(senior)vriendelijk ziekenhuis

Transcriptie

1 zomer 2013 Nummer 18 Relatiemagazine van het Diaconessenhuis Leiden (senior)vriendelijk ziekenhuis OK-complex klaar 3 Opnameplein 7 De zorg voor onze oudere patiënten beperkt zich niet tot één afdeling. Eva, Marishka en José (vlnr) hebben net de vervolgopleiding geriatrisch verpleegkundige afgerond. Zij werken op verschillende afdelingen en delen hun kennis met hun collega s. José: Ik daag mijn collega s uit om mee te denken: wat heeft een oudere patiënt nodig? Wij moeten ons aanpassen aan de oudere, niet andersom. Inmiddels is er weer een nieuwe groep verpleegkundigen gestart met de vervolgopleiding. Het doel? De kwetsbare oudere patiënt van 70 jaar of ouder zo veilig en goed mogelijk de ziekenhuisopname te helpen doorlopen, ongeacht de (verpleeg)afdeling waar hij/zij zich bevindt. Het Diaconessenhuis: een seniorvriendelijk ziekenhuis.

2 Jolanda van Gorkum (l) en Ilona de Beer in een spreekkamer. Soms kunnen wij niet echt iets doen, alleen luisteren. Toegevoegde waarde Voor patiënten met MS en Parkinson is het gesneden koek. Naast hun afspraken bij de neuroloog, komen ze geregeld bij de verpleegkundige. Sinds kort hebben ook de epilepsiepatiënten hun eigen verpleegkundig consulent. Laagdrempeligheid, daar draait het om bij de verpleegkundig consulenten van de afdeling Neurologie. MS, Parkinson en epilepsie zijn chronische ziekten, en de patiënten komen dan ook regelmatig op het spreekuur van de neuroloog. Wij zijn complementair aan de neuroloog, zegt specialistisch verpleegkundige Jolanda van Gorkum. Nadat de diagnose is gesteld, komt de patiënt bij ons terecht. De specialist doet het medische deel van de behandeling, wij doen de rest. Luisteren Wij kijken naar het totaalplaatje, vult collega Ilona de Beer aan. We kijken welke gevolgen de ziekte heeft voor het dagelijks leven van de patiënt en waar de patiënt behoefte aan heeft. We begeleiden en stimuleren waar nodig. Onze patiënten kunnen ons bij problemen altijd bellen of mailen. Zonodig verwijzen we door naar andere specialisten of hulpverleners. Maar soms kunnen wij niet echt iets doen, alleen maar luisteren. Verschillende klachten De Beer en Van Gorkum draaien afwisselend spreekuren voor MS-patiënten. Daarnaast hebben ze ieder ook een eigen spreekuur. Van Gorkum heeft al jaren een wekelijks spreekuur voor mensen met Parkinson. Deze ziekte heeft veel varianten, en geeft veel verschillende lichamelijke en psychische klachten. Deze mensen komen om en om bij de neuroloog en bij mij. Ik zie ze in principe twee keer per jaar, maar ook regelmatig tussendoor. Dat werkt over het algemeen heel goed. Omdat ik coördinator ben van het regionale Parkinson-net, heb ik veel contacten en kan ik mensen zo nodig makkelijk doorverwijzen. Nieuw spreekuur Nieuw is het verpleegkundig spreekuur voor epilepsiepatiënten dat De Beer sinds januari wekelijks houdt. Ik zie alle epilepsiepatiënten. Zodra de diagnose epilepsie is gesteld, verwijst de neuroloog de patiënt naar me door. Het kan zijn dat ik de patiënt al eerder zie, als wordt vermoed dat hij lijdt aan epilepsie. Dan breng ik de situatie in kaart. Soms zie ik ook patiënten die nog niet de diagnose epilepsie hebben gekregen, maar al wel met veel vragen en onzekerheden zitten over de aanvallen die zij hebben. Ik probeer ze dan op weg te helpen en adviezen te geven hoe zij en hun omgeving met deze onzekerheid om kunnen gaan. Samen sterk Het zat er al aan te komen. Medisch microblogen die al jaren één maatschap vormen en twee kleine laboratoria die steeds meer samenwerken. Het Diaconessenhuis Leiden en ziekenhuis Bronovo uit Den Haag hebben de activiteiten van de laboratoria medische microbiologie gebundeld. De analisten van Bronovo werken sinds half december in het Diaconessenhuis. Ze zijn gedetacheerd. Om alle mensen en activiteiten te huisvesten is een tweede laboratoriumlocatie gerealiseerd op de begane grond van het ziekenhuis. Hier is de bacteriologie gehuisvest. Het oude lab op de tweede etage is aangepast voor onder meer serologie en moleculaire biologie. De samenwerking heeft verschillende voordelen. Er komt meer specifieke expertise beschikbaar en er kan makkelijker in nieuwe technieken worden geïnvesteerd. Dit vergroot de kwaliteit van de dienstverlening. Daarnaast kan de doorlooptijd voor bepaalde testen worden verkort. Het onderzoeksaanbod en het niveau van service blijft gehandhaafd en zal op termijn zelfs worden uitgebreid. 2

3 Iedereen die er ervaring mee heeft, weet het: een verbouwing is geen pretje. Het geeft behalve een hoop gedoe ook rommel en stof. Véél rommel en véél stof. En dat zijn nou net zaken die een verbouwing van een operatieafdeling extra lastig maken. Verbouwing OK-complex afgerond Klaar! De ruimte voor opslag van apparatuur. Elk apparaat heeft een vaste plek. Het heeft acht jaar geduurd, maar nu is het OK-complex dan eindelijk klaar. In januari is fase 4 van de verbouwing opgeleverd: een nieuwe holding (= voorbereidingskamer) en een nieuwe verkoeverkamer (= uitslaapkamer), een opslagruimte voor apparatuur, een opslag voor steriele materialen, disposables en instrumentarium, nieuwe kleedruimtes en een nieuwe koffiekamer. De laatste twee bevinden zich een etage hoger, in de ruimten waar vroeger de verloskamers waren gehuisvest. Goederen rechts Het doel van deze laatste fase van de verbouwing was een scheiding van patiënten-, goederen- en personeelsstromen, vertelt teamleider Erwin Hazelaar. In de oude situatie liep alles door elkaar over dezelfde gang. Nu gaan de goederen naar rechts, de patiënten rechtdoor en het personeel komt vanaf de vierde etage. Daarnaast wilden we de overdracht van de patiënt, van verkoeverkamer naar afdelingsverpleegkundigen, in de verkoeverkamer zelf laten plaatsvinden. En dat blijkt goed te werken. De overdracht verloopt veel rustiger. Kijkoperaties Het hele project startte met de sloop van twee OK s en belendende ruimten. Hier zijn drie nieuwe OK s gebouwd: twee endoscopische operatiekamers, waar voornamelijk kijkoperaties worden verricht, en één speciale kamer voor orthopedie. In de tweede fase is het Behandelcentrum OK, beter bekend als BOK, aangepakt. OK s 6 en 7 zijn van de grond af opnieuw opgebouwd. In deze OK s worden hoofdzakelijk poliklinische operaties gedaan. Daarnaast zijn een aparte voorbereidingsruimte voor oogpatiënten en een wachtruimte gerealiseerd. De derde fase was de minst ingrijpende. De OK s 4 en 5 werden gerenoveerd en aangepast aan de nieuwste eisen. periode hebben we voortdurend overlegd met clustermanager techniek Ralph Holland, medisch specialisten en de afdeling infectiepreventie. We hebben ten slotte te maken met allerlei richtlijnen en hygiëneregels. Je moet je realiseren dat alleen al het weghalen van een plafondplaatje stof geeft. En wat een bouwer beschouwt als een beetje stof, betekent voor ons dat we dagen bezig zijn met schoonmaken en steriliseren. We zijn heel tevreden met het resultaat, besluit Hazelaar. Alles is ruim, licht en opgeruimd. Het hele project heeft veel flexibiliteit gevraagd van alle medewerkers en gebruikers, maar het was het waard! Schoonmaken Het lastige van dit soort verbouwingen is dat ze plaatsvinden in een lopend bedrijf, zegt Hazelaar. Vooral de laatste fase, die plaatsvond in het hart van de afdeling, vroeg om een strakke planning en goede communicatie met alle betrokken partijen. Gedurende de hele verbouwings- Erwin Hazelaar bekijkt het operatieprogramma van die dag + de personele bezetting. Op de schermen is de patiënt gedurende het gehele operatieproces te volgen. 3

4 Moreel beraad is samen stilstaan bij de vraag: wat is goede zorg voor déze patiënt op dít moment? En dat stilstaan doen de verpleegkundige teams zes keer per jaar onder leiding van geestelijk verzorger Michiel de Leeuw. Begonnen op de interne en de oncologie, is het moreel beraad inmiddels uitgebreid naar de verpleegafdelingen cardiologie, urologie en gynaecologie/obstetrie. Vanuit de Stuurgroep Ethiek is De Leeuw gespreksleider tijdens het moreel beraad. We houden ons niet bezig met grote principes. We praten over concrete dilemma s die opkomen tijdens de zorg voor patiënten, zoals: een patiënt moet? zo snel mogelijk mobiliseren, maar zegt Wegens succes uitgebreid teveel pijn te hebben. Kom je hem tegemoet of houd je vast aan het protocol? Aan het denken zetten De Leeuw bedenkt het onderwerp niet zelf: Dat doen de verpleegkundigen. Zo blijft het concreet en herkenbaar. De oplossing is in elke situatie weer anders. Het gaat telkens om die ene patiënt. En soms kunnen dingen niet opgelost worden. Het is belangrijk om in ieder geval het dilemma scherp te krijgen en je met elkaar af te vragen: wat zouden we in deze situatie moeten doen? Die persoonlijke bewustwording is belangrijk als je werkt in de zorg. De goede dingen We generaliseren niet, benadrukt hij. Het gaat telkens om die ene patiënt. Iemand vertelt zijn dilemma, bijvoorbeeld: moeten we toestaan dat deze patiënt rookt, ook al hindert het zijn behandeling? We zetten alle voors en tegens op een rij. Veel problemen lijken praktisch, maar zijn vaak moreel van aard: er schuilt een overtuiging onder en een belang. Ethiek speelt een belangrijke rol in het werk en zo leren verpleegkundigen dat te herkennen. Er is nooit een makkelijke oplossing, dat vind ik het leuke aan het moreel beraad. Je komt er niet met regels alleen. Stomaverpleegkundigen Hanita Knetsch en Ineke Rook timmeren gestaag aan de weg. Ze verhuisden naar een ruimere en praktischere kamer én kregen het vinkje voor goede stomazorg. De Nederlandse Stomavereniging onderzocht hoe de stomazorg in de Nederlandse ziekenhuizen is geregeld. Daarbij is onder meer gekeken naar de manier waarop de stomaverpleegkundigen hun patiënten informeren en begeleiden, hun bereikbaarheid en aanwezigheid, en de openingstijden van de polikliniek. Het Diaconessenhuis voldoet aan de normen goede stomazorg Ineke Rook (l) en Hanita Knetsch. Goede stomazorg en kreeg een vinkje op de website van de Nederlandse Stomavereniging. Rook: Dit is voor de patiënt een handige manier om er achter te komen waar goede stomazorg wordt verleend. Kamer mét toilet Om voor het vinkje in aanmerking te komen, moeten de stomaverpleegkundigen ook beschikken over een spreek-/behandelkamer. Die hadden ze al wel, maar de dames zijn kort geleden verhuisd naar een veel ruimere kamer die ook nog beter bereik- baar is. Deze kamer is ideaal, vertelt Knetsch enthousiast. Er is voldoende ruimte voor een rolstoel of een rollater en we hebben nu ook een eigen toilet. Dit heeft als voordeel dat we eventueel met de patiënt kunnen meekijken hoe hij normaal gesproken zijn stomamateriaal verwisselt. Rook: Ook bij het leren spoelen is een eigen toilet een uitkomst. De nieuwe werkruimte zorgt ervoor dat wij de voorlichting en instructie in een prettige omgeving kunnen geven, waar de patient zich meer op zijn gemak voelt. 4

5 Een beetje thuiskomen Lean van Gerven: internist-oncoloog/ chef de clinique interne geneeskunde Als geboren en getogen Noordwijkse, voelt werken in het Diaconessenhuis een beetje als thuiskomen. Hiervoor werkte ik gedurende anderhalf jaar in Lelystad in MC Zuiderzee. Mijn artsopleiding heb ik gedaan in het LUMC. De specialisatie tot internistoncoloog deed ik in Rotterdam in het Erasmus MC en in de Daniel den Hoed, het oncologisch centrum van het Erasmus MC. Het Diaconessenhuis is een fijn ziekenhuis om te werken. De lijnen zijn kort en je leert snel iedereen kennen. De werksfeer is prettig, doordat men zeer betrokken en toegankelijk is. Met het oog op de regionale samenwerking hoop ik bij te kunnen dragen aan de ontwikkelingen van de oncologische zorg binnen de regio. Digitaal verwijzen en terugverwijzen Verwijsbrief verleden tijd Sinds 28 mei verwijzen de meeste huisartsen uit de regio hun patiënten digitaal naar de specialist in het ziekenhuis. Een link tussen het huisartseninformatiesysteem en het ziekenhuisinformatiesysteem, ZorgDomein genaamd, maakt de papieren verwijsbrief overbodig. Als een huisarts een patiënt naar het ziekenhuis wil doorverwijzen, logt hij via het huisartsensysteem in in ZorgDomein, aldus projectleider en clustermanager zorg Ilse van Veldhuizen. Hij krijgt dan een overzicht van het zorgaanbod en de toegangstijden van de aangesloten instellingen. Vervolgens kiest hij het specialisme, de aandoening, de juiste zorgvraag én het ziekenhuis dat de voorkeur heeft, en stuurt hij de verwijzing digitaal naar dat ziekenhuis. De patiënt krijgt een nummer waarmee hij zelf bij het ziekenhuis een afspraak maakt. Als hij het nummer doorgeeft aan het afsprakenbureau of invoert in ons online afsprakensysteem afspraak via internet, zijn in het ziekenhuisinformatiesysteem het specialisme en de aandoening al zichtbaar. En bij de afspraak beschikt de specialist over alle benodigde informatie. De papieren verwijsbrief wordt overbodig. Bij de afspraak beschikt de specialist over alle benodigde informatie. Wat is ZorgDomein ZorgDomein is een gezamenlijk project van het Diaconessenhuis Leiden, Rijnland Ziekenhuis, LUMC, GGZ Rivierduinen, SCAL Medische Diagnostiek, Huisartsenvereniging Rijnland, Sleutelnet en REOS. Het hele project bestaat uit digitaal verwijzen en digitaal terugverwijzen. De huisartsen en specialisten maken samen afspraken over de benodigde informatie. Huisartsen kunnen via ZorgDomein ook verwijzen naar de afdeling Radiologie van het Diaconessenhuis. 5

6 Preoperatieve onderzoeken gebundeld Opnameplein Patiënten die een operatie moeten ondergaan, krijgen te maken met het opnameplein. Dit is een polikliniek speciaal voor onderzoeken die voorafgaand aan een operatie moeten plaatsvinden. Narcose of plaatselijke verdoving, hoe is de gezondheidstoestand, welke medicijnen worden geslikt, hoe gaat dat nou precies op de verpleegafdeling? Het zijn allemaal zaken die ruim voor de operatie met de patiënt worden besproken. Voor deze zogenaamde preoperatieve screening zijn verschillende afspraken nodig: een consult op de polikliniek anesthesiologie, een gesprek bij de apothekersassistent, en bij een wat langere opname een afspraak met de verpleegkundige. Klantvriendelijk Voorheen plande het Opnamebureau de afzonderlijke afspraken en kregen de patiënten brieven met data thuisgestuurd. Daniëlle Werkman, teamleider van het Opnamebureau en coördinator van het opnameplein, vond deze werkwijze niet echt klantvriendelijk. Wij bepaalden wanneer de patiënten langskwamen voor de preoperatieve screening en wanneer de operatie zou plaatsvinden. Maar onze data waren niet altijd de keuze van de patiënt. Daarom wilden we de afspraken voor de preoperatieve De specialist moet precies weten welke medicijnen iemand gebruikt. screening zoveel mogelijk combineren en op één locatie laten plaatsvinden: het opnameplein. Dit is een centrale wachtruimte met daaromheen de spreekkamers van de anesthesioloog, de apothekersassistent en de verpleegkundige. Ook het Opnamebureau is bij het opnameplein gevestigd. Samiye Kirtorun in het kantoor van de polikliniek gynaecologie en obstetrie. mensen die het algemene nummer van het ziekenhuis bellen, willen een afspraak maken of een assistente van een polikliniek spreken. Om te zorgen dat men zo snel mogelijk door de juiste persoon wordt geholpen krijgt de beller als eerste een keuzemenu te horen met de tekst: Welkom bij het Diaconessenhuis Leiden. Belt u voor het maken van een afspraak, toets 1. Voor andere vragen, blijft u aan de lijn, u wordt doorverbonden Zeventien jaar oude telefooncentrale maakt plaats voor moderne interactie. Welkom bij het Diaconessenhuis Leiden De klachtenfunctionaris had het er maar druk mee en ook medewerkers hadden genoeg te klagen over de telefonische bereikbaarheid van het Diaconessenhuis. Teamleider polikliniek gynaecologie en obstetrie Samiye Kirtorun verwacht dat de klachten verstommen met de komst van de nieuwe centrale. Het nieuwe systeem kent veel mogelijkheden, vertelt Kirtorun. De meeste met de receptie. Belt men direct naar een polikliniek, dan komt ook eerst de vraag of men een afspraak wil maken. Zo ja, dan wordt degene automatisch doorverbonden met het afsprakenbureau. Als er wachtenden zijn, krijgt degene die belt ook informatie hoeveel dat er zijn. Zo kan men kiezen om te wachten of later terug te bellen. Dit soort informatie was voorheen niet beschikbaar. Door het stroomlijnen van de vraag, zullen bellers nu sneller de juiste persoon aan de telefoon krijgen. 6

7 Welke medicijnen gebruikt u precies? Het opnameplein bestaat uit een grote wachtruimte met daar omheen ruimtes voor gesprekken met de anesthesioloog, de verpleegkundige, de apothekersassistente en de opnamemedewerker. Voor iedere afspraak in het ziekenhuis, en dus ook bij de afspraak met de apothekersassistente, moet de patiënt een actuele lijst bij zich hebben van de medicijnen die hij gebruikt, zegt ziekenhuisapotheker Rolf Toornvliet. Zo n medicatieoverzicht kan hij ophalen bij zijn eigen apotheek. Echt, dat is heel belangrijk, want de behandelend specialist moet precies weten welke medicijnen iemand gebruikt. Dit totaaloverzicht is essentieel om ervoor te zorgen dat de patiënt de beste passende behandeling krijgt. Een behandeling die is afgestemd op het huidige medicijngebruik en de gezondheidstoestand. Helaas hebben veel mensen zo n overzicht niet bij zich en dat is jammer. Het kost onze apothekersassistenten dan veel tijd om de juiste gegevens te achterhalen. Op de foto Hoe werkt het precies? Als de patiënt van de specialist heeft gehoord dat hij een operatie moet ondergaan, krijgt hij van de doktersassistente informatie. Daarna moet hij eventueel bloed laten prikken en een ECG (= hartfilmpje) laten maken. Vervolgens gaat de patiënt naar het Opnamebureau. Hier maken we een foto van de patiënt voor in het dossier. Zo hebben we een gezicht bij de naam en dat verhoogt de patiëntveiligheid, vertelt Werkman. Vervolgens maakt de medewerker in overleg met de patiënt één afspraak voor de preoperatieve screening. Een afspraak dus voor het bezoek aan de anesthesioloog, de apothekersassistent en eventueel de verpleegkundige. De patiënt krijgt hierover ook informatie mee. Operatiedatum Na de preoperatieve screening kan de medewerker van het Opnamebureau, mits de anesthesioloog hiervoor toestemming heeft gegeven, meestal direct een operatiedatum vastleggen. In overleg met de patiënt natuurlijk! Het opnameplein en het Opnamebureau zijn gehuisvest op de eerste etage van de poliklinieken, route 15. Een medewerker van het opnamebureau maakt een foto van de patiënt voor haar digitale dossier. Familiekamers De ingerichte kamer op de afdeling cardiologie. Ze hebben dezelfde naam en zijn alle drie gesponsord, maar daarmee houdt het vergelijk op. De familiekamer van cardiologie en die van de afdelingen oncologie en interne geneeskunde hebben verschillende functies. Een rustige ruimte waar patiënten en familie zich even kunnen terugtrekken, waar men kan wachten en overleggen of kan praten met een zorgverlener. Daar is de familiekamer van de afdelingen cardiologie, CCU en IC voor. Om de voormalige vergaderruimte in te richten, kreeg de afdeling een bijdrage van het Wijnaendts Francken/Boekee Steunfonds, het aan het Diaconessenhuis verbonden fonds. In januari was de feestelijke opening van de kamer. Sfeervol De verpleegkundigen hebben de kamer met veel enthousiasme ingericht en het resultaat mag er zijn. Comfortabele meubels, een kleurig vloerkleed, een TV en een schilderij van de hand van afdelingsmedewerker Anita Drinkwaard. De sfeervolle ruimte voorziet duidelijk in een behoefte. Veel patiënten en hun familieleden hebben er al gebruik van gemaakt. Afscheid De familiekamers op de afdelingen oncologie en interne geneeskunde hebben een andere functie. Deze familiekamers zijn voormalige verpleegkamers die zijn omgebouwd voor patiënten die nog kort te leven hebben. De patiënt wordt er verzorgd en zijn naasten kunnen er verblijven. Met een bedrag van stichting Roparun, zijn verpleegkundigen aan de slag gegaan om de kamers zo in te richten qua sfeer en kleur, dat de patiënt en zijn naasten zich kunnen voorbereiden op een zinvol afscheid en een waardig levenseinde. Deze kamers zijn op in december geopend in het bijzijn van een afvaardiging van de stichting Roparun. 7

8 Spoedpoli interne geneeskunde De internisten en Maag-Darm-Leverartsen hebben geen eigen EHBO. Om huisartsen en patiënten toch snel van de dienst te kunnen zijn, is er de spoedpoli. Dit is een dagelijks spreekuur waarvoor huisartsen patiënten kunnen aanmelden. De wachttijd voor een afspraak bij de polikliniek interne geneeskunde is over het algemeen niet lang, ongeveer een week. Toch kan het gebeuren dat een huisarts er niet gerust op is en een patiënt eerder wil doorsturen. In dat geval kan hij contact opnemen met de dienstdoende specialist en de patiënt aanmelden voor het spoedspreekuur. Internist dr. Erwin Planken: Tussen en uur is een van ons beschikbaar om deze patiënten te zien. Het gaat dan om patiënten zonder duidelijke (opname)indicatie. Ook mensen met problemen op het gebied van maag-, darm-, en leverziekten kunnen bij ons terecht. Na de intake verwijzen wij hen zonodig door naar een MDL-arts. Uiteraard kan via de spoedpoli laboratoriumonderzoek of radiologisch onderzoek worden gedaan. Als een patiënt later in de middag wordt aangekondigd, kan deze in principe de volgende dag langskomen. Op pad met de ipad Beetje bij beetje wordt het digitale patiëntendossier verder uitgerold. Ook de afdelingen Fysiotherapie en Diëtetiek zijn digitaal. Maar zij doen dat op een bijzondere manier. De medewerkers van beide afdelingen werken zowel op de polikliniek als in de kliniek. Op de polikliniek loggen ze in op hun eigen computers. Op de patiëntenkamers in de kliniek kunnen ze inloggen op de computers aan de muur. Maar dat vonden ze niet patiëntvriendelijk en soms ook onhandig, want deze computers worden ook door de verpleging gebruikt. systeem en zo het patiëntendossier bij de patiënt aan bed openen en bijwerken. De diëtisten kozen voor een laptop. Zij zitten veel aan het bed van de patiënt en met de laptop kunnen zij direct alle gegevens invoeren. Extra voordeel van het digitaal werken is dat het systeem direct het aantal calorieën en eiwitten berekent dat de patiënt heeft gegeten. Daardoor De diëtisten kunnen hun bevindingen snel verwerken en advies geven. Bijna is het zover: voor de eerste keer op stap met de ipad. Nog even checken of alles werkt. De fysiotherapeuten, logopedisten en ergotherapeut bedachten een oplossing: ze bezoeken hun patiënten met een i-pad in de hand. Dankzij Wifi kunnen zij inloggen op het ziekenhuisinformatie- kunnen de diëtisten hun bevindingen snel verwerken en advies geven. En dankzij de koppeling tussen de diverse systemen zijn de rapportages meteen beschikbaar voor de andere zorgverleners. Primeur Europees kwaliteitskeurmerk voor ziekenhuisapotheek Als eerste in Europa voldoet de ziekenhuisapotheek aan de nieuwe Europese kwaliteitsnorm Zorg en welzijn Kwaliteitsmanagementsystemen. Dit is een nieuwe ISO 9001norm die is aangevuld met specifieke kwaliteitskenmerken voor de gezondheidszorg. Kenmerken zoals het inventariseren van risico s en het voldoen aan de door de organisatie geformuleerde prestatiekenmerken. Dit zijn veiligheidsaspecten rondom het voorschrijven en toedienen van medicatie bij zowel klinische als poliklinische patiënten, en scholing van apotheekmedewerkers. Tijdens de visitatie door inspecteurs van Lloyds zijn protocollen doorgelicht en is de praktijk getoetst. Ziekenhuisapotheker dr. R. Fijn en zijn team zijn blij met het keurmerk. We werken met elkaar op hoog niveau en we streven naar de hoogste mate van veiligheid voor patiënten én medewerkers. Het is goed dat dit internationaal wordt erkend. U&Wij is het relatiemagazine van het Diaconessenhuis Leiden Redactie Ingrid van der Bent, Yvon van Egmond (eindredactie) en Madelon Hengeveld Contact: redactie@diaconessenhuis.nl Fotografie Yvon van Egmond, Vormgeving HSTotaal, Haarlem Druk Haarmans, Beverwijk Houtlaan 55, 2234 CK Leiden