Scenario s voor zeespiegelstijging Hoe komen ze tot stand en hoe (on-)zeker zijn ze?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Scenario s voor zeespiegelstijging Hoe komen ze tot stand en hoe (on-)zeker zijn ze?"

Julius de Smedt
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Scenario s voor zeespiegelstijging Hoe komen ze tot stand en hoe (on-)zeker zijn ze? Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica met dank aan: Hylke de Vries (KNMI), Aimée Slangen (CSIRO), Mark Carson (Uni Hamburg, Sybren Drijfhout (KNMI/IMAU/SOC), Roderik van de Wal (IMAU), Bert Vermeersen (TUD), Riccardo Riva (TUD)

2 Zeespiegelstijging - meer water - warmer water met dank aan: Hylke de Vries (KNMI), Aimée Slangen (CSIRO), Mark Carson (Uni Hamburg, Sybren Drijfhout (KNMI/IMAU/SOC), Roderik van de Wal (IMAU), Bert Vermeersen (TUD), Riccardo Riva (TUD)

Carson (Uni Hamburg, Sybren Drijfhout (KNMI/IMAU/SOC),

3 Observaties; wereldgemiddeld IPCC 2013, Fig 13.2 paleo-data

4 Observaties; wereldgemiddeld IPCC 2013, Fig 13.2 paleo-data reconstructie op basis van getijdestations > 50 jaar > 100 jaar Tamisiea et al (2014)

5 Observaties; wereldgemiddeld IPCC 2013, Fig 13.2 paleo-data reconstructie op basis van getijdestations satellietmetingen

6 Observaties; wereldgemiddeld IPCC 2013, Fig 13.2 gemiddeld tempo: 1.7 mm/jaar ( ) 2.0 mm/jaar ( ) 3.2 mm/jaar ( ) recente snellere stijging volgt uit getijdestations en satelliet metingen in vergelijkbaar hoog tempo waarschijnlijk IPCC 2013

2 mm/jaar (1993-2010) recente snellere stijging volgt uit

7 Regionale zeeniveau-veranderingen getijdestations wereldgemiddeld IPCC 2013, FAQ 13.1, Fig 1

8 Regionale zeeniveau-veranderingen satelliet IPCC 2013, FAQ 13.1, Fig 1

9 Regionale zeeniveau-veranderingen Welke processen veroorzaken dergelijke regionale verschillen? satelliet Hoe kunenn we scenario s voor regionale zeespiegelverandering maken? IPCC 2013, FAQ 13.1, Fig 1

satelliet 1993-2012 Hoe kunenn we scenario s voor

10 Veranderingen in oceaandynamica windgedreven circulatie bron: AVISO

11 Veranderingen in oceaandynamica Golf Stroom NASA/JPL H El Nino / La Nina episodes Boening et al., 2012

12 Veranderingen in oceaandynamica NORTH afzwakken / stilvallen Atlantic Meridional Overturning Circulation bron: AVISO

13 Zelfgravitatie effect smeltwater verdeelt zich niet uniform over oceaan Illustratie door Caroline Katsman / Bert Vermeersen (TU Delft)

14 Zelfgravitatie effect smeltwater verdeelt zich niet uniform over oceaan Illustratie door Caroline Katsman / Bert Vermeersen (TU Delft)

15 Zelfgravitatie effect smeltwater verdeelt zich niet uniform over oceaan Illustratie door Caroline Katsman / Bert Vermeersen (TU Delft)

16 Zelfgravitatie effect smeltwater verdeelt zich niet uniform over oceaan ± 2200 km ± 6700 km Illustratie door Caroline Katsman / Bert Vermeersen (TU Delft)

17 Vingerafdrukken smeltwater Groenland Antarctica gletsjers Mitrovica et al (2001)

18 Bodembeweging

19 Bodembeweging postglaciale opheffing (GIA)

20 Mondiaal gemiddeld scenario uitzetting oceaan gletsjers Groenland Antarctica opslag op land

21 Regionaal scenario uitzetting oceaan veranderingen oceaandynamica gletsjers Groenland Antarctica ZELF- GRAVITATIE postglaciale opheffing opslag op land

22 IJskapbijdragen Surface Mass Balance (netto effect sneeuwval en afsmelten) gebaseerd op ΔT, ΔP uit klimaat/ijskapmodel IJsdynamica (veranderingen in gletsjer uitstroom) gebaseerd op extrapolatie van observaties! zeer onzeker

23 Zeespiegelstijging 21ste eeuw RCP4.5 RCP8.5 + ice sheet dynamics Slangen et al 2014 / IPCC 2013 H13.15

24 Zeespiegelstijging 21ste eeuw RCP4.5 RCP8.5 + ice sheet dynamics Slangen et al 2014 / IPCC 2013 H13.15

25 Scenario Nederlandse kust Slangen et al 2014

26 Scenario Nederlandse kust Slangen et al 2014 De Vries et al 2014

27 Wat ontbreekt (nog)? Lokale bodembewegingen anders dan GIA Jakarta Deltares

28 Wat ontbreekt (nog)? Lokale bodembewegingen anders dan GIA Oceaan-landijs interacties

29 Wat ontbreekt (nog)? Lokale bodembewegingen anders dan GIA Oceaan-landijs interacties Landijs-oceaan interacties smeltwater beinvloedt oceaancirculatie

30 Wat ontbreekt (nog)? Lokale bodembewegingen anders dan GIA Oceaan-landijs interacties Landijs-oceaan interacties Van oceaan naar kust IPCC 4AR 2007 IPCC 5AR 2013

31 Wat ontbreekt (nog)? Lokale bodembewegingen anders dan GIA Oceaan-landijs interacties Landijs-oceaan interacties Van oceaan naar kust Bijdragen ijskap dynamica

32 Tot slot Scenario s voor zeespiegelstijging worden geconstrueerd op basis van informatie uit verschillende bronnen / modellen Regionale effecten zijn van belang Meer gedetailleerde modellen geven meer vertrouwen in de resultaten aan de kust De grootste onzekerheid van de scenario s zit in de toekomstige bijdrage van de ijskapdynamica

Vergelijkbare documenten

Scenario s voor zeespiegelstijging. Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica

Scenario s voor zeespiegelstijging Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen reconstructie uit getijdestations