Veranderingen in gemiddelde zeeniveaus in de Nederlandse kustwateren. Douwe Dillingh Deltares

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Veranderingen in gemiddelde zeeniveaus in de Nederlandse kustwateren. Douwe Dillingh Deltares"

Johan de Croon
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Veranderingen in gemiddelde zeeniveaus in de Nederlandse kustwateren Douwe Dillingh Deltares NCG workshop Delft, 6 februari 2014

2 Inhoud Waarom is het belangrijk Hoe gaan we er mee om Wat meten we Trendanalyse Is er al een versnelling zichtbaar Resultaten Conclusies 2

3 Veiligheid tegen overstromen 3

4 Kwetsbaar voor overstroming 1:2000 1: :4000 4

5 Druk op de kust Groeiende bevolking Toename investeringen Toename landgebruik Kusterosie Bodemdaling Zeespiegelstijging coastline 1996 VAN SPEYK'S light house ANNO 1833 St Agneskerk Pompplein m 5

Zeespiegelstijging 1679 1714 1717 1741 1850 coastline 1996

6 Bodemdaling maaiveld 6

7 Zeespiegelstijging bestaat al lang Kustlijn ca BP Verloop gemiddelde zeestand te Amsterdam ( ) 7

8 Verloop gemiddelde zeestanden alle kuststations 8

9 Verloop gemiddelde zeestanden 6 hoofdstations 9

10 Oorzaken ruis op het meetsignaal Windklimaat Noordzee* / Noord-Atlantische Oceaan Luchtdruk* 18,6-jarige cyclus* Watertemperatuur Zoutgehalte Rivierafvoer Meetfouten Gegevensverwerking Aansluiting op het NAP De belangrijkste zijn aangegeven met een * 10

Watertemperatuur Zoutgehalte Rivierafvoer Meetfouten

11 Huidige kust- en veiligheidsbeleid Dynamisch handhaven van de kustlijn en door suppleties de kust mee laten groeien met de zeespiegelstijging Kustfundament en kustsysteem Duurzaam kustfundament, handhaving zandbalans Meegroeien met de zeespiegel Zesjaarlijkse veiligheidstoetsing (Waterwet, 2009) Landwaarts reserveren van ruimte voor het opvangen van toegenomen belastingen als gevolg van zeespiegelstijging. 11

handhaving zandbalans Meegroeien met de zeespiegel Zesjaarlijkse veiligheidstoetsing (Waterwet, 2009)

12 Suppletiehoeveelheden en de basiskustlijn BKL = Basiskustlijn = kustlijn in 1990 geel: blauw: rood: strandsuppleties vooroeversuppleties percentage overschrijdingen van de BKL (Bron: Kustlijnkaartenboek 2011) 12

strandsuppleties vooroeversuppleties percentage

13 Beleidscenario s voor toekomstige zss Minimum scenario van 20 cm per eeuw: toepassen bij beslissingen met korte ontwerpduur (orde 5 jaar), geringe investering of hoge mate van flexibiliteit (zandsuppleties) Middenscenario van 60 cm per eeuw: Toepassen bij beslissingen met langere ontwerpduur (orde jaar), grote investering en weinig flexibiliteit (dijken en stormvloedkeringen) Maximum scenario van 85 cm per eeuw + 10% toename wind: Toepassen bij reservering van ruimte voor toekomstige versterkingen (tijdhorizon 200 jaar) 13

beslissingen met langere ontwerpduur (orde 50-100 jaar), grote investering en weinig flexibiliteit (dijken en stormvloedkeringen)

14 Veiligheid: Stijging gemiddeld hoogwater ( ) Hoogwaterstijging Noordzeekust ,0 Stijging [cm] 10,0 8,0 6,0 4,0 Petten Zuid Den Helder IJmuiden Hoek van Holland Scheveningen Westkapelle Cadzand 2,0 0, Positie aan de Nederlandse kust [km] Keuze: overal 8 cm Stijging [cm] Hoogwaterstijging Westerschelde ,0 Bath 14,0 12,0 Vlissingen 10,0 8,0 Hansw eert Noordzee 6,0 Terneuzen 4,0 2,0 0, Positie aan de Westerschelde [km] Stijging [cm] Hoogwaterstijging Waddengebied ,0 9,0 Den Oever Lauw ersoog 8,0 Den Helder Harlingen Schiermonnikoog 7,0 Kornw erderzand Nes Delfzijl West-Terschelling Nieuw e Statenzijl 6,0 5,0 Oudeschild Vlieland Haven Eemshaven 4,0 3,0 2,0 1,0 0, Positie langs de Waddenzeekust [km] Keuze: tot Hansweert 8 cm, daarna lineair toenemend tot 14 cm bij Bath Keuze: 8 cm voor het Waddengebied, 7 cm voor de Eems-Dollard 14

8,0 Hansw eert Noordzee 6,0 Terneuzen 4,0 2,0 0,0 0 10 20 30 40 50 60 70 Positie aan de Westerschelde [km] Stijging [cm] Hoogwaterstijging Waddengebied 1985-2017 10,0 9,0 Den Oever Lauw ersoog 8,0

15 Relatieve zss van peilmeetstations 15

16 Hoogtewijzigingen primaire NAP-netwerk in 2005 Oorzaken autonome bodemdaling: Isostasie Compactie Tektoniek Glacial isostatic adjustment [mm/year] (from:kooi et al., 1998) 16

17 Waterlevel [cm r.t. NAP] Spectrale analyse tijdreeksen gem. zeestand Knopencyclus (18.6 years) year 17

18 Oorsprong 18,6-jarige cyclus Snijcirkels gevormd door de doorsnijding van de vlakken van de equator, de ecliptica en de maansbaan met de hemelbol 18

19 Lineare trend op een sinusoïde 19

20 Lineare trend op een sinusoïde 20

21 Lineare en kwadratische regressie-analyse Gemiddelde zeestand (gecorrigeerd) 6 hoofdstations ,00 10,00 5,00 cm boven NAP 0,00-5,00-10,00-15,00-20,00-25,00 y = 0,1886x - 372,33-30, jaar Gemiddelde zeestand (gecorrigeerd) 6 hoofdstations ,00 10,00 5,00 cm boven NAP 0,00-5,00-10,00-15,00-20,00-25,00 y = 0,2938x - 582,15-30, jaar 21

22 Lineare trends verschillende analysis periodes 22

23 Satelliet data: mondiaal gemiddelde zeespiegel

24 Geografische verdeling lineaire trend satellietdata 24

25 MGZSS volgens satellieten en peilmeetstations (from: Sea-Level Rise from the Late 19th to the Early 21st Century, Church and White, Surv Geophys, 2011) 25

26 Satellietdata Noordzee (Uit: Zeespiegelmonitor; John de Ronde (Deltares), Fedor Baart (Deltares),Vincent Vuik (DHV) Caroline Katsman (KNMI) 26

27 Niet-lineair: Singular Spectrum Analysis cm boven NAP zeestand HARLINGEN Mean high water West-Terschelling hoogw ater HARLINGEN cm boven NAP laagw ater HARLINGEN cm boven NAP tijverschil HARLINGEN 180 cm tijd (jaren) 27

28 Penalized Least Sum of Squares / Whittaker smoother Gemiddelde zeespiegel Delfzijl (λ = 10 4 ) Gemiddeld laagwater Harlingen Gemiddeld laagwater Cadzand 28

29 Penalized Least Sum of Squares (PLSS); λ = 10 4 Stijgsnelheid gem iddelde zes hoofdstations ; gecorrigeerde data 0,3 0,25 cm per jaar 0,2 0,15 0,1 0, jaar 29

30 PLSS-trend en de knopencyclus 30

31 Knopencyclus Vlissingen Gemiddelde zeespiegel Gemiddeld hoogwater 31

32 Knopencyclus Vlissingen Gemiddeld laagwater Gemiddeld tijverschil 32

33 PLSS trend na correctie voor de knopencyclus 33

34 Vlissingen 34

35 Roompot buiten 35

36 Hansweert 36

37 Hoek van Holland 37

38 West-Terschelling 38

39 Gemiddelde stijgsnelheden [cm/eeuw] 39

40 Conclusies Voor trendanalyses is het noodzakelijk de Nederlandse tijdreeksen voor gemiddelde zeeniveaus te corrigeren voor NAP-aanpassingen en voor de 18,6-jarige knopencyclus De beste schatting voor de gemiddelde relatieve zeespiegelstijging langs de Nederlandse kust is 19 cm/eeuw Een significante versnelling in de gemiddelde zeespiegel langs de Nederlandse kust valt nog niet te ontdekken Vrijwel alle tijdreeksen tonen beïnvloeding door uitgevoerde werken. Dat maakt het lastig om algemeen geldende conclusies te trekken uit de berekende stijgsnelheden voor verschillende periodes. De analyses geven aanleiding om het uitgangspunt dat langs de Hollandse en Waddenzeekust de stijging van het gemiddelde hoogwater gemiddeld globaal meer dan 5 cm/eeuw bedraagt dan die van de gemiddelde zeestand te heroverwegen 40

Vergelijkbare documenten

Kenmerkende waarden. Getijgebied Datum 22 juli 2013

Kenmerkende waarden. Getijgebied Datum 22 juli 2013 Kenmerkende waarden Getijgebied 2011.0 Datum 22 juli 2013 Status Definitief Kenmerkende waarden 2011.0 Getijgebied Colofon Uitgegeven door RWS Centrale Informatievoorziening Informatie Servicedesk Data