Inhoudsopgave. Hij is elke dag wel op het hoofdkantoor te vinden.. Iemand ziek of met vakantie? Tim is altijd bereid om in te vallen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoudsopgave. Hij is elke dag wel op het hoofdkantoor te vinden.. Iemand ziek of met vakantie? Tim is altijd bereid om in te vallen."

Transcriptie

1 Jaarverslag

2 3 Inhoudsopgave Voorwoord 4 Bloed geven 10 Medewerkers & organisatie 18 Producten & diensten 26 Research 32 Verslag Raad van Bestuur 42 Verslag Raad van Toezicht 48 Financiële resultaten 53 en financiële positie Controleverklaring 58 Tim van Velsen (vrijwilliger) Hij is elke dag wel op het hoofdkantoor te vinden.. Iemand ziek of met vakantie? Tim is altijd bereid om in te vallen. Bijlage 60 (Nevenfuncties leden Raad van Toezicht en Raad van Bestuur) Alle medewerkers op de foto s in dit jaarverslag hebben een bijzondere prestatie geleverd in 2010 en zijn voorgedragen door collega s.

3 4 Voorwoord 5 Voorwoord Verder vooruit We hebben opnieuw bewezen dat we flexibel kunnen inspelen op onverwachte situaties. Vernieuwen, investeren, flexibel inspelen op onverwachte situaties: Bestuursvoorzitter Theo Buunen kijkt terug op de highlights van het afgelopen jaar. Hoe zou u het jaar 2010 willen karakteriseren? Als een jaar waarin Sanquin Bloedvoorziening een aantal grote stappen heeft gezet op het gebied van nieuwe ontwikkelingen. Je kunt zelfs spreken van een vernieuwingsgolf. Ik denk daarbij aan het nieuwe gebouw voor de Divisies Plasmaproducten en Research, dat in de loop van volgend jaar klaar zal zijn. Maar ook aan de voorbereidingen voor een stamcellaboratorium, waar dit jaar de nieuwste stamceltherapieën ontwikkeld zullen gaan worden. Daarnaast werd eind 2010 de beslissing genomen om voor heel Sanquin een softwarepakket te introduceren dat de kwaliteitszorg ondersteunt met systeemrapportages. Wat was het voor een jaar voor de donors? In 2010 is een nieuwe medezeggenschapsstructuur ingevoerd voor donors. We hechten veel waarde aan een structuur waarbij donors weten dat ze hun mening goed kwijt kunnen. Samen met adviesbureau Twijnstra Gudde is heel zorgvuldig gekeken hoe we dat het beste vorm kunnen geven. De nieuwe Landelijke Donorraad heeft nu ook vier zetels voor nieuwe, onafhankelijke partijen, zoals donorverenigingen. Het maakt de donorinbreng transparanter. We verwachten dat donors zich hierdoor beter vertegenwoordigd zullen voelen. Verder is nieuw op donorgebied dat we in 2011 naast de bestaande tests een nieuwe test gaan invoeren bij het screenen van donors, de zogenaamde Anti-Hepatitis B score. Deze test meet antistoffen tegen de kern van het hepatitisvirus. We willen daarmee risico s maximaal uitsluiten en zo meer zekerheid geven aan de ontvangers van bloedproducten.

4 6 7 Waar bent u verder trots op, kijkend naar afgelopen jaar? Een belangrijk punt in het afgelopen jaar was de ontwikkeling rondom de Q-koorts. Een epidemie leek reëel. Wij hebben daarop geanticipeerd met een nieuwe test voor donors, om uit te sluiten dat ze besmet zijn met de Q-koortsbacterie. Niet alleen is veel energie gestoken in het ontwikkelen en geschikt maken van deze test, ook de hele logistiek bij de invoering voor risicogebieden was een behoorlijke klus. Maar het is goed verlopen en daar ben ik trots op. Het bewijst opnieuw dat we flexibel kunnen inspelen op onverwachte situaties. Over flexibel gesproken: ook de onverwachte groei in de productie van het geneesmiddel Cinryze deed afgelopen jaar een groot beroep op de flexibiliteit van onze medewerkers in de productielijn. Ook voor hen niets dan hulde. Wat verdient komend jaar extra aandacht? Bij een aantal ingezette veranderingen moet komend jaar blijken hoe één en ander in de praktijk uitpakt. Zoals Operatie Quartslag, waarbij de vier bloedbanken uit de vier regio s nu in één Divisie Bloedbank zijn onder gebracht. Voor de oorspronkelijke divisieleiding heeft deze omslag ingrijpende gevolgen gehad. Aansturing vindt nu plaats door vier unitdirecteuren op landelijk niveau; op basis van de verschillende inhoudelijke processen: Productie, Kwaliteit, Donorzaken en Medische zaken. Ik heb er alle vertrouwen in dat deze andere manier van werken ten goede komt aan de uniformiteit, efficiency en verbetering van de kwaliteit en dus de dienstverlening aan donors en onze klanten. Last but not least? Ik wil op deze plaats ook even stil staan bij het afscheid van ons bestuurslid prof. dr. Ernest Briët. Ernest heeft veel voor Sanquin betekend, onder meer door zijn belangrijke bijdrage aan de vertaling van researchresultaten naar de praktijk van de bloedtransfusie. Gelukkig hebben we een waardige opvolger gevonden in de persoon van prof. dr. René A.W. van Lier. Tot hij in 2000 naar het AMC overstapte als hoogleraar Experimentele Immunologie heeft hij als arts ruim zestien jaar bij Sanquin gewerkt. René heeft de afgelopen jaren tussen het ziekenhuis en Sanquin de nodige bruggen geslagen. We zijn dan ook zeer verheugd dat hij weer bij ons terug is. Aicha ait Soussan (senior analiste) Heeft het samen met haar collega s voor elkaar gekregen om de Rhesus-D bepaling al in de 27e week van de zwangerschap volledig geautomatiseerd aan te bieden.

5 8 9 Gerald Eikholt (l), Farouk Habib (m) (chauffeurs Mobiele Afname Locatie), Erik Oostveen (r) (teamleider transport) Souverein alsof het om een Fiat 500 gaat en niet om een Mobiele Afname Locatie van 68 m 2 rijden ze hem van oost naar west, tot grote blijdschap van alle donors in Zeeland.

6 10 Bloed geven 11 Bloed geven Alles in het Handboek Van bestandsbeheer tot marketingtechnieken, van medische zaken tot de organisatie van een inzameling: alle aspecten van donormanagement komen aan bod. Met trots presenteerde projectleider Sanquin Bloedvoorziening vorig jaar juni het Internationale Handboek Donormanagement. Een praktische gids die kennis, ervaring en good practices bundelt. Medio vorig jaar was het zover: op het congres van de International Society for Blood Transfusion (ISBT) werd het Handboek Donormanagement gepresenteerd. Sanquin was projectleider van het grootschalige Europese project DOMAINE (DOnorMAnagement IN Europe), dat mede werd gefinancierd door de Europese Unie. Aanleiding was de behoefte aan een praktisch handboek waarin kennis, ervaringen en good practices rondom donormanagement zijn gebundeld, zegt manager Donorstudies Wim de Kort. Wij, maar ook onze Belgische collega s, kregen regelmatig allerlei vragen: hoe dóen jullie de bloedvoorziening eigenlijk, hoe komt het dat het bij jullie zo goed loopt? Het op brede schaal uitwisselen van kennis kon beter. Met een aantal leden van belangen organisatie European Blood Alliance is Sanquin in 2007 voor het eerst om de tafel gaan zitten. Afgelopen jaar was het Handboek klaar. Wim: En daar zijn we echt ontzettend trots op. Veiligheid Het project DOMAINE bestond uit drie fasen. In de eerste fase werd er een grootscheeps onderzoek gedaan naar de good elements van alle Europese bloedbanken. Enkele thema s: wat zijn slimme manieren om donors te werven en te behouden? Hoe organiseer je de inzameling en afname van bloed? Hoe waarborg je de veiligheid voor donors? Deze onderzoeksresultaten vormden de basis voor het handboek. Het schrijven ervan vormde de tweede fase. In 2010 was het gereed en werd het voor iedereen beschikbaar op internet. Bloedbanken kunnen het gebruiken bij het inrichten en ontwikkelen van hun eigen organisatie. Wim: In overzichtelijke hoofdstukken zijn alle aspecten van donormanagement vanuit een zeer praktische invalshoek ondergebracht. Tips en tools, maar ook beschrijvingen van logistieke processen en de behandeling van ethische kwesties. Naast een Engelse versie wordt nu ook gewerkt aan Nederlandse, Franse, Portugese en Spaanse vertalingen. Onlangs startte de derde fase van project DOMAINE: het opzetten van een tweedaags interactief trainingsprogramma om het handboek optimaal te kunnen gebruiken. Wim: Van bestandsbeheer tot marketingtechnieken, van medische zaken tot de organisatie van een inzameling: alle aspecten van donormanagement komen aan bod. In juni 2011, tijdens het jaarlijkse ISBT-congres in Portugal, vindt de eerste trainingssessie plaats. Zie ook

7 12 Bloed geven 13 Kerncijfers van de Nederlandse bloedvoorziening (situatie van het jaar 2010) Donorbestand Aantal geregistreerde donors Aantal ingeschreven donors * Donatiefrequentie volbloeddonors per jaar 1,63 1,70 Donatiefrequentie plasmaferesedonors per jaar 5,53 5,34 Aantal donors per inwoners 24,40 23,70 Aantal donaties Totaal aantal donaties Aantal volbloeddonaties Aantal afereses Gebruik Gebruik rode bloedcelconcentraten Aantal bloedplaatjes (uit volbloed in donoreenheden) Aantal eenheden vers bevroren plasma Kilo's plasma totaal (incl. aferese geleverd) aan divisie Plasmaproducten * excl. donors die wel zijn geregistreerd, maar nog niet hebben gedoneerd Verhouding donors en levering rode cellen Volbloeddonors Geleverde Erytrocyten An Kooistra (l), Despina Tsaklidou (m) en Alice Fennema (r) (cateringteam Rotterdam) Zij zorgen er iedere dag weer voor verse koffie, knapperige kroketten en vergaderzalen die spik en span zijn. In de afgelopen jaren is het gebruik van erytrocyten in de ziekenhuizen sterk teruggelopen. Samen met de ziekenhuizen is het gelukt om bij verbeterde zorg met minder transfusies uit te komen. Transfusies zijn meer dan ooit levensreddend. Sanquin heeft het aantal donaties op deze trend aangepast en roept alleen donors op voor zover nodig. Volbloeddonaties worden tijdens bewerking in verschillende eenheden gesplitst. Zodoende kan het zijn dat de gebruikscijfers hoger liggen dan het aantal donaties.

8 14 Bloed geven 15 Overzicht aantal donors met een positieve uitslag van onderzoek op infecties Elke donatie wordt getest. De infecties komen over het algemeen vaker voor bij de donors die voor de eerste keer geven. Uiteraard worden bloedproducten van donors bij wie een infectie is aangetoond vernietigd. Hepatitis B Virus Lues Volbloeddonors per bloedgroep 2010 Bloedgroep Noordoost Zuidoost Zuidwest Noordwest Sanquin In % T.o.v (=100) ,90% ,49% A ,78% A ,67% B ,07% B ,72% AB ,68% AB ,69% Totaal ,00% HIV-1/ Hepatitis C virus Percentage 0 negatief in bevolking, donors en geleverde rode bloedcellen Volbloed logistiek (in donoreenheden) In bevolking 7,65% Donors 11,49% Volbloed donaties Rode bloedcellen naar ziekenhuis Geleverde rode bloedcellen 13,50% HTLV-I/II aantal infecties bij nieuwe donors 1 aantal infecties bij nieuwe donors (per ) aantal infecties bij trouwe/bekende donors aantal infecties bij trouwe/bekende donors (per ) Voorts is in 2010 een geselecteerd deel van de bloed donaties uit voorzorg gescreend op de aanwezigheid van Coxiella burnetii DNA (Q-koorts). Deze screening werd in de periode 15 maart tot 1 november 2010 uitgevoerd bij donors die woonachtig waren in de postcodegebieden met de hoogste infectiedruk voor Q-koorts. Er werden in totaal 6830 donaties individueel getest. In geen van de donaties was Coxiella burnetii DNA aantoonbaar. Marian Nordbeck-Vos en Rasida Joelfan (medewerker distribution en export assistant) Toen hun collega op de exportafdeling plotseling wegviel, hebben zij meteen gezamenlijk de schouders eronder gezet.

9 16 17 Barbara Hatzopoulos (l) en Antje Stoepker (r) (managementassistentes) Op 200 km afstand van elkaar regelen ze alles tot in de puntjes voor hun gezamenlijke donormanager, de een in Nijmegen, de ander in Groningen.

10 18 Medewerkers & organisatie 19 Medewerkers & organisatie Er bestaat geen wondermiddel voor een 10 We mochten zelf als proefkonijn fungeren en ik moet zeggen: het praat toch veel leuker wanneer je aan zo n tafeltje zit en je aantekeningen maakt op het tafelkleed! Natuurlijk hadden we graag die 7,1 van de benchmark gehaald, aldus Rob Lijten, manager personeel en organisatie van Sanquin Bloedvoorziening. De gemiddelde score van het medewerkerstevredenheidsonderzoek uit 2009 lag met 7,0 slechts een fractie beneden de landelijke index. Rob: Je gaat vanzelfsprekend op zoek naar oplossingen waarbij je de meeste verbeteringen bereikt. Een aantal projectgroepen heeft zich over de thema s met de meest afwijkende resultaten gebogen. Het ging daarbij om samenwerken, arbeidsomstandigheden (met name de goede balans tussen werk en privé) en vertrouwen in het management. De zoektocht naar verbeteringen leidde tot een aantal verrassende voorstellen. We zijn toch een vrij behoudende organisatie, beaamt Rob. Daarom was het des te verrassender dat alle suggesties met zo veel enthousiasme werden ontvangen. We hebben alle methodes ook bij de Raad van Bestuur zelf uitgeprobeerd en men was zeer gecharmeerd van de oplossingen. Zo werd onder andere het World Café bedacht. Het idee is om interdisciplinaire groepjes in een informele setting uit te nodigen en ze daar in een ontspannen sfeer op een aantal prikkelende stellingen te laten reageren. Al discussiërend kom je dan tot een lijst met oplossingen. We mochten zelf als proefkonijn fungeren en hoewel ik zeer sceptisch was, moet ik zeggen: het praat toch veel leuker wanneer je aan zo n tafeltje zit en je aantekeningen maakt op het tafelkleed! Toen de Raad van Bestuur net zo reageerde, besloten we deze methode toe te voegen aan onze managementtools. Zeggenschap Een ander thema waar een werkgroep zich over ontfermde, waren de arbeidsomstandigheden. De balans tussen werk en privé werd vooral door mensen die in dienstverband werken als onbevredigend ervaren. Volgens Rob missen ze de mogelijkheid om zelf hun werktijden te bepalen. Daarom zijn we nu een proef aan het doen met zelfroosteren en shiftpicking. Zelfroosteren houdt in dat teams in overleg zelf hun rooster mogen invullen en ook zelf voor een eventuele invaller zorgen. Bij shiftpicking is er sprake van voorgedefinieerde diensten: er kan ver van tevoren voor een bepaalde dienst worden gekozen. Waar het om gaat, is dat mensen meer zeggenschap krijgen over de invulling van hun werktijden. Het feit dat ze daarin gehoord worden, is vaak al een eerste stap. Uit het onderzoek is ook gebleken dat Sanquin vrij laag scoorde op het onderdeel Vertrouwen in het management. Dat is natuurlijk lastig: waarom hebben ze geen vertrouwen? Het valt niet mee om vat te krijgen op zoiets vaags. Maar het slechtste wat je kunt doen is het er überhaupt niet over hebben, aldus Rob. De keuze is op een instrument van FranklinCovey gevallen, het trainings bureau dat aan succesauteur Stephen Covey is gelinkt. De bedoeling is dat je met z n tweeën een kaartspel met vertrouwenskaarten speelt. Op deze manier raken leidinggevende en medewerker in gesprek over een anders moeilijk vatbaar onderwerp. Uiteraard weten we dat er geen wondermiddel bestaat. We gaan volgende keer echt geen 10 scoren. Dat zou niet realistisch zijn. Maar we hebben alle resultaten serieus genomen en we hebben de directeuren en managers een aantal instrumenten aan gereikt die ze tijdens een evaluatiegesprek kunnen gebruiken. En over een paar jaar gaan we opnieuw kijken hoe we ervoor staan.

11 20 Medewerkers & organisatie 21 Personeelsbezetting per (aantal medewerkers en aantal fte)* Vaste dienst Tijdelijke dienst Totaal fulltime / totaal parttime Totale bezetting Fulltime Parttime Fulltime Parttime Fulltime Parttime Aantal FTE Aantal FTE Aantal FTE Aantal FTE Aantal FTE Aantal FTE Aantal FTE 2010 Mannen , , , , , , , Mannen , , , , , , , Vrouwen , , , , , , , Vrouwen , , , , , , , Totaal , , , , , , , Totaal , , , , , , ,85 * excl. inhuur en extra inzet eigen medewerkers In 2010 had Sanquin 7 medewerkers (v) met een WAO-uitkering in dienst. Dienstjarenopbouw 2010 (aantal medewerkers) aantal medewerkers nieuw trouw/bekend m v totaal totaal < Boudewijn Hinloopen (hoofd bewerking) Samen met Jan-Peter Jansen van Galen heeft hij de Europese Bloedbank Inspectie Training (EUBIS) op poten gezet. Een speciale training die erg aanslaat bij onze bloedbankcollega s uit de Oostbloklanden en meer Totaal De gemiddelde duur van het dienstverband van Sanquinmedewerkers bedroeg 11,65 dienstjaren (10,87 in 2009)

12 22 Medewerkers & organisatie 23 Personeelsverloop; uit dienst in 2010 (aantal medewerkers) loopbaan elders persoonlijke omstandigheden arbeidsomstandigheden 2 1 ongeschiktheid 0 4 ongemotiveerd verzuim 0 0 dringende reden 2 0 reorganisatie 6 6 obu / flex / TOP / pensioen einde tijdelijk dienstverband arbeidsongeschiktheid 3 5 overlijden 4 3 Anders* Totaal Leeftijdsopbouw 2010 (aantal medewerkers) m v totaal 2010 totaal en ouder Totaal Gemiddelde leeftijd 43,77 45,06 44,63 44,23 * o.a. overplaatsing binnen Sanquin en ontslag tijdens proeftijd In 2010 daalde het personeelsverloop van 11,3% tot 9,0%. De belangrijkste vertrekreden was de loopbaan elders. Daarnaast waren beëindiging van het tijdelijke dienstverband, persoonlijke omstandigheden en (vervroegd) pensioen in 2010 belangrijke redenen om de organisatie te verlaten. Net als in 2009 was het in 2010 over het algemeen eenvoudig vacatures te vervullen. Eind 2010 waren er 26 niet vervulde vacatures, net zo veel als in Ziekteverzuim Het verzuimpercentage (exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof) daalde licht van 4,49% in 2009 naar 4,39% in Voor het tweede jaar op rij bleef het verzuim daarmee lager dan in de totale zorgsector (5,69%) én in de ziekenhuisbranche (4,55%). (Ziekteverzuim in- en exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof in percentages) Mannen Vrouwen Totaal Incl. Excl. Incl. Excl ,60 5,57 4,71 4,94 4, ,96 5,70 4,73 5,14 4,49 De gemiddelde duur van het dienstverband van Sanquinmedewerkers bedroeg 11,65 dienstjaren (10,87 in 2009) Ter vergelijking (2010) Mannen Vrouwen Totaal Incl. Excl. Incl. Excl. Sector Zorg 4,58 7,68 5,98 7,04 5,69 Sector Ziekenhuizen 3,75 6,58 4,79 5,93 4,55 Verzuimduur in- en exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof (in dagen) Mannen Vrouwen Totaal Incl. Excl. Incl. Excl ,88 15,62 13,80 15,53 14, ,41 15,00 13,00 13,89 12,50 Indelingen in salarisschalen 2010 (aantal medewerkers) Verzuimfrequentie in- en exclusief zwangerschaps- en bevallingsverlof (aantal meldingen) Mannen Vrouwen Totaal Incl. Excl. Incl. Excl ,32 1,50 1,49 1,50 1, ,47 1,61 1,57 1,56 1,54 Jeugdschaal Aanloopschaal Functionele schaal Totaal Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen overig* Totaal * Betreft medewerkers die een nominaal salaris ontvangen, medewerkers die in het kader van de overgangsregelingen CAO Sanquin 2001 een afwijkende salarisschalensystematiek wordt toegepast, en OIO s op wie de salarissystematiek van de UMC s wordt toegepast.

13 24 25 Hans Hoekstra (voorzitter personeelsvereniging) Hans is al 26 jaar de drijvende kracht achter de personeelsvereniging in Groningen. Samen met z n enthousiaste team vormt hij een stabiele factor binnen Sanquin.

14 26 Producten & diensten 27 Producten & diensten Snelle en adequate reactie Wij hebben een aanzienlijke know-how en ervaring. Daarnaast staan we bekend om onze kwaliteit van dienstverlening en de prettige manier waarop we met klanten communiceren. In 2010 hielp Sanquin Bloedvoorziening ziekenhuizen en leveranciers uit de brand door hen te voorzien van Vitamine D- uitslagen. Een operatie om trots op te zijn, volgens Ruben Baumgarten, directeur Diagnostiek. Ziekenhuizen en andere leveranciers dreigden afgelopen jaar in ernstige problemen te raken, toen de grootste leverancier van Vitamine D-bepalingen onverwachts niet in staat bleek aan de vraag te voldoen. Deze deed een dringend beroep op Sanquin om bij te springen voor de Nederlandse markt. Ruben vond het meteen een mooie uitdaging. Wij hebben een aanzienlijke know-how en ervaring en daarnaast zijn we een onafhankelijke partij. Ook staan we bekend om onze kwaliteit van dienstverlening, uitstekende logistieke voorzieningen en de prettige manier waarop we met klanten communiceren. Sanquin hoefde er dan ook niet lang over na te denken of ze de klanten binnen ziekenhuislabs uit de brand wilden helpen. Vrijwel direct werden alle zeilen bijgezet om dit mogelijk te maken. Compliment De mensen van Diagnostiek kregen het vervolgens voor elkaar om in zeer korte tijd zo n vier of vijf weken de gevraagde Vitamine D-bepalingen operationeel te hebben. Allereerst dankzij een tour de force van onze mensen die alles op alles hebben gezet om ervoor te zorgen dat ziekenhuizen en leveranciers zonder tijdverlies toch zijn voorzien van de juiste uitslagen. De bepalingen moesten minstens zo goed zijn als de klanten gewend waren. Het is geweldig dat dit is gelukt, aldus Ruben. Een belangrijke voorwaarde voor het slagen van deze operatie was ook de flexibele opstelling van de Raad van Bestuur, die het mogelijk maakte om op korte termijn te investeren in zowel apparatuur als de nodige personele capaciteit. Ruben: Een compliment is hier echt op zijn plaats. Naar verwachting wordt deze extra dienstverlening van Sanquin voortgezet tot de oorspronkelijke leverancier weer in staat is om de vitamine D test zelf te leveren. Tudor Schleurholts (donorarts in Zwolle) Toen er een aantal zieken was en de nood hoog, was hij de reddende engel: met z n hulp werd het rooster vlot getrokken.

15 28 Producten & diensten 29 Grootscheepse Q-koorts operatie Bloed is cool Van maart tot november heeft Sanquin Bloedvoorziening de Q-koorts bacterie. Directeur Diagnostiek Ruben Baum Sinds 2010 is Sanquin Bloedvoorziening ook op scholen te leggen. De thema s beslaan nu naast bloed ook trans vorig jaar donors extra getest op de Q-koortsbacterie. Uit garten: We hebben deze maatregel genomen omdat de aanwezig met twee verschillende lespakketten, eentje voor fusie, immuniteit en afstoting. voorzorg. bacterie wellicht via bloed overdraagbaar is. Dan zou de basisschool en eentje voor het voortgezet onderwijs. Leerlingen kunnen deelnemen aan practica waarin ze den donors via hun bloed iemand kunnen besmetten. onder meer bloedgroepen bepalen, met stolling experi Eind 2009 liet het zich aanzien dat er een grote Q-koorts De door ons ontwikkelde test wijst uit of iemand besmet In 2008 werd Sanquin benaderd door Nefarma, de menteren en de bestanddelen van bloed onder een micro epidemie zou uitbreken in bepaalde delen van Nederland. is, ook als er nog helemaal geen ziekteverschijnselen bij brancheorganisatie voor farmaceutische bedrijven. Of scoop bekijken. Jan Willem: Uiteindelijk is het ook onze Sanquin voorzag negatieve gevolgen voor de bloedvoor donors zijn opgetreden. Sanquin wilde meedoen met het project Ik van binnen bedoeling om te laten zien hoe cool bloed is; we willen ziening. Samen met een aantal ziekenhuizen werd een test voor groep 8 van de basisschool. Dat wilde Sanquin wel. leerlingen enthousiast maken voor bètavakken en ontwikkeld om donors te testen op de aanwezigheid van Donors ondergaan altijd al een reeks aan bloedtests om de De samenwerking ging vervolgens begin 2010 van start. laten zien hoe interessant research kan zijn. Naast het bloedvoorziening zo veilig mogelijk te maken. Maar van Bloed en zo vult de al bestaande lespakketten voor skelet, lespakket met practicum is er ook een website. Bovendien wege de dreigende Q-koorts epidemie werden alle donors zenuwstelsel en organen aan. Leerkrachten ontvingen kunnen docenten zich inschrijven voor nascholing. Een in onder andere de Brabantse risicogebieden vanaf maart een filmpje, ondersteund door een website en materialen tussenevaluatie zal moeten uitwijzen of het project wordt tot november 2010 extra getest op de Q-koorts bacterie. voor gebruik in de klas. Inmiddels zijn in het hele land voortgezet. Operatie ruim scholen met de methode Ik van binnen aan de slag gegaan. Een eerste enquête leverde een bijzonder Het testen van donors op de Q-koorts bacterie in de risico goede waardering op: 77% van de ondervraagden zegt het gebieden was een grootscheepse operatie, waar Sanquin lespakket minimaal 2x per week te gebruiken en 96% geeft veel energie, tijd en geld in heeft gestoken. Niet alleen in aan er ook in de toekomst mee te willen werken. de nodige apparatuur en de ontwikkeling en validatie van de test, maar ook in de hele logistiek bij de invoe Practica ring voor risicogebieden. Dat was echt een behoorlijke Bloed en afweer is een ander project waarmee Sanquin klus, weet Ruben. Maar het is erg goed verlopen en bouwt aan kennis binnen het onderwijs. Projectleider Jan daar kunnen we heel trots op zijn. Sanquin bewijst Willem Smeenk: Er leefde bij ons al langer het idee om hiermee flexibel te kunnen inspelen op onverwachte ook iets te doen op middelbare scholen. Op hogescho situaties. len en universiteiten is Sanquin goed vertegenwoor Toen in november 2010 het gevaar geweken leek, is voor digd, maar we waren afwezig op middelbare scholen. alsnog gestopt met deze test. Gelukkig bleek geen enkele Omdat Sanquin informatieverstrekking aan jongeren ziet donor besmet met de Q-koorts bacterie. Ruben: als een maatschappelijke verantwoordelijkheid, is er al in De infrastructuur om donors te testen op de Q-koorts 2009 een pilot voor biologie ontwikkeld voor de boven bacterie staat echter paraat. Mochten er tekenen zijn bouw van havo en vwo, het pakket Bloed en afweer. Beide dat een epidemie zich alsnog aandient, dan kunnen we onderwerpen werden weliswaar al behandeld binnen de Joke Trompetter en Rob de Groot (postkamer) de testprocedure zo weer oppakken. reguliere biologielessen, maar zonder de dwarsverbanden Joke en Rob regeren al jaren met grote toewijding over de postkamer op de Plesmanlaan.

16 30 31 Rachid Essinouh (l) (teamleider uitgifte) en Güner Durus (r) (medewerker bewerking) Hun wekelijkse rondleidingen voor externe groepen worden gezien als een bijzonder waardevolle PR-bijdrage.

17 32 Research 33 Research Op weg naar kunstbloed Met de huidige technologie heb je een flinke brouwerij nodig om één zakje bloed te kunnen maken. In 2010 is er een nieuwe onderzoeksafdeling opgezet: Hematopoiese Research. Deze afdeling, geleid door Marieke von Lindern, heeft een belangrijk speerpunt voor het wetenschappelijk onderzoek binnen Sanquin Bloedvoorziening tijdens de komende jaren: cellulaire therapie. Rode draad: het ontrafelen en beïnvloeden van de vorming van de verschillende soorten bloed- en afweercellen ( hematopoiese ). Jan Willem Smeenk van Research zegt het kort en bondig: Hoe oogst je cellen, hoe kweek je cellen, en hoe zit de bloedcelvorming in elkaar. Deze onderzoeksgroep past perfect bij wat wij in patiëntenzorg willen betekenen. Nu al verzorgt Sanquin een belangrijk onderdeel van de beenmergtransplantaties in de Amsterdamse regio, namelijk het zuiveren en bewaren van beenmergcellen die worden (terug)gegeven aan patiënten nadat de ziekmakende cellen zijn verwijderd. Om deze eerste vorm van cellulaire therapie verder te verbeteren, is nog veel onderzoek nodig. Bijvoorbeeld om te kijken of cellen zo gemanipuleerd kunnen worden dat ze beter de weg terug vinden naar het beenmerg. Ook is Sanquin betrokken bij het opzetten van gesloten kweeksystemen voor dit soort cellulaire therapieën. Bloedarmoede Maar de nieuwe onderzoeksgroep heeft een bredere scope. Marieke werkt bijvoorbeeld aan het ontrafelen van de vorming van rode bloedcellen. Dat moet kennis opleveren over zeldzame aangeboren vormen van bloedarmoede. Maar ook nog spannender de weg vrijmaken voor het kweken van kunstbloed. Dat is nog wel toekomstmuziek, benadrukt Jan Willem. Met de huidige technologie heb je een flinke brouwerij nodig om één zakje bloed te kunnen maken. Maar toch. Op kleine schaal zou kunstbloed een uitkomst kunnen zijn voor patiënten met zoveel antistoffen dat zij geen donorbloed kunnen verdragen. Uiteindelijk moet de afdeling uitgroeien tot landelijk expertisecentrum voor de rode bloedcellen. Andere onderzoekslijnen werken aan het inzetten van afweercellen tegen kanker: immunotherapie. Bijvoorbeeld door bepaalde afweercellen (T-cellen) aan te zetten tot een aanval op tumorcellen. Dat kan door het isoleren en opkweken van T-cellen die gericht zijn tegen kankercellen. Maar ook door weer andere cellen van het afweersysteem zo te manipuleren dat zij, eenmaal terug in het lichaam, T-cellen activeren die kankercellen kunnen vernietigen. Deze laatste strategie wordt onderzocht als behandeling van slokdarmkanker. Samenvoeging Voor een deel is de afdeling Hematopoiese Research een samenvoeging van bestaande groepen binnen en buiten Sanquin. Zo komt Marieke samen met Emile van den Akker van het Erasmus MC, en komen Martijn Nolte en Monica Wolkers van het AMC. Het bestaande stamcellab van Sanquin is onder leiding van Carlijn Voermans in de gelederen opgenomen. Toch vormen die onderdelen samen iets nieuws. Jan Willem: Voor het eerst is heel bewust het onderzoek ingericht om onze plannen voor de dienstverlening voor ziekenhuizen te ondersteunen.

18 34 Research 35 Sanquin wint prestigieuze innovatieprijs Johan IJlst (teamleider NAT screening SDI) Slovenië had een probleem met de testapparatuur. Johan en z n team testten het Sloveense bloed binnen 15 uur voor hun collega s. De samenwerkende onderzoeksteams van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) en Sanquin Bloedvoorziening hebben op 10 juni 2010 de Amsterdam Inventor Award gewonnen. De teams ontwikkelden technologieën die een snellere ontwikkeling van vaccins en immunotherapieën voor het voorkomen en behandelen van infectieziekten en kanker een stap dichterbij brengen. De Award, een initiatief van de Amsterdamse Innovatie Motor, Avantium en Economische Zaken van de Gemeente Amsterdam, geldt als dé prijs voor de meest vernieuwende uitvinding van kennisinstituten en bedrijven in de regio. Roel Melsert, managing director van de business unit Reagentia, is er trots op. Het leuke is dat inzendingen niet alleen vanuit de life sciences kwamen. Ook bedrijven als Shell en TomTom hadden innovaties ingestuurd. Het is goed om de krachten eens te meten met andere takken van sport. De jury keek niet alleen naar de wetenschappelijke waarde van de twintig uitvindingen, maar ook naar de maatschappelijke relevantie en de economische belofte. Leden waren prof. dr. Pieter Drenth, voormalig rector magnificus van de Vrije Universiteit en oud-president van de Koninklijke Academie van Wetenschappen, drs. Adri Baan, voormalig lid van de Raad van Bestuur van Philips, en mr. Pieter ter Kuile, managing director van Kempen en Co Corporate Finance. Roel: Dat zijn toch mensen met een enorme track record. Beschermen De onderzoeksteams van prof. dr. Ton Schumacher en dr. Huib Ovaa (NKI) en dr. Wim van Esch (Sanquin Bloedvoorziening) keken naar zogeheten T-killer cellen. Dat zijn belangrijke afweercellen die ons beschermen tegen infecties en bepaalde vormen van kanker. In ons lichaam zijn er vele miljarden. Bijna elke T-killer cel herkent een eigen vijand aan kleine eiwitfragmentjes epitopen. De epitopen verschijnen aan de buitenkant van lichaamscellen, die zijn geïnfecteerd met bijvoorbeeld virussen, of die zijn ontstaan door kanker. Als een T-killer cel zo n epitoop herkent, koppelt hij zich vast aan de zieke cel en schakelt hem uit. T-killer cellen tegen kanker Wetenschappers proberen al jaren deze reactie zo te beïnvloeden, dat T-killer cellen kunnen worden ingezet tegen kanker of infecties. Bijvoorbeeld door vaccins of immunotherapie. De eerste successen zijn daarbij al geboekt, maar er zijn nog veel hobbels op de weg. Zo is het lang niet altijd duidelijk wélk eiwitfragmentje uit een kankercel of virus een afweerreactie uitlokt. Om T-cellen nog beter in te kunnen zetten, is het nodig epitopen te kennen en T-cellen in beeld te brengen. Precies daarvoor hebben de onderzoeksgroepen van NKI en Sanquin Bloedvoorziening twee vernieuwende technologieën ontwikkeld: met een op UV-licht gebaseerde uitwisselingstechniek kunnen relatief eenvoudig duizenden verschillende fluorescerende complexen worden geproduceerd waarmee interessante T-killer cellen zichtbaar gemaakt kunnen worden; de andere techniek betreft een slimme kleurcodering. Met die twee technieken samen kunnen verschillende groepen T-killer cellen relatief snel en gemakkelijk worden opgespoord in een bloedmonster.

19 36 37 Nieuwe infecties betekenen nieuwe risico s Nederlandse bloedtransfusies zijn veilig. Door strenge selectie van donors en toepassing van kostbare en geavanceerde tests is het risico op overdracht van infecties in Nederland vrijwel nihil. In Nederland is gedoneerd bloed extreem veilig, zegt prof. dr. Hans L. Zaaijer in zijn oratie, uitgesproken bij de aanvaarding van zijn hoogleraarschap Bloedoverdraagbare Infecties in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Ondanks alle inspanningen blijven er echter grenzen aan de veiligheid. Enerzijds omdat de bekende ziekteverwekkers soms toch niet aangetoond kunnen worden. Anderzijds omdat steeds nieuwe gevaren dreigen, bijvoorbeeld vanuit de bio-industrie. En voor nieuwe infecties bestaan soms nog geen beproefde preventiemaatregelen, aldus Hans, die sinds 2008 de researchafdeling Bloedoverdraagbare Infecties van Sanquin Bloedvoorziening leidt. Zeldzaam De overdracht van besmettelijke ziekten door bloedtransfusies in Nederland is extreem zeldzaam. Nederlandse bloeddonors krijgen veel minder vaak hepatitis B en C dan de rest van de bevolking. Maar helemaal uitgesloten is het niet. Langer bestaande infecties worden ontdekt met goedkope tests, die de afweerreactie van het lichaam aantonen. Deze tests missen echter pas opgelopen infecties. Daarvoor bestaan duurdere tests, die direct de aanwezigheid van een virus aantonen. Jaarlijks worden hiermee enkele gevallen van hepatitis B, hepatitis C en hiv ontdekt. Dat mag wat kosten. Hans wijst erop dat bij beslissingen over veiligheid van bloed méér meespeelt dan kosten/ batenanalyses. Bloedveiligheid is geen rekensom. Emoties spelen minstens zo n belangrijke rol. Emoties van publiek en patiënten, van donors, maar ook van bestuurders en politici. Toch zijn er grenzen aan de uitgaven voor bloedveiligheid. Een test tegen het onbekende en meestal onschadelijke HTLV-virus werd ingevoerd, maar de kosten bedragen miljoenen euro s per gewonnen levensjaar. Bij welke prijs besluiten we dat een restrisico aanvaardbaar is? Nieuwe gevaren Door de concentratie van dieren en toediening van bijzonder veel antibiotica in de Nederlandse bio-industrie ontstaan nieuwe gevaren. Aan de ene kant door tot dusver onbekende of onbeduidende ziekteverwekkers zoals prionen, de Q-koorts bacterie en het hepatitis E-virus. Aan de andere kant door resistent geworden oude bekenden zoals MRSA, VRE en recent de multiresistente E.coli bacterie, die urineweginfecties veroorzaakt. Hervorming van de intensieve veeteelt kan deze risico s indammen, besluit Hans z n pleidooi. Mireille van Roden (l) en Theresa Guhr (r) (account managers toll manufacturing) Sinds zij als rasechte pioniers een nieuwe afdeling hebben opgezet, loopt de communicatie met externe contractpartners op rolletjes.

20 38 Research 39 Testkit beenmergkanker Veilig bloed Sanquin Bloedvoorziening heeft in samenwerking met dan de oude tests. Een ander voordeel is dat er bij de De plasmaproducten van Sanquin Bloedvoorziening moe het uitgangsmateriaal gestopt van de te onderzoeken Siemens Healthcare Diagnostics laboratoriumtests ontwik nieuwe test geen verschillen tussen de productieseries ten aan de strengste eisen voldoen. Vorig jaar ontwikkelde processtap. Uitvoering van deze stap vindt op laboratori keld om de opsporing van een vorm van beenmergkanker meer zijn en dat monsters met extreem hoge concen de business unit Pharmaceutical Services een methode umschaal plaats, waarna men met behulp van een zoge te verbeteren. traties niet langer over het hoofd worden gezien. Die pro om priondeeltjes te meten, afwijkende eiwitdeeltjes met noemde Western-Blot test meet of er nog prionen aanwezig blemen waren er bij de oude methoden wel, vertelt Roel. ziekmakende eigenschappen. Zoals de ziekte van Creutz zijn. Peter: We zijn in staat geweest om de test zo te Het is een nieuwe test om in bloed de zogeheten vrije lichte feldt-jakob (gekke koeienziekte). Om bloed- en plasmapro optimaliseren, dat we structureel zelfs bij een verdun ketens kappa en lambda van immuunglobulinen te kun Voor de ziekenhuislaboratoria betekent het beschikbaar ducten zo veilig mogelijk te maken, is het belangrijk om ning van het materiaal met een factor tienduizend nen meten. Dit is een mijlpaal voor Sanquin, zegt Roel komen van deze nieuwe tests dat er een breder aanbod zeker te weten dat er geen virussen of prionen in aanwe nog steeds een positief testresultaat krijgen. Met deze Melsert, managing director van de business unit Reagen is aan diagnostiek. Artsen kunnen de ziekte sneller op zig zijn. Er bestaat echter nog geen test die gevoelig gevoeligheid kunnen we de veiligheidsbijdrage van een tia. Er is vijf jaar aan de ontwikkeling van deze test het spoor komen en beter volgen. Multiple myeloom treft genoeg is om zeer kleine hoeveelheden prionen aan processtap goed in kaart brengen en dat is belangrijk gewerkt. Sanquin produceert de tests voor Siemens. vooral ouderen. Gezien de vergrijzing is een toename van te tonen, zegt Peter van Mourik, tot eind 2010 managing voor de divisie Plasmaproducten. Siemens zorgt vervolgens voor wereldwijde distributie en verkoop. In december 2010 zijn de tests in een aantal Euro het aantal patiënten te verwachten. De ziekte gaat vaak gepaard met botpijnen door de woekering van plasma director Pharmaceutical Services. Bij bloedtransfusies zijn risico s alleen te verkleinen door Optimaal profijt pese landen geïntroduceerd, waaronder Nederland. Tijdens cellen in het beenmerg. Soms treden zelfs spontane bepaalde groepen donors uit te sluiten. In het productie Tot nu toe was de divisie afhankelijk van een beperkt de eindontwikkeling is samengewerkt met het Klinisch botbreuken op, evenals bloedarmoede en een verlaagde proces van plasmaproducten is meer mogelijk, omdat hier aantal Europese bedrijven dat de validatiemethodiek Chemisch en Hematologisch laboratorium van het Jeroen afweer. Met de juiste behandeling kan de ziekte soms meer verschillende processtappen plaatsvinden. Van één onder het vereiste kwaliteitssysteem kon aanbieden. Bosch Ziekenhuis in Den Bosch. jaren onder controle gehouden worden. van die processtappen, een virusverwijderende techniek Volgens Peter hebben de collega s van de divisie Plasma Betrouwbaarder door middel van nanofiltratie, is inmiddels aangetoond dat hiermee ook prionen kunnen worden verwijderd. producten nu geen last meer van lange wachtlijsten en wordt optimaal geprofiteerd van de bestaande voorzienin De test is bedoeld voor de beenmergkanker multiple mye Peter: Om het prionverwijderend vermogen van een gen bij Pharmaceutical Services. Maar ook wijzelf pluk loom, ook bekend als de ziekte van Kahler. De ziekte ont processtap in kaart te brengen moet je allereerst over ken de vruchten van de nieuwe ontwikkeling. Andere staat uit een woekering van plasmacellen, afweercellen die een betrouwbare test beschikken en ook over materiaal bedrijven hebben al belangstelling getoond voor deze antistoffen (immuunglobulinen) produceren. Door deze met een voldoende hoge concentratie prionen. Vorig methodiek. Bovendien kan dit weer tot nieuwe samen woekering komen losse deeltjes van die immuunglobulinen in het bloed terecht waaronder ook de zogenoemde vrije lichte ketens. Publicaties jaar kregen we het voor elkaar een degelijke validatiemethodiek te ontwikkelen op basis van deze beide componenten. werking op andere gebieden leiden. De nieuwe test spoort die vrije lichte ketens gemakkelijker, betrouwbaarder en preciezer op dan oudere tests. Dat wil zeggen dat de vrije lichte ketens al bij geringere hoeveelheden aantoonbaar zijn, én dat er minder vaak sprake is van een vals alarm. Deze tests zijn geautomatiseerd, Per Per Aantal proefschriften Aantal publicaties (peer reviewed) Veilig De methode voor het meten van prionverwijdering bestaat uit een aantal stappen. In een notendop: prionen worden eerst vermenigvuldigd totdat hoge concentra zegt Roel. Bovendien zijn ze gevoeliger en specifieker Aantal overige publicaties ties kunnen worden geoogst. Vervolgens worden ze in

21 40 41 Pasquale di Scala (hoofd donoradministratie Bloedbank Noordwest).. Pasquale is bijzonder vindingrijk in het. zoeken naar creatieve oplossingen. Meer dan eens heeft hij in het weekend een handig programma ontworpen.

22 42 Verslag Raad van Bestuur 43 Verslag Raad van Bestuur De Wet inzake bloedvoorziening beoogt de kwaliteit, veiligheid en beschikbaarheid van bloed en bloedproducten in Nederland zeker te stellen. Deze doelstelling heeft Sanquin overgenomen. Het mission statement van Sanquin luidt: De Stichting verzorgt op non-profitbasis de bloedvoorziening en bevordert transfusiegeneeskunde zodanig dat wordt voldaan aan de hoogste eisen van kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid. Zij levert producten en diensten, verricht wetenschappelijk onderzoek en verzorgt onderwijs, opleidingen, bij- en nascholing. Behalve de volgens de wettelijke voorschriften opgestelde jaarrekening van Sanquin zijn in dit verslag ook de financiële resultaten van de CAF-cvba te Brussel en Sanquin Oy te Helsinki geconsolideerd. De CAF is de Belgische plasmafractioneerinrichting waarvan Sanquin sinds ,01% van de stemmen bezit. De overige 49,99% is in handen van het Belgische Rode Kruis en het Franse LFB. Sanquin Oy is een kleine Finse dochteronderneming die de contacten met de Finse afnemers onderhoudt. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestond in 2010 uit: dr. ir. T.J.F. Buunen (voorzitter) drs. H.J.C. de Wit (vice-voorzitter) prof. dr. E. Briët (tot 1 augustus) prof. dr. R.A.W. van Lier (vanaf 1 september) Secretaris: mw. mr. H.M.H. de Bruijn-van Beek In verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd trad prof. dr. E. Briët af. In de vacature werd voorzien door benoeming van prof. dr. R.A.W. van Lier.

23 44 45 Externe contacten Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport In 2010 vond zowel op bestuurlijk als op ambtelijk niveau veelvuldig overleg plaats. Belangrijke gespreksonderwerpen waren onder andere de wijziging van de structuur van de donorinbreng, de navelstrengbloedbank, de rol van Sanquin bij de bloedvoorziening op Bonaire, maatregelen van Sanquin om de bloedproducten veiliger te maken en het door VWS geëntameerde (vervolg)onderzoek naar de doelmatigheid van het publieke deel van de organisatie en de kosten van de plasmageneesmiddelenvoorziening door Sanquin. Ministerie van Defensie Evenals in vorige jaren onderhield Sanquin contact met het Ministerie van Defensie over de bloedvoorziening van de krijgsmacht. Bij de besprekingen stond de vraag centraal hoe Sanquin en de Militaire Bloedbank hun samenwerking kunnen intensiveren. Europese samenwerking Sanquin is vertegenwoordigd in de European Blood Alliance (EBA) en de International Plasma Fractionation Association (IPFA). Drs. Jeroen de Wit, vice-voorzitter Raad van Bestuur, is voorzitter van de Executive Board van de EBA. Medewerkers van Sanquin werken met Europese collega s samen in de actualisering van de Guide to the preparation, use and quality assurance of blood components van de Council of Europe. Patiëntenverenigingen Sanquin onderhoudt met een groot aantal patiëntenverenigingen constructief contact. Dat zijn de volgende verenigingen: Nationaal Stichting AfweerStoornissen Nederlandse Vereniging van Hemofilie Patiënten Vereniging Spierziekten Nederland Patiënten vereniging voor Hereditair Angio Oedeem en Quincke s Oedeem ITP (Idiotypische Trombocytopenische Purpera) Patiëntenvereniging Nederland Stichting Zeldzame Bloedziekten Stichting StiKa (Ziekte van Kawasaki) Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie Internationaal Patient Association for Hereditary AngioEdema International European Haemophilia Consortium US HAE Association (HAEA) Thalassaemia International Federation Gebruikers van bloedproducten Op regionaal niveau functioneren gebruikersraden, waarin vertegenwoordigers van ziekenhuizen en vertegenwoordigers van Sanquin zitting hebben. Vertegenwoordigers van ziekenhuizen hebben eveneens zitting in de Landelijke Gebruikersraad, die ook in 2010 de Raad van Bestuur adviseerde over logistiek en dienstverlening. Belangrijke gespreksonderwerpen waren: beperking van het gebruik van 0-negatieve rode bloedcellen, transfusies buiten het ziekenhuis, de beschikbaarheid van gepooled normaal plasma, het gebruik van de 18 digit barcode op bloedzakken, het gebruik van omzakken bij rode bloedcelpreparaten, het nader typeren van bloedgroepen bij donors en weekmakers in plastic bloedzakken. Sanquin is in zowel de Nederlandse Vereniging van Hemofiliebehandelaars als in de Interuniversitaire Werkgroep voor de Behandeling van Immuundeficiënties vertegenwoordigd. Ed Bakker (hoofd laboratorium pré-analyse en virusserologie SDI) Ed was de sturende kracht bij het veilig stellen van de continuïteit door het screeningslaboratorium samen te laten werken met de bloedbank in Leuven.

24 46 47 Bert van den Berg (l) (webmaster), Tjipke Schouten (m) (coördinator digitale media) en Debbie van Rijk (r) (webredacteur) Met z n drieën vormen zij de motor achter de spetterende nieuwe website van Sanquin.

25 48 Verslag Raad van Toezicht 49 Verslag Raad van Toezicht Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestond in 2010 uit: mr. J.H. Schraven (voorzitter) mw. prof. dr. L.J. Gunning-Schepers (tot 1 september) prof. dr. F.C. Breedveld (vanaf 1 september) prof. dr. B. Löwenberg drs. J.C.M. Schönfeld drs. M. van Rijn In verband met haar benoeming tot voorzitter van de Gezondheidsraad trad prof. dr. L. J. Gunning-Schepers tussentijds af. In de vacature werd voorzien door benoeming van prof. dr. F.C. Breedveld. De Raad houdt toezicht op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken bij Sanquin. In dit jaarverslag legt hij verantwoording af over zijn werkzaamheden in Bij zijn activiteiten hanteert de Raad de Sanquin Corporate Governance Code die spelregels en omgangsvormen omvat voor goed bestuur, effectief toezicht en een heldere verantwoording. De Raad vergaderde in 2010 vier keer. Het beleidsplan, de begroting voor 2011 en het Middellange Termijn Plan en de Strategienota kwamen aan de orde. Ook werden de financiële rapportages, het jaarverslag, de jaarrekening en het verslag van de accountant besproken. De RvT stelde vast dat de bij VWS ingediende begroting voor 2011 na een correctie door de minister werd goedgekeurd. De Raad nam kennis van de start van het vervolgonderzoek op de eerder door VWS geëntameerde benchmark naar prijzen van kort houdbare bloedproducten binnen Europa, dat zich vooral zal richten op de doelmatigheid van het publieke deel van de organisatie en de kosten van de plasmageneesmiddelenvoorziening door Sanquin. De Raad liet zich informeren over de activiteiten van Sanquin op het gebied van navelstrengbloed, over de in 2010 ingevoerde verandering van de organisatie van de donorinbreng en over de reorganisatie van de aansturing van de bloedbanken (Quartslag). Ook de nieuwbouwplannen (gebouw Y) voor de divisies Plasma producten en Research stonden op de agenda van de Raad. De Raad nam kennis van de maatregelen van Sanquin om de kwaliteit van de bloedvoorziening te garanderen. Op 1 juni sprak de voorzitter van de Raad van Toezicht met de Ondernemingsraad over de algemene gang van zaken in de organisatie. Daar kwam ook de procedure aan de orde rondom de benoeming van een nieuw lid van de Raad van Bestuur in de vacature die was ontstaan door het vertrek van prof. dr. E. Briët, die met pensioen ging.

26 50 51 Marian Terbeek-Walraven (donorassistente) Behalve een gepassioneerde werknemer is Marian ook een gepassioneerd kunstenaar. Dat blijkt uit het schilderij dat ze speciaal voor de nieuwe afnamelocatie in Roermond heeft gemaakt. Harrie Breuker (interim project manager) Hij had het lumineuze idee om het oude Sanquin-briefpapier naar een werkplaats voor verstandelijk gehandicapten te brengen waar er mooie nieuwe dingen van gemaakt worden. Op verzoek van VWS sprak een delegatie van de Raad van Toezicht met de minister van VWS over het salaris van het nieuw te benoemen lid van de Raad van Bestuur. Aan de hand van een tevoren opgesteld profiel werd prof. dr. R.A.W. van Lier benoemd. Diens salaris werd initieel vastgesteld op basis van de code van de NVZT voor bestuurders in de zorg. Zoals moge blijken uit de overzichten elders in dit jaarverslag, was de samenstelling van de Raad zo, dat aan de statutaire eisen van deskundigheid en ervaring ruimschoots werd voldaan. De heer mr. J.H. Schraven werd voor vier jaar herbenoemd als lid, tevens voorzitter. Mevrouw prof. dr. L.J. Gunning-Schepers trok zich terug als lid van de Raad van Toezicht in verband met haar benoeming tot voorzitter van de Gezondheidsraad. Als opvolger van mevrouw Gunning-Schepers werd prof. dr. F.C. Breedveld benoemd. De Raad van Toezicht evalueerde zowel zijn eigen functio neren als dat van de Raad van Bestuur en constateerde dat zijn leden voldoende onafhankelijk zijn. De besluit vormingsprocedure in de Raad van Toezicht is zo vorm gegeven dat belangenverstrengeling wordt vermeden. Kwaliteit, veiligheid en beschikbaarheid van bloedproducten werden in 2010 mogelijk gemaakt dankzij de grote betrokkenheid en inzet van donors. De Raad van Toezicht is hen en alle medewerkers van Sanquin buitengewoon erkentelijk voor de wijze waarop zij de doelstellingen van Sanquin samen hebben gerealiseerd. Amsterdam, mei 2011 Raad van Toezicht

We hebben opnieuw bewezen dat we flexibel kunnen inspelen op onverwachte situaties

We hebben opnieuw bewezen dat we flexibel kunnen inspelen op onverwachte situaties 2010 Jaarverslag 2 Jaarverslag 2010 4 Jaarverslag 2010 Voorwoord Verder vooruit We hebben opnieuw bewezen dat we flexibel kunnen inspelen op onverwachte situaties Vernieuwen, investeren, flexibel inspelen

Nadere informatie

EEN WERELD VAN BINNEN

EEN WERELD VAN BINNEN EEN WERELD Sanquin verzorgt op not-for-profitbasis de bloedvoorziening in Nederland. Hierbij voldoet de organisatie aan de hoogste eisen van kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid. Sanquin is een kenniscentrum

Nadere informatie

Bloedtransfusie... 1. Waarom een bloedtransfusie... 1. Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2. Bijwerkingen van de bloedtransfusie...

Bloedtransfusie... 1. Waarom een bloedtransfusie... 1. Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2. Bijwerkingen van de bloedtransfusie... Bloedtransfusie Inhoudsopgave Bloedtransfusie... 1 Waarom een bloedtransfusie... 1 Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2 Bijwerkingen van de bloedtransfusie... 3 Registratie van gegevens... 4 Kan ik een

Nadere informatie

Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties

Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties HAVO Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties Ieder jaar ontvangen zo n 250.000 Nederlanders een bloedtransfusie. Het gaat dan vaak om patiënten die een grote operatie moeten

Nadere informatie

Rapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek

Rapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek Rapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek 22 juni 2015 De GGD Hart voor Brabant voerde dit onderzoek uit in samenwerking met AMPHI de academische werkplaats van het Radboud universitair medisch

Nadere informatie

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Klinisch Chemisch Laboratorium

Bloedtransfusie. Klinisch Chemisch Laboratorium Bloedtransfusie Klinisch Chemisch Laboratorium Binnenkort ondergaat u een behandeling, waarbij de kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). Ieder jaar ontvangen zo'n 300.000

Nadere informatie

Informatie over een bloedtransfusie

Informatie over een bloedtransfusie Informatie over een bloedtransfusie Bij het tot stand komen van deze folder is gebruik gemaakt van de volgende folders: Bloedtransfusie voor patiënten - Stichting Sanquin Bloedvoorziening. Bloedtransfusie

Nadere informatie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans is dat u bloed toegediend moet krijgen: bloedtransfusie. Of u krijgt binnenkort een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.

Nadere informatie

Waarom een bloedtransfusie

Waarom een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

BLOEDTRANSFUSIE 17901

BLOEDTRANSFUSIE 17901 BLOEDTRANSFUSIE 17901 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep in het Sint Franciscus Gasthuis, waarbij de kans bestaat dat u bloed toegediend krijgt (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

1. Doelstelling. 2. Kernactiviteiten

1. Doelstelling. 2. Kernactiviteiten Jaarrekening 2 Jaarrekening 2010 3 Inhoudsopgave Jaarverslag Jaarverslag 3 1. Doelstelling 3 2. Kernactiviteiten 3 3. Juridische structuur 4 4. Corporate Governance 4 5. Personeel en organisatie 4 6. Ontwikkeling

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten volwassenen Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Infobrochure. Bloedtransfusie. mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Bloedtransfusie. mensen zorgen voor mensen Infobrochure Bloedtransfusie mensen zorgen voor mensen 2 Waaruit bestaat bloed? Bloed bestaat voor ongeveer 55% uit een gele vloeistof: plasma. De andere 45% zijn verschillende soorten bloedcellen: Rode

Nadere informatie

H Bloedtransfusie

H Bloedtransfusie H.40081.0219 Bloedtransfusie 2 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie? Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze brochure vindt u informatie over bloedtransfusie. Wanneer

Nadere informatie

15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant

15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant 15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant Kamervragen van het lid Thieme aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie terTER_

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie terTER_ Patiënteninformatie Bloedtransfusie 1234567890-terTER_ Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie).

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Klinisch Chemisch Laboratorium

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Klinisch Chemisch Laboratorium Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch Chemisch Laboratorium Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie).

Nadere informatie

Infobrochure. Bloedtransfusie

Infobrochure. Bloedtransfusie Infobrochure Bloedtransfusie Geachte heer/mevrouw, Tijdens uw opname in het ziekenhuis kan uw arts het noodzakelijk vinden dat u een bloedtransfusie ondergaat. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een

Nadere informatie

Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013

Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013 Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013 Ieder jaar geven zo n 400.000 Nederlanders bloed; zij zijn bloeddonor. Samen geven zij ongeveer 900.000 liter bloed per jaar. Dat is belangrijk, want dagelijks

Nadere informatie

Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium. Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Slingeland Ziekenhuis

Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium. Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Slingeland Ziekenhuis Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Bloedtransfusie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Info voor patiënten

Bloedtransfusie. Info voor patiënten Bloedtransfusie Info voor patiënten Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u

Nadere informatie

De onderdelen van het bloed.

De onderdelen van het bloed. Bloedtransfusie Universitair Medisch Centrum Groningen Bij de behandeling die u of uw kind binnenkort ondergaat kan de toediening van bloed nodig zijn. In deze folder wordt uitgelegd welke bloedproducten

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Inleiding. Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Inleiding U ondergaat binnenkort een behandeling in VieCuri Medisch Centrum. Hierbij bestaat de kans dat u bloed toegediend moet krijgen: dit heet bloedtransfusie. In deze brochure vindt

Nadere informatie

Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2.

Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Inhoud Wat u moet weten over bloed en bloedtransfusiefout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Wat is een bloedtransfusie?... 3 3. Hoe komt het ziekenhuis aan bloed?... 4 4.

Nadere informatie

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Inleiding Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Inleiding Binnenkort zult u een behandeling ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten volwassenen Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Waarom een bloedtransfusie

Waarom een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Bloedtransfusie Informatie voor patiënten F0892-2130 september 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357

Nadere informatie

bloedtransfusie

bloedtransfusie ZorgSaam bloedtransfusie 1 2 Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend krijgt (bloedtransfusie). Voorafgaand aan een bloedtransfusie

Nadere informatie

Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties

Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties VWO Bloed en Transfusie over bloedgroepen, transfusies en immuunreacties Ieder jaar ontvangen zo n 250.000 Nederlanders een bloedtransfusie. Het gaat dan vaak om patiënten die een grote operatie moeten

Nadere informatie

Bloedtransfusie patiënteninformatie

Bloedtransfusie patiënteninformatie Klinisch Chemisch Laboratorium Bloedtransfusie patiënteninformatie Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Binnenkort ondergaat u een behandeling of

Nadere informatie

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Hoe veilig is een bloedtransfusie? Juiste match... 3

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Hoe veilig is een bloedtransfusie? Juiste match... 3 Bloedtransfusie Inhoudsopgave Bloedtransfusie... 1 Waarom een bloedtransfusie?... 1 Hoe veilig is een bloedtransfusie?... 2 Juiste match... 3 Bijwerkingen van de bloedtransfusie... 3 Kan ik een bloedtransfusie

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium Een bloedtransfusie wordt door uw arts voorgeschreven. Dit gebeurt met uw toestemming, tenzij er sprake is van een acute levensbedreigende

Nadere informatie

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Bloedtransfusie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bloedtransfusie U heeft met uw arts afgesproken dat u een bloedtransfusie krijgt. Of u ondergaat binnenkort een behandeling of ingreep waarbij u misschien extra bloed toegediend moet krijgen. In deze folder

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie. Bloedtransfusie Patiënteninformatie Bloedtransfusie Bloedtransfusie 1 Bloedtransfusie In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie. De folder is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie van de specialist.

Nadere informatie

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven.

Deze informatiefolder geeft u meer informatie over bloedtransfusies en probeert op een aantal veel gestelde vragen antwoorden te geven. BLOEDTRANSFUSIE Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u (of uw kind) een behandeling of ingreep, waarbij de kans bestaat dat u bloedproducten toegediend moet krijgen, een zogenaamde bloedtransfusie. Deze

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij kinderen

Bloedtransfusie bij kinderen Kindergeneeskunde Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Bloedtransfusie bij kinderen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Bloedtransfusie bij kinderen Binnenkort ondergaat uw kind een

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2011 LANDELIJKE DONORRAAD

JAARVERSLAG 2011 LANDELIJKE DONORRAAD JAARVERSLAG 2011 LANDELIJKE DONORRAAD Bloed geeft zieken en gewonden weer kans op een gezond en gelukkig leven. Daarom is het zo belangrijk dat bloed altijd en voor iedereen beschikbaar is. In Nederland

Nadere informatie

Cold chain: bloed en bloedproducten Validatie

Cold chain: bloed en bloedproducten Validatie Cold chain: bloed en bloedproducten Validatie Petra van Krimpen Qualified Person / GDP Responsible Person Sanquin Bloedbank, Nederland 15 mei 2013 1 Inhoud Sanquin Transport van afgenomen bloed Transport

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 5 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 6 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Wie

Nadere informatie

Snel en effectief ingrijpen dankzij ziekte-overstijgend immunologisch onderzoek. Een betere aanpak van chronische ziekten

Snel en effectief ingrijpen dankzij ziekte-overstijgend immunologisch onderzoek. Een betere aanpak van chronische ziekten Snel en effectief ingrijpen dankzij ziekte-overstijgend immunologisch onderzoek Een betere aanpak van chronische ziekten Samenvatting Het probleem Door de vergrijzing van de bevolking groeit het aantal

Nadere informatie

Doorbraak in onderzoek naar ME

Doorbraak in onderzoek naar ME Doorbraak in onderzoek naar ME Gezaghebbende Amerikaanse overheidsinstanties hebben opnieuw bij MEpatiënten een virus aangetroffen. Al eerder berichtte EenVandaag over de ontdekking van het XMRV-virus

Nadere informatie

MOSAIC studie Informatiebrief voor cases

MOSAIC studie Informatiebrief voor cases 1 MOSAIC studie Informatiebrief voor cases Informatiebrief betreffende het onderzoek (MOSAIC studie): de gevolgen van acute hepatitis C virus infectie bij HIV positieve en HIV negatieve mannen die seks

Nadere informatie

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven.

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven. Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over een

Nadere informatie

U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per

U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per Bloedtransfusie Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: patienteninformatiewkz@umcutrecht.nl Wat

Nadere informatie

Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie

Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie NIEUWE PERSPECTIEVEN Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie De diagnose leukemie, lymfklierkanker of multipel myeloom heeft een enorme impact op het leven van patiënten en hun omgeving. Vaak

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 447 Evaluatie Wet inzake bloedvoorziening Nr. 24 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium In deze folder vindt u informatie over een bloedtransfusie. Een bloedtransfusie schrijft uw arts voor als dat voor de behandeling noodzakelijk

Nadere informatie

Bloedtransfusie ALGEMEEN. Toedienen van bloedproducten

Bloedtransfusie ALGEMEEN. Toedienen van bloedproducten ALGEMEEN Bloedtransfusie Toedienen van bloedproducten Bij een bloedtransfusie worden bloed of bloedproducten via een infuus toegediend. Indien het voor uw behandeling noodzakelijk is, schrijft uw behandelend

Nadere informatie

BLOED GEVEN EN KRIJGEN

BLOED GEVEN EN KRIJGEN BLOED GEVEN EN KRIJGEN Ieder jaar geven zo n 400.000 Nederlanders bloed; zij zijn bloeddonor. Samen geven zij ongeveer 900.000 liter bloed per jaar. Dat is belangrijk, want dagelijks hebben honderden mensen

Nadere informatie

bloedtransfusie bij kinderen

bloedtransfusie bij kinderen bloedtransfusie bij kinderen Binnenkort krijg je een bloedtransfusie, in deze folder leggen we jou alvast uit wat dat is. Wat is een bloedtransfusie? Bij een bloedtransfusie krijg je extra bloed uit een

Nadere informatie

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Uitgave Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postadres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag Telefoon (070) 340 79 11 Informatie Voor informatie en vragen

Nadere informatie

Bloedtransfusie voor volwassen patiënten

Bloedtransfusie voor volwassen patiënten Bloedtransfusie voor volwassen patiënten Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze

Nadere informatie

18-02-2013. Donortevredenheidsonderzoek Meting 1

18-02-2013. Donortevredenheidsonderzoek Meting 1 18-02-2013 Donortevredenheidsonderzoek Meting 1 Richting van organisatie Achtergrond Resultaten eerder onderzoek (eigen beheer): Procedure klachtenafhandeling Wachttijden Wens digitale communicatievormen

Nadere informatie

TOELICHTING OP DE AGENDA VOOR DE JAARVERGADERING VAN KONINKLIJKE DSM N.V. TE HOUDEN OP 31 MAART 2004

TOELICHTING OP DE AGENDA VOOR DE JAARVERGADERING VAN KONINKLIJKE DSM N.V. TE HOUDEN OP 31 MAART 2004 TOELICHTING OP DE AGENDA VOOR DE JAARVERGADERING VAN KONINKLIJKE DSM N.V. TE HOUDEN OP 31 MAART 2004 TOELICHTING OP AGENDAPUNT 2 De Raad van Bestuur zal een toelichting geven op het jaarverslag van de

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatiebrochure

Bloedtransfusie. Informatiebrochure Bloedtransfusie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE?... 4 2 WAARUIT BESTAAT BLOED?... 4 3 HOE VINDEN WE PASSEND BLOED?... 5 4 HOE GEBEURT EEN BLOEDTRANSFUSIE?...

Nadere informatie

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Bloedtransfusies 01. Inleiding U (of uw kind) krijgt binnenkort een behandeling of een ingreep. De kans bestaat dat u (of uw kind) daarbij bloed toegediend

Nadere informatie

Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie

Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie Zorgdepartement informatiebrochure Bloedtransfusie Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Waarom een transfusie? 3. Veiligheid 4. Verloop 5. Bijwerkingen 6. Kan ik weigeren? 7. (Mede)-verantwoordelijkheden van

Nadere informatie

Eindexamen biologie vmbo gl/tl 2003 - I

Eindexamen biologie vmbo gl/tl 2003 - I BLOED GEVEN INFORMATIE 1 BLOEDDONOR WORDEN Barry is 25 jaar. Hij heeft zich opgegeven om bloed af te staan als bloeddonor. Hij is tot deze beslissing gekomen, omdat zijn vriend Kees hemofilie heeft, een

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij zuigelingen

Bloedtransfusie bij zuigelingen informatie voor patiënten van ziekenhuis rijnstate/velp Bloedtransfusie bij zuigelingen Binnenkort krijgt uw baby op de afdeling Neonatologie een bloedtransfusie. Deze wordt gegeven als er een tekort is

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. 16 jaar en ouder.

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. 16 jaar en ouder. Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. 16 jaar en ouder. Allo-antistofvorming bij sikkelcelziekte na transfusie: Wat is de rol van ontsteking en erfelijke aanleg?

Nadere informatie

Testen op hiv tijdens de zwangerschap

Testen op hiv tijdens de zwangerschap Testen op hiv tijdens de zwangerschap Ziekenhuis Gelderse Vallei In deze brochure wordt informatie gegeven over HIV, de ziekte AIDS en mogelijke behandelingen. Er wordt besproken wat een HIV-test is en

Nadere informatie

Bloedtransfusie Algemene informatie toediening

Bloedtransfusie Algemene informatie toediening Bloedtransfusie Algemene informatie toediening Algemene informatie over bloed en bloedtransfusies Uw arts heeft een bloedtransfusie met u besproken omdat u bloedarmoede heeft of omdat u binnenkort een

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij zuigelingen

Bloedtransfusie bij zuigelingen Bloedtransfusie bij zuigelingen 2 Bloedtransfusie Bloedtransfusie betekent overbrenging van bloed van de ene mens (donor) in de aderen van een ander (ontvanger). Voor een bloedtransfusie wordt niet het

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 146 Klinische en immunologische aspecten van pretransplantatie bloedtransfusies Inleiding Bloedtransfusies worden in de meeste gevallen gegeven aan patiënten die een tekort hebben

Nadere informatie

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken.

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken. REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Opgesteld door de voorzitter op 25.03.2013 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 27.05.2013 te Amstelveen HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Klinisch onderzoek bij kinderen en jongeren met kanker. wat is het en hoe werkt het?

Klinisch onderzoek bij kinderen en jongeren met kanker. wat is het en hoe werkt het? Klinisch onderzoek bij kinderen en jongeren met kanker wat is het en hoe werkt het? De behandeling van kinderen en jongeren met kanker vindt meestal plaats in combinatie met een klinisch onderzoek. We

Nadere informatie

Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt practicum Bloed in Actie

Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt practicum Bloed in Actie Bloed Geven en Krijgen vmbo-kgt okt 2013 practicum Bloed in Actie PRACTICUM BLOED IN ACTIE Ieder jaar ontvangen zo n 250.000 Nederlanders een bloedtransfusie. Dat betekent dat zij bloed krijgen van een

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2009 LANDELIJKE DONORRAAD

JAARVERSLAG 2009 LANDELIJKE DONORRAAD JAARVERSLAG 2009 LANDELIJKE DONORRAAD Bloed geeft zieken en gewonden weer kans op een gezond en gelukkig leven. Daarom is het zo belangrijk dat bloed altijd en voor iedereen beschikbaar is. In Nederland

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Achmea Rechtsbijstand (SAR) 2012 Raad van Toezicht, april 2013

Jaarverslag Stichting Achmea Rechtsbijstand (SAR) 2012 Raad van Toezicht, april 2013 Jaarverslag Stichting Achmea Rechtsbijstand (SAR) 2012 Raad van Toezicht, april 2013 De Raad bestond in 2012 uit de volgende leden SAMENSTELLING naam functie Raad hoofdfunctie Bestuurlijke of toezichthoudende

Nadere informatie

Sociaal jaarverslag 2012

Sociaal jaarverslag 2012 Sociaal jaarverslag 2012 Sociaal jaarverslag 2012 Inhoud Voorwoord... 4 Kengetallen Personeel 2012 Kerncijfers Sociaal Jaarverslag 2012 en 2011... 6 Omvang formatie en personeelsbezetting... 7 Overige

Nadere informatie

Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen

Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen In deze folder vertellen we je wat een bloedtransfusie is en waarom het gegeven wordt. Wat is bloedtransfusie? Bloedtransfusie betekent dat je bloed krijgt toegediend.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 5 maart 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 5 maart 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Bijzondere bloedgroepen. Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB)

Bijzondere bloedgroepen. Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB) Bijzondere bloedgroepen Bloed geven voor de Sanquin Bank of Frozen Blood (SBFB) Waarom krijgt u deze folder? Er is vastgesteld dat uw bloed een zeldzame bloedgroep heeft. Ook kan het zijn dat u antistoffen

Nadere informatie

Bloedtransfusie bij zuigelingen

Bloedtransfusie bij zuigelingen Bloedtransfusie bij zuigelingen Bloedtransfusie Bloedtransfusie betekent overbrenging van bloed van de ene mens (donor) in de aderen van een ander (ontvanger). Voor een bloedtransfusie wordt niet het volledige

Nadere informatie

Donor Advies Raad e-mailadres dar@sanquin.nl. Jaarverslag 2014 LANDELIJKE DONORRAAD

Donor Advies Raad e-mailadres dar@sanquin.nl. Jaarverslag 2014 LANDELIJKE DONORRAAD Donor Advies Raad e-mailadres dar@sanquin.nl Jaarverslag 2014 LANDELIJKE DONORRAAD Pagina 2/5 INLEIDING Donors vormen het hart van de Nederlandse bloedvoorziening. Het spreekt dan ook voor zich dat de

Nadere informatie

Omniplasma. Registratie en bewaking in GLIMS

Omniplasma. Registratie en bewaking in GLIMS Omniplasma Registratie en bewaking in GLIMS Auteur(s) Petra van Krimpen, Wim Hoekstra Datum 25 november 2013 Ons kenmerk CS-1311-0038r-PCK Versie 1.0 Status Definitief 25 november 2013; Versie 1.0 Inhoudsopgave

Nadere informatie

De tekst van deze folder is tot stand gekomen in samenwerking met: Stichting Europdonor in Leiden en Stichting Beenmergdonorbank Europdonor Nijmegen.

De tekst van deze folder is tot stand gekomen in samenwerking met: Stichting Europdonor in Leiden en Stichting Beenmergdonorbank Europdonor Nijmegen. De tekst van deze folder is tot stand gekomen in samenwerking met: Stichting Europdonor in Leiden en Stichting Beenmergdonorbank Europdonor Nijmegen. Stichting Sanquin Bloedvoorziening hanteert de grondbeginselen

Nadere informatie

Bloedtransfusie patiënten van 12-16 jaar

Bloedtransfusie patiënten van 12-16 jaar Bloedtransfusie patiënten van 12-16 jaar Bloedtransfusie patiënten 12-16 jaar Jij krijgt een bloedtransfusie. In deze folder leggen we uit wat een bloedtranfusie is en waarom je de transfusie krijgt.

Nadere informatie

Samenvatting. Q-koorts in Nederland

Samenvatting. Q-koorts in Nederland Samenvatting Q-koorts is een zoönose een infectieziekte die kan worden overgedragen van dieren op mensen veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii (C. burnetii). Bij mensen verloopt een infectie met

Nadere informatie

Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL

Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Bloedtransfusie WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Kwaliteit en Veiligheid Wij doen mee! Onze kwaliteit aantoonbaar maken Ons ziekenhuis heeft zich geëngageerd om het accreditatielabel van het Nederlands

Nadere informatie

Transfusie van bloedproducten

Transfusie van bloedproducten Transfusie van bloedproducten Inhoud Samenstelling bloed 3 Transfusie van bloedproducten 4 Veiligheid 4 Verloop transfusie 5 Alternatieve behandelingen 6 Weigeren van transfusie met bloedproducten 7 Tot

Nadere informatie

Toekomstige ontwikkelingen Sanquin Bloedbank

Toekomstige ontwikkelingen Sanquin Bloedbank Toekomstige ontwikkelingen Sanquin Bloedbank Marian van Kraaij Directeur Units Donorzaken en Transfusiegeneeskund Sanquin Bloedbank m.vankraaij@sanquin.nl 26 maart 2018 1 Samen met de donor voor een beter

Nadere informatie

STORE SUPPORT HELPT SANQUIN AAN MEER BLOEDDONORS

STORE SUPPORT HELPT SANQUIN AAN MEER BLOEDDONORS STORE SUPPORT HELPT SANQUIN AAN MEER BLOEDDONORS Bloed geven. In Nederland doen 350.000 mensen dat. Het zijn er nooit genoeg. Dus is het essentieel dat Sanquin ervoor zorgt dat die donors blijven en dat

Nadere informatie

Blood Match: de zoektocht naar de meest optimale strategie om allo-immunisatie te voorkomen

Blood Match: de zoektocht naar de meest optimale strategie om allo-immunisatie te voorkomen Blood Match: de zoektocht naar de meest optimale strategie om allo-immunisatie te voorkomen Marian van Kraaij Unitdirecteur Donorzaken en Transfusiegeneeskunde 8 februari 2018 1 8 februari 2018 2 8 februari

Nadere informatie

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis Ondernemingsraad Westfriesgasthuis 1 De OR van het Westfriesgasthuis De Ondernemingsraad (OR) van het Westfriesgasthuis bestaat uit (maximaal) 15 leden die door het personeel zijn gekozen. Deze leden behartigen

Nadere informatie

DRBR0699. Bloedtransfusie

DRBR0699. Bloedtransfusie DRBR0699 Bloedtransfusie Inhoudsverantwoordelijke: H. Stremersch Publicatiedatum: januari 2014 Inhoud Inleiding... 4 1. Waarom een bloedtransfusie?... 5 2. Hoe veilig is een bloedtransfusie?... 6 3. Waarom

Nadere informatie

BLOED IN ACTIE PRACTICUM:

BLOED IN ACTIE PRACTICUM: PRACTICUM: BLOED IN ACTIE PRACTICUM Ieder jaar ontvangen zo n 250.000 Nederlanders een bloedtransfusie. Dat betekent dat zij bloed krijgen van een bloeddonor. Waarom een bloedtransfusie? Als er veel bloedverlies

Nadere informatie

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis

Ondernemingsraad Westfriesgasthuis Ondernemingsraad Westfriesgasthuis 1 De OR van het Westfriesgasthuis De Ondernemingsraad (OR) van het Westfriesgasthuis bestaat uit 15 leden die door het personeel zijn gekozen. Deze leden behartigen de

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Ixodes: Vroege opsporing van Borrelia infecties

Ixodes: Vroege opsporing van Borrelia infecties Deelname onderzoek Ixodes: Vroege opsporing van Borrelia infecties Geachte heer, mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek naar een nieuwe test die helpt

Nadere informatie

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Al sinds mensenheugenis is het mensen opgevallen dat infectieziekten bij de ene persoon veel ernstiger verlopen dan bij de andere. Terwijl

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie

Patiënteninformatie. Bloedtransfusie Patiënteninformatie Bloedtransfusie Inhoud Inleiding... 3 Omschrijving en doel van de behandeling... 3 Voorbereiding op de bloedtransfusie... 4 Verloop van de bloedtransfusie... 5 Tot slot... 5 Persoonlijke

Nadere informatie

Patiëntinformatiebrochure. Bloedtransfusie

Patiëntinformatiebrochure. Bloedtransfusie Patiëntinformatiebrochure Bloedtransfusie Inhoud 1 Inleiding 3 2 Waarom is een bloedtransfusie nodig? 3 3 Wat is een bloedcomponent? 4 4 Is een bloedtransfusie veilig? 5 4.1 Is overdracht van ziektekiemen

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie