Voorwoord Door Marc van Beijsterveldt. Uitspraken van de Protestcommissie

Transcriptie

1 Voorwoord Door Marc van Beijsterveldt Beste lezer, Een kerstnummer met voor elk wat wils. oals u gewend bent, beginnen we met de uitspraken van de protestcommissie. Aangezien het protesten van meer dan één vergadering zijn, is ook het commentaar door verschillende PKleden verzorgd. De nrs. 12 t/m15 zijn van mezelf, 16 t/m 21 werden geschreven door Jos Jacobs (die daarmee zijn zichzelf opgelegd schrijfverbod als oud-redacteur van de ekowijzer gelukkig heeft opgeheven) en de kanttekeningen bij 22 t/m 27 zijn van Berry estra. oals u weet, hebben de ederlandse teams bij de lympiade in Istanbul geweldig gepresteerd. Ton Kooijman was uiteraard weer "operations director" en hij gunt u een kijkje achter de schermen van dit toernooi. ijn bijdragen aan dit blad is verder nog de inmiddels vaste rubriek "van de groene tafel". Hans de Jager schreef een interessant artikel over het ontstaan van de imp-p schaal. Dit naar aanleiding van een opmerking in de vorige eko-wijzer waarin de geschiedenis geweld aan werd gedaan. Een oude rubriek, schema-thema, komt aan de orde in een schema voor een club waar men de rokers en niet-rokers zoveel mogelijk ter wille wil zijn. Ben Schelen bewerkte een multiplex-schema en daarmee is men uit de brand. Tot slot nog een stukje van Ton Kooijman over de interpretatie van spelregel 16C, n.a.v. een vergadering van de BF-spelregelcommissie. amens de eko en de afdeling wedstrijdzaken van het bondsbureau wens ik u prettige feestdagen, een gezond en sportief 2005 en veel leesplezier. Protest Districts Hoofdklasse parencompetitie Spel 14 / - H A A10864 AB VB53 65 HVB5 AV9 Uitspraken van de Protestcommissie 7 HV HB852 Biedverloop: est oord ost uid pas 1SA pas 2 doublet 2 pas 2SA * pas 3 pas 4 allen passen ost doubleerde het 2 -transferbod en zuid bood verplicht 2, daarmee gaf hij dus nog geen schoppenfit aan. oords 2SA was slechts limiet en er was dus niet per se een hartendekking. uids 3 kwam na enige aarzeling en noord bood 4. Daarmee waren het niet eens, zij meenden dat zuids aarzeling het duwtje was geweest dat noord deed besluiten de manche te bieden. De L noteerde dat zij zich "met het bod van 4 kon verenigen" en dus moesten hogerop. mdat het een districtswedstrijd was, werd een districtsprotestcomité geformeerd. Dat besliste "unaniem" dat de score bleef staan, want "iedereen hoort met de noordhand 4 te bieden, denkpauze of niet". waren niet tevreden en legden het protest in beroep voor aan de PK. Helaas voor hen vonden ze ook daar geen begrip, de PK overwoog: dat de onbetwiste denkpauze van zuid voor noord een ongeoorloofde inlichting zou kunnen bevatten waarvan deze in het verdere bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag maken; dat na een in tempo geboden 3 noord vrijwel zeker 4 zal bieden en dat bovendien niet duidelijk is waarover zuid heeft nagedacht voor zijn 3 -bod, zodat er voor noord geen beperkingen zijn in zijn verdere bieden; dat door noord dus geen overtreding is begaan bij zijn beslissing nog 4 te bieden. eko-wijzer 96 1

2 en besliste daarom: de beslissing van het districtsprotestcomité in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. Dit protest is een goed voorbeeld van een spel waarbij eerst gedacht is en daarna geboden, maar waar het onduidelijk is waarover dan wel is nagedacht. Hier kon zuid kiezen uit pas, 3SA, 3 of 4 want 2SA was limiet en dus niet forcing. adat de echte schoppenfit bekend werd was het voor noord niet moeilijk de manche te bieden, zijn hand is nu natuurlijk bijzonder opgeknapt. Een harde les voor. Mede omdat het districtsprotestcomité er ook al een beslissing over genomen had, werd ook het protestgeld ingehouden en dat is in zulke gevallen 50,-. Bezint eer ge begint Protest Districtsviertallencompetitie Hoofdklasse Spel 26 / Allen B B954 V2 HV A V764 HV A10 AHB92 2 AHB87 Biedverloop: est oord ost uid 2 * pas 2 pas 3 pas 3 pas 3SA allen passen Het biedverloop is conventioneel: 2 is een zwakke twee in harten óf een sterk tweekleurenspel. 2 is (waarschijnlijk) echt en 3 belooft nu de sterke variant, in klaveren en een tweede kleur. 3 vraagt en nu ging het mis want oost bood 3SA, hij dacht misschien dat 3 echt was en dan zijn alle kleuren gestopt. 3SA werd echter uitgelegd als mancheforcing met ruiten als tweede kleur (dat is logisch, als de tweede kleur een hoge kleur is, kan die gewoon geboden worden). ost corrigeerde de uitleg niet en nu vonden het juiste tegenspel niet. a schoppenstart voor vrouw en aas speelde oost ruiten, door zuid genomen, waarmee hij de onduidelijkheid vergrootte. uid zag zijn partner bekennen (vreemd als je denkt dat de leider ook vijf ruitens heeft) en speelde toch maar harten na: dat gaf de leider de negende slag. waren niet blij met de gang van zaken en vroegen de L om zijn mening. Deze was het met hen eens en wijzigde de score naar 3SA -1. mdat het ook hier een districtswedstrijd betrof, gingen naar het districts-pc maar vonden daar geen gehoor. Het PC was van mening dat de uitleg verkeerd was geweest en daarom had moeten worden gecorrigeerd, in welk geval hoogst waarschijnlijk het goede tegenspel wel gevonden zouden hebben. waren het daarmee natuurlijk niet eens en gingen daarom in beroep bij de PK. Deze overwoog echter: dat, nu er kennelijk een verschil van mening bestaat tussen oost en west over de betekenis van de diverse biedingen, uitgegaan moet worden van verkeerde uitleg door west die door oost vóórdat zuid zijn gedekte uitkomst openlegde had moeten worden gecorrigeerd; dat het feit dat oost dit heeft verzuimd een overtreding van de spelregels is; dat oost door in de tweede slag een ruiten, zijn veronderstelde tweede kleur, uit de hand te spelen op een zeer laakbare manier heeft geprobeerd zijn werkelijke hand verborgen te houden nu het immers door de verkeerde uitleg duidelijk was dat ervan uit zouden gaan dat hij zijn kleur aan het ontwikkelen was; dat het zuid daarom niet verweten kan worden dat hij de winnende verdediging niet heeft gevonden, ondanks het door aangevoerde argument dat noord in de eerste ruitenslag nog bekende en zuid daardoor kon weten dat oosts tweede kleur niet ruiten kon zijn; aan een straf op te leggen wegens oosts overtreding van de spelregels en zijn poging deze overtreding te verhullen door een speelwijze te kiezen die met de gegeven uitleg in lijn leek, maar daarvan af te zien in de hoop dat deze uitspraak aan duidelijkheid niets te wensen overlaat. 2 eko-wijzer 96

3 en besliste dus om: de beslissing van het districtsprotestcomité in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. Een merkwaardige zaak. spelen in een team dat kampioen in de Hoofdklasse is geworden. Je mag toch aannemen dat het geen slechte bridgers zijn, maar wat hier gebeurde wordt niet zelden vertoond. Een conventionele opening en zelfs het eerste bijbod, laat staan de verdere biedingen, konden al niet duidelijk worden omschreven. Toen oost hoorde dat zijn partner dacht dat hij ruitens had, liet hij dat maar zo en de tegenstanders kregen dus niet de ware aard van zijn hand te horen. mdat de leider vervolgens zelf de ruiten aanviel, was de verdediging kansloos; het opgetrokken rookgordijn bleek zo dik dat er niet doorheen te kijken was. De PK was in het geheel niet gecharmeerd van het optreden van. Behalve dat de beslissing van het districts-pc werd bekrachtigd, hetgeen sowieso 50,- kostte, ontkwam men maar net aan 1 P straf. Moge ook dit voor de appellanten een wijze les zijn. Protest Bondsklasse A vrouwenparencompetitie Spel 3 / HB854 AHV HV652 H AV102 AV B92 AB93 B765 Biedverloop: est oord ost uid pas 1 pas 2 * pas 2 pas 3SA pas 4 pas 4SA allen passen eventueel een doubleton. est alerteerde niet en legde ook niet uit dat het iets bijzonders zou zijn. uid startte met 6 en de leider maakte twaalf slagen. Toen na afloop van het spel duidelijk werd dat noord verteld was dat 2 kort kon zijn, meldde zuid dat ze met die wetenschap mogelijk klaveren gestart zou zijn, in welk geval 4SA één down gaat. De L zag daar wel wat in; volgens hem "kan het alert op 2 net het zetje zijn om wél met klaveren te starten" en hij besliste dus om 4SA -1 te laten noteren. gingen daartegen in protest omdat na het 3SA-bod het duidelijk is dat 2 echt geweest moet zijn. Voor dat standpunt vonden ze gehoor bij de PK want die overwoog: dat het 2 -bod moet worden gealerteerd op grond van het feit dat het gedaan kan worden met slechts een driekaart klaveren; dat deze betekenis een op dit niveau zeer wijd verbreide afspraak is zodat, ondanks dat dit bod alerteerbaar is, niet te zwaar getild moet worden aan het ontbreken van het alert; dat in dit soort biedverlopen oost vaak juist een échte klaverenkleur zal hebben en de klaverenstart daarmee dus onaantrekkelijker wordt, zeker in een parenwedstrijd, omdat het vaak een slag zal kosten; dat bovendien op het protestformulier hebben verklaard dat "het biedverloop erg raar was" en dat zuid, omdat zij aan de andere kant van het scherm zat dan de leider, vóór de uitkomst in de gelegenheid was navraag te doen naar de betekenis van de diverse biedingen zonder daarbij de leider ongewenst informatie te geven; dat zuids keuze niet met klaveren te starten daarom geheel voor haar eigen rekening dient te komen. en besliste daarom: de beslissing van de wedstrijdleider niet in stand te houden; de score vast te stellen op 4SA +2 door, -690; het protestgeld te retourneren. Voor de PK was dit een duidelijk geval. Hoewel de L schreef dat wat hem betrof een alert voor zuid net het zetje had kunnen zijn om met klaveren te starten, was dat voor de PK juist niet zo, zie de 3e overweging. Daar valt verder weinig aan toe te voegen. Door het gebruikte tafelscherm ontstond een probleem over de uitleg van 2. ost legde het zelf (aan noord) uit als mancheforcing, eko-wijzer 96 3

4 Protest Districtsviertallencompetitie Hoofdklasse Een protest zonder spelverdeling. Sinds een recente uitspraak van de Commissie van Beroep is de PK ook de instantie die beslist over het wel of niet terecht geven van een straf wegens te langzaam spelen of te laat komen. In dit geval was een team voor de laatste (centrale) avond van de competitie te laat verschenen, met name omdat één paar naar de verkeerde speelgelegenheid was gereisd (het voorafgaande jaar speelde het nog een klasse hoger - per abuis was men weer naar die zaal gegaan). Mede omdat de door de L opgelegde straf, ondersteund door het district, er nu de oorzaak van was dat het team uit de Hoofdklasse degradeerde, besloot het clubbestuur de opgelegde straf bij de PK aan te vechten. De PK overwoog bij het nemen van haar beslissing het volgende: dat in het districtsboekje duidelijke informatie over de aanvangstijd van de centraal te spelen laatste ronde in de districtsviertallencompetitie ontbrak; dat het desondanks duidelijk was dat deze wedstrijd in het denksportcentrum te ederpoort om uur aan zou vangen; dat niet van belang is dat de wedstrijden daadwerkelijk mogelijk later begonnen zijn omdat niet de feitelijke maar de vastgestelde aanvangstijd van belang is bij het vaststellen van het feit of een team bij aanvang van de wedstrijd aanwezig is; dat door de wedstrijdleider daarom terecht art. 11 van het Competitiereglement is gebruikt bij het vaststellen van de toepasselijke straf voor het te laat komen van één van de paren van BC XY, aangezien niet wordt bestreden dat dit paar pas na uur aanwezig was, maar dat hij ten onrechte de reglementaire straf heeft verminderd tot 5 P en de boete zelfs helemaal niet heeft opgelegd; dat niet van belang is dat de wedstrijd desondanks tijdig werd beëindigd daar deze gebeurtenis het simpele feit van de eerdere overtreding (het te laat aanwezig zijn, waarna de wedstrijd op grond van art. 11 formeel opnieuw was vastgesteld) niet opheft; dat door appellant geen nieuwe argumenten zijn ingebracht die een reden zouden kunnen zijn de door het districtsbestuur genomen beslissing te herzien. Dat leidde tot de volgende uitspraak: de beslissing van het districtsbestuur te bekrachtigen; het protestgeld niet te retourneren. Het bestuur van de betrokken vereniging ging m.n. in protest tegen de opgelegde straf omdat dat een druppel in de emmer teveel was: het betrokken team degradeerde daardoor uit de hoofdklasse. og wranger was de omstandigheid dat het paar dat te laat kwam al had aangekondigd het volgende seizoen voor een andere vereniging te gaan spelen en laat nou net dat team zich door de opgelegde straf wél in de hoofdklasse handhaven. Helaas, de PK had weinig begrip. ndanks dat inderdaad in het officiële programma de speelgelegenheid per abuis niet was vermeld, was het in dit district al jaar en dag gebruikelijk op die bepaalde plaats de afsluitende ronde te spelen. Dat men naar de speelzaal van de tweede divisie reed, kwam natuurlijk geheel voor eigen rekening - daar wordt natuurlijk zeker geen hoofdklasse gespeeld omdat het óók nog in een ander district was. Protest Clubparencompetitie Spel 13 / Allen A65 B A H1062 AV A HB43 HVB3 V3 HB2 V1098 Biedverloop: est oord ost uid pas 1SA pas pas 2 pas pas? doublet 2 pas 2 doublet pas allen passen 4 eko-wijzer 96

5 uid had 2 desgevraagd uitgelegd als echt. Die uitleg was goed, maar noord kreeg de info dat zijn 2 -bod niet was overgekomen zoals hij het had bedoeld. Toen noord 2 bood, kon zuid gratis 2 bieden; hij kon desgewenst naar 3 terug. 2 werd gedoubleerd gemaakt en riepen de L. Deze vond dat noord met 2 zijn hand had verteld en dat 2 dus een geval was van gebruik maken van de ongeoorloofde inlichting die noord had gekregen door het horen van partners uitleg. De score ging naar 2 gedoubleerd drie down, 500 voor. Het clubprotestcomité, dat zoals het hoort dit geval eerst behandelde, was het met de wedstrijdleider eens. gingen tegen deze beslissing in beroep, maar de PK was snel klaar met deze zaak. ij overwoog: dat noord omdat zuid het 2 -bod niet heeft gealerteerd een ongeoorloofde inlichting heeft ontvangen waarvan hij in het verdere bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag maken; dat, vanuit noord gezien, zuid door zijn eerdere pas op het in noords ogen conventionele 2 -bod een echte klaverenkleur heeft aangegeven; dat het mogelijk is dat noords beslissing om een andere speelsoort dan klaveren te zoeken (mede) is ingegeven door de ongeoorloofde informatie die hij eerder van zuid ontving, hetgeen volgens de spelregels (art. 16A) niet is toegestaan. en besliste daarom: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. Het praktische punt is dat zuids pas op 2 klaveren aangeeft. Theoretisch bekeken is dit vrijwel een standaardvoorbeeld van wat niet mag. oord weet dat er iets misgegaan is en neemt het liefst geen risico. Dat is begrijpelijk maar dat mag niet, en wel omdat noord aan die wetenschap is gekomen door het horen van de uitleg van zuid. f de uitleg goed of fout was doet er niet toe; het gaat er alleen maar om dat noord, toen hij 2 bood, iets anders dacht dan zuid uitlegde. Protest Meesterklasse parencompetitie Spel 12 / 9653 HB AV963 AH83 AV V75 B9842 AHVB2 85 B1062 H10 Biedverloop: est oord ost uid 1 1 pas pas pas doublet allen passen spelen Precisie. oord zegt dat hij dit bij het begin van de ronde met zoveel woorden heeft gezegd, zoals hij dat bij het begin van elke ronde deed, maar oost zegt dat hij dat niet heeft gehoord. oord had ook 1 gealerteerd, maar oost had dat niet gezien, zegt deze. De pas van zuid op 1 is door noord schriftelijk uitgelegd als 0-7 p. ost ging niettemin uit van een tweekleurenspel klaveren-harten bij noord. Het spelverloop is niet geheel bekend. Troefstart voor de boer, ruiten voor de vrouw van zuid en weer troef. Het spel ging twee down voor -300 maar was mogelijk maar één down gegaan als oost geweten had dat 1 sterk was, zo stelt hij. Er zijn te veel varianten om op te noemen. ost stelde dat op noord de verplichting rust om zich ervan te vergewissen dat zijn alerts worden gezien door de schermmaat. Bovendien had hij wellicht anders afgespeeld. De L handhaafde de score en gingen naar de PK. Deze overwoog: dat uit eerdere uitspraken van de protestcommissie duidelijk is dat de PK verwacht dat een speler ook in korte wedstrijden moeite doet om informatie beschikbaar te krijgen indien die voor zijn te nemen beslissingen relevant is; dat het door oost aangevoerde argument dat noord een geschreven uitleg van zuids eerste pas gaf die later werd gecorrigeerd niet juist is, aangezien er bewijsmateriaal eko-wijzer 96 5

6 beschikbaar is waaruit blijkt dat noord dit direct juist heeft uitgelegd; dat uit de samenhang van de beschikbare informatie (biedverloop, spelverloop en uitleg) eenvoudig duidelijk had kunnen worden dat de 1 -opening wel sterk móest zijn en een tweekleurenspel vrijwel uitgesloten is. Relevante gegevens zijn onder andere de uitleg van de eerste pas door zuid en de (troef)start; dat van noord, omdat met schermen wordt gespeeld, in het vervolg wordt verwacht dat hij de daarvoor in aanmerking komende biedingen zoals de 1 -opening niet alleen alerteert maar bovendien ook ongevraagd uitlegt, conform de tijdens deze wedstrijd van kracht zijnde aangepaste alerteerregeling in het schermreglement. en besloot daarom de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden onder verbetering van de gronden; het protestgeld te retourneren. Twee dingen komen duidelijk naar voren. Als je een systeem speelt dat anders is dan wat gangbaar c.q. in de mode is, dan legt dat een extra zware alerteerverplichting op je schouders. Dit laat echter onverlet dat zeker op topniveau elke speler moeite moet doen om te weten te komen wat zijn tegenstanders aan het doen zijn. Alleen maar afwachten of er iets gealerteerd wordt, is duidelijk onvoldoende. De eigen logica van wat er op een spel gebeurt, is evenzeer relevant. Protest Eerste Divisie parencompetitie Spel 8 / AV75 82 V73 A3 8 AV105 H86542 HVB2 B93 HB63 A H B9 Biedverloop: est oord ost uid 1 * pas 1 * pas 2 pas 3SA allen passen Hier was het probleem dat west stelde dat hij de alert op 1 (alsh) niet had gezien. mdat hij niet wist dat zuid langere ruitens kon hebben, had hij dus een keuze bij de uitkomst; had hij de juiste info gehad dan was hij wellicht met harten gestart, de downstart. Het spel werd nu met een overslag gemaakt. De L zag geen verband tussen de uitkomstkeuze met het mogelijk ontbreken van de volledige alsh-info en handhaafde de score. In protest overwoog de PK: dat er in dit geval geen sprake kan zijn van het gebruik van de alsh-conventie aangezien de antwoordende hand 3SA heeft herboden; dat er in dergelijke gevallen dus juist geen vierkaart (of langer) in ruiten in de zuidhand zal zijn; dat het de commissie niet duidelijk is waarom zuid 1 heeft geboden; dat ook overigens niet benadeeld zijn aangezien de hartenstart in alle gevallen de normale start lijkt te zijn. en besloot vervolgens: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. De belangrijkste overweging is natuurlijk de eerste. Langere ruitens hebben een lagere prioriteit dan de vierkaart hoog op een zwakke hand. Met sterke handen kan zuid bieden wat hij wil en dat dat hier aan de orde was, volgde uit het rebid van 3SA. Feitelijk doet het dus op dit spel niet ter zake of alsh spelen of niet; er is dus ook geen causaal nadeel voor. 6 eko-wijzer 96

7 Protest Eerste Divisie parencompetitie Spel 9 / V87 AH 108 AH8742 AHB54 V65 A65 V9 106 B1082 HVB B1063 Biedverloop: est oord ost uid 1SA pas 2 doublet 2 pas 3SA allen passen spelen dat na doublet over 2 (of een transfer) het doen van een bod door openaar een stop in de gedoubleerde kleur aangeeft. Dat bleek ook in hun systeemboek te staan. mdat west dacht dat noord dus wel Vxx zou hebben speelde hij na uitkomst B, genomen met de Heer, ruiten na zodat het contract met een overslag werd gemaakt in plaats van vier down ging. De L handhaafde de score omdat de afspraak naar zijn mening juist was uitgelegd en er dus geen overtreding was. gingen in beroep, maar de PK overwoog: dat de wedstrijdleider aan de hand van de systeemnotities van heeft vastgesteld dat door zuid de juiste uitleg is gegeven van het 2 -bod; dat er derhalve geen sprake is van een overtreding; dat ook het bieden van 3SA door zuid er op wijst dat dit de juiste uitleg is; dat overigens niet ingezien kan worden hoe een ruitenswitch tot een voor beter resultaat zou leiden. en besloot vervolgens: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. Het venijn zit hier in de staart. De laatste overweging maakt duidelijk dat west niet meer zal krijgen dan zijn vier slagen en dat hij die dus maar snel moet meenemen. Dat daaraan dan opeens een douceurtje vastzit is zuiver toeval. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 2 / A952 H H8654 B62 B AV AV B1052 AVB9 75 HV H98 Biedverloop: est oord ost uid pas pas * 2 4? pas pas 4 doublet allen passen Hier was het probleem dat stelden dat oost na 4 uitleg van 2 had gevraagd, vervolgens geruime tijd had nagedacht en toen paste. Met die ongeoorloofde info op zak zou west 4 hebben geboden. est stelde dat er geen denkpauze van oost was geweest. ost zelf stelde dat hij uitleg had gevraagd, toen één of twee seconden had nagedacht en vervolgens had gepast. De L constateerde dat er geen overeenstemming was over de feiten. Hij vond wel dat een denkpauze op de oosthand niet vreemd zou zijn geweest en kwalificeerde de opmerking van west dat er geen denkpauze was geweest wel als vreemd. Hij veranderde de score in 4 gemaakt voor 620 voor. Daartegen gingen in beroep. De PK overwoog dat de wedstrijdleider aan tafel heeft geoordeeld dat het op zijn minst aannemelijk was dat er voor de tweede pas door oost een denkpauze moet zijn geweest; dat deze denkpauze, of ten minste een variatie in tempo, een ongeoorloofde inlichting kan bevatten waarvan west in het ver- eko-wijzer 96 7

8 dere bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag maken; dat in deze biedsituatie "pas" zeker een logisch alternatief is; dat het mogelijk is dat wests beslissing om nog 4 te bieden (mede) is ingegeven door de ongeoorloofde informatie die hij eerder van oost ontving, hetgeen volgens de spelregels (art. 16A) niet is toegestaan. en besloot daarom: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld te retourneren. Een goed voorbeeld van mijn oude slogan: De kaarten hebben nagedacht. Het lijkt me dat voor oost het bieden van 4 vrijwel opgelegd is, terwijl west een probleem heeft wanneer oost (vlot) past. De L heeft aan tafel geoordeeld dat er een denkpauze (variatie in tempo) is geweest en de PK kan daarin achteraf en op papier niet treden. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 14 4 / - HB B B A975 A8 H HV10875 HV10 V3 AV93 AB64 Biedverloop: est oord ost uid 1 pas pas 3 pas 4 pas pas doublet pas 4 allen passen dat passen op 4 gedoubleerd een redelijk alternatief was en wijzigde de score in +690 voor : 4 gedoubleerd +1. gingen in beroep, maar de PK overwoog dat het twijfelachtig is of de door gegeven uitleg van hun biedafspraken in deze situatie de juiste is, aangezien deze sterk afwijkend is van wat gangbaar is en niet op enige manier bewezen kan worden; dat juist door de eerste langzame pas van oost het langzame doublet de informatie over zou kunnen brengen dat het hier niet om een strafdoublet gaat aangezien juist volgens de verklaring van met een dergelijke hand direct na 3 al gedoubleerd zou zijn; dat de variatie in tempo door oost een ongeoorloofde inlichting kan bevatten waarvan west in het verdere bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag maken; dat het mogelijk is dat wests beslissing om nog 4 te bieden mede is ingegeven door de ongeoorloofde informatie die hij eerder van oost ontving, hetgeen volgens de spelregels (art. 16A) niet is toegestaan; dat niet verweten kan worden dat ze het 4 -eindcontract niet hebben gedoubleerd, aangezien het bij bepaalde zitsels gemaakt kan worden. De beslissing was daarom: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld te retourneren. De discussie binnen de PK ging met name over de vraag in hoeverre het niet doubleren van 4 een rol diende te spelen bij het vaststellen van een score voor. fwel: zouden -690 krijgen want zij waren evident in overtreding, maar met een doublet hadden misschien wel +800 verdiend. mdat 4 echter veel minder down kan en zelfs gemaakt zou kunnen worden bij een ander zitsel werd het niet ernstig aangerekend dat zij hadden afgezien van een doublet. stelden hier dat een doublet op 3 straf geweest zou zijn en dat dus een doublet op 4 info-achtig met een goede hand moest zijn. Het eindcontract van 4 ging maar liefst vier down; helaas is het afspel onbekend. a raadpleging van een aantal spelers besliste de L 8 eko-wijzer 96

9 Protest Meesterklasse parencompetitie Spel 2 / V H987 V 10 B AHB109 B5 H9 B 42 AHV98732 A10 AV Biedverloop: est oord ost uid pas 3SA 4... pas pas 4SA pas 5 doublet allen passen 3SA is gambling, volgens de systeemkaart zonder aas of heer; 4SA is to play. Het probleem is natuurlijk het doorbieden van zuid nadat de tray lang aan de -kant van het scherm was. Aangezien oost een gepaste hand heeft, ligt het voor de hand dat noord verantwoordelijk is voor de vertraging en dat levert dan een o.i. op voor zuid. Met een al eerder gelimiteerde hand nogmaals bieden ligt niet voor de hand en dus vroegen naar de mening van de L. Die vond doorbieden niet voor de hand liggen en dus werd de score gecorrigeerd naar 4 dat precies zal worden gemaakt, Eigenlijk wilden zich daar wel bij neerleggen omdat ze geen belang meer hadden bij de score op dit spel maar na afloop van de wedstrijd (dit was de laatste zitting) bleek dat de score op dit spel van invloed zou zijn op het wel of niet degraderen van. Gezien het belang voor de competitie gingen ze daarom toch naar de PK. Daar werd aangevoerd dat de feiten niet vaststonden, dat de denkpauze aan de verkeerde kant was vastgesteld en dat die niet een minuut zou zijn geweest. De PK overwoog bij haar beslissing: dat de wedstrijdleider aan tafel de feiten heeft vastgesteld en het op dat moment duidelijk was dat er aan de -kant van het scherm een vertraging is geweest; dat het wel vaststaat dat deze vertraging, die een ongeoorloofde informatie kan bevatten, door noord is veroorzaakt zodat zuid gehinderd is in zijn verdere bieden; dat de wedstrijdleider aan ten minste een speler van vergelijkbaar niveau heeft gevraagd wat hij in deze situatie met de zuidhand zou bieden; de PK ook zelf nog tijdens behandeling van de zaak een aantal spelers van vergelijkbaar niveau heeft gevraagd wat hun volgende bieding over 4 zou zijn; dat een aanzienlijke aantal van de geraadpleegde spelers besloot te passen, zodat het mogelijk is dat het 4SA-bod werd beïnvloed door de ongeoorloofde inlichting en daarom niet kan worden toegestaan. De beslissing was daarom: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld te retourneren, mede in verband met het belang van dit protest voor het bepalen van de degraderende paren. uid heeft een extra klaveren plus een schoppenstop over voor zijn gambling 3SA. Dat maakt 4SA zeker in paren alleszins verdedigbaar. a een denkpauze bij partner gelden echter hogere eisen. Aangezien meerdere geraadpleegde meesterklassespelers pasten, moest de PK het bod wel afkeuren. oords claim dat de feiten omstreden waren, werd door de PK niet gedeeld. Er was geen reden om aan de bevindingen van de wedstrijdleider te twijfelen. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 23 / Allen 62 AV7542 H6 VB6 753 B108 AVB87 82 AB1084 H HV AH1097 eko-wijzer 96 9

10 Biedverloop: est oord ost uid pas 1 pas 1 1 pas 2 2 pas 2SA 3 allen passen ok eenvoudige lijkende biedverlopen kunnen nog erg conventioneel zijn, zo ook hier: 1 is een hand met 0-4 schoppen en 0-2 harten, 2 belooft een driekaart schoppen en 2SA is punten. 2SA ging twee down. Het probleem is niet de uitleg van het bieden, maar de uitleg van de tegenspelers. uid startte met 10, volgens de systeemkaart is dat eerste-derde-vijfde van boven, waarop noord 3 bijspeelde. p de systeemkaart was niet duidelijk wat dat voor signaal zou zijn, maar zuid legde uit dat laag-hoog even is en oneven aan. De leider taxeerde nu het schoppenzitsel verkeerd, probeerde zijn contract te maken door ruiten naar de heer te spelen en eindigde dus twee i.p.v. één down. Toen bleek hoe de schoppenkleur verdeeld was, riep oost de L. De leider was van mening dat hij benadeeld was door de vreemde uitleg van noords 3. De L zag daar wel wat in en wijzigde de score naar 2SA -1 zodat naar de PK moesten om hun goede score terug te krijgen. De PK was het eens met de door aangevoerde argumenten en overwoog: dat uit de stukken niet duidelijk is geworden dat een overtreding hebben begaan aangezien hun aan tafel gegeven uitleg aanvullend was op de afspraken die op de systeemkaart vermeld waren; dat het onmogelijk is om bij gebruik van een signaleersysteem waarbij een oneven kaart een aansignaal is met slechts in die kleur een afsignaal te geven; dat de leider dus waarschijnlijk een minder kansrijk speelplan heeft gekozen op basis van een door hem getrokken conclusie na het zien van de noord gespeelde oneven schoppen; dat er daarom geen basis is voor ingrijpen in het aan tafel behaalde resultaat. Dat resulteerde dus in de beslissing: de beslissing van de wedstrijdleider niet in stand te houden; de score vast te stellen op het tafelresultaat, 2SA 2 door oost, +200; het protestgeld te retourneren. ost heeft alleen verhaal als hij door verkeerd is voorgelicht omtrent hun signaleersysteem. Dat is nergens gebleken. Foutief of misleidend signaleren is uiteraard niet strafbaar. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 1 / V B642 V A HB82 HV93 HV93 7 A AB42 A108 HB532 Biedverloop: est oord ost uid pas 1 doublet pas? arb. pas doublet 2 2 pas 2 allen passen ok hier nogal wat conventionele biedingen, maar het probleem ontstond omdat west te laat zijn partners 1 -opening (2+) alerteerde; dat werd pas duidelijk toen noord naar de betekenis vroeg. riepen de L omdat het doublet een andere betekenis heeft na een conventionele 1 -opening dan na een natuurlijke. uids doublet, dat mocht worden ingetrokken omdat noord nog niet geboden had (art. 21B1), geeft natuurlijk wel veel informatie (zo was het ook bedoeld); zuid heeft een opening met korte klaveren. Deze informatie is volgens art. 16C voor noord geoorloofd, maar voor niet. Aangezien zuid zijn bieding wijzigde, mocht nu ook west dat doen (art. 21B2) en hij bood 1 wat door oost werd gealerteerd en uitgelegd als alsh; het ontkent dus meestal een vierkaart hoog, tenzij west zelf openingswaarden heeft. oord bood 1 (waarmee hij overduidelijk gebruik maakte van de voor hem toegestane informatie), oost doubleerde om zijn sterke hand aan te geven, zuid gaf een (zeer) 10 eko-wijzer 96

11 goede verhoging naar 2 aan maar noord zag er natuurlijk niets in hoger dan 2 te gaan zodat dat het eindcontract werd. adat het contract één down is gegaan, beklagen zich over de in hun ogen risicoloze psyche van west die buiten het systeem 1 heeft geboden. Daardoor rekende de leider daar niet meer op een vierkaart harten, hetgeen betekent dat oost er dus vijf zou moeten hebben en dat, samen met de 1 -opening, gaf hem een verkeerd beeld van het zitsel. De L zag daar niets in. Hij vond dat west door de commotie van de arbitrage zich in het systeem vergist had en dat dat voor oost ook onbekend was zodat er niets aan de hand is. aar zijn mening had oost gedaan wat hij moest doen door 1 te doubleren en kon niet van hem verwacht worden dat hij 2 nogmaals zou doubleren. Daarmee waren het niet eens. e gingen daarom in protest bij de PK en die overwoog: dat het late alert van west op diens partners 1 -opening een onregelmatigheid is waarvoor terecht de wedstrijdleider is ontboden; dat de wedstrijdleider op basis van art. 21B terecht aan zuid de mogelijkheid heeft gegeven zijn bieding te wijzigen nu de betekenis van oosts 1 -opening door het late alert is veranderd; dat de ingetrokken maar desondanks beschikbare informatie op grond van art. 16C door de overtredende partij () níet maar door de niet-overtredende partij () wél mag worden gebruikt; dat het 1 -bod door west is toegestaan aangezien een speler vrij is van zijn afspraken af te wijken zolang niet blijkt dat zijn partner daarmee rekening houdt; dat na het late alert door dus verder geen overtreding is begaan en dus niet benadeeld kunnen zijn aangezien de eerdere overtreding al als afgedaan kon worden beschouwd. En dat resulteerde in: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. Een puinhoop. est vergeet de voorbereidende klaveren te alerteren. anneer hij dat alsnog doet, mag zuid zijn doublet (dat na een voorbereidende klaveren een andere betekenis heeft) intrekken. est vergeet in de commotie dat hij alsh speelt en biedt abusievelijk 1. oord profiteert (reglementair!) van het initiële doublet door 1 te volgen. Het eindigt in 2. a afloop beklaagt noord zich dat het 1 bod hem benadeeld zou hebben tijdens het spelen (helaas ontbrak het exacte spelverloop op het protestformulier. Kennelijk had de leider zijn contract kunnen maken als hij zich tijdig gerealiseerd had dat de hartens 4-4 zaten. owel de arbiter als merken op dat noord dit op eigen kracht had kunnen bedenken; oost kan immers gezien zijn bieden geen vijfkaart harten hebben). De arbiter constateert terecht dat er geen nadeel is. gaan in protest en stellen dat het verdere bieden van mogelijk geinspireerd is geweest door de (voor hen illegale) wetenschap dat zuid openingskracht had. De PK deelde die mening niet. ost heeft met het doublet op 1 zijn overwaarde getoond. De pas op 2 valt hooguit conservatief te noemen. hebben simpelweg geen overtreding begaan. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 23 / Allen HB53 A AHV V64 3 eko-wijzer HB3 VB1084 B1098 AV AH Biedverloop: est oord ost uid???? 1 pas 1SA *? doublet 2 pas pas doublet allen passen 1SA = forcing (6-11 ptn.) Hoewel op spel 23 zuid de gever is, begint het bieden op het protestformulier bij noord. Verder is er weinig uitleg nodig, de denkpauze was volgens oost "een lichte aarzeling van

12 hooguit vijf seconden". Het contract ging één down en toen na afloop van het spel zagen hoe zwak de westhand was, zetten ze vraagtekens bij het tweede doublet en vroegen de L daarover te oordelen. Die had daar weinig moeite mee, d.w.z. hij keurde het onmiddellijk af omdat oost zelf al voor straf had kunnen doubleren, west bij zijn eerste doublet zijn nek al had uitgestoken en de aarzeling uiteraard een ongeoorloofde informatie bevat die west "over de drempel geholpen kan hebben". Daarmee waren het niet eens en ze gingen in protest bij de PK. Die maakte daarmee korte metten; het was waarschijnlijk een van de meest eenvoudige zaken die ooit behandeld is en er werd overwogen: dat de wedstrijdleider aan tafel heeft vastgesteld dat er vóór de tweede pas door oost een denkpauze of op zijn minst een variatie in tempo moet zijn geweest; dat dit een ongeoorloofde inlichting kan bevatten waarvan west in het verdere bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag maken; dat het eerste doublet van west al als vrij agressief aangemerkt kan worden, zodat het na de ongeoorloofde inlichting niet in aanmerking komt om nogmaals te doubleren, zeker nu partner geen actie heeft ondernomen na 2. Het vervolg is duidelijk, de PK besloot: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld niet te retourneren. Het doublet van west op 1SA (take-out op schoppen) is al agressief te noemen. aar hij zijn tweede doublet vandaan haalt, is een raadsel. Met de vastgestelde denkpauze van oost is dit een hamerstuk. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 9 / A62 H H93 HV95 V6 AH5 AV52 73 A975 VB7 B1064 B1084 B Biedverloop: est oord ost uid 2 * pas 2 * pas 2SA pas 3SA *? pas pas pas De beruchte iemeijerconventie, in sommige kringen beter bekend als bierconventie, veroorzaakte dit protest. adat 3SA werd gealerteerd, vroeg west voor de zekerheid wat er aan de hand was en hem werd verteld dat zuid vijf schoppen en vier harten beloofd had. ndanks die uitleg en een goede vierkaart schoppen besloot noord 3SA te gaan spelen omdat, zo verklaarde hij later, hij mag bieden wat hij wil en zijn keuze voor pas in paren zijn eigen beslissing is. a de uitkomst komt de dummy niet overeen met de uitleg maar dat is nog geen overtreding. uid zag dat hij zelf leider zou worden in een eventueel hartencontract en verklaarde daarom afgezien te hebben van het onderzoeken van de hartenfit. ost gooide tijdens het tegenspel een schoppen weg en toen na afloop bleek dat de leider een vierkaart schoppen had en daarom nu een extra overslag maakte, vroegen de L het spel eens te bekijken. Deze besloot dat er geen overtreding was begaan; er worden veel fouten in dit biedverloop gemaakt en noord mag bieden wat hij wil. Daarmee waren niet tevreden en zij vroegen de PK om een oordeel. Die overwoog: dat niet duidelijk is wat de bestaande afspraak van in deze situatie is omdat alleen de omschrijving "iemeijer" op de systeemkaart daarvoor niet voldoende is; 12 eko-wijzer 96

13 dat de uitleg van noord dat zijn partner een vijfkaart schoppen bezit, gecombineerd met zijn eigen bezit van een vierkaart schoppen én zijn beslissing op 3SA te passen té toevallig is om geloofd te worden; dat er dus zeer waarschijnlijk een andere, ongeoorloofde, bron van informatie is geweest die noord heeft doen besluiten te passen. Dat resulteerde in: de beslissing van de wedstrijdleider niet in stand te houden; de score vast te stellen op 3SA +1 door noord, +430; het protestgeld te retourneren. De beruchte 2SA-3SA in het iemeijer Systeem, waarvan je met een beetje table-presence doorgaans wel weet of de afspraak onthouden of vergeten is. Hier heeft noord om een of andere reden besloten dat partner de conventie was vergeten, maar de PK gelooft niet dat de inspiratie puur van boven is gekomen. Protest Tweede Divisie parencompetitie Spel 5 / VB52 V95 HB6 A73 A H6 V1084 HB A A2 V106 H B Biedverloop: est oord ost uid 1 pas 1 * doublet 2 * doublet pas 4 pas pas doublet allen passen ok hier weer conventionele biedingen na de 1 -opening: 1 geeft ten minste vier hartens aan, 2 ontkent een driekaart (of langer) in harten. Het eerste doublet geeft volgens oost in principe een vierkaart schoppen aan. De rest spreekt voor zich, maar hadden moeite met het 4 -bod na het langzame ("optional") doublet. De L vond dat wel in orde en raadpleegde daarvoor o.a. de frequentiestaat. Slechts één paar had 4 mogen spelen en het bezit van een hartenhonneur en het op eigen kracht bieden van zuid leidde niet tot de gedachte dat west ook nog wat in harten zou hebben, zo werd op het formulier genoteerd. Daarom bleef de score staan. hadden daarover een ander idee en ze zochten het hogerop. De PK overwoog bij haar beslissing: dat de denkpauze van west een ongeoorloofde inlichting kan bevatten waarvan oost in het verdere bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag maken; dat daarom beoordeeld moet worden of oosts 4 -bod nog kan worden toegestaan; dat uit de frequentiestaat blijkt dat een overgrote meerderheid van spelers 4 heeft geboden, hoewel waarschijnlijk vaak in een ander biederverloop; dat het desalniettemin vaststaat dat het laten spelen van 4 met de oosthand geen optie is. En dat leidde tot het besluit: de beslissing van de wedstrijdleider in stand te houden; het protestgeld te retourneren. Hoe evident is het 4 bod van oost? Het doublet van west na 1 -pas-1 (toont hartens) is informatief voor ruiten en schoppen. Met de oosthand lijkt zelf spelen dan verre te prefereren boven tegenspelen. Vandaar dat het 4 bod door de controle is gekomen. eko-wijzer 96 13

14 Eind oktober en begin november werd in Istanbul de viertallen lympiade gehouden, de opvolger van het toernooi dat vier jaar geleden zo succesvol in Maastricht werd georganiseerd. Turkije probeert al vele jaren een belangrijk bridgetoernooi binnen te halen en liet een paar jaar geleden, toen het Europees junioren kampioenschap in Antalya plaatsvond, zien dat het daar heel goed toe in staat is. Daarvoor was ik al eens in Izmir geweest om te kijken of daar een Europees kampioenschap viertallen gehouden kon worden. Mijn antwoord was dat het prima zou kunnen, ze hebben daar een prachtig congrescentrum. Maar de hotemetoten in de EBL toen vonden het te warm in Izmir in de zomer, dus dat is nooit doorgegaan. De laatste tien jaar ben ik twee keer in Istanbul geweest om daar een L-cursus te geven, ook al een voorbeeld van de wens van de Turkse Bridge Federatie om de kwaliteit van het bridge te verhogen. De eerste keer had ik dertig toehoorders en ging het allemaal heel moeizaam omdat de meesten geen Engels verstonden of spraken. Dus moest een tolk elke zin van mij en elke vraag van hen eerst vertalen. De tweede keer had ik gelukkig te maken met een selectie die wel Engels sprak. e zaten in een hotel dat qua afmetingen perfect paste, met een grote zaal van zo n 2000 vierkante meter, het toneel inbegrepen. De ruimte erom heen was een beetje krap, maar dat werd ruimschoots gecompenseerd door een prachtig theater voor de vugraph. Elke ruimte had ook standaard een internetaansluiting, wat zo langzamerhand voor zo n bridgetoernooi een must is. 14 Istanbul 2004 Door Ton Kooijman eko-wijzer 96 Toen ik donderdagochtend de speelruimte betrad, was het eerste dat ik hoorde dat de twee trucks met bridgemateriaal, één uit Parijs en de andere uit Milaan, nog steeds bij de douane stonden. Die weigerde de vracht vrij te geven. De zaak lag tamelijk ingewikkeld omdat de weed Jannersten een bridgewinkel in het hotel zou hebben en zijn boeken en dergelijke in de Parijse truck zaten. De BF kon volhouden dat alles drie weken later weer uitgevoerd zou worden, maar dat gold niet voor Jannersten. En in veel landen worden ook speelkaarten met achterdocht bekeken en daarvan zaten er zeker stok bij de zending. Dan is het goed dat de contacten met hoge functionarissen goed zijn zodat enige druk uitgeoefend kon worden. Donderdag namiddag, na vier keer uitstel die dag, stonden er eindelijk een paar vrachtwagens voor het hotel. verigens merk je dan ook als bridgegemeenschap dat de islam in zo n land een enorme invloed heeft. Toen de eerste wagen uitgeladen was, was het ook zes uur geworden en mochten de sjouwers in deze Ramadan-maand eindelijk wat gaan eten. Dus pas ruim een uur later kon de rest worden binnengebracht. verigens had veel van het materiaal nog best twee dagen bij de douane kunnen blijven want de grote zaal met ongeveer honderd bridgetafels kon pas vanaf zaterdagavond ingericht gaan worden. Eerst moest er op die avond de openingsceremonie gehouden worden. Daar was weliswaar dat prachtige theater voor beschikbaar, maar men verwachtte één of meer van de ministers en dat betekent in Turkije dat ook nog enige honderden mensen in hun gevolg opdraven en daar was het theater net te krap voor. Ik heb me er niet al te druk over gemaakt. Mijn stellige indruk was dat de Turken er zelf het allerbeste van wilden maken en dan komen zaken heus wel voor elkaar. e hadden alle tafels al wel opgebouwd en zodra de ministers verdwenen waren, begon een groep van zeker twintig jongeren op onze instructies de zaal in te richten. Voor middernacht was het klaar. Panos Gerontopoulos, een Griek, heeft aan zijn indrukwekkende lijst van missers bij K s en EK s er in Istanbul weer een toegevoegd. m mij onbekende redenen krijgt hij de ruimte

15 om de technische staf rondom de informatievoorziening te regelen. o heeft hij al eens een lieve jongeman binnengehaald die foto s van teams moest maken en daar met behulp van Panos een rotzootje van maakte. Bovendien hadden we al een voortreffelijke fotograaf. Deze keer had hij voor het evenwicht een jonge vrouw als lay-out editor uit Griekenland meegenomen en die bakte er werkelijk niets van. Het was de bedoeling om op de openingsdag s avonds het eerste bulletin uit te brengen met daarin onder andere het speelschema voor alle teams dat al wel op internet maar nog niet op papier stond. Alles bij elkaar een pagina of twaalf. Daarvoor moest het bulletin s middags om vier uur bij de drukker aangeleverd worden. s Avonds om elf uur was ze nog steeds aan het editen, zonder te weten waar ze mee bezig was en de volgende ochtend verscheen het eerste nummer met vier pagina s, zonder de speelprogramma s. Gelukkig had ik s middags in de captains meeting iedereen dat schema al gegeven. Er hebben ook nog nooit zoveel fouten in de bulletins gestaan als in Istanbul. De aanpak was om zoveel mogelijk de lay-out van de vorige dag te handhaven, dat spaarde uiteraard tijd, maar om dan het programma of de resultaten van de vorige dag ook weer op te nemen was toch niet afgesproken. erkelijk absurd. oals ook al in Malmö bleek, krijgen internetbridgeproviders steeds meer ruimte om wedstrijden te volgen en te verslaan. pnieuw waren BB (een Amerikaanse bridgesite) en E- bridge (huizend in Israel) van de partij. BB verzorgde de vugraph en daarnaast hadden ze capaciteit om nog twee andere wedstrijden te verslaan. E-bridge zorgde voor één wedstrijd. m die wedstrijden te kunnen volgen, is er aan de tafel een internetaansluiting nodig, waarop een computer aangesloten wordt. In Istanbul hebben we op het toneel zes cabines gebouwd voor de zes tafels (drie wedstrijden) die gevolgd werden. Dat is een veel betere oplossing dan de tafels gewoon in de zaal te laten staan omdat er dan spelers langs kunnen lopen terwijl het spel op het scherm van de laptop staat. Maar het heeft ook een nadeel. e hadden niet genoeg ruimte om hiervoor extra tafels te gebruiken dus moesten de tafels in de speelzalen afhankelijk van de gekozen wedstrijden voortdurend omgenummerd worden. Als dat aan de late kant gebeurde, lagen er al de dan verkeerde formulieren voor de volgende wedstrijd. Het waren BB en E- bridge zelf die bepaalden welke tafels ze wilden volgen en zo nu en dan wilden ze dat op het laatste moment nog veranderen. Dat zorgde dan voor druk heen en weer rennen. BB heeft een contract gesloten met de Italianen, wat inhoudt dat het open Italiaanse team altijd gevolgd wordt. Daar zit nog een interessante vraag aan vast: kun je een team onder andere omstandigheden laten spelen dan de overige teams? aar mijn mening moet het antwoord nee zijn. De indruk bij velen is dat zwakkere tegenstanders onder extra druk komen te staan als ze weten dat hun wedstrijd over de hele wereld wordt uitgezonden. Maar ik hoor ook geluiden dat het een nadeel voor het steeds gevolgde team kan zijn. Blijkbaar maakt niemand zich druk over dit aspect (behalve ik dan). Er zat nog een probleem aan vast: BB is een commerciële club en probeert de kosten zo laag mogelijk te houden. Dus hadden ze een minimaal aantal mensen als operator in Istanbul. Dan wordt twee weken intensief wedstrijden volgen heel lang en dus lasten zij zo nu en dan een pauze in. Maar we hadden met de captains afgesproken dat bij een internetwedstrijd niet ook nog het opschrijven van het bieden en spelen nodig was, die informatie is dan immers via het internet beschikbaar. Als de operators onverwachts wegbleven, ging het dus mis. e hebben dan ook niet voor alle wedstrijden alle data beschikbaar. oals gezegd zorgde BB ook voor de vugraph en dat ging op de bekende moeizame manier. p elke tafel lag voor elke wedstrijd een bundeltje scoreslips, genoeg voor alle spellen. Die waren al gedeeltelijk ingevuld want als de recorder aan tafel vergeet om het tafelnummer in te vullen, is de informatie vervolgens onbruikbaar. Vervolgens verzamelen de caddies deze scoreslips en brengen ze naar een tafel waar drie personen de data in computers invoeren. e praten over 140 tafels waar elke acht à negen minuten een scoreslip klaarligt. o komen de scores beschikbaar voor de vugraphzaal. Als u zich realiseert dat er slordig, soms onleesbaar, en soms ook fout geschreven wordt en dat er bovendien zo nu en dan fouten worden gemaakt bij de invoer in de computer dan is het verbazingwekkend dat na twintig spellen sommige uitslagen in de vugraphzaal dezelfde zijn als op de offi- eko-wijzer 96 15

16 ciële scoreformulieren die de captains inleveren. oals het ook lang niet vanzelfsprekend was dat de twee officiële scoreformulieren van een wedstrijd hetzelfde imp-resultaat vertoonden. Ik schat dat ongeveer éénderde van de uitslagen niet klopte. Uitslaan is blijkbaar erg lastig. De invoer van deze gegevens in de computer is niet meer nodig als de vugraphwedstrijd afgelopen is, dus de elektronische data van veel wedstrijden blijken uiteindelijk niet compleet. Dat betekent ook dat het uitrekenen van een butler met deze gegevens heel ingewikkeld is. De result room heeft er vier dagen over gedaan om de gegevens wel compleet te krijgen en daarvoor werden dan de officiële scoreformulieren gebruikt. Het wordt tijd dat de procedure wordt verbeterd en de kans is groot dat we deze ellende voor het laatst gezien hebben. Ik probeer al jaren een bedrijf te interesseren in het ontwikkelen van een unit die de data invoert en radiografisch verzendt naar een computer en Bridgemate is nu zover. De kastjes die al op veel van onze clubs staan, zijn nu ook in een radiografische versie beschikbaar. Al het gedoe dat ik net beschreef wordt dan vervangen door het rechtstreeks invoeren van de scores. Dat kan door oord gebeuren. Er worden in één klap tien mensen werkeloos en bovendien wordt de informatie veel betrouwbaarder. Bridgemate gaat nog verder. Er wordt nu ook een versie ontwikkeld waarbij het kastje alle biedingen en het spelen kan registreren en daarmee neemt het de hele recorderfunctie over. Dat is een heleboel werk en dat kan oord natuurlijk niet doen, dus de captains blijven nodig, als ze een beetje slim zijn tenminste. De reikwijdte van deze ontwikkeling houdt ook in dat vanaf dat moment alle wedstrijden in een kampioenschap direct via internet over de gehele wereld te volgen zijn, want de data komen vrijwel in real time beschikbaar. olang de electriciteit niet uitvalt, wat in Istanbul niet vanzelfsprekend is zo bleek. Als ik dat (Ton bedoelt het invoeren van het scoringsysteem, MvB) eindelijk bereikt heb, ga ik op mijn lauweren rusten. Een altijd cruciaal element in deze kampioenschappen is het dupliceren van de spellen. Daar is zo nu en dan in het verleden wel eens iets in misgegaan en dat levert altijd gelijk rampen op. Ik heb het dan vooral over het spelen van een verschillende set borden aan de twee tafels van een wedstrijd. Lang geleden kon dat niet, want de spellen werden toen gewoon aan tafel geschud en onderling uitgewisseld, zoals elk district zijn competitiewedstrijden viertallen speelt. Toen de dupliceermachine zijn intrede deed, liep dit systeem gewoon door. eliswaar speelden alle wedstrijden dezelfde spellen maar er werd nog steeds uitgewisseld binnen een wedstrijd. Maar toen ontwikkelde de vugraph zich en konden de resultaten van alle wedstrijden gevolgd worden. En dat lukt uiteraard het beste als beide tafels zo goed als mogelijk tegelijk dezelfde spellen spelen. Dus worden er nu in Europese kampioenschappen evenveel sets borden gedupliceerd als er tafels zijn. Iedereen speelt zijn eigen set en dan zijn fouten in het dupliceren catastrofaal. Voor deze lympiade was deze aanpak niet mogelijk. Er zouden dan ruim borden gedupliceerd moeten worden en dat was fysiek onmogelijk. Dan is de simpelste manier om de ouderwetse aanpak te volgen en één set voor een wedstrijd te maken. Dat kost veel extra energie want de helft van de borden moet dan van de gesloten naar de open kamer, en de andere helft omgekeerd, gebracht worden. Bovendien moeten veel van de borden een kenmerk krijgen dat 16 eko-wijzer 96

17 aangeeft aan welke tafel ze gespeeld worden. Maar ook voor de vugraph werkt het slecht, want als de open kamer met bord 1 begint, start de gesloten kamer met bord 11 (bij twintig borden per ronde) en dan is er dus geen vergelijking mogelijk in de eerste helft van de wedstrijd. Dus heb ik na lang aarzelen voor een andere aanpak gekozen, vertrouwend op de kwaliteiten van het dupliceerteam. e lieten twee naast elkaar staande tafels in de open kamer één set delen en zo ook in de gesloten kamer. Geen gedraaf tussen open en gesloten kamer meer, geen stickers voor de tafelaanduiding. Ik moest nog wel iets verzinnen om ervoor te zorgen dat de twee tafels van een wedstrijd met hetzelfde spel begonnen, voor het direct kunnen uitslaan zoals hierboven uitgelegd. Maar dat is, althans op papier, ook niet zo moeilijk. Als alle oneven genummerde tafels met spel 1 beginnen en alle even genummerde tafels met spel 11 gaat het vanzelf goed want tafel 17 in de open kamer correspondeert met tafel 17 in de gesloten kamer; dat vormt één wedstrijd. Dat uitwisselen tussen tafels had ik niet verder gedetailleerd. Misschien kunt u nu zelf uitrekenen hoeveel wedstrijden de mist in kunnen gaan als er één verkeerde set op de tafels wordt gezet. Ik kom op vier. Slapeloze nachten dus. Laat ik hier gelijk zeggen dat het allemaal goed is gegaan. De dupliceerkamer heeft werkelijk voortreffelijk gewerkt. e controleerden van elke set het eerste bord en het laatste en één of twee ergens in het midden. mdat ik geen enkele print out van de handen wilde voordat de betreffende ronde gestart was, werd voor de controle bij de eerste set voor een ronde het schoppenbezit van de uitgekozen spellen genoteerd en vervolgens gekeken of dat bij elke set identiek was. Ik zorgde zelf voor de handen en gebruikte daarvoor Big Deal. Elke dag maakte ik op mijn laptop in de hotelkamer de sets voor twee dagen later aan. mdat ik hoorde dat ook uit hotelkamers dingen ontvreemd konden worden, heb ik zelfs een password ingevoerd en gingen de diskettes in de kluis. Laptop meenemen vooruit, maar dan wel zo dat je er niets aan hebt. aarmate de ederlandse teams beter presteerden, voelde ik me minder op mijn gemak want naast de dupliceerkamer ben ik de enige die toegang tot de spellen heeft. Een aantal jaren geleden, in Peking 95 besprak ik dit probleem met Baldi, een Italiaanse hoogleraar wiskunde die een prachtige vugraph heeft ontwikkeld met alles erop en eraan, dus ook een schudprogramma. e gebruikten dat toen en kwamen tot de conclusie dat het eigenlijk het beste was als de Italiaanse en ederlandse teams zo snel mogelijk uitgeschakeld waren. Twee jaar eerder in Santiago was Frans Lejeune hoofd van de dupliceerstaf en werden de borden voor de finale pas een paar uur voor de wedstrijd gecreëerd en gedupliceerd. In dat stadium hebben we het over vier en twee sets, dus dan kan dat. Maar in de achtste finales gaat het nog om 32 sets en dan wordt zo n aanpak griezelig. De ederlandse teams hebben mij in Istanbul niet echt geholpen. Halverwege het toernooi toonde het daily bulletin de ranglijst van de drie toernooien en stonden zij alle drie fier bovenaan. De borden brengen ons bij de caddies. Turkije had ons er genoeg van toegezegd en dat klopte ook. De meesten waren student, dus over intelligentie niet te klagen. Maar toch leek het de eerste dag al helemaal fout te gaan. e wisten blijkbaar niet wat odd en even was en de borden lagen dus tamelijk willekeurig op de tafels, ze vergaten de scoreslips op te halen die we nodig hadden om de stand in een wedstrijd bij te houden, ze waren gewoon lui. Ik ben toen naar de president van hun federatie gegaan en heb mijn ongenoegen uitgesproken. Daarop werd er aan het eind van die dag een vergadering belegd waar ik ook voor werd uitgenodigd. Het gesprek vond in het Turks plaats en daar versta ik echt niets van, dus vroeg ik na enige tijd het woord in het Engels. Ik heb toen uitgesproken zeer teleurgesteld te zijn, vastgesteld dat iedereen veel beter kon en uitgelegd dat hun werk essentieel was voor het welslagen van het toernooi. e hebben het begrepen, want vanaf dat moment ging het fantastisch. elden zo n behulpzame groep meegemaakt en dat heb ik in mijn slotwoord in het bulletin dan ook aan ze verteld. Later heb ik me gerealiseerd dat een deel van de verklaring gezocht moet worden in de start. Dezelfde mensen hadden ook al met de tafels gesjouwd maar het uitleggen van hun taken gedurende het toernooi was in een vloek en een zucht, vlak voor de start van de eerste ronde, gebeurd. iet iedereen verstaat even goed Engels, niet iedereen begrijpt alles dan direct. f eko-wijzer 96 17

18 net anders: niet iedereen begrijpt het waarom van de taken en dan gaan zaken makkelijk fout. Als zo n scoreslip er een half uurtje later ook nog ligt, is het veel efficiënter om ze in groepjes van vier op te halen, toch? En waarom maakt het uit of je spellen op tafel 3 of 4 legt als je ze later dan weer naar de andere tafel moet brengen? Damiani was akkoord gegaan met het verzoek van de TBF om een achttal junior wedstrijdleiders in de L-staf op te nemen. Dat was echt handig omdat ze in de organisatie ook een belangrijke rol konden spelen. As ik met het hotel iets te regelen had, deed ik dat via één van hen, want dan liep het veel makkelijker. o konden we ook de result desks aan het einde van iedere ronde goed bezetten. Bovendien was de ligging van de toiletten zodanig dat spelers daar via een gang met bezoekers naar toe moesten en er geen gesplitste toiletten voor de open en gesoten kamer waren. Dus hadden ze samen met de caddies ook een belangrijke begeleidende taak. De ervaring die je op deze manier opdoet - en dan heb ik het weer over de kerntaak als arbiter - is van veel betekenis voor je verder functioneren binnen het eigen land. Hoe ze als arbiter waren, weet ik overigens niet, daar had ik geen tijd voor. Eén van de moeilijke zaken bij elk BF-toernooi is de overschakeling van de eerste naar de tweede week. Dan zitten de round robins erop en begint de knock out met de teams die zich daarvoor gekwalificeerd hebben. Maar even later begint ook de Swiss voor vele tientallen teams. Daarvoor wordt dan standaard de grote zaal gebruikt. Dus waar moeten de K..-tafels heen? e vinden natuurlijk altijd wel plek, maar het is wel eens behelpen. e hadden Sky TV op bezoek, dat een TV-film van drie kwartier opnam die dit najaar in een aantal afleveringen vertoond is. Dat kostte ook veel ruimte omdat ze de vugraphtafel in een zaal van 200 m 2 wilden hebben. ormaal gesproken kun je daar in de K zes tafels in kwijt. Het kwam erop neer dat één van de acht tafels uit de halve finales in de speelzaal bij de universiteitsteams moest worden geplaatst en ik had besloten dat afwisselend één van de acht nog spelende teams daar moest spelen. Dus ook de Amerikaanse vrouwen een keer en dan merk je wat voor draken het eigenlijk zijn. Hoe haalde ik het in mijn hoofd hen bij de universiteitsteams te plaatsen? Dat was echt beneden hun waardigheid. Flauwekul natuurlijk maar ze vielen er ook Damiani mee lastig door hem s ochtends vroeg in zijn kamer te bellen. Die was dus aardig uit zijn humeur toen we elkaar bij het ontbijt spraken. Vervolgens hebben ze voortdurend geklaagd over het water dat niet koud genoeg was, over de temperatuur in de speelkamers en ga maar door. erkelijk van geen enkel ander team heb ik dit soort geluiden gehoord. Ik vond het dan ook niet meer dan gerechtigheid toen de Russische vrouwen de finale wonnen. e hadden een recordinschrijving in de transnational mixed teams. En niet zomaar een record. In Maastricht hadden we iets van 70 teams, zoals ook de eerste keer in Rhodos. u hadden zich 130 teams aangemeld, waarvan haast de helft Turks, en was er nog een wachtlijst van Turkse teams. De formule is dat na vijftien ronden de bovenste vier teams halve finales gaan spelen. Ik wilde niet meer dan 134 teams laten meedoen, maar daarvoor moest ik echt voet bij stuk houden. De kwaliteit wil ook wat. Als je alle tafels dezelfde spellen wilt laten spelen, en daar vraagt iedereen om, moet er een redelijke afstand tussen de tafels zijn. Uiteindelijk speelden er 130 teams, dus mijn koppigheid werd beloond. e moesten trouwens nog een ander probleem oplossen, want het Franse Swissprogramma dat gebruikt werd, kon maar 120 teams aan. Damiani is dan zeer pragmatisch: dan moeten we de teams maar in twee groepen laten spelen en de twee hoogst eindigende teams kruisfinales laten spelen. Ik vond dat een slechte oplossing want de rangorde in een swiss is vaak toch al een loterij en dan is de geluksfactor bij een selectie van twee teams wel erg groot. Dus voelde ik dan meer voor het splitsen van de twee groepen halverwege en beide bovenste en onderste helften samenvoegen. Gelukkig kon de programmeur dit probleem op tijd oplossen. Trouwens toch een merkwaardige zaak, want ik kreeg in de loop van de eerste week wel vijf programma s aangeboden die meer dan 120 teams aankonden. Tot slot nog wat zaken die met de wedstrijdleiders en hun beslissingen te maken hebben. Er zijn in het hele toernooi maar tien zaken bij het appeals committee terecht gekomen en 18 eko-wijzer 96

19 daarmee wordt opnieuw duidelijk dat de aanpak die sinds een aantal jaren gebruikelijk is goed werkt. In alle gevallen waar het om een beoordeling gaat, meestal te vertalen in de vraag of er mogelijk gebruik is gemaakt van ongeoorloofde informatie, overleggen de arbiters onderling en vragen ze bovendien een aantal topspelers om hun mening. elfs van de tien gevallen die wel tot een verder beroep leidden, werden de meeste niet gehonoreerd. Dat gold niet voor een opzienbarende zaak waar het ederlands open team bij betrokken was. Laten we eerst een half jaar terug gaan toen ik met Damiani op bezoek was in het hotel om het kampioenschap voor te bereiden. e hebben toen in het theater een microfoon geplaatst en zijn daar gaan schreeuwen om te kijken of in een aantal kamers er omheen dat geluid doordrong. Dat was niet het geval en dus konden we in die kamers de bridgetafels voor de vugraph plaatsen. Het moet niet zo zijn dat een goede of slechte beslissing aan de vugraphtafel tot gejuich of afkeuring in het theater leidt wat op hetzelfde moment aan tafel te horen is. U raadt het al, in de kwartfinale tegen Ierland kwam er een biedverloop langs waarbij Sjoert Brink heel goed 6 bood. Dat leidde in de zaal tot enthousiast gejuich en geklap en je zag op het scherm dat Sjoert dat kon horen. Vervolgens nam zijn Ierse tegenstander, die ook iets gehoord had, uit met een profijtelijk 7 -bod. Het ederlandse team vroeg de wedstrijdleiding om het spel te annuleren, wat niet gebeurde. Men vond dat het 7 -bod redelijk was. Aan de andere tafel was door de Ieren 5 gedoubleerd met een overslag gemaakt. ederland ging in beroep. Dit is een vervelende toestand, zeker als je denkt dat het niet kan gebeuren. e hadden getest met alle mogelijke deuren dicht en natuurlijk had iemand deuren, ook die van de speelkamer zelf, open laten staan. Artikel 16 gaat hier over, althans zo lijkt het. Maar als u goed leest, dient de L geroepen te worden zodra de I opgevangen wordt. Dan heeft hij op dit niveau eigenlijk maar één mogelijkheid: het spel annuleren. Een slecht artikel dus omdat het helemaal geen rekening houdt met het resultaat aan de andere tafel en omdat niet geregeld is wat er moet gebeuren als men gewoon doorspeelt. Het appeal committee vond 7 niet zo vanzelfsprekend maar vond ook annuleren niet zo best, omdat 5! +1 nou niet echt een normaal resultaat is. e vroegen alle resultaten van het spel, dat zestien keer gespeeld was, op en bepaalden het butlerresultaat, wat de Ieren 4 impen opleverde. Een redelijke beslissing, lijkt me. De vugraph liet nog een bijzondere situatie zien. Ergens in het biedverloop had iemand 2 geboden en vervolgens was de tray naar de andere kant van het scherm geduwd. u was de L geroepen en de toeschouwers zagen vervolgens dat de tray weer terugging en dat het 2 -bod vervangen werd door 2. Pikant detail was dat ook dit een ederlandse speler betrof met een ederlandse L. iemand in de zaal begrijpt dan goed wat er aan de hand is. e zouden eigenlijk met een microfoon moeten werken waardoor de zaal mee kan genieten van de arbitrage. In dit geval had een tegenstander 2 geboden en dat uitgelegd als ruitens met harten. Maar aan de kant van onze speler werd die uitleg pas gegeven toen de tray met het 2 -bod al doorgeschoven was. Dan is artikel 21B van toepassing, gaat de tray weer terug en mag de bieding alsnog vervangen worden. Maar zonder uitleg ziet dat er op het videoscherm raar uit. Istanbul was een prachtig kampioenschap. atuurlijk staat Maastricht bovenaan, maar Istanbul komt heel dicht in de buurt. eko-wijzer 96 19

20 In de eko-wijzer van herfst 2004 las ik een verhaal waarin mijn naam is verbonden aan de in ons land gangbare imp-p tabel. In de eerste kolom van dat artikel heeft Sytze Sietsma het over "de tabel van Hans" en zegt hij dat "Hans de oude tabel iets (heeft) aangepast om daarmee de bruikbaarheid te vergroten". Allemaal te veel eer voor mij: ik heb die tabel en die aanpassing niet bedacht. Ik heb alleen in mijn cursusboek ten dienste van de lezers meegedeeld wat gezaghebbende instanties hadden besloten. oals een auteur van een recent geschiedenisboek niet zelf Egyptische hiërogliefen heeft ontcijferd en evenmin in de Slag bij aterloo heeft meegevochten. Er is echter een landgenoot geweest die veel heeft bijgedragen aan de totstandkoming van de bekende winstpuntenschaal in relatie tot het aantal spellen en dat is im agner ( ). Het interesseert de lezers van dit blad misschien te weten hoe die schaal er is gekomen - en dat geef ik hieronder weer. Tot 1960 zag de wereld van de viertallencompetities er eenvoudig uit: je kon een ontmoeting winnen (2-0) of verliezen (0-2), of je kon gelijkspelen (1-1). Die eenvoud geldt nog steeds in een groot aantal andere sporten waar competities worden gespeeld. at een gelijkspel is, kan in diverse delen van de wereld verschillend zijn geweest - we leefden destijds ook maar in een uithoek van de bridgewereld. In het wedstrijdreglement van de BB lees ik dat in die tijd een gelijkspel inhield een Imp-saldo van niet meer dan een achtste deel van het aantal op de juiste wijze gespeelde spellen. Dus een verschil van vier Imps is gelijkspel in een wedstrijd van 32 geldige spellen, maar het is winst en verlies in een wedstrijd van minder spellen. Terzijde: de Imps (die toen gewoon matchpunten heetten) waren ongeveer het dubbele waard van tegenwoordig; pas sedert 1961 is internationaal een Impschaal in gebruik genomen die nagenoeg nog steeds geldt. De doorbraak Voor het eerst in bij de lympiade te Turijn - is een winstpuntenschaal toegepast waarin onderscheid tussen de nipte en de overtuigende winst tot uitdrukking kwam, de zgn. 4-0 schaal. Dat leidde een belangrijke 20 instpuntenschalen, vroeger en nu door Hans de Jager eko-wijzer 96 ontwikkeling in: ze vestigde de aandacht op het principe dat een juiste beoordeling van de speelsterkte van teams in een groep erbij gebaat is, wanneer grote overwinningen anders worden gehonoreerd dan kleine - en dat principe won spoedig aanhang. In 1961 werden te Torquay (Engeland) de Europese kampioenschappen gehouden en daar werd een 6-0 schaal geïntroduceerd en in de daarop volgende jaren vinden we bij internationale ontmoetingen ook winstpuntenschalen van 8-0 en In Turijn waren de grenzen echter zodanig dat nagenoeg iedere overwinning 4-0 bedroeg. Bij een uitslag van 3-1 ging het om zo kleine verschillen dat we die tegenwoordig met of zouden belonen! m een voorbeeld te geven hoe uitzonderlijk het was om iets anders dan 4-0 te boeken: het ederlandse open team behaalde in de voorronde driemaal een 4-0 overwinning en leed zesmaal een 0-4 nederlaag; andere resultaten werden door ons team niet geboekt (en het was daarmee uitgeschakeld). Men had dus de behaalde winstpunten van de deelnemers door twee kunnen delen (4-0 wordt 2-0); dat zou nagenoeg op hetzelfde zijn neergekomen. ok in Torquay was de uitslag bij een verschil van 21 Imps op een match van 48 spellen al 6-0. Het ederlandse open team speelde er twaalf wedstrijden, waarvan er vier werden verloren en zowaar eenmaal een match door ederland met 5-1 werd gewonnen. ok in sommige andere schalen komt in het begin van de jaren zestig de volle winst het meest voor. Het streven om speciaal een uitslag als 2-2 of 3-3 (en later 4-4 of 10-10) te vermijden blijkt duidelijk uit de 7-0 schaal die in 1964 op de lympiade te ew York werd gehanteerd: bij precies evenveel Imps gaf het aantal scorepunten de doorslag of het 4-3 dan wel 3-4 werd. (Hoe het probleem van gelijkspel zou zijn beslist als ook het aantal scorepunten gelijk is, heb ik niet kunnen achterhalen.) Hieruit blijkt dat het principe om een resultaat waaruit in een voorronde of competitie geen (noemenswaardig) krachtsverschil te voorschijn komt als een gelijkspel te noteren, nog niet tot de organisatoren was doorgedrongen.