STAAT VAN DE INSTELLING MBO. ROC Menso Alting

Transcriptie

1 STAAT VAN DE INSTELLING MBO ROC Menso Alting Plaats : Groningen BRIN nummer : 14NZ Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 8 februari 2013 Datum vaststelling : 26 april 2013

2 Pagina 2 van 48

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING CONCLUSIE EN VERVOLGTOEZICHT Conclusie Vervolgtoezicht INSTELLINGSBREDE RESULTATEN Oordeel kwaliteitsborging op instellingsniveau Risico s op relevante indicatoren RESULTATEN PER OPLEIDING Pedagogisch werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang) Helpende zorg & welzijn Maatschappelijke zorg (Medewerker maatschappelijke zorg) Manager handel (Filiaalmanager) BIJLAGEN Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebieden Bijlage II Overzicht cp-codes Bijlage III Beoordeling aspecten en indicatoren kwaliteitsborging instellingsbreed Bijlage IV Beoordeling aspecten en indicatoren opleiding Opleiding Pedagogisch werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang), Opleiding Helpende zorg & welzijn, Opleiding Maatschappelijke zorg (Medewerker maatschappelijke zorg), Opleiding Manager handel (Filiaalmanager), Pagina 3 van 48

4 Pagina 4 van 48

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs voerde in januari 2013 een onderzoek naar de Staat van de instelling uit bij ROC Menso Alting. Dit onderzoek heeft betrekking op het mbo. ROC Menso Alting is een roc met ongeveer 560 studenten en een twintigtal opleidingen. De instelling heeft één onderwijslocatie in Groningen. Een vestiging, die met dezelfde naam studenten opleidt in Zwolle, valt onder Landstede. Het onderzoek heeft tot doel om de stand van de kwaliteitsborging van de instelling te bepalen en om de risico's voor de onderwijskwaliteit in te schatten. De Staat van de instelling wordt elke drie jaar opgemaakt en bestaat uit een analyse van gegevens, een instellingsbreed onderzoek en een kwaliteitsonderzoek bij een of meer opleidingen. De informatie over de instelling die bij de inspectie aanwezig is, zoals het jaarverslag, financiële gegevens, opbrengstgegevens, uitkomsten tevredenheidonderzoek en signalen is geanalyseerd en is aangevuld met onderzoeken op uw instelling. Tijdens het onderzoek zijn gesprekken gevoerd met studenten, docenten en management, zijn aanvullend documenten onderzocht en zijn onderwijsactiviteiten geobserveerd. Ook maakte een gesprek met het college van bestuur deel uit van het onderzoek. De volgende opleidingen zijn onderzocht: cpcode 1 Gebied Onderwijsproces Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie ovd , Pedagogisch Werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang) 92632, Pedagogisch Werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang) leerweg bol, niveau 4, locatie Vondelpad 4, Groningen cpcode 1 Gebied Onderwijsproces Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie ovd , Helpende Zorg & Welzijn 92640, Helpende Zorg & Welzijn leerweg bol, niveau 2, locatie Vondelpad 4, Groningen Pagina 5 van 48

6 cpcode 1 Onderwijsproces Gebied ovd , Maatschappelijke Zorg (Medewerker maatschappelijke zorg) Gebied Examinering en diplomering 92650, Maatschappelijke Zorg (Medewerker maatschappelijke zorg) Leerweg, niveau, locatie leerweg bol, niveau 3, locatie Vondelpad 4, Groningen cpcode 1 Gebied Onderwijsproces Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie kch , Manager handel (Filiaalmanager) 93492, Manager handel (Filiaalmanager) leerweg bol, niveau 4, locatie Vondelpad 4, Groningen De resultaten van het onderzoek naar kwaliteitsborging leiden, in combinatie met geconstateerde risico s en de resultaten van de kwaliteitsonderzoeken, tot een risicobepaling voor uw instelling. De omvang van de risico's bepaalt mede het vervolgtoezicht. De inspectie heeft zich bij het onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader bve Dit is te vinden op De normering is als bijlage I toegevoegd aan dit rapport. In hoofdstuk 2 leest u de conclusies waaronder ook het vervolgtoezicht voor de instelling. De resultaten van het instellingsbrede onderzoek naar kwaliteitsborging en de resultaten van de analyse kunt u lezen in hoofdstuk 3. De resultaten van de kwaliteitsonderzoeken van de onderzochte opleidingen vindt u in hoofdstuk 4. 1 Voor de beoordeling van de opbrengsten is gebruikgemaakt van cijfers uit BRON, schooljaar In bijlage II zijn de opleidingen van de onderzochte cp-codes opgenomen. Pagina 6 van 48

7 2 CONCLUSIE EN VERVOLGTOEZICHT In dit hoofdstuk geven we aan welke conclusie we trekken uit het onderzoek naar de Staat van de instelling en wat het vervolgtoezicht voor u inhoudt. Het vervolgtoezicht is bepaald op basis van het onderzoek naar kwaliteitsborging, het kwaliteitsonderzoek en de analyse van risico s. In het onderzoek naar de Staat van de instelling geven we een oordeel over de kwaliteitsborging. We gebruiken daarbij een vierdeling: goed, voldoende, onvoldoende of slecht. Voorts geven we aan in welke mate er risico s zijn geconstateerd. Daarbij gebruiken we een driedeling: geen risico s, enkele risico s of veel risico s. In de hoofdstukken 3 en 4 volgt een nadere onderbouwing van de oordelen. 2.1 Conclusie Op basis van de resultaten uit het onderzoek naar de Staat van de instelling komen we tot de conclusie dat de kwaliteitsborging bij ROC Menso Alting voldoende is. Voorts concluderen we dat er enkele risico s zijn voor de kwaliteit van het onderwijs. Deze risico s komen naar voren bij de kwaliteit van de examens, de opbrengsten en de stabiliteit van organisatie en management. Het oordeel dat de kwaliteitsborging voldoende is, gecombineerd met de constatering dat er enkele risico s zijn voor de kwaliteit van het onderwijs, leidt er toe dat we beperkt aanvullend vervolgtoezicht uitvoeren bij ROC Menso Alting. Wij hebben kunnen constateren dat ROC Menso Alting voortvarend de systematiek van kwaliteitszorg heeft geïmplementeerd. Gezien de lage opbrengsten van een opleiding vragen wij ROC Menso Alting om voor deze opleiding zelf een verbeterplan op te stellen. Voor het onderzoek naar de Staat van de instelling hebben we vier opleidingen onderzocht. Het onderwijsproces is overall voldoende tot goed. Bij alle opleidingen is geconstateerd dat niet voldaan wordt aan de wettelijke vereisten rond schoolkosten en bij twee opleidingen zijn tekortkomingen in de betrouwbaarheid van de afname van praktijkexamens geconstateerd. Beide tekortkomingen leiden tot vervolgtoezicht. In de volgende paragraaf wordt de aard van dit vervolgtoezicht nader uitgewerkt. Pagina 7 van 48

8 2.2 Vervolgtoezicht Vervolgtoezicht naar aanleiding van onderzoek kwaliteitsborging instellingsbreed De kwaliteitsborging bij ROC Menso Alting is voldoende. Daarom is er geen sprake van vervolgtoezicht. Vervolgtoezicht financiële continuïteit Er zijn geen verhoogde financiële risico s geconstateerd die aanleiding geven voor aangepast financieel toezicht. Vervolgtoezicht naar aanleiding van de vier onderzochte opleidingen In onderstaande schema's is het vervolgtoezicht te lezen. Pedagogisch Werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang), 92632, locatie Vondelpad 4, Groningen Beoordeling Toezichtvorm Vervolgtoezicht Kwaliteit examinering is onvoldoende. Aangepast toezicht vanwege onvoldoende De inspectie meldt het oordeel aan de minister. examenkwaliteit. De instelling ontvangt een waarschuwing. Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een onderzoek naar kwaliteitsverbetering. Bij niet naleven van wet- en regelgeving. Aangepast toezicht vanwege niet naleving van artikel van de WEB betreffende schoolkosten. Drie maanden na vaststellingsdatum definitief rapport onderzoekt de inspectie het herstel. Helpende Zorg & Welzijn, 92640, locatie Vondelpad, 4 Groningen Beoordeling Toezichtvorm Vervolgtoezicht Bij niet naleven van wet- en regelgeving. Aangepast toezicht vanwege niet naleving van artikel van de WEB betreffende schoolkosten. Drie maanden na vaststellingsdatum definitief rapport onderzoekt de inspectie het herstel. Pagina 8 van 48

9 Maatschappelijke Zorg (Medewerker maatschappelijke zorg), 92650, locatie Vondelpad 4, Groningen Beoordeling Toezichtvorm Vervolgtoezicht Kwaliteit examinering is onvoldoende. Aangepast toezicht vanwege onvoldoende De inspectie meldt het oordeel aan de minister. examenkwaliteit. De instelling ontvangt een waarschuwing. Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een onderzoek naar kwaliteitsverbetering. Bij niet naleven van wet- en regelgeving. Aangepast toezicht vanwege niet naleving van artikel van de WEB betreffende schoolkosten. Drie maanden na vaststellingsdatum definitief rapport onderzoekt de inspectie het herstel. Manager handel (Filiaalmanager), 93492, locatie Vondelpad 4, Groningen Beoordeling Toezichtvorm Vervolgtoezicht Bij niet naleven van wet- en regelgeving. Aangepast toezicht vanwege niet naleving van artikel van de WEB betreffende schoolkosten. Drie maanden na vaststellingsdatum definitief rapport onderzoekt de inspectie het herstel. Nader onderzoek Uit het onderzoek naar de Staat van de instelling concluderen wij dat aanvullende toezichtactiviteiten nodig zijn. Onderzoek door de instelling De Staat van de instelling is voor de inspectie aanleiding om de instelling te vragen zelf een analyse uit te voeren bij de opleiding crebo Verzorgende IG (Individuele Gezondheidszorg): ook het afgelopen schooljaar is meer dan de helft van de deelnemers uitgestroomd waardoor er geen stijgende lijn te zien is in de opbrengsten. De inspectie verwacht dat de instelling een meer uitgebreide oorzaak-gevolg analyse maakt van deze lage opbrengsten en op basis daarvan een verbeterplan opstelt. Dit verbeterplan ontvangen wij uiterlijk 31 mei De inspectie bespreekt vervolgens de resultaten met de instelling en maakt afspraken voor mogelijk vervolgtoezicht. Pagina 9 van 48

10 Pagina 10 van 48

11 3 INSTELLINGSBREDE RESULTATEN In dit hoofdstuk geven we de oordelen over de kwaliteitsborging op instellingsniveau weer. Tevens bespreken we op basis waarvan is bepaald in welke mate er risico s zijn bij de instelling. 3.1 Oordeel kwaliteitsborging op instellingsniveau Het onderzoek naar kwaliteitsborging heeft geleid tot het volgende oordeel: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende Slecht 4 Kwaliteitsborging Hieronder geven we het oordeel van de aspecten van het kwaliteitsgebied kwaliteitsborging weer. Een detaillering van het oordeel vindt u in bijlage III. Daarin is de beoordeling van de onderliggende indicatoren per aspect opgenomen. Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * 4.2 Beoordeling * 4.3 Verbetering en verankering * 4.4 Dialoog en verantwoording De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Beschouwing De kwaliteitsborging van ROC Menso Alting is voldoende omdat, op een passend niveau, plannen voor verbetering van de kwaliteit zijn vastgesteld en uitgevoerd. ROC Menso Alting beoordeelt jaarlijks zelf de kwaliteit en laat, ook sinds enige jaren, de kwaliteit door onafhankelijk deskundigen beoordelen. De instelling beschikt daarvoor over gevarieerde evaluatiegegevens zoals in de zelfevaluatie is weergegeven. ROC Menso Alting weegt daarbij goed af op welk niveau informatie het best ontsloten kan worden om ervoor te zorgen dat een zinvolle analyse gemaakt kan gaan worden. De geringe omvang van de deelnemersaantallen per opleiding maakt die afweging noodzakelijk. Hierop aansluitend bepaalt het management voor elke verbeteractie of een actie op centraal niveau opgepakt moet worden of dat een uitvoering op afdelings- of teamniveau passender is. Dit zorgt er ook voor dat de plannen goed op elkaar aansluiten. Dit is voor 2012 voor het eerst vastgelegd in teamplannen en schoolplan (instellingsbreed). De teams hebben een deel van deze acties verder Pagina 11 van 48

12 geconcretiseerd en zijn betrokken bij de uitvoering. De verbeteracties zijn actueel, want ze zijn geformuleerd mede naar aanleiding van de laatste zelfevaluatie en een externe audit. Wel kunnen de doelen nog concreter worden geformuleerd. Met name de teams hebben hierin nog weinig ervaring opgebouwd. ROC Menso Alting heeft een interne dialoog met studenten middels de deelnemersraad en een externe dialoog met de verschillende branches en het aanleverende en afnemende onderwijsveld. De kwaliteit van de verantwoordingsfunctie van het jaarverslag kan aan kracht winnen door het aanbrengen van meer verdieping. 3.2 Risico s op relevante indicatoren Bij het bepalen van de risico s in de zin van het toezichtkader hebben we, in samenhang met de toezichthistorie, gekeken naar de kwaliteit van onderwijs en examinering, de opbrengsten, de tevredenheid van studenten, medewerkers en werkgevers, de stabiliteit van organisatie en management en de financiële continuïteit. Het onderzoek heeft geleid tot de volgende risicobepaling: 0 Mate van risico's Geen Enkele Veel Kwaliteit onderwijs Uit de uitgevoerde onderzoeken op opleidingsniveau blijkt dat de kwaliteit van het onderwijs van voldoende tot goede kwaliteit is. Door de nauwe verwevenheid van steekproefopleidingen met alle andere opleidingen zien wij voor het onderwijsproces geen tot gering risico. Dit is met name terug te vinden in de goede opbouw van programma's en samenhang met de beroepspraktijkvorming en de examinering. Kwaliteit examinering Voor de kwaliteit van examinering ziet de inspectie een gering tot matig risico. Vanuit de toezichthistorie zijn er geen aanwijzingen voor risico's: in december 2010 werd de kwaliteit van de examinering van de toen onderzochte competentiegerichte opleidingen voldoende bevonden. De examenprocessen waren over het algemeen goed opgezet en deugdelijk; dit geldt ook nu nog. De examencommissie ziet toe op het verloop van de examinering, evalueert en verbetert waar nodig. Echter, de betrouwbaarheid van de praktijkafname is bij twee onderzochte opleidingen nog onvoldoende. Dit is ook door de examencommissie Pagina 12 van 48

13 geconstateerd. De oplossing ligt in het sturen op het juist uitvoeren van de procedure bij de Proeve van bekwaamheid en de reguliere inzet van de koninklijke route. Daarnaast wordt middels een steekproef een uitspraak gedaan over de betrouwbaarheid van de beoordeling. Mogelijk kan het probleem van de borging van de betrouwbaarheid ook voorkomen bij niet-onderzochte opleidingen. Opbrengsten Voor opbrengsten ziet de inspectie een gering tot matig risico. Wat betreft de niveau 3 opleidingen scoort ROC Menso Alting onder de norm, dit is al een reeks van jaren zo. Vergeleken met de roc's in de regio scoort ROC Menso Alting bij niveau 3 laag (33 procent). De opleiding Verzorgende IG heeft te lage opbrengsten, ook de cijfers van de instelling over schooljaar zijn nog niet voldoende. ROC Menso Alting zit verder met een overall jaar- en een diplomaresultaat van 73 procent boven het landelijk gemiddelde van 68 procent. Het aantal voortijdig schoolverlaters is sinds het peiljaar 2005/2006 gehalveerd. Arbeidsmarktperspectief Wat betreft het arbeidsmarktperspectief ziet de inspectie geen tot gering risico. Het arbeidsmarktperspectief is jaarlijks onderzocht en de resultaten worden meegenomen in het aanbod. Aan studenten wordt vooraf informatie gegeven en op de website en in de studiewijzer staat de informatie vermeld. Zo is de opleiding Cultureel werker opgeheven omdat daar geen werk voor is. Onderwijsassistenten, maar ook Pedagogisch werkers worden gestimuleerd om door te stromen naar het hbo omdat er minder werk is. Maar ook zijn er meer kop-opleidingen in het aanbod opgenomen. Tevredenheid studenten/medewerkers/werkgevers Wat betreft de tevredenheid ziet de inspectie geen tot gering risico. Meer dan de helft van de studenten (52 procent) geeft hun opleiding een 7,2 en hun school een 7,4 in de laatste JOB Odin enquête. De studenten zijn alleen niet tevreden over maatwerk (2,3). De studenten van Economie scoren ten opzichte van de andere onderdelen wel lager en zijn meer kritisch. Tijdens het onderzoek bleek dat alle studenten zich in de kleinschalige school veilig en gezien voelen. Ook de stage wordt hoog gewaardeerd. De vermelde scores van de JOB monitor zijn op teamniveau beschikbaar en vormen daarmee een middel om de kwaliteit van het onderwijs gericht te verbeteren. Pagina 13 van 48

14 De tevredenheid van het werkveld ten aanzien van onderwijs en examinering wordt meegenomen in de evaluatie van de bpv en de examens. Ook medewerkers zijn zeer tevreden en het ziekteverzuim is dalend. In 2012 lag schoolbreed de aandacht op tevredenheidsonderzoeken bij studenten, werkveld en medewerkers en die maken als zodanig deel uit van de Jaaragenda. Deze onderzoeken laten een positief beeld zien. De instelling legt hierover verantwoording af in het jaarverslag. Stabiliteit organisatie en management Wat betreft de stabiliteit ziet de inspectie een matig risico. Er moet nog een besluit genomen worden over het toekomstscenario van ROC Menso Alting. Deze onzekerheid wat betreft de toekomst en zelfstandigheid van ROC Menso Alting brengt een risico met zich mee. De naam Menso Alting wordt, in verband met de identiteit, ook in Zwolle genoemd. Betreffende het middelbaar beroepsonderwijs op gereformeerde grondslag heeft de instelling een samenwerkingsovereenkomst met Landstede. De kwaliteit van onderwijs en examinering van studenten in Zwolle vallen volledig onder het brinnummer van Landstede. Binnen het managementteam van ROC Menso Alting heeft in het schooljaar een aantal verschuivingen plaatsgevonden. De directeur vormt samen met de drie afdelingsmanagers het managementteam. De functie van afdelingsmanager Gezondheidszorg is door omstandigheden vacant. De afdelingsmanager Onderwijs&Welzijn neemt waar voor het team Helpende Zorg en Welzijn, de directeur voor de overige teams binnen de afdeling Gezondheidszorg. Ook is er nog een ad interim voorzitter van het college van bestuur. Wat betreft de continuïteit van het management ziet de inspectie hier dan ook een risico. Financiële continuïteit Wat betreft de financiële continuïteit ziet de inspectie geen tot gering risico. Elk jaar voeren we een financiële risicoanalyse uit voor alle bekostigde onderwijsinstellingen op basis van de meest recente jaarrekeningen. Daarbij kijken we naar drie kengetallen, liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit. In de zomer van 2012 zijn alle instellingen betrokken in het onderzoek naar de financiële staat van het mbo. Hierbij is gebruik gemaakt van de jaarrekening 2011 en aanvullend opgevraagde informatie over investeringsplannen voor huisvesting en derivaten. De financiële kengetallen uit deze jaarrekening en onze analyse van de aanvullende informatie gaven geen aanwijzing voor verhoogde financiële risico s bij uw instelling. De instelling ziet zelf wel financiële risico's en heeft daarvoor maatregelen getroffen. In 2013 voeren we op verzoek van de Staten-Generaal een nader onderzoek uit Pagina 14 van 48

15 naar de huisvestingssituatie van mbo-instellingen. Het is mogelijk dat wij op basis van een risicoanalyse uw instelling in dit onderzoek betrekken. ROC Menso Alting is een kleine instelling met korte lijnen, die centraal aangestuurd wordt en een homogene cultuur kent. Beleidsmatige zaken, met procedures en afspraken, worden goed vastgelegd en gecontroleerd. Het didactisch handelen is voldoende tot goed, leraren blijken zeer betrokken bij de opzet van het onderwijs, studenten van alle opleidingen geven aan dat de coaching en de bpv goed verlopen. Docenten hebben veelal verschillende rollen: dit verhoogt hun motivatie maar kan ook kwetsbaar zijn bij eventueel vertrek of uitval. Al met al zien wij enkele risico's voor de onderwijskwaliteit. We hebben bij alle steekproefopleidingen geconstateerd dat niet wordt voldaan aan de wettelijke vereisten met betrekking tot de schoolkosten. In positieve zin is ons opgevallen dat alle medewerkers zeer betrokken zijn bij het onderwijs en de identiteit van de school. Pagina 15 van 48

16 Pagina 16 van 48

17 4 RESULTATEN PER OPLEIDING In dit hoofdstuk vermelden we per opleiding de oordelen over de vijf kwaliteitsgebieden. Tevens geven we per opleiding een beschouwing. Bij alle steekproefopleidingen hebben we onderzocht of wordt voldaan aan de wettelijke vereisten rond schoolkosten. Omdat de resultaten hiervan voor al deze opleidingen identiek zijn, volgt hieronder een overkoepelende beschouwende tekst op dit onderdeel. Schoolkosten Alle onderzochte opleidingen voldoen niet aan de eisen gesteld in artikel van de WEB, zoals nader toegelicht in de brief van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap inzake Schoolkosten en vrijwillige ouder- of deelnemerbijdrage van 11 mei De studenten betalen naast het wettelijk cursusgeld en een bedrag voor studieboeken - een verplichte bijdrage algemene kosten. In het Financieel Reglement ROC Menso Alting staat vermeld dat het hierbij gaat om kopieerkosten van studenten, printkosten van studenten, portfoliomappen en portfolio inhoud, studiegids, studentenchipknip en verzekeringen. Voor deze zaken mag echter geen verplichte bijdrage worden geïnd. Ten aanzien van portfoliomappen, portfolio-inhoud en studiegids geldt dat deze tot de basisbenodigdheden voor de opleidingen behoren en daarom door de instelling bekostigd moeten worden uit de rijksbijdrage. Kopieerkosten en printkosten zijn in beginsel ook voor rekening van de instelling; een algemene bijdrage hiervoor kan niet anders dan vrijwillig zijn. Een bijdrage voor verzekeringen kan uitsluitend vrijwillig zijn; indien de instelling een verzekering verplicht acht is dit voor rekening van de instelling. Voor de studentenchipknip kan ook alleen een vrijwillige bijdrage worden gevraagd. Verder zijn de kosten van de opleidingen deels niet transparant voor ouders en studenten. In de bijlage bij de onderwijsovereenkomst genaamd Schoolkosten 2012/2013 staat een opsomming van de verschillende soorten verplichte en vrijwillige kosten; hierin wordt de verplichte bijdrage algemene kosten niet vermeld. Deze bijlage verwijst wel kort naar het Financieel Reglement van Menso Alting. De studiegidsen vermelden ook niets over de verplichte bijdrage algemene kosten. Pas bij eventuele lezing van het Financieel Reglement en bij ontvangst van de jaarlijkse nota verstrekkingen nemen ouders en studenten hiervan kennis. Pagina 17 van 48

18 4.1 Pedagogisch werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang) Het kwaliteitsonderzoek bij Pedagogisch werk 4 (Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 4 kinderopvang), 92632, niveau 4, locatie Vondelpad 4, Groningen heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende Slecht 1 Onderwijsproces 2 Examinering en diplomering 3 Opbrengsten 4 Kwaliteitsborging Kwaliteitsgebied Voldoet Voldoet niet 5 Naleving wettelijke vereisten Het kwaliteitsgebied examinering en diplomering en ook de naleving wettelijke vereisten zijn niet voldoende. Hierdoor vindt vervolgtoezicht plaats vanwege onvoldoende examenkwaliteit en vanwege niet naleving van de wettelijke vereisten op het gebied van schoolkosten. Oordeel per aspect Hieronder geven we het oordeel over de aspecten van de vijf kwaliteitsgebieden weer. In bijlage IV is de beoordeling van de onderliggende indicatoren van de betreffende aspecten per kwaliteitsgebied opgenomen. Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Programma 1.1 Samenhang 1.2 Maatwerk Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* 1.4 Leertijd 1.5 Leeromgeving Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* 1.8 Zorg Leren in de beroepspraktijk Pagina 18 van 48

19 Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende 1.9 Beroepspraktijkvorming* Gebied 2: Examinering en diplomering Voldoende Onvoldoende 2.1 Exameninstrumentarium* 2.2 Afname en beoordeling* 2.3 Diplomering* Gebied 3: Opbrengsten Voldoende Onvoldoende 3.1 Rendement Gebied 4: Kwaliteitsborging Voldoende Onvoldoende 4.1 Sturing * 4.2 Beoordeling * 4.3 Verbetering en verankering * 4.4 Dialoog en verantwoording Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten Voldoet Voldoet niet 5.1 Naleving wettelijke vereisten De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied. Beschouwing Algemeen De opleiding kenmerkt zich door korte communicatielijnen, goede coaches en daadkracht van het docententeam en hierdoor is de opleiding Pedagogisch werk 4 van voldoende kwaliteit. Dit is met name terug te vinden in de goede opbouw van het programma in samenhang met de beroepspraktijkvorming c.q. examinering. Hieronder lichten we de belangrijkste positieve punten toe en geven we aan waar verbeteringen mogelijk en noodzakelijk zijn. Onderwijsproces De opleiding kent een programma conform het kwalificatiedossier (KD); er zijn veel aanpassingen geweest om het lesprogramma aan te sluiten aan het KD. Deelnemers worden gericht geplaatst. Coaches zijn op de hoogte van de intakeinformatie en gebruiken die bij individuele (traject) afspraken. Docenten ontwikkelen de inhoud met behulp van feedback van studenten. De betere studenten vinden de theorie wel wat mager. Studenten zijn tevreden over de wijze van begeleiden. De opdrachten die in de beroepspraktijkvorming (bpv) uitgevoerd moeten worden, worden bijvoorbeeld tijdens de lessen goed Pagina 19 van 48

20 voorbereid en besproken. Mede door intervisie krijgen de studenten zicht op eigen functioneren en benodigde beroepsvaardigheden. Het team werkt goed samen met het zorg-adviesteam en deze onderhoudt waar nodig contacten met andere begeleidingsinstanties. Ook de beroepspraktijkvorming is zorgvuldig gepland en wordt goed begeleid, zowel vooraf, binnen de stage als op school. De studenten verschillen onderling in vooropleiding en doorstroomwensen. Daar speelt het team op in door verschillende trajecten aan te bieden die mogelijk kunnen leiden tot vertraging, versnellen van de opleiding of met verdiepingsmodules (voor havisten) en doorstroommodules. In dit programma op maat zit echter wel een spanningsveld; het groepsproces is belangrijk in dit beroep, zij moeten namelijk ook in hun groep blijven leren aan elkaar. Waar nodig worden studenten in staat gesteld om bijlessen te volgen, vooral in generieke delen (taal en rekenen). Op bpv-opdrachten en op opdrachten die in hun portfolio worden opgenomen vindt stelselmatig feedback plaats. De bpvbegeleider gaat drie keer per jaar op bezoek, in het tweede leerjaar vier keer. Formatieve vorderingen worden daarbij besproken, alsmede de summatieve proeves. Examinering en diplomering Omdat op dit terrein nog verbeteringen noodzakelijk zijn, is de kwaliteit van de examinering onvoldoende. De borging van de betrouwbaarheid van de praktijkexaminering schiet tekort. De examinering en de beroepspraktijkvorming hangen nauw met elkaar samen en dit versterkt wel de kwaliteit, maar hierin zit ook de valkuil. Studenten maken een individueel vast te stellen proeve waarbij rekening wordt gehouden met de context, en wat is afgestemd op het te behalen niveau. De opdrachtomschrijving in de proeve die kerntaak drie dekt, is summier: wel worden alle prestatie-indicatoren van het KD voor besproken en beoordeeld conform de handleiding. De bpv-beoordelaar wordt door middel van gesprekken, voorafgaand aan de proeve, goed geïnformeerd. Dit blijkt ook uit de evaluaties die de examinatoren na de proeve invullen. Bij vaststelling vooraf wordt bekeken of de werkplanning behorende bij de proeve alle werkprocessen en competenties dekt. De competenties van kerntaak drie komen in de opdrachtomschrijving minder prominent naar voren, maar worden volgens het beoordelingsmodel (zoals te zien in de complete examendossiers) wel beoordeeld. Deze competenties zijn wel een aandachtspunt omdat men hier in de praktijk nog mee worstelt. Zo zijn beleids- en beheersmatige zaken doorgaans moeilijk uit te voeren. De proeves worden beoordeeld door een functionaris van de bpv-instelling (vaak de werkbegeleider) en (op school of in de praktijk) nabesproken door een Pagina 20 van 48

21 examinator van de instelling. In ongeveer de helft van de gevallen is de beoordeling na de proeve samen doorgesproken alvorens tot een oordeel te komen (te zien in formulier eindgesprek). Doorgaans heeft de examinator van de instelling voornamelijk een verifiërende rol: hij/zij toetst of de beoordeling conform de prestatie-indicatoren is gegaan. De betrouwbaarheid van de feitelijke beoordeling is echter moeilijk achteraf vast te stellen. In tegenstelling tot de proeves bij Helpende zorg & welzijn wordt niet met de (onafhankelijke) examinator uit de praktijk mee beoordeeld. Volgens procedures en handleiding zou dit wel de bedoeling zijn. Op deze wijze is een objectieve beoordeling van de praktijkexamens, waarbij in gelijke gevallen gelijk wordt geoordeeld, onvoldoende geborgd. Een verbetering zou zijn een tweede onafhankelijk beoordelaar in te schakelen of middels een steekproef vast te stellen of de feitelijk beoordelingen verlopen zoals beoogd. De inspectie heeft geconstateerd dat de examens die voor Nederlands worden gebruikt voldoende dekking kennen voor wat betreft de taken van de deelvaardigheden. De (schrijf- en spreek-) opdrachten worden geconcretiseerd naar eigen beroep waardoor docenten de dekking van het referentiekader zelf moeten blijven vaststellen. Bij de beoordeling is niet duidelijk of iedere student gelijk beoordeeld wordt conform het referentiekader. Goed is dat deelnemers zelf inzicht hebben in het referentiekader taal en rekenen. De waardering voor talen weegt overigens in 2013 nog niet mee in het oordeel over de examenkwaliteit. Voor het overige neemt de examencommissie verantwoordelijkheid voor de examinering: middels vaststelling, verschillende evaluaties en onderzoeken heeft zij vastgesteld dat de kwaliteit van de examinering voldoet. Wel zou zij meer zicht moeten krijgen op de beoordeling in de praktijk, b.v. door een dubbele beoordeling. Ook zou zij meer zicht moeten hebben op de beoordelingen ten aanzien van Nederlands, rekenen en loopbaan en burgerschap. Dit heeft de examencommissie zelf ook al geconstateerd en daarop heeft zij actie ondernomen. De besluitvorming rondom het al of niet afgeven van een diploma is in orde. Opbrengsten De opbrengsten zijn met een jaarresultaat van 83 procent en een diplomaresultaat van 83,7 procent voldoende. Voor de beoordeling van de opbrengsten, gebaseerd op de BRON-gegevens zijn de resultaten van de cp-code ovd22, niveau 4 gebruikt. In bijlage II is te zien welke opleidingen hierbij betrokken zijn. Pagina 21 van 48