Gegevens over de NT2-docentenopleiding VU-Windesheim

Transcriptie

1 22 september In Nederland en Vlaanderen zijn verschillende officiële opleidingen voor docenten NT2. Bij officiële opleidingen moet men denken aan opleidingen van het post-hbo en post-academisch onderwijs. De onderstaande opleidingen worden aangeboden in Nederland. De BVNT2 heeft met enkele van deze opleidingen een samenwerkingsverband aangaande de assessments voor het Certificaat Competent NT2-docent De BVNT2 hecht veel belang aan goed vakmanschap en hoopt dat zo veel mogelijk, huidige en toekomstige NT2- docenten zich geroepen voelen om een (aanvullende) opleiding te volgen. Om die reden worden op de BVNT2-site de programma s van de verschillende opleidingen onder de aandacht gebracht. De programma s zijn niet alle gelijk qua omvang, qua inhoud en qua kosten. Binnenkort zal ook een overzicht verschijnen van de Vlaamse opleidingen. Gegevens over de NT2-docentenopleiding VU-Windesheim Duur van de opleiding: één jaar. Aantal bijeenkomsten: 34 dagdelen. Studiebelastingsuren: (incl. praktijkuren): ~700 uur Aantal deelnemers (jaarlijks): (drie groepen) Locatie: VU Amsterdam en Hogeschool Windesheim Zwolle Vooropleidingseisen: Minimaal een afgeronde HBO-opleiding zoals lerarenopleiding Nederlands, Engels, Frans, Duits, Logopedie of Pabo, of een relevante, afgeronde academische opleiding zoals Taalwetenschap, Nederlands, Engels (of een andere vreemde taal), CIW, Pedagogiek of Onderwijskunde. Ingeval van een andere afgeronde HBO- of academische opleiding is instroom alleen mogelijk via het voortraject. Dit duurt één jaar en bestaat uit een aantal inleidende cursussen op het gebied van tweedetaalverwerving en tweedetaalonderwijs.

2 In praktijk is ongeveer een kwart van de deelnemers zittend NT2-docent, een kwart zittend docent (maar geen NT2- docent), een kwart geen docent (maar wel werkend met anderstaligen, bijvoorbeeld bij Vluchtelingenwerk, IND, AZC, re-integratie), en een kwart student (meestal Taalwetenschap of Nederlands). Inhoud en opzet van de opleiding: Eindtermen gebaseerd op: Competentieprofiel NT2-docent en SBL-competentieprofiel. Evaluatie: verwerkingsopdrachten, portfoliobeoordeling, eindgesprek. Certificaat/diploma: NT2-docent en Bewijs van Didactische Bekwaamheid. Onderdelen van de opleiding. 1. Vakinhoudelijke theoriedeel. Studiebelasting: 280 uur. Bijeenkomsten: 15. Onderwerpen: Leertheorieën, taalleertheorieën, tweedetaalverwerving, (benaderingen en principes van) tweedetaalonderwijs. Gebaseerd op: Competentieprofiel Docent NT2 onderdeel A, competenties A1-A5. 2. Vakinhoudelijke / algemene toepassingsdeel. Studiebelasting: 140 uur. Bijenkomsten: 8. In dit deel worden een aantal onderwerpen verder uitgediept, in workshops van een dagdeel onder begeleiding van een specialist op dit gebied. De onderwerpen variëren jaarlijks. In 2010 ging het om: Taal & Cultuur, Uitspraak, Grammatica, Toetsing, Alfabetisering, Leermiddelenontwikkeling, Taal & ICT en Activerende didactiek. De onderwerpen zijn zowel van vakinhoudelijke als pedagogisch-didactische aard, en worden derhalve genoemd in deel A en in deel B van het Competentieprofiel NT2- docent. Het is nadrukkelijk ook de bedoeling met dit onderdeel de basis te leggen voor een specialisatie zoals genoemd in het C-deel van het competentieprofiel. 3. Algemene docentvaardigheden. Studiebelasting: 140 uur. Bijeenkomsten: 8. In dit deel staan de interpersoonlijke, pedagogische, didactische en organisatorische competenties centraal (met veel aandacht voor bijvoorbeeld het begeleiden en evalueren van onderwijsleerprocessen, begeleidings- & coachingsvaardigheden, activerend leren, intervisie & reflectie en werken met persoonlijk ontwikkelingsplan & portfolio). De inhoud van dit onderdeel is gebaseerd op de zeven competenties uit het SBL-competentieprofiel ( en onderdeel B van het Competentieprofiel docent NT2. 4. Praktijkdeel. Tegelijkertijd en in wisselwerking met onderdeel 3 verzorgt de deelnemer minimaal 120 praktijkuren in het NT2-onderwijs, hetzij duaal (zittende NT2-docenten), hetzij als stagiair. 5. Praktijkbijeenkomsten. Bijeenkomsten: Jaarlijks wordt een variërend aantal praktijkbijeenkomsten georganiseerd met als doel het nader kennismaken met bepaalde aspecten van het NT2-docentschap. Het kan gaan om

3 leermiddelenpresentaties, docentendagen, studiemiddagen, conferenties of soortgelijke bijeenkomsten, en om het bezoeken van een onderwijsinstelling (ROC, UTC, particulier instituut), een uitgeverij, etc. Bart Bossers 18 juni Gegevens over de post-hbo registeropleiding docent Nederlands als Tweede taal van het Centrum voor Nascholing Amsterdam Duur van de opleiding: 10 maanden. Aantal bijeenkomsten: 20 dagdelen. Studiebelastinguren: (incl. praktijkuren): 640 uur Aantal deelnemers (jaarlijks): 30 (twee groepen) Locatie: Centrum voor Nascholing Amsterdam nabij het Amstelstation Vooropleidingseisen: De opleiding is bedoeld voor mensen met een afgeronde HBO-opleiding, of een vergelijkbaar diploma. Van deze toelatingseis kan in uitzonderingsgevallen worden afgeweken. Een lesbevoegdheid strekt tot aanbeveling, maar is niet noodzakelijk, tenzij men in het voortgezet onderwijs wil werken. Deelnemers moeten werkzaam zijn als docent NT2 of geschoold willen worden tot NT2-docent. Ten tijde van de opleiding is het vereist dat de docent minimaal 5 uur per week Nederlands als tweede taal geeft aan inburgeraars of andere anderstaligen. Dit mag eventueel ook in de vorm van een stage bij een ROC of een andere onderwijsinstelling.

4 Inhoud en opzet van de opleiding: De eindtermen zijn gebaseerd op het Competentieprofiel van de NT2-docent. De eindtermen: Zes kernopdrachten, twee voortgangsgesprekken, twee video-opnamen van een les, portfoliobeoordeling (waaronder een logboek met reflecties) Certificaat: docent Nederlands als Tweede taal. Kenmerken van de opleiding Duaal De opleiding heeft een duaal karakter. Dit betekent dat leren en werken gecombineerd worden. De opleiding bestaat uit twee componenten. Centraal staat de praktijk, de theorie is ondersteunend. Dit betekent dat bijeenkomsten uitsluitend bedoeld zijn voor deelnemers die werk hebben of een stage volgen. Training De opleiding is vooral gericht op het trainen van docentvaardigheden in relatie tot NT2. Dit betekent dat de deelnemers de theorie grotendeels via opdrachten verwerken en vervolgens de nieuwe inzichten toepassen in hun eigen praktijk. Hierop wordt systematische gereflecteerd. Praktisch De opleiding is niet alleen praktijkgericht in de opzet, maar ook in de keuze van de thema s. De nieuwe onderwijskundige inzichten zullen uitgebreid aandacht krijgen en vertaald worden naar de consequenties voor de manier van lesgeven van de individuele docent. Hierbij kan gedacht worden aan: zelfstandig leren, inzet van ICT, begeleidingsvaardigheden en effectief onderwijs. Veel aandacht zal ook besteed worden aan de eisen van de Wet Inburgering, en de voorbereiding op het Inburgeringsexamen. Onderdelen van de opleiding. Lezen en verwerken van de theorie en het maken van kernopgaven: 200 uur Voorbereiden van de bijeenkomsten: 60 uur Schrijven van het logboek: 40 uur Video-opname en verslag: 55 uur Bijeenkomsten: 20 x 4 uur: 80 uur

5 Individuele gesprekken: 5 uur Werken in de praktijk: (minimaal) 200 uur Totaal 640 uur Kernthema s 1. De cursist in de inburgering Onderwerpen die aan de orde komen zijn: Het Inburgeringexamen. De eisen van de Nederlandse maatschappij. Het toekomstperspectief. De motivatie, de leerbehoeften, de leervaardigheden. 2. De didactiek van NT2 Het formuleren van doelstellingen.de selectie en ordening van leerstof en onderwijsmiddelen. De overdracht van de leerstof. Het portfolio maken 3. Docentvaardigheden Het omgaan met verschillen tussen cursisten Het activeren en stimuleren van het leerproces Het begeleiden van interactief groepswerk Het omgaan met nieuwe (multimediale) leermiddelen 4. De lerende docent Van de docenten wordt verwacht dat zij verschillende activiteiten verrichten tijdens en na de opleiding voor de evaluatie en de professionalisering van hun didactisch, onderwijskundig en pedagogisch handelen bij het werken met inburgeraars en andere anderstaligen in het werkveld: Daarbij gaat het bijvoorbeeld om: Het formuleren van eigen leerdoelen. Het reflecteren op eigen didactisch handelen. Het observeren en feedback geven. Intervisietechnieken kunnen hanteren. Het bijhouden van vakliteratuur. Deelnemen aan scholingsbijeenkomsten, workshops en symposia over NT2. Brochure: Informatie Inhoudelijk: Charlotte Cannegieter T (secretariaat) E ccannegieter@cna.uva.nl Praktisch/organisatorisch: Debby Jenner T E djenner@cna.uva.nl

6 Gegevens over de opleiding Docent NT2 voor jong-volwassenen (post-hbo) Hogeschool Utrecht Voor wie Beginnende docenten die werkzaam zijn als docent NT2 bij een ROC, in het voortgezet onderwijs (eerste opvang) of bij aanbieders van inburgeringtrajecten. Duur van de opleiding: één jaar. Aantal bijeenkomsten: 17 opleidingsdagen van 6 uur Studiebelastingsuren: 800 uur (incl. 240 praktijk/stage-uren) Aantal deelnemers(jaarlijks): 40 (twee groepen, start sept. en jan.) Locatie: Hogeschool Utrecht, Faculteit Educatie, Uithof, Utrecht Eisen aan deelname m.b.t. vooropleiding en stage/werk als NT2-docent 1) Een afgeronde hbo-opleiding. Bij de intake wordt ook gekeken naar relevante werkervaring. Belangstellenden met MBO-4 diploma en relevante werkervaring doen een assessment (opdracht + gesprek) voorafgaand aan toelating tot de opleiding. 2) Een werkplek of stageplaats als NT2-docent van minimaal 2 dagdelen per week bij een professionele onderwijsaanbieder van Nt2-onderwijs, inburgeringstrajecten, ISK, MBO-opleiding, taalaanbieder NT2-trajecten. In praktijk is ongeveer een kwart van de deelnemers zittend NT2-docent, een kwart zittend docent (maar nog geen NT2-docent). De helft heeft aan de start nog geen onderwijservaring, maar is wel bekend met lesgeven trainingen, groepswerk en de doelgroep anderstaligen bijvoorbeeld via vrijwilligerswerk Vluchtelingenwerk en re-integratie. Inhoud en opzet van de opleiding:

7 Eindtermen gebaseerd op: Competentieprofiel NT2-docent Evaluatie: Beoordeling op basis van van 40 portfolio-opdrachten, minimaal 240 uur stage/werkervaring als NT2-docent en eindgesprek; Porfolio bevat o.a. twee keer een video-opname van een les en een praktijkopdracht. Certificaat/diploma: HU-(post-hbo) certificaat Docent Nederlands als tweede taal aan (jong) volwassenen. Aanvullend (verkorte) opleiding t.b.v. Pedagogisch/didactische aantekening wordt onderzocht. Wat u leert U leert de theorie en didactiek van tweedetaalverwerving en reflecteert op uw eigen ontwikkeling als docent NT2. Zowel de vakinhoudelijke (A) als de pedagogisch-didactische (B) competenties uit het competentieprofiel voor de NT2-docent komen aan bod. De opleiding heeft namelijk een sterk duaal karakter: naast de studie werkt u of loopt u stage in het NT2-werkveld (minimaal 240 uur). Uw lespraktijk bepaalt voor een deel de inhoud van de opdrachten en presentaties. Verder leert u hoe u studenten kunt stimuleren en effectief kunt begeleiden in zelfstandig leren. Andere aandachtspunten zijn inzet van ICT en het taalleren buiten de lessen. Er is veel aandacht voor het inburgeringsexamen, Staatsexamen NT2 en duale trajecten. Inhoud De inhoud van de opleiding ziet er als volgt uit: Module 1: NT2-didactiek en taal leren, de rol van de NT2-docent in en buiten de klas, interculturele competenties. Module 2: Vaardigheden (spreken, gesprekken voeren, luisteren, lezen, schrijven), leermiddelen NT2, eerste video eigen lespraktijk. Module 3: Specialisaties (woordenschatdidactiek, uitspraakonderwijs, grammatica), alfabetisering NT2, taalgericht vakonderwijs, eigen presentaties door deelnemers. Module 4: Portfolio s, het begeleiden en beoordelen van niveaus in taalvaardigheid, examens. Deze module rondt u af met een tweede video, een praktijkopdracht en een presentatie daarvan. Aanmelden

8 Als u zich wilt aanmelden voor deze opleiding kunt u dat doen via / ons aanbod / Opleiding Docent Nederlands als tweede taal. Via de knop aanmelden (klik eerst linksonder op Terug) vindt u het aanmeldformulier; u ontvangt een intakformulier en uitnodiging voor voorlichtingsbijeenkomst. Deze opleiding kan ook in-company worden aangeboden. Annet Berntsen, Mieke Lafleur, Anneloes Spaan Opleiders NT2-docent Centrum Archimedes, Hogeschool Utrecht centrumarchimedes@hu.nl Gegevens over de post-hbo opleiding Leraar NT2 Fontys Lerarenopleiding Tilburg Duur van de opleiding: één jaar. Aantal bijeenkomsten: 15 lesdagen van 6 uur Studiebelastingsuren: (excl. praktijkuren): 395 uur Aantal deelnemers (jaarlijks): 17-35, incompany (17-35) Locatie: Fontys Lerarenopleiding Tilburg of op locatie opdrachtgever Toelatingseisen: Een afgeronde Hbo-opleiding, bij voorkeur een opleiding die leidt tot een eerste- of tweedegraads lesbevoegdheid. Dit laatste is wenselijk, maar niet altijd pertinent nodig. Voor kandidaten zonder lesbevoegdheid wordt in een intakegesprek de geschiktheid van de kandidaat voor de opleiding beoordeeld. Daarnaast dient de kandidaat in de praktijk werkzaam te zijn als docent Nederlands als tweede taal.

9 Inhoud en opzet van de opleiding: Eindtermen gebaseerd op: Competentieprofiel NT2-docent: alle A-competenties, B1, B2 en B4, C-competenties: deel van competenties alfabetisering Evaluatie: beoordeling portfolio met 3 praktijkopdrachten, eindgesprek. Certificaat/diploma: Bekwaamheidscertificaat post-hbo opleiding Leraar NT2 Onderdelen van de opleiding. 1. Portfolio Aan het begin van de opleiding krijgt de deelnemer een portfoliomap uitgereikt. In deze map verzamelt de deelnemer gedurende de opleiding allerlei materialen die de ontwikkeling in zijn/haar competenties zichtbaar maken. Producten die verzameld worden zijn: studieopdrachten van de opleiding, lesopzetten, logboeken, intervisieverslagen. Gaandeweg de opleiding wordt zo een portfolio opgebouwd waarmee de ontwikkeling in competenties zichtbaar wordt gemaakt. Voor ervaren docenten NT2 kan het portfolio tevens dienen als basis voor de assessmentprocedure behorend bij het door de beroepsvereniging van docenten NT2 in het leven geroepen certificaat competent NT2-docent. 2. Plenaire bijeenkomsten: 15 bijeenkomsten van 6 uur De bijeenkomsten zijn geordend rondom 5 thema s (modules): - De NT2-cursist: wie is hij/zij en wat heeft hij/zij nodig? - Het onderwijzen van NT2: taal en taalvaardigheid en het voorbereiden van lessen - De praktijk van het NT2-onderwijs: didactiek en de rol van de docent - Diagnosticeren en evalueren van taalvaardigheid - Specialisaties: Alfabetisering De totale studiebelasting(excl. praktijkdeel) bedraagt 395 uur: 90 uur plenaire bijeenkomsten, 200 uur zelfstudie en voorbereiding studieopdrachten en materialen voor portfolio, 100 uur praktijkopdrachten en samenstellen beoordelingsportfolio, 5 uur intake- voortgangs- en eindgesprek

10 3. Praktijkdeel. Tegelijkertijd en in wisselwerking met onderdeel 2 verzorgt de deelnemer minimaal 200 praktijkuren in het NT2- onderwijs, hetzij duaal (zittende NT2-docenten), hetzij als stagiair. Deelnemers met onderwijservaring lopen minimaal 200 uur stage, deelnemers zonder onderwijservaring lopen minimaal 320 uur stage. 4. Begeleiding via internet De deelnemers aan de opleiding krijgen ondersteuning met behulp van een digitale omgeving op internet. De omgeving dient voor kennisdeling en voor kennisconstructie. De volgende hulpmiddelen/functies zijn beschikbaar: een archief met de door de docenten te bestuderen literatuur én relevante aanvullende informatie of (in verband met eigendomsrechten) verwijzingen daarnaar een materialenbank waar de docenten zelf ontwikkelde materialen kunnen opslaan en voor elkaar toegankelijk maken een forum waar de docenten terecht kunnen met vragen, ervaringen, ideeën en commentaren Annette Hurkmans 25 juli 2010 a.hurkmans@fontys.nl Secretariaat: j.gielen@fontys.nl, Gegevens over de Basiscursus voor aankomende docenten NT2 Radboud in to Languages

11 Duur van de opleiding: 8 maanden. Aantal bijeenkomsten: 13 dagdelen. Studiebelastingsuren: (incl. praktijkuren): ± 250 uur Locatie: Radboud in to Languages. Vooropleidingseisen: Een taalkundige en/of didactische opleiding op hbo of wo-niveau met onderwijsbevoegdheid. (bijv. lerarenopleiding gericht op een taal, of Pabo, of een relevante, afgeronde academische opleiding zoals Taalwetenschap, Nederlands, een vreemde taal, Pedagogiek of Onderwijskunde). Men kan deelnemen aan de cursus als aspirant-docent, in dat geval zoekt men een stageplaats in het NT2-veld. Ook kunnen deelnemers reeds werkzaam zijn als (niet getrainde of gecertificeerde) NT2-docent of inburgeringscoach. I Inhoud en opzet van de opleiding Onderdelen van de opleiding Studiebijeenkomsten. Studiebelasting: aanwezigheidsplicht 40 uur. Literatuurstudie min. 40 uur. Combinatie van literatuurstudie, theorie en praktische opdrachten. Onderwerpen: - inleiding over Wet inburgering en Common European Framework, - inleiding taalverwerving, - taaldidactiek, de competente docent (Competentieprofiel bvnt2),- typering doelgroepen en kennismaking met leergangen, - interculturele communicatie, - alfabetisering, laagopgeleiden en stagnerende leerders, - woordenschatverwerving en leesvaardigheid, - schrijfvaardigheid, - spreekvaardigheid, - luistervaardigheid en gespreksvaardigheden, - de rol van grammatica, - intake, procesbewaking informele en formele toetsing, - Integratie Inburgering/opleiding/werk en NT2-taalverwerving, casusbesprekingen. Na bestudering van literatuur vooraf, worden de onderwerpen verder uitgediept in bijeenkomsten van een dagdeel. Ieder onderdeel wordt gegeven door een specialist op een bepaald gebied. De specifieke didactiek van NT2-onderwijs zoals genoemd in de delen A en B van het Competentieprofiel NT2-docent wordt in alle bijeenkomsten toegelicht en gedemonstreerd.

12 2. Praktijkdeel. Studiebelasting ± 150 tot 180 uur. a. Ongeveer 50 tot 80 uur voor portfolio opdrachten. Naar aanleiding van 10 van de 13 cursus-bijeenkomsten moet de deelnemer een portfolio opdracht maken en inleveren. Doel: men gaat nogmaals in op de lesstof die is behandeld, verdiept de opgedane kennis, past die in een praktische setting toe en toont inzicht in de materie. De portfolio opdrachten worden beoordeeld en van feedback voorzien door de trainer/ specialist van de desbetreffende cursusbijeenkomst. b. Ongeveer 20 uur voor brede oriëntering op het NT2-veld. De deelnemer woont minimaal vier NT2-lessen bij en schrijft hierover vier observatieverslagen. Doel: het nader kennismaken met meerdere doelgroepen, niveaus, onderwijsinstellingen, leermiddelen en doceerstijlen. c. Ongeveer 80 uur voor stage. De deelnemer verzorgt minimaal 40 contacturen in het NT2-onderwijs als stagiair. Minimaal evenveel uren besteedt de deelnemer aan voorbereiding van lessen, het uitvoeren van stageopdracht(en) en de beschrijving daarvan, gesprekken met de begeleider op de werk- of stageplek, een stagegesprek met de mentor van de opleiding n.a.v. een video-opname van een eigen les en een verslag daarvan, en een stageverslag. Indien de deelnemer reeds werkzaam is als NT2-docent voert hij ook de stageopdracht(en) uit en de beschrijft die, voert gesprekken met een begeleider/collega en met de mentor van de opleiding n.a.v. een video-opname van een eigen les, schrijft daarvan verslagen, en schrijft een verslag. d. Casusbespreking. De deelnemer beschrijft een situatie die hij tijdens de stage heeft ervaren en die hij problematisch of moeilijk vond, en formuleert een vraag waarop hij graag feedback van anderen wil ontvangen. Medecursisten geven feedback tijdens de cursusbijeenkomst peerteaching. Evaluatie Evaluatie geschiedt door alle trainers en de mentor naar aanleiding van verwerkings-opdrachten en verslagen en het stagegesprek. Alle eerder genoemde opdrachten en verslagen worden verzameld in een (ontwikkelings-) portfolio. Alle onderdelen zijn gedurende de cursus beoordeeld, van feedback voorzien en zo nodig door de deelnemer verbeterd. Het portfolio is dus tevens een beoordelingsportfolio. Een met een voldoende beoordeeld portfolio geeft recht op een certificaat.

13 Specialisatie Voor de in het Competentieprofiel Docent NT2 van de BVNT2 genoemde specialistische NT2-docentcompetenties (deel C) kunnen masterclasses van 3 dagdelen + voorbereiding en zelfstudie worden gevolgd. Lidy Zijlmans 13 juli 2010 Coördinator scholing l.zijlmans@let.ru.nl