deelrapport Levensverwachting en sterfte

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "deelrapport Levensverwachting en sterfte"

Transcriptie

1 deelrapport Levensverwachting en sterfte Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning Zeeland 2012

2 Inhoud Kernboodschappen 3 Inleiding 4 Levensverwachting en sterfte in Zeeland 5 Wat brengt de toekomst? 8 Literatuur en websites 9 Gegevensbronnen 9 Lijst met afkortingen 9 L.M. de Bruijne, GGD Zeeland Mei,

3 Kernboodschappen Zeeuwen worden steeds ouder Zowel de levensverwachting in Nederland als in Zeeland is de laatste jaren spectaculair gestegen. We worden dus steeds ouder. Zeeuwse mannen worden gemiddeld 78,9 jaar oud en vrouwen 83,1 jaar. De levensverwachting in Nederland ligt lager, 78,3 jaar voor mannen en 82,5 jaar voor vrouwen. maar in die extra levensjaren voelen ze zich niet gezond In tegenstelling tot Nederland is in Zeeland de levensverwachting in goede ervaren gezondheid niet toegenomen ten opzichte van Zeeuwen worden dus ouder, maar in de jaren die ze extra leven voelen ze zich niet zo gezond. De levensverwachting in goede geestelijke gezondheid is zowel in Nederland als in Zeeland met ruim 4 jaar toegenomen. De levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen is nagenoeg gelijk gebleven. Sterfte aan hart- en vaatziekten spectaculair gedaald De totale sterfte in Zeeland telt gemiddeld 68 sterfgevallen per inwoners per jaar en is daarmee lager dan gemiddeld in Nederland. De sterfte aan hart- en vaatziekten is in Nederland, maar zeker ook in Zeeland, enorm gedaald. Hierdoor is in 2010 kanker de belangrijkste doodsoorzaak geworden. De sterfte aan de meeste aandoeningen ligt in Zeeland lager dan in Nederland. Echter voor hartfalen ligt de sterfte in Zeeland hoger dan in Nederland. Verklaringen hiervoor ontbreken momenteel. In totaal leven Zeeuwen 10 jaar van hun leven met lichamelijke beperkingen De gezonde levensverwachting is het aantal levensjaren dat iemand kan verwachten in goede gezondheid door te brengen. Lengte en kwaliteit van het leven worden hierin gecombineerd. De gezonde levensverwachting is in Zeeland vergelijkbaar met Nederland. In Zeeland leeft men gemiddeld 10 jaar van de 81 jaar met lichamelijke beperkingen. In Nederland is dit gemiddeld 11 van de 80 jaar. Schrikbarend groot verschil in (gezonde) levensverwachting tussen laag- en hoogopgeleiden Het verschil in levensverwachting bij geboorte tussen laagen hoogopgeleide mannen en vrouwen is respectievelijk 7,3 en 6,4 jaar. De verschillen tussen de sociaaleconomische groepen zijn nog groter voor de gezonde levensverwachting. Zo leven hoogopgeleide mannen en vrouwen respectievelijk 14,3 en 15,3 jaar langer zonder lichamelijke beperkingen dan laagopgeleiden. De verschillen in levensverwachting naar opleidingsniveau lijken de afgelopen jaren niet kleiner te zijn geworden. We blijven steeds ouder worden De levensverwachting blijft toenemen in Nederland en dit zal ook het geval zijn in Zeeland. In Zeeland worden we al ouder dan gemiddeld in Nederland en er zullen ook meer ouderen bij komen. Uitdaging zal zijn om iedereen zo gezond mogelijk te houden en actief deel te laten nemen aan de samenleving. Ten opzichte van Nederland heeft Zeeland een hogere sterfte aan hartfalen. Ook een aandachtspunt is het feit dat Zeeuwen ouder worden, maar dat de levensjaren in goede ervaren gezondheid ten opzichte van de vorige periode zijn gedaald. Verklaringen hiervoor zijn niet zomaar te geven. Wel blijft het belang van een gezonde leefstijl en een gezonde omgeving onverminderd staan. 3

4 Inleiding Hoe oud worden Zeeuwen? En worden we ouder dan in Nederland gemiddeld? Welk deel van de levensverwachting brengen we in goede gezondheid door? Aan welke ziekten sterven mensen? En hoe ziet de toekomst er uit? Op deze en andere vragen zal antwoord worden gegeven in dit deelrapport. Overzicht van gehanteerde gezondheidsmaten Wat is levensverwachting? De levensverwachting voor personen die bijvoorbeeld in 2008 geboren zijn, is het aantal jaren dat zij kunnen verwachten te leven, als gedurende hun leven de sterftekansen gelijk blijven aan de sterftekansen in Wat is gezonde levensverwachting? De gezonde levensverwachting is het aantal levensjaren dat iemand kan verwachten in goede gezondheid door te brengen (Nationale Atlas Volksgezondheid, 2012). Lengte en kwaliteit van het leven worden hierin gecombineerd. De kwaliteit van het leven wordt bepaald door vier gezondheidsindicatoren die ieder een bepaald type gezonde levensverwachting opleveren: levensverwachting in goed ervaren gezondheid; levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen; levensverwachting in goede geestelijke gezondheid; levensverwachting zonder chronische ziekten. Voor de levensverwachting in goede ervaren gezondheid, is het aantal 'gezonde' jaren bepaald op basis van het percentage personen dat op de vraag naar de ervaren gezondheid (CBS enquête) de antwoorden 'goed' of 'zeer goed' gaf. 'Ongezond' zijn degenen die 'gaat wel', 'slecht' of 'zeer slecht' antwoordden. Voor de berekening van de levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen, zijn gegevens gebruikt over langdurige lichamelijke beperkingen in tien activiteiten op het gebied van horen, zien, mobiliteit en activiteiten van het dagelijks leven. Personen zijn geclassificeerd als 'beperkt' wanneer zij aangaven één of meer van deze activiteiten niet of met veel moeite te kunnen uitvoeren. Voor de levensverwachting in goede geestelijke gezondheid, is gebruik gemaakt van de MHI vragenlijst. Deze bestaat uit vijf vragen over angstgevoelens en somberheid. De score van de MHI-5 loopt uiteen van 0 (zeer ongezond) tot 100 (perfect gezond). Het aantal 'ongezonde' jaren is bepaald op basis van het percentage personen dat 60 of hoger scoorde op deze vragenlijst. Voor de levensverwachting zonder chronische ziekten ofwel de ziektevrije levensverwachting, zijn gegevens gebruikt over het al dan niet voorkomen van hartaandoeningen, kanker, beroerte, diabetes, migraine, hoge bloeddruk, astma/copd, chronische darmstoornissen, chronische rugklachten, gewrichtsslijtage en chronische gewrichtsontstekingen. De gestandaardiseerde sterfte is de sterfte, gecorrigeerd voor verschillen in leeftijd en geslacht (Nationale Atlas Volksgezondheid, 2012). De zo verkregen waarden worden CMF's genoemd (Comparitive Mortality Figures). De sterfte in heel Nederland is gesteld op 100. Een gestandaardiseerde sterfte boven of onder de 100 duidt op respectievelijk een hogere of lagere sterfte dan in Nederland. 4

5 Levensverwachting en sterfte in Zeeland Levensverwachting Zeeland hoger dan Nederlands gemiddelde De levensverwachting in Zeeland is 78,9 jaar voor mannen en 83,1 jaar voor vrouwen. In Zeeland ligt de levensverwachting, zowel voor mannen als voor vrouwen, hoger dan het gemiddelde in Nederland. De resterende levensverwachting voor mensen van 65 jaar is 18 jaar voor mannen en bijna 22 jaar voor vrouwen (tabel 1). Levensverwachting sterk gestegen Zowel in Nederland als in Zeeland is de levensverwachting de afgelopen jaren spectaculair gestegen (figuur 1). In Nederland steeg de levensverwachting voor mannen in de afgelopen periode met 3,3 jaar en voor vrouwen met 2,0 jaar. In Zeeland steeg de levensverwachting iets minder (2,7 jaar voor mannen en 1,3 jaar voor vrouwen). Tabel 1. Levensverwachting in Zeeland en in Nederland (periode en ) Levensverwachting Zeeland Nederland Mannen Vrouwen Totaal Mannen Vrouwen Totaal Bij geboorte Totaal a 78,9* 83,1* 81,1* 78,3 82,5 80,4 Zonder chronische ziekten b 44,5 38,8 41,7 47,2 39,9 43,4 In goed ervaren gezondheid b 61,8 61,1 61,5 63,3 62,7 63,0 Zonder lichamelijke beperkingen b 70,8 69,9 70,7 69,8 68,2 69,0 In goede geestelijke gezondheid b 74,5 74,6 74,3 72,7 72,4 72,6 Bij 65 jaar Totaal a 18,0* 21,5* 19,9* 17,3 20,7 19,2 Bron: Nationale atlas Volksgezondheid (CBS, gegevens bewerkt door RIVM) * significant verschil met Nederland a cijfers b cijfers Figuur 1. Ontwikkeling in levensverwachting voor mannen en vrouwen in Zeeland en Nederland (Bron: Nationale atlas Volksgezondheid (CBS, gegevens bewerkt door RIVM)). 84 jaar 82 jaar 80 jaar 78 jaar 76 jaar 74 jaar 72 jaar 70 jaar 1995/ / /2010 Vrouwen Zeeland Vrouwen Nederland Mannen Zeeland Nederland Nederland In totaal leven Zeeuwen 10 jaar van hun leven met lichamelijke beperkingen Ook de gezonde levensverwachting is in Zeeland in het algemeen vergelijkbaar met Nederland. In Zeeland leeft men gemiddeld 10 jaar van de 81 jaar met lichamelijke beperkingen. In Nederland is dit gemiddeld 11 van de 80 jaar. 5

6 Figuur 2. Trends in gezonde levensverwachting in Zeeland en in Nederland (Bron: Nationale atlas Volksgezondheid (CBS, gegevens bewerkt door RIVM)) jaar 72 jaar 70 jaar 68 jaar 66 jaar 64 jaar 62 jaar 60 jaar Lv, in goede ervaren gezondheid Zld Lv, in goede ervaren gezondheid NL Lv, zonder lichamelijke beperkingen Zld Lv, zonder lichamelijke beperkingen NL Lv, in goede geestelijke gezondheid Zld Lv, in goede geestelijke gezondheid NL In tegenstelling tot Nederland, ging de stijging van de levensverwachting in Zeeland gepaard met een toename in het aantal jaren dat mensen doorbrengen in minder goede ervaren gezondheid (figuur 2). De levensverwachting in goede geestelijke gezondheid is zowel in Nederland als in Zeeland ten opzichte van met ruim 4 jaar toegenomen. De levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen is nagenoeg gelijk gebleven. Sterfte in Zeeland lager Zeeland telt gemiddeld 68 sterfgevallen per inwoners per jaar (tabel 2). De sterfte is daarmee lager dan gemiddeld in Nederland. Zowel in Nederland als in Zeeland is de totale sterfte ten opzichte van gedaald en vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van Tabel 2. Relatief, gestandaardiseerde sterfte 1 in Zeeland en Nederland Zeeland Nederland Totaal 80,1* 67,5* 67,7* 86,8 72,1 72,1 Hart- en vaatziekten 26,5* 20,3* 20,0* 28,9 21,8 21,1 Kanker 22,3* 20,7* 21,4* 23,6 21,5 22,2 Ziekten van de ademhalingswegen 6,6* 5,7* 5,6* 8,3 7,2 7,2 Bron: National Atlas Volksgezondheid: relatief, gestandaardiseerde sterfte (CBS, gegevens bewerkt door RIVM) * significant verschil met Nederland in dezelfde periode 6 1 Bij de gestandaardiseerde sterfte is rekening gehouden met verschillen in leeftijd en geslacht in een populatie

7 Sterfte hart- en vaatziekten spectaculair gedaald Hart- en vaatziekten, kanker, en ziekten van de ademhalingswegen zijn de belangrijkste groepen van doodsoorzaken in Nederland. Anno 2010 is kanker de belangrijkste doodsoorzaak geworden (Hoeymans et al., 2010). De sterfte aan harten vaatziekten is in Nederland, maar zeker ook in Zeeland, enorm gedaald. Dit komt door de toegenomen mogelijkheden voor medische behandeling. De sterfte aan hart- en vaatziekten blijft in Zeeland lager dan in Nederland gemiddeld (tabel 2). Ook voor kanker en ziekten van de ademhalingswegen is de sterfte in Zeeland lager dan gemiddeld in Nederland. Sterfte voor meeste aandoeningen in Zeeland lager dan gemiddeld in Nederland Van de vijf meest voorkomende doodsoorzaken in Zeeland (tabel 3) scoort Zeeland beter dan gemiddeld in Nederland voor longkanker en beroerte. De sterfte aan hartfalen ligt in Zeeland (3,9 per inwoners) hoger dan in Nederland (3,2 per inwoners). Tabel 3. Doodsoorzaken top 5 in Zeeland over de periode vergeleken met Nederland (aantal sterfgevallen per inwoners) Zeeland Nederland Coronaire hartziekten 5,7 5,9 Longkanker 4,8* 5,4 Acuut hartinfarct 4,2 4,0 Beroerte 4,2* 4,8 Hartfalen 3,9* 3,2 Schrikbarend groot verschil in (gezonde) levensverwachting tussen laag- en hoogopgeleiden Het verschil in levensverwachting bij geboorte tussen laagen hoogopgeleide mannen en vrouwen is 7,3 respectievelijk 6,4 jaar (Bruggink et al., 2010). Een verschil van zeven jaar in levensverwachting is groot: het is groter dan het verschil tussen mannen en vrouwen. En we moeten ongeveer dertig jaar terug in de tijd om een levensverwachting voor mannen te vinden die zeven jaar korter is dan hun levensverwachting anno De verschillen in levensverwachting naar opleidingsniveau lijken de afgelopen jaren niet kleiner te zijn geworden (Bruggink et al., 2010; Polder & van der Lucht, 2011). De verschillen tussen de sociaaleconomische groepen zijn nog groter voor de gezonde levensverwachting. Zo leven hoogopgeleide mannen en vrouwen respectievelijk 14,3 en 15,3 jaar langer zonder lichamelijke beperkingen dan laagopgeleiden. De verschillen in (gezonde) levensverwachting bestaan niet alleen tussen de hoogste en de laagste opleidingscategorie. Ook de tussenliggende categorieën laten een gradueel verband zien. Naarmate het opleidingsniveau hoger is, is de (gezonde) levensverwachting hoger. Hoogopgeleiden leven gemiddeld langer en ze leven langer in een betere gezondheidstoestand (Bruggink et al., 2010). Bronnen: Nationale atlas volksgezondheid; Hoeymans et al., * significant verschil met Nederlands gemiddelde In de periode en lag de sterfte voor de meeste aandoeningen in Zeeland ook significant lager dan in Nederland (Vriends et al., 2008). Alleen de sterfte aan maagkanker lag toen hoger in Zeeland. In zien we dit verschil niet meer. 7

8 Wat brengt de toekomst? Gelet op de recente sterke stijging in Nederland en op de hogere levensverwachting in andere landen lijkt het onwaarschijnlijk dat de maximale levensverwachting is bereikt (Polder & van der Lucht, 2011). Ook eerder bleken prognoses stelselmatig te laag. Vooruitberekeningen in de jongste editie van de nationale VTV (voor de periode ) blijken nu al ingehaald te zijn. Deze berekeningen toonden een gestage toename van de levensverwachting tot 80 jaar voor mannen en 84 jaar voor vrouwen in De daadwerkelijke levensverwachting was in 2009 al bijna een half jaar hoger dan in de VTV werd voorspeld. Niets wijst erop dat er een einde is gekomen aan deze (tussentijdse) acceleratie. En het is heel goed denkbaar dat de levensverwachting in Nederland zich zal ontwikkelen volgens een optimaal scenario waarbij ervan uit wordt gegaan dat er een best practice life expectancy bestaat die per kalenderjaar met 0,2 jaar toeneemt (Polder & van der Lucht, 2011). Per week krijgen we er ongeveer een weekend bij. Als deze voorspelling uitkomt, betekent dat dat van alle meisjes die sinds 2000 in welvarende landen geboren zijn maar liefst de helft haar 100e verjaardag zal vieren. De levensverwachting blijft dus toenemen in Nederland en dit zal ook het geval zijn in Zeeland. In Zeeland worden we al ouder dan gemiddeld in Nederland en er zullen ook meer ouderen bij komen. Uitdaging zal zijn om iedereen zo gezond mogelijk te houden en actief deel te laten nemen aan de samenleving. Ten opzichte van Nederland heeft Zeeland een hogere sterfte aan hartfalen. Ook een aandachtspunt is het feit dat Zeeuwen ouder worden, maar dat de levensjaren in goede ervaren gezondheid ten opzichte van de vorige periode zijn gedaald. Verklaringen hiervoor zijn niet zomaar te geven. Wel blijft het belang van een gezonde leefstijl en een gezonde omgeving onverminderd staan. Lees verder in deelrapport Jeugd, deelrapport Volwassenen, deelrapport Ouderen en deelrapport Effectieve preventie 8

9 Literatuur en websites Bruggink JW, Knoops K, Nusselder WJ. Gezonde levensverwachting: Zijn er verschillen naar sociaaleconomische status? In: Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, Nationaal Kompas Volksgezondheid\Gezondheid en ziekte\sterfte, levensverwachting en DALY's\Gezonde levensverwachting, 24 maart Hoeymans N, Melse JM, Schoemaker CG. Gezondheid en determinanten. Deelrapport van de VTV 2010 Van gezond naar beter. RIVM-rapport nr Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, Polder J en van der Lucht F (RIVM). Hoofdstuk 7 Gezondheid, preventie en zorg - De sociale staat van Nederland Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), Den Haag, november Vriends KLHM, Bergstra AD, Bos HJ, Kooten van PJC, Poos MJJC, Tak van der I, Oers van JAM. Gezondheid boven water in Zeeland. Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning Zeeland GGD Zeeland, Goes, Nationale Atlas Volksgezondheid, Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Bilthoven: RIVM, versie 4.7, 22 maart Gegevensbronnen CBS StatLine CBS Doodsoorzakenstatistiek De elektronische databank van het CBS; statistieken gezondheidstoestand Gegevens over de doodsoorzaken van alle in Nederlandse bevolkingsregisters ingeschreven overledenen Lijst met afkortingen CBS RIVM VTV Centraal Bureau voor de Statistiek Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Volksgezondheid Toekomst Verkenning Colofon Op uw gezondheid! Deelrapport van de Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning 2012 Tekst: GGD Zeeland Vormgeving: de Wilde Zeeuw Tekstredactie: Caroline Houmes, MAPlus In samenwerking met Scoop en RIVM Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door financiering van de Provincie Zeeland 9

10 gezond gemeente ouderen zorgverzekeraars risicogebied jeugd sociaaleconomische status overgewicht visie wijk krimp vergrijzing roken ketenzorg parel kwetsbaar Zeeland zorg provincie preventie ziek water signaleren alcohol omgeving weerbaarheid lyme teek jongeren volwassenen transitie innovatie buurt participatie burgers bewegen werk vergrijzing gedrag beleid havens integraal lokaal wmo ses groen Zeeuw weerbaar school

Regionale VTV 2011. Levensverwachting en sterftecijfers. Referent: Drs. M.J.J.C. Poos, R.I.V.M.

Regionale VTV 2011. Levensverwachting en sterftecijfers. Referent: Drs. M.J.J.C. Poos, R.I.V.M. Regionale VTV 2011 Levensverwachting en sterftecijfers Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Levensverwachting en sterftecijfers Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Ziekten in de toekomst. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekten in de toekomst

Regionale VTV 2011. Ziekten in de toekomst. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekten in de toekomst Regionale VTV 2011 Ziekten in de toekomst Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekten in de toekomst Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van der Bruggen, GGD Hart voor

Nadere informatie

INFOKAART OUDEREN EN ROKEN

INFOKAART OUDEREN EN ROKEN INFOKAART OUDEREN EN ROKEN Roken Roken is de risicofactor die de meeste sterfte en het meeste gezondheidsverlies met zich brengt en zodoende ook zorgt voor veel verlies aan kwaliteit van leven (1). Vijftien

Nadere informatie

Positieve trends in (gezonde) levensverwachting

Positieve trends in (gezonde) levensverwachting Positieve trends in (gezonde) levensverwachting 13 stijgt nog steeds in 28 78,3 jaar voor mannen en 82,3 jaar voor vrouwen Stijging levensverwachting vooral door daling sterfte op hogere leeftijden Recente

Nadere informatie

deelrapport Ziekten en aandoeningen

deelrapport Ziekten en aandoeningen deelrapport Ziekten en aandoeningen Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning Zeeland 2012 Inhoud Kernboodschappen 3 En ze leefden nog lang en gelukkig... 4 Ziekten en aandoeningen in Zeeland 5 Toekomst

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Roken. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Roken

Regionale VTV 2011. Roken. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Roken Regionale VTV 2011 Roken Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Roken Auteurs: Drs. I.H.F. van Veggel, GGD Hart voor Brabant Dr. M.A.M. Jacobs-van der Bruggen,

Nadere informatie

cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 2011

cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 2011 cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 211 Sterfte bij vrouwen en mannen Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke oorzaak van overlijden

Nadere informatie

Regionale VTV Bevolking. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Bevolking

Regionale VTV Bevolking. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Bevolking Regionale VTV 2011 Bevolking Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Bevolking Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van der Bruggen, GGD Hart voor Brabant Drs. S. van de

Nadere informatie

Sterfte aan hart- vaatziekten in dertig jaar gehalveerd Minder sterfte vooral door betere diagnostiek en behandeling

Sterfte aan hart- vaatziekten in dertig jaar gehalveerd Minder sterfte vooral door betere diagnostiek en behandeling Forse daling sterfte Trends in sterfte en ziekenhuisopnamen Meer ziekenhuisopnamen Sterfte neemt af 12 Meer kankerpatiënten Meer nieuwe gevallen, minder sterfte Grootste sterfte door longkanker Sterke

Nadere informatie

Een gezonde toekomst? Ouderen in 2030

Een gezonde toekomst? Ouderen in 2030 Een gezonde toekomst? Ouderen in 2030 peter achterberg, henk hilderink & nancy hoeymans Hoe zullen de volksgezondheid en zorg zich in Nederland tot 2030 ontwikkelen als er veel meer ouderen komen? We putten

Nadere informatie

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar speerpuntennotitie? Wat doen/deden we al? Welke gezondheidsproblemen

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Oldenzaal epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Oldenzaal en de factoren die hierop

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Haaksbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Haaksbergen en de factoren die hierop

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Borne

Kernboodschappen Gezondheid Borne Kernboodschappen Gezondheid Borne De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Borne epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Borne en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Wierden

Kernboodschappen Gezondheid Wierden Wierden Twente Nederland Kernboodschappen Gezondheid Wierden De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Wierden epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Wierden en de factoren

Nadere informatie

Een gezonder Nederland VTV-2014. De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014. Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker

Een gezonder Nederland VTV-2014. De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014. Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker Een gezonder Nederland VTV-2014 Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker, en vele anderen De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 1 Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker 24 juni

Nadere informatie

Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten. Dung Ngo MSc 15 december 2010

Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten. Dung Ngo MSc 15 december 2010 Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten Dung Ngo MSc 15 december 2010 Achtergrond van het onderzoek Levensverwachting in NL laatste jaren met >2 jaar toegenomen Echter, vergeleken

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Enschede

Kernboodschappen Gezondheid Enschede Kernboodschappen Gezondheid Enschede De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Enschede epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Enschede en de factoren die hierop van

Nadere informatie

Factsheet gezondheid van vrouwen en mannen

Factsheet gezondheid van vrouwen en mannen Factsheet gezondheid van vrouwen en mannen Aandeel vrouwen en mannen dat in het afgelopen jaar last heeft gehad van de 10 meest voorkomende langdurige aandoeningen/ziekten bij vrouwen*, 2011/2012 1 migraine

Nadere informatie

Gezondheid en determinanten

Gezondheid en determinanten Gezondheid en determinanten Deelrapport van de VTV 2010 Van gezond naar beter Redactie: N. Hoeymans J.M. Melse C.G. Schoemaker Gezondheid en determinanten Deelrapport van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning

Nadere informatie

Gezondheid en determinanten. ezondheid. Deelrapport van de VTV 2010 Van Gezond naar Beter. n determi -

Gezondheid en determinanten. ezondheid. Deelrapport van de VTV 2010 Van Gezond naar Beter. n determi - ezondheid Gezondheid en determinanten n determi - Deelrapport van de VTV 2010 Van Gezond naar Beter Gezondheid en determinanten Deelrapport van de VTV 2010 Van gezond naar beter Redactie: N. Hoeymans J.M.

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Almelo

Kernboodschappen Gezondheid Almelo Kernboodschappen Gezondheid Almelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Almelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Almelo en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten

Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Rijssen-Holten epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Rijssen-Holten en de factoren

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Ziekte. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekte

Regionale VTV 2011. Ziekte. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekte Regionale VTV 2011 Ziekte Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Ziekte Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van der Bruggen, GGD Hart voor Brabant W.T.A.C. Vervoort-Steenbakkers,

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Beroerte. Aantal nieuwe patiënten met een beroerte. Definitie. Uitgave van de Nederlandse Hartstichting.

Feiten en cijfers. Beroerte. Aantal nieuwe patiënten met een beroerte. Definitie. Uitgave van de Nederlandse Hartstichting. Feiten en cijfers Uitgave van de Nederlandse Hartstichting November 211 Beroerte Definitie Beroerte (in het Engels Stroke ), ook wel aangeduid met cerebrovasculaire aandoeningen/accidenten/ziekte (CVA),

Nadere informatie

Ontwikkelingen in (gezonde) levensverwachting naar opleidingsniveau

Ontwikkelingen in (gezonde) levensverwachting naar opleidingsniveau Ontwikkelingen in (gezonde) levensverwachting naar opleidingsniveau Jan-Willem Bruggink opgeleide mensen leven bijna 7 jaar langer dan laagopgeleiden. Dit verschil is in de periode 1997/2 25/28 even groot

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen

Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van Noaberkracht Dinkelland Tubbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Noaberkracht

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Twenterand

Kernboodschappen Gezondheid Twenterand Kernboodschappen Gezondheid Twenterand De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Twenterand epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Twenterand en de factoren die hierop

Nadere informatie

fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe Aantal senioren sterk gestegen Aantal 65-plussers in Fryslân, /2012

fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe  Aantal senioren sterk gestegen Aantal 65-plussers in Fryslân, /2012 Vergrijzing in Fryslân fluchskrift Vergrijzing in Fryslân neemt toe In Fryslân wonen op 1 januari 2011 647.282 inwoners. De Friese bevolking groeit nog jaarlijks. Sinds 2000 is het aantal inwoners toegenomen

Nadere informatie

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd oinleiding 1 c Gewichtsstijging ontstaat wanneer de energie-inneming (via de voeding) hoger is dan het energieverbruik (door lichamelijke activiteit). De laatste decennia zijn er veranderingen opgetreden

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Losser

Kernboodschappen Gezondheid Losser Kernboodschappen Gezondheid Losser De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Losser epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Losser en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013 Samenvatting Twente Versie 2, oktober 2013 Twente varieert naar stad en platteland In Twente wonen 626.500 mensen waarvan de helft woont in één van de drie grote steden. Tot 2030 zal de Twentse bevolking

Nadere informatie

deelrapport Kwetsbare burgers

deelrapport Kwetsbare burgers deelrapport Kwetsbare burgers Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning Zeeland 212 Inhoud Kernboodschappen 3 Kwetsbare burgers 4 Literatuur en websites 8 Gegevensbronnen 8 Lijst met afkortingen 8 J.M.

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Hengelo

Kernboodschappen Gezondheid Hengelo Kernboodschappen Gezondheid Hengelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Hengelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Hengelo en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Levensverwachting en sterfte

Levensverwachting en sterfte Levensverwachting en sterfte Tabel 1 Levensverwachting Utrecht bij geboorte, 4-jaarsgemiddelde 2005-2008 en 2007-2010 (Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek, CBS) TOTAAL GESLACHT WIJK Man Vrouw West

Nadere informatie

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Versie 1, oktober 2013 Bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Noaberkracht Dinkelland Tubbergen In Noaberkracht Dinkelland Tubbergen wonen 47.279

Nadere informatie

Gezondheidsprofiel Boxtel Oost

Gezondheidsprofiel Boxtel Oost Gezondheidsprofiel Boxtel Oost Verbinden preventie-curatie Presentatie wijkteam 6 februari 2014 Marije Scholtens (GGD Hart voor Brabant), Nicole de Baat (Robuust) Programma 16.00 16.05 welkom en voorstelrondje

Nadere informatie

Lichamelijke gezondheid

Lichamelijke gezondheid Lichamelijke gezondheid Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010 De ervaren gezondheid is een samenvattende gezondheidsmaat van alle gezondheidsaspecten zoals de

Nadere informatie

Wat als varianten in de VTV-2018

Wat als varianten in de VTV-2018 Wat als varianten in de VTV-2018 Colofon Dit is een achtergronddocument bij de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018. RIVM 2018 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding:

Nadere informatie

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Prof. Dr. Walter Devillé Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg UvA Vluchtelingen en Gezondheid OMGEVING POPULATIE KENMERKEN GEZONDHEIDS-

Nadere informatie

Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau

Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau Den Haag, 28 maart 212 Jan-Willem Bruggink (Centraal Bureau voor de Statistiek) Seminar: De opleidingsgradiënt in de demografie Wat gaat er komen? Gezondheid,

Nadere informatie

Gedetailleerde resultaten samenhang risicofactoren met gezondheid en ziekten

Gedetailleerde resultaten samenhang risicofactoren met gezondheid en ziekten Gedetailleerde resultaten samenhang met gezondheid en Combinaties van Achtergronddocument Gedetailleerde resultaten samenhang met gezondheid en Ervaren gezondheid Tabel 1: Roken, zwaar en : samenhang a

Nadere informatie

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 4 oktober 2012 Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald De kans dat Vlamingen

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Psychische gezondheid - Depressie

Regionale VTV 2011. Psychische gezondheid - Depressie Regionale VTV 2011 Psychische gezondheid - Depressie Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Psychische gezondheid - Depressie Auteurs: Drs. A. Gietman, GGD Brabant

Nadere informatie

Facts & Figures Dementie

Facts & Figures Dementie Facts & Figures Dementie Inleiding Door de demografische ontwikkelingen neemt het aantal mensen met dementie de komende decennia sterk toe. Mensen worden steeds ouder en er komen meer ouderen. Omdat dementie

Nadere informatie

Trends in gezonde levensverwachting

Trends in gezonde levensverwachting Trends in gezonde levensverwachting Jan-Willem Bruggink, Joop Garssen, Bob Lodder en Mohammed Kardal De levensverwachting van de Nederlander neemt nog steeds toe, maar de extra zijn niet altijd in goede

Nadere informatie

Gezond meedoen in Stein. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Stein. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Stein Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid

Nadere informatie

5. Discussie. 5.1 Informatieve waarde van de basisgegevens

5. Discussie. 5.1 Informatieve waarde van de basisgegevens 5. 5.1 Informatieve waarde van de basisgegevens Relevante conclusies voor het beleid zijn pas mogelijk als de basisgegevens waaruit de samengestelde indicator berekend werd voldoende recent zijn. In deze

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Gezond meedoen in Sittard-Geleen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Sittard-Geleen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Sittard-Geleen Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk

Nadere informatie

Leeswijzer levensverwachting tabellen

Leeswijzer levensverwachting tabellen Leeswijzer levensverwachting tabellen Om inzicht te krijgen in de lokale gezondheidssituatie zijn de levensverwachting (LV) en varianten van de gezonde levensverwachting belangrijke gezondheidsmaten. Dit

Nadere informatie

Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude

Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Gezondheidsmonitor ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmerliede Inhoud Deze samenvatting bevat de belangrijkste resultaten van de Gezondheidsmonitor en 2016 voor gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude.

Nadere informatie

Gezond meedoen in Kerkrade. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Kerkrade. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Kerkrade Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid

Nadere informatie

13 Volwassenen in de regio Gelre-IJssel. Resultaten van het volwassenenonderzoek 2008

13 Volwassenen in de regio Gelre-IJssel. Resultaten van het volwassenenonderzoek 2008 13 Volwassenen in de regio Gelre-IJssel Resultaten van het volwassenenonderzoek 28 Aandacht voor gezondheid en een gezonde leefstijl richt zich vaak op de jeugd of op ouderen. Voor volwassenen is het echter

Nadere informatie

4. Resultaten. 4.1 Levensverwachting naar geslacht en opleidingsniveau

4. Resultaten. 4.1 Levensverwachting naar geslacht en opleidingsniveau 4. Het doel van deze studie is de verschillen in gezondheidsverwachting naar een socio-economisch gradiënt, met name naar het hoogst bereikte diploma, te beschrijven. Specifieke gegevens in enkel mortaliteit

Nadere informatie

Gezondheid in de Midden-IJssel/Oost-Veluwe Resultaten van de Monitor volwassenen en ouderen 2012

Gezondheid in de Midden-IJssel/Oost-Veluwe Resultaten van de Monitor volwassenen en ouderen 2012 Gezondheid in de Midden-IJssel/Oost-Veluwe Resultaten van de Monitor volwassenen en ouderen 2012 mw. A. de Lange Barsukoff, MSc., epidemioloog mw. ir. P. Boluijt, epidemioloog mw. ir. C. Capel, beleidsadviseur

Nadere informatie

Samenvatting Losser. 2 van 5 Twentse Gezondheids Verkenning Losser. Versie 1, oktober 2013

Samenvatting Losser. 2 van 5 Twentse Gezondheids Verkenning Losser. Versie 1, oktober 2013 Samenvatting Losser Versie 1, oktober 2013 Lage SES, bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Losser In de gemeente Losser wonen 22.552 mensen; 11.324 mannen en 11.228 vrouwen. Als we de verschillende

Nadere informatie

Zorg voor geest kost nog steeds het meest

Zorg voor geest kost nog steeds het meest Zorg voor geest kost nog steeds het meest Publicatiedatum: 28-11-2013 In is 19,6 miljard euro uitgegeven voor de behandeling van psychische stoornissen, 22% van de totale uitgaven voor zorg en welzijn

Nadere informatie

Gezond meedoen in Landgraaf. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Landgraaf. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Landgraaf Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op

Nadere informatie

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens,

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens, Indicator 6 mei 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 januari 2019 telde Nederlandse

Nadere informatie

Ouderenmonitor 2011. Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen. Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen

Ouderenmonitor 2011. Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen. Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen Ouderenmonitor 2011 Gezondheidsonderzoek 65-plussers regio Nijmegen Gezondheidsonderzoek kinderen 0-12 jaar regio Nijmegen De Ouderenmonitor is een onderzoek naar de lichamelijke, sociale en geestelijke

Nadere informatie

Cijfers over dementie

Cijfers over dementie Cijfers over dementie Inleiding Door de demografische ontwikkelingen neemt het aantal mensen met dementie de komende decennia sterk toe. Mensen worden steeds ouder en er komen meer ouderen. Omdat dementie

Nadere informatie

Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmermeer

Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmermeer Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmermeer Inhoud Deze samenvatting bevat de belangrijkste resultaten van de Gezondheidsmonitor en 2016 voor gemeente Haarlemmermeer.

Nadere informatie

Gezondheid in de Achterhoek

Gezondheid in de Achterhoek Gezondheid in de Achterhoek Resultaten van de Monitor volwassenen en ouderen 2012 mw. A. de Lange Barsukoff, MSc., epidemioloog mw. ir. P. Boluijt, epidemioloog mw. ir. C. Capel, beleidsadviseur mw. dr.

Nadere informatie

30 Gezondheid van volwassenen en ouderen in de regio Noord- en Oost-Gelderland

30 Gezondheid van volwassenen en ouderen in de regio Noord- en Oost-Gelderland 3 Gezondheid van volwassenen en ouderen in de regio Noord- en Oost-Gelderland resultaten van de monitor volwassenen en ouderen 12 13 Gezondheid is belangrijk! Mensen die zich gezond voelen kunnen beter

Nadere informatie

V O LW A S S E N E N

V O LW A S S E N E N LICHAMELIJKE GEZONDHEID V O LW A S S E N E N Volwassenen 2009 2 Volwassenenonderzoek 2009 Om inzicht te krijgen in de van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland West in 2009 een schriftelijke

Nadere informatie

Toekomstprojecties voor vier kernindicatoren voor de Sport Toekomstverkenning. Onderdeel van Sport Toekomstverkenning Trendscenario

Toekomstprojecties voor vier kernindicatoren voor de Sport Toekomstverkenning. Onderdeel van Sport Toekomstverkenning Trendscenario Toekomstprojecties voor vier kernindicatoren voor de Sport Toekomstverkenning Onderdeel van Sport Toekomstverkenning Trendscenario M.H.D. Plasmans (RIVM) Dit onderzoek werd verricht in opdracht van VWS,

Nadere informatie

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens,

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens, Indicator 4 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 januari 2017 bedraagt de Nederlandse

Nadere informatie

CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct

CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct Het aantal mensen dat overlijdt aan een acuut hartinfarct is in 2014 met 7 procent gedaald tot 5,3 duizend. Dit zijn er bijna 400 minder dan

Nadere informatie

Levensverwachting zonder chronische ziektes

Levensverwachting zonder chronische ziektes zonder chronische ziektes Jan-Willem Bruggink De levensverwachting zonder chronische ziektes geeft een indicatie van de kwaliteit van het (resterende) leven. Deze maat is gebaseerd op het vóórkomen van

Nadere informatie

STERFTECIJFERS 2015 Cijfers Zorg en Gezondheid 15 December 2017

STERFTECIJFERS 2015 Cijfers Zorg en Gezondheid 15 December 2017 Sterftecijfers 25 15.12.27 STERFTECIJFERS 25 Cijfers Zorg en Gezondheid 15 December 27 > Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 20 (registratiejaar

Nadere informatie

Gezond meedoen in Vaals. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Vaals. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Vaals Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid

Nadere informatie

Gezond meedoen in Heerlen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Heerlen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Heerlen Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid

Nadere informatie

Gezond meedoen in Gulpen-Wittem. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Gulpen-Wittem. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Gulpen-Wittem Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk

Nadere informatie

Groeien in gezondheid

Groeien in gezondheid Groeien in gezondheid Groeien in gezondheid Gezondheid en zorg in Midden-Holland, nu en in de toekomst HF Treurniet, DCM Fiolet, PED Eysink, MJJC Poos, JAM van Oers Dit onderzoek werd verricht in opdracht

Nadere informatie

Sociale status van postcodegebieden in Kennemerland 2014

Sociale status van postcodegebieden in Kennemerland 2014 9 april 0 Sociale status van postcodegebieden in Kennemerland 0 Sociaaleconomische status en sociaal economische gezondheidsverschillen In Nederland zijn er aanzienlijke verschillen in gezondheid tussen

Nadere informatie

Lichamelijke gezondheid

Lichamelijke gezondheid In dit hoofdstuk worden enkele gegevens weergegeven over de lichamelijke gezondheid van ouderen. Er zijn verschillende maten om lichamelijke gezondheid te meten. Beschreven worden die gegevens die op dit

Nadere informatie

Gezond meedoen in Maastricht. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Maastricht. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Maastricht Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

DO NOT COPY. Chronische ziekten. Inhoud. De maatschappelijke opgave. Wat is er aan de hand? Wat doen we er aan? Rol overheid. Preventie in de zorg

DO NOT COPY. Chronische ziekten. Inhoud. De maatschappelijke opgave. Wat is er aan de hand? Wat doen we er aan? Rol overheid. Preventie in de zorg Chronische ziekten De maatschappelijke opgave Inhoud Wat is er aan de hand? Wat doen we er aan? Rol overheid Preventie in de zorg Aanpak diabetes 25 oktober 2007 Eric Koster Toename chronische aandoeningen

Nadere informatie

2e Themasessie Gezondheid. September 2014

2e Themasessie Gezondheid. September 2014 2e Themasessie Gezondheid September 2014 Welkom bij 2 e themasessie Aanleiding Doelstelling Wie aanwezig? Locatie en coproductie Interactie Aan tafels en Digital Voting System In de browser intikken: www.klm.presenterswall.com

Nadere informatie

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens,

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens, Indicator 2 mei 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 januari 2018 telde Nederlandse

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. WPG / Ouderen. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport WPG / Ouderen

Regionale VTV 2011. WPG / Ouderen. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport WPG / Ouderen Regionale VTV 2011 WPG / Ouderen Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport WPG / Ouderen Auteurs: Drs. L. de Geus, GGD West-Brabant M. Spermon, GGD Brabant-Zuidoost

Nadere informatie

Depressie in Zeeland

Depressie in Zeeland Depressie in Zeeland Kernpunten 15.000 119.000 19 jr en ouder ernstige depressieve klachten milde depressieve klachten ernstig depressieve klachten 19-24 jarigen 10 % 2012-2016 34% 57% 19-24 jarigen milde

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Sociale omgeving en participatie

Regionale VTV 2011. Sociale omgeving en participatie Regionale VTV 2011 Sociale omgeving en participatie Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Sociale omgeving en participatie Auteurs: Dr. A. Eugster, GGD Brabant-Zuidoost

Nadere informatie

OInleiding1c Psychische ongezondheid Psychische problemen Ervaren gezondheid Eenzaamheid

OInleiding1c Psychische ongezondheid Psychische problemen Ervaren gezondheid Eenzaamheid OInleiding 1 c Depressie is één van de belangrijkste psychische stoornissen waar met preventie gezondheidswinst is te behalen. Depressie is daarom als landelijk speerpunt gekozen. In deze factsheet zal

Nadere informatie

Twenterand. Colofon. Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning. Samenstelling. Uitgave. Copyright. Pagina Pagina 1

Twenterand. Colofon. Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning. Samenstelling. Uitgave. Copyright. Pagina Pagina 1 Pagina 0 Twenterand Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning Colofon Samenstelling F.K. Schabbink, C.L.A.J. Boom en F.D.H. Koedijk. Uitgave GGD Twente, Enschede, april 2017. Copyright GGD Twente,

Nadere informatie

Samenvatting Volwassenen en hun gezondheid

Samenvatting Volwassenen en hun gezondheid Samenvatting Volwassenen en hun gezondheid Deel IV Gezondheidsprofiel regio Nieuwe Waterweg Noord, 2005-2008 Samenvatting rapport Volwassenen en hun gezondheid in de regio Nieuwe Waterweg Noord Vergelijking

Nadere informatie

Gezond meedoen in Simpelveld. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Simpelveld. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Simpelveld Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op

Nadere informatie

Gezond meedoen in Nuth. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Nuth. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Nuth Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid

Nadere informatie

Gemiddeld kindertal per vrouw, 2014

Gemiddeld kindertal per vrouw, 2014 Indicator 19 maart 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2014 bedroeg het gemiddeld

Nadere informatie

Gezond meedoen in Valkenburg aan de Geul. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Valkenburg aan de Geul. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Valkenburg aan de Geul Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe

Nadere informatie

Gezond meedoen in Eijsden-Margraten. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Eijsden-Margraten. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Eijsden-Margraten Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe

Nadere informatie

Participatie en gezondheid. Resultaten uit de Gezondheidsenquête 2016

Participatie en gezondheid. Resultaten uit de Gezondheidsenquête 2016 Participatie en gezondheid Resultaten uit de Gezondheidsenquête 2016 Gezondheidsenquête Haaglanden 2016 Participatie en gezondheid 1 December 2017 Inhoudsopgave Kernpunten... 3 Inleiding... 4 Eenzaamheid...

Nadere informatie

Gemiddeld kindertal per vrouw,

Gemiddeld kindertal per vrouw, Indicator 11 maart 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2013 bedroeg het gemiddeld

Nadere informatie

Stadia chronische nierschade

Stadia chronische nierschade Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Stadia chronische nierschade Nierschade

Nadere informatie

Expertbijeenkomst Levensverwachting en ziektelast

Expertbijeenkomst Levensverwachting en ziektelast Expertbijeenkomst Levensverwachting en ziektelast Bijeenkomst in het kader van de Volksgezondheid Toekomstverkenning 2014 26 februari 2014 Introductie op de stukken voor de expertbijeenkomst In dit document

Nadere informatie

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017 Dorpsprofielen gemeente Bunnik Carolien Plevier 29 september 2017 Maatschappelijke veranderingen: Vergrijzing Toename chronisch zieken Groter beroep op zelfredzaamheid en autonomie Verzakelijking relaties

Nadere informatie

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden

Nadere informatie

IJsselland. Wijkgezondheidsprofiel Borgele en Platvoet Deventer

IJsselland. Wijkgezondheidsprofiel Borgele en Platvoet Deventer IJsselland Wijkgezondheidsprofiel Deventer Januari 2015 Wijkgezondheidsprofiel Dit wijkgezondheidsprofiel bestaat uit gegevens afkomstig van diverse bronnen, registraties en (bewoners)onderzoeken. Voor

Nadere informatie