Bijlage 1: Archeologische perioden

Transcriptie

1 Bijlage 1: Archeologische perioden

2

3 Bijlage 1: Archeologische perioden Als bijlage op de resultaten en verzamelde gegevens wordt hieronder een algemene ontwikkeling van de bewonersgeschiedenis in Nederland geschetst. Gedurende het paleolithicum (3. 88 voor Chr.) hebben moderne mensen (homo sapiens) onze streken tijdens de warmere perioden wel bezocht, doch sporen uit deze periode zijn zeldzaam en vaak door latere omstandigheden verstoord. De mensen trokken als jager verzamelaars rond in kleine groepen en maakten gebruik van tijdelijke kampementen. De verschillende groepen jager verzamelaars exploiteerden kleine territoria, maar verbleven, afhankelijk van het seizoen, steeds op andere locaties. In het mesolithicum (88 49 voor Chr.) zette aan het begin van het Holoceen een langdurige klimaatsverbetering in. De gemiddelde temperatuur steeg, waardoor geleidelijk een bosvegetatie tot ontwikkeling kwam en de variatie in flora en fauna toenam. Ook in deze periode trokken de mensen als jager verzamelaars rond. Voorwerpen uit deze periode bestaan voornamelijk uit voor de jacht ontworpen vuurstenen spitsjes. De hierop volgende periode, het neolithicum (53 2 voor Chr.), wordt gekenmerkt door een overschakeling van jager verzamelaars naar sedentaire bewoners, met een volledig agrarische levenswijze. Deze omwenteling ging gepaard met een aantal technische en sociale vernieuwingen, zoals huizen, geslepen bijlen en het gebruik van aardewerk. Door de productie van overschot kon de bevolking gaan groeien en die bevolkingsgroei had tot gevolg dat de samenleving steeds complexer werd. Uit het neolithicum zijn verschillende grafmonumenten bekend, zoals hunebedden en grafheuvels. Het begin van de bronstijd (2 8 voor Chr.) valt samen met het eerste gebruik van bronzen voorwerpen, zoals bijlen. Het gebruik van vuursteen was hiermee niet direct afgelopen. Vuursteenmateriaal uit de bronstijd is meestal niet goed te onderscheiden van dat uit andere perioden. Het aardewerk is over het algemeen zeldzaam. De grafheuveltraditie die tijdens het neolithicum haar intrede deed werd in eerste instantie voortgezet, maar rond 12 voor Chr. vervangen door begravingen in urnenvelden. Het gaat hier om ingegraven urnen met crematieresten waar overheen kleine heuveltjes werden opgeworpen, eventueel omgeven door een greppel. In de ijzertijd (8 12 voor Chr.) werden de eerste ijzeren voorwerpen gemaakt. Ten opzichte van de bronstijd traden er in de aardewerktraditie en in het gebruik van vuursteen geen radicale veranderingen op. De mensen woonden in verspreid liggende hoeven of in nederzettingen van enkele huizen. Op de hogere zandgronden ontstonden uitgebreide omwalde akkercomplexen (celtic fields). In deze periode werden de kleigebieden ook in gebruik genomen door mensen afkomstig van de zandgebieden. Opvallend zijn de verschillen in materiële welstand. Er zijn zogenaamde vorstengraven bekend in Zuid Nederland, maar de meeste begravingen vonden plaats in urnenvelden. Met de Romeinse tijd (12 voor Chr. tot na Chr.) eindigt de prehistorie en begint de geschreven geschiedenis. In 47 na Chr. werd de Rijn definitief als rijksgrens van het Romeinse Rijk ingesteld. Ter controle van deze zogenaamde limes werden langs de Rijn castella (militaire forten) gebouwd. De inheems leefwijze handhaafde zich wel, ook al werd de invloed van de Romeinen steeds duidelijker in soorten aardewerk (o.a. gedraaid) en een betere infrastructuur. Onder meer ten gevolge van invallen van Germaanse stammen ontstond er instabiliteit wat uiteindelijk leidde tot het instorten van de grensverdediging langs de Rijn. Over de middeleeuwen ( na Chr.), en met name de vroege middeleeuwen ( 1 na Chr.), zijn nog veel zaken onbekend. Archeologische overblijfselen zijn betrekkelijk schaars. De politieke macht was na het wegvallen van de Romeinen in handen gekomen van regionale en lokale hoofdlieden. Vanaf de 1 e eeuw ontstaat er weer enige stabiliteit en is een toenemende feodalisering zichtbaar. Door bevolkingsgroei en gunstige klimatologische omstandigheden werd in deze periode een begin gemaakt met het ontginnen van bos, heide en veen. Veel van onze huidige steden en dorpen dateren uit deze periode. De hierop volgende periode heden wordt aangeduid als nieuwe tijd.

4

5 Bijlage 2: Archeologische Monumentenzorg (AMZ) schematisch overzicht AMZ verklarende woordenlijst AMZ

6

7

8 Verklarende woordenlijst Archeologische Monumentenzorg (AMZ) Archeologische begeleiding (STAP 5c) Een archeologische begeleiding wordt uitgevoerd wanneer proefsleuven of en opgraving niet mogelijk zijn door bijvoorbeeld civieltechnische beperkingen. Archeologische indicatoren Hiermee worden aanwijzingen in de bodem bedoeld die duiden op menselijke activiteiten in het verleden, zoals aardewerkscherven, houtskool, botmateriaal, vondstlagen, etc. Archis Archeologisch informatiesysteem voor Nederland. Een digitale databank met gegevens over archeologische vindplaatsen en terreinen. Bureauonderzoek (STAP 1) Het bureauonderzoek is een rapportage waarin een gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel wordt opgesteld aan de hand van geomorfologische en bodemkaarten, de Archeologische Monumentenkaart (AMK), het Archeologisch Informatiesysteem (ARCHIS), historische kaarten en archeologische publicaties. Fysiek beschermen (STAP 4c) De archeologische resten blijven in de bodem behouden door bijvoorbeeld planaanpassingen. Geofysisch onderzoek Meetapparatuur brengt archeologische verschijnselen in de bodem driedimensionaal in kaart zonder te boren of te graven. Dit kan bijvoorbeeld door radar, weerstandsonderzoek of elektromagnetische metingen. Gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel Dit model geeft op detailniveau voor het plangebied aan wat aan archeologische vindplaatsen aanwezig kan zijn. Op basis van dit verwachtingsmodel wordt bepaald of een inventariserend veldonderzoek nodig is en wat de juiste methode is om eventueel aanwezige archeologische resten aan te tonen. Inventariserend veldonderzoek (IVO) (STAP 2) Tijdens een inventariserend veldonderzoek worden archeologische waarden in het veld geïnventariseerd en gedocumenteerd. Waar is wat in de bodem aanwezig? De inventarisatie kan bestaan uit een inventariserend veldonderzoekoverig (door middel van een booronderzoek, veldkartering en/of geofysisch onderzoek) en/of een inventariserend veldonderzoek door middel van proefsleuven. Wat de beste methode is, hangt sterk af van de omstandigheden en de aard van de vindplaats. Inventariserend veldonderzoek overig (IVO o) (STAP 2b of 2c) Bij een Inventariserend veldonderzoek overig door middel van boringen (IVOo) worden boringen gezet door middel van een handboor of guts. Inventariserend veldonderzoek proefsleuven (IVO p) (STAP 2f) Proefsleuven zijn lange sleuven van twee tot vijf meter breed die worden aangelegd in de zones waar aanwijzingen zijn voor het aantreffen van archeologische vindplaatsen. Inventariserend veldonderzoek (IVO) Verkennende fase (STAP 2b) Wanneer bij het bureauonderzoek onvoldoende gegevens beschikbaar zijn om een gespecificeerd verwachtingsmodel op te stellen, wordt een inventariserend veldonderzoek verkennende fase uitgevoerd. In deze fase wordt onderzocht of de bodem nog intact is, wat de bodemopbouw is en hoe deze invloed heeft gehad op de locatiekeuze van de mens in het verleden. Het onderzoek is bedoeld om kansarme zones om archeologische resten aan te treffen uit te sluiten en kansrijke zones te selecteren voor vervolgonderzoek. Een verkennend onderzoek kent een relatief lage onderzoeksintensiteit en wordt meestal uitgevoerd door middel van boringen. Inventariserend veldonderzoek (IVO) Karterende fase (STAP 2c of 2f) Tijdens een inventariserend veldonderzoek karterende fase wordt het plangebied systematisch onderzocht op de aanwezigheid van archeologische sporen en/of vondsten. De intensiteit van onderzoek is groter dan in de verkennende fase, bijvoorbeeld door een groter aantal boringen per hectare of door het aanleggen van proefsleuven. Inventariserend veldonderzoek (IVO) Waarderende fase (STAP 2f) Tijdens de waarderende fase wordt aangegeven of de aangetroffen archeologische vindplaatsen behoudenswaardig zijn. Dat betekent dat de aard, omvang, datering, conservering en inhoudelijke kwaliteit van de vindplaats(en) wordt vastgesteld. Wanneer de waardering van de archeologische resten laag is, hoeft geen verder archeologisch onderzoek te worden uitgevoerd. Het plangebied wordt 'vrijgegeven'. Wanneer de resten behoudenswaardig zijn, wordt in eerste instantie behoud in situ (ter plekke in de bodem) nagestreefd. Wanneer dit door de voorgenomen ontwikkelingen niet mogelijk is, wordt vervolgonderzoek uitgevoerd in de vorm van een opgraving of archeologische begeleiding. Vaak wordt deze fase gecombineerd uitgevoerd met het inventariserend veldonderzoek karterende fase. Opgraving (STAP 5c) Wanneer door de toekomstige ontwikkelingen aanwezige archeologische resten in de bodem niet behouden kunnen worden, wordt een opgraving uitgevoerd. Tijdens de opgraving worden archeologische resten gedocumenteerd, gefotografeerd en bestudeerd. Hierdoor wordt informatie over het verleden zo goed mogelijk vastgelegd en behouden. Plan van Aanpak (PvA) (STAP 2a) Voor een booronderzoek is een Plan van Aanpak (PvA) noodzakelijk. Het PvA beschrijft hoe het veldwerk wordt uitgevoerd en uitgewerkt. Programma van Eisen (PvE) (STAP 2d of 5a) Voor het uitvoeren van een inventariserend veldonderzoek proefsleuven, archeologische begeleiding of opgraving is een Programma van Eisen (PvE) noodzakelijk. Het PvE beschrijft het doel, vraagstelling en uitvoeringsmethode van het archeologisch onderzoek. Dit document wordt beschouwd als basisdocument voor archeologisch veldonderzoek waarmee de inhoudelijke kwaliteit gewaarborgd wordt. Het PvE wordt goedgekeurd door het bevoegd gezag (gemeente, provincie of het rijk). Quickscan In een quickscan wordt geïnventariseerd of en waar archeologisch onderzoek moet worden uitgevoerd. Selectieadvies (STAP 3) In het selectieadvies wordt op archeologisch inhoudelijke argumenten het advies gegeven welke delen van het plangebied vrijgegeven kunnen worden voor verdere ontwikkeling en welke delen behouden of opgegraven moeten worden. Selectiebesluit (STAP 4) De bevoegde overheid (gemeente, provincie of soms het rijk) geeft op basis van het selectieadvies aan welke maatregelen genomen worden. De bevoegde overheid kan van het selectieadvies afwijken indien zij dat nodig acht. Veldkartering Bij een veldkartering wordt het plangebied systematisch belopen om archeologische oppervlaktevondsten te verzamelen.

9 Bijlage 3 : Archeologische waarneming uit ARCHIS II

10

11 Project 2687 Archeologische Rapportage Oranjewoud 213/62 waarnemingsnr. 426 bron ARCHIS type vindplaats Onbekend plaats Gersloot datering van tot gemeente Heerenveen Neolithicum: 53-2 vc IJzertijd: 8-12 vc toponiem IJzertijd: 8-12 vc Nieuwe tijd C: heden coordinaten Middeleeuwen vroeg C: nc Middeleeuwen laat: - nc vondstomstandigheden Niet-archeologisch: onbepaald Nieuwe tijd B: nc Nieuwe tijd C: heden OM-nr. -1 vondstdatum 1965

12

13 Bijlage 4 : Boorprofielen

14

15 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 1 Coördinaten: ,23 / 55731, ,44 Zand, grijs, Zand, brokken leem, zwak roesthoudend, grijsbruin, Geroerd Zandig leem, resten planten, brokken zand, grijs, Geroerd of verspoeld Leem, resten planten, zwak grindhoudend, grijs, C-horizont Boring: 2 Coördinaten: ,61 / , ,71 donker bruingeel, Iets geroerd zwak roesthoudend, donkerbruin, Natuurlijk grijs Leem, zwak zandig, resten planten, grijs laagjes leem, resten planten, grijs Boring: 3 Coördinaten: 19277,14 / , ,6 geel, Geroerd zwak roesthoudend, zwak steenhoudend, bruin Leem, zwak zandig, resten planten, grijsbruin Leem, sterk zandig, zwak roesthoudend, bruin resten planten, grijs Boring: 4 Coördinaten: 1927,6 / , ,63 geel, Geroerd zwak roesthoudend, bruin Leem, zwak zandig, resten planten, brokken veen, bruingrijs, Veenbrokken onderin, verspoeld? brokken veen, grijs Boring: 5 Coördinaten: / ,86-1, bruingeel, Geroerd zwak roesthoudend, zwak steenhoudend, bruin Zand, matig fijn, matig siltig, laagjes leem, grijsgeel Boring: 6 Coördinaten: ,32 / 5574, ,97 bruingeel, Geroerd zwak roesthoudend, donkerbruin laagjes leem, resten planten, grijsgeel, Leemlaagjes bovenin Boring: 7 Coördinaten: ,54 / , ,95 zwak roesthoudend, bruinoranje, Geroerd matig roesthoudend, zwak baksteenhoudend, donkerbruin, Geroerd Zand, matig fijn, matig siltig, zwak grindhoudend, grijsbeige Boring: 8 Coördinaten: ,93 / , ,9 zwak roesthoudend, bruingeel, Geroerd matig roesthoudend, donkerbruin Zand, matig fijn, matig siltig, leem, grijsgeel, Leemlaagjes bovenin Boring: 9 Coördinaten: ,49 / 55757, ,16 zwak roesthoudend, resten hout, bruin laagjes leem, matig plantenhoudend, grijs Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

16 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 1 Coördinaten: , / , ,11 Veen, sterk zandig, zwart, Veraard licht geelbruin Boring: 11 Coördinaten: ,72 / 55764, ,14 zwak roesthoudend, bruin Leem, zwak zandig, laagjes zand, resten planten, grijs, Zandlaagjes bovenin; humeuze bandjes Boring: 12 Coördinaten: ,74 / , ,12 grijswit, Uitgeloogd, geroerd zwak roesthoudend, bruinrood grijsbeige, Onderin humeuze brok of laagje Leem, zwak zandig, resten planten, grijs Boring: 13 Coördinaten: ,4 / , ,24 zwak humeus, brokken veen, zwartgrijs, Leem, zwak zandig, resten planten, bruingrijs zwak roesthoudend, bruingeel matig roesthoudend, bruin Leem, zwak zandig, laagjes zand, resten planten, grijs, Zandlagen onderin Boring: 14 Coördinaten: ,36 / , ,27 planten, bruinzwart, Veraard Leem, zwak zandig, resten planten, licht beigebruin Veen, zwak zandig, bruin grijsgeel Boring: Coördinaten: ,54 / , ,41 Bouwvopor planten, bruinzwart matig leemhoudend, resten planten, licht geelbruin sterk veenhoudend, resten planten, bruinzwart resten veen, licht bruingrijs, Gelaagd, verspoeld of verslagen Zand, zeer grof, zwak siltig, lichtgrijs donkergeel, Zand loopt uit boor, te nat Boring: 16 Coördinaten: ,27 / , ,38 Veen, zwak zandig, bruinzwart, Iets veraard Leem, zwak zandig, resten planten, lichtbruin Veen, sterk zandig, donkergrijs grijsgeel Boring: 17 Coördinaten: ,67 / , ,27, onderop iets geroerd Veen, zwak zandig, bruinzwart, Iets veraard Leem, zwak zandig, resten planten, lichtbruin zwak roesthoudend, resten planten, lichtbruin Boring: 18 Coördinaten: 19248,57 / , ,92 planten, bruinzwart Leem, zwak zandig, resten planten, lichtbruin resten planten, zwak roesthoudend, lichtbruin Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

17 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 19 Coördinaten: ,49 / , ,98 planten, bruinzwart zwak leemhoudend, resten planten, lichtbruin resten planten, zwak roesthoudend, lichtbruin, Plantenresten bovenin Boring: 2 Coördinaten: ,53 / , ,97 zwak roesthoudend, grijsbruin, Geroerd brokken veen, donkergrijs, Geroerd zwak roesthoudend, sporen planten, lichtbruin Boring: 21 Coördinaten: ,5 / 558, ,81 brokken veen, grijsbruin, Geroerd zwak roesthoudend, sporen planten, lichtbruin Boring: 22 Coördinaten: ,56 / 55823, ,9 zwak baksteenhoudend, zwak aardewerkhoudend, brokken zand, brokken veen, grijsbruin, Geroerd zwak roesthoudend, lichtbruin matig roesthoudend, donkerbruin brokken leem, resten hout, grijsgeel Boring: 23 Coördinaten: ,64 / 55843, ,73 zwak humeus, resten baksteen, grijs, brokken zand, brokken veen, zwak baksteenhoudend, grijsbruin, Geroerd zwak roesthoudend, lichtbruin, Geroerd? bruingrijs Boring: 24 Coördinaten: 19274,67 / 55865, akker -1,82 brokken veen, bruingrijs, Geroerd zwak roesthoudend, zwak steenhoudend, lichtbruin Boring: 25 Coördinaten: ,67 / 55893, akker -1,93 lichtbruin planten, donker bruingrijs resten planten, licht grijsbruin, Bovenin lemig Boring: 26 Coördinaten: ,53 / , ,79 zwak humeus, zwak steenhoudend, grijs,, geroerd resten veen, resten planten, grijsbruin zwak steenhoudend, lichtgrijs licht beigebruin Boring: 27 Coördinaten: 19295,64 / 5584, ,87 zwak humeus, licht bruingrijs, planten, resten hout, donker zwartbruin grijs resten planten, brokken leem, lichtbruin Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

18 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 28 Coördinaten: ,6 / , ,92 zwak humeus, bruingrijs, Veen, zwak zandig, donker zwartbruin grijs zwak roesthoudend, resten planten, brokken leem, lichtbruin Boring: 29 Coördinaten: ,21 / , ,85 zwak humeus, bruingrijs, bruingrijs planten, donkerbruin, Veraard resten planten, grijs sporen planten, donker grijsgeel Boring: 3 Coördinaten: ,8 / , ,94 zwak humeus, bruingrijs, planten, donkerbruin, Veraard Leem, sterk zandig, resten planten, grijs resten planten, grijsgeel Boring: 31 Coördinaten: ,64 / , ,81 bruingrijs, planten, donkerbruin, Veraard resten planten, brokken leem, grijs resten planten, zwak steenhoudend, grijsgeel Boring: 32 Coördinaten: 19287,55 / , ,97 bruingrijs, matig veenhoudend, resten planten, donker zwartbruin, Veraard Zand, matig fijn, matig siltig, resten planten, lichtbruin Boring: 33 Coördinaten: ,93 / 55843, ,91 bruingrijs, Veen, sterk zandig, sporen planten, donkerbruin Veen, zwak zandig, zwak leemhoudend, resten planten, donkerbruin grijs resten planten, lichtbruin Boring: 34 Coördinaten: ,81 / 5584, ,93 bruingrijs, matig veenhoudend, resten planten, donkergrijs planten, donker zwartbruin resten planten, grijs resten planten, licht bruingeel Boring: 35 Coördinaten: ,35 / , ,3 bruingrijs, Leem, zwak zandig, brokken veen, resten planten, donker bruingrijs, Geroerd brokken leem, resten planten, bruingrijs, Geroerd Leem, zwak zandig, brokken zand, resten planten, brokken veen, bruingrijs, Geroerd, ontginningsloot? Boring: 36 Coördinaten: ,56 / , ,2 bruingrijs, resten veen, bruingrijs, Geroerd Veen, sterk zandig, donker zwartbruin, Veraard Zand, matig fijn, matig siltig, resten planten, zwak slibhoudend, brokken leem, lichtbruin Zand, uiterst fijn, zwak siltig, zwak steenhoudend, grijs Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

19 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 37 Coördinaten: ,74 / , ,9 bruingrijs, brokken veen, donkerbruin, Geroerd resten planten, zwak roesthoudend, lichtbruin Leem, zwak zandig, resten planten, brokken zand, grijs, Iets verspoeld resten planten, lichtgrijs Boring: 38 Coördinaten: 19277,82 / , ,2 bruingrijs, Veen, sterk zandig, resten planten, donkerbruin grijsbruin Zand, matig fijn, matig siltig, resten planten, grijs Leem, sterk zandig, resten planten, grijs Boring: 39 Coördinaten: ,32 / , ,92 bruingrijs, grijsbruin, Geroerd Veen, sterk zandig, resten planten, donkerbruin resten planten, grijs zwak steenhoudend, zwak roesthoudend, lichtbruin, Roest onderin Boring: 4 Coördinaten: ,3 / ,84 grijsbruin, brokken veen, zwak roesthoudend, donkerbruin, Iets geroerd grijs resten planten, lichtbruin sporen planten, zwak steenhoudend, lichtbruin Boring: 41 Coördinaten: 19262,36 / 55875, ,78 resten baksteen, grijsbruin, brokken veen, donker grijsbruin, Geroerd grijs resten planten, geel, Plantenresten op 7 cm Boring: 42 Coördinaten: ,55 / , ,82 grijsbruin, brokken veen, donkergrijs, Geroerd grijs resten planten, zwak steenhoudend, brokken leem, zwak roesthoudend, bruingrijs zwak steenhoudend, lichtbruin brokken leem, resten planten, lichtgrijs Boring: 43 Coördinaten: ,64 / , ,89 grijsbruin, brokken veen, donker grijsbruin, Geroerd resten planten, grijs resten planten, bruingeel Boring: 44 Coördinaten: , / , ,98 zwak steenhoudend, grijsbruin, brokken veen, donker grijsbruin, Geroerd planten, donker zwartbruin resten planten, grijs zwak roesthoudend, resten planten, lichtbruin, Plantenresten onderin Boring: Coördinaten: 19258,56 / , ,94 zwak steenhoudend, grijsbruin, brokken veen, donker grijsbruin, Geroerd zwak roesthoudend, resten planten, bruingeel, Plantenresten op 7 cm zwak steenhoudend, resten planten, brokken leem, lichtgrijs lichtgrijs Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

20 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 46 Coördinaten: ,77 / , ,78 grijsbruin, brokken veen, zwak steenhoudend, donker grijsbruin, Geroerd grijs zwak roesthoudend, resten planten, zwak steenhoudend, lichtbruin, Plantenresten op 7 cm Boring: 47 Coördinaten: 1922,6 / 5598, ,67 zwak steenhoudend, grijsbruin,, geroerd brokken veen, donker bruingrijs, Geroerd grijs Zand, matig fijn, matig siltig, bruingrijs Leem, zwak zandig, resten hout, resten planten, zwak steenhoudend, grijs, Onderin steeds zandiger Boring: 48 Coördinaten: 19242,57 / 55956, ,62 zwak steenhoudend, grijsbruin,, geroerd brokken veen, zwak steenhoudend, donker bruingrijs, Geroerd planten, donker zwartbruin grijs lichtbruin Zand, matig fijn, sterk siltig, sporen planten, licht grijsbruin grijs Boring: 49 Coördinaten: ,86 / 55914, ,39 matig steenhoudend, grijsbruin,, geroerd grijsbruin, Geroerd zwak humeus, brokken veen, donkergrijs, Geroerd? Veen, zwak zandig, donkerbruin resten planten, grijs sporen planten, zwak roesthoudend, bruinbeige brokken leem, zwak steenhoudend, resten planten, grijs Boring: 5 Coördinaten: ,83 / , ,64 zwak steenhoudend, zwak baksteenhoudend, grijsbruin, grijsbruin, Geroerd resten planten, licht beigegrijs zwak roesthoudend, lichtbruin resten planten, lichtgrijs Boring: 51 Coördinaten: , / , ,9 grijsbruin, zwak roesthoudend, geelbruin, Geroerd Veen, sterk zandig, sporen planten, zwartbruin sporen planten, grijs resten planten, zwak roesthoudend, lichtbruin resten planten, brokken leem, lichtgrijs Boring: 52 Coördinaten: ,22 / , ,5 zwak humeus, donkergrijs, zwak humeus, resten veen, donker bruingrijs, Geroerd bruingeel zwak roesthoudend, bruin, Iets humeus Zand, matig fijn, matig siltig, licht bruingrijs Leem, zwak zandig, brokken hout, resten planten, grijs Boring: 53 Coördinaten: ,43 / , ,18 zwak humeus, donker bruingrijs, zwak humeus, resten veen, donkerbruin, Geroerd licht grijsbruin, Geroerd? zwak roesthoudend, bruin, Geroerd? brokken leem, bruingeel, Geroerd? Leem, zwak zandig, resten planten, grijs Boring: 54 Coördinaten: ,77 / 5593, ,46 zwak humeus, bruingrijs, zwak humeus, sterk veenhoudend, resten planten, donker zwartbruin, Veraard Leem, zwak zandig, bruingrijs licht geelbruin Leem, zwak zandig, resten planten, grijs Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

21 Projectnr.: 2687 BO en IVO-O Tjalleberterkrite Wetterskip Fryslân Bijlage 4: Boorbeschrijvingen Boring: 55 Coördinaten: 1925,76 / , ,13 zwak humeus, bruingrijs, zwak humeus, sterk veenhoudend, resten planten, donker zwartbruin planten, donker zwartbruin matig leemhoudend, resten planten, lichtbruin resten planten, licht grijsbruin Boring: 56 Coördinaten: ,47 / , ,29 zwak humeus, bruingrijs, sterk veenhoudend, donker bruingrijs, Veraard hout, resten planten, donkerbruin Leem, zwak zandig, resten planten, grijs resten planten, licht grijsbruin Boring: 57 Coördinaten: ,5 / , ,11 grijsbruin, sterk veenhoudend, donker grijsbruin, Veraard hout, resten planten, laagjes leem, donker zwartbruin, Lemig laagje onderin resten planten, licht grijsbruin Boring: 58 Coördinaten: ,6 / , ,12 zwak humeus, grijsbruin, sterk veenhoudend, donker grijsbruin, Veraard Veen, sterk zandig, resten planten, donker zwartbruin, Nog iets veraard Veen, mineraalarm, zwak leemhoudend, bruin, Onderin lemig sporen planten, licht grijsbruin Boring: 59 Coördinaten: ,41 / , ,7 grijsbruin, sterk veenhoudend, donker grijsbruin, Veraard Veen, zwak zandig, zwak leemhoudend, donkerbruin, Onderin lemig resten planten, lichtbruin Schaal 1:4 Getekend volgens NEN 514

22 Legenda (conform NEN 514) grind klei geur Grind, siltig Klei, zwak siltig geen geur zwakke geur Grind, zwak zandig Klei, matig siltig matige geur sterke geur Grind, matig zandig Klei, sterk siltig uiterste geur Grind, sterk zandig Klei, uiterst siltig olie geen olie-water reactie zwakke olie-water reactie Grind, uiterst zandig Klei, zwak zandig matige olie-water reactie sterke olie-water reactie Klei, matig zandig uiterste olie-water reactie zand Zand, kleiïg Klei, sterk zandig p.i.d.-waarde > >1 Zand, zwak siltig Zand, matig siltig leem Leem, zwak zandig >1 >1 >1 >1 Zand, sterk siltig Leem, sterk zandig monsters Zand, uiterst siltig geroerd monster overige toevoegingen ongeroerd monster zwak humeus veen Veen, mineraalarm matig humeus overig bijzonder bestanddeel Veen, zwak kleiïg sterk humeus Gemiddeld hoogste grondwaterstand grondwaterstand Veen, sterk kleiïg zwak grindig Gemiddeld laagste grondwaterstand slib Veen, zwak zandig matig grindig water Veen, sterk zandig sterk grindig

23 Kaartenbijlage 2687-S1 Situatiekaart met locatie boringen 2687-ARCHIS AMK-terreinen, Waarnemingen en Onderzoeken uit ARCHIS

24

25 Boring met nummer 59 DEELENWEG OPDRACHTGEVER PROJECTOMSCHRIJVING KAARTTITEL STATUS NR DATUM WIJZIGING GET. Wetterskip Fryslân Archeologische bureau- en verkennend booronderzoek project KRW-maatregelen project Tjalleberterkrite Situatie met ligging boringen INTERN Meters 75 3 C CONCEPT DlF GIS SPECIALIST D. la Fèber PROJECTLEIDER J. Tolsma KAARTNUMMER 2687-S1 SCHAAL 1:6. FORMAAT A3 BLAD IN BLADEN 1 IN 1 WIJZ.NR C R:(HVN)\26\2687\Archeologie\2687-GIS-Tjalleberterkrite\mxd\situatie-S1

26

27 2687 Tjalleberterkrite ARCHIS 1: / 5611 I.N. Kaptein Legenda GRID_1KM WAARNEMINGEN ONDERZOEKSMELDINGEN 5174 MONUMENTEN archeologische waarde hoge archeologische waarde zeer hoge archeologische waarde zeer hoge arch waarde, beschermd TOP1 ((c)tdn) bebouwd gebied doorgaande wegen bos bouwland boomgaard/kwekerij heide zand begraafplaats water overig bodemgebruik m N Archis /

28