthpedagg). De verantwrding ligt bij de leerling zelf (ndersteund dr zijn uders, de remedial teacher en de mentr) aan de vakdcent zijn/haar pasje te laten zien en hierver in gesprek te gaan. De vakdcent biedt steun aan deze leerlingen bij het (leren) mgaan en/f hanteren van zijn/haar handicap met betrekking tt de vakles. Van de leerling wrdt verwacht dat hij/zij zich (extra) ged inzet en initiatief tnt m zich de lesstf, ndanks zijn/haar prblemen, z ged mgelijk eigen te maken. Faciliteiten bij het tetsen en schlexamens: - tijdverlenging (maximaal 10 minuten bij een gewne tets en 20 minuten bij een lange tets, in de nderbuw wrdt dit indien ndig verdubbeld); - leerlingen mgen p de laptp werken en tetsen maken als dit p de registratiekaart is vermeld; - tetsen met lettertype Arial 12 f indien ndig vergrte tetsen (niet vr dyslexie); - afhankelijk van de handicap/strnis (zals vr dven en blinden) zijn andere faciliteiten mgelijk. Faciliteiten bij examens gelden alleen vr leerlingen met een fficiële deskundigenverklaring, wrden dr de examencmmissie geregeld en meten fficieel wrden aangevraagd dr de vakgrep: - meer tijd (maximaal 30 minuten); - vergrte examenpgaven bij visuele handicap (standaard is Arial 12 punts); - ICT- / spraaksynthese ndersteuning (alleen wanneer hier tenminste in het jaar vrgaand aan de examenklas mee is gewerkt); - afhankelijk van de handicap/strnis zijn andere faciliteiten mgelijk. Ondersteuning van leerlingen met handicaps/strnissen bij het leren: Bij alle vakken: - indien ndig extra uitleg en ndersteuning bij (het nakijken van) het werk; - indien ndig de leerling stimuleren gebruik te maken van tegestane hulpmiddelen; - indien de leerling p een laptp werkt met speciale sftware krijgt de leerling de gelegenheid m extra materialen zelf te scannen f levert de dcent materialen digitaal f gescand aan. 23 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

24 Bijlage 12 Interne (administratieve) prcedure dyslexie, lees- en/f spellingprblemen, dyscalculie en verige beperkingen Dyslexieverklaring Een leerling heeft een fficiële dyslexieverklaring, let p: alleen van een GZ-Psychlg f rthpedagg. Verklaring inleveren bij de afdelingsadministratie (Een verklaring van bijvrbeeld een lgpedist is niet geldig, dit beschuwen we als een sterk vermeden van dyslexie en deze leerling kmt in aanmerking vr een dyslexie-nderzek p schl.) Dyslexieverklaring: de afdelingsadministratie zrgt vr twee kpieën: één vr het afdelingsdssier en één vr de dyslexiemap bij de rthpedagg (dit regelt de RT-er). De riginele dyslexieverklaring wrdt thuis bewaard. Deze leerling krijgt van de afdelingsadministratie z snel mgelijk een pas en een registratiekaart (zie later hiernder). Alleen leerlingen waarvan een vermeden van dyslexie dr de (basis)schl is aangegeven en die les krijgen in de nderbuw mgen deelnemen aan het dyslexie-nderzek p het HP. Een leerling blijkt na dyslexie-nderzek p Helen Parkhurst dyslectisch te zijn Deze leerling krijgt een dyslexieverklaring van Helen Parkhurst; De RT-er levert de gegevens (in de juiste vlgrde) aan de afdelingsadministratie aan; De afdelingsadministratie vult de dyslexieverklaring in en zrgt dat deze bij de rthpedagg terecht kmt; De afdelingsadministratie zrgt vr de brief (dyslexie) en zrgt dat deze k bij de rthpedagg kmt; De rthpedagg cntrleert en ndertekent de verklaring en ndertekent de brief; De afdelingsadministratie zrgt vr twee kpieën van de verklaring en de brief; vr in het leerling-dssier p de afdeling en in de centrale dyslexiemap bij de rthpedagg (dit regelt de Rt-er). Vervlgens wrdt de riginele verklaring samen met de bijbehrende riginele brief dr de afdelingsadministratie naar huis gestuurd; De RT-er brengt de mentren en de vakdcenten van de afdeling p de hgte; De RT-er bewaart alle testgegevens van het dyslexie-nderzek zrgt dat de testgegevens in het leerling-dssier p de afdeling terechtkmt; De RT-er bergt een kpie van het dyslexieverklaring en kpie van de brief p in de centrale dyslexiemap bij de rthpedagg en zet de naam van de leerling p het verzichtsfrmulier vrin de map. Registratie in SOM: de afdelingsadministratie zrgt direct na infrmatie van de RT-er, dat bij alle dyslectische leerlingen van de afdeling nder Examen dyslexie is aangegeven in SOM. Faciliteitenpas Alle leerlingen met een fficiële dyslexieverklaring krijgen een pas; Deze wrdt gemaakt dr de afdelingsadministratie, de RT-er zrgt vr het aanleveren van de gegevens en het zetten van zijn/haar handtekening p de pas; De leerling hudt deze pas bij zich, deze kan zichtbaar dr de leerling wrden neergelegd bij tetsen. Vermeld als leerling altijd de letter D p de tets (m z de dcent te helpen herinneren). 24 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

25 Dyslexieregistratiekaart Alle leerlingen met een fficiële dyslexieverklaring krijgen een dyslexieregistratiekaart; De RT-er vult samen met de leerling en eventueel uders de dyslexieregistratiekaart in; De RT-er geeft het infrmatiebekje vr leerlingen en uders mee naar huis; Kpiëren en lamineren van de registratiekaart gebeurt dr de afdelingsadministratie. Zrg vr twee kpieën: één vr het afdelingsdssier en één vr de dyslexiemap bij de rthpedagg. Het rigineel is vr de leerling en gaat vrin de leerstflijnenmap van de leerling. 25 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar

26 Leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingsprblemen (lsp) Leerlingen met aantnbare lees- en/f spellingprblemen Er zijn leerlingen waarbij uit nderzek is gebleken dat ze niet dyslectisch zijn maar na aanvullend nderzek dr Rt-er (muiswerk) wel sprake is van hardnekkige aantnbare leesen/f spellingprblemen. Deze leerlingen krijgen, in verleg met de rthpedagg, een lsp-brief, lsp-registratiekaart en pas. De afdelingsadministratie bewaart de testgegevens van het (dyslexie-)nderzek in het leerlingdssier p de afdeling. Faciliteitenpas Alle leerlingen waarbij na nderzek en in verleg met de rthpedagg lees-en/f spellingprblemen zijn vastgesteld krijgen een pas; Deze wrdt gemaakt dr de afdelingsadministratie, de RT-er zrgt vr het aanleveren van de gegevens en het zetten van zijn/haar handtekening p de pas; De leerling hudt deze pas bij zich, deze kan zichtbaar dr de leerling wrden neergelegd bij tetsen. Vermeld als leerling lsp p de tets (m z de dcent te helpen herinneren). Registratiekaart Alle lsp-leerlingen krijgen een registratiekaart; De RT-er vult samen met de leerling en eventueel uders de registratiekaart in; Kpiëren en lamineren van de registratiekaart gebeurt dr de afdelingsadministratie. Zrg vr twee kpieën: één vr het afdelingsdssier en één vr de map bij de rthpedagg. Het rigineel is vr de leerling en gaat vrin de leerstflijnenmap van de leerling. 26 Dyslexie, dyscalculie en verige beperkingen Helen Parkhurst Schljaar