waarheen met de Veenweidenatuur? Er is een nieuwe en duurzame visie op de natuur van het veen nodig. Versneller van duurzaamheid
|
|
- Krista Maes
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 waarheen met de Veenweidenatuur? Er is een nieuwe en duurzame visie op de natuur van het veen nodig. Versneller van duurzaamheid
2 2 - Veenweide Het landschap van veen en veenweiden dat iedereen zo mooi vindt, staat onder grote druk. Het aantal weidevogels loopt sterk terug, bijzondere planten verdwijnen langzaam en echt schoon water is er al jaren niet meer te vinden. Het veen klinkt in en verdwijnt op den duur. Waarheen met de En met het verdwijnen van het veen gaan de specifieke karaktertrekken van het veen en het veenweidelandschap vrijwel zeker verloren. Daarom moeten wij onszelf drie vragen stellen en deze vervolgens beantwoorden: Willen we het veen behouden? Wat voor natuur hoort daarbij? Wat moeten wij doen om te bereiken wat we graag willen? Vooral in Laag Holland, het hart van het veengebied in Noord-Holland, dringen deze vragen zich op. Er is een nieuwe en duurzame visie op de natuur van het veen nodig.
3 Veenweide - 3 Veenweidenatuur?
4 4 - Veenweide Waarom vraagt de natuur van het veen onze aandacht? Van oudsher zijn weidevogels de opvallendste vertegenwoor digers van onze veenweide natuur. Het zijn de bewoners bij uitstek van de natte graslanden. Door veranderingen in gebruik en beheer dalen hun aantallen echter al jaren. In sommige natuurgebieden zijn weidevogels al bijna verdwenen. Het verdwijnen van de weidevogels is een signaal, een signaal van definitieve veranderingen. Er wordt daarom soms zelfs overwogen om dan maar af te zien van enige natuurambitie. Dan zou kunnen worden volstaan met alleen het open houden van het landschap. De Milieufederatie Noord-Holland vindt dit geen optie. De natuur van het veen is veel meer dan alleen een open landschap en ook veel meer dan weidevogels en koeien. Het kenmerkende van deze natuur is ook de veelzijdigheid ervan, de variatie aan planten en dieren, het type water en vooral de samenhang tussen veen, water, planten en dieren. Natuurlijk zijn de weidevogels in het beeld dat veel mensen hebben van dit gebied het meest opvallend. Maar juist de samenhang tussen het vele water, het zompige landschap en alles wat daarin leeft, is essentieel. Met deze brochure wil de Milieufederatie de veelzijdigheid van het veen en de veenweidenatuur laten zien en onderstrepen hoe bijzonder deze natuur is. Wij geven ook aan hoe het volgens ons verder moet met de veenweidenatuur. Met vier strategieën laten wij ontwikkelingsmogelijkheden zien voor de toekomst.
5 De karakteristieke natuur van het veen Veenweiden zijn heel rijk aan bijzondere natuur. Veel planten en dieren komen nergens anders voor dan hier. De veenweidenatuur is het product van de cultuurgeschiedenis van het land van veen en het water. De huidige weidevogelgraslanden waren vroeger, 2500 jaar geleden, grote hoogveen gebieden. Dit hoogveen is in de loop van de tijd verdronken en plaatselijk weggeslagen. Het natte veen dat overbleef is de basis geworden van de veenweidenatuur in onze provincie. Op plekken waar turf werd afgegraven de zogenaamde petgaten heeft zich weer opnieuw veen ontwikkeld. Er komen uiterst bijzondere dieren- en plantensoorten voor, zoals de Noordse woelmuis en veenmossen. De rietkragen zijn belangrijk voor moerasvogels zoals roerdomp en snor. De milieu- en wateromstandigheden en de daarbij passende natuur van het veen zijn zo bijzonder dat verschillende gebieden het Europese predicaat Natura 2000 hebben ontvangen. Voor de fijnproevers: de karakteristieke natuurtypen van het veen staan hieronder vermeld. Met een rode en groene driehoek is aangegeven of het goed of slecht gaat met dit natuurtype en de soorten die er in leven. Vochtige weidevogelgraslanden met grutto, kievit, tureluur en slobeend Schrale hooilanden met orchideeën, kemphaan watersnip en veldleeuwerik Brakke weilanden en rietzomen met weidevogels en zoutminnende flora Moeras, rietzomen en ruig grasland met moerasvogels en Noordse woelmuis Veenmosrietland en veenheide met veenmossen, ronde zonnedauw en heidesoorten
6 6 - Veenweide De drie meest kenmerkende natuurtypen van het veen zijn: 1veenmosrietland, schrale hooiland, veenheide (typen van het beheerde moeras) Onder de loep: de top
7 Veenweide rietveld en moerasbos (typen van het dynamische moeras) vochtig weidevogelgrasland drie natuurtypen
8 Veenmosrietland, sch veenheide (beheerd 8 - VeenWeide Beginstadium met koekoeksbloem, jaarlijks maaien Eindstadium met veenpluis, regelmatig maaien De veenmosrietland, schraal hooiland en veenheide leiden een wat verborgen bestaan aan de rand van plassen en wateren in Laag Holland. Er komen bijzondere planten voor, zoals veenpluis, zonnedauw, rietorchis en welriekende nachtorchis, die men de ambassadeurs zou kunnen noemen voor dit natuurtype, zoals weidevogels ambassadeurs zijn voor de weidevogelgraslanden. Het veenmosrietland begint met een drijvend rietland in het open water. Daarop gaan veenmossen groeien en ontstaat nieuw veen. Na verloop van tijd veroudert het veenmosrietland en komen er andere soorten voor. Als het veenmosrietland geïsoleerd is gelegen vinden we hier ook de noordse Woelmuis. er is niet veel veenmosrietland, schraal hooiland en veenheide meer in Laag Holland. De laatste jaren is het totale oppervlak ervan heel erg achteruitgegaan. Veenvorming met veenmossen, ronde zonnedauw en heide. Orchideeën en veenpluis in schrale graslanden. Belangrijke kwaliteitskenmerken zijn: goede waterkwaliteit zeer natte bodem geen mest maaien en afvoeren hoge biodiversiteit bijzondere soorten.
9 VeenWeide - 9 raal hooiland, moeras) Hoogveenmossen en ronde zonnedauw
10 10 - VeenWeide Opbouw en afslag, jong en oud riet, moerasbos Rietveld en moerasbos dynamisch moeras
11 VeenWeide - 11 Jonge verlanding in ondiep water Mozaïek van jong en oud rietland en moerasbos. Er is voldoende jonge verlanding in ondiep en schoon water. Plaatselijk wordt gemaaid om natte rietbiotopen in stand te houden. Kenmerkende soorten zijn: roerdomp snor, baardmannetje, matkop, lepelaar, noordse woelmuis en waterspitsmuis. Natte rietlanden met roerdomp Water, heel veel schoon water, stukken land die overstroomd worden, riet, drijvende verlandingstillen, dat zijn drijvende veenformaties, jonge en oude rietlanden en moerasbos bepalen het beeld van het dynamisch moeras. Kenmerkend is dat hier natte rietlanden groeien in ondiepe sloten en wateren. Het natte rietland is het thuis van waterral, roerdomp en snor. De waterbodem is belangrijk: die mag niet te veel mest- en voedingsstoffen bevatten, anders sterft het waterriet af. Er mag niet teveel onderhoud aan de slootkanten worden verricht, want dan is verlanding onmogelijk. Hiervoor is ontheffing van de schouw door het waterschap nodig. Dit soortenrijk moeras is er niet zoveel in Laag Holland maar het neemt wel in oppervlakte toe. Er komen nog enkele kleine snippers moerasbos voor.
12 12 - VeenWeide Vochtig Kuikengrasland: laat gemaaid, kruidenrijk, water in greppels weidevogel grasland
13 VeenWeide - 13 Lage kwaliteit: kruidenarm, hoog gewas, veel mest Hoge kwaliteit: kruidenrijk, laag gewas, minder mest Graslanden met veel weidevogels en een hoog waterpeil. Kuikens van weidevogels kunnen veilig opgroeien en hebben voldoende insecten te eten. Hiervoor wordt het grasland laat gemaaid en is het voldoende kruidenrijk. Het waterpeil is hoog en er wordt weinig stalmest opgebracht. De weidevogelgraslanden zijn heel bekend vanwege zo nu en dan luidruchtige bewoners. Weidevogels, met name de jonge vogeltjes, zijn erg kieskeurig. Het grasland moet heel kruidenrijk zijn, want daarin komen veel insecten voor die als voedsel dienen voor de weidevogelkuikens. Kruidenrijk grasland ontstaat alleen op natte graslanden waar niet te veel mest op komt. Het gras groeit traag, de kruiden groeien des te beter. Omdat er steeds minder kruidenrijk grasland is, gaat de weidevogelstand gestaag achteruit.
14 14 - Veenweide De natuur van het veen staat flink onder druk. Verschillende levensgemeenschappen hebben het moeilijk en veel soorten gaan achteruit. Waarom gaat de natuur van Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen voor deze achteruitgang, ieder met een geheel eigen impact en oplossing. De oorzaken van de achteruitgang van de veenweidenatuur zijn: wegvallen van het economisch nut en toegenomen intensivering van het agrarisch gebruik (ontwatering en vermesting) weinig dynamiek in het moeras en waterverontreiniging onderwaardering van de veenweidenatuur Wegvallen van het economisch nut en toegenomen intensivering van het agrarisch gebruik (ontwatering en vermesting) Het oude extensieve beheer van het land heeft zijn economisch nut verloren. De veengebieden in Laag-Holland worden de laatste 40 jaar steeds intensiever gebruikt. Kenmerken van het intensieve gebruik zijn: een laag waterpeil, een hoge mestgift en een vroege maaidatum, zelfs al in mei. Hierdoor verdwijnt de kruidenrijkdom van het grasland. Het wordt daardoor ongeschikt voor weidevogelkuikens. Willen we in de toekomst rijke weidevogelgebieden behouden, dan is het belangrijk dat hoge waterpeilen worden gehandhaafd, dat er later wordt gemaaid en dat de mestgift wordt verminderd. Dit zijn juist randvoorwaarden die passen bij de oude extensieve manier van bewerken van het land. Weinig dynamiek in het moeras en waterverontreiniging Vroeger ontstond steeds opnieuw rietland in de petgaten die voor de turfwinning werden gegraven. Het waterpeil varieerde. Nu is veel moeras verouderd en verdroogd, vooral omdat vorming van nieuw moeras geen kans krijgt. Door de hoge mestgift en de intensivering van het agrarische gebruik komen (uiteindelijk) ook veel voedingsstoffen in het water terecht. De ontwikkeling van een gezonde moerasnatuur wordt ook hierdoor belemmerd. Het stimuleren van nieuwe verlanding in open water, grotere peilschommelingen en een betere waterkwaliteit zullen in moerasgebieden de natuur van het veen vooruit helpen. Het waterschap en de overheden zullen daarom het waterbeheer beter op de natuurwensen moeten afstemmen.
15 VeenWeide - 15 PURMEREND Intensief beheer: meer mest, vroeger maaien en laag waterpeil. ZAANSTAD AMSTERDAM intensief beheer extensief beheer ruige graslanden moeras het veen achteruit? onderwaardering van De veenweidenatuur De genoemde typen natuur in het veen worden verschillend gewaardeerd. Maar de basis van die waardering is vaak niet het bijzondere of het kenmerkende van het veenlandschap. Graslandgebieden waar het gebruik is geïntensiveerd en de kenmerkende natuur van het veen goeddeels is verdwenen worden als goed onderhouden groengebied gezien. Toch zijn deze gebieden niet meer karakteristiek voor het veengebied en onderscheiden ze zich steeds minder van andere weidegebieden elders in de provincie. Gebieden met een soortenrijke moeras- en weidenatuur worden vaak als onverzorgd en verrommeld bestempeld terwijl juist zo n karakteristiek natuurtype eigen is aan het veengebied. Deze onevenwichtige benadering van de natuur van het veen vraagt dringend om een herwaardering. in veengebieden zal nadrukkelijker gekozen moeten worden voor het duurzaam behoud en een duurzame ontwikkeling van de kenmerkende natuur. Als in de huidige situatie een duurzaam behoud van natuurwaarden niet mogelijk is, dan zullen er andere keuzen gemaakt moeten worden. Dat kan plaatselijk ten koste gaan van het weidse karakter van het landschap. wat moet er gebeuren? Voor een duurzaam behoud van de natuur van het veen zijn een herwaardering van de natuurwaarden en een aangepaste visie op gebruik, beheer en inrichting nodig. Er zal meer gestreefd moeten worden naar een combinatie van hoge natuurwaarden, behoud van het veen en een verbetering van de waterkwaliteit. Daarbij is ook extensief beheer nodig en minder versnippering van extensief beheerde gebieden, met als doel het verminderen of stoppen van de bodemdaling en het op peil houden van de natuurwaarden. Een aanzet tot een meer duurzame visie op de veenweidenatuur geven we hieronder, in de vorm van vier strategieën. De strategieën kunnen worden uitgewerkt op polderniveau, maar ook in kleinere deelgebieden. Strategie 2 en 3 zijn in grote gebieden uitstekend te combineren.
16 16 - VeenWeide Strategie 1: landbouwpolde op veen
17 VeenWeide - 17 rs Kernopgave: scheiding van gebieden met intensief en extensief agrarisch beheer (zie ook strategie 2). in gebieden met intensief beheer zijn geen speciale natuurdoelen. Beheergelden voor weidevogels kunnen hier niet meer ingezet worden. Om zoveel mogelijk kwaliteit te behouden kan men mogelijkheden verkennen om bodemdaling te vertragen. Van onderwaterdrainage zijn de lange termijn gevolgen nog niet bekend, Men zet in op natuur bij de boerderij, zoals behoud van kerkuil, boerenzwaluw en vlinders. referentiegebieden: Assendelverpolder, Oosterweeren (Zeevang), Rietbroek (Waterland).
18 18 - VeenWeide Strategie 2: gruttolandsch
19 VeenWeide - 19 Kernopgave: grote graslandgebieden met extensief beheer en hoog waterpeil. ap Men kan grote gebieden met hoge waterpeilen en hogere beheervergoedingen aanwijzen. Het beheer kan vooral gericht worden op het groot laten worden van jonge weidevogels. Waterpeilen worden beleidsmatig goed verankerd, zowel bij het Waterschap en de provincie als bij de gemeente. Men zet in op: sterke vertraging van de bodemdaling, grote eenheden met extensief beheer (minimaal 1000 hectare) of een keten van kleinere gebieden met in totaal een vergelijkbaar oppervlak, hoog waterpeil (20-40 cm onder het maaiveld in mei), verminderde mestgift, uitgesteld maaien en geen onderbemaling, kruiden- en insectenrijk opgroeigebied voor grutto, tureluur, kievit, veldleeuwerik en slobeend. referentiegebieden: Alkmaardermeer, Waterland-Oost, Zaanstreek, Zeevang.
20 20 - VeenWeide Strategie 3: waterrijk veenweidegebie
21 VeenWeide - 21 d Kernopgave: watergestuurde veenweidenatuur met moeras en schraal grasland. Voornamelijk door water gestuurde veenweidenatuur, waar de nadruk ligt op rietlanden en schrale graslanden. Mest wordt nauwelijks gebruikt en het beheer bestaat vooral uit hooien, rietmaaien en natuurlijke verlanding. Het waterpeil is hoog, met wisselende waterstanden en een betere waterkwaliteit. Er is meer open, ondiep water waar riet mag gaan groeien. Per gebied kan het oppervlak rietland en schraal grasland variëren. Men zet in op: minimaliseren of stoppen van de bodemdaling, veenvorming door jonge verlanding in open water, schrale en laat gemaaide hooilanden (juli-augustus) voor kemphaan, watersnip en orchideeën, veenmosrietlanden voor noordse woelmuis en bijzondere moerasflora, hoog opgaande natte rietlanden voor bijzondere moerasvogels, zoals roerdomp en snor. referentiegebieden: delen in Polder Westzaan, ilperveld, Oostzanerveld.
22 22 - VeenWeide Strategie 4: moeras en moerasbos
23 Veenweide - 23 Kernopgave: veenvorming en moerasnatuur. Door water gestuurde moerasnatuur, waarbij de nadruk ligt op rietlanden en moerasbos. Het beheer bestaat uit processen die natuurlijke verlanding bevorderen. Er is zowel diep als ondiep water waar vrije verlanding kan plaatsvinden. Hier en daar is sprake van beheer om roerdomp-rietland en veenmosgroei te bevorderen. Het waterpeil is hoog, met wisselende waterstanden en met een goede waterkwaliteit. Men zet in op: stopzetten van de bodemdaling, veenvorming door verlanding, Veenmosrietlanden voor Noordse woelmuis en bijzondere flora, natte rietlanden met bijzondere moerasvogels, zoals roerdomp, porseleinhoen en snor, Moerasbossen met veenmossen, voor purperreiger, lepelaar, matkop en visarend (in de winter). Referentiegebieden: moerasbossen Ilperveld en Noorderveen, rietlanden Guisveld en Twiske. Hoe nu verder? De Milieufederatie Noord-Holland acht het van groot belang dat het veen duurzaam behouden blijft en dat de karakteristieke natuur van het veen wordt behouden en versterkt. Het, soms tegen beter weten in, op elkaar stapelen van beleidsdoelen vanuit landbouw en natuur, zoals tot nu toe gebruikelijk is, leidt niet tot een toekomstbestendige ontwikkeling. Landbouw en natuur hebben baat bij duidelijke keuzen per deelgebied en een consistente lijn in de toekomst. De landbouw heeft een goede toekomst in de sterke landbouwgebieden van Laag Holland. Scenario 1 is daar de enige voor de hand liggende keuze. In de extensief gebruikte deelgebieden van Laag Holland met mogelijkheden voor veenontwikkeling en veenbehoud ligt een gecombineerde inzet van de scenario s 2, 3 en 4 voor de hand. Het is nu aan alle relevante partijen om gezamenlijk te komen tot een reëel uitvoerbaar en toekomstbestendig plan waar dit unieke landschap met zijn karakteristieke natuurwaarden wel bij vaart.
24 Samenstelling & redactie Peter Grubben, Milieufederatie Noord-Holland Advies Van t Veer & De Boer advies, Jisp Vormgeving Sinas, Haarlem Foto s M. Brand, J. vd Brink, T. Calu, D. Collins, W. Combrink, DaVrolik, ednl, J. van der Geld, P. Grubben, H. Harms, M. de Jong-Lantink, S. de Jong, E. Loosjes, J. Oude Elferink, M.M.R, F. Schouwenburg, F. de Wit, F. Wouters. Milieufederatie Noord-Holand Stationsstraat DH Zaandam mnh@mnh.nl
Welkom bij de inloopavond van Ruygeborg II
Welkom bij de inloopavond van Ruygeborg II Vanavond krijgt u informatie over het project Ruygeborg II. Als u vragen heeft kunt u die aan ons stellen. Daarnaast zijn wij benieuwd naar uw ideeën over Ruygeborg.
Nadere informatieZijn moerasvogels te beheren? Jan van der Winden
Zijn moerasvogels te beheren? Jan van der Winden Terug naar Nederland Nederland, moerassenland Tegenwoordig ongeveer 45.000 hectare moeras aanwezig, waarvan de helft verlandingstypen waar typische
Nadere informatiePlan Roerdomp in het Ilperveld
Plan Roerdomp in het Ilperveld publieksverslag Dit is het verslag van de werkzaamheden die plaatsvonden in het Ilperveld tussen april 2002 en juli 2007 om de natuur te herstellen. Die werkzaamheden gebeurden
Nadere informatieOntwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Kruiden- en faunarijk grasland
Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 is het basis-natuurgrasland. Het kan overal voorkomen op alle grondsoorten en bij alle grondwaterstanden, maar ziet er dan wel steeds anders uit.
Nadere informatieDe burger wil best betalen voor veenweidenatuur
De burger wil best betalen voor veenweidenatuur Huidige situatie: tamelijk eenvormige weinig soortenrijke polder. Foto: Lex Broere V eenweidegebieden hebben unieke natuurwaarden en zijn vanuit internationaal
Nadere informatieDrasland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Drasland in de Zouweboezem, provincie Zuid-Holland Bron: provincie Utrecht Drasland Drasland is niet bemest kruidenrijk hooiland dat maximaal 30 cm boven het oppervlaktewaterpeil
Nadere informatieBodemdaling in veengebieden Pompen of verzuipen?
Bodemdaling in veengebieden Pompen of verzuipen? Ilperveld Waaierverkaveling van voormalige hoogveenkoepel bij Nieuw-Loosdrecht Foto: Theo Baart Het mooie veen achter de duinen 100 na Christus Vos, P.C..
Nadere informatieParticulier Natuurbeheer bloemrijk grasland in Groot Mijdrecht Noord-Oost
Particulier Natuurbeheer bloemrijk grasland in Groot Mijdrecht Noord-Oost De laatste jaren heeft de provincie in Groot Mijdrecht Noord-Oost gronden aangekocht voor de ontwikkeling van natuur. Natuurmonumenten
Nadere informatieNaar een goed weidevogelbeheer. Cees Witkamp Senior beleidsmedewerker boerenlandvogels Vogelbescherming Nederland
Naar een goed weidevogelbeheer Cees Witkamp Senior beleidsmedewerker boerenlandvogels Vogelbescherming Nederland 1 Even iets over Vogelbescherming o Opgericht 1899 o C. 140.000 leden o C. 65 werknemers
Nadere informatieWeidevogelbeheer 2016
Beheerpakketten Agrarisch Natuur- & Landschapsbeheer 2016 Versie 1.5, 1 Oktober 2015 (Wijzigingen voorbehouden) 1 Grasland met rustperiode - De beheereenheid is ten minste 0,5 hectare groot. - Cumulatie
Nadere informatieLandschapsecologische visie op natuurontwikkeling bij vernatting van de Polder Zegveld
Touch Table Workshop Waarheen met het Veen? 11 december 2007 Landschapsecologische visie op natuurontwikkeling bij vernatting van de Polder Zegveld B.P. van de Riet A. Barendregt J.T.A. Verhoeven Middels
Nadere informatieFig. 4.3a. Dichtheden weidevogels in het reservaatsgebied Giethoorn-Wanneperveen 1987-2010 (229 ha)
Lichte groei weidevogelstand Giethoorn-Wanneperveen in 2010 Obe Brandsma De belangrijkste resultaten samengevat: Het onderzoeksgebied Giethoorn-Wanneperveen (229 ha) is één van de weinige gebieden in Nederland
Nadere informatieINNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV
INNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV presentatie Heel Holland Zakt, 31 maart 2016 Roel van Gerwen, Walter Menkveld Inhoud Het probleem bodemdaling Experimenteren met veengroei De toekomst van de landbouw in veenweidegebieden
Nadere informatie1 Natuur in de Krimpenerwaard
Zelfrealisatie 1 Natuur in de Krimpenerwaard Binnen natuurgebieden zijn een grote hoeveelheid aan dier- en plantensoorten te vinden. Hoe groter ( robuuster ) de natuurgebieden zijn, hoe beter de soorten
Nadere informatieWetland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Moeras met Lisdodde in de Krimpenerwaard Wetland Wetland is een mozaïek van open water, drijvende waterplanten, planten die met hun voeten in het water staan, riet dat in het water
Nadere informatieWeidevogelbeheer 2016
Beheerpakketten Agrarisch Natuur- & Landschapsbeheer 2016 16 februari 2015 (Wijzigingen voorbehouden) 1 Grasland met rustperiode - De beheereenheid is ten minste 0,5 hectare groot. - Cumulatie met alle
Nadere informatieSTUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden
STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer
Nadere informatieCollectieve weidevogelpakketten SAN beheerspakketten 18 t/m 21
Collectieve weidevogelpakketten SAN beheerspakketten 18 t/m 21 Dit document is een uitgave van Dienst Landelijk Gebied en Dienst Regelingen. De beschrijving heeft een informatieve functie en er kunnen
Nadere informatieNatuur in het Friese veengebied van de toekomst. Eddy Wymenga, Marion Brongers, Wibe Altenburg Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek
Natuur in het Friese veengebied van de toekomst Eddy Wymenga, Marion Brongers, Wibe Altenburg Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek Friese veenweidegebied KLEI ZAND 26 mei 2016 Biologiysk Wurkferbân
Nadere informatieLandschapswaaier Bouwstenen voor duurzame landbouw en natuur in het Groene Hart Henk Kloen en Rita Joldersma, CLM
Landschapswaaier Bouwstenen voor duurzame landbouw en natuur in het Groene Hart Henk Kloen en Rita Joldersma, CLM Download rapport: www.clm.nl/publicaties/data/671.pdf In opdracht van Staatsbosbeheer en
Nadere informatieBermenplan Assen. Definitief
Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595
Nadere informatieNatura 2000 in De Wieden en Weerribben. Wat betekent dit voor u?
Natura 2000 in De Wieden en Weerribben Wat betekent dit voor u? Deze brochure is bestemd voor bewoners, ondernemers, grondeigenaren, pachters en andere belanghebben in de gebieden De Wieden en De Weerribben.
Nadere informatieVeenweiden Krimpenerwaard: wat gaat er gebeuren?
Veenweiden Krimpenerwaard: wat gaat er gebeuren? april 2018 2 1 De toekomst van de Krimpenerwaard De Krimpenerwaard is een bijzondere plek. Dat willen we graag zo houden en versterken. Gemeente en hoogheemraadschap
Nadere informatieAan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland. Haarlem, 30 augustus Vragen nr. 86
Aan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland Haarlem, 30 augustus 2016 Vragen nr. 86 Vragen van de heer F.J. Kramer (Groen Links) over veenstand in Noord-Holland De voorzitter van Provinciale
Nadere informatieBeheerpakketten Leefgebied Open Grasland
Pakket 1 Grasland met rustperiode Het in acht nemen van een rustperiode op grasland is vooral voor weidevogels van belang. Ze biedt rust aan broedende vogels door de kans op verstoring van de legsels te
Nadere informatieBeste Randy, Bedankt voor de medewerking. Met vriendelijke groet, Danny Eijsackers.
Van: Danny Eijsackers [mailto:d.eijsackers@milieufederatie.nl] Verzonden: woensdag 10 mei 2017 14:58 Aan: Statengriffie Onderwerp: Bijeenkomst boerenlandvogels Beste Randy, Hierbij stuur ik je 2 documenten
Nadere informatieN2000 Oostelijke Vechtplassen Utrecht
Programmabureau Utrecht-West Provinciehuis Utrecht Archimedeslaan 6 T (030) 258 38 71 www.utrecht-west.com N2000 Oostelijke Vechtplassen Utrecht Postadres: Postbus 194, 3500 AD Utrecht Aan de bewoners
Nadere informatieHoe kunt u meedoen? Help
Agrariërs Weidevogelwerkgroepen snest Gemeenten Weidevogelwerkgroep Binnenveld-Oost, Weidevogelwerkgroep Binnenveld-West, de initiatiefnemers van het Weidevogelplan WERV-gemeenten Wageningen, Ede, Rhenen
Nadere informatiePaarden in bloemenweiden. Filippien Koornneef
Paarden in bloemenweiden Filippien Koornneef Subsidie voor natuurbeheer Twee verschillende regelingen Agrarisch natuurbeheer Particulier natuurbeheer Waarvoor subsidie ANLb? Pakketten: Kruidenrijk grasland
Nadere informatieTOELICHTING WEIDEVOGEL- LEEFGEBIEDEN
TOELICHTING WEIDEVOGEL- LEEFGEBIEDEN Foto: Onno Steendam Landschap Noord-Holland Toelichting Weidevogelleefgebieden Over wie gaat het? Weidevogels zijn vogels die in uitgestrekte en kruidige graslanden
Nadere informatieGebiedsavond Bodegraven-Noord
Gebiedsavond Bodegraven-Noord Programma 20.00 u Welkom door Jan Leendert van den Heuvel 20.10u Presentatie over schetsontwerp voor Bodegraven-Noord 20.30u Korte pauze, vragen inventariseren 20.45u Tafelgesprekken
Nadere informatieNatura 2000 gebied 90 Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder
Natura 2000 gebied 90 Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder (Zie leeswijzer) Kenschets Natura 2000 Landschap: Meren en moerassen Status: Habitatrichtlijn + Vogelrichtlijn Site code: NL2003054 + NL9802058
Nadere informatieWeidevogelnieuws. Landbouwkundige situatie vroeger en nu. Rijswijkse Veld
Landbouwkundige situatie vroeger en nu Weidevogelnieuws Het Zoelense en Rijswijkse Veld vind je in het meest westelijke deel van het werkgebied van onze VANL. De bodem bestaat er overwegend uit laaggelegen
Nadere informatieDe waardering voor en de perceptie van problemen, oplossingen en verantwoordelijkheden rondom veenweide onder het Nederlandse publiek in kaart
De waardering voor en de perceptie van problemen, oplossingen en verantwoordelijkheden rondom veenweide onder het Nederlandse publiek in kaart brengen. Lang geleden bestond voor Nederland een groot deel
Nadere informatie3. VARKENSLANDROUTE. De mooiste netwerkwandelingen Waterland en Zaanstreek.indd 31 VARKENSLANDROUTE
3. Zelfs voor het houden van varkens niet geschikt, zo wordt de bijzondere naam van deze sponzige polder verklaard. Je doorkruist het land van veenweitjes en sloten in een wijde boog van Ilpendam naar
Nadere informatieNatura 2000 gebied 89 - Eilandspolder
Natura 2000 gebied 89 - Eilandspolder (Zie leeswijzer) Kenschets Natura 2000 Landschap: Meren en moerassen Status: Habitatrichtlijn + Vogelrichtlijn Site code: NL3004002 + NL4000056 Beschermd natuurmonument:
Nadere informatieHeidebeheer en fauna. Verslag veldwerkplaats Droog Zandlandschap Strabrechtse Heide, 4 juni 2009
Heidebeheer en fauna Verslag veldwerkplaats Droog Zandlandschap Strabrechtse Heide, 4 juni 2009 Inleiders: Jap Smits (Staatsbosbeheer) en prof. dr. Henk Siepel (Alterra-WUR) De Strabrechtse Heide is een
Nadere informatieBeheerpakketten Agrarisch Natuur- & Landschapsbeheer Open Grasland, beheerjaar 2018 (2)
COLLECTIEF SÚ DWESTKÚST Beheerpakketten Agrarisch Natuur- & Landschapsbeheer Open Grasland, beheerjaar 2018 (2) Cumulatie en Terrein Cumulatie is het stapelen van pakketten. In de meeste gevallen is dit
Nadere informatieDe Vogelvriendelijke weken van Ekoplaza en Vogelbescherming
De Vogelvriendelijke weken van Ekoplaza en Vogelbescherming Concept criteria voor akkerbouw om de mate van Vogelvriendelijk boeren te bepalen De grondstoffenleverancier van het product is een agrarisch
Nadere informatieInrichtingsplan verbindingszone Weerribben-Wieden Deelgebied Noordmanen, versie 1.2
Inrichtingsplan verbindingszone Weerribben-Wieden Deelgebied Noordmanen, versie 1.2 Dit inrichtingsplan is een schets van de door Staatsbosbeheer wenselijk geachte situatie voor de verbindingszone tussen
Nadere informatieGierzwaluw. Boomleeuwerik. Witte kwikstaart. Nachtzwaluw
Boomleeuwerik Leeft in droge, schrale heidevelden met losse boompjes en boomgroepen. Broedt ook in jonge aanplant van naaldbos (spar of den). Gierzwaluw Broedt onder daken van oudere gebouwen in Roermond.
Nadere informatieNota beantwoording zienswijzen
Beantwoording van de ingediende zienswijzen op het Peilbesluit (13.24210) en het Watergebiedsplan (13.23911). Auteur W.J. Nijdam Registratienummer 13.45106 2 1. Milieufederatie Stationsstraat 38 1506 DH
Nadere informatieToekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk. Jan Stronks
Toekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk Jan Stronks Stand van zaken huidig landschap Bos en natuur in de plus! Agrarisch cultuurlandschap sterk in de min: Natuurwaarde holt achteruit
Nadere informatieBeheerpakketten Agrarisch Natuur- & Landschapsbeheer Open Grasland, beheerjaar 2019
COLLECTIEF SÚ DWESTKÚST Beheerpakketten Agrarisch Natuur- & Landschapsbeheer Open Grasland, beheerjaar 2019 Cumulatie en Terrein Cumulatie is het stapelen van pakketten. In de meeste gevallen is dit niet
Nadere informatieBLk format Bedrijfsnatuurplan BLk melkkoe 1 ster
BLk format Bedrijfsnatuurplan BLk melkkoe 1 ster Adviseur: Bedrijfsnaam: UBN: Datum: BLk Format Bedrijfsnatuurplan versie 1.0, dd. 10.04.2019 Pagina 1 van 7 1. Meting ALGEMENE INFORMATIE Bedrijf gelegen
Nadere informatieWelkom bij de inloopavond over Bilwijk
Welkom bij de inloopavond over Bilwijk 01 Aanmeldformulier Adviesgroep Bilwijk Dit is de informatie die gegeven is tijdens de inloopavond over Bilwijk op 8 september 2016. Wilt u deelnemen aan de adviesgroep,
Nadere informatieBeheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Open grasland
Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Open grasland 2019 1 Grasland met rustperiode Er wordt een rustperiode in acht genomen van datum x tot datum y (zie beschreven onder pakketten) [1]
Nadere informatieWanneer wordt Pitrus een beheerprobleem? Verslag over beheer en beheersing van Pitrus
Wanneer wordt Pitrus een beheerprobleem? Verslag over beheer en beheersing van Pitrus Veldwerkplaats Laagveen en zeeklei te Ilperveld, 25 september 2007 Inleiders: Niels Hogeweg (beheerder) en Martin Witteveldt
Nadere informatieDe Groenzoom Weidevogels
De Groenzoom Weidevogels 1 Inhoudsopgave Slobeend 1. Levenscyclus 1.1 soorten Slobeend 3 Kievit 4 Grutto 5 Krakeend 6 Wintertaling 7 Tureluur 8 Veldleeuwerik 9 Graspieper 10 Kuifeend 11 Gele kwikstaart
Nadere informatie13 j a a r H e r s t e l p l a n N a a r d e r m e e r
13 j a a r H e r s t e l p l a n N a a r d e r m e e r M E E R M E E R 13 j a a r H e r s t e l p l a n N a a r d e r m e e r Het Naardermeer: 100 jaar oud en daarmee het eerste erkende natuurgebied van
Nadere informatieCreëren kruidenrijkgrasland
Creëren kruidenrijkgrasland Nick van Eekeren Jan de Wit Projecten: Winst en Weidevogels, Koeien & Kruiden Partners: Van Hall Larenstein, VIC, PPP-Agro Kruidenrijk grasland op boerenland Vroeger extensieve
Nadere informatieCOPYRIGHT. l Habitat verbeterende maatregelen voor aquatische. 02 juli Regiohoofd Veenweiden, Zuid-Hollands Landschap
Veldwerkplaats: l Habitat verbeterende maatregelen voor aquatische fauna in poldergebieden 02 juli 2009 Rudi Terlouw, Regiohoofd Veenweiden, Zuid-Hollands Landschap KRIMPENERWAARD Veenweidepolder van
Nadere informatieNota beantwoording zienswijzen
Beantwoording van de ingediende zienswijzen op het Peilbesluit (13.24510) en het Watergebiedsplan (13.24514). Auteur W.J. Nijdam Registratienummer 13.44837 2 1. LTO Noord Noordmeer 1 1151 CW Broek in Waterland
Nadere informatieBiotoopverbetering voor Patrijs en andere akkervogels. Olivier Dochy Provincie West-Vlaanderen
Biotoopverbetering voor Patrijs en andere akkervogels Olivier Dochy Provincie West-Vlaanderen Wat zijn akkervogels? volledig gebonden aan landbouwgebied = de echte weidevogels = de akker- en weidevogels
Nadere informatieCVDR. Nr. CVDR106004_1
CVDR Officiële uitgave van Utrecht. Nr. CVDR106004_1 24 januari 2017 Besluit van Gedeputeerde Staten van Utrecht van 10 november 2009,kenmerk 2009INT251102 tot vaststelling van de subsidieplafonds, aanvraagperioden
Nadere informatieDE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL
DE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL Bekijk op https://www.youtube.com/watch?v=pgyczqy-krm voor het herinirichtingplan Sarsven en De Banen. Begin vorige eeuw kwamen plantenliefhebbers uit het hele land al naar
Nadere informatieNATUURNIEUWS DE FRISSE WIND
NATUURNIEUWS DE FRISSE WIND Gortdroog voorjaar speelt weidevogels parten, enkele deelgebieden nader bekeken, Grutto s en grutto nesten Grutto nest met 5 eieren gevonden door Tinus Mooy. Het gortdroge voorjaar
Nadere informatieBijlage I: Deelprogramma natuur
Bijlage I: Deelprogramma natuur Doelstelling Hoofddoelen van het deelprogramma Natuur zijn de versterking van de biodiversiteit, versterking van de Natura 2000 doelen en realisatie van het NNN (voorheen
Nadere informatieNatura 2000 en weidevogels
Natura 2000 en weidevogels Natura 2000 en weidevogels Visie Vogelbescherming Nederland B e g i n 2 0 0 9. P r o v i n c i e s, a g r a r i ë r s e n n a t u u r - b e s c h e r m e r s d i s c u s s i
Nadere informatieStartnotitie Toekomstplan Oostzanerveld
Startnotitie Toekomstplan Oostzanerveld (vastgesteld 15 november 2005) blooming Platteland Walter Menkveld Oktober 2005 Startnotitie Toekomstplan Oostzanerveld Inleiding De afgelopen drie jaar hebben de
Nadere informatieBodemdaling afremmen, stoppen en zo mogelijk herstellen
Bodemdaling afremmen, stoppen en zo mogelijk herstellen Niets houdt ons tegen Peter Hoogervorst 470 km 2 veengebied PBL: 34 cm bodemdaling 2050 HHNK: 27 cm bodemdaling 2050 zeespiegel stijgt dit proces
Nadere informatieNota beantwoording zienswijzen
Beantwoording van de ingediende zienswijzen op het Peilbesluit (13.23692) en het Watergebiedsplan (13.23717). Auteur W.J. Nijdam Registratienummer 13.44817 2 1. J.J.M. Out VOF Oosterweg E 30 1481 AP Purmer
Nadere informatieEindrapportage Slootkwaliteitsplan in de Braakpolder bij Kolhorn
Eindrapportage Slootkwaliteitsplan in de Braakpolder bij Kolhorn Juni 2013 Foto s: Frode Numan, Paulien de Gaaij, Pieke Molenaar, Oda Bögels 1 INHOUD Pilot Slootkwaliteitsplan in de Braakpolder... - 3
Nadere informatieSpiegelplas en Ankeveense plassen
Spiegelplas en Ankeveense plassen Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken Jasper Stroom Floor Speet Winnie Rip Een tienminuten gesprek. Hoe staan onze kinderen er voor?
Nadere informatieNut en noodzaak fosfaatonderzoek natuurinrichting WaalenBurg
Nut en noodzaak fosfaatonderzoek natuurinrichting WaalenBurg HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. RIVERS, DELTAS & COASTS Aan : Provincie Noord-Holland Van : Joost Rink en Tom van den Broek Datum : 9 januari 2015
Nadere informatieEven (nou even..) bijpraten
Even (nou even..) bijpraten Reageren? info@collectiefnhz.nl Meer informatie, ook persoonlijke documenten: www.collectiefnhz.nl Beste leden van Collectief Noord-Holland Zuid, De drukke tijd is voor iedereen
Nadere informatieBeheerplan bijzondere natuurwaarden Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein Samenvatting
Beheerplan bijzondere natuurwaarden Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein Samenvatting Samenvatting van het beheerplan 2012-2017 een bijdrage aan het Europese programma Natura 2000 Het beheerplan is
Nadere informatieDe Groenzoom Weidevogels
De Groenzoom Weidevogels 1 Inhoudsopgave 1. Levenscyclus 1.1 soorten Slobeend 3 Kievit 4 Grutto 5 Krakeend 6 Wintertaling 7 Tureluur 8 Veldleeuwerik 9 Graspieper 10 Kuifeend 11 Gele kwikstaart 12 Watersnip
Nadere informatieOntwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Nat schraalland
Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 Nat is zeer laagproductief hooiland op natte, onbemeste, basenrijke veen- en zandgrond dat gewoonlijk een keer per jaar worden gemaaid in de nazomer.
Nadere informatieNatura 2000 gebied 10 Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving
Natura 2000 gebied 10 Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving (Zie leeswijzer) Kenschets Natura 2000 Landschap: Status: Site code: Beschermd natuurmonument: Beheerder: Provincie: Gemeente: Oppervlakte:
Nadere informatieWEIDEVOGELS LOPIKERWAARD
WEIDEVOGELS LOPIKERWAARD 214 Er is goed nieuws en er is slecht nieuws WEIDEVOGELS LOPIKERWAARD 214: ER IS GOED NIEUWS EN ER IS SLECHT NIEUWS Sinds 211 telt DNatuur voor ANV Lopikerwaard hoeveel Grutto
Nadere informatieINNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV Roel van Gerwen Programmamanager IPV
INNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV Roel van Gerwen Programmamanager IPV De opgave: tegengaan bodemdaling +55-70% ontwatering bodemdaling www.wageningenur.nl 335.000 ha veen met een dikte van 40 cm en meer www.knmi.nl
Nadere informatieGS brief aan Provinciale Staten
GS brief aan Provinciale Staten Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl Datum Zie verzenddatum linksonder Aan Provinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp
Nadere informatieBIJLAGE B6-1 SCHEMA MONITORING
1 BIJLAGE B6-1 SCHEMA MONITORING 2 Monitoringprogramma 2014-2019 Tabel 6.1. Monitoring ten behoeve van de habitattypen en hun kwaliteitsparameters Kranswierwateren (20 Te monitoren parameter(s) Opgevangen
Nadere informatieBijlage tarieven begrotingsjaar 2016 in euro s per eenheid De jaarvergoeding voor de natuurbeheertypen, opgenomen in bijlage 1
Bijlage tarieven begrotingsjaar 2016 in euro s per eenheid De jaarvergoeding voor de natuurbeheertypen, opgenomen in bijlage 1 nr BT Beheertype Tarief 2016 N01.01 Zee en wad 1,62 N01.02 Duin- en kwelderlandschap
Nadere informatieRapportage natuurbeheer. Weidevogels. Stichting Agrarische Bedrijven Spaarnwoude (SAS) Melkveebedrijf de Ettingen Zoogkoeienbedrijf de Koningshoeve
Rapportage natuurbeheer Weidevogels Stichting Agrarische Bedrijven Spaarnwoude (SAS) Melkveebedrijf de Ettingen Zoogkoeienbedrijf de Koningshoeve 2016 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Weidevogels... 5 2.a.
Nadere informatieWestelijke Veenweiden
Westelijke Veenweiden Nota Ruimte budget 113 miljoen euro Planoppervlak 73.000 hectare in totaal voor alle projecten Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit De Groene Ruggengraat, waar
Nadere informatieMoerasontwikkeling Zouweboezem
Moerasontwikkeling Zouweboezem Layman s report 9 mei 2011 2 Layman s report Moerasontwikkeling Zouweboezem Introductie De Zouweboezem (258 ha) is een waardevol moerasgebied in de provincie Zuid-Holland.
Nadere informatieNatuurontwikkelingsgebied De Hilver, kansrijk weidevogelreservaat voor grutto s in Noord-Brabant? VWG Midden-Brabant Peer Busink & Wiel Poelmans
Natuurontwikkelingsgebied De Hilver, kansrijk weidevogelreservaat voor grutto s in Noord-Brabant? VWG Midden-Brabant Peer Busink & Wiel Poelmans Waar gaat het over? Korte terugblik Natuurontwikkeling Beheer
Nadere informatieTegast in een vervreemd landschap? Eddy Wymenga, A&W
Tegast in een vervreemd landschap? Eddy Wymenga, A&W planologisch Hoog dynamische gebieden Stedelijk gebied, infrastructuur, economische zones, ontwikkelzones voor bedrijventerreinen, transportzones Laag
Nadere informatiePolder Kortenhoef: landschap met geschiedenis. Korremof. Oost Indië. Wijde gat Oost zijde. Achter de Kerk
Stand van de natuur en herstelmaatregelen Gerard ter Heerdt Bart Specken : landschap met geschiedenis Vecht t Hemeltje Horstermeerpolder Oost Indië Korremof Vreeland Kleine Wijhe Kortenhoef Wijde gat Oost
Nadere informatieNaar een duurzaam beheer van het veenweidegebied. Piet-Jan Westendorp Aquatisch ecoloog Witteveen+Bos
Naar een duurzaam beheer van het veenweidegebied Piet-Jan Westendorp Aquatisch ecoloog Witteveen+Bos Inleiding Is een duurzaam beheer mogelijk? Nederland veenland Huidige toestand veenweidegebied Streefbeeld
Nadere informatieEen. ondernemende EHS. voor Brabant
Een ondernemende EHS voor Brabant Een ondernemende EHS voor Brabant Natuur- en landschapsontwikkeling is belangrijk voor een mooi, gevarieerd en aantrekkelijk Brabants platteland. Brabantse boeren en tuinders
Nadere informatieEen route naar een. Programmatische aanpak duurzame veenweideontwikkeling. 12 april 2017 Siem Jan Schenk/ Ruud Maarschall Derk Jan Marsman
Een route naar een Programmatische aanpak duurzame veenweideontwikkeling 12 april 2017 Siem Jan Schenk/ Ruud Maarschall Derk Jan Marsman Uitgangspunten Gebiedscommissie Laag Holland (MKBA in 2009) Bodemdaling
Nadere informatieBeheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Natte dooradering
Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Natte dooradering 9 Poel en klein historisch water Poelen zijn natuurlijke of gegraven laagtes, gemaakt om over water voor vee te kunnen beschikken.
Nadere informatieOpdrachten over de Hooge Boezem achter Haastrecht. Op de kaart hierboven zie je het hele gebied.
Opdrachten over de Hooge Boezem achter Haastrecht In deze les en tijdens de excursie gaat het over het gebied de Hooge Boezem achter Haastrecht en het gebied eromheen. In de omgeving van Haastrecht en
Nadere informatieOpzet. Streefbeelden Graslanden. Fasen van ontwikkeling. Hooilanden. Tussenfase 0: Raaigras-weide KNNV afdeling Delfland. Tussenfase 1: Grassen-mix
Opzet Streefbeelden Graslanden Wat is de doelstelling; Wat willen we er mee? Hooilanden Fasen van ontwikkeling Botanisch waardevolle graslanden De dominantfase als bottleneck Doelstelling bloemrijk: verschralen
Nadere informatieStichting Behoud Waterland Overlekergouw 3 1151 CX Broek in Waterland www.stichtingbehoudwaterland.nl. Broek in Waterland, 27 februari 2016
Stichting Behoud Waterland Overlekergouw 3 1151 CX Broek in Waterland www.stichtingbehoudwaterland.nl Broek in Waterland, 27 februari 2016 Betr.: Omgevingsvisie Waterland 2030 Geachte mevrouw, heer, Wij
Nadere informatieGrasland en Heide. Hoofdstuk 2.2 en 2.4
Grasland en Heide Hoofdstuk 2.2 en 2.4 Planning Grasland Voedselweb opdracht Heide Voedselweb opdracht Grasland Grasland is een gebied van enige omvang met een vegetatie die gedomineerd wordt door grassen
Nadere informatieAgrarisch Natuurbeheer: wat kost het, wat levert het op, hoe kan het beter? David Kleijn
Agrarisch Natuurbeheer: wat kost het, wat levert het op, hoe kan het beter? David Kleijn Landbouwgebied Productie van voedsel en grondstoffen Natuur op boerenland Intensivering van landbouw Agrarisch natuurbeheer
Nadere informatieVIER MODELLEN. Bouwstenen. Een meer uitgebreide beschrijving van de bouwstenen en informatie over het beheer vindt u in de bijlage.
2 VIER MODELLEN In dit hoofdstuk beschrijven we vier verschillende inrichtingsmodellen: Kleinschalig landschap, Moeraszone, Nat kralensnoer en Droog kralensnoer. In extra informatiepagina s geven we aan
Nadere informatieHet belang van kruidenrijk grasland voor de Grutto Grutto-onderzoek Rijksuniversiteit Groningen
Het belang van kruidenrijk grasland voor de Grutto Grutto-onderzoek Rijksuniversiteit Groningen Krijn Trimbos Projectleider weidevogelbeheer Landschap Noord Holland Langjarig Demografisch Onderzoek = Burgerlijke
Nadere informatieQuick scan ecologie Watergang, Kanaaldijk 63
Quick scan ecologie Watergang, Kanaaldijk 63 Quick scan ecologie Watergang, Kanaaldijk 63 Auteur P.J.H. van der Linden Opdrachtgever Projectnummer Ingen Buro Vijn 10.109 januari 2011 foto omslag het huidige
Nadere informatieTERREINKEUS MOERASVOGELS. Terreineisen en handvaten voor beheer
TERREINKEUS MOERASVOGELS Terreineisen en handvaten voor beheer Inhoud Hoe onderzoek je de terreinkeus? Welke eisen stellen moerasvogels? roerdomp porseleinhoen -------------------------------------- snor
Nadere informatieToelichting bij de inzending
Toelichting bij de inzending Door de diepe ontwatering van de Friese veenweiden oxideert het veen waardoor het maaiveld daalt. Dat proces gaat door zolang de polderpeilen aan het dalende maaiveld wordt
Nadere informatieAQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water
AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw
Nadere informatieDurgerdam voortgang ontwerp
Methode & resultaten Sectie Naam STBI STBU HT EA-10B Kinselmeer EA-11 Polder IJdoorn EA-12 Durgerdam EA-13 Durgerdam-West Sectie 10B: Kinselmeer Sectie 11:Polder IJdoorn Variant: Dijk buitenom (Dijk maximaal
Nadere informatieAlgemene Ledenvergadering
ELAN Agrarische Natuurverenigingen Zuidoost-Friesland Algemene Ledenvergadering Collectief ELAN Nijeholtpade, 28-06-2017 Opgericht in 2010 Vijf inliggende Agrarische natuurverenigingen (ANV s): Gagelvenne
Nadere informatie