Handelingsgericht werken in passend onderwijs: gedragsvraagstukken
|
|
- Joanna Adam
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 13 mei 2015 Knapzakdag Almere Erik van Meersbergen Handelingsgericht werken in passend onderwijs: Contact via 1 Programma 1. HGW in passend onderwijs (PO) 2. PO en de transfer 3. PO en omgaan met verschillen 4. PO en Gedragsvraagstukken 5. PO en Werkhouding 6. Vragen 2 Knapzakdag 1
2 1. Handelingsgericht werken (HGW) in passend onderwijs. Waarom? Drie werkelijkheden draaien als tandwielen in elkaar en zorgen voor een omwenteling Wettelijk kader Omgaan met verschillen Gedragsvraagstukken gedrag OMV wet 3 Omwenteling: consistent en in samenhang alle uitgangspunten HGW 1. Onderwijsbehoeften leerling staan centraal 2. Afstemming en wisselwerking 3. De leraar doet er toe! 4. Positieve aspecten van groot belang 5. Constructieve samenwerking 6. Doelgericht werken 7. Systematisch en transparant 4 Knapzakdag 2
3 Omwenteling zorgt voor dilemma: Afstemmen op verschillen, terwijl verschillen groter worden Vraag van leraar is meestal niet: Welke samenleving willen we creëren? Welke plek gunnen we kinderen met een beperking? Welk onderwijssysteem past daar dan bij? Vraag is wel: Hoe krijg ik extra handen in de klas, extra ondersteuning, geld of materialen in school? Hoe houden we de boot een beetje af? Worden de leerlingen met een beperking niet gepest? Zijn deze leerlingen niet beter af in speciale scholen? 5 Fragment Migail en de groep deel 3 6 Knapzakdag 3
4 2. De scholen zitten in een transfer Van zorgstrategie met zorgstructuur Afgeleid van medisch model (normaal-gezond en afwijken behandelen/remediëren) Naar ondersteuningsstrategie met steunstructuur afgeleid van sociaal model (ontwikkelingsgericht-participatie naar mogelijkheden) 7 Traditionele Zorgstrategie van binnen naar buiten gericht - Standaard aanbod en eventueel een IHP - Medisch model-denken - Uitvallen & Achterstanden - Leerling achter volgsysteem/ - Speciaal programma - Speciaal onderwijs voor speciale leerlingen - Remedial teaching buiten de klas - Deskundigen van buiten - AB/Coaches/Trainers/OBD - HGD/HGPD - Behandelen en remediëren - Beter af op andere plek: lotgenoten Van: is de zorg-leerling wel op zijn plek? 8 Knapzakdag 4
5 Ondersteuningsstrategie PO van buiten naar binnen gericht - HGW en dus Onderwijsbehoeften centraal - Alle leerlingen horen erbij - Sociaal model-denken - Ontwikkellijnen & ontwikkelperspectieven - Onderwijsvormgeving varieert - Onderwijsruimten (her)inrichten - Remedial Training/reteaching in de klas - Leraar met speciale taken - Leeftijdgenoten zijn peers - Draagkracht van leraren vergroten - Zorgcoördinator als makelaar - Hoe doen wij het binnen ons SWV - Hoe halen we ouders in de school en hoe betrekken we de ouders als partners - Systeemgericht - Support model Naar: hoe ga ik om met verschillen? 9 3. PO en omgaan met verschillen Het draait om de leraar die onderwijs op meer niveaus mag aanbieden en daarbij afstemt op onderwijsbehoeften van alle leerlingen Leraren doen al heel veel goed Soms bestaat er twijfel of handelingsverlegenheid Uitvallers: opvallende en de onopvallende leerlingen: oppositioneel gedrag, clownesk -, prestatiemijdend -, impulsief-, chaotisch-, overbeweeglijk-, niet-taakgericht-, angstig -, teruggetrokken -, sociaal wenselijk -, coöperatief, leergierig -, en relatief onderpresterend gedrag 10 Knapzakdag 5
6 De leeraar (1885) leraar (2014) Het juryrapport vermeldt over haar: Deze kandidaat heeft een goed oog voor wat leerlingen beleven en nodig hebben. Een lerares van nu, die leerlingen de toekomst in helpt. Haar onderwijs is nooit af, want door te kijken naar haar leerlingen, naar haar collega s en naar zichzelf probeert ze steeds weer nieuwe wegen te vinden om te inspireren en talenten uit leerlingen en collega s te halen. Ben jij de leraar PO en gedrag de puzzel als metafoor Gedrag en probleemgedrag kun je als puzzelstukken zien. De beoordeling van gedrag is als het puzzelen met 1000 of meer stukken. De hoekjes en de randen zijn meestal zo gelegd. Knapzakdag 6
7 Gedrag is meer dan je ziet Juryrapport:..kijken naar haar leerlingen, naar haar collega s en naar zichzelf.. 13 Kijken naar het Kind als een geheel: holistisch beeld Kind met fluctuaties in gedrag in situaties Kind en de omgeving waarbinnen gedrag zich afspeelt Kind vanuit dat wat het kind aan ons vraagt (Van Meersbergen & Jeninga, 2012) 14 Knapzakdag 7
8 HGW in PO en hun wegbereiders - Kok: vraagstellingstypen en signaalgedrag - Stevens: adaptief onderwijs met basisbehoeften (=vraag) om relatie, competentie, autonomie - Pameijer & Van Beukering e.a.: onderwijsbehoeften leerling (=vraag om ondersteuning bij bereiken doelen) PO en werkhouding: Zoek de relatie tussen leren en gedrag (Van Meersbergen & De Vries, 2013) Juryrapport: goed oog voor wat leerlingen beleven en nodig hebben Knapzakdag 8
9 Gebruik Checklist relatie leren en gedrag voor observaties van de taak-/werkhouding Ruim dertig aandachtspunten voor de leerkracht om samen met de IB-er of de specialist* door te spreken (*op gebied van gedrag, taal, autisme, motoriek, hoogbegaafdheid, rekenen, spel, jonge kind, beeldbegeleiding) Eerste beeld gedrag Snelle scan voor het eerste beeld Is het gedrag feitelijk waargenomen of mijn interpretatie? Is het leerlinggebonden of meer situatie-gebonden gedrag? Is dit gedrag uit onmacht, onkunde of onwil? Wie heeft er hier het probleem: de leerling, de groep of de leraar? Knapzakdag 9
10 Brede scan Leerlinggedrag Casus M. 8;8, gr.5 onopvallend gedrag: Sociaal vaardig Hard werkend Behulpzaam Geconcentreerd/ taakgericht Populair Houdt van een grapje Febr. CITO M5 rekenen eind gr.6 Begr.lezen midden gr. 6 Spelling eind gr.5 Tweede beeld gedrag Onderzoeksmiddelen Vervolgvragen Diagnostiek Leerling kenmerken Groep kenmerken Leraar kenmerken - LVS SECO-beeld - SCOL - SVL - CBSK - Diagnostisch gesprek met leerling - Zelfbeeld en welbevinden - Taakgerichtheid: Tijdsteekproef - Betrokkenheidobservatie - A-B-C-observatie gedragstheorie - checklist relatie leren gedrag (werkhouding) - doortoetsen - Versnellingswenselijkheidslijst - Klimaatschaal - Kijkwijzer pedagogisch Klimaat - Sociogram - Observatie tijdens vrije situaties - Vragenlijst omgevingsfactoren concentratie - Ruimte en faciliteiten - Interactiewijzer - Pedagogische voorkeursstijl - Goodness-of-fit - Reflectie op puzzel - leerling - Visie op ontwikkeling kinderen/leerlingen: met herkennen van talenten en met pedagogisch optimisme - Kijk op taak van de leraar - Vormgeven aan een stimulerende leeromgeving Benoem onderwijsbehoeften op gedrag Formuleren van onderwijsbehoeften (algemeen en specifiek) en doelen m.b.v. steunzinnen A B C D omgaan met zichzelf omgaan met de leraar (anderen) omgaan met de groepsgenoten (anderen) omgaan met taak-/ werkhouding Juryrapport: om te inspireren en talenten uit leerlingen en collega s te halen. Knapzakdag 10
11 Onderwijsbehoeften: steunzinnen Wat heeft deze klas/deze leerling nodig om doel te behalen: pedagogisch en didactisch? - instructie nodig die - opdrachten nodig die - leeractiviteiten die - feedback nodig die - een leraar nodig die.. - klasgenoten die - gelegenheid tot ontmoeten van ontwikkelingsgelijken zodat... - voorbeelden van sociaal vaardig gedrag die... - gelegenheid om te bewegen zodat - omgeving die rijk is aan materialen en die stimuleert tot - omgeving die niet afleidt zodat - ouders die - huiswerk wat - gesprekken over situaties zodat Vragen Dank jullie wel voor de aandacht! 22 Knapzakdag 11
12 Cirkels van steun: preventie voor uitvallen leerlingen? (Marzano, 2003) (Van Meersbergen & De Vries, 2013) LEOZ, 2013 (Van Meersbergen & Jeninga, 2012) 23 Meersbergen, E. van & Vries, P. de (2013): Handelingsgericht werken in passend onderwijs. Achtergronden, aanpak en hulpmiddelen. Utrecht: Perspectief Uitgevers. Contact of nalezen? Meersbergen, E. van (2014): Gedrags- Vraagstukken: zo pak je ze aan! Dordrecht: Instondo B.V., nr. 9 TIB-Tools. h.vanmeersbergen@fontys.nl 24 Knapzakdag 12
De puzzel als metafoor. De Lezing Erik van Meersbergen. p puzzel als metafoor. 1 Puzzel met gedrag. Lezing Gedragsvraagstukken WIB /22/2014
De Lezing Erik van Meersbergen p puzzel als metafoor Gedragsvraagstukken: acht aanraders om de puzzel te leggen Gedrag en probleemgedrag kun je als puzzelstukken zien. De beoordeling van gedrag is als
Nadere informatieHandelingsgericht werken
Handelingsgericht werken HGW en Passend Onderwijs: kansen en belemmeringen? De week van de IB-er 5 november 2012, Zwolle Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt 1 Doelen bijdrage
Nadere informatieHandelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher
Handelingsgericht Werken Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Doelen Kennismaking met de uitgangspunten HGW Reflecteren op uitgangspunten HGW Zicht op de betekenis van HGW op de eigen praktijksituatie
Nadere informatieSimeacongres 12 december. Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO
Simeacongres 12 december Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO Programma Welkom en toelichting: interactie!!!! Inventarisatie
Nadere informatieHANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013
Gericht Werken als bril om naar het zorgbeleid te kijken zorg Handelings- Leerlingenbegeleiding fase 0 fase 1 HGW HGW Leren & studeren Studieloopbaanbegeleiding Socioemotioneel fase 2 fase 3 HGW HGW centrale
Nadere informatieHandelingsgericht werken
Handelingsgericht werken Dat doen we toch allang! Studiedag SPPOH 9 november 2016-11.15 12.30 uur - 13.30 14.45 uur Noëlle Pameijer, school-, kinder- en GZ-psycholoog, SWV Unita en Annie M.G. Schmidt school
Nadere informatieMasterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten
Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten 15 september 2010 9.00 16.00 Berber Klein Henk Logtenberg & Liesbeth van Well Agenda (1) 1. Introductie 1.1: Voorstellen 1.2: Warming
Nadere informatieBox 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage U kunt dit schema gebruiken om
Nadere informatieLeerlingenzorg en zorgleerlingen
Leerlingenzorg en zorgleerlingen Graduate School of Teaching 30 mei 2016 dr. Hanneke Visser van Balen Wat is een zorgleerling? Wat is leerlingenzorg? Opzet van dit college - Wat is een zorgleerling en
Nadere informatieBijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW
Bijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW Deze bijlage bevat voorbeelden van opdrachten bij de zeven uitgangspunten van HGW. Bij elke opdracht staat aangegeven welke informatie uit
Nadere informatieArjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen
Met handelingsgericht werken opbrengstgericht aan de slag 1. Inleiding Arjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen Wat is de samenhang tussen handelingsgericht werken (HGW) en opbrengstgericht werken (OGW)?
Nadere informatieHandelingsgericht werken
Handelingsgericht werken 16-09-2013 Waarom en hoe Door: Jose Oosterheert Uitgangspunten van HGW 1. Onderwijsbehoeften 2. Systematisch en transparant 3. Doelgericht werken 4. Transactioneel kader 5. Constructieve
Nadere informatieHandelingsgericht werken: Signaleren en ouderbetrokkenheid
Programma Handelingsgericht werken: Signaleren en ouderbetrokkenheid Op de lijn HGW in vogelvlucht Onderwijsbehoeften Signaleren adhv casus Samenwerken met ouders Wat werkt? Tirza Bosma Onderwijscentrum
Nadere informatieUit het boek: Handelingsgericht werken in passend onderwijs, ISBN 9789491269073 Perspectief Uitgevers, Utrecht
Uit het boek: Handelingsgericht werken in passend onderwijs, ISBN 9789491269073 Perspectief Uitgevers, Utrecht 1 A.2 Overzichtslijst onderwijsbehoeften* Leren Een onderwijsbehoefte bestaat uit twee delen:
Nadere informatie1.3. Leerkrachten kennen de 7 uitgangspunten en passen enkele uitgangspunten bewust en systematisch toe.
1. Uitgangspunten HGW 2. Reflectie 3. Communicatie Implementatie HGW-OGW Leerkrachten Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 1.1. Leerkrachten kennen de 7 uitgangspunten van HGW niet maar passen deze (gedeeltelijk)
Nadere informatieWat doen wij al zo? Graag voorbeelden!
HOE HANDELINGSGERICHT WERKEN WE IN ONZE SCHOOL? Uitgangspunt HGW 1. Werken vanuit onderwijsbehoeften van leerlingen en ondersteuningsbehoeften van leerkrachten en ouders Wat doen wij al zo? Graag voorbeelden!
Nadere informatiePassend Onderwijs. Invoering Handelingsgericht werken (HGW) POM, Jaarbeurs, 20 april 2015
Passend Onderwijs Invoering Handelingsgericht werken (HGW) POM, Jaarbeurs, 20 april 2015 Noëlle Pameijer, school-, kinder- en GZ-psycholoog, SWV Unita en Annie M.G. Schmidt school 1 HGW: recente ontwikkelingen?
Nadere informatieBijlage I: Hulpmiddelen HGW: formulieren
Bijlage I: Hulpmiddelen HGW: formulieren Uit het boek Handelingsgericht werken: een handreiking voor de interne begeleider. Samen met leraar, ouders en kind aan de slag van Noëlle Pameijer en Tanja van
Nadere informatieBijzonder Begaafd. Doelen workshop. Eigen casus. Juni 2016. Passende ondersteuning voor 'dubbel bijzondere' leerlingen
Bijzonder Begaafd SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen /thema/dubbel-bijzonder Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder
Nadere informatieCompetenties en bekwaamheden van een Daltonleerkracht
Naam: School: Daltoncursus voor leerkrachten Competenties en bekwaamheden van een Daltonleerkracht Inleiding: De verantwoordelijkheden van de leerkracht zijn samen te vatten door vier beroepsrollen te
Nadere informatieHandelingsgericht werken in het secundair onderwijs. Ontmoetingsdag HGW 16 september 2010 Artevelde
+ Handelingsgericht werken in het secundair onderwijs Ontmoetingsdag HGW 16 september 2010 Artevelde + Inspiratiebronnen + Algemeen Reflecties over HGW + Uitgangspunten HGW We zijn gericht op het geven
Nadere informatieWerksessie HGD in CLB Ervaringen en ontwikkelingen in de vijf fasen
Werksessie HGD in CLB Ervaringen en ontwikkelingen in de vijf fasen Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog 15 september 2011 Doel en werkvormen De 5 fasen als theoretisch kader: - Recente ontwikkelingen in
Nadere informatieBox 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken
Nadere informatieOntmoetingsdag HGW. HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog
Ontmoetingsdag HGW HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog 1 Doel en werkvormen Hoe is HGW toe te passen bij gedrag? doen we al Nu ook nog Theorie met
Nadere informatieHGW: Een eerste interactieve kennismaking. Ontmoetingsdag HGW De leerkracht doet er toe 16 september 2010
HGW: Een eerste interactieve kennismaking Ontmoetingsdag HGW De leerkracht doet er toe 16 september 2010 Inleiding HGW als samenhang en samenwerking omtrent kinderen met bijzondere noden Wetenschappelijke
Nadere informatieBijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider
Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Opbrengst-en handelingsgericht werken Ad Kappen, Gerdie Deterd Oude Weme Programma 16.00 16.15 17.30 17.45 18.30 20.30 opening Marielle lezing ogw
Nadere informatieOm dit te realiseren hebben we in het Strategisch Beleidsplan de volgende beleidsvoornemens geformuleerd:
Beleidsplan opbrengstgericht werken aan Onderwijs en Kwaliteit Beleid en doelen voor het thema Onderwijs en Kwaliteit voor de jaren 2013 2016 Vastgesteld juli 2013 Inleiding Onderwijs is onze kerntaak.
Nadere informatieook dát nog? Handelingsgericht Werken:
Opbrengstgericht Werken door Handelingsgericht Werken Nico van der Meer en hebben alles met elkaar te maken Hoe kun je vasthouden aan wat je als school zelf belangrijk vindt? Wat past bij de school die
Nadere informatieHANDELINGSGERICHT WERKEN (HGW)
HANDELINGSGERICHT WERKEN (HGW) MASTERCLASS VOOR SIMEA HGW & leerlingen met een communicatieve beperking 15 april 2016, 10.45 14.45 Congrescentrum De Werelt te Lunteren Noëlle Pameijer, GZ-, school-, kinderpsycholoog
Nadere informatieDe leraar doet er toe
De leraar doet er toe Uit de praktijk 29 maart 2018 1 Dheedens Annick Pedagogische begeleider competentie ontwikkeling West-Vlaanderen Informatie Casus Schets gedrag en situatie Wat werd reeds geprobeerd?
Nadere informatieDr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis. NVA Congres 2013
Dr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis NVA Congres 2013 Autisme en onderwijs NVA 4 oktober 2013 Ellen Luteijn Inhoud Hoe kan onderwijs passend zijn voor leerlingen met ASS? Passend Onderwijs
Nadere informatieProtocol leertijdverkorting
Marsstraat 2, 1716 WH Opmeer Postbus 53, 1715 ZH Spanbroek Tel: 0226 352552 directie.ruimteschip@skowestfriesland.nl R.K. Basisschool t Ruimteschip www.bsruimteschip.nl Protocol leertijdverkorting Doel:
Nadere informatieHandelingsgericht en opbrengstgericht werken
Handelingsgericht en opbrengstgericht werken 1 e Schoolpsychologencongres! 15 maart 2013 Hotel Casa 400 Amsterdam Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt te Hilversum 1 Stelling 1 HGW
Nadere informatieGroeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015
Groeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015 Passend Onderwijs in SWV Rijn & Gelderse Vallei Van Handelingsgericht Werken (HGW) naar Handelingsgericht Arrangeren (HGA) 4 en 9 maart en 1 april 2015, 14.00-16.30
Nadere informatieEKEZEP: Achtergronden, opzet, gebruik van simulatieprogramma Een Kind Een Zorg Een Plan
EKEZEP: Achtergronden, opzet, gebruik van simulatieprogramma Een Kind Een Zorg Een Plan http://www.leoz.nl/ Presentatie LEOZ- II projectgroep EKEZEP op 31 mei 2012 Peter de Vries & Erik van Meersbergen
Nadere informatieOndersteuning van uw kind Ouderversie school-ondersteuningsplan
Ondersteuning van uw kind 2016-2017 Ouderversie school-ondersteuningsplan 1 Het school ondersteuningsprofiel Het ondersteuningsprofiel is geschreven voor ouders zodat ouders weten welke ondersteuning een
Nadere informatieDoelstelling Door het formuleren van onderwijsbehoeften van het kind beschrijft de leerkracht wat het kind nodig heeft, in plaats van wat er mis is.
Onderwijsbehoeften Begripsomschrijving Onderwijsbehoeften zijn uitspraken over wat het kind op een bepaald gebied kan leren met hulp van volwassenen in een afgesproken tijd. Onderwijsbehoeften zijn te
Nadere informatieBijlage I: Formulieren en checklists HGW
Bijlage I: Formulieren en checklists HGW Met formulieren en checklists bewaken we de uitgangspunten van HGW en voorkomen we dat ze verwateren. Ze fungeren als een leidraad en steun. Vanuit een inhoudelijke
Nadere informatieOpbrengstgericht en handelingsgericht werken INTERACTIEWIJZER. Ad Kappen
Opbrengstgericht en handelingsgericht werken INTERACTIEWIJZER Ad Kappen INTERACTIEWIJZER Vraag uit het veld: WAAROM? We gaan terug in de tijd. 23-10-2003 Weg met etikettering van leerlingen / verschil
Nadere informatieGroeidocument deel A. Interventie Wie (naam+functie) Datum. Naam. Geboortedatum. Groepsverloop. Startdatum groeidocument. Leerkracht.
Groeidocument deel A Naam Geboortedatum Groepsverloop Startdatum groeidocument Leerkracht Huidige groep Beginsituatie / aanleiding tot opstellen groeidocument en hulpvraag: (wat zie je, welke zorgen heb
Nadere informatieDoelgericht werken. Zonder doel geen doelpunt
Doelgericht werken Het stellen van ambitieuze doelen is een belangrijk onderdeel van handelingsgericht werken. Doelen worden gesteld, zodat duidelijk is waar de school, het team, de groep, de leerkracht,
Nadere informatieStimulerend signaleren
Stimulerend Signaleren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Middagconferentie juni 2015 Passend onderwijs voor begaafde leerlingen Desirée Houkema Stimulerend signaleren Talentontwikkeling
Nadere informatieHandreiking Toeleiding naar onderwijsarrangementen 27-5-2013
Handreiking Toeleiding naar onderwijsarrangementen 27-5-2013 Uitgangspunten: De toewijzing van het arrangement gebeurt op basis van de onderwijsbehoefte van de leerling. De onderwijsbehoefte van een cluster
Nadere informatieHandelingsgericht werken in de klas & samenwerken met ouders
Handelingsgericht werken in de klas & samenwerken met ouders Nationale Dyslexie Conferentie 3 april 2013, Ede Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt te Hilversum 1 Doel en opzet Aandachtspunten
Nadere informatiePassend onderwijs en weloverwogen beslissen. Praten over leerlingen op basis van een ontwikkelingsperspectief en onderwijsbehoefte.
Passend onderwijs en weloverwogen beslissen. Praten over leerlingen op basis van een ontwikkelingsperspectief en onderwijsbehoefte. Door Elena Carmona van Loon Onderwijs- Zorgstructuur Een heldere structuur
Nadere informatieVan overzicht naar inzicht naar uitzicht
Handelingsgericht en oplossingsgericht werken in een ondersteuningsteam Van overzicht naar inzicht naar uitzicht 10 juni 2015 c.kooistra@inschoolacademie 06-47808101 Een uur inzoomen op het verkrijgen
Nadere informatieWerken met groepsplannen in het VO Naar handelingsgericht werken. Schoolpsychologencongres maart 2013 Arjan Clijsen
Werken met groepsplannen in het VO Naar handelingsgericht werken Schoolpsychologencongres 2013 15 maart 2013 Arjan Clijsen Programma workshop Aanleiding Doel en uitgangspunten Ontwerpen eigen onderwijszorgroute
Nadere informatieHandelingsgericht (passend) begeleiden. 10 november 2016
Handelingsgericht (passend) begeleiden 10 november 2016 Thema uur Handelingsgericht begeleiden 1. Startoefening 2. Perspectief: ik wij het context 3. Passend begeleiden: verleden heden toekomst 4. Handelingsgericht?
Nadere informatieBijlage 2. Uitwerking van de Basisondersteuning 1, inclusief interventies binnen ons samenwerkingsverband
Bijlage 2. Uitwerking van de Basisondersteuning 1, inclusief interventies binnen ons samenwerkingsverband A. Basiskwaliteit Met ingang van 1 augustus 2017 wijzigt de wijze waarop inspectie toezicht houdt.
Nadere informatieDe basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas.
Ook kinderen met leerproblemen kunnen met plezier naar school. Basis voor Passendonderwijs De basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas. Wat is dan precies die basis? Denk daarbij
Nadere informatie1 Aanbevolen artikel
Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht
Nadere informatieFeed back: wat doen we hiervan al en wat is de impact ervan? Voorbeelden?
B.2.1 Reflectieschema uitgangspunten HGW De uitgangspunten bieden een wenselijk kader, een spiegel voor reflectie. Effectieve feedback (par. 2.1.1) staat centraal: feed up (wat willen wij met HGW bereiken?),
Nadere informatieBox 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO Doel
Nadere informatie2/09/15 DOEL INHOUD. Hoe kunnen we met HGW concreet aan de slag in het secundair onderwijs?
Hoe kunnen we met HGW concreet aan de slag in het secundair onderwijs? Mieke Meire Kris Loobuyck DOEL Je ontwikkelt een handelingsgerichte attitude. Je gaat op een concrete manier aan de slag met de uitgangspunten
Nadere informatieSamenvatting Schoolondersteuningsprofiel. Naam School
1 LOGO SCHOOL Samenvatting Schoolondersteuningsprofiel Naam School Algemene gegevens School Zalmplaatschool BRIN 10QX 00 Directeur Nico Bakker Adres Aalreep 8-10 Telefoon 010-4167408 E-mail directie@ Bestuur
Nadere informatieDifferentiëren met een groepsplan
Differentiëren met een groepsplan Dolf Janson 1 verschil maken recht doen aan verschillen afstemmen op verschillen adaptief onderwijs inspelen op onderwijsbehoeften onderwijs passend maken Recht doen aan
Nadere informatieIndicatiestelling cluster 2; wat verandert er in het kader van passend onderwijs?
Externe Dienstverlening Indicatiestelling cluster 2; wat verandert er in het kader van passend onderwijs? Informatie voor scholen. Toledolaan 4-5629 CC Eindhoven - t 040 290 23 85 - e info@externedienstvertlening.nl
Nadere informatieonderwijs, de ontwikkelingen op een rij
onderwijs, de ontwikkelingen op een rij Veel scholen zijn begonnen met het werken met groepsplannen. Anderen zijn zich aan het oriënteren hierop. Om groepsplannen goed in te kunnen voeren is het belangrijk
Nadere informatieSWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding
SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding Inleiding Het LEOZ (Landelijk Expertisecentrum Onderwijs en Zorg) is een samenwerkingsproject van: Fontys Hogescholen, Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg,
Nadere informatieDubbel bijzondere leerlingen. Lilian Snijders
Dubbel bijzondere leerlingen Lilian Snijders Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder betekent vanuit welke visie begeleiding effectief vormgegeven kan worden wat de uitgangspunten zijn
Nadere informatieSchool Ondersteuningsprofiel
Schoolgegevens Adres: Pastoor Maasstraat 15 Postcode: 5473CG Telefoon: 0413-291818 E-mail: info@mozaiekheeswijk.nl Website: www.mozaiekheeswijk.nl Onderwijsconcept: Basisschool Het Mozaïek is een school
Nadere informatieAchtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:
Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan
Nadere informatieGRIP OP DE GROEP H E I D I R O E L O F S - J A C O B S A M B U L A N T B E G E L E I D E R R E C V I E R L A N D
GRIP OP DE GROEP H E I D I R O E L O F S - J A C O B S A M B U L A N T B E G E L E I D E R R E C V I E R L A N D http://vimeo.com/35354057 PROGRAMMA 1. De Groep 2. Rollen in een positieve en negatieve
Nadere informatieDe HGW-bril toegepast in de cel leerlingenbegeleiding
De HGW-bril toegepast in de cel woensdag 20 februari 2013 Kris Loobuyck 1 2 3 VVKSO 1 Uitgangspunten van HGW 4 HGW biedt kansen! 5 We zijn gericht op het geven van haalbare en bruikbare adviezen. We werken
Nadere informatieInteractiewijzer Rob Verstegen
Fleringenbrink 2, 7544 XN Enschede tel.: 053-4308678 info@spoe. Interactiewijzer Rob Verstegen Bijeenkomst 13-10-10 Opbrengstgericht + handelingsgericht werken Laag 1: Algemeen: basiszorg Laag 2: Specifiek:
Nadere informatieZORG in de SINT-NIKLAASSCHOOL
ZORG in de SINT-NIKLAASSCHOOL ZORGVISIE Ons pedagogisch project geeft richting aan ons onderwijs hier op school. Dit pedagogisch project is zuurstof voor onze zorgvisie. We vinden het belangrijk om een
Nadere informatieHandelingsgericht werken Marnix Academie vrijdagmatinee
Handelingsgericht werken Deel 1: Recente ontwikkelingen & ervaringen Deel 2: Ouderbetrokkenheid Marnix Academie vrijdagmatinee 24/1/2014, 13.00 16.00 uur Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, SWV en
Nadere informatieBasisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland
Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland Inleiding Binnen het samenwerkingsverband Stromenland is met diverse gremia gezamenlijk gekomen tot deze notitie basisondersteuning. De procesgang is
Nadere informatieHandelingsgerichte diagnostiek (HGD) Wat is verbeterd sinds 2004? 1. Meer evidence-based 5-9-2014. maar wat voor evidentie (Van Yperen, 2014)?
Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) Ontmoetingsdag 2014, Antwerpen Recente ontwikkelingen HGD & relatie met handelingsgericht werken (HGW) Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, stichting Elan & samenwerkingsverband
Nadere informatieMentor als medeopleider Verdieping Sessie 2 13/12/2016
Mentor als medeopleider Verdieping Sessie 2 13/12/2016 Greet Stijn Sofie Steffie Stijn Mieke Timmy Cindy 2 Agenda Welkom terug! Vragen? De Planlijn Planmatig werken in onderwijs. Handelingsplannen ontwerpen.
Nadere informatieDe leerkracht en het talentvolle kind. Symposium Passend onderwijs en Hoogbegaafdheid 20 november 2013
De leerkracht en het talentvolle kind. Symposium Passend onderwijs en Hoogbegaafdheid 20 november 2013 Welk kind mag bij u in de klas? Kind 1 Kind 2 Typering van een hoogbegaafde 1 Snelle slimme denker,
Nadere informatieStimulerend Signaleren
Stimulerend Signaleren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Middagconferentie 15 oktober 2015 Passend onderwijs voor begaafde leerlingen Yvonne Janssen Talenten worden zichtbaar als ze gestimuleerd
Nadere informatieSWV Unita. Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt
SWV Unita Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt Mirella van Minderhout m.vanminderhout@cedgroep.nl 06-41115798 Uitgangspunt bijeenkomst:
Nadere informatieWerkproces 1: Interpersoonlijk competent: De leerkracht is zich bewust van zijn houding en gedrag en de invloed daarvan op de groep.
Werkproces 1: Interpersoonlijk competent: De leerkracht is zich bewust van zijn houding en gedrag en de invloed daarvan op de groep. Competentie 1.1: Stimuleert een respectvolle omgang binnen de groep.
Nadere informatieSamenvatting Protocol Excellente leerlingen
Samenvatting Protocol Excellente leerlingen Visie In de visie van onze school staat dat wij streven naar een optimale ontwikkeling van ieder kind. Het uitgangspunt Voor leerlingen die een ontwikkelingsvoorsprong
Nadere informatieProtocol hoogbegaafdheid Protocol Hoogbegaafdheid
Protocol hoogbegaafdheid 21-04-2016 Protocol Hoogbegaafdheid Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 3 2. Onze doelgroep... blz. 4 3. Procedure... blz. 5 4. Signalering en diagnostiek... blz. 6 5. Begeleiding...
Nadere informatieHandelingsgerichte ontwikkelingsperspectieven in het basisonderwijs. 24 maart 2010
Handelingsgerichte ontwikkelingsperspectieven in het basisonderwijs 24 maart 2010 Programma Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP) Voor wie een OPP? Waarom van een OPP? Wanneer een OPP opstellen? Hoe
Nadere informatieDoelen werksessie HGW
Handelingsgericht Samenwerken: ieder in zijn kracht! Ontmoetingsdag 12 september 2013 Werksessie HGW in de klas 13.30 15.30 Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog www.swvunita.nl 1 Doelen werksessie
Nadere informatieAlgemene informatieavond groep 5-6
Algemene informatieavond groep Kindcentrum de Eik Burg. Willemeplein 8 EA Nieuwstadt Tel. 4483938 www.kcdeeik.nl Inhoud Presentatie Afspraken Pedagogisch klimaat Handelingsgericht werken Coöperatieve werkomgeving
Nadere informatieKengetallen Leerlingenaantal (01-10-14) 73 Leerlingengewicht Aantal lln 0,3: 4 Aantal lln 1,2: 0
SWV PO 2203 Kengetallen en basisinformatie SOP Bijlage bij het School Ondersteunings Profiel (SOP) Naam school OBS de Slinge Adres en plaats t Slingerland 12 Naam directeur Naam IB-er(s) René nsen Mw G
Nadere informatieBijlagen hoofdstuk 2
Bijlagen hoofdstuk 2 2.1 Reflectieschema team (verkort) 2.2 Reflectieschema leerling (verkort) 2.3 Reflectieschema uitgangspunten HGW, uitgebreid voorbeeld 2.4 Leesopdracht bij hoofdstuk 2, schema: wat
Nadere informatieDe Kempel. Pedagogische competentie. Maartje Boots en Ankie Kleuskens
De Kempel Pedagogische competentie Maartje Boots en Ankie Kleuskens P-fase K1-fase K2-fase K3-fase De basis wordt gelegd, deze wordt voortdurend uitgebreid. Het geleerde wordt door de student eigengemaakt.
Nadere informatieRol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet
Rol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet Jan Coppieters Inge Lootens PVOC-medewerkers Doelen Je kent het zorgcontinuüm en denkt na over de samenwerking met het CLB
Nadere informatieUTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer
SWPBS HGW UTRECHT, 13/11/2015 Monique Baard Noëlle Pameijer Overeenkomsten SWPBS & HGW Startopdracht: Waar zien jullie overeenkomsten? Hoe kunnen zij elkaar versterken? Het SWPBS kader: vijf pijlers 1.
Nadere informatieWELKOM! Mentoren D2 Sessie 1 Dinsdag 11 oktober 2016
WELKOM! Mentoren D2 Sessie 1 Dinsdag 11 oktober 2016 INHOUD D2 sessie 1 1. Welkom 2. Praktisch 3. HGW tempel 4. OSOB 5. HOV en het Orthodidactisch schema 2 Welkom! Steffie Dhuyvetter Greet Rogge Sophie
Nadere informatieProfessionalisering Pedagogisch- en didactisch handelen voor assistenten, leraarondersteuners en overig onderwijsondersteunend personeel
FACTSHEET Cursus Bijlagen Professionaliseringsplan KOLOM Professionalisering Pedagogisch- en didactisch handelen voor assistenten, leraarondersteuners en overig onderwijsondersteunend personeel Algemeen
Nadere informatiezorgvisie Heilige familie Lagere school
zorgvisie Heilige familie Lagere school 1) Inleiding Onze school- en zorgvisie staat gesymboliseerd in ons schoollogo en in onze slogan sterk onderwijs, warme sfeer! : Ieder kind is van harte welkom in
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieCompetenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht
Competenties / bekwaamheden van een daltonleerkracht Tijdens de DON bijeenkomst van 13 november 2013 hebben we in kleine groepen (daltoncoördinatoren en directeuren) een lijst met competenties/bekwaamheden
Nadere informatieWaarnemen! wat zie je? Het groeidocument als gespreksverslag. Introductie 22-10-2015
Het groeidocument als gespreksverslag Bijeenkomst 1 6 oktober 2015 Voor IB-ers met weinig HGW-ervaring Als ik blijf kijken zoals ik altijd heb gekeken Blijf ik denken zoals ik altijd dacht Als ik blijf
Nadere informatieLeerlingbespreking m.b.v. de Klimaatschaal en de SIGA. Woensdag 11 december 2013. Ad Donkers en Danielle Langenhuijsen. Klimaatschaal SIGA.
Klimaatschaal SIGA Leerlingbespreking m.b.v. de Klimaatschaal en de SIGA door Ad Donkers en Danielle Langenhuijsen Woensdag 11 december 2013 Programma Inleidende video: Theoretische achtergronden van de
Nadere informatieOpbrengstgericht werken in het Voortgezet onderwijs
Opbrengstgericht werken in het Voortgezet onderwijs Wat is opbrengstgericht werken? Opbrengstgericht werken is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van de prestaties van leerlingen.
Nadere informatieI N T A K E V R A G E N L I J S T
I N T A K E V R A G E N L I J S T (Schoolinlichtingenformulier) BASISSCHOOL GROEP 1 t/m 8 Naam leerling:.. Naam basisschool:.. Invuldatum intakevragenlijst:.... -... -.. Niet door u invullen: Binnengekomen
Nadere informatieKlik hier voor de map met bestanden GROEIDOCUMENT AANMELDING LEERLING MULTIDISCIPLINAIR OVERLEG (MDO)
GROEIDOCUMENT AANMELDING LEERLING MULTIDISCIPLINAIR OVERLEG (MDO) Dossiernummer: {value:dossiernummer:owner} Ontvangen d.d.: {value:gd_ontvangen:owner} Loket d.d.: {value:loket:owner} School en ouders:
Nadere informatieKinderen met specifieke onderwijsbehoeften Ontwikkelingsgericht werken
Kinderen met specifieke onderwijsbehoeften Ontwikkelingsgericht werken Bedoeling Een hulpmiddel aanbieden om via handelingsplanning ontwikkelingsgericht te werken. Uitbouwen van een werkbaar, gebruiksvriendelijk
Nadere informatiePassende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen. Doelen workshop
Bijzonder Begaafd SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen /thema/dubbel-bijzonder Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder
Nadere informatieZorgbeleid Stedelijk Internaat Gent
Zorgbeleid Stedelijk Internaat Gent Vertrekpunten DOOSG IVA : visie op zorg, HGW, pedagogisch project Stedelijk internaat Gent: visie op opvoeden, HGW, visie op zorg Missie Dag- en nachtopvang voorzien
Nadere informatieVroegtijdig signaleren 2
Vroegtijdig signaleren 2 PPOZO 26 november 2014 Sylke van Dalen en Marilou van Ginkel Vandaag volgens de studiegids Handelingsgericht observeren in de praktijk Onderdelen: Hoe verloopt een startgesprek
Nadere informatieDe leerkrachten willen de kinderen het gevoel geven van veiligheid en geborgenheid.
1. Doelen van ons onderwijs De Burchtgaarde wil bereiken dat ieder kind via een ononderbroken leer-en ontwikkelingsproces, die kennis en vaardigheden verwerft die het nodig heeft om een zelfstandig, sociaal
Nadere informatie