Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z
|
|
- Mathilda de Winter
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK: PROBLEMATIEK EN UITDAGINGEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl
2 Doelstellingen van de presentatie De uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten en bouwtechnieken aanstippen. Herhalen wat we, in de eerste plaats, mogen verwachten van een bouwproduct. Het begrip "Levenscyclus" voorstellen, dat de sleutel is voor een objectieve beoordeling van de milieu- en gezondheidsimpact van een materiaal, een element, een gebouw. De principes van de Aanpak Duurzaam Bouwen belichten vanuit de invalshoek van de bouwmaterialen. 2
3 Algemeen schema van de presentatie Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten Wat verwachten we van bouwmaterialen / bouwproducten? De notie "levenscyclus" van een materiaal / product. Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Bij het ontwerp van het project Bij de keuze van bouwmaterialen en -elementen die worden gebruikt 3
4 UITDAGINGEN 4
5 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De uitputting van de natuurlijke grondstoffen en de afvalproblematiek De evolutie van de energieprestatiestandaard voor gebouwen De hoge vlucht van de erkenningssystemen inzake duurzaam bouwen De recuperatie en het hergebruik van materialen en elementen De impact van de bouwmaterialen en -technieken op de menselijke gezondheid 5
6 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De uitputting van de natuurlijke grondstoffen Aanvoer van (grond)stoffen, gebruik van hulpbronnen (energie, water), die al dan niet hernieuwbaar zijn. Op wereldschaal, bouwsector = het grootste deel van de grondstoffen. In Europa: 31% van het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen. 6
7 De uitputting van de natuurlijke grondstoffen Bron: Centre National de Recherche Scientifique, France ( 7
8 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De problematiek van het bouwafval 33% van het afval op schaal van Europa = bouw & afbraak 8
9 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De evolutie van de energieprestatiestandaard voor gebouwen energieverbruik gebruik van materialen (vooral thermische isolatie) 9
10 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De hoge vlucht van de erkenningssystemen inzake duurzaam bouwen systemen voor beoordeling / labeling / certificatie 10
11 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De recuperatie en het hergebruik van bouwmaterialen en -onderdelen Weinig toegepaste praktijk (neergehaald, voorbehoud gemaakt) Bouwmaterialen en -onderdelen die gerecupereerd kunnen worden, kunnen opnieuw worden opgenomen in de cyclus van de materialen en een tweede leven krijgen, in een ander gebouw of op dezelfde projectsite 11
12 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De recuperatie en het hergebruik van bouwmaterialen en -onderdelen Voorbeeld: de openluchtbibliotheek van Magdeburg, Duitsland (KARO Architekten, Leipzig): Hergebruik van aluminium onderdelen afkomstig van het voormalige magazijn Horten dat werd afgebroken. 12
13 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De recuperatie en het hergebruik van bouwmaterialen en -onderdelen Voorbeeld: de openluchtbibliotheek van Magdeburg, Duitsland (KARO Architekten, Leipzig): Hergebruik van aluminium onderdelen afkomstig van het voormalige magazijn Horten dat werd afgebroken. 13
14 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De recuperatie en het hergebruik van bouwmaterialen en -onderdelen Voorbeeld: Villa Welpeloo in Enschede, Nederland (2012Architecten, Rotterdam): 60% van het volume van de gebruikte materialen is afkomstig uit recuperatie 14
15 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De recuperatie en het hergebruik van bouwmaterialen en -onderdelen Voorbeeld: Villa Welpeloo in Enschede, Nederland (2012Architecten, Rotterdam): 60% van het volume van de gebruikte materialen is afkomstig uit recuperatie 15
16 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De impact van de bouwmaterialen en -technieken op de menselijke gezondheid VOS (Vluchtige Organische Stoffen) Afwerkingsproducten: verf, vernis, lijm, olie, vezelplaten, soepele vloerbekledingen, 16
17 Uitdagingen die verband houden met een duurzame keuze van bouwmaterialen en -producten De impact van de bouwmaterialen en -technieken op de menselijke gezondheid Aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie Initiatief ""Top Materialen & Menselijke Gezondheid"» United States Green Building Council (USGBC) 17
18 Wat verwachten we van bouwmaterialen / bouwproducten? Elementaire eisen die worden gesteld aan een bouwmateriaal / bouwproduct: het moet perfect voldoen aan de functie waarvoor het werd ontworpen / gekozen de technische kenmerken ervan moeten voldoen aan de gekende / voorziene vereisten Stabiliteit op het vlak van afmetingen en structuur Brandbedrag Vochtgedrag Thermisch vermogen 18
19 Wat verwachten we van bouwmaterialen / bouwproducten? Het betrokken product kan een niet te verwaarlozen milieu- en/of gezondheidsimpact genereren: gedurende zijn hele levenscyclus, of in een welbepaalde fase ervan. Doelstelling: Uit de opties die technisch gezien in aanmerking komen, het materiaal of product kiezen dat het best is voor het milieu en de gezondheid (van de werknemers in/de bewoners van het gebouw). Door de beperkingen en verwachte prestaties op een lijn te stellen met de informatie betreffende de milieu- en gezondheidsimpact kunnen we een objectieve duurzame keuze maken met kennis van zaken. Met dit doel wordt aanbevolen gebruik te maken van de keuzehulpmiddelen die gebaseerd zijn op een levenscyclusanalyse. 19
20 DE LEVENSCYCLUS VAN MATERIALEN 20
21 De notie "levenscyclus" van een materiaal VERVAARDIGING VAN HET MATERIAAL HULPBRONNEN NATUURLIJKE RIJKDOMMEN (Bron: VITO nv) 21
22 De notie "levenscyclus" van een materiaal Lozingen Verontreinigende stoffen voor water, lucht en bodem, afval, Binnenkomende stromen Grondstoffen, vervaardigde producten PRODUCTIE- PROCES Uitgaande stromen Verwerkt product, bijproducten Verbruik Materialen, energie, water, chemische producten, transport voor aankopen, infrastructuren, gereedschappen 22
23 Het begrip "levenscyclus" van een materiaal GEBRUIK VAN HET MATERIAAL VERVAARDIGING VAN HET MATERIAAL EINDE LEVENSDUUR HULP- BRONNEN NATUURLIJKE RIJKDOMMEN (Bron: VITO nv) 23
24 AANPAK 24
25 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Bij het ontwerpen van het project: Streef naar een rationeel gebruik van materialen Integreer de notie bouwhiërarchie Ontwerp constructies die kunnen worden ontmanteld, en vermijd zo afbraak Betreffende de toe te passen materialen en producten: Overweeg het gebruik van materialen en producten uit recuperatiekanalen Kies materialen en producten met een lage impact op het milieu en de gezondheid Ga de te verwachten levensduur van de materialen en elementen na 25
26 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Bij het ontwerpen van het project: Streef naar een rationeel gebruik van materialen Overweeg renovatie Vraag u af of de materiaalaanvoer effectief noodzakelijk is Voorbeeld: [014] Van Péstraat, OCMW van Vorst, behoud van bestaande vloerbekleding (granito), architect: A2M. 26
27 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Bij het ontwerpen van het project: Integreer de notie bouwhiërarchie Hoewel een gebouw na afloop van de werken als een geheel wordt afgeleverd, hebben niet alle onderdelen dezelfde levensduur. Alvorens de assemblagewijze in detail te bestuderen, moet worden stilgestaan bij de voorspelbare levensduur van de vaste onderdelen van het gebouw. De duurzaamheidslagen van een gebouw. Bron: "How buildings learn", Stewart Brand,
28 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Bij het ontwerpen van het project: Ontwerp constructies die kunnen worden ontmanteld, en vermijd zo afbraak De volgorde van samenstelling en de bevestigingswijzen zijn bepalend. Voorbeeld: Project XX, Delft, XX architecten Bron: De conceptuele aanpak omvat de tijdelijkheid van het gebouw Na deze periode zullen renovatiewerken plaatsvinden. De materialen en onderdelen zijn gekozen met het oog op een minimale milieu-impact. Alle onderdelen van de structuur zijn volledig demonteerbaar. 28
29 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Betreffende de toe te passen materialen en producten: Overweeg het gebruik van materialen en producten uit recuperatiekanalen Reeds aanwezig in het geval van renovatie, of niet aanwezig maar naar de bouwplaats gebracht Voorbeeld: [065] Zeepziederij, hergebruik in situ van een bestaande metalen structuur. Architecten: MDW. Voorbeeld: [014] Van Péstraat, OCMW van VOrst, behoud van bestaande vloerbekleding (granito), architect: A2M. 29
30 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Betreffende de toe te passen materialen en producten: Kies materialen en producten met een lage impact op het milieu en de gezondheid Ideaal: maak een analyse (studie) van de levenscyclus op schaal van het gebouw (in het ideale geval) of op schaal van de bouwonderdelen waaruit het bestaat. Is een dergelijke studie niet mogelijk? Houd dan een denkoefening over de milieu-impact van de grondstoffen die zullen worden gebruikt, op basis van de volgende aandachtspunten: Voorkeur voor lokaal beschikbare grondstoffen Voorkeur voor materialen en onderdelen uit duurzame productie / exploitatie Gebruik van materialen op basis van hernieuwbare grondstoffen Gebruik van producten met een gerecycleerde inhoud Gebruik van materialen en onderdelen met een lage impact op de menselijke gezondheid 30
31 Materiaal Aanpak Duurzaam Bouwen Betreffende de toe te passen materialen en producten: Ga de te verwachten levensduur van de materialen en elementen na Durée Levensduur de vie d'éléments bouwonderdelen construction Céramiques Ceramiek Peintures Verf intérieures voor binnen Papiers Behangpapier peints Parquets Parket Moquettes Tapijt Stores Rolgordijnen à rouleaux Stores à lamelles Rolluiken Pleisterwerk Plâtrerie Citerne Stookolietank à mazout Radiateurs Radiatoren Pompe Warmtepomp à chaleur Brûleur Stookoliebrander à mazout Verwarmingsketel Chaudière Ferblanterie Koperen en plaatwerk cuivre Fenêtres Houten en ramen bois Isolations Compacte compactes isolatie Enduits Synthetische synthétiques pleister Enduits Hydraulische hydrauliques pleister Fondations, Funderingen, muren murs [Années] [Jaren] 31
32 Om te onthouden van de presentatie Eerste criterium voor keuze van een bouwmateriaal of -product: voldoet het aan de technische eisen en kan het de verwachte prestaties leveren? Zodra de mogelijke keuzes vastliggen, moet worden gekozen voor het materiaal / product met de laagste milieu- en gezondheidsimpact Maak uw keuze met kennis van zaken, op basis van een effectenbeoordeling met behulp van een tool die een analyse van de volledige levenscyclus van de bouwmaterialen en -producten maakt. 32
33 Referentie Gids Duurzame Gebouwen: 33
34 Referentie Gids Duurzame Gebouwen: Aanbevelingen - Thema "Materiaal": G_MAT00: Duurzaam materiaalgebruik G_MAT01: De levenscyclus van materialen: analyse, informatiebronnen en keuzehulpmiddelen G_MAT02: Duurzame keuze van bouwtechnieken en structuurmaterialen en -elementen G_MAT04: Duurzame keuze van thermische isolatiematerialen G_MAT05: Duurzame keuze van materialen voor dakbedekking G_MAT06: Duurzame keuze van materialen voor gevelbekleding G_MAT07: Duurzame keuze van raamkaders G_MAT09: Duurzame keuze van niet-dragende muren en tussenwanden G_MAT10: Duurzame keuze van bekledingsmaterialen voor binnenmuren en plafonds G_MAT11: Duurzame keuze van binnenvloerbekleding 34
35 Nuttige hulpmiddelen, websites, enz. NASLAGWERKEN: ANDERSON, J., THORNBACK, J., (2012), A guide to understanding the embodied impacts of construction products, Construction Products Association, Londen BORDEN, G. (ed.), (2011), Matter: Material Processes in architectural production, Routledge BRADY, J., EBBAGE, A., LUNN, R., (2011), Environmental management in organizations, The Institure of Environmental Management and Assessment (IEMA), Earthscan, New York CRAWFORD, R., (2011), Life Cycle Assessment in the Built Environment, Routledge DEPLAEZ, A. et al, (2005), Constructing architecture": materials processes structures, Birkhaüser, Bazel HEGGER, M., AUCH-SCHWELK, V., FUCHS, M., ROSENKRANZ, T., (2009), " Construire: atlas des matériaux, Presses polytechniques et universitaires romandes, Lausanne HEGGER, M., DREXLER, H., ZUEMER, M., (2007), Matérialité, Birkhaüser, Bazel KÖNIG, H., KOHLER, N., KREIBIG, J., LÜTZKENDORF, T., (2010), A life cycle approach to buildings, Institut für international Architektur-Dokumentation, München KUR, Friedrich, (1999), L habitat écologique Quels matériaux choisir, Terre Vivante, Metz 35
36 Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.: NASLAGWERKEN (vervolg): OLIVA, J.-P., COURGEY, S., (2010), L isolation thermique écologique, éditions Terre Vivante, Mens SCHWARTZ, Jutta, (1998), L écologie dans le bâtiment Guides comparatifs pour le choix des matériaux de construction SNELL, C., CALLAHAN, T., (2006), Manuel de construction écologique, La Plage, Parijs 36
37 Contact Liesbet TEMMERMAN Afgevaardigd bestuurder & Onderzoekscoördinator Ernest Allardstraat Brussel : liesbet.temmerman@ceraa.be 37
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen: kort overzicht
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen: kort overzicht Leefmilieu Brussel DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK: PROBLEMATIEK EN UITDAGINGEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie De
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel OM TE BEGINNEN: DE CONTEXT Liesbet TEMMERMAN cera a vzw De context: Beoordeling van een staal Voor u op tafel ligt een staal
Nadere informatieOpleiding Duurzaam gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel AANPAK EN ACTIES VANAF DE ONTWERPFASE VAN HET PROJECT Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Herhalen
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN cera a vzw Doelstelling(en) van de presentatie Stilstaan
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel
Opleiding Duurzaam Gebouw: Isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel AANPAK EN ACTIES VANAF DE ONTWERPFASE VAN HET PROJECT Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstelling(en) van de presentatie Uiteenzetting
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Om te beginnen: de context Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw De context: Beoordeling van een staal Voor u op tafel ligt een staal thermische
Nadere informatieOpleiding Duurzaam gebouw: Duurzamer werfbeheer
Opleiding Duurzaam gebouw: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel DE KEUZE VAN BOUWTECHNIEKEN EN -MATERIALEN VANUIT MILIEUOOGPUNT Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie De uitdagingen
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Aanpak en acties vanaf de ontwerpfase van het project Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw Doelstelling(en) van de presentatie Uiteenzetting
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW DUURZAME MATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Aanpak en acties vanaf de ontwerpfase van het project Liesbet TEMMERMAN CERAA asbl Doelstellingen van de presentatie Herhalen wat we,
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Duurzame renovatie: kort overzicht
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel AANBEVOLEN ANALYSE- EN KEUZEHULPMIDDELEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Plan van de uiteenzetting Inleidende brainstorming
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel
Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel HULPMIDDELEN VOOR DE KEUZE VAN MATERIALEN Liesbet TEMMERMAN & Laurent DINAER cera a vzw Plan van de uiteenzetting
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel AANBEVOLEN ANALYSE- EN KEUZEHULPMIDDELEN Sebastien BREELS MATRIciel s.a. Plan van de uiteenzetting Inleidende brainstorming
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel AANBEVOLEN ANALYSE- EN KEUZEHULPMIDDELEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Plan van de uiteenzetting Inleidende
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Conclusies en perspectieven Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw Conclusies & perspectieven 1ste criterium bij keuze bouwmateriaal of -product:
Nadere informatieIsolatie en renovatie : laatste nieuws!
Isolatie en renovatie : laatste nieuws! Leefmilieu Brussel MILIEU-IMPACT VAN THERMISCHE ISOLATIEMATERIALEN: Liesbet TEMMERMAN Dienst van de Facilitator Duurzame Gebouwen- Specialist ecoconstructie Overzicht
Nadere informatieOPLEIDING DURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DURZAAM GEBOUW DUURZAME MATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Duurzaam materiaalgebruik: problematiek en uitdagingen Liesbet TEMMERMAN CERAA asbl Doelstellingen van de presentatie Stilstaan bij
Nadere informatieDe ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen
De ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen Opleidingscyclus 'De ecologische keuze van bouwmaterialen' 21 april 2009 1 Inhoud: 1. Enkele cijfers 2. Grijze energie: een basisbegrip
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW HERGEBRUIK VAN MATERIALEN EN BOUWELEMENTEN HERFST 2018 Ontwerp met de levenscyclus als invalshoek («Life Cycle Thinking» & «Life Cycle Design») Liesbet TEMMERMAN vzw Plan van
Nadere informatieDuurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen
Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen 05 juni 2015 Leefmilieu Brussel UITDAGINGEN OP VLAK VAN MATERIALEN VOOR BINNENAFWERKING Laurent DINAER Facilitator Duurzame
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel WORKSHOP Milieu-impact van een renovatiewerf Liesbet Temmerman + Sébastien BREELS MATRIciel Doelstellingen van de praktische workshop
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Hergebruik van materialen en bouwelementen Leefmilieu Brussel Ontwerp met de levenscyclus als invalshoek ( Life Cycle Thinking & Life Cycle Design ) Liesbet Temmerman CERAA asbl
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel INLEIDING: DE DUURZAME BOUW EN RENOVATIE VAN GEBOUWEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie Begrijpen
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Binnenhuispolluenten: hoe ze te beperken? Leefmilieu Brussel ELEMENTEN VAN EEN DUURZAME KEUZE Emissiedrempels van de WGO, labels en aanbevelingen Liesbet TEMMERMAN cera a asbl
Nadere informatieSÉMINAIRE BÂTIMENT DURABLE
Seminarie Duurzame Gebouwen SÉMINAIRE BÂTIMENT DURABLE Circulaire economie in de bouw 26 april 2019 BOUW & CIRCULAIRE ECONOMIE Overzicht van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Isabelle SOBOTKA Coördinatrice
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel DUURZAME KEUZE VAN EEN NIEUW RAAM BIJ RENOVATIE EN NIEUWBOUW Inleiding tot het thema Frederic LUYCKX, architect & onderzoeker
Nadere informatieDuurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen
Seminarie Duurzaam Bouwen : Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen 5 juni 2015 Leefmilieu Brussel Case study: passieve kleuterschool Etterbeek Marieke De Ridder, project-architect evr-architecten
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel HULPMIDDELEN VOOR DE KEUZE VAN MATERIALEN Laurent DINAER cera a asbl Plan van de uiteenzetting Types van keuzehulpmiddelen gebaseerd
Nadere informatieDuurzame Bouwmaterialen, de laatste nieuwigheden!
Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame Bouwmaterialen, de laatste nieuwigheden! 29 januari 2016 Leefmilieu Brussel BOUWMATERIALEN EN BIJBEHORENDE UITDAGINGEN Kader en laatste ontwikkelingen Laurent DINAER
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties
Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Warmte-emissie systemen: principes en uitdagingen Raphaël Capart ICEDD asbl Doelstelling(en) van de presentatie
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z
Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN HERGEBRUIK VAN MATERIALEN EN BOUWELEMENTEN HERFST 2018 Hergebruik bij overheidsopdrachten: gevalstudie in de gemeente Anderlecht Karim BOULMAÏZ Gemeente Anderlecht 2 DOELSTELLINGEN
Nadere informatieOpleiding Duurzaam gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel AANDACHTSPUNTEN EN HEERSENDE OPVATTINGEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstelling(en) van de presentatie De aandacht vestigen
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel BIJ RENOVATIE, BEHOUD, RENOVATIE EN VERBETERING VAN DE RAMEN Inleiding tot het thema Frederic LUYCKX, architect & onderzoeker
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel
Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel WORKSHOP KEUZE VAN THERMISCHE ISOLATIE: Illustratie aan de hand van een concreet voorbeeld Liesbet TEMMERMAN & Laurent
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel DE VOS-EMISSIES VAN BOUWMATERIALEN EN -PRODUCTEN: EEN OVERZICHT Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstellingen van de presentatie
Nadere informatiePrefabricatie. Seminarie Duurzame gebouwen. 27 april Geavanceerde modulaire prefabricage voor complexe bouwwerken
Seminarie Duurzame gebouwen Prefabricatie 27 april 2018 Geavanceerde modulaire prefabricage voor complexe bouwwerken Uitdagingen en stand van zaken van de nieuwe ziekenhuisvleugel in Bergen LOGO! Laurent
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Presentatie
Nadere informatieOpleiding 2009-2010 Adviseur in ecorenovatie
Opleiding 2009-2010 Adviseur in ecorenovatie Kandidatuuroproep Adviseur worden in eco-renovatie In Europa is de bouwsector een van de grootste verbruikers van de natuurlijke rijkdommen, de energie en het
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding
Opleiding Duurzaam Gebouw : Algemene opleiding Leefmilieu Brussel INTEGRATIE VAN CRITERIA EN EISEN INZAKE DUURZAAM BOUWEN IN LASTENBOEKEN Liesbet TEMMERMAN CERAA vzw Opleiding tot stand gebracht door de
Nadere informatieDuurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen
Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen 05 juni2015 Leefmilieu Brussel Voorstelling van de aankoopgids ecologisch materiaal Adeline GUERRIAT, beleidsmedewerkster Vzw
Nadere informatieLevenscyclusanalyse van groene wanden
Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Levenscyclusanalyse van groene wanden Inzicht in de milieu-impact van de verschillende onderdelen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB 1 Mid-term
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW HERGEBRUIK VAN MATERIALEN EN BOUWELEMENTEN HERFST 2018 Hulpmiddelen voor de keuze van materialen Liesbet TEMMERMAN CERAA asbl Plan van de uiteenzetting 0. Wat verwachten we van
Nadere informatieOpleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen
Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen Leefmilieu Brussel Afd. Energie, Lucht, Klimaat et Geluid Dpt Ecoconstructie Sophie Duterne 21/04/09 Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen
Nadere informatieEcolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen?
Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Labels en overheidsaankopen Praktische hulpmiddelen
Nadere informatieAluminium, LCA en EPD
Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Binnenhuispolluenten: hoe ze te beperken? Leefmilieu Brussel REKENING HOUDEN MET GEZONDHEIDSASPECTEN IN UW PROJECT Enkele concrete aanknopingspunten & rondetafelgesprek Liesbet
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.4 Comfortcriteria LENTE 2013 Stéphan Truong Beheerder van de opleiding voor rekening van Leefmilieu Brussel TRAINING.IBGEBIM@ecorce.be 2
Nadere informatiea. Het enige houtconstructiesysteem waarmee hoogbouw (tot 9 verdiepingen) mogelijk is
CLT IS HET IDEALE BOUWMATERIAAL VOOR GEBOUWEN MET MEERDERE VERDIEPINGEN TimberTeam bouwt gebouwen van meerdere verdiepingen met behulp van panelen in kruiselings verlijmd meerlagig massief hout. Hun bestemming
Nadere informatieOpleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details
Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel DAKISOLATIE BIJ RENOVATIES Pierre DEMESMAECKER Institut de Conseil et d Etudes en Développement
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam werfbeheer in de praktijk Leefmilieu Brussel De kostprijs van duurzaam werfbeheer Marc Vanderick Ondernemingen Louis De Waele De kostprijs van duurzaam werfbeheer Integratie
Nadere informatieEcolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie
Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Problemen 1 Voordelen labels Concrete informatie Vergemakkelijken
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzamer werfbeheer Leefmilieu Brussel REKENING HOUDEN MET HET DUURZAAM WERFBEHEER Sébastien BREELS + Liesbet Temmerman MATRIciel + CERAA DOELSTELLINGEN Richtlijnen voor een
Nadere informatieCirculair bouwen: de success story van circulaire werven
Circulair bouwen: de success story van circulaire werven Anne-Laure MAERCKX 24 oktober 2017 Antwerpen Context Beheer van materiële hulpbronnen Beheer van menselijke middelen Hinderpalen en stimuli Conclusies
Nadere informatieVoorbij energiebesparing: milieueffecten van energiebesparende maatregelen
Voorbij energiebesparing: milieueffecten van energiebesparende maatregelen 9 Oktober 28 Laure Itard 1 november 28 1 Renovatie van een rijtjehuis gebouwd in de periode 1966-1976 1 november 28 2 1. Isolatie
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel DUURZAME KEUZE VAN EEN NIEUW RAAM BIJ RENOVATIE EN NIEUWBOUW Voorzieningen en elementen voor een duurzame keuze Frederic LUYCKX,
Nadere informatieDuurzame Bouwmaterialen, de laatste nieuwigheden!
Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame Bouwmaterialen, de laatste nieuwigheden! 29 januari 2016 Leefmilieu Brussel VADEMECUM VOOR HERGEBRUIK BUITEN DE BOUWSITE De recuperatie van bouwmaterialen uit publieke
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE
1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.5 Globale aanpak LENTE 2013 Stéphan Truong Beheerder van de opleiding voor rekening van Leefmilieu Brussel TRAINING.IBGEBIM@ecorce.be 2 DOELSTELLING(EN)
Nadere informatieOpleiding Duurzaam gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam gebouw: Duurzame materialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel AANDACHTSPUNTEN EN HEERSENDE OPVATTINGEN Liesbet TEMMERMAN cera a asbl Doelstelling(en) van de presentatie De aandacht vestigen
Nadere informatieEen verhaal van alle tijden
Een verhaal van alle tijden ROCKPANEL BRE Global A+ / A gecertificeerd ROCKPANEL products BRE Certified ROCKPANEL: duurzaamheid in de genen ROCKPANEL is onderdeel van de ROCKWOOL Groep. Een onderneming
Nadere informatieINVENTARIS AFVALSTOFFEN
INVENTARIS AFVALSTOFFEN 1. ALGEMENE BESCHOUWINGEN 1.1. WAAROM EEN FORMULIER VOOR EEN INVENTARIS VAN BOUWAFVAL? De afbraak en de selectieve verwijdering van bouwmaterialen waardoor het mogelijk is het sorteren
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Kenmerken van een circulaire werf en impact op de tewerkstelling Anne-Laure MAERCKX 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Definiëren
Nadere informatieFORMATION BÂTIMENT DURABLE
FORMATION BÂTIMENT DURABLE HOUTBOUW IN BRUSSEL HERFST 2017 Praktijkervaringen en proefprojecten Marie SCHWEITZER HOUTBOUW IN FRANKRIJK: EEN REVOLUTIE IN DE REGELGEVING MARIE SCHWEITZER // DPLG ARCHITECTUUR
Nadere informatie1. D U U R Z A A M B O U W E N. Charline Boyer 02 545 58 35 charline.boyer@confederatiebouw.be
1. D U U R Z A A M B O U W E N Charline Boyer 02 545 58 35 charline.boyer@confederatiebouw.be E CO- C O N S T R U C T I E We leven in een wereld waarin natuurlijke hulpbronnen niet onuitputtelijk blijken,
Nadere informatieVloerafwerking (soepele vloerbekledingen, hout, tegels,...). Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen 02 juni 2009
Vloerafwerking (soepele vloerbekledingen, hout, tegels,...). Opleiding voor een ecologische keuze van bouwmaterialen 02 juni 2009 Vloerbekleding 1. Harde vloerbekleding 2. Halfzachte vloerbekleding 3.
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 3.1 Systemen: inleiding HERFST 2015 Op basis van de presentatie van MK engineering Stéphane BARBIER Pulsis sprl info@pulsis.be www.pulsis.be
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE
Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie
Nadere informatieProducten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering
Producten op basis van hout en het milderen van de klimaatverandering Een huis veeleer in hout bouwen in plaats van in baksteen vermindert gemiddeld de koolstofemissie met 10 ton. Indien een bijkomende
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE LENTE 2018 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Wereldwijde context
Nadere informatieSLOOPINVENTARIS. Inhoudsopgave
SLOOPINVENTARIS Inhoudsopgave Hoe gaan we te werk? Algemene achtergrondinformatie Voorbereiding en uitvoering veldwerk Voorbereiding Veldopname Veiligheidsmaatregelen Rapportering Overzicht materialen
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE
1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Het efficiënt ontwerpen van een koelinstallatie Filip GRILLET Cenergie CVBA Doelstellingen van de presentatie Concept en componenten hydraulisch
Nadere informatieSchoonschip is de meest duurzame drijvende woonwijk van Europa, bestaande uit 46 drijvende huishoudens die een nieuwe standaard definieert voor
Schoonschip is de meest duurzame drijvende woonwijk van Europa, bestaande uit 46 drijvende huishoudens die een nieuwe standaard definieert voor duurzame stedelijke ontwikkeling in Amsterdam. HET PROJECT
Nadere informatieBiomassa en zijn afvalstatuut
Biomassa en zijn afvalstatuut Studiedag Cascadering in gebruik van hout en houtige biomassa Nico Vanaken OVAM Inhoud Afval of grondstof het beoordelingskader De ladder van Lansink als bewaker van de cascade
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN GEDEELTELIJKE EN GEFASEERDE RENOVATIE HERFST 2018 Circulaire economie en erfgoed Wat te bewaren, wat te vervangen? Victor Meesters Circulaire economie en erfgoed: wat te bewaren,
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE
OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 3.1 Systemen: inleiding Piotr Wierusz-Kowalski LENTE 2015 p.kowalski@mkengineering.be www.mkengineering.be 2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE
Nadere informatieMilieu Impact van Composieten
Milieu Impact van Composieten Ben Drogt BiinC Ben Drogt,BiinC Aerospace Engineer sinds 1987 23 jaar bijdsm in verschillende R&D and Business posities Sinds 2006 focus op composieten, innovatie en duurzaamheid
Nadere informatieOPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM
OPTIMISATIE VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATION D UN PROJET DANS TOTEM SOPHIE BRONCHART LEEFMILIEU BRUSSEL BRUXELLES ENVIRONNEMENT DIVISION ÉNERGIE 1 OPTIMISATION VAN EEN PROJECT IN TOTEM OPTIMISATIE?
Nadere informatieDuurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen
Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame materialen voor de binnenafwerking kiezen 5 juni 2015 Leefmilieu Brussel VERDERE INFORMATIE EN BESCHIKBARE TOOLS Aanvullende informatie over duurzame materiaalkeuze
Nadere informatieTOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018
TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018 OVAM: ambities circulair bouwen in Vlaanderen Beleidsprogramma Bouw (2014-2020): Materiaalbewust bouwen in kringlopen 5 thema s TOTEM
Nadere informatieVertel mij over een materiaal 1 /4
50 min 1 /4 Materiaal 20 materiaalstalen 20 materiaal - 131 levenscyclus - 4 ondernemersteam - Materiaalidentiteitskaart, te kopiëren naargelang van het aantal leerlingen Groene, oranje en rode plakkertjes
Nadere informatieBewust Duurzaam Bouwen
Bewust Duurzaam Bouwen inleiding Inleiding 2 3 Energie Energieverbruik België 2005 4 Energieverbruik woning Totaal: ca. 28.000 kwh 5 Energieverbruik woning Totaal: ca. 3.000 kwh 6 Energieverbruik woning
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: MATERIALEN EN BOUWAFVAL
Opleiding Duurzaam Gebouw: MATERIALEN EN BOUWAFVAL Leefmilieu Brussel LENTE 2013 Hergebruik van bouwmaterialen Lionel Billiet www.rotordb.org DOELSTELLING VAN DE PRESENTATIE De uitdagingen verbonden aan
Nadere informatieDe erfgoedwaarden van de Brusselse huizen Troeven en beperkingen voor een duurzame renovatie
1 Home Passive Home Brusselse stadsrijwoningen gerenoveerd tot passief, laag- of zeer lageenergiehuizen Leefmilieu Brussel De erfgoedwaarden van de Brusselse huizen Troeven en beperkingen voor een duurzame
Nadere informatieEnergie en comfort in duurzame gebouwen
Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN HERGEBRUIK VAN MATERIALEN EN BOUWELEMENTEN HERFST 2018 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N N Wereldwijde
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel ERFGOEDWAARDE VAN SCHRIJNWERK IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Jérôme BERTRAND, Stadswinkel Doelstellingen van de presentatie
Nadere informatieEen verhaal van alle tijden. Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd
Een verhaal van alle tijden Rockpanel BRE Global A+ / A gecertificeerd Rockpanel: duurzaamheid in de genen Rockpanel is onderdeel van de Rockwool Groep. Een onderneming waar respect voor mens en milieu
Nadere informatieBeantwoordt aan de beperkingen. Beheerste energie BEHEERSTE ENERGIE CONDENSATIETECHNOLOGIE VOOR STOOKOLIE B ESPARING P LANEET R ENOVATIE
De uitstekend voor renovatie geschikte verwarmingsketels bieden u het 0/L 0/V stookolie met de Eco-NOx, die speciaal ontwikkeld is om bij tot de bescherming van het milieu. 0/L 0/V De verwarmingsketels,
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Hergebruik van materialen en bouwelementen Leefmilieu Brussel Vademecum voor hergebruik buiten de bouwsite De recuperatie van bouwmaterialen uit publieke gebouwen haalbaar maken
Nadere informatieFABRIKANT VAN CELLENBETONPRODUCTEN FABRICANT DE PRODUITS EN BÉTON CELLULAIRE. Pascal Vandelannoote, Commercieel Directeur Cellumat
FABRIKANT VAN CELLENBETONPRODUCTEN FABRICANT DE PRODUITS EN BÉTON CELLULAIRE Pascal Vandelannoote, Commercieel Directeur Cellumat Ing. Marc Lacrosse, Directeur Technique Cellumat CHALLENGER & INNOVATOR
Nadere informatieMilieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~
Milieudeclaraties van bouwproducten ~ stand van zaken & toekomstige evoluties ~ Piet Vitse (PCE-FOAMGLAS) voorzitter BMP-WG Duurzaam Bouwen 1 1 1. Uitgangspunt 2. Maatschappelijk & wettelijk kader CPR
Nadere informatieDuurzame Bouwmaterialen, de laatste nieuwigheden!
Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame Bouwmaterialen, de laatste nieuwigheden! 29 januari 2016 Leefmilieu Brussel HET BELGISCH KONINKLIJK BESLUIT VOOR DE EMISSIES VAN BOUWPRODUCTEN IN HET BINNENMILIEU Liesbet
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen?
Opleiding Duurzaam Gebouw: Buitenschrijnwerk: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel ERFGOEDWAARDE VAN SCHRIJNWERK IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Jérôme BERTRAND, Stadswinkel Doelstellingen van de presentatie
Nadere informatieBouwen en renoveren van duurzame gebouwen Inleiding
Bouwen en renoveren van duurzame gebouwen Inleiding Spreekbeurt in het kader van de opleiding Duurzaam Gebouw: algemene opleiding 2012 Liesbet TEMMERMAN, architecte & onderzoeker Facilitator Duurzame Gebouwen
Nadere informatie14. OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN
1.Inleiding 14. OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN WATERVERONTREINIGING IN HET BRUSSELS GEWEST Het Brussels Gewest ligt voor het grootste deel in het subbekken van de Zenne. Deze waterloop en zijn
Nadere informatieDuurzame bureaumaterialen op de werkplek. Tips & communicatie
Duurzame bureaumaterialen op de werkplek Onze bureaumaterialen (computers, toners, papier,...) en energieverbruik zijn een grote milieu-impact voor administraties en bedrijven. Daarenboven zijn er vaak
Nadere informatie