Tel Postbus 2089, 1180 EB Amstelveen

Transcriptie

1

2 SAMENSTELLING BESTUUR Voorzitter Secretaris a.i. Correspondentieadres vacature Jaap de Jong, Pauwentuin 6, 1181 MR Amstelveen Tel IVN Amstelveen Postbus 2089, 1180 EB Amstelveen Penningmeester/ Lennie Stegeman, In het Midden 99, 1422 PC Uithoorn ledenadministratie Tel IBAN nr.: NL26 INGB t.n.v. IVN Amstelveen Lid Jaap de Jong, Pauwentuin 6, 1181 MR Amstelveen Tel Lid Diana Erkelens, Margaretha van Borsselenlaan 33, 1181 CX Amstelveen. Tel Website Adres voor bijeenkomsten, cursussen e.d.: De Arc Jeanne d'arclaan 8 te Amstelveen DE GROENE ZEGGE december

3 INHOUD 4 Voorwoord bestuur 6 Uitnodiging Nieuwjaarsbijeenkomst 7 Mededelingen penningmeester 8 Aandachtssoorten 8 Natuurflitsen 9 Gekte om iets kleins 11 IVN-Cursus 11 Bodemdaling veenweidegebied 14 Natuur 14 Vermenselijking van het dier, Vermenselijking van de mens 17 Grutto, Nationale vogel 18 Boekbesprekingen: De Grutto De Heemtuin Sloterplas en het Ruige Riet 21 Verslag Collectief gebiedsplan Noord-Holland Zuid 22 Nationale tuinvogeltelling 23 Waarnemingen 26 Activiteitenoverzicht Ledenadministratie DE GROENE ZEGGE december

4 VOORWOORD BESTUUR De klimaatconferentie in Parijs is eind november van start gegaan. Wanneer u dit leest is de conferentie inmiddels afgelopen en kent u de resultaten. Wat de uitkomst ook zal zijn, wereldwijd zal het thema van klimaatverandering en duurzaamheid steeds urgenter worden. In dit voetspoor krijgt het behoud van natuur en het gebruik van niet vervuilende natuurlijke hulpbronnen ook in Nederland steeds meer aandacht. Door op een educatieve manier de verbinding te leggen tussen mens en natuur kunnen we ook als IVN in Amstelveen ertoe bijdragen dat steeds meer mensen zich bewust worden van de kwetsbaarheid van de Aarde en als belangenbehartiger voor de natuur willen en kunnen optreden. In Amstelveen hebben we als IVN weer een actief jaar achter de rug. Het was allereerst een feest om een lichting nieuwe natuurgidsen te kunnen begroeten. Zij zullen onze activiteiten in de komende jaren hopelijk een nieuwe stimulans geven. Ook dit jaar stonden cursussen en rondleidingen weer centraal in onze activiteiten. Over deelname hebben we gelukkig niet te klagen. In 2016 zullen we deze lijn doorzetten. Tegelijkertijd zullen we ook als afdeling oog moeten hebben voor nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen. Ik noem er twee: onze afdeling beschikt over een aantal erg actieve leden die zich al jaren met hart en ziel inzetten voor onze vereniging. Tegelijkertijd zien we om ons heen dat het lidmaatschap en traditionele vormen van verbondenheid met verenigingen onder druk staan. Nieuwe vrijwilligers willen zich vaak korter en specifieker inzetten en meer vanuit eigen behoefte. Ik denk dat we als IVN deze nieuwe vrijwilliger nog onvoldoende in beeld hebben. We zullen vormen moeten vinden om ook hen aan ons te binden; onze afdeling functioneert duurzaam als er voor actieve leden een gezond evenwicht is tussen halen en brengen. Gelukkig beschikken we als afdeling over een groot aantal actieve DE GROENE ZEGGE december

5 werkgroepen waarin we met elkaar van de natuur genieten, elkaar inspireren en onze kennis vergroten om van daaruit ook educatieve activiteiten naar anderen te ondernemen. Deze activiteiten verrichten we zonder verdere tegenprestatie en omdat we dat leuk en belangrijk vinden. De maatschappij verandert echter en er ontstaan allerlei tussenvormen tussen traditioneel vrijwilligerswerk om niet en werkvormen gebaseerd op een concreet eigen voordeel zoals bijvoorbeeld een bescheiden financiële vergoeding. Ook in dat perspectief zullen we moeten blijven nadenken hoe we actieve leden aan onze afdeling kunnen (blijven) binden. Ik hoop en verwacht dat we er in 2016 weer een mooi jaar van gaan maken. De wintervogelcursus is al weer van start gegaan en op zondag 10 januari hebben we onze traditionele nieuwjaarsborrel waarvoor een ieder van harte is uitgenodigd. En noteer al vast de avonden van 21 januari en 25 februari in uw agenda want dan zijn er weer interessante Natuurflitsen. Als bestuur wensen we een ieder goede feestdagen en een mooie start van het nieuwe jaar! Jaap de Jong, secretaris ad interim DE GROENE ZEGGE december

6 NIEUWJAARSBIJEENKOMST Het bestuur van IVN Amstelveen nodigt leden, donateurs en belangstellenden uit om op zondag 10 januari 2016 elkaar, onder het genot van een hapje en een drankje, een goed nieuwjaar te wensen. U bent van harte welkom tussen en uur in de Arc, Jeanne d'arclaan 8, Amstelveen. Voorafgaand is er een rondleiding door de Middelpolder, start om uur bij de Jeanne d'arclaan. Graag tot 10 januari 2016 DE GROENE ZEGGE december

7 MEDEDELINGEN PENNINGMEESTER Contributie 2016 Voor 2016 zijn de contributiebedragen: lidmaatschap 22,00 gezinsleden 8,00 donateurs 14,00 Voor zover voor u van toepassing, is de factuur voor het komende verenigingsjaar 2016 bijgesloten in deze Groene Zegge (december 2015). Wijzigingen in de vorm van je lidmaatschap (bijvoorbeeld: je wilt liever actief lid zijn i.p.v. donateur of andersom) graag doorgeven aan de ledenadministratie vóór het einde van het lopende verenigingsjaar. Meld je je aan als lid, gezinslid of donateur ná 1 september, dan geldt een korting van 50% voor het lopende verenigingsjaar. Het verenigingsjaar loopt van 1 januari tot en met 31 december. Wil je je afmelden als lid of donateur? Dat kan door vóór 15 november van het lopende verenigingsjaar een mailtje of een brief te sturen naar de ledenadministratie: - en postadres vind je op pagina 2. Lennie Stegeman, Penningmeester en Ledenadministratie Redactie en medewerkers van de Groene Zegge wensen alle lezers prettige feestdagen en voor 2016 vele mooie natuurmomenten DE GROENE ZEGGE december

8 AANDACHTSSOORTEN 2016 In de gemeente Amstelveen gaat in 2016 in het kader van biodiversiteit extra aandacht uit naar de gierzwaluw, de gewone bereklauw en solitaire bijen. In samenwerking met de vogelwerkgroep van IVN Amstelveen inventariseert de afdeling Natuur- en Milieu Educatie samen met bewoners waar gierzwaluwen broeden om de broedplaatsen beter te kunnen beschermen. Ook worden er nestkasten voor gierzwaluwen bijgeplaatst. De gewone bereklauw verwart men vaak met de reuzenberenklauw. De eerste is een plant in onze bloemrijke bermen en belangrijk voor insecten, de reuzeberenklauw is een exoot en kan veel overlast geven. De gewone berenklauw is echter belangrijk als voedselbron voor insecten. Voor solitaire bijen zijn in 2015 al insectenhotels geplaatst. Deze hotels worden nu extra onder de aandacht gebracht. Ruud Oosterhof, NME Amstelveen NATUURFLITSEN 2016 In De Arc Jeanne d'arclaan 8, Amstelveen, organiseren wij voor de vijfde en echt(!) de laatste keer twee natuurflitsen. Wie wil deze activiteit voortzetten? Donderdag 21 januari 2016 Vorig jaar december heeft Wies Teepe een heel boeiend onderwerp aangedurfd: zintuigen bij planten. Helaas was er weinig tijd om het voldoende tot zijn recht te laten komen, vandaar dat wij haar gevraagd hebben er nogmaals over te komen vertellen. Zij laat na de pauze een korte film zien over planten en dit raadselachtige vermogen. DE GROENE ZEGGE december

9 Donderdag 25 februari 2016 Voor deze donderdag hebben wij een natuurflits Nieuwe Stijl bedacht. Het onderwerp is Strand, wat vinden wij in het wintervloedmerk. De lesruimte wordt gevuld met materiaal, samen gaan we deze vondsten bekijken. Wij zijn nieuwsgierig... Wat is dit nu weer? Waarom komt het juist daar voor? Hebben we er als mens ook wat aan? En waar komt toch dat schuim vandaan dat door de golven wordt meegenomen? Ga met ons mee op ontdekkingstocht. Aanvang lezingen uur; zaal open uur. Jeannette Schenk en Els Poel GEKTE OM IETS HEEL KLEINS Het was een mooie zondagmiddag in de herfst van 2014, waarop we opeens zin hadden een wandeling te maken. Omdat het al wat later was, moest het een korte wandeling worden en niet al te ver van huis. Liever wel over gras. Ik had al langer de wens een rondje om Botshol te lopen, maar dat was bij nader inzien iets te lang. Op internet toch maar even gekeken hoe lang het rondje was en ik kwam toen op het idee alleen het zuidelijke stukje te gaan wandelen in het nieuwe natuurgebiedje Waverhoek. Dus snel de wandelschoenen aangetrokken en in de auto gestapt. Al van een kilometer afstand zag ik dat we niet de enigen waren die daar gingen wandelen. Het kleine parkeerplaatsje was vol en er stonden tientallen auto s langs de kant van de weg. Dit natuurgebied moet wel heel erg de moeite waard zijn dacht ik meteen. Op de kaart bij de parkeerplaats zag ik dat het een mooi rondje was van ongeveer twee en een halve kilometer over gras rondom water. Er liepen een paar mensen naar hun auto met een telescoop. Aan de overkant zag ik ver weg een groepje van enkele tientallen mensen. Dat is vast een rondleiding was mijn gedachte. We begonnen aan de wandeling en kwamen een paar mensen tegen, ook met een telescoop. Binnen een halve kilometer waren we al zeker vijf keer mensen met DE GROENE ZEGGE december

10 telescopen tegen gekomen. Dus toch maar eens aan zo iemand gevraagd wat er aan de hand was. Enthousiast vertelde de man dat de Daurische klauwier daar zat en dat zijn dag weer goed was. Als plantenliefhebber weet ik ook wel wat van vogels, maar hoe deze soort er uit zou moeten zien, wist ik even niet. Eenmaal bij de groep mensen aangekomen, was me duidelijk dat het een klein vogeltje moest zijn, dat ver van het pad zat. We zijn maar verder gewandeld en thuis heb ik hem opgezocht in de vogelgids. Dit soort gekte hebben we niet onder plantenliefhebbers ging het door mijn hoofd. Maar planten kan je dan ook tot heel dichtbij benaderen en als je een bijzondere plant hebt gevonden, dan hoef je niet meteen alle liefhebbers te alarmeren, want die plant staat er morgen ook nog. Ik kan me herinneren dat ik met een excursie bij Ecomare op Texel de vleugeltjesbloem vond. Wild enthousiast als ik was, kwam iedereen op zijn knieën kijken naar het kleine bloemetje. Met een groep bergwandelaars heb ik hetzelfde bloemetje gevonden in de Alpen. Wederom kwam iedereen bewonderen welk bloemetje ik gevonden had. Deze zomer had ik de vleugeltjesbloem voor het eerst bloeiend in mijn eigen tuin. Vrouw en dochters hebben het gezien. Ze vonden hem wel mooi, maar vooral ook erg klein. Na de bloei is het plantje dood gegaan. Jammer, dat ik hem aan geen andere plantenliefhebber heb laten zien! Henk Glas Vleugeltjesbloem foto: Henk Glas DE GROENE ZEGGE december

11 IVN-CURSUS Bomencursus organisatie IVN Amsterdam. Start op dinsdagavond 26 januari 2016 om u. locatie Amstelpark Kosten 55,00 (leden/donateurs) 65,00 (niet-leden) Thema: Bomen van de winter naar het voorjaar Een cursus bedoeld voor iedereen die bomen (beter) wil leren kennen en begrijpen. We maken ze mee van "koud kaal en grauw" naar "sappig fleurig en groen". Van januari tot half juni vier lesavonden, vijf excursies en een spannend "eindexamen" in het Amstelpark, afgerond met een gezamenlijke lunch! Voor meer informatie en aanmelden: BODEMDALING VEENWEIDEGEBIED Tijd kopen als voorlopige oplossing De veenbodems in het westen en noorden van het land dalen steeds verder, met name als gevolg van ontwatering voor de landbouw. De combinatie bodemdaling en zeespiegelstijging leidt tot sterk verhoogde risico s op overstromingen, met een schadepost die kan oplopen tot tientallen miljarden euro s. Op verzoek van Rijkswaterstaat zette Cees Kwakernaak van Alterra Wageningen UR in een essay de problemen op een rij. Vroeger, ja vroeger, toen stonden de veenweiden s winters vaak blank en in de zomer zakte het grondwater tot slechts enkele decimeters onder het maaiveld. De bodemdaling was toen zeer beperkt, en de natuurwaarden waren hoog. Maar met ontwatering van de veengronden ten behoeve van de landbouw ontstonden de problemen. In West- Nederland ligt het slootpeil nu 50 tot 60 centimeter onder het maaiveld, in Friesland vaak meer dan een meter. De bodems dalen daar met 1 tot DE GROENE ZEGGE december

12 2 centimeter per jaar. In grote gebieden is het veen door oxidatie al bijna verdwenen. Bestond de bodem van Nederland 2000 jaar geleden nog voor 50 procent uit veen, nu is dat nog maar 8 procent. En door klimaatverandering zou de bodemdaling nog kunnen verdubbelen. Cees Kwakernaak: Veel dunnere veenbodems in Friesland zullen in 2100 geheel verdwenen zijn, en op plekken met dikkere veenpakketten zo n anderhalve meter lager liggen dan nu het geval is. En met het verdwijnen van de veenbodem ontstaat ook nog een enorme hoeveelheid CO2, een aanzienlijke bijdrage aan het klimaatprobleem. Bodemdaling en CO2 zijn niet de enige problemen waar we mee te maken hebben. Volgens het warmste klimaatscenario van het KNMI zal de zeespiegel rond 2100 zo n 85 centimeter hoger liggen dan nu. Dat is dus slechts de helft van de verwachte bodemdaling op sommige plekken. Duidelijk is dat de combinatie van zeespiegelstijging en nog sterkere bodemdaling leidt tot verhoogde risico s op overstromingen, zegt Cees Kwakernaak. Voor De Lichtkogel, het tijdschrift van Rijkswaterstaat voor de dialoog met de doelgroepen, zette hij de problemen op een rij. De kosten voor waterbeheer en dijkonderhoud zullen de komende jaren fors toenemen. In het Friese veenweidegebied met zo n 30 procent, oftewel 3,5 miljoen euro per jaar. En de kosten van het herstel van verrotte houten funderingen en verzakte rioleringen in het bebouwde gebied kunnen volgens Deltares voor heel Nederland oplopen tot tientallen miljarden euro s. Uiteraard vroeg De Lichtkogel ook om de oplossingen op een rij te zetten. En de oplossing, in technische zin, is heel simpel: trek het grondwaterpeil weer op tot maaiveldhoogte. Maar, zegt Kwakernaak, in dat geval maakt het typisch Hollandse veenweidegebied plaats voor uitgestrekte veenmoerassen. Ook typisch Hollands, maar dan van ons verleden, en dat vinden we met z n allen nu niet meer wenselijk. De oplossing moeten we dus zoeken in maatwerk. Op sommige plaatsen zal vernatting de enige oplossing zijn, op andere plaatsen kun je denken aan hydrologische buffers. Ook de teelt van gewassen die het op natte gronden goed doen, kan plaatselijk een oplossing zijn. Maar de veehouderij is en blijft op veel plaatsen in het veenweidegebied dominant. Nattere bodems zijn voor veehouders onaanvaardbaar. En toch is het ook daar mogelijk de bodemdaling met DE GROENE ZEGGE december

13 de helft te beperken, zegt Kwakernaak. Innovatieve drainage- en infiltratiesystemen, die permanent onder slootwaterpeil liggen, kunnen ervoor zorgen dat het grondwater in droge tijden veel minder ver uitzakt, waardoor de bodemdaling geremd wordt, en in natte tijden het overtollige water snel afvoeren, wat in het voordeel van de boer is. Er zijn ook al experimenten met grootschalige toepassingen in Zuid- Holland en Utrecht. En kunnen we met al deze deelmaatregelen de problemen van de combinatie bodemdaling en zeespiegelstijging blijvend het hoofd bieden? Cees Kwakernaak: Nee, zo n aanpak is toch vooral een kwestie van tijd kopen : zorgen dat het tempo van achteruitgang zoveel mogelijk omlaag gaat binnen de grenzen van onze huidige maatschappelijke opvattingen over veenweidegebieden. Maar wie kan zeggen hoe we over een halve eeuw aankijken tegen deze gebieden? Misschien is er dan veel meer behoefte aan open water, aan moerasplanten voor biobased producten, aan verdere reductie van CO2? Laten we dus zo voorzichtig mogelijk blijven omgaan met de veenbodem als drager van huidige en toekomstige waarden van natuur en economie. Tekst: Alterra Wageningen UR Bron: Natuurbericht 11 november 2015 INZENDEN KOPIJ 10 FEBRUARI 2016 DE GROENE ZEGGE december

14 NATUUR Ouderkerkerplas en Het Landje van Geijsel De Ouderkerkerplas is bereikbaar via de Burgemeester Stramanweg. Het is een interessant vogelgebied. In de winter is de plas in trek bij watervogels als Smient, Kuifeend, en diverse ganzen, een enkele keer is er een Amerikaanse smient te vinden. In de zomer bewonen Oeverwaluwen de oeverzwaluwwand en maken vele vogels een nestje in het riet. Vlak bij de Ouderkerkerplas ligt het Landje van Geijsel. Het is,vanaf half februari tot medio mei, een echt plas dras gebied. Grutto's, Scholeksters, Kemphanen, Pijlstaarten en vele soorten steltloper zijn in deze periode van dichtbij te bewonderen. Bron: Landje van Geijsel foto: Henk Keizer VERMENSELIJKING van het DIER, VERDIERLIJKING van de MENS? Onlangs luidden biologen en boswachters de noodklok over de natuur in de Amsterdamse Waterleidingduinen. De ongeremd groeiende populatie damherten vreet alles kaal, verdringt andere dieren van het duingebied en de biodiversiteit holt achteruit: het gebied is bijna dood. Ooit zijn die damherten stiekem door iemand in de duinen uitgezet. Kennelijk vonden de beheerders dat destijds wel leuk, want zij hebben de herten hun gang laten gaan. Maar de combinatie van voldoende voedsel en ontbreken van predatoren heeft tot ongebreidelde groei geleid. Beteugelen blijkt niet eenvoudig: er is gesproken over DE GROENE ZEGGE december

15 verplaatsen van een deel van de kudde (waarheen?) en over afschot. Maar schieten op die aaibare dieren leidt tot veel verzet van sentimentele Amsterdammers, de gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren voorop. Wat mag dan wel, een roedel wolven uitzetten bijvoorbeeld? Want dan gaat de natuur gewoon haar gang. In delen van Gelderland vormen verwilderde huiskatten een ware plaag. Om in leven te blijven doden zij tientallen zangvogels en vleermuizen; zeldzame vleermuizen dreigen te verdwijnen. Een jagersvereniging heeft aangeboden om de katten te vangen of desnoods af te schieten. Maar toen dat bekend werd ontvingen de jagers doodsbedreigingen. Wie zijn hier de boosdoeners, de jagers of de mensen die hun kat op straat zetten als zij met vakantie gaan, of geen moeite doen een weggelopen kat op te sporen? Trouwens, waarom mogen katten niet worden doodgemaakt, maar (minder aaibare?) vogels en vleermuizen wel? En waarom mag je katten niet doodmaken, maar mensen die katten willen doden wel? Fanatieke dierenactivisten doen mij denken aan IS-strijders, die ongelovigen onthoofden voor hun goede zaak. Ik wens u een smakelijk kerstdiner, misschien met hertenbiefstuk? Gert-Jan Roebersen INZENDEN KOPIJ 10 FEBRUARI 2016 DE GROENE ZEGGE december

16 DE GROENE ZEGGE december

17 DE GROENE ZEGGE december

18 DE GROENE ZEGGE december

19 DE GROENE ZEGGE december

20 "DE HEEMTUIN SLOTERPLAS EN HET RUIGE RIET" door Edith Otten Edith Otten (Natuurgids in Amstelveen sinds juni 2015) koos als eindopdracht voor de natuurgidsencursus "De Heemtuin Sloterplas en het Ruige Riet". Daarvoor heeft zij dit gebied uitvoerig geobserveerd. Dit is de basis geworden van het boekje dat nu in verband met het 40 jarig bestaan van De Heemtuin is uitgegeven. Het is een mooi boekje geworden, waarin haar medecursist en nu collega natuurgids Monique Smit de grafische vormgeving verzorgde. Het boekje is gesubsidieerd door Stadsdeel Amsterdam Nieuw West waarin de tuin gelegen is. Voor meer informatie over activiteiten in het park en bestellen van het boekje Jeanine Brederoo Met wethouder R. Mauer en mede initiatiefnemer F. P. La Crois DE GROENE ZEGGE december

21 VERSLAG over het collectief gebiedsplan Noord-Holland Zuid (met specifieke aandacht voor Amstelland) Ik ben op 3 december 2016 naar een informatieavond over het collectief agrarisch natuurbeheer in Noord-Holland Zuid vanaf 2016 geweest. Een aantal ANV-en (Agrarische Natuur Vereniging) komen onder een nieuwe paraplu-organisatie, het agrarisch collectief Noord-Holland Zuid. In het bestuur zitten vier bestuursleden van de betrokken agrarische natuurverenigingen plus een vertegenwoordiger vanuit LTO. Mark Kuiper is betrokken als gebiedscoördinator en Aad van Paassen is betrokken als adviseur van ANV De Amstel en lid van de ecologische commissie van het collectief. De toekomst (vorm en bestaan) van de huidige ANV-en is nog onduidelijk. De nadruk van het collectief ligt op weidevogelbeheer en waterbeheer. De plannen voor de Bovenkerkerpolder: 1. schoner slootwater door: - langs de sloten 2m stroken verschralen door niet te bemesten en (eventueel) kruidenrijkgras zaaien. - sloten niet meer helemaal schoon en gefaseerd baggeren zodat planten zich beter handhaven en onder andere vissen zoals bittervoorn minder nadeel ondervinden van het baggeren. - in stappen de sloten verdiepen door een geul te trekken in het midden van de sloot. Dieper water geeft schoner water. 2. kruidenrijkgras stimuleren (=goed voor de kuikens). Een hogere economische waarder genereren voor kruidenrijkgras en van de daarmee te produceren melk daarvan. 3. Starten met een kaasboer die exclusieve kaas maakt van het kruidenrijke gras. Dus stimuleren van het ontwikkelen van lokale groene producten. 4. mogelijk bloemrijke kruidenstroken als vluchtroutes creëren voor kuikens. 5. grasstroken in/tussen bouwland, zodat er dekking is voor kuikens en meer insecten beschikbaar zijn 6. nog wat meer sturing met verhoogd waterpeil om de vogels naar bepaalde plekken te trekken. DE GROENE ZEGGE december

22 7. het weiden met koeien blijven stimuleren. Krijg je meer wisselende graslengtes. Is goed voor insecten en dus de kuikens. De Bovenkerkerpolder zit aardig vol qua broedparen. Daarom ligt de nadruk op het behouden van de broedparen en het groot krijgen van de kuikens. Voor inzicht in het broedsucces van de weidevogels is observeren en registreren van waarnemingen een goed middel. Geadviseerde werkmethode voor de vrijwilligers: Zodra wij het land opgaan, bij elk perceel dat we passeren observeren en noteren wat er aan vogels zit en wat het gedrag is. Zo krijg je een algemeen overzicht van wat er broedt, waar je nesten kan verwachten en hoef je wat minder te zoeken. Het kan ook zijn dat je periodiek een ochtend met twee groepjes van twee kanten af observeert. Dus een groepje vanaf de Middenweg (oostkant) en een er tegenover vanaf het weiland (westkant). Dan daarna afstemmen wat je hebt gezien. Er kan dan de volgende keer bekeken worden waar te gaan zoeken. Otto Versteeg Weidevogelbeschermer Bovenkerkerpolder NATIONALE TUINVOGELTELLING 2016 Tel op 16 of 17 januari 2016 een half uur de vogels in uw tuin. Meedoen is leuk en gemakkelijk! Ga voor spelregels en tips naar Bron: Vogelbescherming DE GROENE ZEGGE december

23 WAARNEMINGEN Augustus Eind juli gaan we naar Servië op vakantie. Het is daar heel erg warm maar ook heel mooi. We maken mooie tochten in schitterende natuurgebieden in een bootje peddelend langs kwakken, ralreigers, purperreigers, woudaapjes, grote- en heel veel kleine zilverreigers, zeearend en gele kwikken. Ook maken we een tocht off-road in een terreinwagen. Weer thuis naar de gewone vogels zoals in de wijngaard een zingende tjiftjaf, koolmees, blauwe reiger. In het Amsterdamse bos roodborst, boomklever, merels. Wat ziet hij er uit, een koolmees in de rui, alle veren in de war, rare plukjes, gaten in de vleugels. Hij heeft de nestkast weer uitgekozen als slaapplek. De vogelwerkgroep (vwg) maakt haar jaarlijkse rondje Noord-Holland, we gaan ook kijken bij de nieuwe duinen. De oude Hondsbossche zeewering is verdwenen en bedekt met zand, duinen en een prachtig strand zijn er voor in de plaats gekomen. De eerste plek is de Qpolder, een ondergelopen bollenveld waar we al een kleine 30 soorten kunnen noteren. Over de hele dag verspreid zien we o.a. bonte-en drieteen strandlopers bruine kiekendief (juveniel), kanoet, kemphaan, 100+ lepelaars, 100+ steenlopers, gele kwikstaart, kuifduiker, kluten, kleine zilverreigers, putters, wulpen, zilver- en goudplevier. Retour vanuit Buren zien we langs de weg 3 grote zilverreigers, kieviten, wolken spreeuwen, torenvalk. Ik hoefde niet te rijden. DE GROENE ZEGGE december

24 September Tijdens het zeer geslaagde IVN-uitje in de Biesbosch zien we met behulp van Henk en Jenny Breij leuke paddenstoelen; tijdens een rondvaart zien we een visarend overvliegen en bij de laatste wandeling horen we nog een Cetti s zanger. Bij een rondje Middelpolder zie ik lege sloten en weilanden, helemaal niets te zien. Alleen op het Bovenland is het druk met ooievaars, veel grauwe ganzen, nijlganzen, smienten, aalscholvers, boeren- en huiszwaluwen, buizerds, krak- en slobeenden. Jaap en ik rijden een rondje Noord-Holland met als hoogtepunten het vrouwtje buffelkopeend. in de Zuidhaven bij Den Oever en een Siberische strandloper in de Putten. Dat gebied was op dat moment op de schop maar dat schrikte de vogels niet af. Op het Bovenland in de Middelpolder tel ik 16 lepelaars en langs de Amstel vind ik (na een melding van Diana) een echte Casarca samen met een soep casarca. Op de nollen van Abbenes vinden we de gemelde Morinelplevier, die had ik nog niet eerder gezien. Verder nog kleine zilverreigers, een bruine kiekendief en een tapuit. Op 19 september gaat de vogelwerkgroep naar de IJdoornpolder. Het regent behoorlijk maar tot onze grote verrassing en opwinding komt daar ineens een Alpengierzwaluw langs vliegen die een paar rondjes maakt en weer verdwijnt. Het verschil met een gewone Gierzwaluw is groot. Een witte buik en keel, bruine borstband en groot, hij is veel groter. Ook zien we bosruiters, kanoet, alle zwaluwen en bonte strandlopers. Bij het Kennemermeer zien we groenlingen, tafel- en kuifeend. Bij de pier zijn steenlopers, scholeksters, oeverpiepers en visdief actief. Oktober Op de lantaarnpalen in de middenberm van de A4 (richting Rotterdam) tellen we 23 ooievaars en nog eens 6 in het weiland ernaast. De grote bonte specht eet uit onze silo s, de koolmezen houden even afstand want de specht kan hard uithalen. In de Bovenkerkerpolder zijn graspiepers, kieviten, wintertaling, smient, grote Canadese gans, krak- en kuifeend, buizerds waarvan 1 opvallend DE GROENE ZEGGE december

25 wit, blauwe en grote zilverreigers, aalscholvers en een groepje watersnippen aanwezig. Op zoek naar roofvogels op de Leusderheide horen en zien we een raaf, grote bonte specht, roodborsttapuiten, spreeuwen, goudhaantjes en een buizerd waarvan we later constateerden dat het een ruigpootbuizerd geweest moet zijn, o.a. vanwege een witte staart. In het A damse Bos is het rustig, veel roodborsten maar dat is het dan wel qua vogels. Aan paddenstoelen is geen gebrek, er zijn ongelooflijk veel honingzwammen. Op 16 oktober doen we een dagje Texel, we zien daar heel veel goudhaantjes in de struiken en op de grond foeragerend, koperwiek, kramsvogels, een klapekster en alleen door mij gezien een ortolaan! Ik keek naar goudhaantjes door mijn telescoop en plots viel er een vogel in mijn beeld. De gele oogring en gele baardstrepen waren duidelijk te zien. Hij begon te poetsen, vloog daarna naar beneden het gras in en vertrok richting het zuiden. Op de Zuidpier met de vogelwerkgroep zien we niet heel veel maar wel leuke vogels. Een juveniele Jan van Gent, een roodkeelduiker, 3 zwarte zee-eenden, steenlopers, de paarse steenloper, oever- en graspiepers. In het A damse Bos zie ik spekzwoerdzwammen, koraalzwammen, nog steeds veel honingzwammen en hoor ik weer boomklevers, merels en roodborst. November Op 10 november om zie ik bij een temperatuur van 15 graden een zingende merel in de Da Costastraat. Het klonk als in het vroege voorjaar, een beetje weifelend en zacht. Zo leuk! Tot de volgende keer. Marleen Andriessen DE GROENE ZEGGE december

26 ACTIVITEITENOVERZICHT zo 10 jan Natuurwandeling in de Middelpolder van 10:00 11:30 Start: bij de Arc, Jeanne d'arclaan 8, Amstelveen Thema: Vogels in de winter *)Info zo 10 jan Nieuwjaarsbijeenkomst voor leden, donateurs en belangstellenden in de Arc, Jeanne d'arclaan 8, A'veen U bent welkom vanaf u. (zie blz. 5) za 30 jan KNNV Winterwandeling in heempark De Braak, Amstelveen o.l.v. Ria Simon. Start u Amsterdamseweg/hoek Prins Bernhardlaan, Amstelveen (zie ) di 2 feb Lezing georganiseerd door Stichting Beschermers Amstelland over de toekomst van Amstelland gevolgd door een lezing over duurzaam weidevogelbeheer in Amstelland. Aanvang u. Aanmelden: info@beschermersamstelland.nl Info: zie za 13 feb KNNV lezing over de gierzwaluw door Gert de Jong & Koen Wonders in de kantine DNO, aanvang u. Plaats zie zo 14 feb Natuurwandeling in De Braak van 10:00-11:30 Start: Amsterdamseweg, bij de Banpaal, naast huisnr.204/206 Thema: Bomen in de winter *)Info zo 21 feb Natuurwandeling in de Noordelijke Oeverlanden van het Nieuwe Meer. Start om 10:00-11:30 bij de ingang Landschapspark De Oeverlanden aan het Jaagpad, Amsterdam. Thema: Bomen en mossen. *)Info zo 13 mrt Natuurwandeling Vogeleiland Amsterdamse Bos, Amsterdam Start: om 10:00-11:30 vanaf de Parkeerplaats Groot kinderbad Thema: Ontluikende natuur *)Info DE GROENE ZEGGE december

27 wo 17 mrt Algemene Ledenvergadering om uur in de Arc, Jeanne d'arclaan 8, Amstelveen *)Info IVN natuurwandelingen door natuurgidsen van IVN Amstelveen Aleid Offerhaus tel ( OVERIGE ACTIVITEITEN IVN-Cursussen Bomencursus periode 26 januari 2016 half juni 2016 zie blz. 9 Organisatie: IVN-Amsterdam - Kinderactiviteiten IVN-Amsterdam Vrije inloop 13:00-15:30. Amstelpark, De Rietschuur, Amsterdam Info: De 1e zondagmiddag van de maand doe-excursies voor kinderen in de basisschoolleeftijd onder begeleiding van een IVN-natuurgids, afwisselend in het Amstelpark of in het Amsterdamse Bos. Duur ongeveer 1½ uur. Verzamelen in het IVN-informatiecentrum de Rietschuur (Amstelpark) of in de Boswinkel (Amsterdamse Bos) open di t/m zo u. Graag opgeven voor de activiteiten. Informatie en aanmelden Yvon Kraaijeveld: (s avonds) of ivn.kinderen@gmail.com Kijk onder activiteiten op voor data, plaats en tijd. Activiteiten bevriende organisaties - KNNV afdeling Amsterdam Alle cursussen, excursies en lezingen op excursies@amsterdam.knnv.nl - Vereniging De Oeverlanden blijven Activiteiten zie - Tuinvereniging Langs de Akker, Langs de Akker 2, Amstelveen. Activiteiten zie - Groei en Bloei Amstelveen, Matterhorn 14, 1186 EC Amstelveen Info: DE GROENE ZEGGE december

28 - Bijenpark imkervereniging Amstelland Langs de Akker DA Amstelveen Info: H.S. Kooij, secretaris. hskooij@hetnet.nl of - Amsterdamse Bos, De Boswinkel, Bosbaanweg 5, 1182 DA Amstelveen. Open di t/m zo uur. Informatie: tel ; deboswinkel@amsterdam.nl - De Heimanshof - Wieger Bruinlaan 1 te Hoofddorp De heemtuin is geopend op werkdagen van 9.00 tot uur en tijdens activiteiten. Lezingen: 1e zondag v.d. maand van half drie tot half vier, niet in januari, juni t/m aug. Rondleidingen: het eerste weekend (za en zo) van juli, aug. van uur en de derde zaterdag v.d. maand u. Info: - Natuurvereniging De Ruige Hof *) De Ruige Hof is op maandag en woensdag geopend tussen uur en tijdens activiteiten. U bent dan altijd welkom voor informatie en een kopje koffie. Zie de Activiteitenkalender: T , post@deruigehof.nl. *) Natuurvereniging De Ruige Hof, Tuinhuis, Abcouderstraatweg 77, 1105 AA Amsterdam Zuidoost. INZENDEN KOPIJ 10 FEBRUARI 2016 DE GROENE ZEGGE december

29 LEDENADMINISTRATIE Mutaties periode 1 september december 2015 Nieuwe leden: - Nadia Bron, Amstelveen (per ) - Pieta Harsveld, Amstelveen (per gezinslid) Hans Koster, Amstelveen (per ) Nieuwe donateurs: - Erna Blussé, Amsterdam (per ) Afmeldingen per : - Agnes de Haan, A'veen, lid - Cock Koopman-Heuzen, A'veen, donateur - Carin Nyst, A'veen, donateur - Olivia Zeitsen, Abcoude, lid Omzetting: - Mariette Hoogeland, afgemeld als lid, aangemeld als donateur per Vriendelijk verzoek aan al onze leden en donateurs om wijzigingen in e- mailadres, woonadres en/of telefoongegevens zo vlug mogelijk aan mij door te geven.* * Mijn ( )adresgegevens staan op pagina 2 van de Groene Zegge. Lennie Stegeman, Penningmeester en Ledenadministratie C o l o f o n De Groene Zegge is het mededelingen- en informatieblad voor leden en donateurs van IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, afdeling Amstelveen. Het blad wordt vier keer per jaar, aan het einde van het kwartaal gratis aan leden en donateurs toegezonden. IVN is een landelijke vereniging van vrijwilligers die streeft naar meer natuur en een betere kwaliteit van het milieu. Zij doet dit door activiteiten op het gebied van voorlichting en educatie voor jong en oud, zoals excursies, cursussen, tentoonstellingen, enz. Het lidmaatschap is 22,-- per jaar (gezinsleden 8,00). Donateurs: v.a. 14,00 per jaar. Opzeggingen dienen vóór 15 november bij de ledenadministratie binnen te zijn. Ledenadministratie: Lennie Stegeman (zie bestuur) Info: Jaap de Jong, secretaris a.i., tel Website: Kopij aanleveren bij de redactie vóór de volgende sluitingsdata : 10/2, 10/5, 10/8, 10/11. Teksten bij voorkeur getypt en niet opgemaakt. Redactie: Hetty Kok (zie coördinatoren) I.v. m. auteursrechten dienen overgenomen teksten e.d. te zijn voorzien van bronvermelding en de goedkeuring van de auteur. De redactie behoudt zich het recht voor teksten in te korten. Foto's: Carla de Bruijn, Jeanine Brederoo, Willie Doorn-Meijne, Henk Glas, Henk Keizer, Marga Ronhaar, Jeannette Schenk. DE GROENE ZEGGE december

30 Vogels observeren in De Ronde Hoep DE GROENE ZEGGE december

31 COÖRDINATOREN Rondleidingen (maandelijks) Aleid Offerhaus Rondleidingen (op aanvraag) Aleid Offerhaus Tentoonstellingen Jeanine Brederoo IVN-kraam Els Poel-Hellinga Natuurgidsencursus info: Bestuur Bomencursus Bas ten Asbroek Insectencursus Els Poel-Hellinga Paddenstoelencursus Jenny Breij Vogelcursussen Marleen Andriessen Grassencursus Carla de Bruijn Insectenwerkgroep Els Poel-Hellinga Natuurfotografiewerkgroep Elly Riemens-Kruyff Paddenstoelenwerkgroep Henk Breij Plantenwerkgroep Henk Glas Vleermuizenwerkgroep i.o. Jan de Jong Vogelwerkgroep Marleen Andriessen Weidevogelbescherming Aad van Paassen PR Diana Erkelens Publiciteit Bert Bent Redactie de Groene Zegge Redactie Website Website Hetty Kok Jeannette Schenk Henk Breij DE GROENE ZEGGE december

32