Mits voorzien van duidelijke bronvermelding is overname uit deze publicatie toegestaan. Alle rechten worden door ERIKS nadrukkelijk voorbehouden.

Transcriptie

1

2 2 Mits voorzien van duidelijke bronvermelding is overname uit deze publicatie toegestaan. Alle rechten worden door ERIKS nadrukkelijk voorbehouden. No part of this publication may be reproduced without clear reference to the source. All rights expressly reserved by ERIKS.

3 Inhoud 6 De historie van ERIKS 10 Profiel 11 ERIKS wereldwijd 14 Voorwoord van de voorzitter van de raad van bestuur 15 Tien jaar ERIKS 18 Informatie over de organisatie, kernactiviteiten, markten en marktpositie 24 Missie, doelstellingen en strategie 30 Duurzaamheid / Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 34 Ontwikkelingen in Resultaten Medewerkers 46 Risico en risicobeheersing 50 Raad van bestuur 51 Overzicht clusters / groepsmaatschappijen / kernactiviteiten This Company Profile is also published in the English language. 3

4 en ERIKS deelt graag haar kennis met haar afnemers. Zo levert ERIKS door het inbrengen van kennis een positieve bijdrage aan het ontwikkelingsproces bij haar klanten. Dit resulteert onder andere in lagere ontwikkelingskosten, een lagere kostprijs, meer efficiëntie, lagere energiekosten en meer veiligheid. Wij streven continue naar meer functionaliteit voor minder geld. ERIKS ontwikkelt voortdurend nieuwe materialen in haar eigen materiaalonderzoekcentrum, komt met nieuwe besturingstechnieken en biedt de laatste technologische ontwikkelingen op het gebied van aandrijftechniek en stromingstechniek. Machine- en apparatenbouwers kunnen terugvallen op het brede ERIKS-assortiment: aandrijftechniek, bewerkte kunststoffen, rubbertechniek, hydraulische en pneumatische aandrijvingen, lagertechniek, besturingstechniek en stromingstechniek. Daarnaast levert ERIKS een breed assortiment industriële onderhoudsproducten. Kijk voor meer informatie op eriks.com/apparaten 4

5 5

6 De historie van ERIKS Midden de jaren 80 begon de groei van ERIKS door overnames daadwerkelijk vorm te krijgen. Naast overnames in Nederland en België ter versteviging van de marktpositie werd in 1988 de eerste overname van een gespecialiseerde distributeur in afdichtingstechniek in Noord-Amerika gerealiseerd. Later volgden er nog meer overnames. In 1994 werd de eerste stap op de Duitse markt gezet. Met de overname van Heusinger + Salmon in 1997 werd een belangrijke positie op de Duitse markt verkregen. Deze werd later door nog meer overnames uitgebreid. Arie Eriks Als zoon van de directeur van een zuivelfabriek zag Arie Eriks de behoefte aan onderhoudsproducten in procesinstallaties en richtte in 1940 de onderneming ERIKS Pakking en Rubber in Alkmaar op. Vanaf de oprichting heeft ERIKS zich gericht op de procesindustrie met afdichtingen, rubberslangen, rubber vormwerk en later met afsluiters en aandrijftechniek. De expertise die daarbij werd ontwikkeld, kon ook in andere procesindustrieën (chemie, olie en gas, energie, voeding) worden aangewend, maar ook in de advisering en toelevering van producten aan de machine- en apparatenbouw. ERIKS ontwikkelde haar marktpositie in Nederland en in 1956 werd de eerste vestiging in België geopend. Eind jaren 90 ontwikkelde ERIKS een nieuwe strategie met een daarop aansluitend nieuw business model (twin business model). Om dit te realiseren, werden belangrijke overnames in Nederland en België gedaan. In 2006 werd met de overname van Wyko een belangrijke positie op de Britse markt verkregen. Met de verkrijging van nog enkele gespecialiseerde distributeurs is daar nu de basis gelegd voor de ontwikkeling van het twin business model en de groei van ERIKS. Met de overname van Passerotti in 2006 werd ook de eerste stap in Polen gezet. In 2008 heeft ERIKS Econosto overgenomen. Gezamenlijk versterkten ERIKS en Econosto hun marktpositie in de kernactiviteit stromingstechniek aanzienlijk in Nederland, België, Duitsland, Groot-Brittannië en Zuidoost-Azië. Tevens verkreeg ERIKS vestigingen in Spanje en het Midden-Oosten. In de jaren 1960/1970 ontwikkelde ERIKS zich in Nederland en België met succes verder in de kernactiviteiten afdichtingstechniek, stromingstechniek en aandrijftechniek. Ook werden de eerste stappen gezet met de productroep industriële kunststoffen. Met een toen al breed en hoogwaardig assortiment werd de industriële eindgebruiker (onderhoud en OEM) direct benaderd. In 1977 werd de beursnotering van ERIKS aangvraagd en konden de ERIKS-aandelen via de effectenbeurs van Amsterdam worden verhandeld. In 2009 is ERIKS door SHV Holdings N.V. overgenomen en is de notering aan Euronext Amsterdam beëindigd. ERIKS zal zich als zelfstandige groep binnen het SHV-concern verder ontwikkelen. In de jaren 1970 en 1980 heeft een verdere expansie van ERIKS plaatsgevonden. De industriële afnemers volgend, werden vestigingen in Singapore (1979) en Maleisië (1980) geopend en werd de eerste vestiging in Frankrijk (1977) in gebruik genomen. 6

7 Kijk voor meer informatie op eriks.com/historie 7

8 8

9 en De olie- en gasmarkt is voor ERIKS een belangrijk marktsegment. De productie van olie en gas, het transport, de opslag en de verwerking vragen zeer hoogwaardige pijpleidingcomponenten. Dit is de wereld van ERIKS. ERIKS levert wereldwijd hoge druk proces- en pijpleiding kogelkranen voor olie- en gasinstallaties, bovengronds of op de zeebodem. Voor internationale contractors neemt ERIKS het totale projectmanagement op zich, inclusief de levering van afsluiters en actuators. Flensafdichtingen, instrumentatie, hydraulische componenten en systemen, processlangen en speciale dichtingen worden geleverd aan producenten van oilfield equipment en voor onderhoudstoepassingen. Kijk voor meer informatie op eriks.com/olie 9

10 Profiel ERIKS is een internationale industriële dienstverlener die een hoogwaardig en breed assortiment van werktuigbouwkundige componenten en daarop aansluitende technische en logistieke diensten aanbiedt. In het jaar 2009 is met gemiddeld medewerkers een omzet van EUR 993,8 miljoen gerealiseerd. Als vooraanstaande toeleverancier aan de industrie onderkent ERIKS haar rol in de distributieketen en in de samenleving. De huidige opvattingen over duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn verankerd in de strategie en bedrijfsvoering. Gebaseerd op passie voor technologie en een brede en diepe kennis van marktontwikkelingen, producteigenschappen, producttoepassingen, veredeling van de producten, logistiek en een op dit alles aansluitende moderne infrastructuur biedt ERIKS haar producten en diensten aan de industriële eindverbruiker aan. Hierdoor levert ERIKS een positieve bijdrage aan de bedrijfsvoering van haar afnemers en toeleveranciers, en haar omgeving. ERIKS levert aan ongeveer industriële afnemers (business-to-business), heeft een assortiment van meer dan artikelen, koopt wereldwijd in bij meer dan 1000 gekwalificeerde toeleveranciers en verzorgt per jaar bijna 3 miljoen verzendingen. De ERIKS-groep bestaat thans uit meer dan vijftig groepsmaatschappijen met vestigingen in 24 landen. Het geografische zwaartepunt van de activiteiten ligt in West- Europa waar circa 90 procent van de omzet wordt gerealiseerd. Daarnaast heeft ERIKS vestigingen in de Verenigde Staten, het Midden-Oosten en in Zuidoost-Azië. Het huidige assortiment, inclusief de daarin opgenomen technische en logistieke dienstverlening, is verdeeld in vijf kernactiviteiten: ERIKS heeft zich in het laatste decennium ontwikkeld tot een toonaangevende en innovatieve leverancier aan gedefinieerde segmenten van de industrie, die zowel de rol van specialist als die van brede MRO-leverancier vervult. De afnemers van ERIKS bevinden zich primair in de OEM- en projectenmarkt en de onderhoudsmarkt. Afdichtingstechniek Aandrijftechniek, incl. reparatie en monitoring van elektromechanische componenten en installaties Stromingstechniek Industriële kunststoffen Gereedschappen en onderhoudsproducten 10

11 ERIKS wereldwijd Organigram per 1 januari 2010 Business Development MIS en organisatie Enterprise Risk Management Treasury en belastingen Human Resources ICT ERIKS nv Raad van Bestuur ERIKS Management Board International Product Management European Account Management ERIKS België ERIKS Duitsland ERIKS Nederland ERIKS UK ERIKS* Rest van Europa ERIKS USA ERIKS Midden-Oosten ERIKS Zuidoost-Azië Omzet 2009 (EUR mln.) In % van de totale omzet Gemiddeld aantal medewerkers over ,0 13, ,4 14, ,7 30, ,9 28, ,5 2, ,6 2, ,6 6, ,1 1,6 107 Bij ERIKS nv waren in 2009 gemiddeld 19 medewerkers in dienst. * ERIKS Rest van Europa betreft de activiteiten in Polen, Frankrijk en Spanje. Elk van de landen wordt separaat aangestuurd. Vestigingen per 1 januari 2010 Europa - België - Duitsland - Frankrijk - Groot-Brittannië - Ierland - Luxemburg - Nederland - Polen - Rusland - Slowakije - Spanje USA - Californië - Oklahoma - Texas - Washington - Wisconsin Midden-Oosten en omringende landen - Verenigde Arabische Emiraten - Koninkrijk Saoedi-Arabië - Qatar - India - Pakistan Zuidoost-Azië - China - Maleisië - Singapore - Indonesië De ERIKS-groep heeft ook een vestiging in Nigeria, Afrika. 11

12 en Hoge druk, kraakinstallaties, hoge temperaturen, gevaarlijke vloeistoffen en gassen, en kritische processen kenmerken de wereld van petrochemie en raffinage. Een wereld waarbinnen ERIKS zich thuis voelt met afdichtingstechniek, afsluiters, instrumentatie en processlangen. Uitgebreide voorraden, on-site testing, system monitoring en lokale eigen productieeenheden voor afdichtingen maken ERIKS tot de betrouwbare industriële dienstverlener. Kijk voor meer informatie op eriks.com/petrochemie 12

13 13

14 Voorwoord van de voorzitter van de raad van bestuur Toen in september 2008 duidelijk werd dat de gevolgen van de kredietcrisis en de daaruit voortkomende economische teruggang niet aan ERIKS voorbij zou gaan, werden de bakens direct verzet. De goede relatie met afnemers en toeleveranciers zorgde ervoor dat onze balans niet al te zeer onder druk kwam te staan. Niemand had echter de ongekende teruggang in de vraag naar onze producten en diensten kunnen voorzien. Als eerste lieten de ERIKS-bedrijven actief in de machine- en apparatenbouw een sterke omzetdaling zien. Anders dan in het verleden kwam tegelijkertijd, door het afschakelen van productiecapaciteit bij onze klanten en door het doorvoeren van bezuinigingsmaatregelen, ook de onderhoudsmarkt sterk onder druk te staan. Gelukkig waren er ook marktsegmenten, zoals de energiemarkt en de scheepsbouw, waar het op basis van een uitstekende orderportefeuille opgebouwd in 2008, nog goed ging. Ook de voedingsmiddelen- en pharma-industrie waren stabiel. De eind 2008 opgestelde noodmaatregelen werden begin 2009 in al onze bedrijven doorgevoerd. Besparingen werden op alle fronten gerealiseerd, van ingehuurde diensten tot product prijzen en kosten van arbeid. Helaas ontkwamen we er niet aan om het aantal medewerkers aan te passen aan het lagere omzetvolume. Dit ging gepaard met het afbouwen van enkele honderden arbeidsplaatsen. In een aantal gevallen waren gedwongen ontslagen onvermijdelijk. Het werkkapitaal en de schuldenpositie werden sterk teruggebracht, waardoor ruim werd voldaan aan de voorwaarden van het bankconvenant. In 2009 werd een aanzet gegeven om het bestaande beleid rondom Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) meer focus te geven en meer in te bedden in de strategie. ERIKS erkent haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en ontwikkelt actief op een viertal terreinen nieuw en aanvullend MVO-beleid. De producten van het ERIKS-assortiment en onze applicatiekennis bieden onze afnemers de mogelijkheid hun MVO-doelstellingen te realiseren. Naast de producten zal er MVO-beleid worden uitgezet rondom de eigen ERIKS-organisatie, de maatschappij waarin ERIKS opereert en onze medewerkers. In april 2009 toonde SHV een meer dan serieuze interesse om ERIKS via een openbaar bod op alle uitstaande aandelen over te nemen. We kennen de uitkomst: na een aantal weken stevig onderhandelen lag er een onderhandelingsresultaat op tafel, waar alle belanghebbenden tevreden mee waren. Bestaande arbeidsvoorwaarden van medewerkers, de bestaande en de toekomstige financiering van ERIKS, het onderschrijven van de ERIKS-strategie en de juiste waardering van ERIKS werden naar tevredenheid geregeld. Uiteindelijk meldden ruim 99% van de aandeelhouders hun aandelen onder het bod aan en werd ERIKS een zelfstandige eenheid binnen SHV. Met de beëindiging van de beursnotering brak voor ERIKS een nieuw tijdperk aan. Tegenover het verlies van onze zelfstandigheid staat de steun van SHV om ERIKS langs de lijnen van de bestaande strategie verder uit te bouwen tot een wereldspeler. Na een moeizaam jaar is ERIKS er weer klaar voor om te groeien. De ambitie is er. Via dit Company Profile geven wij alle bij ERIKS betrokken belanghebbenden inzicht in wie ERIKS is, waar ERIKS voor staat en wat de doelstellingen en strategie van ERIKS zijn. Jan van der Zouw voorzitter raad van bestuur ERIKS nv 14

15 Tien jaar ERIKS Netto-omzet (x EUR 1 mln.) Gemiddeld aantal medewerkers (x 1 FTE)

16 16

17 Met de oorsprong in de voedingsmiddelenindustrie was het in de ontwikkeling van ERIKS een kleine stap naar de chemische industrie. Sanitaire toepassingen, veelal in gepolijst roestvast staal, liggen dicht tegen de materiaalbehoeften van de chemische industrie aan. Een uitgebreid assortiment slangen, afsluiters, afdichtingen en instrumentatie wordt gecombineerd met dieptekennis van materialen, toepassingen, regelgeving en uitgebreide in-house assemblage en productiecapaciteit. Kijk voor meer informatie op eriks.com/chemie 17

18 Informatie over de organisatie, kernactiviteiten, markten en marktpositie ERIKS nv De houdstermaatschappij stelt zich op als een strategische holding. Haar rol is die van vermogensverschaffer, initiator, motivator, implementator, bewaker en coördinator van de voor ERIKS ontwikkelde strategie. Zij draagt zorg voor de realisatie van de meerwaarde van de groep ten opzichte van de zelfstandige ondernemingen. Dit laatste betekent dat het management van ERIKS nv zich intensief met de definiëring en invulling van de strategie bij de diverse clusters/ondernemingen bezig houdt. Een decentrale organisatiestructuur geeft de ondernemingen de vereiste flexibiliteit, inventiviteit en kwaliteit om de afnemers adequaat te bedienen en als partner van toeleveranciers op te treden. Om de beoogde autonome groei en groei door overnames te kunnen besturen, is ERIKS ingedeeld in clusters. Cluster Een cluster, een groep van ondernemingen, bedient een gedefinieerd geografisch marktgebied, exploiteert meerdere kernactiviteiten en beschikt over alle disciplines om de gehele operationele bedrijfsvoering zelfstandig te verrichten. ERIKS kent 10 clusters. Iedere cluster heeft een of meer business units (Core Competence Centres). De business unit managers en accountmanagers zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de in deze Core Competence Centres opgenomen productgroepen. Ondersteund door product- en applicatie engineers worden vanuit deze business units de directe contacten met de OEM-afnemers, de gespecificeerde onderhoudsafnemers en met de (internationale) projectenmarkt voor de kernactiviteit 18

19 stromingstechniek onderhouden. Voor de ontwikkeling van de binnen een cluster aanwezige productgroepen en de daarbij behorende diensten, en de uitbreiding van het aantal productgroepen worden de cluster en business unit managers ondersteund door de speciaal daarvoor op groepsniveau aangestelde International Product Managers. Binnen een cluster zijn de regiomanagers verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de marktpositie in de gedefinieerde regio. Dit gebeurt via eigen regionale vestigingen. Hierbij onderhouden de vestigingen voornamelijk de directe contacten met de onderhoudsmarkt en bieden het totale assortiment van producten en diensten aan. Dit commerciële concept, waarbij twee bedrijfsmodellen worden ondersteund (het twin business model), stelt ERIKS in staat zowel de rol van specialist als die van brede MRO-leverancier te vervullen. Beide modellen maken gebruik van dezelfde leveranciers, voorraden, diensten en de binnen de cluster aanwezige kennis. Het twin business model is de basis voor de verdere ontwikkeling van ERIKS en zal in alle clusters en de daarin opgenomen ondernemingen worden ontwikkeld. Kernactiviteiten Het assortiment van meer dan werktuigbouwkundige componenten wordt verdeeld in zes kernactiviteiten en de daarin opgenomen productgroepen. Gereedschappen + MRO-producten 17% Industriële kunststoffen 3% Stromingstechniek 39% Omzet 2009 per kernactiviteit Afdichtingstechniek 10% Aandrijftechniek 31% ERIKS profileert zich nadrukkelijk als een innovatieve toeleverancier en dienstverlener aan de industrie en levert daardoor een wezenlijke bijdrage aan de bedrijfsvoering van haar afnemers en toeleveranciers. Dit kan alleen als duurzaamheid een prominente rol speelt in de bedrijfsvoering en de advisering aan de afnemers. Het hiervoor noodzakelijke innovatieve vermogen vraagt naast een hoogwaardig assortiment ook om een organisatie met passie voor technologie en een hoog kennisniveau. Deze kennis en passie voor technologie stelt ERIKS beschikbaar aan haar afnemers en toeleveranciers. Afdichtingstechniek Rubbertechniek O-ringen Dynamische dichtingen Aandrijftechniek Hydraulische componenten en slangen Mechanische en elektrische aandrijftechniek Lagertechniek Pneumatiek Reparatie en monitoring van elektromechanische componenten en installaties Stromingstechniek Afsluiters en instrumentatie Kunststof en metalen leidingsystemen Slangen en toebehoren Flensafdichtingen Industriële kunststoffen Gereedschappen en onderhoudsproducten 19

20 Binnen ERIKS worden bij iedere activiteit zes kenniselementen onderscheiden: 1. Kennis van de markt ERIKS beschikt over kennis van de vragende (afnemers) en de aanbiedende (sourcing) markt. Dit stelt de onderneming in staat pro-actief en tijdig nieuwe producten en diensten aan te bieden en nieuwe markten te betreden. 2. Kennis van de producten ERIKS beschikt over diepgaande kennis van de producten en hun eigenschappen. Wij delen deze kennis met onze afnemers via verschillende vormen van technische documentatie, elektronische media en persoonlijke advisering. 3. Kennis van de applicaties ERIKS is in staat - de huidige en toekomstige applicaties te doorgronden en te vertalen naar het gebruik van de juiste producten; - de vraagstukken van afnemers te vertalen naar nieuwe/te ontwikkelen producten (productontwikkeling); - mee te denken in de engineering ten behoeve van het ontwerp en onderhoud van nieuwe producten en systemen (Research & Development). Afnemers ERIKS bedient ongeveer afnemers in vele takken van de industrie, zoals (petro)chemie, olie en gas, pharma, voeding, biotechnologie, machinebouw, semicon, raffinage, energie, scheepsbouw en basisindustrie. ERIKS onderscheidt de volgende klanttypen of koopprofielen: Onderhoudsmarkt (MRO Maintenance Repair Overhaul) OEM (Original Equipment Manufacturers) Projecten Wederverkoop en export ERIKS biedt ook haar internationale afnemers een breed scala aan producten en diensten om de totale kosten aanzienlijk te verlagen. Installatiebedrijven en projecten 17,3% Omzet 2009 per type afnemer Wederverkoop en export 4,9% 4. Kennis van de veredeling van producten (customising) ERIKS vertaalt de wensen van de afnemer naar nieuwe specificaties van de producten en beschikt over faciliteiten voor het aanpassen van producten. ERIKS biedt onderhoudsfaciliteiten en -diensten ten behoeve van het verrichten van onderhoud aan door ERIKS te leveren/geleverde componenten en systemen. OEM 23,6% Omzet 2009 per marktsegment Onderhoud (rechtstreeks) 54,2% 5. Kennis van de logistiek ERIKS-medewerkers analyseren en stroomlijnen logistieke stromen en ontwikkelen op de afnemers afgestemde logistieke concepten (vanaf het vaststellen van de behoefte tot en met de betaling) voor zowel het administratieve als het fysieke deel van het proces. In samenwerking met de afnemers neemt ERIKS het gehele verwervingstraject over. 6. Kennis om de infrastructuur te optimaliseren ERIKS werkt zowel intern als naar haar afnemers toe aan een continue verbetering van de processen en de daarbij behorende infrastructuur. Energie 5% Dealers en wederverkopers 8% Overige industrie 14% Olie & Gas 10% Basisindustrie 7% Landbouw, voedingsmiddelen en pharma 10% Machinebouw 13% Maritiem 6% Chemie 6% Petrochemie 7% HVAC 9% Transportindustrie 5% 20

21 ERIKS past zich steeds aan haar veranderende rol in de keten aan en levert een positieve bijdrage aan de bedrijfsvoering van haar afnemers en toeleveranciers. Het onderkennen, ontwikkelen en onderhouden van de benodigde kennis is hierbij een van de meest uitdagende elementen. Hierdoor heeft ERIKS zich van een traditionele distributeur tot een industriële dienstverlener ontwikkeld. Vanuit het twin business model biedt ERIKS aan de OEM- en de om kennis en veredeling vragende onderhoudsafnemers - een bijdrage aan Research & Development - op de toepassing afgestemde componenten, sub-assemblies en systemen - haar rol binnen de kwaliteitsborging - efficiënte procurement en logistiek. aan de breed vragende onderhoudsafnemers - kennis van producten en applicaties - een verlaging van de totale kosten van de afnemer door het aanbieden van producten en diensten waardoor * het inkoopbudget en het kapitaalbeslag van de afnemer daalt * de beschikbare productietijd van de afnemer toeneemt * de energiekosten dalen * de emissie van vloeistoffen en gassen afneemt (schoner produceren) - onderhoudsdiensten en reparatiefaciliteiten - een efficiënt administratief en logistiek concept voor de toelevering van een breed en diep assortiment (verlagen van de transactiekosten). Tevens kan ERIKS vanuit de aanwezige kennis en vaardigheden naar de (internationale) projectenmarkt optreden als inkoper en kwaliteitsbewaker voor de toelevering van een uitgebreid assortiment van componenten en de daarbij behorende diensten. Marktpositie Het is voor ERIKS van belang haar geografische dekking voor de verschillende kernactiviteiten te vergroten en haar toeleveranciers voldoende volume en marktaandeel te bieden. 21

22 Dieptekennis van de markt van vraag en aanbod stelt ERIKS in staat een belangrijke rol te spelen bij de toelevering van speciale afsluiters voor stoomketels en energiecentrales. Wij vinden voor iedere toepassing wereldwijd het beste product zonder concessies te doen aan veiligheid en kwaliteit. Als een afsluiter niet bestaat, dan ontwerpen wij die. Uitgebreide voorraden maken het mogelijk ook projectmatig met aantrekkelijke levertijden te kunnen werken. Natuurlijk verzorgen wij op projectbasis ook alle benodigde documenten, tekeningen en druk- en materiaalcertificaten. ERIKS is ook sterk betrokken bij de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen, zoals biodiesel, zonne-energie en windturbines. ERIKS levert een breed scala van afdichtingen, in zelf ontwikkelde compounds, om te voldoen aan de meest kritische proceseisen. ERIKS hydraulische assemblies en lagers worden veelvuldig toegepast in windturbines. 22

23 Kijk voor meer informatie op eriks.com/energie 23

24 Missie, doelstellingen en strategie Missie ERIKS heeft de ambitie om te groeien en wil in al haar marktgebieden de internationale, toonaangevende en innovatieve industriële dienstverlener zijn, die een hoogwaardig en breed assortiment van werktuigbouwkundige componenten en daarop aansluitende technische en logistieke dienstverlening aan de industriële afnemers aanbiedt. ERIKS wil deze groei op een duurzame wijze bereiken, waarbij naast aandeelhouderswaarde ook waarde voor de overige bij de onderneming betrokken belanghebbenden wordt gerealiseerd. De volgende kernwaarden zijn bepalend voor wie ERIKS is en waar ERIKS voor staat: kennis van en passie voor technologie duurzaamheid integriteit onderling vertrouwen en respect klantgedrevenheid en prestatiegerichtheid. Doelstellingen Commercieel Aansluitend op de missie streeft ERIKS versteviging van haar marktpositie en uitbreiding van haar internationale aanwezigheid na. Bij de realisatie van de doelstellingen worden ook aspecten van duurzaamheid gedefinieerd. Deze zijn nader uitgewerkt op pagina 30 en 31. Organisatorisch ERIKS wil voor haar medewerkers een moderne, innovatieve en prestatiegerichte werkgever zijn. Om de afnemers adequaat te kunnen bedienen en om als partner van toeleveranciers te kunnen optreden, worden de verantwoordelijkheden diep in de decentrale organisatiestructuur neergelegd. Dit vereist van onze medewerkers een technologisch gedreven en klantgerichte instelling, waarbij onderlinge samenwerking, vertrouwen, respect en collegialiteit nadrukkelijk aanwezig zijn. 24

25 In haar streven om op elk gebied een moderne onderneming te zijn, zal ERIKS blijven investeren in de ontwikkeling van haar medewerkers, haar assortiment en haar infrastructuur (ICT, machines, opslagmethoden en gebouwen). Strategie De positie van ERIKS als Europese marktleider is in de laatste jaren in alle clusters aanzienlijk versterkt. Ter realisatie van de doelstellingen en rekening houdend met externe en interne ontwikkelingen zijn de speerpunten van de strategie als volgt nader onder te verdelen. Logistieke diensten en ICT De beheersing van de orderstromen, het verlagen van de transactiekosten en het beheersen van de kosten voor het houden van voorraden (Supply Chain management) is voor alle betrokkenen in de bedrijfskolom (toeleveranciers, distributeurs, afnemers) belangrijk. Ondersteund door een onder eigen beheer ontwikkelde e-portal (TradCom) en geavanceerde ICT beschikt ERIKS over een breed pakket van logistieke diensten dat hier direct op inspeelt. Deze diensten en het door ERIKS UK ontwikkelde Integrated Solutions zullen de komende jaren verder worden uitgebreid. ERIKS biedt op individuele afnemers afgestemde logistieke diensten aan. Autonome groei Deze kan alleen worden gerealiseerd wanneer in de bedrijfsvoering de wensen van de afnemer centraal staan en ERIKS zich positief onderscheidt van haar concurrenten. Dit vraagt van de clusters en de daarbij behorende groepsmaatschappijen dat zij beschikken over een innovatieve en flexibele instelling om de ontwikkelingen in de markt te onderkennen en het assortiment van producten en diensten daarop aan te passen. Om een adequate, efficiënte en hedendaagse dienstverlening aan haar afnemers te garanderen, maar ook om aantrekkelijk te blijven voor haar medewerkers, beschikt ERIKS over een moderne infrastructuur. Primair voor de groei van ERIKS is de verdere ontwikkeling van het twin business model. Belangrijke aspecten bij de ontwikkeling van het twin business model zijn: Ondernemerschap en managementontwikkeling In een sterk gedecentraliseerde organisatiestructuur en de daarbij behorende besluitvorming is het beschikken over medewerkers met een sterk gevoel voor ondernemerschap een noodzaak om groei te realiseren. Ter beheersing van de groei is het essentieel om ook in de toekomst ervaren en goed management in huis te hebben. Daarom beschikt ERIKS over uitgebreide Management Development programma s. KENNIS - Goed opgeleide medewerkers Het bewaken en daar waar nodig verbeteren van het kennisniveau geschiedt via de in de ERIKS University opgenomen opleidingsprogramma s, via contacten met scholen en opleidingsinstituten en ook via het aantrekken van nieuwe medewerkers. Couleur locale Elementair is dat met name voor de onderhoudsmarkt de afnemers in alle regio s met een couleur locale worden benaderd. Dit wordt gerealiseerd door in belangrijke industriële centra met eigen vestigingen aanwezig te zijn. European Account Management ERIKS heeft een platform opgericht om afnemers met internationale aanwezigheid actief te ondersteunen in de toelevering van producten en diensten en bij de verlaging van Total Cost of Ownership (TCO). Internationale projecten Via ERIKS-vestigingen in Duitsland, het Midden-Oosten en Nederland ondersteunen gespecialiseerde medewerkers de coördinatie van de certificering, de kwaliteitsbewaking en het toeleveren van grote pakketten afsluiters en aanverwante producten aan grote infrastructurele projecten. Hierbij richt men zich vooral op de nieuwbouw van energiecentrales, raffinaderijen, chemische installaties, olie- en gasinstallaties en grote infrastructurele projecten. Groei door expansie In de komende jaren zal ERIKS haar marktgebied in Europa via een roll-out strategie verder vergroten. Hierdoor ontstaat een aaneensluitend marktgebied van voldoende omvang waarin ERIKS haar afnemers en toeleveranciers een gelijkwaardig pakket van producten en diensten kan aanbieden. Daarnaast zullen ter versterking van de marktposities van de huidige activiteiten overnames binnen de bestaande marktgebieden plaatsvinden (verkrijgen van een top-3 positie). Tevens zullen de activiteiten in Noord-Amerika worden uitgebreid. 25

26 Medewerkers De bepalende factor voor het succes van een onderneming is de kwaliteit van de organisatie en van de medewerkers. Een duidelijke strategie met daarvan afgeleide, realiseerbare maar toch uitdagende doelstellingen, open en eerlijke arbeidsverhoudingen en goede, marktconforme primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn de ingrediënten voor een goede binding tussen ERIKS en haar medewerkers. Het bieden van goede mogelijkheden tot zelfontplooiing maakt hier onderdeel van uit. Het op groepsniveau vastgestelde Human Resources beleid wordt op clusterniveau vertaald naar concrete actieplannen. Wij verwachten van onze medewerkers een actieve inbreng bij het realiseren van de noodzakelijke groei en een hoge mate van eigen verantwoordelijkheid. Fysieke logistiek Bij de fysieke logistiek wordt onderscheid gemaakt tussen bulk- (ten behoeve van alle clusters), cluster- en vestigingsmagazijnen. De optimale verdeling wordt steeds op de ontwikkelingen in het distributiekanaal afgestemd. Bij alle ondernemingen wordt jaarlijks beoordeeld of aanpassing van de huisvesting en logistieke inrichting kan bijdragen aan een verbetering van de bedrijfsvoering. Synergie Daar waar mogelijkheden voor synergie aanwezig zijn, werken de groepsmaatschappijen samen. Speciaal daarvoor aangestelde International Product Managers zijn actief betrokken bij en mede verantwoordelijk voor het realiseren van synergie en het delen van kennis, zowel intern als extern. Efficiënte bedrijfsvoering Op dit punt heeft zowel de administratieve als fysieke logistiek de volledige aandacht van het management. Er is en zal worden geïnvesteerd in op de bedrijfsvoering aansluitende, geavanceerde systemen en huisvesting. Geavanceerd bedrijfsinformatiesysteem Het uitgangspunt is dat binnen één cluster alle ondernemingen gebruikmaken van een en hetzelfde bedrijfsinformatiesysteem (één cluster - één systeem). Bij alle clusters worden de functionaliteiten uitgebreid. Bij enkele clusters zullen in de komende jaren de bedrijfsinformatiesystemen worden vernieuwd. Ter realisatie van meer eenduidigheid in het assortiment en ter verbetering van de communicatie tussen de clusters en met de afnemers en toeleveranciers wordt geïnvesteerd in clusteroverschrijdende product- en klantinformatiesystemen. 26

27 27

28 Kunststof roosters Rubber vormwerkdelen Roterende afdichtingen Membraanafsluiters ANSI afsluiters Volledig assortiment pakkingen Slangen testen op locatie Logistieke dienstverlening Rubber slangen RVS slangen Als industriële dienstverlener levert ERIKS veel meer dan alleen maar een kwaliteitsproduct. ERIKS bundelt technische product- en toepassingskennis, eigen engineeringkennis en eigen productie-eenheden met state of the art logistieke dienstverlening, het overnemen van het complete inkooptraject van onze MRO-klanten en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo ontstaat er een unieke dienstverlening: kennis, procesmanagement, probleemoplossing en zorg voor een betere wereld, allemaal in een hand. Met ruim 1 miljoen verschillende producten, veelal leverbaar uit voorraad, is ERIKS de industriële onderhoudspartner. Als wij het product niet in voorraad hebben, dan maken wij het. Kijk voor meer informatie op eriks.com/mro 28

29 Vlakke rubber pakkingen Silipress slang Kunststof CPVC buis & fittingen Niveaumeting O-Ringen Membraan actuators Multiseal afdichtingen Bewerkte kunststof onderdelen Manometers RX terugslagkleppen PVC multibarslang GVK vloerroosters Waterslangen Kunststof spuitgietwerk Ontwikkelingen beginnen bij ERIKS. Bij onze application engineers en in ons materiaaltestcentrum, onze productontwikkelingsafdelingen en ons materiaalontwikkelingslaboratorium. ERIKS deelt haar producten toepassingskennis op het gebied van aandrijftechniek, afdichtingstechniek, stromingstechniek en bewerkte kunststoffen graag met haar afnemers. Zo levert ERIKS actief een positieve bijdrage aan Research & Development, innovatie en aan de verhoging van de productiviteit bij haar klanten. Kijk voor meer informatie op eriks.com/oem 29

30 Duurzaamheid / Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Bericht van de CEO We kunnen gerust stellen dat 2009 voor ERIKS een opmerkelijk jaar is geworden. Door de economische crisis is het bewustzijn gegroeid dat duurzaamheid, ook in moeilijke tijden, de basis vormt voor stabiliteit en groei. Door autonome groei en talrijke overnames hebben we ons in de afgelopen tien jaar van een traditionele distributeur tot een moderne industriële dienstverlener met zo n 5000 getalenteerde medewerkers ontwikkeld. Deze mensen en ons uitgebreide aanbod aan kwalitatief hoogwaardige producten, diensten en oplossingen maken dat ERIKS bij uitstek in staat is om haar afnemers te helpen bij de duurzaamheidsuitdagingen - zoals energie-efficiency, productiviteit, veiligheid, comfort en beveiliging - die dagelijks op hun pad komen. Duurzaamheid ligt aan de basis van wat we zijn en wat we doen. Energie-efficiency, met de grote sociale, economische en milieuimplicaties die hiermee gepaard gaan, is een voordeel dat aan veel van onze producten, diensten en onze eigen bedrijfsvoering verbonden is. Elke keer dat wij onze afnemers helpen om hun energiebehoefte te verkleinen, zorgen we voor een positief olievlekeffect dat resulteert in minder broeikasgasuitstoot, een schoner milieu en kostenbesparing op de langere termijn. Vanwege de wereldwijde economische situatie is het nu belangrijker dan ooit om vast te houden aan het verbeteren van de drievoudige eindresultaten van onze economische, milieu- en maatschappelijke prestaties. Voldoen aan onze eigen 30

31 ondernemingsdoelstellingen, waarin we streven naar uitmuntendheid, houdt in dat we veilig en efficiënt moeten werken en onze vaardigheden moeten gebruiken om vernieuwende oplossingen te ontwikkelen waarmee we kunnen inspelen op de uitdagingen die wijzelf en onze afnemers tegen komen. Het gaat daarbij om zeer uiteenlopende uitdagingen, van het investeren in innovatie tot het aanbieden van energiebesparende technische oplossingen en afdichtingsoplossingen voor de industrie. In het afgelopen jaar hebben we significante stappen gezet door de ontwikkeling van veel nieuwe afdichtingscompounds, nieuwe energiezuinige aandrijftechniekonderdelen en hoogwaardige stromingscontrolecomponenten. We zullen ondernemingsbrede milieu-, energie- en veiligheidsdoelstellingen formuleren en we blijven gebruik maken van de vaardigheden en oplossingen die we aan onze afnemers verstrekken om deze doelstellingen te kunnen halen. In de toekomst blijven wij onze deskundigheid en kennis aanwenden om toonaangevend te blijven bij het creëren en behouden van de veilige, comfortabele en efficiënte omgevingen waarin wij allen werken, leven en recreëren. We streven naar het stimuleren van innovatie in goederen en diensten waarmee wij onze toonaangevende positie kunnen behouden en onze interne productiviteit en industriële efficiency kunnen verbeteren. We stellen transparantie, eerlijkheid, respect en waardigheid op prijs in onze omgang met anderen: onze afnemers, medewerkers en de omgeving waarin we actief zijn. Samen werken we aan oplossingen voor een meer duurzame wereld, nu en in de toekomst. ERIKS hanteert vier duurzaamheidsstrategieën: Producten Leveren van vernieuwende en duurzame producten en diensten aan de industriële markt waardoor onze afnemers in staat zijn hun milieudoelstellingen te halen. Door gebruik te maken van de producten en diensten van ERIKS is het energieverbruik lager, is er minder stilstand van installaties, is er een lagere emissie in het milieu en wordt de veiligheid vergroot. Bedrijfsvoering Het verbeteren van het milieuprofiel van de eigen bedrijfsvoering van ERIKS: energie- en waterverbruik, afvalrecycling. Maatschappelijke verantwoordelijkheid Verbeteren van levenskwaliteit door de programma s voor maatschappelijke verantwoordelijkheid van ERIKS. Medewerkers Betrekken en toerusten van de medewerkers van ERIKS om duurzaam denken en handelen in hun dagelijkse activiteiten toe te passen. Voor alle vier hoofdpunten zijn en worden op groeps- en clusterniveau jaarlijks doelstellingen gedefinieerd. ERIKS streven naar duurzaamheid ERIKS richt zich op duurzame verbeteringsinspanningen die significant zijn en waarmee we de grootst mogelijke impact verwezenlijken. Ons streven begint bij de normen en waarden van ERIKS waarin duurzaamheid is opgenomen en komt tot uiting in de systematische en langetermijnaanpak. Kijk voor meer informatie op eriks.com/mvo 31

32 en De oprichter van ERIKS, Arie Eriks, begon in 1940 de bedrijfsactiviteiten met het toeleveren van pakkingen, afdichtingen, aandrijfriemen en slangen aan de zuivelindustrie. Ook vandaag de dag heeft een aantal ERIKS-bedrijven een sterke positie in de voedingsmiddelenindustrie. Met een specialisatie in sanitaire en gepolijste schone producten was het een kleine stap in de richting van de farmaceutische industrie en later naar de halfgeleiderindustrie. ERIKS ontwikkelde een breed programma afdichtingen, afsluiters, speciale slangen, instrumenten en kunststoffen voor toepassing in de voedings- en pharma-industrie. ERIKS is koploper en toonaangevend bij de ontwikkeling in het eigen materiaalontwikkelingscentrum van speciale rubber compounds voor de voedingsmiddelenindustrie. Naast productie- en assemblagecapaciteit beschikt ERIKS over een state of the art clean room. Kijk voor meer informatie op eriks.com/voeding 32

33 33

34 34 Ontwikkelingen in 2009

35 Overname door SHV Holdings N.V. Sinds haar oprichting in 1940 is ERIKS altijd een zelfstandige onderneming geweest. Vanaf 1977 waren de aandelen van ERIKS aan de beurs bij Euronext Amsterdam genoteerd. In april 2009 is het bestuur van ERIKS door SHV Holdings N.V. benaderd met het voornemen een bod op de aandelen ERIKS uit te brengen. Op 24 juni 2009 hebben SHV en ERIKS kenbaar gemaakt dat SHV een door het bestuur van ERIKS ondersteund bod op alle aandelen ERIKS zal uitbrengen. Dit bod was succesvol en per 12 augustus 2009 is ERIKS een 100% dochteronderneming van en een zelfstandige divisie binnen SHV. Het bestaande management van ERIKS zal met ondersteuning van de nieuwe aandeelhouder haar beleid en strategie voortzetten. Gevolgen van de kredietcrisis en de wereldwijde recessie Eind 2008 was het al duidelijk dat als gevolg van de kredietcrisis de economie in een wereldwijde recessie zal terechtkomen. Ook ERIKS heeft daar in alle landen van vestiging en in alle kernactiviteiten de gevolgen van ondervonden. Over geheel 2009 is de omzet autonoom met 19,6% gedaald. ERIKS was genoodzaakt in alle ondernemingen kostenbesparingsmaatregelen door te voeren. Met handhaving van haar commerciële slagkracht is de organisatie gedurende het jaar aan het lagere omzetniveau aangepast. In het verslagjaar is met succes veel aandacht en managementtijd besteed aan het beheer van het werkkapitaal en de schuldpositie bij de bankiers. Financieel - De omzet is in 2009 met 12,2 procent afgenomen tot EUR 993,8 miljoen (2008: EUR 1.131,5 miljoen). - Afname van de EBITA vóór bijzondere lasten met 37 procent tot EUR 58,0 miljoen (2008: EUR 92,1 miljoen). Bijzondere lasten vooral als gevolg van herstructureringskosten. - Amortisatie van uit overnames verkregen immateriële vaste activa van EUR 6,6 miljoen (2008: EUR 6,5 miljoen). - Het resultaat na belastingen is afgenomen met 58,6 procent tot EUR 21,9 miljoen (2008: EUR 52,7 miljoen). - Alle clusters hebben over 2009 een positieve EBITA gerealiseerd. Expansie In het jaar 2009 is één overname gerealiseerd: in maart zijn de activiteiten van de Duitse onderneming Arnold Frommeyer GmbH & Co. KG overgenomen. Met een 15-tal medewerkers wordt een omzet van EUR 3,0 miljoen gerealiseerd. Desinvesteringen van deelnemingen/activiteiten Per december 2009 zijn de activiteiten van Wyko Tire Technology, Inc. in de USA overgedragen aan het management van de onderneming. De activiteiten van deze onderneming behoorden niet tot de kernactiviteiten van ERIKS. Commercieel en organisatorisch - Belangrijke stappen voorwaarts gemaakt met de integratie van de in 2008 overgenomen ondernemingen. De activiteiten van Wielens Beheer bv en de Nederlandse en Belgische activiteiten van Econosto worden vanaf 2010 geïntegreerd in het business model van ERIKS Nederland en ERIKS België. - Verdere ontwikkeling van het beoogde twin business model in alle Europese clusters. Naast de versterking van de Core Competence Centres is ook de lokale aanwezigheid in vele regio s versterkt. - Uitbreiding van het assortiment in alle clusters. - Opzetten en installeren van een back office faciliteit in India ter ondersteuning van de activiteiten van ERIKS Midden-Oosten. Bedrijfsvoering en infrastructuur - Uitbreiding en modernisering van de huisvesting en assemblage- en productiefaciliteiten bij diverse ondernemingen, waaronder Siekmann-Econosto in Duitsland. Ook in Groot- Brittannië hebben ERIKS Sealing Technology voor de afdichtingsactiviteiten en Revolvo (ERIKS eigen producent van speciale lagers) nieuwe huisvesting in gebruik genomen. - Belangrijke stappen voorwaarts gemaakt met de roll-out van het bedrijfsinformatie-systeem SAP in Nederland en België en het ProAlpha-systeem in Duitsland, en de implementatie van een groepsoverschrijdend productinformatiesysteem. - Verbetering van de inrichting van de bedrijfsprocessen en de logistieke organisatie. - Start van de ERIKS University met opleidingsprogramma s voor managementontwikkeling en het op niveau houden en verbeteren van de zes kenniselementen. 35

36 ERIKS vervult in de wereld van nieuwbouwprojecten, in de olie- en gasindustrie, de petrochemie, de energiewereld, de scheepsbouw en in grote infrastructurele werken graag een rol bij het specificeren en selecteren van de juiste materialen en bij het ontwerpen en bouwen van speciale afsluiters, flensafdichtingen, slangen en koppelingen. Daarnaast wordt professioneel zorg gedragen voor het totale projectmanagement. Zo werd in 2007 een opdracht ter waarde van 40 mln. aan afsluiters geleverd voor de bouw van een petrochemisch complex in Sint Petersburg. 36

37 Kijk voor meer informatie op eriks.com/projecten 37

38 38

39 Resultaten 2009 Geconsolideerde winst- en verliesrekening In duizenden euro s Netto-omzet Operationeel resultaat (EBITA) Bijzondere baten en lasten Amortisatie immateriële vaste activa Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat vóór belastingen Belastingen Resultaat na belastingen Geconsolideerde balans In duizenden euro s 31 december december 2008 ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Leningen u/g Latente belastingvorderingen Afgeleide financiële instrumenten Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Handelsdebiteuren Activa aangehouden voor verkoop Overige vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal ACTIVA PASSIVA Eigen vermogen Aandelenkapitaal en reserves toerekenbaar aan aandeelhouders Aandeel derden Totaal eigen vermogen Langlopende verplichtingen Leningen en voorzieningen Kortlopende verplichtingen Totaal PASSIVA

40 De Europese scheepsbouwindustrie heeft de afgelopen jaren een stormachtige ontwikkeling door gemaakt door zich te specialiseren op speciale schepen en offshore modules. ERIKS en Econosto hebben hier volop van kunnen profiteren. Door de overname van Econosto heeft ERIKS een betere toegang tot de maritieme markt verkregen. Naast een compleet programma scheepvaartafsluiters en appendages voor nieuwbouw en onderhoud levert ERIKS onder andere hydraulische aandrijvingen, kunststofleiding systemen, afdichtingen en slangen. ERIKS Aandrijftechniek in Schoonhoven ontwikkelde en levert een reeks elektrische aandrijvingen voor het automatisch openen en sluiten van glazen deuren op passagiersschepen en luxe jachten. Revolvo, ERIKS eigen producent van split roller bearings, ontwikkelde een speciaal lager voor toepassing om schroefassen. Kijk voor meer informatie op eriks.com/scheepsbouw 40

41 41

42 Medewerkers Medewerkers Onze medewerkers zijn de belangrijkste succesfactor voor het leveren van optimale prestaties aan onze klanten. De doelstelling van ERIKS is om een aantrekkelijke werkgever te zijn. Door de toenemende vergrijzing en de hoge eisen en verwachtingen van (potentiële) medewerkers is het essentieel als werkgever meer te bieden dan een marktconform salaris. Het personeelsbeleid is daarom gebaseerd op vier pijlers: Dit beleid wordt in alle bestaande clusters en overgenomen ondernemingen stapsgewijs ingevoerd. ERIKS heeft als doelstelling een moderne infrastructuur waarin medewerkers in een prettige omgeving topprestaties kunnen leveren. Vooral de focus op ontwikkeling (kennis en vaardigheden) en carrièreflexibiliteit zorgt ervoor dat medewerkers in elke fase van hun carrière passend werk doen en gemotiveerd blijven. 1. persoonlijke ontwikkeling 2. carrièreflexibiliteit 3. coaching en communicatie 4. basisvoorwaarden (beloning en een goede werkomgeving). 42

43 ERIKS hecht veel belang aan een open communicatie en betrekt haar medewerkers op alle niveaus bij het definiëren van de doelstellingen en de bedrijfsstrategie. Alleen dan ontstaat er een werkomgeving waarin de strategie door de medewerkers wordt begrepen en gedragen. Uiteraard vindt regelmatig terugkoppeling plaats over de stand van zaken en de plannen voor de toekomst. Een belangrijke randvoorwaarde is vertrouwen en respect tussen het management en de medewerkers en tussen de medewerkers onderling. Dit is noodzakelijk om elkaar vragen te durven stellen, fouten te maken (en ervan te leren) en elkaar aan te spreken op het nakomen van gemaakte afspraken. Op deze wijze wordt een blijvend positieve werkomgeving gecreëerd. De ERIKS-ondernemingen werken volgens heldere richtlijnen en procedures en de arbeidsomstandigheden en veiligheidsvoorzieningen voldoen aan de daaraan te stellen eisen. Naast het aantrekken van goed gekwalificeerde medewerkers, krijgt ook de ontwikkeling van de medewerkers aandacht. Veel aandacht en tijd wordt geïnvesteerd in Management Development programma s. Daarnaast is in het verslagjaar de ERIKS University in het leven geroepen, een online virtueel platform dat cursussen en trainingsprogramma s voor medewerkers ter beschikking stelt. Uiteraard krijgen medewerkers terugkoppeling op hun functioneren in periodieke functioneringsgesprekken, waarin ook mogelijke carrièrewijzigingen (promotie, specialisatie, verandering van vakgebied of demotie) en vaktechnische opleidingen aan de orde komen. Het management van de ERIKS-ondernemingen wordt aangemoedigd zitting te nemen in vaktechnische en maatschappelijke belangenorganisaties en een bijdrage te leveren aan lokale, sociale en culturele gebeurtenissen. Gedragscode en naleving De gemeenschappelijke waarden van ERIKS, zoals gedefinieerd in de missie, komen tot uitdrukking in de gedragscode (Code of Conduct) en zijn van toepassing op alle medewerkers van de ERIKS-groep. In de gedragscode is vastgelegd dat ERIKS haar activiteiten uitvoert op basis van eerlijkheid en openheid en met respect voor de mensenrechten en de belangen van haar medewerkers. Alle medewerkers worden geacht de code na te leven en worden aangemoedigd elke overtreding of vermeende overtreding van de gedragscode of andere regels die van toepassing zijn binnen de ERIKS-groep te melden bij het management (klokkenluidersregeling). Het niet naleven van de gedragscode wordt beschouwd als een inbreuk op de zakelijke integriteit. Vanuit het Human Resources beleid worden contacten met scholen en opleidingsinstituten onderhouden. Het doel hiervan is dat ERIKS een bijdrage levert aan de vaktechnische inhoud van de opleidingen. Kijk voor meer informatie op eriks.com/medewerkers 43

44 In grote bouwprojecten zoals kantoorpanden, hotels, ziekenhuizen, musea en instellingen worden tal van ERIKS-producten toegepast. Dat varieert van elektromechanische aandrijvingen van liften, roltrappen, deuren en ventilatiesystemen tot kunststofleidingen, slangen en afsluiters in koel- en verwarmingssystemen. Zo leverde Econosto een wezenlijke bijdrage aan de koelinstallatie van de indoor skipiste in Dubai. ERIKS UK is betrokken bij het onderhoud van pompen en elektrische aandrijvingen van het drinkwaterbedrijf in Londen. Kijk voor meer informatie op eriks.com/utiliteit 44

45 45

46 Risico en risicobeheersing De raad van bestuur is verantwoordelijk voor de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Deze systemen hebben tot doel de belangrijkste risico s waaraan de onderneming is blootgesteld zo goed als mogelijk te beheersen, de realisatie van operationele en financiële doelstellingen mogelijk te maken en de naleving van wet- en regelgeving te waarborgen. Alle maatregelen die gericht zijn op de beheersing van de markt-, operationele en financiële risico s zijn samengebracht in een raamwerk Enterprise Risk Management. Dit raamwerk is als volgt te specificeren: Enterprise Risk Management HRM Treasury Insurance Risk Management Kwaliteitssystemen Interne rapportering Continuïteit van gegevensverwerking Stuurinformatie Externe accountant Verzekeringen ISO-certificatie Periodieke interne rapportering Interne audits verzekeringen Gedrags Code Verkoop- en inkoop voorwaarden Kwaliteit van producten en diensten Budget en planning cyclus Belastingen Calamiteiten planning De afgelopen jaren is het raamwerk bij de tot de ERIKS-groep behorende clusters en ondernemingen ingevoerd. De werking en opzet daarvan worden voortdurend geëvalueerd en waar nodig aangepast. Het totale raamwerk van het Enterprise Risk Management is zodanig ingericht dat - iedere cluster en onderneming voldoende inzicht heeft in de marktpositie en er duidelijkheid bestaat over de strategie en de te behalen financiële en operationele resultaten; - betrouwbare en tijdige informatie wordt verkregen over de gang van zaken in de verschillende clusters en ondernemingen en de daarbinnen te onderscheiden kernactiviteiten; - voldoende informatie wordt verkregen om te kunnen beoordelen of de continuïteit van de dagelijkse operationele activiteiten is gewaarborgd; - voldoende stuurinformatie (performance indicatoren) wordt verkregen ter beoordeling van de effectiviteit en efficiency van de primaire bedrijfsprocessen en ter verbetering daarvan; - de activa en de middelen van de onderneming goed worden beheerd en zijn beveiligd; - voldoende informatie wordt verkregen over eventuele lopende claims in verband met productaansprakelijkheid en de mate waarin deze risico s afdoende zijn verzekerd; - tijdig inzicht wordt verkregen in de kwaliteit en de beschikbaarheid van het noodzakelijke management; 46