INTRODUCTIEBROCHURE. voor studenten

Transcriptie

1

2 INTRODUCTIEBROCHURE voor studenten GERIATRIE - Afdeling K40 CAMPUS ST JAN Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 2 / 28

3 INHOUDSTAFEL Voorwoord Voorstelling van de dienst Geriatrie Architectuur Multidisciplinair team Patiëntenpopulatie Taakinhoud en -verdeling Organisatie van de verpleegzorg Dagindeling Specifieke procedures bij de uitvoering van de patiëntenzorg Specifieke verpleegkundige interventies Specifieke aandachtspunten Verwachtingen Eerstejaarsstudenten Tweedejaarsstudenten Derdejaarsstudenten ACTIES bij brand Bijkomende informatie. 27 Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 3 / 28

4 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN GERIATRIE K40 Z.O.L. CAMPUS ST. JAN 1. Voorwoord Welkom op K40, dienst Geriatrie. We willen je als student graag opnemen in ons team en hopen dat er een aangename en leerrijke stageperiode mag volgen. Met deze brochure willen we je een stuk wegwijs maken op onze eenheid. Een brochure kan niet allesomvattend zijn, daarom staan zowel de hoofdverpleegkundige als de verpleegkundigen klaar om jouw eventuele vragen te beantwoorden. Je hoeft niet te leren door vallen en opstaan. Vraag liefst op voorhand uitleg, zo kunnen fouten voorkomen worden en ga je niet achteloos om met de mensen die ons hun leven toevertrouwen. We wensen je alvast een aangename stageperiode. Namens het voltallig team. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 4 / 28

5 1. VOORSTELLING VAN DE DIENST GERIATRIE 1.1 Architectuur De acute geriatrische en internistische afdeling bevindt zich op het derde verdiep van de K- blok in campus SINT JAN. Onze afdeling telt 24 bedden bestemd voor geriatrie. Plan K40 (zie volgende blz.) 1.2 Multidisciplinair team Medisch team Internist - Geriater: Dr. H. Daniëls (diensthoofd geriatrie) Internist - Geriater: Dr. R. Van Loon Dr. J. Caenen (vanaf 1/12/2015) Verpleegkundig team: Verpleegk.paramed.directeur Kurt Surmont Divisiemanager Zorgcoördinator Hoofdverpleegkundige Afd. K40 Stagementoren Stagebegeleidsters Diëtiste Logistiek assistenten Kinesist Ergotherapeute Logopediste Patiëntenbegeleiding Jo Claes Andy Swennen Marcel Jongkind Rita Martens Eve Stassen Claudia tedeschi Suzy Aerden Anna Maraffa Mia Gijsen: HBO Nadine Caretta : HBO Bieke Brans : HBO Heidi Peeters : UCLL Lauretta Wasçinski Robby Robenek Sonia Ramaekers Anja Coenen Wendy Dalemans Greet Meyers Wendy Brouwers 1.3 Patiëntenpopulatie Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 5 / 28

6 K40 is een afdeling, waar vooral acute geriatrische patiënten behandeld worden, o.a.: - patiënten met problemen aan: darmen maag longen hart - CVA-patiënten - patiënten voor revalidatie na een operatie - demente patiënten - terminale patiënten - diabetespatiënten - Patiënten verblijven na hun behandeling soms ook nog een tijd op onze afdeling in afwachting van plaatsing in een rustoord. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 6 / 28

7 2. TAAKINHOUD en -VERDELING 2.1. Organisatie van de verpleegzorg. De verpleegkundigen werken volgens een bepaald roulement, waarin het de bedoeling is steeds te komen tot een bezetting van: * 4 morgenposten (6u45-15u15) of 3 morgenposten * 3 middagposten (13u30-22u00) * 1 nachtdienst (21u45-7u00) * 1 dagdienst (8u00-16u30) De dienstregeling van de studenten zit ter inzage in de map dienstlijsten, hierop kan je ook zien wanneer er mentoren en stagebegeleidsters op de afdeling zijn. In de dienstplaats hangt een magneetbord met daarop de namen van de mentoren. Op de afdeling zijn ook referentieverpleegkundigen voor verschillende domeinen (vb. wondzorg/decubitus, MVG, fixatie, pijn/palliatieve zorg). Voor specifieke uitleg over deze domeinen mag je je zeker wenden tot de referentieverpleegkundigen de namen van deze verpleegkundigen kan je op dienst navragen aan je stagementor, begeleidende verpleegkundige of hoofdverpleegkundige. Men werkt op deze dienst volgens het model van integrerende verpleging : dus met patiëntentoewijzing en totaalzorg. Iedere verpleegkundige krijgt 6 of 8 patiënten toegewezen, ngl er die dag in 3 of 4 kanten gewerkt wordt. De studenten worden op hun beurt toegewezen aan een verpleegkundige van 1 bepaalde kant. Kant I : K 415 tem K 421 Kant II : K 423 tem K429 Kant III : K 433 tem K 439 Kant IV : K 441 tem K 449. Buiten de totaalzorg van de patiënt is de verpleegkundige ook verantwoordelijk voor andere taken. Dit is voor jou, als student, ook een leerervaring. Deze taken zijn o.a.: - Opruimen van spoelruimte en linnenkamer - Orde in de keuken - Leveringen van steriel en niet steriel materiaal uitpakken - Ophalen en eventueel uittasten apotheek (onder toezicht) - Aanvullen en onderhoud van de 4 verzorgingswagens. Op de dienst bevindt zich een lijst waarop alle materialen vermeld staan die aanwezig horen te zijn op de verzorgingswagens. - Gebruik van 3 linnenkarren meewerken aan orde, netheid en bijvullen - Extra taken: meewerken aan het poetsschema dat uithangt op het magneetbord in de dienstplaats patiëntgerichte taken aangeduid dmv icoontjes op het magneetbord van de studenten uitdelen van koffie en/of water na het middagmaal 2.2 Dagindeling Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 7 / 28

8 MORGENPOST 6u45-7u10 Briefing door de nachtverpleegkundige 7u10-8u00 Bloednamen : worden op bureau aan de balie gelegd en verstuurd door dagverantwoordelijke Controle glycemie dagcurve Medicatie van 8u00 controleren + toedienen Infusen + inspuitingen klaarmaken en toedienen Verdeling ontbijt door verantwoordelijke door logistiek MW + hulp van de VPK Totaalzorg van de toegewezen patiënten Let op: als de patiënt met ontslag gaat, help je hem/haar met het aandoen van dagkledij en zorg je ervoor dat al het gerief van de patiënt ingepakt een klaargezet wordt, zodat niets achterblijft of verloren gaat. Speciale zorgen op het verpleegplan per patiënt. Bedbad, mondtoilet, oogverzorging, haren verzorgen, tanden, Wondzorg + preventie decubitus Parametercontrole met EWS ; minimum 1x per week patiënten wegen en elke dinsdag een valrisico evaluatie Orde van de kamer Invullen patiëntendossiers 08u00-11u00 ADL: aangeduid in de gele map deze patiënten worden gestimuleerd voor zelfzorg door de ergotherapeute 09u45 10u30 11u30 Patiënten die fysiotherapie krijgen (vermeld in de klapper) worden naar het kiné-lokaal gebracht Koffiepauze van 09u45-10u Deze pauze is voor de studenten en dient op de afdeling te worden genomen Elke VPK brieft over de toegewezen patiënten aan dr Van Loon 10u30-11u30 Opruimen spoelruimte Orde op de hele afdeling Eventuele opname van nieuwe patiënt (idem in de middagpost) - Patiënt uitleg geven over de faciliteiten op de kamer (bedbediening, bediening panel, telefoon, ) - EVE invullen met patiënt of familie (zo patiënt dementerend is en er geen familie aanwezig is, leg je een infokaartje op het nachtkastje van de patiënt) - Patiënt een karaf water + glas brengen (enkel als patiënt mag eten + drinken! navragen aan VPK) - Patiënt zonodig helpen met omkleden Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 8 / 28

9 11u30-12u15 Medicatie nazien voor 12u00 en toedienen Glycemie-controle 12u00 Verdeling van het middagmaal Helpen bij voeding Middagmaal afdekken Middagpauze in de personeelsrefter (met mogelijkheid tot gebruik van warme maaltijd) van 11.45u tot 12.15u 12u30 Patiënten installeren voor middagpauze Droogleggen + Wisselhouding 13u00 Verpleegplannen invullen + de EVE zonodig nog vervolledigen Medische orders van de geneesheer uitwerken in het VPdossier 13u30 14u00 Briefing A B posten 14u00 15u15 Medicatie van 14u00 toedienen aan de patiënt Bestellingen uittasten (niet steriel, apotheek) Onderzoeken voor de volgende dag inschrijven op de kaft met onderzoeksplanning aan de balie Labostalen voor de volgende dag klaarleggen (let op: juiste buisjes cfr aanvraagbon, correct aantal buisjes, juiste pat. ID-klevers bij de juiste buisjes + de juiste aanvraagbon in één labozakje) eventueel patiënten naar onderzoek of consultatie brengen bij ontslag van patiënt: - linnen van het bed halen en het afval dat nog op de kamer ligt verwijderen, controleren of er zeker niets is achtergebleven in de kastjes van de ontslagen patiënt. - Eventuele alternatingmatras van het bed afhalen na reiniging door de poetsdienst en vervangen door een blauwe sampli-matras. - als de kamer binnen je werkpost gepoetst is, kan je nog meewerken aan de opmaak van het bed. MIDDAGPOST 15u00-17u00 16u45 17u15 Medische orders zonodig verder uitwerken en medicatie van nieuwe patiënten bestellen. Eventuele opname nieuwe patiënt (cfr morgenpost) 15 à 30 koffiepauze te nemen op de afdeling 17u15-18u00 Avondmaal uitdelen + medicatie van 18u00 toedienen Helpen bij de voeding 18u00 Afruimen en nazicht patiënten (Sommige patiënten gaan nu reeds in bed andere wachten op de avondronde) 19u00 20u00 30 pauze van verpleegkundigen en studenten Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 9 / 28

10 20u00 Avondronde Inspuitingen SC - IM - IV klaarmaken en toedienen Glycemie prikken en aërosol toedienen Medicatie toedienen Iedereen voorzien van water voor s nachts Nachtluier aandoen waar nodig Patiënten installeren voor de nacht (zijligging) 21u30-21u45 Dienst opruimen Bijgevulde linnenkar met lege linnen- en vuilzak klaarzetten voor de nachtpost Verzorgingswagens bijvullen en klaarzetten voor de morgenpost Patiëntendossiers invullen 21u45 Briefing aan de nachtpost NACHTPOST 22u00-6u45 Controle patiënten Medicatie toedienen volgens afspraak 24u00 en 6u00 Medicatie klaarzetten voor de volgende 24u00 Medicatie bestellen Ontslagvoorbereiding volgens procedure Verpleegplannen overschrijven 2x patiënten droogleggen en WL geven indien nodig 6u45-7u00 Briefing aan de morgenpost Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 10 / 28

11 2.3. Specifieke procedures mbt uitvoering van de patiëntenzorg Handhygiëne Indicaties handen ontsmetten Handen ontsmetten: Voor patiëntencontact Na patiëntencontact Onmiddellijk voor een zuivere/invasieve handeling Na blootstelling aan lichaamsvochten of slijmvliezen Na contact met de directe patiëntenomgeving Gebruik Handalcohol: Een goede handontsmetting duurt minimum 30 sec. Pomp 2x om voldoende handalcohol te hebben Techniek ontsmetten handen Indicaties handen wassen 1. Wrijf handpalm tegen handpalm 2. Wrijf de rechter handpalm over de linker handrug. En wrijf de linker handpalm over de rechter handrug 3. Wrijf handpalm tegen handpalm met de vingers van beide palmen tussen elkaar 4. Breng de achterkant van de vingers in de tegenovergestelde handpalm. Wrijf de vingers tegen deze handpalm heen en weer 5. Wrijf de duim van elke hand goed in met de palm van de andere hand 6. Wrijf de vingertoppen van elke hand draaiend in de palm van de andere hand Handen wassen: sporenvormers of bepaalde virussen Techniek wassen van de handen Dragen van niet-steriele handschoenen Bevochtig de handen met water en zeep Herhaal stap 1 tot en met 6 voor het ontsmetten van de handen Na afloop worden de handen gespoeld en gedroogd Op het einde van de shift worden de handen ingewreven met handcrème Dragen van handschoenen: Bij bij potentieel contact met bloed, lichaamsvochten, niet intacte huid, slijmvliezen Bij besmette patiënt, besmet materiaal of omgeving Handschoenen worden onmiddellijk verwijderd na de zorg en handen worden ontsmet Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 11 / 28

12 Patiëntveiligheid Correcte identificatie van patiënten Actieve identificatie van de patiënt is vereist bij: o Medicatietoediening. o Het nemen van bloed- of andere stalen. o Toediening van bloed & bloedproducten. o Het starten van behandelingen of onderzoeken. Actieve identificatie gebeurt steeds m.b.v. 2 identificatiemiddelen nl. : o Naam & voornaam o Geboortedatum NB: Voor situaties waarbij actieve identificatie niet mogelijk is, wordt een alternatief uitgewerkt. Veilig patiëntenvervoer met bed Doe bij het vervoer van een patiënt steeds de bedbaren omhoog! NB: Denk eraan om bij aankomst op de kamer de bedbaren opnieuw omlaag te doen en het bed in de laagste stand te plaatsen. Veiligheid in de badkamer Veiligheid in de badkamer Veilig medicatievoorschrift Heb als verpleegkundige in het bijzonder aandacht voor een correcte patiëntenidentificatie en breng steeds het juiste etiket aan. Bind het touwtje van de alarmbelletjes in de badkamers van de patiënt nooit ergens aan vast. Het touwtje moet bereikbaar zijn, ook als de patiënt valt. Weet hoe je de deur van een badkamer moet openen als deze van binnenuit gesloten is! Gebruik de loper of plaats een schaar in het midden van het slot in het gleufje en draai het slot open. Een volledig en correct ingevuld medicatievoorschrift is belangrijk. Denk hierbij aan: 1. Kleef het juiste etiket op alle drie de formulieren. 2. Noteer de datum waarop het voorschrift wordt ingevuld. 3. Noteer de naam van de patiënt (ter controle van het etiket). 4. VE = verpleegafdeling (NIET kamernummer). 5. Noteer het geneesmiddel en de toedieningsvorm. Gebruik geen afkortingen. 6. Noteer dosis, toedieningsweg en het aantal toedieningen per dag. 7. Noteer het aantal dagen. Indien blanco wordt er voor 1 dag afgeleverd. Er wordt voor max. 5 dagen afgeleverd. 8. Voor een nietsteeds de reden 9. Antibiotica steeds in dit vak invullen 10. Stempel of OG-nummer van de arts EN de handtekening van dezelfde art Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 12 / 28

13 Isolatiebeleid Isolatiefiche en -formulier Volg bij elke patiënt, die in isolatie verpleegd wordt, de instructies op de isolatiefiche en het -formulier Voorbereiding isolatiekamer Isolatiefiche (ter hoogte van de kamerdeur ophangen) Isolatieformulier (in het verpleegdossier bewaren) Deze extra maatregelen zijn specifiek per groep van micro-organismen en houden rekening met de overdrachtsweg Check op het isolatieformulier of alle maatregelen genomen werden Voorzie slechts een kleine voorraad verpleegmateriaal op de kamer Betreden van de isolatiekamer Verlaten van de isolatiekamer Draag bij het betreden van de kamer de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen zoals beschreven op de isolatiefiche: Contactisolatie: handschoenen, schort (en masker indien noodzakelijk) bij patiëntencontact en contact met de directe omgeving Druppelisolatie: chirurgisch -masker binnen een afstand van 1 meter tot de patiënt Luchtisolatie: eendebek -masker bij betreden van de kamer Voer voor het verlaten van de kamer de volgende stappen uit: 1. Verwijder de handschoenen 2. Trek de beschermende schort uit en gooi de schort weg 3. Indien van toepassing verwijder het mondmasker Pas correcte handhygiëne toe (zie isolatie-fiche) Verwijdering van afval en linnen Verwijder besmet linnen in de gele zakken Gooi besmet afval in de gele plastieken vaten of kartonnen dozen met gele zak volgens richtlijnen van afvalposter De maaltijdplateaus van besmette patiënten worden steeds als laatste in de voedingskar gezet en daarna wordt de kar meteen afgesloten Alle afval en linnen worden minimaal verwijderd na de ochtendzorg of eerder indien nodig Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 13 / 28

14 Brandveiligheid Géén spies gebruiken Plaats het materiaal aan één zijde van de gang (maaltijd-, verpleeg-, poets-, linnenkarren, ) Zorg dat je de ZOL alarmnummers kent! Onthoud ook het nummer van de bewaking tel. 4343! Zorg dat iedereen op je afdeling of dienst de TO DO s bij brand uit het hoofd kent. Ken de evacuatieroute van je afdeling! Ga op je eigen afdeling of dienst na waar de nooduitgangen en brandblussers zich bevinden. Branddeuren, brandhaspels, brandblussers en nooduitgangen altijd vrijhouden. Plaats geen obstakels voor een evacuatiedeur Plaats niets voor een branddeur om deze open te houden Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 14 / 28

15 SBARR In het ZOL communiceren via het SBARR principe. SBARR staat voor: - Situation = IDENTIFICATIE - Background = ACHTERGROND - Assessment = STAND VAN ZAKEN - Recommendation = VOORSTEL - Repeat = HERHAAL S = Situation = IDENTIFICATIE - Identificeer jezelf + je afdeling - Identificeer de patiënt : naam, voornaam + geboortedatum B = Background = ACHTERGROND - Reden van opname - Voorgeschiedenis - Behandeling tot nu toe A= Assessment = STAND VAN ZAKEN - BD, pols, T - AH - SaO2 - Glycemie, R=Recommendation=VOORSTEL - Ik denk dat het probleem is - Ik denk dat u moet komen kijken - Zal ik de bloedname die voor morgen gepland is, nu al doen? - Bel ik u terug bij verandering? R=Repeat=HERHAAL - Schrijf afspraak/medisch order neer, met vermelding van datum, uur + paraf en lees voor wat je opgeschreven hebt - write down en read back = herhaal Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 15 / 28

16 EWS EWS staat voor Early Warning Score. Het is een score van de vitale parameters (ademfrequentie, hartfrekwentie, systolische bloeddruk, bewustzijn en temperatuur) die moet helpen om een verslechtering van de toestand van de patiënt vroegtijdig te herkennen en de behandeling zonodig te kunnen bijsturen. Je meet de parameters en kent per parameter de score toe die overeenstemt met de referentiewaarde op het kaartje. De optelsom van de score per parameter geeft je de EWS. Vervolgens volg je de instructies in het blauwe vak (beneden op het kaartje) Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 16 / 28

17 Valpreventie Om valincidenten te helpen voorkomen dient iedereen, die rechtstreeks betrokken is bij de zorg voor de patiënt, het principe van VALKUIL toe te passen. V = veilige vloer A = altijd bel binnen handbereik L = laagstand bed K = kousen en slecht schoeisel mijden U = uitstekende hulpmiddelen I = in remstand bed en stoel L = licht genoeg In het ZOl worden bijkomend ook een valscreening bij de patiënten en een evaluatie van het valrisico uitgevoerd. - Bij de opname wordt de EVE (eerste VPK evaluatie) ingevuld, met daarop een screening op valrisico. Dit zijn 3 eenvoudige vragen: o Is de patiënt opgenomen nav een val o Is de patiënt de voorbije 6 maanden gevallen o Heeft de patiënt volgens de vpk een verhoogd valrisico Per vraag scoor je ofwel 1 (=ja) ofwel 0 (=neen). De som van de 3 cijfers geeft je de totaalscore. Een score van 2 betekent een verhoogd valrisico! - Vervolgens vullen we de valrisico evaluatie in op het formulier multifactoriële interventies en geven we een infobrochure vallen aan de patiënt. o De valrisico evaluatie wordt wekelijks (op dinsdag) ingevuld of bij verandering van de klinische toestand van de patiënt op advies van de arts. We gaan hierbij na of de genomen acties toereikend zijn of bijkomende acties noodzakelijk zijn. o Bijkomend wordt educatie over de te nemen acties gegeven aan de patiënt en/of familie en wordt dit genoteerd in het rechter luik op het formulier o De patiënt wordt besproken op het wekelijks MDO (Multi-disciplinair overleg) o Items die ingevuld worden in de valrisico evaluatie moeten ook in de zorgplanning van de patiënt opgenomen worden. De verpleegkundigen van ons team geven je graag meer uitleg over de verschillende formulieren. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 17 / 28

18 Verzorgend wassen Wasproces = oudste en meest voorkomende basiszorghandeling De laatste jaren is er een opmars van geïmpregneerde washandjes (Vochtige met lotion doordrenkte washandjes) als alternatief voor wassen met water en zeep. Op de geriatrische afdelingen en ook op andere afdelingen in het ZOL geraakt het principe van verzorgend wassen steeds meer ingeburgerd. Waarom? Kwaliteit van zorg - Minder droge huid - Minder kruisbesmettingen (geen waskommen) - Minder stressvol voor de patiënt - Minder ingrijpend, minder inbreuk op privacy - Gewonnen tijd meer aandacht voor detailzorg - Patiënt moet minder draaien Kwaliteit van arbeidsomstandigheden - Minder fysiek intensief voor rug en schouders - Tijd van verzorgend wassen is maar 62% van de tijd van een traditionele wasbeurt (directe tijd) - Minder voorbereiding en opruim (indirecte tijd) - Minder kracht nodig om te wassen - Minder allergieën van de handen Hoe te gebruiken? 1 pakje (=8 washandjes) per patiënt voor de hygiënische ochtendzorgen. Verwarm het pakje 1 minuut in de microgolfoven op 900 Watt. Bij de start van de zorgen, controleer je even of de washandjes warm genoeg zijn. Weet dat: - Afwisseling met water en zeep kan nodig zijn igv langdurig bedlegerigen, ontsmetting, bevuiling Tip: maak het washandje nat met water en zeep - Voldoende informeren (mondeling & schriftelijk) is belangrijk - Tip: om afkoelen te voorkomen: washandjes onder het kussen leggen Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 18 / 28

19 2.4 Specifieke verpleegkundige interventies (s = soms) Ademhalingsstelsel aspiratie via tracheotomie (s) aspiratie via mond en bovenste luchtwegen O 2 -therapie met neusbril en masker aërosol via perslucht verzorging van patiënt met tracheacanule Bloedsomloopstelsel voorbereiding en toezicht op intraveneuze infusen en bloedtransfusies. Hierbij wordt soms gebruik gemaakt van infuus- en spuitpompen veneuze puncties voor het nemen van bloedstalen gebruik van glucometer plaatsen van intraveneuze katheters in perifere venen aanbrengen van steunkousen en verbanden ter preventie en/of behandeling van veneuze aandoeningen Spijsverteringsstelsel toedienen van sondevoeding via jejunostomiesonde (s) of gastrostomiesonde inbrengen van maag- of microsonde - en toedienen van sondevoeding via deze katheters manuele verwijdering van faecalomen (PPA) lavement darmspoeling (per os, microsonde), voorbereiding onderzoeken met bv. Moviprep heveldrainage via maagsonde Urogenitaal stelsel voorbereiding, uitvoering blaassondage (eenmalige sondage en verblijfssondage) aseptische vulvazorgen (s) incontinentietraining bijhouden urinedebiet intiem toilet goede observatie fimosis Huid en zintuigen Metabolisme verzorging van wonden met drains, wieken, stoma aseptische en antiseptische wondverzorging + moderne verbandstoffen verwijderen van hechtingen decubituswonden verzorgen cortisonehuid (cave wonden) inzicht krijgen in de behandeling van een diabetespatiënt voorbereiding en toediening van insuline gebruik van glucometer kennen Medicamenteuze toedieningen voorbereiden en toedienen van medicatie via volgende toegangswegen: * oraal (inbegrepen inhalatie) * rectaal * vaginaal * SC-IM-IV-ID Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 19 / 28

20 * via gastro-intestinale katheter * oogindruppeling * oorindruppeling toedienen van een medicamenteuze onderhoudsdosis via een door de arts geplaatste centraal veneuze katheter (diepe katheter) Voedsel- en vochttoediening Mobiliteit Hygiëne parenterale voeding hulp bij vocht- en voedseltoediening bijhouden van een voedings- en vochtbalans wisselligging om de 4 uur opzetten met actieve en/of plafondtillift totaalverzorging van een patiënt met ADL dysfunctie mondhygiëne + scheren + nagelverzorging isolatie besmette patiënten handhygiëne door verpleegkundigen en studenten (alcogel / wassen) Fysische beveiliging valpreventie: VALKUIL Controleer: - staat bed in laagste stand - is de vloer droog - staat alles binnen handbereik? Drinken, telefoon, bel? - Heeft pat. veilig schoeisel - staan de remmen op (van bed/zetel)? - is de kamer vrij van opstakels - heeft de pat. de nodige hulpmiddelen (looprekje, ) in de buurt? - is er aangepaste verlichting? Maak enkel zo nodig gebruik van bedbaren en fixatiemateriaal. We streven naar een fixatie-arm beleid. decubituspreventie m.b.v. -wisselhouding -30 kussen -alternatingmatras Verpleegkundige activiteiten die verband houden met het stellen van de diagnose bloedafname via veneuze katheter meten van parameters + EWS bij totaalzorg staal nemen van sputum, faeces en urine culturen van drains, wonden Assistentie bij medische handelingen ascitis- / pleurapunctie (s) prikken van bloedgaswaarden (s) Lijktooi (s) Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 20 / 28

21 3. SPECIFIEKE AANDACHTSPUNTEN Algemeen : We herinneren je aan je beroepsgeheim. Aandacht hiervoor siert bovendien je persoonlijkheid. De patiënten hebben recht op privacy : deur en tussengordijnen sluiten tijdens verzorging, moltonbedekking. Spreek ze aan met mevrouw of mijnheer, niet vake of moeke. Klop op de deur alvorens de kamer te betreden. Je werkt als leerling steeds onder de begeleiding van één verpleegkundige. De juridische verantwoordelijkheid. Meld steeds en dadelijk fouten en ongevallen. Dit berokkent jou en de patiënt het minste nadelen. Veiligheid van de patiënten. Uiterste aandacht voor valrisico s en valpreventie. Rapporteer in het bijzonder afwijkende bevindingen, die jij als leerling opdoet, dadelijk aan de verpleegkundige, waarmee je werkt. Je inbreng wordt zeker geapprecieerd. Iedere student vult voor zijn of haar vertrek het verpleegdossier in (parameters, verslag). Iedere student geeft dagelijks zijn feedbackformulier af aan zijn toegewezen verpleegkundige. Deze schrijft hierop de mondeling gegeven informatie. Let op: niet alle verpleegkundigen werken fulltime, dus vraag bij aanvang van je post tot hoe laat jouw begeleidende verpleegkundige aanwezig zal zijn. Bij het einde van je stagetermijn is dan ook een overzicht van je feedbackmomenten mogelijk. Verpleegkundige en leerling : zorg voor een open communicatie, waarbij iedereen zich goed voelt. Stel je open voor feedback en bespreek je problemen en opmerkingen met een mentor of verpleegkundige. Blijf er zeker niet mee zitten. Ziekenhuishygiëne en orde op de kamer :. Laat geen gebruikte nachtemmers, bedpannen, urinaals en vazen achter. Vervang dagelijks het steeklaken/molton en de kussensloop, het andere linnen enkel wanneer nodig. Slob Waskommen worden uitgewassen. Deze mogen niet in de bedpanwasser worden gestoken. Daglicht en zonneschijn. Open s morgensvroeg de gordijnen. Daglicht is zowel voor de zieken als voor jou aangenaam. Is de zon te sterk of wordt het te warm : controleer dan of de screens naar beneden zijn Wanneer je patiënten in zetel of bed installeert, zorg dat de bel in de buurt van patiënt is en deze ook altijd water binnen handbereik heeft (als hij van de dokter mag drinken). Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 21 / 28

22 3.2. Administratie : 2 de en 3 de jaars studenten kunnen na overleg met hun verpleegkundige een onderzoek (buiten de afdeling) mee volgen. Zij delen dit mee aan de hoofdverpleegkundige of de mentor. Indien je onverwachts afwezig zult zijn, verwittig je zo spoedig mogelijk de afdeling én je school. Je kan onze afdeling altijd bereiken via het nummer 089/ Als je het verkiest, mag je je telefoonnummer noteren achter je naam op je uurrooster. Het kan voor verschillende doeleinden gebruikt worden : afwezigheid door bv. een wegongeval, ziekte op de afdeling, misschien een vakantiejob in het verschiet, Een prikongeval : indien je je prikt aan een gebruikte naald, meld je dit dadelijk aan je verpleegkundige en de hoofdverpleegkundige. Er wordt een ongevalsaangifte gedaan, conform de gebruiken van het ZOL. Tevens moet je aangifte doen via een verzekeringsformulier van je school. De (hoofd)verpleegundige vult een FONA-rapport (fouten - ongevallen - near accident) in. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 22 / 28

23 3.3. Geriatrische patiënten zijn specials : Geriatrische patiënten zijn (volledig) afhankelijke mensen : hygiëne, kleden, verplaatsen, continentie, voeding. Elk van deze façetten vraagt om een bewuste benadering. Patiënten in bed installeren betekent : pyjamabroek zo nodig uit doen, nachtkleedje (vlak) zo nodig omhoog, controle incontinentiemateriaal, zo nodig vervangen, eventueel steunkussens plaatsen in de rug, onder de achilles, onder de armen, zo nodig bedbaarbeschermers over de bedbaren, op medisch order fixeren, handbelletje binnen handbereik, drinkbeker in de buurt, gordijn open/dicht, geen hindernissen rond het bed + rem op (ikv valpreventie) Bedlegerige patiënten krijgen een molton in plaats van het steeklaken : om op een vlotte en veilige wijze te kunnen tillen. Tijdens deze techniek wordt het gevaar voor schadelijke schuifkrachten grotendeels voorkomen (decubituspreventie - wisselhouding). Houd je eigen gezondheid in ere : pas bij het installeren van de patiënt altijd de juiste hef- en tiltechnieken toe of gebruik zonodig de plafondtillift. Bijzondere aandacht voor decubituspreventie en wonden : inspecteer dagelijks stuit, hielen, ellebogen, Luchtkussens wisselhouding correct rechtzetten, niet schuren met de zieke over de onderlaag van het bed. Zet het bed zo nodig lichtjes in trendelenburg zodat de schuifkrachten verminderd worden. Voeding : Vaak met voorbereidende zorg : pakjes open maken, smeren, kop vullen, voorsnijden, wegwerpbavet aandoen, vóór de patiënt plaatsen : handel vanuit de concrete situatie. Bij het afruimen : heeft de patiënt voldoende gegeten? Rapporteer. Vaak hebben patiënten slikstoornissen en wordt een aangepast logomenu (door de logopediste) opgestart. Het overzicht van de logomenus hangt uit op de afdeling. Het type dieet/logomenu vind je terug op het briefingsblad + op de valrex op de balie. Patiënten met logomenu 1 of 2 mogen niet door studenten geholpen worden bij de eetsituatie.. Vochtinname : Geef de zieken de mogelijkheid regelmatig te kunnen drinken (water en beker binnen handbereik). Geef hen desnoods effectief te drinken. Op warme dagen heeft de zieke meer nood aan vocht. Bij patiënten met een logomenu worden dranken steeds ingedikt (dmv Nutilis), tenzij dit door de logopediste anders gecommuniceerd werd. Defecatie dagelijks opvolgen en rapporteren : obstipatie is een algemeen verschijnsel. Het gevaar voor fecalomen is groot. Elke patiënt moet een identificatiebandje aan de pols hebben. Indien dit niet het geval is, rapporteer dit aan de verpleegkundige of maak het in orde. Urinedebiet noteren s morgens bij patiënten met een blaassonde. Parameters : noteer 2x per dag van elke patiënt de EWS score (bloeddruk, pols, temperatuur, ademhaling en bewustzijn). Eenmaal per week patiënt wegen (Woensdag 3.64/3.66/3.68/3.70/3.72/3.76, donderdag 3.78/3.80/3.82/3.84/3.90 en vrijdag 3.88/3.92/3.94/3.96/3.98). Nooit infantiliseren! Spreek met respect tegen de geriatrische patiënt, dus gebruik geen verkleinwoorden. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 23 / 28

24 4. VERWACHTINGEN 4.1 Eerstejaarsstudenten Hygiëne: toedienen van correcte hygiënische zorgen in functie van de mogelijkheden van de patiënt (ademhaling, mobiliteit, stimuleren zelfzorgfunctie). Zelfstandig de vitale en fysische parameters kunnen controleren en EWS-score berekenen (inschrijven in de verpleegplannen is hierbij zeer belangrijk) Tijdens de maaltijden de nodige hulp bieden en de patiënt een goede houding geven om zijn maaltijd te benutten: * indien mogelijk eten de patiënten aan tafel * indien niet: de patiënt een correcte of aangepaste houding geven in bed *zo nodig de patiënt helpen bij het eten (bijzondere aandacht voor CVA-patiënten) * rapportage omtrent de maaltijd bv. niet gegeten, verslikken, braken,... LET OP: Patienten met logo 1 of logo 2 menu mogen niet door studenten geholpen worden. O 2 - en aërosoltherapie: het belang hiervan kennen en kunnen toepassen. Decubituspreventie bv. Het plaatsen van hielkussens,... Ook aandacht hebben voor administratieve taken bv. het correct invullen van de verpleegdossiers. Tactvol zijn t.o.v. de patiënten, het verpleegteam en de medestudenten Door vraagstelling zich kunnen inwerken en inzicht krijgen op de werkindeling Steeds mondeling rapporteren Specifieke technieken beheersen en kunnen toepassen: * insuline met penspuitjes * IM- en SC-inspuitingen * geven van kleine en grote lavementen Open staan voor verdere taken, zoals patiënten vervoeren naar onderzoek/consultatie, wegbrengen van stalen, Meewerken aan de algemene extra taken inzake orde op de afdeling en hiertoe zelf initiatief tonen. Defecten op de afdeling/patiëntenkamer doorgeven aan de begeleidende VPK of dagpost. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 24 / 28

25 4.2 Tweedejaarsstudenten zie doelstellingen eerstejaars Vaardigheid van tweedejaars technieken en deze met de nodige aanpassingen in de praktijk kunnen toepassen. Medicatie: * IV-medicatie en perfusies kunnen klaarmaken onder toezicht * weten welke medicatie vooraf of na het eten moet worden genomen (bv. insuline,...) * toezicht houden op inname van de medicatie (ev. medicatie pletten voor CVApatiënten) Toezicht houden op het verloop van een infuustherapie en een transfusie. Wondverzorging kennen en kunnen toepassen aan de bestaande situatie bv. biopsiewonde, diepe katheterverzorging Aandacht hebben voor sondevoeding, maaghevelsysteem, urinedebieten en faecescollectie. Debieten steeds op voorhand vastgestelde uren noteren in het verpleegdossier De voorbereiding en de nazorg van de verschillende onderzoeken nagaan. Weten wanneer de patiënt voor meerdere onderzoeken moet nuchter blijven. Initiatiefname: uit zichzelf zien wat er moet gebeuren, eigen werk goed kunnen organiseren en het verpleegkundig werk weten aan te pakken. Eigen verantwoordelijkheid kunnen dragen voor de uitgevoerde taken (bv. bij vergissingen onmiddellijk rapporteren). Begeleiding van de eerstejaarsstudenten. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 25 / 28

26 4.3 Derdejaarsstudenten Zie ook tweedejaarsstudenten Zelfstandig de nodige zorgen kunnen uitvoeren Een patiënt kunnen opnemen en wegwijs maken op de afdeling Patiënt met een specifieke behandeling kunnen verplegen: * heparineslot * met infuuspomp * met spuitpomp * diepe katheter * hevelsysteem * CVA-patiënt Voorbereiding voor bepaalde onderzoeken volgen bv. colonscopie Bijwonen van onderzoeken bv.: * puncties * endoscopie: hiervoor zelf het nodige initiatief nemen. Bloedafname Transfusies toedienen Nakijken van medicatie met toezicht van een verpleegkundige Teamverantwoordelijke zijn met toezicht Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 26 / 28

27 5. ACTIES BIJ BRAND. Doe een brandmelding steeds kalm, duidelijk en volledig! Bij het minste teken van rook of brand, verwittig: * via telefoon 2222 * waarschuwingsknoppen op de gang Bij een situatie waarbij u dienst te evacueren: evacuatiedrukknop induwen in de dienstplaats. Branddetectoren Er bevinden zich branddetectoren op diverse plaatsen aan het plafond. Bij de alarmerende detector brandt een rood lampje. Dit lampje refereert ook naar de boven de vals plafond liggende detector, die hiermee verbonden is. Vandaar dat het mogelijk is dat u geen rook waarneemt, maar dat boven het vals plafond een elektriciteitsleiding smeult. Evacuatie - Evacueer onmiddellijk personen uit het brandend lokaal en doe de betrokken deur dicht. - Dichtstbijzijnde blusapparaat nemen en brand bestrijden (zie procedure i.v.m. werking) - Persoon, die met het blussen begonnen is, moet de brandbestrijding voortzetten, terwijl de anderen de nodige blusapparaten bijhalen. - Gebruik de waterslang enkel als de elektriciteit afgesloten is. - Zoveel mogelijk de brand isoleren door het sluiten van ramen en deuren. - Indien u toch de deur van een brandend lokaal moet openen, steeds naast de deuropening (aan de kant van de klink) staan, zodat u niet kan getroffen worden door naar buiten slaande steekvlammen. - Ambulante patiënten en goed mobiele patiënten verwittigen en aansporen om medepatiënten te helpen en mee te nemen naar veiligere lokalen. - Zware bedlegerige en bejaarden met bed of rolstoel evacueren of eventueel op een deken over de vloer wegtrekken uit de gevaarzone. - Patiënt met perfusie: * Of perfusie dichtdraaien en infuuszak in zak van kamerjas of pyjama steken * Of leiding dichtknopen en overtrekken - Zuurstofleidingen zo snel mogelijk sluiten. - Bij rookontwikkeling zo dicht mogelijk over de grond bewegen. - Nooit een lift gebruiken tijdens een brand (lift kan door stroomuitval blokkeren) Algemene preventie - Branddeuren nooit blokkeren met wiggen, karren, rolstoelen, enz. - Wees steeds attent voor het totaal rookverbod op onze afdeling. - Neem het intern rampenplan tijdig door. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 27 / 28

28 6. BIJKOMENDE INFORMATIE. Wat is een ligdagprijs : een som, door de overheid per ziekenhuis vastgelegd. Dit geld wordt door het RIZIV via de mutualiteiten gestort aan het ziekenhuis. Hiermee kan het ziekenhuis de onkosten recupereren. Bovenop deze inkomsten kan het ziekenhuis per dag een supplement vragen voor een éénpersoonskamer. Dit kan enkel gebeuren indien de zieke hiervoor expliciet gevraagd heeft. Deze onkosten worden dan uiteindelijk door de patiënt zelf gedragen. Het is gebruikelijk dat een geneesheer ereloon kan vragen bij een patiënt, die op een éénpersoonskamer wenst te liggen. Onze geriatrische afdeling heeft gemiddeld twee opnamen per dag. Dit maakt ongeveer 700 patiënten per jaar. De gemiddelde ligduur van onze geriatrische patiënten is ongeveer 10 à 11 dagen. Een werkrooster bestaat uit volgende shiften: Een ochtenshift : A of A6 of A Een namiddagshift : B of B Een nachtdienst : N Een dagdienst : D Een korte dagdienst : D4 (logistiek assistent) Merk op dat er dagelijks doorgaans vier ochtendshiften zijn, drie namiddagshiften, één nachtdienst, één dagshift, en twee logistiek assistenten : dus 11 teamleden (excl de paramedici) zijn dagelijks actief op je afdeling. Vanzelfsprekend is jouw aanwezigheid niet te onderschatten ; we zijn blij met je inbreng op onze afdeling en willen langs onze kant aandacht besteden aan jou. Men werkt maximaal 10 dagen na elkaar, gevolgd door ongeveer 4 à 5 vrije dagen. Per maand werkt ieder fulltime verpleegkundige ongeveer : 20 à 22 dagen, waarvan ongeveer 9 namiddagshiften, één weekend op twee, Ons team bestaat uit 14,41 fulltime-equivalent verpleegkundigen. Dit aantal wordt bereikt door 19 personen, die fulltime (9), driekwart (5) of halftijds (5) werken. Naast effectief gewerkte dagen worden verlofdagen, feestdagen en ziektedagen ook beschouwd als gewerkte dagen. Per jaar heeft ieder personeelslid ongeveer : 24 verlofdagen 10 feestdagen 12 dagen 38-uren compensatieverlof Het aantal verlofdagen neemt toe naarmate je ouder bent en meer anciënniteit hebt opgebouwd. Introductiebrochure Geriatrie GK40 01/10/2015 Pagina 28 / 28