ALWEER EEN FEESTDAG GUUS MARTENS

Transcriptie

1 ALWEER EEN FEESTDAG GUUS MARTENS Boekenplan

2 INHOUD KERSTMIS 7 DRIEKONINGEN 19 PALMZONDAG 31 WITTE DONDERDAG 39 GOEDE VRIJDAG 47 PASEN 63 HEMELVAART 75 PINKSTEREN 81

3 KERSTMIS Julia en Guusje hebben hun tanden al gepoetst. Het is midden in de winter en buiten is het donker, maar binnen bij de kerstboom is het licht en warm. Papa vraagt aan mama of zij eens een mooi verhaal wil voorlezen. Joepie, zeggen Julia en Guusje. Voorlezen. Ze gaan gezellig naast elkaar op de bank zitten. Goed, zegt mama. Een verhaal over Kerstmis. Ja, over Kerstmis. Leuk. Dan komen de opa s en oma s en misschien nog wel meer mensen. En dan gaan we lekker eten. Maar weten jullie ook wat we dan vieren? Julia en Guusje kijken elkaar aan. Cadeautjes krijgen, roept Guusje. Ja, dat ook. Maar nu zal ik jullie vertellen wat er met Kerstmis echt is gebeurd. Het is een mooi verhaal. Ik heb dorst, zegt Guusje. Ik ook, zegt Julia. Papa zal het voor jullie halen. Dan begin ik vast met het verhaal. Oké? Heel lang geleden woonde in een land hier heel ver vandaan, een meisje. Maria heette ze. Maria heeft een eigen huisje aan de rand van het dorp Nazaret. De hele buurt kent haar. Kijk, daar komt ze aan. Ze heeft uit de kleine tuin achter het huis een bos bloemen geplukt, witte lelies. Wat is ze mooi, lange zwarte haren en een lange jurk van blauw linnen. Ze loopt op blote voeten. Dat doen alle jongens en meisjes uit het dorp. Maria gaat naar binnen, zet de bloemen in een vaas en rust uit in haar stoel. Het is doodstil in huis. Maria geeuwt eerst nog wat en valt dan in slaap. Ze droomt. Plotseling komt er een engel bij haar in huis. Een engel met grote vleugels. Ik ben Gabriël, zegt de engel. O... o..., ik ben Maria. 7

4 Ja, lief meisje, ik weet het. Ik kom uit de hemel. God heeft me naar je gestuurd met een blijde boodschap. En wat is dat dan? vraagt Maria nieuwsgierig. Je raadt het nooit, Maria. Je bent zwanger, je krijgt een kindje. Ik zwanger? zegt Maria, haha, ik ben nog niet eens getrouwd. Ik heb wel een vriend, Jozef. Maar die woont hier niet en wij zijn nog nooit met elkaar naar bed geweest. En toch ben je zwanger, al een paar maanden. En het kindje dat geboren gaat worden, zal jullie nieuwe koning worden. Oei, dank u wel voor het bericht. Maar de engel was alweer vertrokken. Maria werd wakker. Ze zal gauw aan Jozef gaan vertellen, dat ze een kindje krijgen. Het is een mooie dag. De zon schijnt en de vogels zingen nog luider en vrolijker dan op andere dagen. Terwijl Maria door de smalle straatjes loopt, denkt ze er ineens aan dat ze voorbij het huis van haar vader en moeder komt. Wat zullen die het leuk vinden om oma en opa te worden. Opa Joachim en oma Anna. O nee, ze zouden zich rot schrikken en denken dat ze met haar vriend Jozef naar bed zou zijn geweest. Wat zouden alle andere mensen in het dorp daar dan wel niet van denken? Nee, het was maar beter om eerst Jozef alles te vertellen. Maria wreef onder het lopen over haar buik. Een beetje dikker leek die wel. Daar om de hoek is het huis van Jozef. Ze hoort hem in de werkplaats timmeren. Hij moest nieuwe kozijnen maken voor het huis van de slager. Hoi, Jozef. Hé, lief schatteke. Jozef en Maria kussen elkaar. Dan kijken ze elkaar aan. Jozef ziet Maria stralen en wil weten wat er met haar aan de hand is. Kom gauw binnen, zegt hij. Terwijl Jozef uit een kan een beker wijn voor Maria inschenkt, kan Maria zich niet langer inhouden. Ik ben zwanger, zegt ze. Ik krijg een kind. Jozef kijkt haar verschrikt aan. Hij is nog nooit met haar naar bed geweest. Hij is even stil. Ben je niet blij? vraagt Maria. Ik schrik ervan. Hij wil geen ruzie maken, maar hij denkt dat Maria met een andere jongen is geweest. Hij kan nu echt niet vrolijk doen. Eigenlijk vindt hij verschrikkelijk wat hij nu hoort. Maar hij houdt van Maria, hij is gek op haar. Hoe zou ze hem kunnen bedriegen? Dan vertelt Maria dat de engel Gabriël bij haar op bezoek was. Hij zei echt dat ik in verwachting was. O, zegt Josef opgelucht, Gabriël bedoelt natuurlijk als we zijn getrouwd. 8

5 Nee, ik ben al zwanger. Voel maar, mijn buik is al een beetje dik. Jozef streelt haar zachtjes over de buik en gruwelt bij de gedachte dat Maria met een andere jongen heeft gevrijd. Ga maar naar huis, Maria, ik moet aan het idee wennen. Teleurgesteld loopt Maria de deur uit. Eigenlijk begrijpt ze ook wel dat Jozef verdrietig is. Jozef blijft alleen achter. Hij slokt de wijn snel achterover en valt op de bank in slaap. Hij droomt van Maria, dat hij van haar houdt, dat hij haar kust en dan..., een hevig geruis in de kamer. Verschrikt staat Jozef op. Een engel. Wat een licht ineens. Luister, Jozef, je hoeft echt niet bedroefd te zijn. Ik ben uit de hemel neergedaald en kom je vertellen dat Maria zwanger is. Maar niet van jou, ook niet van een andere man. Ze is zwanger geworden, terwijl ze aan het bidden was. Ze bad zo vurig en intens, dat het eitje in haar buik spontaan werd bevrucht. Wat is dat: een eitje in haar buik? vraagt Guusje. Mama legt uit dat elk kindje uit een eitje in de buik van een moeder groeit. Maar dan moet er een zaadje bijkomen, zegt Julia. Ja, dat is waar. Maar bij Maria was dat niet zo. Dat zaadje van een man was bij haar niet nodig. Bij Maria heeft God het eitje bevrucht. Dat is een wonder. Wat is nou weer een wonder? vraagt Guusje. Dat is als er iets gebeurt, wat we niet begrijpen. Ik kan het ook niet helemaal begrijpen, maar laten we maar verder vertellen, want het is toch een mooi verhaal. Ja, mooi, zeggen Guusje en Julia. Mama vertelt verder. Waar waren we ook alweer? O ja, er is een engel bij Jozef op bezoek. Luister wat hij nog meer heeft te zeggen. Jozef, je kunt Maria echt vertrouwen. Zij is met niemand naar bed geweest. Ze wil alleen jou. Je kunt gerust met haar trouwen. Ik zal je nog wat vertellen, Jozef. Het kindje dat op komst is, wordt koning en zal de mensen op het goede pad brengen. Noem hem Jezus. Jezus zal voor alle mensen een voorbeeld worden en hen over God in de hemel vertellen. Weer dat verschrikkelijke geruis van vleugels en weg is de engel. Jozef schrikt wakker. Het was een droom. Maar hij gelooft in dromen. Dromen 9

6 vertellen de waarheid. Wat raar toch, denkt Jozef, het was dezelfde engel die ook Maria vandaag heeft bezocht. Hij zucht eens diep. Van werken komt nu niets meer. Jozef holt bijna de deur uit op weg naar zijn liefje. Maria zit thuis op haar stoel en huilt. Dan neemt Jozef haar in de armen en hij fluistert in haar oor, dat hij van haar houdt en dat hij nu weet dat ze hem niet met een andere jongen heeft bedrogen. En dan zegt hij: Ik wil met je trouwen en samen ons kind opvoeden. We noemen hem Jezus. Haha, lachen ze samen, Jezus, de zoon van de timmerman. En de zoon van God, lacht Maria, die nu geen tranen meer in haar ogen heeft. Ja, de zoon van God en koning van ons volk, zegt Jozef, en hij zal de mensen helpen om een goed leven te leiden. Binnen de kortste keren weet heel de buurt en de hele stad dat Maria in verwachting is. Het kan Maria en Jozef niet schelen, wat de mensen ervan denken. Alleen de vader en moeder van Maria weten er het fijne van. Weet je nog hoe die heten, Julia? vraagt mama. Vergeten. Joachim en Anna. O ja, dat worden de opa en oma van Jezus. Jullie hebben heel goed geluisterd. Jozef is druk bezig met zijn werk en tussendoor bouwt hij aan het nieuwe huis waar hij samen met Maria zal gaan wonen. Op een dag klopt Maria s morgens heel vroeg bij Jozef aan. Hij draait zich nog eens om in zijn bed en wordt dan wakker. Maria zegt tegen hem: Ik ga naar mijn nichtje Elisabeth, die ver weg in de bergen woont. Ik wil eens kijken hoe het met haar is. En ik wil een paar maanden bij haar blijven logeren. Oké? Maria weet dat Elisabeth ook al een poosje in verwachting is. In die tijd kon je niet zomaar even bellen. Ook waren er toen nog geen bussen of treinen. Dus ook Maria is wel gewend om een eind te lopen. Elisabeth is al wat ouder, maar Maria vindt het fijn om met haar om te gaan. Het zal vandaag een hele tippel worden. Jozef zwaait haar uit. Hij heeft tranen in de ogen, omdat hij Maria zo lang zal moeten missen. Onderweg plukt Maria een bos bloemen. 10

7 Elisabeth en Maria weten van elkaar dat ze zwanger zijn, maar Elisabeth weet nog niet dat ze vandaag bezoek van Maria krijgt. Ze is met een oude man getrouwd. Zacharias heet hij. Dat is wel zielig: Zacharias kan niet meer praten, heeft zijn stem verloren. Dus Elisabeth zal blij zijn als ze weer even kan babbelen met haar lieve nichtje Maria. Het is erg warm onderweg. Gelukkig is het niet ver meer. Daar staan al de eerste huizen van het dorp. Maria weet precies hoe ze moet lopen. De eerste zijstraat van de weg door het dorp. Maria klopt op de deur. Elisabeth doet zelf open. Ze schrikt als ze Maria ziet en dan vallen ze elkaar in de armen. Ze houden elkaars handen vast en dan zegt Elisabeth tegen Maria: Jij bent gezegend onder alle vrouwen en gezegend is Jezus de vrucht in je schoot. Waaraan heb ik te danken dat de moeder van Jezus mij komt bezoeken? Ach, nee, nicht, ik vind het leuk om jou te kunnen helpen. Dat is heel lief van je, Maria. Weet je, toen ik je in de deuropening zag staan, sprong het kind van blijdschap in mijn buik omhoog. En dan begint Maria van plezier een lied te zingen: Met heel mijn hart hou ik van God ik juich en juich, want God zal ons altijd helpen. Hij zond een engel naar mij en ik raakte in verwachting van Jezus die de mensen helpt om goed te leven. Daarom zullen van nu af aan alle mensen ook mij geluk wensen en net zo blij zijn als ikzelf: de moeder van Jezus. Zo blijft ze nog even doorzingen. Maria blijft drie maanden bij Elisabeth en dan gaat ze weer naar huis en naar Jozef, die al die tijd alleen is geweest. Hoe gaat het nu verder met Elisabeth en haar man, die niet meer kan praten? vraagt Julia. 11

8 Als Maria goed en wel is vertrokken, krijgt Elisabeth krampen in haar buik. O jee, haar kind gaat geboren worden. Zacharias helpt haar in bed. En even later huilt er een baby. Zacharias legt het aan de borst van Elisabeth. Voor de ramen staan de mensen uit de buurt en kijken nieuwsgierig naar binnen. Iedereen weet het nu: bij Elisabeth en Zacharias is een kind geboren. In de straat dansen de kinderen van plezier. Na een paar dagen gaan ze met zijn allen naar de tempel om het kind aan God op te dragen. Dat was in dat land de gewoonte. De priester zegt: We zullen jullie kindje Zacharias noemen, net zoals zijn vader heet. Nee nee, zegt Elisabeth, daar komt niets van in. Hij moet Johannes heten. Maar niemand in jullie familie heet Johannes, zegt de priester. Dan vraagt hij aan Zacharias hoe het kind moet heten. Die probeert wel te praten, maar hij kan geen woord uitbrengen. Geef eens een stuk papier, zegt de priester een beetje ongeduldig, dan kan hij het opschrijven. Zenuwachtig schrijft Zacharias op het papier: Johannes is zijn naam. De priester en alle omstanders kijken elkaar verbaasd aan. Dan schrikken ze als ze zien dat Zacharias wil zeggen wat hij heeft opgeschreven. Ze kunnen het niet geloven, maar Zacharias kan nu ineens weer praten. Elisabeth weet dat het een teken van God is. Haar zoon zal een bijzonder mens worden. God heeft immers een teken vanuit de hemel gegeven. Iedereen in de buurt en zelfs verderop in de bergen hoort van het wonder dat Zacharias plotseling weer kan praten. Jaren later sterven de vader en moeder van Johannes. Hij trekt zich terug in de woestijn en leeft van wat daar groeit en bloeit en eet sprinkhanen. En als hij wat ouder is geworden, vertelt hij aan de mensen die willen luisteren hoe je moet leven, dat je goed voor elkaar moet zijn, dat je arme mensen moet helpen en vooral ook dat je vaak moet bidden tot God in de hemel. En wat gebeurde er met Maria en Jozef? vragen Julia en Guusje. Maria is intussen weer in Nazareth thuisgekomen. Ze vertelt Jozef honderduit wat ze allemaal heeft meegemaakt. Maar ze ziet ook dat hij een beetje gespannen is. Is er iets met je, Jozef? 12

9 We hebben bericht gekregen dat we een lange reis moeten gaan maken. Hoezo, waarheen? vraagt Maria verschrikt. Naar Bethlehem, een stad in de bergen, nog verder dan waar Elisabeth woont. Wat moeten we daar in godsnaam gaan doen? Maria kan wel huilen. Zo n lange reis en net nu ze binnenkort moet gaan bevallen. Jozef zegt dat de keizer heeft bevolen dat alle bewoners van het land zich moeten aanmelden. Want de keizer wil weten hoeveel mensen er eigenlijk in het land wonen. Op een ochtend vertrekken ze. Omdat Maria al een dikke buik heeft, lijkt het Jozef beter om een ezeltje op te scharrelen. Het is een mooie ezel met een zwart kruis op zijn rug. Maria aait hem boven zijn brede neus en dan helpt Jozef Maria op de rug van de ezel. Aan beide zijden bungelen tassen met eten en kleren voor onderweg. Maria kijkt nog even naar hun huis om en dan vertrekken ze. Buiten het dorp wordt de weg hobbelig en ligt vol met keien. De ezel stapt niet zo flink door en de meeste mensen lopen hen voorbij. Jozef heeft een grote reisstaf in zijn ene hand en met de andere hand houdt hij het hoofdtuig van de ezel vast. Het is een lange tocht. Jozef en Maria zingen voor de afwisseling liedjes en dan weer bidden ze ook. Ze kennen veel psalmen uit hun hoofd. Iedereen in dat land en in die tijd kenden die psalmen. Wat zijn psalmen? vraagt Julia. Psalmen zijn heel oude gebeden, bijvoorbeeld: Ach, God, ik hou van u, Bij u voel ik me veilig, als ik in gevaar ben, zult u mij helpen. Priesters in de kerk en zusters in het klooster bidden nog steeds die oude psalmen. O, goed, zegt Julia, vertel maar verder van die ezel en van Jozef en Maria. Met schrik en beven zien Jozef en Maria dat steeds meer mensen hen voorbijtrekken. Je zult nog zien, zegt Jozef, dat we in Bethlehem geen herberg meer kunnen vinden. Die zijn natuurlijk allemaal al bezet als wij aankomen. 13

10 Maria zucht. Wat moeten we dan doen als ik moet bevallen? Jozef troost haar en zegt dat alles wel in orde zal komen. Ze moeten voor hun Jezus toch wel een plaatsje kunnen vinden? Als ze in Bethlehem aankomen, lopen ze alle herbergen af. Eerst de grotere in de stad, maar nee, geen denken aan, alle kamers bezet. Dan gaan ze in de achterbuurten zoeken. Te laat, horen ze. Hadden jullie maar eerder moeten komen. O jee, en dan gebeurt het: Jozef, ik krijg krampen, ik moet gaan liggen. Het zweet staat Jozef op het voorhoofd. Met de ezel aan de hand loopt hij weer de stad uit. Hij weet zich geen raad. Toe, Jozef, kreunt Maria, het gaat zo komen. Ze zijn de stad weer uit. Jozef kijkt goed om zich heen. Het begint al te schemeren. Daar ginds op een open veld ziet hij een soort schuur, of misschien is het een stal. In godsnaam, denkt hij. Beter dan dat we in de openlucht blijven. Hij trekt de staldeur open. Gelukkig heeft hij een olielamp meegenomen. Maria bidt zachtjes een psalm: O, God, blijf niet ver van ons weg, kom ons toch helpen. In het licht van de lamp ziet Jozef achter een houten hek een os staan. Aan de zijkanten van de stal ligt stro. Jozef helpt Maria van de ezel af en leidt haar naar het stro. Hij spreidt er zijn mantel overheen en Maria gaat erop liggen. Dat doet goed. De ezel van Jozef en Maria gaat bij de os staan. Ze besnuffelen elkaar en zijn direct goede maatjes. Nu krijgt Maria nog meer krampen, om de paar minuten is het raak. Hier zal hun Jezus worden geboren, in een stal te Bethlehem. Jozef zit op zijn knieën naast Maria. Het komt, zegt Maria, het komt, help me. Jozef trekt het kind aan het hoofd tussen Maria s benen vandaan. Gelukkig staat er in de hoek een stenen pot met water. Jozef veegt heel voorzichtig en lief het bloed bij Maria weg en ook de pasgeboren baby verschoont hij met de grootste zorg. Dan legt hij het op Maria s borst. Ze glimlacht. Wat een mooie baby. Ze danken God voor dit geschenk. Jezus is geboren in een stal en drinkt gretig aan de moederborst. Dan wikkelt Jozef hem in doeken die in de tassen zaten. Ze zitten met drieën bijeen en zijn gelukkig. Hoelang ze daar zo zaten, weten ze niet na te vertellen. 14

11 Heel zacht en piepend gaat de staldeur open. Een paar verweerde mannen komen binnen, nemen eerbiedig hun hoed af en knielen voor de kribbe waarin Jozef het kind heeft neergelegd. Ze laten de deur openstaan en nu komen ook een paar schapen naar binnen. Het lijkt of ze aanvoelen dat er iets groots heeft plaatsgevonden en ook zij zakken uit eerbied voor het kind door de knieën. Een van de mannen vertelt, dat zij de herders uit deze omgeving zijn. Plotseling verscheen een engel, vertellen ze, een engel die helder licht uitstraalde in de donkerte om hen heen. Ze waren bang geworden. Maar de engel had gezegd: Wees maar niet bang, want ik verkondig jullie een blijde boodschap en niet alleen voor jullie, maar voor het hele volk van het land. Want vannacht is jullie redder geboren, jullie nieuwe koning. Ga maar op zoek in deze buurt en jullie zullen een pasgeboren kind vinden. Het is in doeken gewikkeld en ligt in een kribbe. Toen verschenen er talloze engelen en die begonnen mooie liederen te zingen: Eer aan God in de hoge en vrede op aarde voor alle mensen, van wie God houdt. Toen de engelen weer waren vertrokken, hadden de herders tegen elkaar gezegd: Kom, laten we gaan zien wat er is gebeurd in deze nacht. Ze zijn blij dat ze zijn gekomen. Maar nu zien ze dat Maria slaap krijgt. De herders groeten haar en Jozef, knielen nog een keer voor het kind in de kribbe en zeggen dat ze nog eens gauw zullen terugkomen. Dit is het verhaal van de heilige kerstnacht, zegt mama. De nacht waarin Jezus in een stal is geboren. Jezus is de zoon van God en uit Maria geboren. Geboren op de meest armoedige plaats. Het is heel lang geleden gebeurd en daarom zijn de mensen dat verhaal een beetje vergeten. Kerstmis wordt nu met heel veel eten en drinken gevierd, maar eigenlijk klopt dat niet. Nu ja, als we dan op deze dag ook maar eens denken aan wat er werkelijk is gebeurd, dan zal Jezus ons dat niet kwalijk nemen. Want Jezus houdt van alle mensen. En hoe gaat het verhaal nu verder? vragen Guusje en Julia. O, in de stal komt er ook nog heel belangrijk bezoek. Maar dat is voor een volgende keer. Oké? 15

12