257 Soort Neontetra Maanvis Kempvis Guppy Harnasmeerval Algemene beschrijving

Transcriptie

1 TROPISCHE VIS Soort Neontetra Maanvis Kempvis Guppy Harnasmeerval Latijnse naam Paracheirodon Pterophyllum Betta Poecilia Hypostomu innesi scalara splendens reticulata species Grootte 45 mm 110 mm 60 mm Mannetjes: 30 mm 250 mm Wijfje: 60 mm Herbivoor, carnivoor, omnivoor Omnivoor Omnivoor Omnivoor Omnivoor Herbivoor (soms een insect) Geslachtsonderscheid De bouw van het Het geslachtspapil De vinnen Mannetje: heeft Niet zichtbaar wijfje is compacter is bij de wijfjes dikker van het mannetje een gonopodium (= moeilijk te zien!) zijn lang en sierlijk (verlengde aarsvin) Wijfje: groter en doffer van kleur Wijze van voortplanting Eierleggend: Eierleggend: Eierleggend: Levendbarend Eierleggend: vrijlegger substraatbroeder nestbouwer substraatbroeder Aantal eitjes per keer tot tot tot 200 Nakweek Niet moeilijk Niet moeilijk Gemakkelijk Gemakkelijk Niet moeilijk Watertemperatuur 24 C C 24 C C C Aquariumtype Gezelschap Gezelschap Gezelschap Gezelschap Gezelschap (kleine soorten) (dezelfde grootte) (kleine soorten) Zwemniveau Alle niveaus Alle niveaus Alle niveaus Alle niveaus Bodem Algemene beschrijving Tropische zijn erg populaire aquariumdieren. Dat komt door hun vaak mooie kleuren en de vele verschillende lichaamsvormen. Vissen worden voornamelijk voor de sier gehouden, maar ook uit interesse voor hun biologie. Sommige aquariumhouders doen met hun mee aan tentoonstellingen.

2 tropische zoetwateraquarium neontetra maanvis kempvis guppy s harnasmeerval De meeste soorten tropische zoetwateraquarium zijn gemakkelijk te houden en te verzorgen. Je hebt wel veel materialen nodig om de goed te huisvesten. Daardoor lijkt het houden ervan misschien een beetje ingewikkeld. Enkele gemakkelijk te houden soorten zijn neontetra, maanvis, kempvis, guppy en harnasmeerval. De neontetra is nog geen halve centimeter groot. Toch is het een opvallend visje. Dit komt door zijn kleur. Een neontetra is bijna lichtgevend felblauw en felrood van kleur. De vorm van het dier is langwerpig. De maanvis is schijfvormig. Zijn kleuren variëren van minder opvallend tot heel opvallend. De maanvis heeft grote sierlijke vinnen. Hierdoor lijkt de omtrek van de maanvis een beetje op een halve maan. Een ander visje met sierlijke vinnen is de kempvis. De lange vinnen van het mannelijke kempvisje lijken van fluweel. Er zijn meerdere kleurvariëteiten, maar het blauwrode kempvisje is wel de bekendste. Ook guppy s zijn er in veel kleurvariëteiten. Er zijn er geen twee hetzelfde. Opvallend aan dit kleine visje is de grote waaiervormige staart. Minder opvallend is de harnasmeerval. Deze soort wordt vooral ingezet om de algen op te eten. Hij heeft een onderstandige bek (bekopening naar beneden) en graast op de bodem. Met zijn bruingevlekte lichaam is hij goed gecamoufleerd. nakweek Herkomst Vroeger werden de meeste tropische aquarium uit het wild gehaald. Tegenwoordig zijn de meeste aquarium afkomstig van nakweek. Het zijn dus de jongen van in gevangenschap levende dieren. De neontetra s komen uit de donkere wateren van Zuid-Amerika. Ook de maan, guppy s en harnasmeervallen komen uit Zuid-Amerika. Voordat guppy s een gewaardeerde aquariumvis werden, werden ze gebruikt om de malariamug te bestrijden. De gup dankt zijn naam aan zijn ontdekker; meneer Gup. De kempvis komt uit Thailand. Daar woont hij in helder stromend water. De Taiwanese bevolking gebruikte de mannetjes van dit agressieve visje vroeger vaak als vechtvis. Ze zetten de mannetjes bij elkaar en die gingen elkaar dan meteen te lijf. Daarom is deze soort ook wel bekend onder de naam vechtvis. kleuren Specifiek gedrag Een aantal neontetra s in een aquarium is een erg leuk gezicht. De zwemmen meestal bij elkaar in een klein schooltje. De lijken elkaar te herkennen als soortgenoten met behulp van hun felle kleuren. Dit is vooral nuttig in het donkere water waar ze oorspronkelijk vandaan komen.

3 Opvallend zijn ze zeker. De maanvis vindt ze echter ook opvallend lekker. Als je maan en neontetra s bij elkaar in een aquarium zet, wordt de neontetra vaak het slachtoffer van de maanvis. Ook guppy s en de vinnen van de kempvis zijn niet veilig voor de maanvis. Kortom, je kunt niet alle vissoorten elkaar zetten. zwemniveau Neontetra s, maan, guppy s en kemp hebben geen voorkeur voor een bepaald zwemniveau. Je ziet ze zowel vlak onder het oppervlak, als in het midden als vlak bij de bodem. De harnasmeerval daarentegen scharrelt graag over de bodem op zoek naar iets eetbaars. Deze vreedzame vis ligt vaak heel stil op de bodem en kan dan opeens wegschieten. Dit doet hij met een sierlijke, maar door zijn grote vinnen ook een beetje slungelige beweging. dagelijks kleine porties controleren wekelijks waterplanten filter licht bezinksel alg Verzorging De meeste soorten tropische zijn erg sterk. Er zijn maar een paar soorten die speciale verzorging nodig hebben. Voor alle soorten geldt dat je de dagelijks moet controleren en kleine porties moet voeren. Tijdens het controleren kijk je of de nog gezond zijn en of alle er nog zijn. Je moet ook dagelijks de watertemperatuur controleren. Deze moet namelijk zo stabiel mogelijk zijn. Dat voorkomt stress bij de. Verwijder wekelijks de dode resten van waterplanten. Ga alleen met schone handen in het water. Er mogen ook geen zeepresten op je handen zitten. Vissen zijn erg gevoelig voor een verandering van de samenstelling van het water. Ook moet je wekelijks de planten die te snel groeien terugsnoeien. Dit doe je met twee handen en of met je nagels. Gebruik geen metalen schaar. Metaal kan de samenstelling van het water veranderen. Controleer wekelijks de filter. Wanneer het filtermateriaal vies is, moet je het vervangen of schoonmaken. Maak ook de slangen schoon. Gebruik nooit zeep of afwasmiddel. De dieren kunnen hier ziek van worden. Controleer ook of er nog voldoende licht in het aquarium valt. Door algenaanslag tegen de dekplaat kan het licht soms niet goed bij het water komen. De dekplaat is een glazen plaat die onder andere de lampen beschermt tegen opspattend water en alg. En hij houdt avontuurlijke in de bak. Het aquariumwater moet je circa één keer in de drie/vier weken voor een kwart vervangen door vers water. Dit verlaagt de concentratie afvalstoffen. De filter doet in principe de rest. Hark regelmatig de bodem. Hierdoor komt het bezinksel los en gaat het door de filter. Bezinksel kun je beperken door de dieren niet te overvoeren. Een teveel aan alg kun je weghalen met een algenschrapertje.

4 ph-waarde gh-graden Controleer ook regelmatig de ph-waarde. De ph-waarde geeft aan of het water te zuur of te alkalisch is. Een schommelende ph is erg slecht voor de. De ph meet je met een zogenaamde ph-tester. De ph-schaal loopt van 0 tot 14. Zoet water heeft een ph tussen de 6.5 en de 7.5. Zout water een ph tussen de 8 en 8.4. De ph verandert bijvoorbeeld door de ontlasting van de. Maar ook andere zaken kunnen de waterkwaliteit nadelig beïnvloeden: bijvoorbeeld bepaalde gesteenten, restjes voer, gifstoffen uit de lucht, vieze filters en gekleurd grind. Houd daarom altijd de samenstelling van het water in de gaten. Meet ook de hardheid van het water. Met name bij het verschonen van de bak. De hardheid van het water wordt in gh-graden gemeten. gh staat voor gemiddelde hardheid. Om dit te meten zijn er gh-meetsetjes te koop. Heel zacht water is 0 tot 4 gh, zacht is 4 tot 8 gh, matig is 8 tot 12 gh, hard is 12 tot 18 gh en heel hard is tussen de 18 en 30 gh. De hardheid van het water zegt iets over de opgeloste kalk- en magnesiumzouten in het water. Wanneer kraanwater niet voldoet aan de eisen van de vis kun je door deze zouten aan het water toe te voegen van kraanwater aquariumwater maken. De eisen van de vis variëren per soort. De discusvis heeft bijvoorbeeld heel zacht water nodig. Huisvesting De huisvesting van tropische is de laatste eeuw aanzienlijk verbeterd. Vooral de techniek om het aquarium te verwarmen is veel beter geworden. De temperatuur was vroeger echt een probleem. De eerste tropische aquaria werden verwarmd met olielampen of gasbranders. Die stonden onder het aquarium te branden. Tegenwoordig zijn er speciale aquariumverwarmers met ingebouwde thermostaat. Dat voorkomt gekookte visjes. natuurlijke omgeving Het beste is om het aquarium zo veel mogelijk te laten lijken op de oorspronkelijke natuurlijke omgeving van de vis. De basis moet goed zijn: dus een voldoende grote bak, een kap met de juiste verlichting, een dekglas, aquariumfilter, luchtpomp, thermometer, verwarming en thermostaat. Hierin is veel keuze. In de winkel kun je aquaria meestal in de volgende standaardmaten krijgen (lengte x hoogte x breedte in centimeters): 45 x 25 x 25; 60 x 38 x 30; 90 x 38 x 30 en 120 x 38 x 30. Laat je goed voorlichten voordat je iets aanschaft.

5 Keuze genoeg in bijvoorbeeld typen pompen Voor het inrichten van een tropisch zoetwateraquarium heb je verder nog grind, planten en decoratiemateriaal (bijvoorbeeld grote stenen) nodig. inrichten Bij het inrichten van je aquarium begin je met plaatsen van het filter. Vervolgens breng je het grind aan. Van voren laag, van achteren iets hoger. Installeer nu de luchtpomp en de verwarmingsthermostaat. Plaats dan het decoratiemateriaal. Vul vervolgens de bak voorzichtig voor drievierde met water en zet de planten erin. Spreid de wortels goed in het grind. Vul de bak verder aan. Geef de thermometer een onopvallend plekje. Dat staat verzorgder. Tot slot plaats je de dekplaat en de kap met verlichting. Decoratiemateriaal

6 proefdraaien wennen wateroppervlakte Laat het aquarium in balans komen voordat je de erin doet. Het beste is om het aquarium eerst twee weken te laten proefdraaien. Daarna is hij klaar voor de. Laat de eerst 15 minuten met zakje en al in het water drijven. Dit is om het temperatuurverschil op te heffen. Laat om de paar minuten wat water uit het aquarium in het zakje stromen. Zo kunnen de ook langzaam wennen aan de andere watersamenstelling. Daarna laat je ze pas uit het zakje in het aquarium zwemmen. Tropische hebben per vis minder ruimte nodig dan niet-tropische. Een tropische zoetwatervis heeft per lichaamscentimeter (zonder staart) 30 cm 2 aan wateroppervlakte nodig. Let erop dat je soorten kiest die bij elkaar in het aquarium kunnen. Je kunt bijvoorbeeld niet meerdere mannelijke kemp bij elkaar houden: die gaan vechten. Ook maan en neontetra s samen is geen succes. De maan eten de tetra s op. Neontetra s, guppy s en kemp kunnen wel bij elkaar. Evenals de maanvis en de harnasmeerval. Sommige vissoorten kun je het beste met meerdere soortgenoten houden, zoals bijvoorbeeld de neontetra. Als je soorten bij elkaar wilt zetten, let dan op de grootte van de, de watertemperatuureisen, het roofgedrag en het agressiegedrag. De aquariumspeciaalzaak kan je daar alles over vertellen. Tropisch zeeaquarium Een tropisch zeeaquarium vraagt meer verzorging dan een zoetwateraquarium. Je moet het (kunstmatig) zoute water vaak controleren op samenstelling. Kleine schommelingen kunnen al erg stressvol zijn voor de gevoelige. Behalve een andere watersamenstelling, vereist een zoutwateraquarium ook ander decoratiemateriaal. Zo bedek je de bodem met koraalzand en kun je kleurige koraalbrokken plaatsen. Essentieel voor dit type aquarium zijn een sterke doorluchting, een biologisch filter en een eiwitafscheider. De tropische zee (koraal) komen oorspronkelijk van de koraalriffen van de Stille Oceaan, Indische Oceaan, tropische Atlantische Oceaan, Rode zee en Caribische Zee. Hier koop je natuurlijk nakweek. De verscheidenheid aan soorten is enorm. Namen als koraalvlinder, feeënbaars, keizervis en zeepaardje beloven al veel over de schoonheid van deze dieren. Tropische zeevis

7 eetgewoonten Voeding De meeste visvoeders zijn geschikt voor meerdere soorten. Uitzonderingen staan vermeld op de verpakking. Waar je wel goed op moet letten is op de verschillende eetgewoonten van de. Een harnasmeerval zoekt zijn voedsel op de bodem. Je moet dus voor voeding kiezen die naar de bodem zakt. Zo zijn er zinkende korrels. Andere soorten zoeken hun voedsel liever in wat hogere lagen. Voor hen zijn er drijvende korrels. Als je in één aquarium soorten hebt die zich op verschillende niveaus ophouden, dan zijn vlokken waarschijnlijk het handigst. Deze drijven eerst en zakken vervolgens langzaam naar de bodem. Voor iedere vis wat wils vorm van de bek Aan de vorm van de bek kun je zien welke eetgewoonte een vis heeft. Een vis met de opening van de bek naar boven zoekt zijn voedsel aan het oppervlak. Het dier heeft een bovenstandige bek. Heeft de vis de opening naar voren, dan zoekt hij vaak zijn voedsel in het midden. Deze vis heeft een eindstandige bek. Wanneer de vis een onderstandige bek heeft, dus met de opening naar beneden, dan is het een bodemvis. eindstandige bek bovenstandige bek onderstandige bek Verschillende bekvormen samengesteld gevriesdroogd levend Vlokken en korrels zijn samengestelde voeders, gemaakt door de fabriek. Er zijn ook gevriesdroogde voersoorten en levend voedsel verkrijgbaar. Voorbeelden hiervan zijn watervlooien, krill, muggenlarven, bloedwormen, pekelkreeftjes en tubifex (rode wormpjes). Je hoeft niet altijd naar de winkel te rennen om voer te halen. In je keuken is waarschijnlijk ook wel het

8 een en ander te vinden. Je kunt een harnasmeerval bijvoorbeeld kleine stukjes sla geven. Maar samengesteld voer dat je bij de dierenwinkel kunt kopen is beter voor je vis. Daar zitten alle voedingsstoffen in die een vis nodig heeft om gezond te blijven. vangen Hanteren Vissen zijn het beste te vangen met behulp van een doorzichtig plastic zakje. Dit zien ze niet en door het gladde plastic behoudt de vis zijn schubben. Je houdt de vis het open zakje voor z n neus en hij zwemt er zo in. Nog beter gaat het met een vangklok. In het hoofdstuk over niet-tropische lees je daar meer over. Je kunt de ook vangen met een schepnetje. Vissen vinden dit niet fijn. Je kunt dan ook het beste twee netjes gebruiken. Eén netje houd je stil in de zwemrichting van de vis. Met het andere netje drijf je de vis een beetje op. Neem een vis niet in je handen. Hierdoor kun je namelijk de zeer gevoelige huid beschadigen. Een vis heeft water nodig om te kunnen ademen. Doe de gevangen vis daarom snel in een bakje met water. Dit water moet je uit het oorspronkelijke aquarium halen. Alleen als dit aquarium besmet is, pak je schoon water. Als je een zieke vis hebt gevangen, moet je het netje ontsmetten voor je het opnieuw in het aquarium doet. Gebruik daarvoor een ontsmettingsmiddel. bevruchting buiten het lichaam vrijleggers bodemleggers substraatbroeders muilbroeders nestbouwers Voortplanting Vissen planten zich voort met behulp van eieren. De bevruchting van de eieren kan inwendig of uitwendig gebeuren, dus binnen het lichaam van de vis of erbuiten. Dit hangt af van de soort. De waarbij bevruchting buiten het lichaam gebeurt, behoren tot de groep van de eierleggende. De meeste aquariumvissoorten zijn eierleggend. Eierleggers worden in vijf groepen ingedeeld: vrijleggers, bodemleggers, substraatbroeders, muilbroeders en nestbouwers. - Vrijleggers laten de eitjes vallen. Deze komen dan op de bodem terecht of blijven aan de planten hangen. De ouders vertonen geen tot zeer weinig broedzorg. Een voorbeeld van een vrijlegger is de neontetra. - Bodemleggers begraven hun eitjes. - Substraatbroeders zetten hun eieren af tegen een voorwerp. Substraatbroeders zorgen goed voor hun eieren en jongen. Voorbeelden van substraatbroeders zijn maan en harnasmeervallen. - Muilbroeders bouwen eerst een nestkuiltje. Nadat de eitjes bevrucht zijn, nemen ze ze in hun bek. Daar worden ze uitgebroed. Soms doet het vrouwtje dit, soms het mannetje. Dat hangt af van de soort. - Nestbouwers maken, zoals het woord al aangeeft, een nest. Dit kan een nestkuil zijn of een nest van speekselbelletjes. Na de bevruchting jaagt het mannetje het wijfje weg. Hij beschermt de eieren fel. Een voorbeeld hiervan is het kempvisje.

9 Hoe lang het duurt voor de eitjes uitkomen, hangt af van de soort. Bij de harnasmeerval bijvoorbeeld duurt dit tussen de 9 en 12 dagen. De jongen zijn vaak hulpeloos als ze uit het eitje komen. levendbarende gonopodium Naast de eierleggende zijn er de levendbarende. De eitjes van deze komen ín het lichaam van het wijfje tot ontwikkeling. De inwendige bevruchting gebeurt door het mannetje met behulp van de aarsvin. De aarsvin (gonopodium) vervult de taak van de penis. Een voorbeeld van een levendbarende vis is de gup. Veel voorkomende ziektes Ziekte Oorzaak Symptoom Voorkomen Genezen Witte stip Ankerworm Kieuwwormen Schimmel Vinrot Parasiet (Ichthyophthirius) De huidaandoening wordt veroorzaakt door een kreeftje met een ankervormige kop (Lernaea) Parasiet (Dactylogy) Schimmel (Bv Saprolegnia) Dit is een secundaire infectie Mogelijke oorzaken zijn: - vuil aquarium - vitaminegebrek - vinbijten door andere - schade door netjes - verkeerd aquariumwater Witte stipjes op huid en vinnen Snelle kieuwbeweging Een deel van het kreeftje hangt uit de huid. Dit is te zien als een witgroen draadje. De huid rondom is ontstoken. De vis schuurt zich tegen harde oppervlakten. Snelle kieuwbeweging Happen aan het wateroppervlakte Beschadigde kieuwen Kieuwen bedekt met slijm Op de huid zitten watachtige vuile plukjes Korte en/of rafelige vinnen Goed oppassen bij de aankoop van nieuwe Aquarium goed onderhouden (o.a. vervuiling voorkomen) Goed oppassen bij de aankoop van nieuwe Aquarium goed onderhouden Goed oppassen bij de aankoop van nieuwe Aquarium goed onderhouden Goed oppassen bij de aankoop van nieuwe Aquarium goed onderhouden Mogelijke oorzaken uitsluiten De parasiet is alleen bevattelijk voor bestrijdingsmiddelen wanneer hij in de vrijzwemmende stadia zit. De cyclus duurt 7 dagen. Laat het bestrijdingsmiddel gedurende tien dagen in het water. Vis uit het water halen en in een natte doek leggen. Maximaal twee minuten. De parasieten met een pincet uit de huid trekken. Wond behandelen met jodium. Laat dit liefst door de dierenarts doen. Die kan het dier verdoven. De behandelen met een bestrijdingsmiddel van de dierenarts Bak goed schoonmaken, vooral de bodem want daar liggen de eitjes van de parasiet Schimmel met een watje van de huid verwijderen, vis in apart bakje zetten en bestrijdingsmiddel in het water doen De aangetaste een kort badje in water met een medicijn geven (dierenarts) Veel voorkomende ziektes

10 Soorten Neontetra Dit visje behoort tot de familie van de karperzalmachtigen. Tot deze familie behoren onder andere ook de kardinaaltetra en de rode piranha. Van deze familie zijn veel soorten geschikt voor in een aquarium. Van neontetra s moet je er meerdere in een aquarium houden. Neontetra Maanvis Deze vis behoort tot de familie van de Cichliden. Binnen deze familie is er een enorme verscheidenheid aan vormen en kleuren. Naast de maanvis behoort bijvoorbeeld ook de discusvis tot deze familie. De gewone maanvis is zilvergrijs met zwarte strepen. Andere maan zijn kleuriger. De vinnen van sommige maan zijn erg lang (sluiervorm). Maanvis

11 Kempvis Dit visje behoort tot de labyrintvisachtigen. Hiertoe behoren onder andere ook de Ceylonese kempvis en de zoengoerami. In een aquarium kun je maar één mannelijk kempvisje houden. Wijfjes en andere soorten erbij is geen probleem. Kempvis Guppy De gup behoort tot de groep van de levendbarenden. Andere populaire levendbarende soorten zijn black molly, platy s en zwaarddragers. De levendbarende soorten zijn meestal erg vruchtbaar. Guppy

12 Harnasmeerval Deze soort behoort tot de meervalachtigen. De meeste van deze soorten komen voor in Zuid-Amerika en Afrika. De soorten uit deze groep hebben geen schubben maar beenplaatjes. Harnasmeervallen zoeken hun voedsel met behulp van baarddraden (tastzintuig). De harnasmeerval kan niet erg goed zien. Harnasmeerval