Introductie lesproject

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Introductie lesproject"

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave Introductie lesproject 2 Doelgroep 2 Kerndoelen 2 Leerdoelen 2 Opbouw van de lessen 3 Schema van het lesproject 4 Wat heeft u nodig? 4 Praktisch 5 Adresgegevens 5 Reserveren museumbezoek 5 Tarieven 5 Museumregels 5 Les 1 6 De voorbereiding 6 De les 6 Les 2 7 De voorbereiding 7 De les 7 Cliffhanger en raadsels 8 Voorbereiden les 3 8 Les 3 8 De voorbereiding 8 De les 9 Speel de webquest 9 Speluitleg 9 Geheime letters 10 Help wat moet ik doen? 10 Tip: hulp bij vastlopen 10 Voorbereiden bezoek aan Utrecht 11 Les 4a 11 De voorbereiding 12 De stadsspeurtocht 12 Les 4b 12 Docentenhandleiding Pagina 1

3 Introductie lesproject Dirck, een leerling aan de Utrechtse Domschool, neemt de klas mee terug in de tijd naar de stad Utrecht in het jaar Hij raakt verwikkeld in een complot. Er wordt een moord gepleegd. Een reeks raadsels en aanwijzingen moet leiden naar de oplossing. Lukt het de klas om samen met Dirck de moordenaar te ontmaskeren? Met het lesproject Moord in de Middeleeuwen maken de leerlingen in vier lessen op een interactieve manier kennis met het leven in een laatmiddeleeuwse stad. Het fictieve verhaal van scholier Dirck is gebruikt als kapstok om vijf thema s te behandelen: de stad, de ambachten, de school, de kerk en de macht. Op deze manier leren de leerlingen gebouwen, voorwerpen en gebeurtenissen in hun context plaatsen. Bestemd voor: HAVO/VWO basisvorming Aansluiting bij: Thema s: Kerndoelen: Leerdoelen: Tijd: geschiedenis (Tijd van monniken en ridders en Tijd van steden en staten),godsdienst/levensbeschouwing, tekenen en handvaardigheid, aardrijkskunde Middeleeuwen, dagelijks leven, gilden en ambachten, bestuur, kerk, school, kunst het project sluit aan bij de leergebieden Mens en maatschappij en Kunst en cultuur - kennis opdoen over de (kunst)geschiedenis van de Middeleeuwen - kennis vergaren over het christendom - kennismaken met verschillende facetten van een middeleeuwse stad - museumobjecten kritisch en aandachtig bestuderen - voorwerpen in een context plaatsen - lessen op school: min. 3 lesuren van 45 minuten - bezoek Utrecht: 1 dagdeel (90 minuten stadsspeurtocht; 60 minuten museumbezoek) Docentenhandleiding Pagina 2

4 Opbouw van de lessen Drie lessen op school In de eerste les op school maken de leerlingen kennis met de geschiedenis van de stad Utrecht. In de volgende les beluisteren ze het dagboek van Dirck met zijn belevenissen op school, in de kerk en de stad. Aan het einde van het dagboek blijkt dat Dirck betrokken is geraakt bij een moord. Hij wordt in vertrouwen genomen door Schoon Elze, een publieke vrouw. De vijf aanwijzingen die zij hem geeft, zullen Dirck steeds dichter bij de oplossing van de moord brengen. De aanwijzingen zijn verwerkt in een webquest, die de leerlingen in les 3 spelen. Een dagdeel in de stad Utrecht Les 4 bestaat uit twee delen: een speurtocht door de Utrechtse binnenstad en een rondleiding in Museum Catharijneconvent. In de stad bezoeken de leerlingen een aantal locaties uit het verhaal van Dirck. Onderweg krijgen ze via hun mp3-speler aanwijzingen die hen naar het museum leiden. Daar wacht hen in de Utrechtzalen de ontknoping van de moord (les 4b). In de Utrechtzalen staat de bloei van de kunsten in het middeleeuwse Utrecht centraal. Een enthousiaste en ervaren museumdocent leidt de leerlingen op een interactieve manier rond langs schilderijen, kerkmodellen, beeldhouwwerken, handschriften en textiel. Hij/zij integreert het verhaal achter de kunstwerken met het spannende verhaal uit het lesproject Moord in de Middeleeuwen. Samen met de museumdocent komen de leerlingen aan het eind van het bezoek tot de oplossing van de moord. Les 1: uitleg lesproject en introductie (45 minuten) Thema: geschiedenis van Utrecht Les 2: beluisteren dagboek van Dirck (45 minuten) Thema: het leven van een leerling aan de Domschool Les 3: webquest en voorbereiden bezoek aan Utrecht (60 minuten) Thema s: de stad, kerk, school, ambachten en macht in de late Middeleeuwen Les 4a: speurtocht door Utrecht (90 minuten) Thema: de Middeleeuwen op straat Les 4b: bezoek Museum Catharijneconvent (60 minuten) Thema: kunst, cultuur, kerk Docentenhandleiding Pagina 3

5 Schema van het lesproject Het lesproject bestaat uit verschillende onderdelen. De documenten die u nodig heeft tijdens de lessen kunt u downloaden via Dit schema geeft een overzicht van alle documenten. Les Inhoud Tijd Benodigdheden 1 Uitleg lesproject en introductie 2 Beluisteren dagboek van Dirck 3 Webquest en voorbereiden bezoek aan Utrecht 4a 4b Speurtocht door Utrecht Bezoek aan Museum Catharijneconvent 45 min. 45 min. 60 min. 90 min. 60 min. 1. moordspel_introductie.pdf 2. moordspel_achtergrondinformatie.pdf Eventueel: moordspel_wie_is_wie.pdf 1. moordspel_dagboek_leestekst.pdf 2. moordspel_dagboek_invulblad.pdf 3. moordspel_wie_is_wie.pdf Bij de hand houden: moordspel_introductie.pdf moordspel_achtergrondinformatie.pdf 1. moordspel_webquest_invulblad1.pdf 2. moordspel_webquest_invulblad2.pdf 3. moordspel_webquest_invulblad3.pdf 4. moordspel_webquest_invulblad4.pdf 5. moordspel_webquest_invulblad5.pdf 6.moordspel_webquest_antwoorden_en_cheats.pdf 7. moordspel_speurtocht_plattegrond.pdf 1. moordspel_speurtocht_routeblad.pdf 2. moordspel_speurtocht_antwoorden.pdf 3. moordspel_speurtocht_audiotrack_1.mp3 4. moordspel_speurtocht_audiotrack_2.mp3 5. moordspel_speurtocht_audiotrack_3.mp3 6. moordspel_speurtocht_audiotrack_4.mp3 7. moordspel_speurtocht_audiotrack_5.mp3 8. moordspel_speurtocht_leestekst.pdf Let op! Reserveer de interactieve rondleiding voor les 4b uiterlijk twee weken van tevoren (zie Praktisch p. 5) Tip! Creatieve les Aan het einde van het lesproject heeft u de mogelijkheid om er een extra, creatieve les aan vast te plakken. Wilt u met de leerlingen bijvoorbeeld een middeleeuws boek of een heiligenbeeld maken, download hiervoor het document: moordspel_creatieveopdrachten.pdf. Docentenhandleiding Pagina 4

6 Praktisch Adresgegevens Bezoekadres Lange Nieuwstraat PH Utrecht Contact Postbus RM Utrecht T E info@catharijneconvent.nl Museumbezoek reserveren Reserveer de interactieve rondleiding voor les 4b uiterlijk twee weken van tevoren: rondleidingen@catharijneconvent.nl of bel De rondleiding duurt één uur en kost 45,- (exclusief museumentree). Tarieven Voor leerlingen geldt een gereduceerde entree van 3,50 p.p. Docenten en begeleiders hebben gratis toegang. De school kan ook een Onderwijsjaarkaart à 100,- aanschaffen. Deze kaart biedt leerlingen en docenten/begeleiders gedurende een jaar gratis toegang tot het museum in groepsverband. Er zit geen limiet aan het aantal bezoeken. Vraag de Onderwijsjaarkaart minimaal één week voor het eerste bezoek aan. Museumregels De school is zelf verantwoordelijk voor het gedrag van de leerlingen. Voor onderwijsgroepen is daarom een aantal huisregels opgesteld. In het museum hangen jassen & tassen in de garderobe of worden ze opgeborgen in kluisjes of een bagagekooi mag niet gegeten of gedronken worden zijn docenten verantwoordelijk voor het verloop van het bezoek en het gedrag van de leerlingen mag niet worden gerend en wordt niet geschreeuwd zijn mobiele telefoons uit is op elke tien leerlingen een docent aanwezig, die de groep actief begeleidt mogen de (kunst)voorwerpen niet worden aangeraakt bezorgen bezoekers elkaar geen overlast worden beschadigingen aan (kunst)voorwerpen door de school vergoed Docentenhandleiding Pagina 5

7 Les 1 Uitleg lesproject en introductie (45 minuten) Thema: geschiedenis van Utrecht Tijdens de eerste les krijgen de leerlingen de historische en sociale context aangeboden die noodzakelijk is voor het begrip van het dagboek van Dirck (les 2) en het spelen van de webquest (les 3). Aan bod komt de geschiedenis van de stad Utrecht met haar bevolking, de gilden, het stadsbestuur, het functioneren van de kerk en het Domkapittel in het bijzonder met de Domschool en de politieke situatie in Utrecht rond het jaar De voorbereiding 1. Download het bestand moordspel_introductie.pdf met de introductie over de geschiedenis van de stad Utrecht. Deze bijlage bevat bovendien een woordenlijst. 2. Download het bestand moordspel_achtergrondinformatie.pdf voor meer achtergrondinformatie over de school, de kerk en vrije tijd in de late Middeleeuwen. 3. Print en kopieer de documenten voor leerlingen. De les 1. Introduceer klassikaal het lesproject Moord in de Middeleeuwen. 2. Vertel de leerlingen de opbouw van het project en bereid hen voor op de komende lessen. 3. Deel de bijlage Introductie uit aan de leerlingen. 4. Vertel hen aan de hand van de bijlage over de geschiedenis van de stad Utrecht. 5. Zorg ervoor dat u de onderstaande begrippen duidelijk uit legt. Deze zijn namelijk essentieel voor de context van het dagboek en het spelen van de webquest: - bisschop (met name strijd tussen bisschop en de stad Utrecht) - Domscholier - getijden - gilden - immuniteit - kapittel - kanunnik Docentenhandleiding Pagina 6

8 Les 2 Beluisteren dagboek van Dirck (45 minuten) Thema: het leven van een leerling aan de Domschool De tweede les bestaat uit het beluisteren van het dagboek van Dirck. Dit kunt u klassikaal doen, in groepjes of individueel. Via het dagboek komen de leerlingen meer te weten over de hoofdrolspeler Dirck en zijn leven als scholier. Hoe ziet zijn dag eruit? Welke vakken volgt hij op school? Wat doet hij in zijn vrije tijd? Met welke mensen gaat hij om? Bovendien ontvouwen zich in het dagboek vijf verhaallijnen die samenkomen in een moord. Er blijken maar liefst vijf verdachten te zijn. Tijdens het luisteren, beantwoorden de leerlingen vragen op een apart formulier zodat ze geen belangrijke aanwijzingen uit het dagboek missen. De voorbereiding 1. Reserveer voldoende computers. 2. Zorg ervoor dat er koptelefoons aanwezig zijn, zodat de leerlingen ongestoord het dagboek kunnen beluisteren. 3. De leerlingen kunnen het dagboek online meelezen. U kunt de dagboektekst ook uitprinten en kopiëren. Download hiervoor het bestand: moordspel_dagboek_leestekst.pdf. 4. Download de handige bijlage met biografieën van alle hoofdpersonen uit het verhaal van Dirck: moordspel_wie_is_wie.pdf. 5. Om de leerlingen bij de les te houden, moeten zij tijdens het luisteren een aantal vragen beantwoorden op een apart formulier. Dit invulblad kunt u downloaden, printen en kopiëren: moordspel_dagboek_invulblad.pdf. De les 1. Wijs de leerlingen nog eens extra op de woordenlijst achterin de bijlag Introductie en op de korte biografieën van de personages in de bijlage Wie is wie. 2. Ga naar: Laat de leerlingen het dagboek beluisteren. U kunt ervoor kiezen om na een paar fragmenten het dagboek klassikaal te bespreken en eventueel aan te vullen met vragen of met achtergrondinformatie. Docentenhandleiding Pagina 7

9 Cliffhanger en raadsels Het dagboekverhaal eindigt met een spannende cliffhanger en vijf raadsels. De leerlingen moeten Dirck in les 3 helpen om deze raadsels op te lossen via de webquest. Iedere aanwijzing is gekoppeld aan een thematische verhaallijn. Raadsel 1: verhaallijn de school Raadsel 2: verhaallijn de kerk Raadsel 3: verhaallijn de ambachten Raadsel 4: verhaallijn de stad Raadsel 5: verhaallijn de macht Voorbereiden les 3 Verdeel de klas alvast in minimaal vijf groepen van ongeveer drie leerlingen, zodat u de raadsels c.q. de verhaallijnen onder deze groepjes kunt verdelen. Les 3 Webquest en voorbereiden bezoek aan Utrecht (60 minuten) Thema s: de stad, kerk, school, ambachten en macht in de late Middeleeuwen Het dagboek in les 2 eindigde met vijf aanwijzingen. Elk raadsel vormt in les 3 het startpunt van een verhaallijn binnen de webquest. Iedere verhaallijn behandelt een eigen thema: de school, kerk, ambachten, stad en macht. De voorbereiding 1. De leerlingen moeten hun bevindingen tijdens het spelen van de webquest zelf bijhouden op een formulier. Ook over de thema s worden vragen gesteld. Antwoorden hiervoor vinden de leerlingen in het webspel. U kunt hen ook extra informatie laten opzoeken op internet of in de mediatheek. Download en print hiervoor voor iedere leerling de invulbladen: moordspel_webquest_invulblad1.pdf moordspel_webquest_invulblad2.pdf moordspel_webquest_invulblad3.pdf moordspel_webquest_invulblad4.pdf moordspel_webquest_invulblad5.pdf Docentenhandleiding Pagina 8

10 2. Tijdens de webquest moeten de leerlingen de locaties die zij bezoeken aangeven op de middeleeuwse plattegrond van Utrecht. Download en print hiervoor het bestand: moordspel_speurtocht_plattegrond.pdf. De les 1. Verdeel de leerlingen in groepjes van ongeveer drie leerlingen. 2. Zorg ervoor dat alle raadsels worden verdeeld. Het is niet erg als er meerdere groepjes met hetzelfde raadsel aan de slag gaan. Uiteraard is het ook mogelijk om leerlingen individueel een raadsel toe te wijzen om ze zelfstandig te laten spelen. Speel de webquest 1. Ga naar 2. Klik op: Ik ken het dagboek al. De groepen selecteren vervolgens het toegewezen raadsel. 3. Laat de leerlingen hun bevindingen bijhouden op het invulblad. 4. Laat hen de locaties omcirkelen en benoemen op de plattegrond van het middeleeuwse Utrecht. Speluitleg Scrollplaat Het spel speelt zich af via een scrollplaat met de kaart van de stad Utrecht in de late Middeleeuwen. Op de kaart kunnen de spelers verschillende personen en locaties aanklikken. Hints Sommige personen en locaties geven hints waarmee de leerlingen in totaal negen opdrachten krijgen en drie raadsels moeten oplossen. Na het oplossen van een raadsel of opdracht wordt er telkens een nieuw raadsel of nieuwe opdracht ontsloten. De twaalf aanwijzingen worden lineair aangeboden, dus er kan niets worden overgeslagen. Er zijn ook heel veel personen en locaties die niet noodzakelijk zijn om te bezoeken. Figuranten die leerlingen als het ware afleiden, maar wel een beeld geven van het leven in de Middeleeuwen. Docentenhandleiding Pagina 9

11 Geheime letters Uit de goede oplossing van ieder raadsel komen geheime letters. Dit zijn letters tussen puntjes in de lopende tekst. Deze letters vullen de leerlingen in op het invulblad. Per verhaallijn vormen de letters een woord. In totaal komen er vijf woorden uit die samen de naam van het moordwapen vormen en de startlocatie voor de speurtocht door de stad (les 4a). De oplossing is: Digitalis purpurea (Vingerhoedskruid=moordwapen) Maria Maior Utrecht (Mariakerk Utrecht=startlocatie) Help wat moet ik doen? Rechts boven in het spelscherm staat de knop Help. Daarmee wordt de hiernaast staande uitleg getoond. De leerlingen verzamelen zoveel mogelijk informatie om de identiteit van de moordenaar te achterhalen. Ze volgen de aanwijzingen (A), om de juiste mensen te spreken (B), de juiste gebouwen te bezoeken (C) en de raadsels op te kunnen lossen (D). De leerlingen verplaatsen zichzelf door de stad en tijdens de raadsels met de witte pijlen (E). Op de minimap zien zij waar ze zijn (F). Linksonder zien ze hoeveel aanwijzingen ze al hebben gevolgd (G). Als ze een nieuwe aanwijzing krijgen, horen ze een bel. Tip! Hulp bij vastlopen of hervatten na onderbreken Als leerlingen niet verder komen dan kunt u deze bijlage downloaden: moordspel_webquest_antwoorden_en_cheats.pdf. In dit document staat elke spelstap van de vijf verhaallijnen beschreven. Het document bevat ook de cheat codes die aan elke spelstap zijn verbonden. Als deze codes tijdens het spelen met het toetsenbord worden ingevoerd, kunnen de spelers vooruit of terugspringen naar een bepaalde spelstap. Let op! Het spel slaat geen gegevens of progressie op. Als het spel halverwege wordt afgesloten, moeten de leerlingen weer bij het begin starten. In dat geval kunnen de cheat codes worden gebruikt om het spel te hervatten op de plek waar de leerlingen zijn gebleven. Geef hen dan ook duidelijk aan dat zij pas verder mogen klikken als zij alle informatie goed hebben gelezen. Terugklikken om een dialoog nogmaals te zien, is niet mogelijk. Tenzij de leerlingen een cheat code gebruiken. Docentenhandleiding Pagina 10

12 Progressie Links onder in beeld wordt getoond hoe ver een leerling is gevorderd. Het nummer van de verhaallijn staat in de rode stempel. Voor elke opdracht staat aangegeven welke van de twaalf opdrachten wordt behandeld. Voorbereiden bezoek aan Utrecht Na het oplossen van het laatste raadsel geeft het spel aan dat de verhaallijn is voltooid. Elke groep heeft dan 1 verdachte (1 motief + 1 alibi), een aantal locaties en 1 woord verzameld. In totaal zijn er 5 verdachten (5 motieven + 5 alibi s) en 14 locaties plus de startlocatie. 1. Stel nieuwe groepjes samen. 2. Zorg dat in iedere nieuwe groep minimaal één persoon uit elke vorige groep zit. 3. Laat de leerlingen de informatie uitwisselen die zij via de webquest hebben achterhaald. Zij kunnen bijvoorbeeld kopieën maken van elkaars invulbladen. 4. Laat de leerlingen met de geheime letters die ieder raadsel opleverde woorden vormen. Per verhaallijn komt er een woord uit. Samen vormen de vijf woorden de naam van het moordwapen en de startlocatie. (Digitalis purpurea en Maria Maior Utrecht). 5. Laat de leerlingen met behulp van internet meer informatie over de Digitalis purpurea (Vingerhoedskruid) zoeken. 6. Laat hen ook de plek van de Maria Maior (de Mariakerk) in Utrecht opzoeken op internet en vervolgens aangeven op de middeleeuwse plattegrond. Les 4 Bezoek aan de stad Utrecht De vierde les bestaat uit twee delen: een speurtocht door de Utrechtse binnenstad en een bezoek aan Museum Catharijneconvent. De leerlingen bezoeken de stad aan de hand van een speciale speurroute. Les 4a speurtocht door Utrecht (90 minuten) Thema: de Middeleeuwen op straat Tijdens deze les gaan de leerlingen in de nieuw ingedeelde groepen de stad in. Vergeet niet om de ingevulde bladen van de webquest mee te nemen. In de stad en aansluitend in het museum is de school verantwoordelijk voor het gedrag van de leerlingen. Zorg daarom voor voldoende docenten die hen actief begeleiden. Docentenhandleiding Pagina 11

13 De voorbereiding 1. Download en print het routeblad moordspel_speurtocht_routeblad.pdf. 2. De antwoorden op de vragen van het routeblad vindt u in het document moordspel_speurtocht_antwoorden.pdf. 3. Zorg ervoor dat iedere groep over minimaal een mp3-speler beschikt. Tijdens de speurtocht beantwoorden leerlingen vragen en beluisteren zij namelijk audiobestanden.het routeblad bevat aanwijzingen over het moment van het beluisteren van de tracks. 4. Download de volgende mp3-bestanden en zet ze op de mp3-spelers/telefoons van de leerlingen: - moordspel_speurtocht_audiotrack_1.mp3 - moordspel_speurtocht_audiotrack_2.mp3 - moordspel_speurtocht_audiotrack_3.mp3 - moordspel_speurtocht_audiotrack_4.mp3 - moordspel_speurtocht_audiotrack_5.mp3 Tip! Zijn er niet voldoende mp3-spelers aanwezig, dan kunt u de teksten als pdf-bestand downloaden en uitprinten voor de leerlingen: moordspel_speurtocht_leestekst.pdf. De stadsspeurtocht Startpunt Mariaplaats Eindpunt Museum Catharijneconvent (Lange Nieuwstraat 38) Leg de leerlingen duidelijk uit wat de bedoeling is. Spreek goed af hoe laat zij voor de ingang van Museum Catharijneconvent moeten staan (binnen 90 minuten). Les 4b - bezoek Museum Catharijneconvent (60 minuten) Thema: kunst, cultuur, kerk Na de speurtocht komen alle groepen samen voor de hoofdingang van Museum Catharijneconvent. Bij de Receptie zal de museumdocent de klas opwachten en gezamenlijk bezoeken zij het museum. Zorg dat u met de klas 10 minuten voor aanvang van de rondleiding aanwezig bent. Vooraf betaalt u aan de kassa van de Receptie de toegang voor de leerlingen en voor de rondleiding (zie Praktisch op pagina 5). De rondleider neemt de leerlingen mee door het museum langs de vaste collectie in de kloostergangen en de Utrechtzalen. De rondleiding duurt 60 minuten. Docentenhandleiding Pagina 12

Docentenhandleiding Buitenspel

Docentenhandleiding Buitenspel Docentenhandleiding Buitenspel Museumles bij de tentoonstelling De heksen van Bruegel (19 september 2015 t/m 31 januari 2016) Museum Catharijneconvent Utrecht Museum Catharijneconvent, 2015 Inleiding U

Nadere informatie

Antwoorden en cheats bij de webquest

Antwoorden en cheats bij de webquest Antwoorden en cheats bij de webquest In dit document staat de opdracht van elke spelstap van de vijf verhaallijnen beschreven. Elke spelstap bevat één sleutelpersoon of één sleutelvoorwerp. In dit document

Nadere informatie

Wie ben jij & wie ben ik?

Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Wie ben jij & wie ben ik? Groep 6 t/m 8 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Wie ben jij & wie

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017 Docentenhandleiding Jij als onderzoeker Groep 4 t/m 8 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Jij als onderzoeker. In

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Met blingbling het verleden in' horende bij de tentoonstelling Het oudste goud van de wereld. Schatten uit Varna. Primair Onderwijs groep 6 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts

Nadere informatie

Dit ben ik: selfies en portretten

Dit ben ik: selfies en portretten Docentenhandleiding Educatieprogramma Dit ben ik: selfies en portretten Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3

Nadere informatie

Sprekende Portretten

Sprekende Portretten Docentenhandleiding Sprekende Portretten Sprekende Portretten Jacob Cuyp, Michiel Pompe van Slingelandt, 1649 Primair Onderwijs Groep 4 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling programma..

Nadere informatie

Welkom in mijn Museum

Welkom in mijn Museum Docentenhandleiding Educatieprogramma Welkom in mijn Museum Primair Onderwijs groep 3 en 4 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3,4 Programma:

Nadere informatie

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO EINDEXAMENPROGRAMMA Eindexamenprogramma geschiedenis Amsterdam museum Korte informatie Onderwerp: Historische

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Scheffer aan het werk in het grote atelier bij zijn woonhuis te Parijs Lamme, Ary Johannes 1851 Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud

Nadere informatie

Huisje, boompje, beestje

Huisje, boompje, beestje Docentenhandleiding Educatieprogramma Huisje, boompje, beestje Primair Onderwijs groep 1 en 2 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3 Programma:

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6 Docentenhandleiding Educatieprogramma Kijk je rijk Primair Onderwijs groep 5 en 6 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3 Programma Kijk je rijk

Nadere informatie

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO EINDEXAMENRONDLEIDING Eindexamenrondleiding geschiedenis Amsterdam museum Korte informatie Onderwerp: Historische

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8 Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851 Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling

Nadere informatie

Maak samen met Kobe een museum

Maak samen met Kobe een museum Docentenhandleiding Maak samen met Kobe een museum Groep 3/4 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Maak samen met

Nadere informatie

Museum voor Kleine Kunsten. Docentenhandleiding

Museum voor Kleine Kunsten. Docentenhandleiding Museum voor Kleine Kunsten Docentenhandleiding Museum voor Kleine Kunsten In deze handleiding vindt u informatie over het project Museum voor Kleine Kunsten. Dit project bestaat uit de volgende onderdelen;

Nadere informatie

PROTESTANTS OF KATHOLIEK IN DE REPUBLIEK

PROTESTANTS OF KATHOLIEK IN DE REPUBLIEK PROTESTANTS OF KATHOLIEK IN DE REPUBLIEK DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO COMBINATIERONDLEIDING GESCHIEDENIS Protestants of katholiek in de Republiek Museum Ons Lieve Heer op Solder & de Oude kerk

Nadere informatie

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, 2015 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het Centraal Museum, waar u met de groep deelneemt aan het programma

Nadere informatie

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, 2014 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het Centraal Museum, waar u met de groep deelneemt aan het programma

Nadere informatie

Sprekende Portretten

Sprekende Portretten Docentenhandleiding Educatieprogramma Sprekende Portretten Wouter van Riessen, zelfportret met luchtbel, aankoop 2000 Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud Het Dordrechts Museum.... p. 3 Algemene

Nadere informatie

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, maart 2014 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het dick bruna huis, waar u met de groep deelneemt aan het

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Ik bied. Voortgezet Onderwijs Alle niveaus

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Ik bied. Voortgezet Onderwijs Alle niveaus Docentenhandleiding Educatieprogramma Ik bied Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud Het Dordrechts Museum p. 3 Algemene doelstelling programma p. 3 Aansluiting bij kerndoelen p. 3-4 Programma Ik Bied.

Nadere informatie

Beste leerkracht, Concept

Beste leerkracht, Concept Beste leerkracht, In deze handleiding vindt U alle informatie over de stadswandeling doorheen het historisch centrum van Antwerpen die we ontwikkeld hebben in het kader van het project Rockox feest!. Concept

Nadere informatie

Lesplan atheneum 5. Woensdag 16 mei 2007, 3 e uur, blok 6: literatuur, les 1

Lesplan atheneum 5. Woensdag 16 mei 2007, 3 e uur, blok 6: literatuur, les 1 Woensdag 16 mei 2007, 3 e uur, blok 6: literatuur, les 1 - Leerlingen weten wat er dit blok van ze wordt verwacht. - Ze vormen groepen, verdelen de taken (logboek en planning, contextonderzoek, filmen

Nadere informatie

Speurtocht door Utrecht

Speurtocht door Utrecht Speurtocht door Utrecht De speurtocht start in de oude kloostertuin aan de Mariaplaats. Hier stond vroeger de Maria Maior, de Mariakerk. Tip! Bij sommige gebouwen vind je handige bruine bordjes met informatie.

Nadere informatie

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, 2015 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het Centraal Museum, waar u met de groep deelneemt aan het programma

Nadere informatie

Speurtocht door Utrecht

Speurtocht door Utrecht Speurtocht door Utrecht De speurtocht start in de oude kloostertuin aan de Mariaplaats. Hier stond vroeger de Maria Maior, de Mariakerk. 1. Mariakerk De kloostergangen van de Mariakerk anno 2010. Mariakerk.

Nadere informatie

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG! 2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen

Nadere informatie

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal

Nadere informatie

Maak samen met Kobe een museum

Maak samen met Kobe een museum Docentenhandleiding Maak samen met Kobe een museum Groep 3/4 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Maak samen met

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL

DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL PRAKTISCHE INFORMATIE 1. Inleiding De meeste kinderen zijn wel bekend met feestdagen zoals Kerst of Sinterklaas. Maar weten uw leerlingen ook dat

Nadere informatie

Docentenhandleiding Wiskunde A, B of C?

Docentenhandleiding Wiskunde A, B of C? Docentenhandleiding Wiskunde A, B of C? Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de docentenhandleiding bij het onderwijsprogramma "Wiskunde A, B of C?". In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek

Nadere informatie

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. 2 INTRODUCTIE Het programma is gemaakt door het. Het gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. Een schilderij is gemaakt door een schilder. In het museum zijn ook voorwerpen te zien. Het

Nadere informatie

Lesinhoud in schema Voorbereidingsles (30 minuten) Tijd Activiteit leerling Activiteit docent Hulpmiddelen Opmerkingen 5 min.

Lesinhoud in schema Voorbereidingsles (30 minuten) Tijd Activiteit leerling Activiteit docent Hulpmiddelen Opmerkingen 5 min. Lesinhoud in schema Voorbereidingsles (0 minuten) 1 Luistert en stelt eventueel vragen Luistert en stelt eventueel vragen Vult individueel online vragenlijst in en print van resultaat en interviewformulier

Nadere informatie

Docentenhandleiding Wiskunde A, B of C?

Docentenhandleiding Wiskunde A, B of C? Docentenhandleiding Wiskunde A, B of C? Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de docentenhandleiding bij het onderwijsprogramma Wiskunde A, B of C?. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek

Nadere informatie

Doe-het-zelfpakket: geschiedenis

Doe-het-zelfpakket: geschiedenis Zelfstandig bezoek groep 3-4 Kunnen de leerlingen de overeenkomsten en verschillen ontdekken met het heden? Wat is er zo bijzonder dat het voor altijd in het museum moet worden bewaard? En wat vinden de

Nadere informatie

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po. Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd

Nadere informatie

primair onderwijs groep 5 t/m 8 Speciaal ontwikkeld voor de Boxtelse scholen Kunst kijken & Kunst maken

primair onderwijs groep 5 t/m 8 Speciaal ontwikkeld voor de Boxtelse scholen Kunst kijken & Kunst maken primair onderwijs groep 5 t/m 8 Speciaal ontwikkeld voor de Boxtelse scholen Kunst kijken & Kunst maken 1 Inhoud Welkom... 3 Kijken, doen en tonen... 4 Museumles: Kunst kijken en Kunst maken... 5 Voorbereiding

Nadere informatie

HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK

HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND

Nadere informatie

STADSLAB DOCENTENHANDLEIDING

STADSLAB DOCENTENHANDLEIDING STADSLAB DOCENTENHANDLEIDING Korte informatie Onderwerp: Amsterdam StadsLab Doelgroep: Groep 3-8 Vakgebied: Oriëntatie op jezelf en de wereld Duur: 1,5 uur INHOUDSOPGAVE Programma en doelstellingen....

Nadere informatie

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma. In deze docentenhandleiding

Nadere informatie

Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS. TIPS & TRUCS TER Voorbereiding

Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS. TIPS & TRUCS TER Voorbereiding Bijlage CULTUURTRAJECT MEESTERVERVALSERS TIPS & TRUCS TER Voorbereiding 2017-2018 skvr.nl/onderwijs inhoud 1. Tips & Trucs Ter voorbereiding VAN HET Project 3 1.1 Kennismaken met de collectie van Boijmans

Nadere informatie

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum. 2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje

Nadere informatie

Kobe maakt een museum Docentenhandleiding Groep 1 t/m 3

Kobe maakt een museum Docentenhandleiding Groep 1 t/m 3 Kobe maakt een museum Docentenhandleiding Groep 1 t/m 3 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Kobe maakt een museum.

Nadere informatie

Museumles Tureluurtje. Docentenhandleiding

Museumles Tureluurtje. Docentenhandleiding Museumles Tureluurtje Docentenhandleiding September 2014 Inhoud De museumles in het kort... 3 Voorbereiding in de klas... 3 In het museum... 3 Afsluiting in de klas... 3 De museumles uitgewerkt... 4 Introductieles

Nadere informatie

Docentenhandleiding module Identiteit

Docentenhandleiding module Identiteit Docentenhandleiding module Identiteit De module In de module Identiteit wordt het thema identiteit verkend aan de hand van opdrachten en worden leerlingen voorbereid op het zelfstandig aanvragen van een

Nadere informatie

Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8

Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8 Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8 1 Utrecht, 2017 Beste docent(e), Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Dit programma speelt zich

Nadere informatie

voortgezet onderwijs klas 3 t/m 6 Rondleider gezocht docentenhandleiding

voortgezet onderwijs klas 3 t/m 6 Rondleider gezocht docentenhandleiding voortgezet onderwijs klas 3 t/m 6 Rondleider gezocht docentenhandleiding Inhoud Welkom 3 Kijken, doen en tonen 4 Museumles: Rondleider gezocht 5 Voorbereiding in de klas 6 In het museum 9 Verwerking in

Nadere informatie

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG! 2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen

Nadere informatie

VOORBEREIDING DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDING DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDING DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, 2013 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het Centraal Museum, waar u met de groep deelneemt aan het programma

Nadere informatie

Speurtocht door Utrecht

Speurtocht door Utrecht Speurtocht door Utrecht De speurtocht start in de oude kloostertuin aan de Mariaplaats. Hier stond vroeger de Maria Maior, de Mariakerk. Tip! Bij sommige gebouwen vind je handige bruine bordjes met informatie.

Nadere informatie

Nieuw Land zet vensters open Docentenhandleiding bovenbouw basisonderwijs

Nieuw Land zet vensters open Docentenhandleiding bovenbouw basisonderwijs Nieuw Land zet vensters open Docentenhandleiding bovenbouw basisonderwijs Inleiding De Canon van Flevoland is ontwikkeld door Nieuw Land. In zestien vensters toont het de culturele en historische geschiedenis

Nadere informatie

Speurtocht door Utrecht

Speurtocht door Utrecht Speurtocht door Utrecht De speurtocht start in de oude kloostertuin aan de Mariaplaats. Hier stond vroeger de Maria Maior, de Mariakerk. Tip! Bij sommige gebouwen vind je handige bruine bordjes met informatie.

Nadere informatie

STAD EN TAAL ONTMOET KUNST HANDLEIDING VOOR DE DOCENT

STAD EN TAAL ONTMOET KUNST HANDLEIDING VOOR DE DOCENT STAD EN TAAL ONTMOET KUNST HANDLEIDING VOOR DE DOCENT 1 Voorwoord Het programma Ontmoet kunst van het Stedelijk Museum is onderdeel van Stad en Taal. Binnen Stad en Taal hebben verschillende musea met

Nadere informatie

- 1 - Docentenhandleiding

- 1 - Docentenhandleiding - 1 - Docentenhandleiding KORTE INFORMATIE: Onderwerp: Leven in een weeshuis Doelgroep: Groep 3-4 Vakgebieden: Oriëntatie op jezelf en de wereld Taal Omvang: Les in de klas - ca. 45 min Bezoek Amsterdam

Nadere informatie

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG! 2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen

Nadere informatie

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende

Nadere informatie

Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst

Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Een digitale les voor groep 6, 7 en 8 van het primair onderwijs waarbij leerlingen nadenken over innovatieve toepassingen

Nadere informatie

Kunsteducatie projecten voortgezet onderwijs Utrecht. Een stevige basis voor cultuurparticipatie

Kunsteducatie projecten voortgezet onderwijs Utrecht. Een stevige basis voor cultuurparticipatie Kunsteducatie projecten voortgezet onderwijs Utrecht Een stevige basis voor cultuurparticipatie Inhoudsopgave Voorwoord 5 1 Schoolabonnement 7 2 Kunstprojecten voor alle klassen 9 3 Kunstproject voor VMBO

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Project Storesafari

Docentenhandleiding. Project Storesafari Docentenhandleiding Project Storesafari Docentenhandleiding project Storesafari Inhoud opdracht Storesafari De opdracht bestaat uit: 1 Links naar project Storesafari en retailquiz. 2 Docentenhandleiding

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding Peperduur

Leerkrachtenhandleiding Peperduur Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het

Nadere informatie

Lesbrief Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

Lesbrief Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Lesbrief Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Lesbrief voor po groep 5 tot en met 8 Introductie Deze lesbrief bereidt u en uw leerlingen voor op een bezoek aan Museum de Fundatie, Paleis aan de Blijmarkt in

Nadere informatie

HANDLEIDING VOOR LEERKRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING

HANDLEIDING VOOR LEERKRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING HANDLEIDING VOOR LEERKRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING Inhoudsopgave: 1. Algemene introductie blz. 3 2. Achtergrondinformatie blz. 4 3. Werkwijze blz. 5 4. Uitleg van de opdrachten bij CODA Paper Art Junior

Nadere informatie

Driestar lesschema Pabo 1 2014-2015

Driestar lesschema Pabo 1 2014-2015 Driestar lesschema Pabo 1 2014-201 Gegevens opleiding Naam Sandra Kögeler van Helden Klas D1B Dag- of deeltijdopleiding Deeltijd Slb er L. van Hartingsveldt Periode 4 Gegevens stageschool Code Kri Naam

Nadere informatie

Docentenhandleiding RADICALLY MINE!

Docentenhandleiding RADICALLY MINE! Docentenhandleiding RADICALLY MINE! Het Van Abbemuseum saai? Vergeet het maar! In het kader van de Radically Mine gaan leerlingen op uiteenlopende manieren aan de slag om een bijdrage te leveren aan dit

Nadere informatie

Breda, bekijk. Leerkrachten Handleiding. stedelijkmuseumbreda.nl

Breda, bekijk. Leerkrachten Handleiding. stedelijkmuseumbreda.nl Breda, bekijk Leerkrachten Handleiding t stedelijkmuseumbreda.nl Inhoud Breda, bekijk t Leerdoelen Voorbereidende les: Digitale scheurkalender Museumbezoek Verwerkingsopdracht in de klas 3 4 5 7 8 Bijlage

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL

DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL Beste docent, Deze handleiding is bedoeld om op school het bezoek aan voor te bereiden. Al het voorbereidende lesmateriaal is opgenomen in deze

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Leerjaar 2 Uitvinders Een informatieve tekst lezen Algemene modulegegevens Leerjaar: 2 Taaltaak: Een informatieve tekst lezen Thema: Uitvinders (sector Techniek) Leerstijlvariant: ERVAAR BEKIJK - DENK

Nadere informatie

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam Museum. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het

Nadere informatie

Wat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie

Wat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie Museumles groep 1-2 Overgisteren De leerkracht heeft een koffer gevonden, zomaar op straat. Ze besluiten de koffer open te maken om te kijken wat er in zit. Samen komen ze er achter dat de koffer van een

Nadere informatie

INHOUD DE TIJDSWINKEL. groep 3-4 HOE MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDEN LEVEN

INHOUD DE TIJDSWINKEL. groep 3-4 HOE MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDEN LEVEN ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De

Nadere informatie

Dag van Respect & PABO. DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012

Dag van Respect & PABO. DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012 Dag van Respect & PABO DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012 Beste Pabo-studenten, Elk jaar ontwikkelt Stichting Dag van Respect nieuw lesmateriaal over respect. Respect voor jezelf, Respect voor

Nadere informatie

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen

Nadere informatie

Wat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie

Wat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie Museumles groep 1-2 Overgisteren De leerkracht heeft een koffer gevonden, zomaar op straat. Ze besluiten de koffer open te maken om te kijken wat er in zit. Samen komen ze er achter dat de koffer van een

Nadere informatie

Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012

Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Ieder jaar stemmen duizenden basisschoolleerlingen op hun favoriete boeken van het afgelopen jaar. Om zo veel mogelijk kinderen enthousiast

Nadere informatie

1-Kennismaking met archeologie

1-Kennismaking met archeologie UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Deze opdracht is de start van de lessenserie. Met deze opdracht introduceert u bij de leerlingen het onderwerp op een leuke manier. U kunt het onderwerp op verschillende manieren

Nadere informatie

Benodigdheden: Smartboard Observatieformulier samenwerken Filmpjes You Tube: What is an Escape Room? + vb grammatical Escape Room

Benodigdheden: Smartboard Observatieformulier samenwerken Filmpjes You Tube: What is an Escape Room? + vb grammatical Escape Room Titel van deze les: Ontwerp Escape Room - Reizen Uitdaging: Samenwerken Denkwolk onderwerp: Samenwerken Vakgebied(en): Taal, Rekenen, Oriëntatie op Jezelf en de Wereld (OJW) Doelgroep (OB/MB/BB): BB groep

Nadere informatie

week 15 8 april 2013 handleiding niveau A CED-Groep - Marije Berding Dwerggras 30, Rotterdam

week 15 8 april 2013 handleiding niveau A CED-Groep - Marije Berding Dwerggras 30, Rotterdam Handleiding niveau A Onderwerp Rijksmuseum eindelijk open Strategie Vragen stellen Sleutelschema Tekstschema Intelligenties Lichamelijk-kinesthetische (beweegknap), en visueelruimtelijke (beeldknap) intelligentie

Nadere informatie

Docentenhandleiding veldwerk

Docentenhandleiding veldwerk Docentenhandleiding veldwerk Inhoudsopgave 2 Les 1 3 Les 2 5 Veldwerk 7 Les 3 Les 4 ~ 1 ~ In deze docentenhandleiding kun je een aantal zaken vinden die over de lessen gaan. Zo kun je steeds een vast aantal

Nadere informatie

Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD

Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD De module In de module Overheid, Burger en DigiD wordt het thema overheid, burger en hun onderlinge online en offline communicatie verkend aan de hand

Nadere informatie

Van Marskramer tot Muisklik 800 jaar winkelen in Haarlem

Van Marskramer tot Muisklik 800 jaar winkelen in Haarlem Van Marskramer tot Muisklik 800 jaar winkelen in Haarlem Winkelen toen en nu. Wat is er in 800 jaar tijd allemaal veranderd of hetzelfde gebleven? Museum Haarlem laat tot en met 6 november 2016 zien hoe

Nadere informatie

Opdracht didactisch Stripverhaal

Opdracht didactisch Stripverhaal Opdracht didactisch Stripverhaal Door Priscilla de Kock, Joey Larioza en Wesley van Vliet A. Inleiding B. Beginsituatie voorkennis C. Doelstelling D. Lesplannen A. Inleiding Deze lessenserie is bedoeld

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Nijvere Neeltje groep 3-4

Docentenhandleiding. Nijvere Neeltje groep 3-4 Docentenhandleiding Nijvere Neeltje groep 3-4 1 Inhoud 1. Over deze lesbrief p. 2 2. Over het Zaans Museum p. 3 3. Praktische informatie p. 4 3.1 Verloop van het programma p. 4 3.2 Bereikbaarheid p. 4

Nadere informatie

ZOEK MEE MET SIMON! DOCENTENHANDLEIDING

ZOEK MEE MET SIMON! DOCENTENHANDLEIDING ZOEK MEE MET SIMON! DOCENTENHANDLEIDING PRIMAIR ONDERWIJS, groep 5 en 6 Inhoudsopgave Huis Van Gijn p.3 Algemene doelstelling programma p.4 Opbouw van het programma p.4 Doelen p.4 Voorbereidende les p.5

Nadere informatie

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen

Nadere informatie

Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding. augsustus 2017

Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding. augsustus 2017 Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Nog 1 nachtje slapen. Dit programma

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING. Gouden Bronnen

DOCENTENHANDLEIDING. Gouden Bronnen DOCENTENHANDLEIDING Gouden Bronnen Gouden Bronnen Amsterdam Museum KORTE INFORMATIE Onderwerp: De Gouden Eeuw Doelgroep: Onderbouw voortgezet onderwijs Vakgebieden: Mens & Maatschappij Kunst en Cultuur

Nadere informatie

Lees ook de SH&M Excursiewijzer uit de Ontdek Hout-serie. Hierin staan veel handige tips!

Lees ook de SH&M Excursiewijzer uit de Ontdek Hout-serie. Hierin staan veel handige tips! Uitleg voor de rondleider Binnenkort komen enkele leerlingen van het vmbo op excursie naar de timmerfabriek. Voor hen is dit een stap in een onbekende wereld met heel veel nieuwe indrukken. U kunt hen

Nadere informatie

Het is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs.

Het is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs. Het is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs Beknopte versie 1 Inhoudsopgave Doelgroep... 2 Algemene leerdoelen...2 Opzet van

Nadere informatie

Lesnummer 8 Titel van de les Counting numbers Eén lesuur met mogelijkheden voor uitloop naar extra lesuren voor leerroute B en C.

Lesnummer 8 Titel van de les Counting numbers Eén lesuur met mogelijkheden voor uitloop naar extra lesuren voor leerroute B en C. Lesbeschrijving Overzicht Leerjaar 1 Vak Engels Themanummer 2 Counting Lesnummer 8 Titel van de les Counting numbers Tijd Eén lesuur met mogelijkheden voor uitloop naar extra lesuren voor leerroute B en

Nadere informatie

Migratie. Ik vertrek - Zij vertrokken 2 HAVO\VWO. docentenhandleiding

Migratie. Ik vertrek - Zij vertrokken 2 HAVO\VWO. docentenhandleiding Migratie Ik vertrek - Zij vertrokken 2 HAVO\VWO docentenhandleiding Colofon Deze lessen zijn gemaakt in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Realisatie: Codename Future: www.codenamefuture.nl

Nadere informatie

Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo

Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Voor de lessen Nederlands, PSO en LOB. Verlegen om woorden is een pakket met tips en handvatten om een ouderbijeenkomst te organiseren over ouderbetrokkenheid en

Nadere informatie

10. Rondleiding in het museum

10. Rondleiding in het museum 10. Rondleiding in het museum Tijdens deze activiteit: bedenken en maken de kinderen een spelscript voor een rondleiding door het museum en spelen deze uit. Daarbij is aandacht voor het begrip tijd en

Nadere informatie

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas WikiKids Atlas Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas 1. Inhoudsopgave. 1. Inhoudsopgave. p. 43 2. Inleiding. p. 44 3. Uitleg en kerndoelen WikiKids Atlas. p. 46 3.1. Inleiding. p. 46 3.2. Uitleg WikiKids.

Nadere informatie

Docentenhandleiding Feest! Weet wat je viert voor groep 6, 7 en 8

Docentenhandleiding Feest! Weet wat je viert voor groep 6, 7 en 8 Docentenhandleiding Feest! Weet wat je viert voor groep 6, 7 en 8 Beste docent, Deze handleiding is bedoeld om op school het bezoek aan Feest! Weet wat je viert in Museum Catharijneconvent Utrecht voor

Nadere informatie

Wie ben jij? HANDLEIDING

Wie ben jij? HANDLEIDING HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan

Nadere informatie

Kinderboekenweekprogramma. Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding

Kinderboekenweekprogramma. Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Kinderboekenweekprogramma Docentenhandleiding Wie Groep ben jij & 6 wie t/m ben ik? 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te

Nadere informatie

Educatieflyer Stadsmuseum Zoetermeer

Educatieflyer Stadsmuseum Zoetermeer Educatieflyer 2018-2019 Stadsmuseum Zoetermeer Inleiding Met veel plezier bieden wij u het educatie-overzicht Primair Onderwijs van het Stadsmuseum Zoetermeer voor het schooljaar 2018-2019 aan. Een programma

Nadere informatie