Een project voor groep 1-8 van de basisscholen van het IVN veldhoven/vessem. Voorjaar 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een project voor groep 1-8 van de basisscholen van het IVN veldhoven/vessem. Voorjaar 2008"

Transcriptie

1 Een project voor groep 1-8 van de basisscholen van het IVN veldhoven/vessem. Voorjaar 2008 Vreemd: vlak bij Veldhoven midden tussen de landbouwgebieden zijn een paar vennen te vinden. Hoe komen ze daar? Waarom zijn er geen akkers van gemaakt? Waarom zakt het water niet weg? Iedereen met een vijver in de tuin weet hoe moeilijk het is water vast te houden. Zijn er 3 vennen? Verschillen ze van elkaar? Waar komen die vreemde heuvels vandaan? Op de luchtfoto zien we allemaal ribbels. Waarvoor zijn die? We vinden vreemde stenen (fundamenten) bij het water. Wat stond hier? Er is een vreemd rechthoekig uitgegraven stuk grond. Is dit inderdaad het zwembad van de barones? Er staan vreemde bomen met grote dennenappels. Langs het water staat een sterk geurend kruid. Wat is dat? Leven er dieren in het water? Zijn er bijzonder planten? Waarom komen hier mensen wandelen? Van wie is het gebied eigenlijk? Wie zorgt ervoor? Kortom vragen genoeg. Antwoorden moeten er komen. Doel: In de vorm van een spannende opdrachtentocht gaan de kinderen op zoek naar antwoorden op vragen, die ze zichzelf stellen of die door ons gesteld worden. Middelen: Voor de onderbouw zijn er 5 rugzakken met materialen. Voor de midden- en bovenbouw is er een kist met opdrachtenkaarten, zoekkaarten, verrekijkers, loepen, enz. Deze materialen moeten besproken worden bij Hetty Fokkens, tel

2 deel1: Project voor de onderbouw Voorbereiding op school: Helpen jullie mee om het raadsel van de Vlasroot op te lossen? Kennen jullie een raadsel? Voorbeeld: het is wit en als het valt is het geel. Een ei. Weten jullie wat een ven is? We gaan een spannende speurtocht houden bij een ven vol met water. Opdracht rond de school: Zet een korte speurtocht uit langs bomen en struiken bij school. Nummer ze van tevoren van 1 t/m.10. Laat de kinderen bladeren en schors vergelijken en bloemen zoeken aan de takken. Excursie: Verdeel de klas in evenveel groepjes als er gidsen/ ouders zijn. Elk groepje krijgt een rugzak met materialen mee. Loop een rondje om de Grote Vlasroot. Ook tegengesteld. Ga ook naar de Kleine Vlasroot. Dus groep 1 en 2 rechtsom, groep 3 en 4 linksom en groep 5 naar de Kleine Vlasroot. Langs de Grote Vlasroot zijn 12 stop-plaatsen, waar een raadsel opgelost moet worden. Zie kaartje. Afsluiting op school: Laat de kinderen in de watertafel of in de zandbak een ven uitbeelden of een tekening maken. Maak een tentoonstelling van gevonden materialen. 2

3 deel 2:Project voor de midden- en bovenbouw: Voorbereiding op school: -De kinderen zoeken op een plattegrond de Vlasroot op en bedenken vragen waarop ze een antwoord gaan zoeken. Erg leuk is ook om Google Earth of te gebruiken. Vragen als: Hoe komt dat water daar? Waarom liggen die vennen daar? Wat groeit er en wat leeft er? Excursie: -Bij aankomst op het parkeerterrein gaan alle kinderen naar de picknicktafel bij de parkeerplaats. De leerkracht installeert zich (mogelijk als rechercheur verkleed met politiejasje en politiepet) op het bankje met de materialenkist en de opdrachtenkaarten.hij blijft hier zitten als centrale post. De schoolgidsen en ouders lopen in het gebied rond de Grote Vlasroot en kunnen de kinderen helpen bij het oplossen van de raadsels. -Dan vertelt de leerkracht dat we het raadsel van de Vlasroot moeten oplossen. Ieder kind (groepje kinderen) dat iets gevonden heeft meldt dit aan de rechercheur, die het aantekent op zijn antwoordenblad. -De opdrachten worden uitgedeeld en de kinderen gaan op zoek, elk groepje met één of meer opdrachtkaarten. Als ze iets hebben opgelost, gaan ze naar de centrale post om dit te melden. Afsluiting op school: De gevonden oplossingen van het raadsel worden verwerkt in een verhaal. Niet opgeloste vragen zoekt men op op internet of in boeken. Het verslag wordt in de schoolkrant geplaatst en op de IVN-website geplaatst. Gemaakte foto s gebruikt men in een power-point presentatie. 3

4 Bijlage 1: Achtergrond informatie: Mogelijke antwoorden op vragen die opkomen als je rond de Vlasroot wandelt. 1. Hoe en wanneer is de Vlasroot ontstaan? Tijdens de laatste ijstijd werd het gebied bedekt met dekzand. Het landschap was open en de wind had vrij spel. De voornamelijk ZW-wind blies het zand tot de lemige ondergrond weg, richting noord-oost. Hier vormden zich stuifzandheuvels. Het ven vulde zich met regenwater, dat niet wegzakte. Hierdoor zou de langgerekte vorm van de Grote Vlasroot te verklaren zijn. 2. Wat is het verschil tussen de vennen en de visvijver? Grote Vlasroot Kleine Vlasroot Visvijver langgerekt ovaal met eiland/schiereiland Matige sliblaag moerige grond moerig eigen waterstand eigen waterstand grondwater zuur ph5 minder zuur ph6 basisch ph7 reliëf geleidelijk plotseling dieper erg steil Diepte minder dan 1 meter dieper dan 1 meter meer dan 10 meter diep 3. Wat is er verder gebeurd? Tussen 1920 en 1930 zijn er naaldbomen (vooral grove dennen) aangeplant. Deze bomen zijn dus ongeveer 80 jaar oud. Bij een poging om het gebied te ontwateren zijn er greppels gegraven. Ze zijn duidelijk op de luchtfoto te zien. Rond 1967 werd voor zandwinning de zgn. Super Vlasroot gegraven (zand voor de Poot van Metz). Later werd er vis uitgezet. Het schijnt dat er bij het afgraven een verbinding is gemaakt naar de Grote Vlasroot, waardoor men water met veel slib heeft afgevoerd naar de Dommel. Er werd grote schade toegebracht aan de bodem van het ven. Aan de noordkant is nog een duiker aanwezig. Er is ook een verbinding gegraven tussen de Grote en de Kleine Vlasroot. Er is trouwens ook een verbindingssloot gegraven tussen het weiland met drijfmest en de Kleine Vlasroot. De boer moest overtollig water kwijt. 4. Waar komen de fundamenten vandaan? Aan de NW-oever vinden we de fundamenten van een kraampje, waar de Fam. Van Kemenade s zomers drankjes en s winters bij het schaatsen een koek en zopie hadden. 5. Is er echt een zwembad geweest? Dezelfde familie zou dit rechthoekige zwembad hebben laten uitgraven. 6. Waarvoor dient het dammetje in de Grote Vlasroot. De bedoeling is onbekend. 4

5 7. Welke bomen groeien er? Grove den, zeeden, berk, Amerikaanse eik, inlandse eik, vuilboom, Amerikaanse vogelkers, lijsterbes, Oostenrijkse den, Corsicaanse den en Weymouth den 8. Welke planten komen we tegen? Veenmos, waternavel, pitrus, pijpenstrootje, braam, mossen, gagel, dophei, struikhei. 9. Welke vogels kunnen we zien? Specht, wilde eend, meerkoet, tjif-tjaf, roodborst, uil. 10. Omgeving: Let op het hoogteverschil. Aan weerskanten het stroomgebied van de Dommel en de Run. De ontginningen aan weerszijden van de Vlasrootvennen. Grote variëteit: weilanden, voedselarme vennen, voedselrijke visvijver, droge stuifduinen, moeras, diep water. 11. Bedreiging: Het fietspad langs de Kleine Vlasroot; honden, paarden, crossers, recreatie. Steeds de bedreiging van de voedsel-verrijking vanuit de omgeving. 12. Waardevol: Een mooi natuurgebied, uniek voor Veldhoven. Veel aandacht van de gemeente en het IVN. Onlangs veel bomen gekapt om het ven een open karakter te laten behouden, maar ook voor een beter windprofiel. Zeldzame planten en dieren: ijsvogel, klokjesgentiaan, veenmos, kikkers, hondsvisje, bosuil 5

6 Voorjaarsproject 2008: Het raadsel van de Vlasroot Bron: de Ahrenberger d.d. 13-Feb

7 Bijlage 2: Opdrachten voor de onderbouw Vandaag gaan we op zoek naar raadselachtige dingen rond de Vlasrootvennen. Verdeel de klas in evenveel groepjes als gidsen. Geef elk groepje een rugzak mee met materialen. Groepje 1 gaat naar de Kleine Vlasroot. Groepje 2 en 3 gaan rechtsom langs de Grote Vlasroot. Groepje 4 en 5 gaan linksom. Er zijn 12 stopplaatsen, waar een opdracht wordt gedaan. Zie plattegrond. 1. Hoe ziet de schors van een boom eruit? We bekijken een dikke boom. en vragen aan de kinderen hoe een boom water drinkt en hoe dat water bij de blaadjes komt (antwoord: met de wortels en via de stam net onder de schors omhoog). De kinderen mogen een schorsafdruk maken. Kijk ook met de kinderen, of andere bomen dezelfde schors hebben. Materiaal: papier, krijt. 2. Hoe hoog is die heuvel? We bekijken de heuvels (stuifduinen) en zeggen dat die heel lang geleden gemaakt zijn door weggeblazen zand. Zoek de hoogste heuvel. Laat de kinderen lekker een keertje op en neer rennen. 3. Leven hier ook dieren? We zoeken insecten e.d. Vang ze in een loeppotje. Bekijk ze samen met de kinderen; kijk naar de verschillende vormen en kleuren. Laat de kinderen een naam bedenken. Materiaal: loeppotjes. Zorg ervoor dat er geen zand in de loeppotjes komt, want zand veroorzaakt krassen en dan kan de inhoud niet meer goed gezien worden. 4. Leven hier ook konijntjes? We vragen aan de kinderen of ze weten hoe een konijn er uit ziet? Hebben ze wel eens wilde konijnen gezien? (Zie ook Sporenboekje). Vraag of ze weten waar konijntjes leven en ga dan op zoek naar sporen van konijnen - holen, graafwerk, keutels. Materiaal: sporenboekje. 5. Zijn hier ook babyboompjes te vinden? Alle bomen maken zaadjes, zodat er weer nieuwe bomen kunnen groeien. Soms zijn zaadjes klein, soms groot (eikels). We gaan op zoek naar kleine boompjes. 6. Is het hier nat of droog? We lopen van een droge heuvel richting het water. Zeg de kinderen dat er planten zijn die van droge voeten houden, maar ook planten die graag natte voeten hebben. Laat de kinderen kijken welke planten droog staan en welke nat. 7

8 7. Wonen hier ook vogels? We zoeken naar eenden en andere vogels. Welke kleuren hebben ze? Welke vinden ze het mooist? Maken ze ook geluid? Materiaal: verrekijker voor gids, kijkertjes voor de kinderen. 8. Wat vind je het mooiste plaatje? Zeg de kinderen dat dit een ven is; vennen komen in onze omgeving veel voor en zijn al heel oud. Laat ze met het kijkertje zoeken welk plekje ze het mooist vinden en laat ze vertellen waarom of wat ze mooi vinden. Materiaal: kijkertje. 9. Wat zijn dat voor vreemde sprieten? De gids plukt een stengel van de pitrus en haalt het groen eraf. Laat de kinderen ruiken en vertel eventueel dat ze heel lang geleden die witte stengeltjes gebruikten om olielampjes te laten branden. Laat de kinderen ook proberen om een pit(je) te maken. 10. Wat is dat voor een groot meer? Loop naar de visvijver en zeg, dat dit meer nog niet zo heel lang geleden gegraven is met buldozers. De mensen hadden zand nodig om wegen te maken. Daarom is het best diep. Er zwemmen vissen in het water en eenden op het water. Kijk ook eens of je nog meer vogels ziet en hoort. Zoek de fuut, de reiger, eenden, meerkoeten. 11. Wat zijn dat voor grote dennenappels? Kijk omhoog bij de zeedennen. Laat de kinderen dennenappels zoeken. Laat de grote naalden van de zeeden zien. Zeg dat andere naaldbomen niet zulke lange naalden hebben. Laat de kinderen zoeken naar andere dennenbomen en dennenappels. 12. Wat ruiken we hier? Loop naar een gagelstruik. Kneus een blaadje en laat de kinderen ruiken. Ruikt het lekker of juist niet? Vertel de kinderen, dat het heel vroeger gebruikt werd om beestjes (vlooien) uit de bedden te verjagen (die hielden niet van de geur). Vrije opdrachten: boompje verwisselen, op omgevallen bomen klimmen, tekenen in het zand (m.b.v. een stokje). Boompje verwisselen: zoek een aantal bomen (eentje minder dan het aantal kinderen); één kind krijgt geen "eigen" boom, de andere kinderen wel. Nu moeten de kinderen met boom van boom wisselen en het kind zonder boom moet proberen om sneller bij een (tijdelijk) "vrije" boom te zijn. De kinderen kunnen het beste onderling afspreken (mondeling of met gebaren) wie met wie van boom wisselt. Vaak lopen meer kinderen tegelijkertijd. Het kind dat dan zonder "eigen" boom is, moet vervolgens proberen weer een "eigen" vrije boom te krijgen. 8

9 9

10 Bijlage 3: Antwoordenblad midden en bovenbouw blad 1 Oplossingen van de raadsels van de Vlasroot door groep van de school R 1: Wat is het verschil tussen de westkant en de oostkant van de Grote Vlasroot? R 2: Hoe komen die grote bomen rond het ven? R 3: Leven er konijnen in de buurt? Waar? R 4 Waarom Wat is het verschil tussen de Kleine en de Grote Vlasroot? R 5: Waar komt de naam Vlasroot vandaan? R 6: Is er nog hei te ontdekken? Welke soort houdt van droge grond, welke van natte R 7: Zijn de beide vennen dieper dan 1 meter? R 8: Welke dieren leven hier? R 9: Wie gooit toch al die rommel weg? 10

11 groep blad 2 R 10: Welke mensen komen in dit gebied? R 11: Wat zijn dat voor vreemde ribbels aan de zuidkant van de Grote Vlasroot? R 12: Wat zijn dat voor vreemde stenen aan de noordkant van het ven? R 13: Is er echt een zwembad geweest waar vroeger gezwommen is? R 14: Hoe oud zijn de bomen om het ven? R 15: Gaan er nog meer bomen groeien rond het ven? Welke? R 16: Wat zijn dat voor grote dennenappels aan de bomen? R 17: Leven er ook dieren in de vennen? R 18: Waaruit bestaat de grond in dit gebied? R 19: Welke planten groeien er bij het water? 11

12 groep blad 3 R 20: Hoe komt het pitrus aan zijn naam? R 21: Hoe komt pijpenstrootje aan zijn naam? R 22: Waarom heet gagel ook wel vlooienkruid? R 23: Waar groeit waternavel? Verklaar de naam. R 24: Leven er ook insecten? Welke? R 25: er eekhoorns in de bossen? R 26: een spechtensmidse Wat ik verder ontdekt heb: Vragen, die bij ons zijn opgekomen en waarop we een antwoord gaan zoeken: 12

Raadsel 1: Wat is het verschil tussen de westkant en de oostkant van de Grote Vlasroot?

Raadsel 1: Wat is het verschil tussen de westkant en de oostkant van de Grote Vlasroot? Raadsel 1: Wat is het verschil tussen de westkant en de oostkant van de Grote Vlasroot? Loop een rondje om het ven; ga over het dammetje. Let ook op hoogteverschillen. Materialen: Neem het kompas. Raadsel

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten

Nadere informatie

4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje.

4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje. Sterke geuren Pluk een blaadje van een plantje. Wrijf erover met je vingers, en verkreukel het blaadje een beetje. Ruik nu eens. Laat elkaar je blaadje ruiken. Waar ruikt het naar? Aardegeuren Ga op de

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool.

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Alleen maar zand? Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Doelgroep: Groep 1 t/m 4. Plaats: Rond de zandbak bij de school of elders. Doel: Ontdekken wat er allemaal in de grond

Nadere informatie

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een

Nadere informatie

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur Geluiden Wees 1 minuut helemaal stil. Luister naar de geluiden om je heen. Hoeveel geluiden heb je gehoord? Welke geluiden heb je herkend? Je eigen geur maken Verzamel verschillende soorten blaadjes, mos,

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Lente

Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:

Nadere informatie

WERKBLAD mijn landschap

WERKBLAD mijn landschap WERKBLAD mijn landschap Hoe zie jij het landschap? Wat vind je mooi of belangrijk? Ga alleen of in groepjes aan de slag en maak - een presentatie op papier of digitaal - een gedicht, een verhaal of een

Nadere informatie

1 Actief in de natuur. Bodemgespuis en kriebeldiertjes

1 Actief in de natuur. Bodemgespuis en kriebeldiertjes Bodemgespuis en kriebeldiertjes Overal vind je kriebeldiertjes, als je maar goed kijkt. Zullen we eens samen gaan kijken of er hier ook diertjes zijn? Als je een diertje gevonden hebt, mag je roepen. Dan

Nadere informatie

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden Oude bomen meetlint In Amsterdam staan veel bomen. Sommige van die bomen zijn al heel oud en hebben veel meegemaakt. Bomen kunnen veel betekenen voor mensen. Denk bijvoorbeeld aan de kastanjeboom in de

Nadere informatie

Het is winter. op Landgoed Schothorst

Het is winter. op Landgoed Schothorst Het is winter op Landgoed Schothorst In de winter is er genoeg te zien en te beleven in de natuur. Tijdens deze wandeling kun je dat ervaren. 6 Enkeerdpad 1 Winterbloeiers Zelfs in de winter kun je soms

Nadere informatie

Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit.

Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Wat is dat dan precies, een ecoduct? Zo vroeg een jonge

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2

Voorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Voorbereiding post 5 De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: De eik elk seizoen anders, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

Thema Zintuigen. BSO in 2 nature Bushraft activiteit. www.in2nature.eu info@in2nature.eu. stichting in2nature. www.in2nature.eu info@in2nature.

Thema Zintuigen. BSO in 2 nature Bushraft activiteit. www.in2nature.eu info@in2nature.eu. stichting in2nature. www.in2nature.eu info@in2nature. BSO in 2 nature Bushraft activiteit www..eu info@.eu Thema Zintuigen www..eu info@.eu Johan en Sandra Van der Wielen Verbindingsweg 22 3921DM Elst (ut) 0318-471974 Triodos: 390288675 KvK: 30264584 Inleiding

Nadere informatie

WERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen

WERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal

Nadere informatie

Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009

Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009 Een project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2009 Doelgroep: groepen 1 t/m 4 Plaats: Dommelbeemden bij Veldhoven, te bereiken via de Runstraat, langs het Witven, bij bocht naar rechts kiezen voor

Nadere informatie

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2011

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2011 Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2011 Reuzen en dwergen Een project met GPS-en over bomen. We gaan op zoek naar Reuzen (grote bomen) en naar kleine dwergen (de zaailingen

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: zandhagedissen Groepje 2: mierenleeuwen Groepje 3: boompiepers Groepje 4: zandoorwormen Groepje 5: sneeuwvlo

Nadere informatie

Handleiding voor Gidsen

Handleiding voor Gidsen Ko Duinkonijn Groep 1,2 en 3 Handleiding voor Gidsen Bezoekerscentrum De Kennemerduinen: Zeeweg 12 2051 EC Overveen Tel: 023-54 11 123 Mail: info@np-zuidkennemerland.nl Website: www.npzk.nl IBAN: NL81INGB0000179758

Nadere informatie

Ontdekkingstocht duin, bos en strand

Ontdekkingstocht duin, bos en strand Ontdekkingstocht duin, bos en strand Opdracht 1 Het noorden van de kaart Start deze ontdekkingstocht op de parkeerplaats van Ecomare. Om te weten of je goed loopt, is het belangrijk dat je de kaart goed

Nadere informatie

Bosopdrachten. Praktijkopdrachten groep 7/8

Bosopdrachten. Praktijkopdrachten groep 7/8 Bosopdrachten Praktijkopdrachten groep 7/8 Inhoud..1 Determineren.2 Het bos van binnen naar buiten.5 Klimaat en sfeer in het bos 6 1) DOE JE OREN OPEN..6 2) VOEL EN RUIK..6 3) KLIMAAT..6 Boomdikte...7

Nadere informatie

Ga je mee op watersafari?

Ga je mee op watersafari? Informatie en reserveringen voor het Nationaal Park Weerribben-Wieden: www.np-weerribbenwieden.nl Beulakerpad 1 8326 AH Sint Jansklooster t 0527-246196 / 06-12890380 e n.vanderlaan@ivn.nl Ga je mee op

Nadere informatie

Wandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen

Wandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen Wandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen 3.5 km wandelen Maak een leuke korte wandeling door het Oisterwijkse bos langs enkele vennen, waaronder het Kolkven. Luister naar het geroffel van de spechten

Nadere informatie

Gierzwaluw. Boomleeuwerik. Witte kwikstaart. Nachtzwaluw

Gierzwaluw. Boomleeuwerik. Witte kwikstaart. Nachtzwaluw Boomleeuwerik Leeft in droge, schrale heidevelden met losse boompjes en boomgroepen. Broedt ook in jonge aanplant van naaldbos (spar of den). Gierzwaluw Broedt onder daken van oudere gebouwen in Roermond.

Nadere informatie

DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen

DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De

Nadere informatie

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in: Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

NME-leerroute Aarde, lucht en water

NME-leerroute Aarde, lucht en water NME-leerroute Aarde, lucht en water 3 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Wat hoor ik daar, een steentje in het water? Deze is zwaar en zakt naar de bodem. Wat zie ik daar, een mooie

Nadere informatie

Opdrachtenboekje. Waterkant

Opdrachtenboekje. Waterkant enboekje Dit boekje is van Naam:... School:... Groep:... Waterkant - 1 - Dit heb je nodig Lichtgrensmeter 2 loeppotjes aquariumbakje plastic lepel of klein schepnetje groot schepnet zoekkaart waterdiertjes

Nadere informatie

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek?

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? Hallo allemaal, welkom in dit waanzinnige park voor jong en oud! Vandaag krijgen jullie de kans om dit park in het echt te openen met elkaar. Dit gaan we doen op

Nadere informatie

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van

LESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van LESPAKKET ECOLOGIE HAVO / VWO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK ELAND Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen

Nadere informatie

Onderzoek op de Boerderij 2010 Buitenopdrachten

Onderzoek op de Boerderij 2010 Buitenopdrachten Onderzoek op de Boerderij 2010 Buitenopdrachten paard sporen stap draf Paarden hebben hoefijzers. Pak eens een hoefijzer uit de emmer en bekijk hem goed. 1 Waar zijn de gaatjes voor? Waar zijn hoefijzers

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 4-5

Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 4-5 Voorbereiding post 1 Werken voor hei en ven Groep 4-5 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Werken voor hei en ven, voor groep 4 en 5. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

Het onderzoek van de burgemeester 5/6

Het onderzoek van de burgemeester 5/6 Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten van Tienhovenlaan 5 5062 SK Oisterwijk Tel. 013-5231800 @ i bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

De Veluwe Opdrachten en Overzichten voor begeleiders

De Veluwe Opdrachten en Overzichten voor begeleiders De Opdrachten en Overzichten voor begeleiders Inhoud van de map ALGEMEEN Over Woordvoerders van de natuur Over de opdrachten en voorbereiding Praktisch: 2 vormen van begeleiden Overzicht opdrachten per

Nadere informatie

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken Water 1 en 2 5 Visje,visje, in de sloot Waterdiertjes vangen en bekijken Doelen Begrippen Materialen Duur Inleiding (10 minuten) De leerlingen: ontdekken dat er in de sloot behalve eenden ook andere dieren

Nadere informatie

Sporen uit verleden en heden

Sporen uit verleden en heden IVN-Veldhoven/Vessem 2004 voorjaar/zomer Doel van het project: -de kinderen ontdekken aan de hand van sporen welke dieren in het bos leven -ze ontdekken dat er lang geleden mensen hier hebben gewoond,

Nadere informatie

Gedicht over de Loonse en Drunense Duinen (Uit: Bergen Zand met hoedjes op van Elle van Lieshout en Erik van Os)

Gedicht over de Loonse en Drunense Duinen (Uit: Bergen Zand met hoedjes op van Elle van Lieshout en Erik van Os) Keutelgedichten Het konijntje Er was eens een konijntje en hij was echt niet dom hij keek wanneer hij drukken moest steeds even achterom Dan telde hij de keuteltjes die vielen in het gras zo wist hij elke

Nadere informatie

14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01

14 Speuren naar dieren Handleiding voor begeleiders 01 Handleiding voor begeleiders 01 Ten opzichte van 50 jaar geleden zijn veel diersoorten verdwenen. Dit is vooral een gevolg van de toename van de bevolking en de steeds grotere ruimte waarop mensen beslag

Nadere informatie

Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur.

Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur. Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur. Met Pim en Pientje op stap... Naar het beginpunt van de route Vanuit de hoofdingang van de Hoep gaat u meteen linksaf langs de drie vlaggen. U volgt

Nadere informatie

Expeditie Boswachterscode

Expeditie Boswachterscode Boswachterscode Ontdek jij je zesde zintuig? Kinderen tussen de 7 en 10 jaar opgelet! Zet je zintuigen op scherp. Volg het spoor van Benno Buitenpret. Speciaal voor jou heeft hij zijn persoonlijke en buitengewoon

Nadere informatie

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen In groep 1 en 2 hebben de leerlingen binnen dit thema geleerd dat er in de natuur verschillende kleuren, vormen en texturen te vinden zijn. De leerlingen in groep 3 en 4 richten zich in dit thema op bomen.

Nadere informatie

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde

Nadere informatie

Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a

Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a Inleiding Korte omschrijving van de les: In groepjes van 4 kinderen lopen ze begeleid de

Nadere informatie

50 NATUUR DINGEN DOEN HET GROEN

50 NATUUR DINGEN DOEN HET GROEN 50 NATUUR DINGEN DOEN IN HET GROEN Dit natuurdingenpaspoort 2014/2015 is van : Naam :. Adres :. Woonplaats : Email : Telefoon : Voorwoord Buiten spelen is leuk! Maar je moet wel kunnen ontdekken, klimmen,

Nadere informatie

Een bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem Najaar 2014

Een bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem Najaar 2014 Een bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem Najaar 2014 Doelgroep: groepen 5 t/m 8 Plaats: Zoek een interessant terrein. Vooral een plek met hoogteverschillen geeft leuke vergelijkingsmogelijkheden.

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. Werken voor de hei Groep 4-5

Voorbereiding post 1. Werken voor de hei Groep 4-5 Voorbereiding post 1 Werken voor de hei Groep 4-5 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 1: Werken voor de hei, voor groep 4 en 5. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

Ik laat je ontdekken hoe de mensen hier vroeger leefden. En je leert over de omgeving; over de grond, de bomen en de beestjes.

Ik laat je ontdekken hoe de mensen hier vroeger leefden. En je leert over de omgeving; over de grond, de bomen en de beestjes. HALLO! IK BEN EDDY DE EGEL. VANDAAG NEEM IK JE MEE OP ONTDEKKING IN DE SPITKEET! WIJ EGELS SCHARRELEN AL HEEL LANG TUSSEN DE MENSEN. MEESTAL ZIE JE ONS NIET MAAR WIJ ZIEN VAN ALLES! Ik laat je ontdekken

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. 1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.

Nadere informatie

Wriemelbeestjes. Aanwijzingen begeleider: Laat gevangen diertjes naderhand weer los.

Wriemelbeestjes. Aanwijzingen begeleider: Laat gevangen diertjes naderhand weer los. Spits je lepeloren Ga zitten en doe je ogen dicht. Draai je lepeloren naar alle kanten. Wat kun je allemaal horen? Hoor je andere konijnen? Sluipt daar een vos door de struiken? Of is het de wind? Laat

Nadere informatie

Wriemelbeestjes. Als je een holletje gaat graven kom je kleine beestjes tegen. Kun jij kleine beestjes vinden als je in de bladhoop graaft?

Wriemelbeestjes. Als je een holletje gaat graven kom je kleine beestjes tegen. Kun jij kleine beestjes vinden als je in de bladhoop graaft? Spits je lepeloren Ga zitten en doe je ogen dicht. Draai je lepeloren naar alle kanten. Wat kun je allemaal horen? Hoor je andere konijnen? Sluipt daar een vos door de struiken? Of is het de wind? Laat

Nadere informatie

De grond waarop wij wonen.

De grond waarop wij wonen. De grond waarop wij wonen. GROEP 7/8 Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de bovenbouw.

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 6-7-8

Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 6-7-8 Voorbereiding post 1 Werken voor hei en ven Groep 6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Werken voor hei en ven, voor groep 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

Bever. Laatste bever in Nederland. Over de bever

Bever. Laatste bever in Nederland. Over de bever Bever Laatste bever in Nederland Om te beginnen vertel ik jullie een verhaal over de laatste bever in Nederland! We gaan een eind in de geschiedenis terug, naar het jaar 1825. Een visser voer op de IJssel

Nadere informatie

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Als je naar de takken van de boom kijkt,

Nadere informatie

Wandelroute Zwarte Berg, vlak bij Drunen

Wandelroute Zwarte Berg, vlak bij Drunen Wandelroute Zwarte Berg, vlak bij Drunen 4.3 km wandelen Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen is een uniek stuifzandgebied in West-Europa. Op deze route zie je niet alleen zandheuvels, maar ook

Nadere informatie

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond?

Woordenschat les 8.1. Vervuilde grond? Woordenschat les 8.1 Vervuilde grond? Afgraven en de afgraving Afgraven is de grond of aarde weghalen door te graven. De afgraving is de plaats waar de grond wordt weggenomen. Boren We boren een gat in

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Vlinders in de tuin Vooral op warme dagen kun je veel vlinders zien in allerlei

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten Van Tienhovenlaan 4 5062 SK Oisterwijk Tel. (013) 591 5000 @ bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl i www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Boterbloemen in het gras

Boterbloemen in het gras Boterbloemen in het gras Achtergrondinformatie De boterbloem behoort tot de familie der ranonkelachtigen. De wetenschappelijke naam Ranunculus betekent in het Latijn: kikkertje. Veel soorten hebben namelijk

Nadere informatie

NME-leerroute Aarde, lucht en water

NME-leerroute Aarde, lucht en water NME-leerroute Aarde, lucht en water 3 Groep 1 Tilburg, BS Wandelbos Inleiding Kinderen meer in contact brengen met de natuur, dat is de doelstelling van het project Brede scholen als groen netwerk in de

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg

Doe- pad Watertorenweg Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Bochten in beken Groep 1-2-3

Voorbereiding post 5. Bochten in beken Groep 1-2-3 Voorbereiding post 5 Bochten in beken Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Bochten in beken, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkbladen

Nadere informatie

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de

Nadere informatie

Opdrachtkaarten heide

Opdrachtkaarten heide Opdrachtkaarten heide OPDRACHT 1: WAT ZIEN WE ONDER DE GROND? Elke grond is anders. Ze kan vochtig of droog zijn. Ze kan korrelig zijn. Of uit piepkleine plakkende deeltjes bestaan. Al deze elementen bepalen

Nadere informatie

Kasteelexpeditie. Kasteelexpeditie. Opdrachten in en rondom het Kasteel van Boxmeer

Kasteelexpeditie. Kasteelexpeditie. Opdrachten in en rondom het Kasteel van Boxmeer Opdrachten in en rondom het Kasteel van Boxmeer In groepjes verkennen jonge kinderen het Kasteel, liefst onder begeleiding van oudere kinderen of volwassenen (ouders). Maak van tevoren afspraken met Kasteelmuseum

Nadere informatie

Drie aardkundige monumenten

Drie aardkundige monumenten 10 Drie aardkundige monumenten Aardkundige monumenten geven iets weer van de ontstaansgeschiedenis van ons landschap. Een geschiedenis die ons honderden, duizenden of zelfs miljoenen jaren terugvoert in

Nadere informatie

Green spots voorjaarsproject IVN-Veldhoven/Vessem 2005

Green spots voorjaarsproject IVN-Veldhoven/Vessem 2005 Green spots voorjaarsproject IVN-Veldhoven/Vessem 2005 Het mooiste natuurgebied in/rond Veldhoven/Vessem Opzet: Bij dit project gaat het om de beleving van de natuur met alle zintuigen en de verwerking

Nadere informatie

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is... Een boom is een plant, alleen noemen de onderdelen anders. Een boom is namelijk een vaste plant met een houten stam en een kruin. Delen van de boom Laat

Nadere informatie

P Parkeerplaats. Natuurwandelpad Halfmijl. Halfmijl. Wandelroute. Bebouwing. Informatiebord. Bos. Verharde weg. Weiland. Onverharde weg.

P Parkeerplaats. Natuurwandelpad Halfmijl. Halfmijl. Wandelroute. Bebouwing. Informatiebord. Bos. Verharde weg. Weiland. Onverharde weg. prijs ƒ 2,50 e 1,25 VESSEMSEDIJK Wintelre Oerle Groote Vliet KLEINE VLIET Papegaaiencentrum KLEIN E Kleine Vliet VLIET Hoogeloon-Vessem Vessem Halfmijl Postelsche Weijer WEIJERSEWEG VESSEMSE DIJK HOOGELOONSE

Nadere informatie

Een onderbouwproject van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2010

Een onderbouwproject van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2010 Een modern sprookje Een onderbouwproject van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2010 Doelgroep: Groepen 1 t/m 4 Plaats: Doel: Materiaal: Rondom het Groot Meer tussen Vessem en Wintelre. Op een speelse

Nadere informatie

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3 Voorbereiding post 2 Met de mens mee Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Met de mens mee, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

Themawandeling Herfst

Themawandeling Herfst Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier

Nadere informatie

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel Staatsbosbeheer Nationaal Park Duinen van Texel Ruijslaan 92, 1796 AZ De Koog T 0222-317741 www.staatsbosbeheer.nl Wandelen Fietsen Paardrijden De Dennen Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 1-2-3

Voorbereiding post 1. Werken voor hei en ven Groep 1-2-3 Voorbereiding post 1 Werken voor hei en ven Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Werken voor hei en ven, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe Opdrachten thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: edelherten Sporen zoeken (+ Gipsafdruk maken) Groepje 2: hindes Groepje 3: kalfjes Groepje 4: zwijnen

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Mmm... lekker snoepen Groep 5-6

Voorbereiding post 5. Mmm... lekker snoepen Groep 5-6 Voorbereiding post 5 Mmm... lekker snoepen Groep 5-6 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 5: Mmm... lekker snoepen, voor groep 5 en 6. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Van eitje tot vlinder

Van eitje tot vlinder Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje

Nadere informatie

LANDGOED BEERZE. ROUTE 4,2 km

LANDGOED BEERZE. ROUTE 4,2 km LANDGOED BEERZE ROUTE 4,2 km Een heerlijke wandeling voor de hele familie door de bossen bij Beerze, vlak bij Ommen. Lekker lopen langs heide, stuifduinen en ook via het oude huis Beerze. Route gemaakt

Nadere informatie

NME-leerroute Bomen in het Wandelbos

NME-leerroute Bomen in het Wandelbos NME-leerroute Bomen in het Wandelbos 5 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen De oudste, dikste en hoogste levende wezens op aarde zijn bomen. In het Wandelbos gaan we bomen onderzoeken,

Nadere informatie

Grond onder je voeten

Grond onder je voeten Grond onder je voeten Hé hé, wie heeft z n voeten niet geveegd? Overal ligt modder. Kijk allemaal onder je schoenen! Loop je even door de tuin en daar begint het gezeur. Grond op de vloer vinden we blijkbaar

Nadere informatie

NatuurTechniek-leerpad voor groep 5-6

NatuurTechniek-leerpad voor groep 5-6 NatuurTechniek-leerpad voor groep 5-6 Algemeen: Werkwijze: Tussenpost: Doelstelling: Het leerpad heeft vragen en opdrachten over zeer verschillende onderwerpen Afhankelijk van de beschikbare tijd, omstandigheden

Nadere informatie

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

De Dennen. Wandelen. Paardrijden. Fietsen. Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel Staatsbosbeheer Nationaal Park Duinen van Texel Ruijslaan 92, 1796 AZ De Koog T 0222-317741 www.staatsbosbeheer.nl Wandelen Fietsen Paardrijden De Dennen Onderedeel van Nationaal Park Duinen van Texel

Nadere informatie

Project Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen

Project Planten ABC. Week 1ABC: Algemeen Project Planten ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Planten Planten eten, ademen en groeien. Sommige planten houden van natte grond. Anderen van droge grond. Sommige planten houden van veel zon en warmte. Anderen

Nadere informatie

Ontdek de eekhoorn. Ontdek de eekhoorn!

Ontdek de eekhoorn. Ontdek de eekhoorn! Rode Eekhoorn foto: Maaike Plomp Ontdek de eekhoorn! Ontdek de eekhoorn bestaat uit verschillende onderdelen. Deze zijn ook los van elkaar te gebruiken in de klas, de Buitenschoolse Opvang of elders. De

Nadere informatie

Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs

Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs Inhoud Inhoud... 2 1. De Melkveehouderij in onze streek... 3 1.1 Onze streek... 3 1.2 Wat is veen?... 3 1.3 Boeren vanaf het begin... 3 1.4 Koeien melken...

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Van ven en veen Groep

Voorbereiding post 4. Van ven en veen Groep Voorbereiding post 4 Van ven en veen Groep 5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 4: Van ven en veen voor groep 5, 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

DOCENT. Thema: Water BEESTJES IN DE SLOOT. groep 1 en 2. Stadshagen

DOCENT. Thema: Water BEESTJES IN DE SLOOT. groep 1 en 2. Stadshagen In en rondom is veel water te vinden, zoals slootjes, weteringen maar ook het Zwarte Water en de Millingerplas. In het thema water gaan de kleuters onderzoeken welke dieren er in en rondom het water bij

Nadere informatie