In dit nummer. Fixkes en BASF: Onder buren Grote werken: overzicht op pagina 4. Burenblad van BASF Antwerpen N.V. lente 2007 jaargang 4/ nr.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "In dit nummer. Fixkes en BASF: Onder buren Grote werken: overzicht op pagina 4. Burenblad van BASF Antwerpen N.V. lente 2007 jaargang 4/ nr."

Transcriptie

1 Burenblad van BASF Antwerpen N.V. lente 2007 jaargang 4/ nr. 1 In dit nummer College van Woensdrecht op bezoek p.3 Overzicht van de werven bij BASF Antwerpen Familyland in Hoogerheide: evenwicht tussen werk en vakantie Voorstelling leden Burenraad BASF Antwerpen p.4&5 p.6&7 p.8&9 Fixkes en BASF: Onder buren Grote werken: overzicht op pagina 4 Fixkes in gesprek p.10&11 Chemie spelenderwijs p.12

2 Verantwoordelijke uitgever: BASF Antwerpen N.V. Scheldelaan 600, B-2040 Antwerpen 4 Coördinatie & eindredactie: Josse Abrahams Communicatie B510/2 tel Opmaak & fotobewerking: FM graphics bvba Met bijdragen van: Kathy Roelants, Jan Van Doorslaer, Josse Abrahams Foto s: Wim Van Nueten Overname uit deze publicatie is toegestaan na overleg met de dienst Communicatie en met bronvermelding Beste buren, Met genoegen wil ik vanuit mijn nieuwe verantwoordelijkheid als gedelegeerd bestuurder met jullie allen kennis maken. En ik wil hierbij meteen duidelijk maken dat de relaties met onze buren ook voor mij, voor mijn collega Hans-Peter Neumann en de collegas s van het Managementteam zeer belangrijk zijn en blijven. Dat heb ik kunnen zeggen en onderstrepen aan uw woordvoerders in ons burenoverleg en daarom stellen we ze in dit nummer graag voor. Zij hebben zich met deze presentatie akkoord verklaard zodat ze dan echt een brug kunnen slaan tussen jullie en onze onderneming. Want met ons burenoverleg willen wij niet alleen onze informatie doorgeven, maar willen we ook jullie signalen, vragen en bekommernissen horen. Met je oren, zie je meer, is een slagzin met heel wat waarheid. Daarom ook hebben we recent het volledige college van Burgemeester en Wethouders van Woensdrecht ontvangen en staat een gesprek met de voltallige districtsraad van Berendrecht-Zandvliet-Lilo en de districtbeambten voor midden juni op onze agenda. Bij de eerste zitting van ons Buren Overleg BASF (kortweg BOB) einde maart van dit jaar heb ik goed nieuws kunnen brengen. Inderdaad, onze resultaten zowel op economisch vlak als op het vlak van het leefmilieu, waren in 2006 andermaal sterk en sloten naadloos aan bij de goede prestaties van de BASF-groep wereldwijd. De BASF-groep kon een omzet neerzetten van meer dan 50 miljard euro en BASF Antwerpen kon voor het eerst de kaap van de 5 miljard euro omzet halen. Dat zijn voor poldermaatstaven wellicht gigantische bedragen, maar goede resultaten zijn nodig opdat de toekomst van de groep en van onze vestiging gewaarborgd kan worden en we op die manier ook kunnen blijven bijdragen tot de welvaart van onze regio. Het zal jullie wellicht niet ontgaan zijn dat onze vestiging momenteel lijkt op een erg drukke bijenkorf. Inderdaad, we werken momenteel een investeringsprogramma af van iets meer dan 1 miljard euro en er worden heel wat nieuwe installaties gebouwd. Ook dat getuigt van het vertrouwen van de BASF-groep in haar Antwerpse vestiging. Het zal er in de toekomst op aankomen om dat vertrouwen niet te beschamen. De drukte zal de komende zomer haar hoogtepunt bereiken als zowat 4000 medewerkers van contractorfirma s actief zullen zijn op onze terreinen en hun aantal wellicht voor het eerst ons eigen medewerkersaantal zal overschrijden. In onze regio zijn er heel wat bedrijven en zelfstandigen die elk op hun manier bijdragen tot de goede afloop van deze projecten en ook dat lees je in deze editie van ons burenblad. De grote uitdaging is dat we al deze grote projecten volgens plan kunnen afwerken en dat we jullie als buren daar zo weinig mogelijk bij storen. Maar we weten allemaal dat zeker bij nieuwe installaties niet alles meteen vlekkeloos verloopt en er hier en daar toch wel wat zal te zien of te horen vallen. Ook als we thuis in onze woning belangrijke vernieuwingen doen loopt alles niet meteen gesmeerd. Maar wij doen ons best om zo goed mogelijk onze opdracht te vervullen en vele van onze medewerkers die ook jullie individuele buren zijn, zetten zich daar ten volle voor in. Kortom, BASF Antwerpen staat voor drukke maanden, maar ook voor een sterke toekomst en dat willen we zo houden. Met vriendelijke groeten, Wouter De Geest Gedelegeerd bestuurder De nieuwe jaarbrochure is gearriveerd Tijdens een druk bijgewoonde persconferentie op dinsdag 27 maart jl. stelde BASF Antwerpen de resultaten van 2006 voor. Daar werd ook de nieuwe jaarbrochure gepresenteerd. Naast de financiële resultaten wordt daarin ook ruim aandacht besteed aan ons milieu- en sociale beleid. De jaarbrochure is te verkrijgen op onze communicatiedienst BASF Antwerpen N.V. Dienst Communicatie (LPC-B510/2) Haven 725 Scheldelaan 600 B-2040 Antwerpen 4 Stuur een briefje naar bovenstaand adres of een bericht naar info.basf-antwerpen@basf.com. OPGEPAST: dit is een nieuw adres! U vindt het verslag ook op onze website via Over BASF en dan klikken op Jaarrapport BASF Antwerpen. 2

3 V.l.n.r. schepen Paul Konings, schepen Martin Groffen, schepen Pim Meeuwisse, Wouter De Geest, gedelegeerd bestuurder van BASF, burgemeester Marcel Fränzel, gemeentesecretaris Lagendijk, directeur bestuurder Hans-Peter Neumann van BASF, hoofd milieudienst en milieucoördinator Els Paredis van BASF, schepen Cees Jaspers, BASF-directeur Preventie, Milieu, Energiebeleid en Communicatie Koen Van Raemdonck en Woordvoerder Jan Van Doorslaer van BASF College van burgemeester en wethouders van grensgemeente Woensdrecht op bezoek Jan Van Doorslaer Vorig jaar wisselde het gemeentebestuur van de Nederlandse grensgemeente Woensdrecht en begin dit jaar kreeg BASF Antwerpen een nieuwe directietop. Voldoende redenen om met mekaar als buren hernieuwd kennis te maken. Dat gebeurde op dinsdag 24 april met een bezoek aan het bezoekerscentrum en de site. Tijdens deze ontmoeting werd de stand van zaken bij BASF Antwerpen uitvoerig besproken. Naast de cijfers van 2006 kwamen ook de opmerkelijke realisaties inzake de terugdringing van de broeikasgassen ter sprake, werd de Seveso-rampoefening van november 2006 belicht en kregen de Nederlandse gasten toelichting bij het investeringsprogramma dat momenteel wordt uitgevoerd. Bekeken werd hoe kan samengewerkt worden om technische opleiding te stimuleren. De gemeente Woensdrecht werpt zich overigens op als kandidaat om een Maintenance Valley te starten voor het onderhoud van de nieuwe gevechtsvliegtuigen voor de NATO. Met de aanwezigheid van de vliegbasis Woensdrecht en de Fokker- werkhuizen hopen ze ook daar de technische tewerkstelling te kunnen uitbouwen. Samenspraak kan daar helpen om, zoals werd gezegd mekaar geen vissen af te vangen. Het bestuur van Woensdrecht gaf meteen ook de geruststelling dat deze ambities niet meteen zullen leiden tot Zaventemse toestanden qua mogelijke luchtvaartbewegingen in de grensregio. 3

4 Wie geregeld op de Scheldelaan rond het terrein van BASF Antwerpen rijdt, is het allicht niet ontgaan. Op verschillende plaatsen rijzen er nieuwe installaties en kolommen op. De investeringen van 1 miljard euro die in 2006 werden aangekondigd zijn momenteel in volle uitvoering. Naast de nieuwbouw wordt in augustus de cracker, de grootste installatie van het bedriijf, stilgelegd voor een grote onderhoudsbeurt. Dat gebeurt om de zeven jaar en gaat gepaard met een toestroom van medewerkers van contractoren die de complexe installatie bijna helemaal uit mekaar zullen halen en opnieuw startklaar zullen maken. Gelijktijdig zal er bij het heropstarten een twaalde oven in gebruik worden genomen. Historische Jupiter II Om onze buren een indruk van de bedrijvigheid te geven, publiceren we hierbij een luchtfoto van het terrein met daarop de locaties waar momenteel bouwbedrijvigheid is. U krijgt er ook telkens iets meer uitleg over de installaties die gebouwd worden. Aniline 5 en Nitrobenzeen 4 Wat? Nieuwe aniline- en nitrobenzeeninstallatie. Hoe past dit in het geheel van BASF Antwerpen? Beide installaties maken een voorproduct van MDI, wat één van de twee bestanddelen van polyurethaan is (zie ook uitleg HPPO). Startdatum van de installatie? Aniline 5 is al in bedrijf sinds december 2006 en nitrobenzeen 4 sinds april 2007 MDI Wat? De uitbreiding van de MDI-installatie is een debottlenecking. Dat wil zeggen dat te kleine apparaten of onderdelen van de installatie worden vervangen door grotere. De werken werden eind maart 2007 beëindigd en werden ingepast in de wettelijke stillegging van de installatie. MDI is één van de twee onderdelen van polyurethaanschuim (PU) (zie uitleg HPPO en Aniline/nitrobenzeen). Wat? Vijfde salpeterzuurinstallatie. Salpeterzuur 5 Hoe past dit in het geheel van BASF Antwerpen? MDI past in de productieketen Salpeterzuur/Nitrobenzeen /Aniline. Startdatum van de installatie April 2007 Hoe past deze installatie in ons productieverbund? Het salpeterzuurbedrijf verbuikt ammoniak afkomstig van de ammoniak-installatie en zet die om in salpeterzuur. De geproduceerde salpeterzuur wordt gebruikt in het meststoffenproces en in het nitrobenzeenproces op. Bij BASF in Antwerpen worden ondermeer de roze, blauwe en zelfs groene mestkorrels gemaakt. Startdatum installatie: Salpeterzuur 5 start einde

5 tijden bij BASF Antwerpen Air Liquide Wat? Nieuwe installatie van strategische partner Air Liquide voor de productie van waterstof. Hoe past deze installatie in ons Verbund? De Jupiter II levert waterstof dat nodig is bij hydroxilamine-installatie, het anilinebedrijf en in de toekomst bij de HPPO-installatie. Verder produceert Jupiter II als nevenproduct hoge druk stoom, welke nuttig aangewend kan worden in verschillende BASF installaties. Als grondstof heeft Air Liquide aardgas en gedemineraliseerd water nodig. Dankzij de beschikbare infrastructuur hoeft niet geïnvesteerd te worden in een nieuwe demineralisatie-eenheid, maar kan Air Liquide het water betrekken vanuit de bestaande BASF installaties. Startdatum installatie: December 2007 HPPO Wat? Twee installaties. HP: Hydrogen Peroxide of waterstofperoxide samen met Solvay PO: Propyleenoxide samen met Dow Chemical. Eindproduct is propyleenoxide, gebruikt voor de productie van polyetherolen. Het gaat hier om een nieuwe technologie die door BASF en Dow Chemical werd ontwikkeld en die enkel water als restproduct oplevert. Polyetherolen vormen één van de twee bestanddelen van polyurethaan (PU). Dat is een bekend en veel voorkomend product dat door onze klanten wordt gemaakt op basis van MDI en polyetherolen die door BASF worden gemaakt. PU vindt u terug in bijvoorbeeld sportschoenen (kussentjes in de zolen), in zetels (kussens), als binnenbekleding van wagens of isolatiemateriaal in de bouwsector. Hoe past deze installatie in ons productieverbund? De cracker levert propyleen aan de POinstallatie die op haar beurt levert aan onze polyetherolen. Die zijn dan weer onontbeerlijk voor de productie van polyurethaan. Startdatum installatie: HPPO start begin 2008 Wat? Uitbreiding van de capaciteit van de cracker. Bouw van een twaalfde oven en aanpassing of uitbreiding van bijna alle stroomafwaartse productiedelen. De cracker is de grootste installatie op het terrein van BASF Antwerpen. Hoofdproducten zijn ethyleen en propyleen, twee basisproducten in de chemie die in tal van andere installaties op de site worden gebruikt. Ethyleen is bijvoorbeeld een belangrijk onderdeel van ethylbenzeen waar styreen van wordt gemaakt wat uiteindelijk eindigt in polystyreen. Dat is een kunststof die bij BASF wordt gemaakt en tal van toepassingen heeft. Hoe past dit in het geheel van BASF Antwerpen? Met de investering wordt de strategische positie van het segment chemicaliën bij BASF versterkt. De cracker wordt voorbereid op toekomstige behoeftes van ethyleen, propyleen en aromaten, zowel intern als op de externe markt. Startdatum installatie: Eind september 2007 Crackeruitbreiding ASSAPAN Wat? Acrylzuur en Superabsorber-installaties. De superabsorber-installatie (SAP) maakt een heel fijn wit poeder dat zijn eigen volume tientallen malen aan water kan binden. Ideaal dus om vocht te absorberen, vandaar de naam. Dit product wordt in hoofdzaak gebruik voor de vulling van luiers en hygiënische producten. De acrylzuurinstallatie maakt acrylzuur dat we terugvinden in acrylaten. Die zijn een essentieel bestanddeel van acrylverven, acryllijmen (bijvoorbeeld post-it birefjes) en acrylvezels maar dat bij BASF vooral wordt gebruikt door de superabsorber. Hoe past deze nieuwe installatie in ons productieverbund? De cracker levert ook hier propyleen aan de acrylzuurinstallatie. Die installatie levert op haar beurt acrylzuur aan de SAP. Startdatum installatie: SAP: Derde kwartaal 2007 Acrylzuur: derde kwartaal

6 Zeker nu de piek van grote werken bij BASF Antwerpen voor de deur staat, draaien de verblijfsparken, campings en logementen in de buurt van de site, zowel in Nederland als België, op volle toeren. Zo ook FamilyLand, een vakantiecentrum in Hoogerheide met Finse (hout) bungalows, stenen villa s en kampeergelegenheid. Het centrum richt zich op toeristen, gezinnen die er even tussenuit willen, maar ook op bedrijven die een tijdelijk verblijf voor hun medewerkers zoeken naar aanleiding van een opdracht bij één van de ondernemingen in de buurt. Evenwicht tussen werken en Josse Abrahams Familyland in Hoogerheide leeft van toeristen en Het bord achter de receptie van FamilyLand ziet er helemaal groen uit. Met staafjes van die kleur wordt de bezetting van het vakantiepark voor heel het jaar aangegeven. Wie nog dit jaar iets wil reserveren zal er vlug moeten bij zijn, zo blijkt uit de dominantie van groen op het bord. Het vakantiecentrum is gegeerd door aannemingsbedrijven omwille van de kwalitatieve verblijven en de voorzieningen die het te bieden heeft. Maar ook hotels en campings in de buurt, zowel aan Nederlandse als aan Belgische zijde, hebben momenteel werk door de investeringsgolf bij BASF. Piek in augustus Jacqueline van den Plas en Betsy de Kock staan ons op een zonnige vrijdagnamiddag in het administratieve centrum van het park te woord. Jacqueline is algemeen directeur en de dochter van de stichter. Betsy houdt zich met marketing en communicatie bezig. Dit jaar merken we heel veel aanvragen vanaf augustus tot ongeveer een maand later, zegt Betsy. Die periode blijkt helemaal aan te sluiten bij het stilleggen van de cracker bij BASF Antwerpen. De grootste installatie op het terrein die levensnoodzakelijk is voor de bevoorrading van andere installaties, zal dan enkele weken volledig stil staan. Ongeveer medewerkers van contractoren zullen samen met de medewerkers van BASF zelf, de Betsy de Kock: "stijging van de aanvragenvanaf augustus" installatie als het ware volledig uit mekaar halen en opnieuw in mekaar steken, al dan niet met nieuwe onderdelen. Tegen de tijd dat de cracker weer opstart, zal ook de nieuwe oven in de bestaande installatie worden geïntegreerd. Contractoren vanuit verschillende Europese landen zullen aan deze operatie deelnemen. Zij keren vanzelfsprekend niet elke dag weer naar huis. Een aantal van hen verblijft in FamilyLand. Zij kunnen er terecht in één van de 80 Finse bungalows of in één van de 46 villa s. Het thuis gevoel Jacqueline en Betsy leiden ons rond in één van de villa s. Daar kunnen 6 tot 8 personen terecht, temidden van modern comfort zoals een vaatwasmachine, een wasmachine en een breedbeeld TV. De huizen zijn in een cirkel gebouwd met elk een eigen tuintje en een groot grasveld in het midden. Wij willen de klanten die hier voor langere tijd om professionele redenen verblijven toch een beetje het gevoel van thuis geven. Gewoonlijk gaat het hier om mensen die ver van huis zijn en lange dagen met veel uren kloppen. Zij hebben andere behoeftes dan een toerist. Zij willen een eigen keuken en een plaats om tot rust te komen. Via een hotspot en draadloos internet kunnen ze ook gemakkelijk contact hebben met vrienden en familie. Toeristen maken vaker uitstapjes en verkennen de omgeving. En wie wil ontspannen, heeft uitgebreide mogelijkheden in het park zelf. Er is een zwembad, een overdekt golfterrein en een cafetaria met biljart. Wie niet wil koken kan beroep doen op afhaalmaaltijden en wie wil fietsen of een auto huren kan dat ook ter plaatse. Jacqueline van den Plas: grootse plannen. Evenwicht FamilyLand zet op de twee groepen in. Verblijfstoeristen die op zoek zijn naar de rust en het groen en er enkele dagen of een week tussenuit willen, blijven een belangrijke doelgroep. Het is een kwestie van evenwicht, zegt Jacqueline. 6

7 vakantie bedrijven in de buurt Josse Abrahams Zo willen kinderen met kinderen spelen. Als er geen of te weinig andere families zijn is dat een probleem. Daarom houden wij ons aan een maximum van professionele klanten. Maar soms liggen beide verblijfsvormen dicht bij mekaar. Wij vinden bijvoorbeeld herhalingsbezoeken belangrijk. Het is dan ook leuk om te zien dat medewerkers van bedrijven die hier een tijdje hebben gelogeerd, hun familie meebrengen voor een toeristisch verblijf. Daar mikken we een beetje op. Uitbreiding Ondertussen heeft de algemeen directeur grootse plannen. Er staat opnieuw een bouwproject op stapel. En wat voor één. FamilyLand bouwt er de volgende jaren 115 stenen huizen bij. Dat is een nieuwe mijlpaal in het bestaan van het park dat ontstond in 1968 als een camping. Pas in 1989 werd er op bungalows overgeschakeld. Van dan af werd er intens ingespeeld op het voor en het naseizoen en werd er niet enkel op de vakantieperiodes gemikt was een negatieve mijlpaal toen het centrum getroffen werd door een zware brand. Dat was op 27 juli 2002 om twintig na één s middags, zegt Jacqueline die zich datum en tijd nog exact herinnert. Het centrale gebouw werd grotendeels vernield. Maar in anderhalf jaar tijd werd het heropgebouwd. Eind 2003 was het klaar en kon er een nieuwe start worden genomen. Toekomst En de toekomst? Die blijft er goed uit zien. Zo verwacht de verblijfsindustrie veel van de plannen van de gemeente Woensdrecht om zich te profileren als economisch centrum voor vliegtuigonderhoud in de vorm van een Maintenance Valley (zie pagina 3). Op toeristisch vlak richt Family- Land zich op de 55+ markt. Jong gepensioneerden die niet vastzitten aan het hoogseizoen en die dan ook het hele jaar door vakantie kunnen nemen. Dat wordt de volgende jaren een interessante mix van generaties en uiteenlopende achtergronden in het vakantiepark. Fakkelactiviteit verwacht in augustus-september Deze rood-witte mast is de fakkel van de cracker. Hij dient om, bijvoorbeeld bij een noodstop van de installatie, het overtollige product veilig uit de installatie te verwijderen en te verbranden. Het is de bedoeling dat deze fakkel zo weinig mogelijk brandt, maar soms kunnen we het niet vermijden. Zo bijvoorbeeld bij de stillegging van de cracker vanaf augustus dit jaar. Een dergelijke revisie moet wettelijk verplicht om de zeven jaren gebeuren. Voor die operatie komen meer dan medewerkers van contractoren onze vaste BASF-ploegen vervoegen. De fakkel zal op 17 augustus aanspringen en enkele dagen blijven branden om dan langzaamaan uit te doven. Bij het heropstarten van de installatie, wat gepland is voor 13 september, zal er opnieuw enkele dagen fakkelactiviteit zijn. Dat kan wat licht en geluidsoverlast bezorgen. Voor vragen daarover kan u altijd terecht op ons gratis nummer 00800/ BASF Antwerpen wil zich alvast bij zijn buren verontschuldigen voor eventuele overlast die wij in die periode kunnen berokkenen. 7

8 Vragen over BASF Antwerpen? Stel ze aan de BOB-leden in je buurt Jan Van Doorslaer Tijdens een van de voorbije samenkomsten van het Burenoverleg BASF kortweg BOB - werd het voorstel gedaan om dit overlegplatform met de buurtbewoners iets meer bekendheid te geven. Daarom stellen we in deze uitgaven van ons burenblad de verschillende leden van het Burenoverleg persoonlijk voor. Een van de besluiten van de evaluatie na een jaar BOB luidde immers dat we elke vergadering zouden beginnen met vragen die leven onder de buren. Vandaar dit initiatief. We vroegen hen of we hun persoonlijke contactgegevens mochten publiceren en vroegen hen ook wat zij persoonlijk vonden van het burenoverleg. Naast 13 leden van de verschillende buurgemeenten en met verschillende achtergronden zijn er ook 3 vertegenwoordigers van BASF Antwerpen en de externe coördinator Marcel Van der Avert. Tijdens de voorbije 5 bijeenkomsten was er een gemiddelde aanwezigheid van 75 %. Overlegthema s Het voorbije jaar werden vier bijeenkomsten gehouden telkens op het einde van een kwartaal- waarbij thema s aan bod kwamen die mede werden aangegeven door de leden van het burenoverleg: veiligheid en beveiliging van de vestiging en van de omwonenden, voorstelling van de strategische partners van BASF Antwerpen en milieu-impact. De leden van BOB konden een bezoek brengen aan de waterzuiveringsinstallatie, de interventiedienst en hadden binnen het burenoverleg een gesprek met de rampenambtenaar en de communicatieverantwoordelijke van de stad Antwerpen. De leden van BOB werden ook actief betrokken bij de provinciale rampenoefening die in november 2006 werd gehouden. Ze konden deelnemen als bezoeker en deden dat ook met een stevige delegatie. Contactgegevens Heb je vragen over BASF Antwerpen, stel ze dan gerust aan een van de BOBleden uit je buurt. Zij kunnen jouw vraag of bezorgdheid overmaken op een van de driemaandelijkse bijeenkomsten of rechtstreeks als dat nodig mocht blijken. Vragen kunnen ook gesteld worden aan BASF Antwerpen via het internationaal gratis nummer (of BASFINFO voor wie over toetsen beschikt waarop ook letters vermeld staan, zoals op de standaard GSMtoestellen). Binnen de kantooruren kom je dan terecht bij de dienst Communicatie, buiten de kantooruren neemt de Interventiedienst de hoorn op en kan je je vraag doorgeven. Frans De Schutter is bereikbaar via tel of via FJA48@hotmail.com. Armin Van der Linden (Zandvliet) Armin Van der Linden is professioneel bestuurder van vennootschappen en vertegenwoordigt de sportwereld van de polderdorpen. Hij woont in Zandvliet (Walenhoek 100) en ziet het Burenoverleg als een manier om te proberen op een algemeen menselijke manier informatie te verstrekken aan soort- of lotgenoten via een deskundige presentatie of uitleg van onze partner BASF. Frans De Schutter (Stabroek) Frans De Schutter is nog actief als medewerker van Eandis, de elektriciteit-distributiemaatschappij en voorzitter van de Koninklijke Gansrijders Stabroek en voorzitter van de Verenigde Gansrijders van de Antwerpse Polder, zeg maar expert als het om de geschiedenis gaat van deze eeuwenoude folklore. Hij woont in Stabroek (Oud Broek 5 te 2940 Stabroek) en vindt het Burenoverleg een koppeling tussen inwoners en bedrijf en aanspreekpunt in beide richtingen. Armin is professioneel druk bezet en te bereiken via tel of a.vdlinden@enschede.be. Paul Cuelenaere (Woensdrecht) Paul Cuelenaere is proces ingenieur in de chemische industrie en gaf zichzelf spontaan op als lid van het Burenoverleg. Hij woont in Woensdrecht (Tuinstraat 6 NL-4634 VR Woensdrecht). Voor hem betekent het Burenoverleg BASF een goed georganiseerd platform waar open gediscussieerd wordt over veiligheid, milieu en welzijn. Door deze discussies wordt de bezorgdheid van de burgers deels weggenomen door een gedegen uitleg. Vanuit mijn vak vind ik het telkens interessant om te zien hoe andere chemische bedrijven omgaan met de burgers van de omliggende gebieden. Hij is te bereiken via tel of via cuelenaere@hotmail.com. 8

9 Rik Baeten (Zandvliet) Rik Baeten is preventie-arts en lid van de Huisartsenkring Antwerpen-Noord en kan zijn inbreng hebben vanuit de gezondheidszorg. Hij woont Zandweg 7 te Berendrecht en ziet in het Burenoverleg BASF een mogelijkheid om signalen uit de omgeving op te vangen en om op een constructieve manier naar oplossingen te zoeken die bijdragen tot een goed nabuurschap. Hij is te contacteren via hendrik.baeten@pandora.be. Dirk Rombouts (Berendrecht) Dirk Rombouts is professioneel actief als technische bediende bij een chemische onderneming in Antwerpen en actief lid van het Davidsfonds. Hij brengt het zicht mee vanuit de culturele sector. Voor hem is het Burenoverleg vooral informatief en wil hij begrijpen wat omgaat bij BASF. Hij woont in de Tongerlostraat 8 te Berendrecht. Hij is bereikbaar via tel Niels Jongenelen (Berendrecht) Niels Jongenelen is assistentwerfleider van beroep maar ook actief bij de Chiro-groep De Kievietjes te Zandvliet en de stem van de jeugdbewegingen. Voor hem is het Burenoverleg de plaats waar dorp en industrie contact hebben en hun inzichten zo goed mogelijk kunnen overbrengen. Hij is te bereiken via tel of via Kris Smet (Zandvliet) Kris Smet is pastoor van Zandvliet (Spaanse Molenstraat 39) en kan spreken als vertegenwoordiger van de levensbeschouwelijke strekkingen in de buurgemeenten. Als herder heeft hij niet alleen heel wat contacten in de buurdorpen maar is hij ook lid van verschillende verenigingen. Hij ziet het Burenoverleg als een overleg waar zowel de buren als BASF informatie kunnen uitwisselen met elkaar om zo in een goede verstandhouding samen te kunnen leven in deze polderbuurt. Guy Leys (Berendrecht) Guy Leys is woonachtig in Berendrecht (Steenhovenstraat 42-2) en leraar van beroep. Hij is lid van Natuurpunt Noord- Antwerpen en de stem van de natuurverenigingen. Voor hem is het Burenoverleg een platform waarop heel wat informatie wordt aangeboden en waarop vragen vanuit de omwonenden kunnen worden gesteld. Hij is te bereiken via tel of via j.i.prop@woensdrecht.nl. Jan Prop (Woensdrecht) Jan Prop is gemeente-ambtenaar in Woensdrecht en communicatie-adviseur van de gemeente. Hij is tevens een van de bezielende krachten achter de organisatie van de jaarlijkse wielercross Grote Prijs Adrie Van der Poel. Hij woont in de kern Hoogerheide (van Houtenstraat 9 NL-4631 BZ Hoogerheide). Voor hem is het Burenoverleg BASF belangrijk als tussenschakel voor de inwoners van de gemeente en de industriële buur BASF. Kris is bereikbaar via tel of via smet.kris@telenet.be. Wim Thoen (Rilland-Bath) Hij is bereikbaar via tel of via guy.leys@antwerpen.be. Paula Slooven (Zandvliet) Paula Slooven is gepensioneerd en lid van de Katholieke Arbeidersvrouwen (KAV). Ook de vrouwenbewegingen hebben op die manier een stem. Ze woont in Zandvliet (de Keysershoeve 90) en voor haar is het Burenoverleg een goed gebeuren om meer te weten over wat er gebeurt in en om het bedrijf. Ze is bereikbaar via tel Wim Thoen uit Rilland Bath (Arsenaalstraat 18) vlak over de Nederlandse grens en gelegen in het uiterste Noorden van de provincie Zeeland, is gepensioneerd ambtenaar en zeer begaan met wat er in de regio leeft en werkt. Voor hem is het Burenoverleg van BASF van wezenlijk belang voor het kritisch volgen van aspecten als veiligheid, milieu en groei van het bedrijf. Hij is te bereiken via tel of via wim.thoen@tele2.nl.

10 Interview Fixkes uit Stabroek: Wij amuseren ons gewoon op een podium Met het succes van de Stabroekse groep Fixkes en de daarbij horende drukke agenda van zanger/songwriter Sam Valkenborgh (31 jaar) en zijn broer drummer- Jan (24 jaar) is het een opgave om vader Herman en zijn zonen rond de tafel te krijgen voor een interview. Dan maar op een zonnige paaszondag: de kleinkinderen zijn net vertrokken, de paaseieren zijn geraapt en de rust is weerrgekeerd ten huize Valkenborgh. Maar de kleine oogjes zijn er nog. Fixkes traden gisterenavond op bij StuBruPuntUit in Gent, inclusief after-party uiteraard. We hoeven ze u ongetwijfeld niet meer voor te stellen. Hun Kvraagetaan werd in geen tijd een nummer één-hit en staat ondertussen al wekenlang aan de top. Met tien weken op nummer één braken ze begin mei zelfs een record in de Ultratop 50. Fixkes zijn van oorsprong polderjongens. Maar er is ook een band met BASF. De vader van Sam en Jan, Herman Valkenborgh, was jarenlang in dienst bij BASF Antwerpen en sinds enkele jaren bij SolVin, de joint venture van Solvay en BASF eveneens op het BASF-terrein. Tijdens hun studententijd hebben Sam en Jan ook enkele malen het BASF terrein verkend als jobstudent. Jan en Sam omarmd door een trotse vader Fans van het eerste uur Verhalen genoegt elke wijk ee zijn gazet, maar de beste van al is ons lisette, een fragment uit Ik zen van Stabroek. Fixkes halen duidelijk hun inspiratie uit de kleine dingen des levens, de dingen die we allemaal kennen maar die dikwijls ook heel ver weg zitten. Zelfrelativerende humor, grappig in het dialect maar toch ook rustig, zo omschrijft Sam het zelf. Het succes van de groep kan je dan ook vooral toeschrijven aan het herkenbare in hun liedjes. De groep is niet enkel populair bij generatiegenoten maar ook bij 14-jarige pubers en bij vijftigers, waaronder uiteraard Kathy Roelants vader Herman. Deze laatste geniet voluit van het succes van Fixkes. Naast een eervolle vermelding in Kvraagetaan - ons pa diejen oj nog haar maakt vader Valkenborgh ook zijn opwachting in de bijhorende clip van het nummer. Al voelde hij zich bij zijn eerste camera-ervaring nog wat onwennig en heeft het heel wat overtuigingskracht van zijn zonen vereist voor hij toehapte, toch was het volgens Herman een unieke ervaring. Over de vraag wie hun grootste fans zijn, hoeven Sam en Jan niet lang na te denken, Ons ma en pa, klinkt het dan ook in koor. Het eerste wat ons ma en pa doen op zaterdagochtend is kijken of Kvraagetaan nog op nummer één staat. Ook toen de clip uitkwam, werd jongerenzender Jim TV ineens de meest bekeken zender thuis, zegt Jan. Herman zelf voegt er nog aan toe dat hij in de auto constant zapt van de ene zender naar de andere op zoek naar de klanken van de nummer één hit. Waarop Sam verwonderd naar zijn vader kijkt: Meent ge da nu pa? Zijde gij dat nummer nu nog niet beu? Vrienden op het podium Naast Jan en Sam bestaat de groep nog uit vier vrienden van de broers. Zij werden door de zanger bijeengetrommeld in het najaar van 2005 en Fixkes was een feit. Zingen in het dialect was een bewuste keuze. Voor mij zou het heel gemaakt en geforceerd klinken, mocht ik in het Algemeen Nederlands zingen. En te meten aan het succes van de groep was het een schot in de roos. Hun eerste singel en voorlopig de enige die de groep uitbracht, werd direct tot Hotshot op Studio Brussel gebombardeerd. Radio 1 en Donna volgden en de rest van het verhaal is bekend. Omdat de groep niet te veel hooi op zijn vork wil nemen, werd er beslist om pas in augustus, na de drukte van de festivals, een volgende singel uit te brengen. In september/ oktober volgt de lancering van hun eerste full CD, die Fixkes in eigen beheer uitbrengt om de zaken zoveel mogelijk in eigen handen te houden. Journalist Voor geen enkel groepslid is Fixkes een full-time job. Sam bijvoorbeeld is naast zanger ook nog journalist bij Gazet Van Antwerpen. Hoewel hij sinds het enorme succes van Fixkes zijn werkweek als journalist tot vier dagen heeft teruggeschroefd, is het geen makkelijke combinatie. Maar je hoort hem niet klagen, hij geniet van elke seconde. Drummer Jan heeft reeds een diploma journalistiek op zak maar studeert verder aan het conservatorium. Kunt ge in de muziek uwe kost wel verdienen?, was de reactie van onze pa toen ik na mijn middelbare studies conservatorium wou doen. De onzekerheid van een beroep als muzikant maakte dat Jan eerst een zeker diploma moest behalen van zijn ouders voor hij zijn muziekstudies kon aanvatten. Het is een bewuste keuze om alsnog studies aan het conservatorium te beginnen, ondanks de leerschool bij Fixkes en talloze andere groepjes. Je leert er enorm veel bij waardoor je een betere muzikant wordt. Het feit dat de groep een hechte vriendenkliek is, vertaalt zich, naast de herkenbaarheid van de liedjes, in 10

11 vader Voor de meezingers de tekst van Kvraagetaan een tweede succesfactor. Wij amuseren ons op het podium en stralen dit ook op ons publiek af, klinkt het unaniem. Toch zijn Sam en Jan de meest nuchtere personen die je je kan voorstellen. Het succes is hen zeker niet naar het hoofd gestegen. Morgen kan het voorbij zijn, dus waarom zouden we naast onze schoenen gaan lopen, zo klinkt het. Makkik binnen makkik binnen om een lieke te beginnen Over de dinges die kik mij ammaal herinner Uit de goeien ouwen tijd Van rekenen en vlijt Een leven zonder zorgen ambitie of spijt Heelder dagen gaan sjotten Voor den donkere thuis Alleen maar wa ravotten En t school daar kwam niks van in huis Drei keer durven was doen Maskes plagen liefde vragen En al wa ge zegt da waarde zelf Me uw broek in den helft Het was zo simpel ammaal Zo simpel ammaal Zo simpel as ik vraag het aan Kvraagetaan Er was nog gene gsm gene vtm En niemand die hannibal of murdock wilde zen Rons honeymoon carolientje merlina met de parafix En voerdes was er niks We mochten niks mor dejen alles Urbanus was nen held Ons pa diejen oj nog haar En we telden al ons geld veur de kermis Showen in de boksauto s Outrun in plaats van onze commodore Er waren geen cd s geen mp3 s Alleen mor wa cassetjes En buurman wa doet u nu Veur ons allereerste tetjes Het was zo simpel ammaal Zo simpel ammaal Zo simpel as ik vraag het aan Kvraagetaan Derde couplet potteke potteke potteke vet De g ed al honderd was men eerste brevet t songfestival jeuj later naar bed the reflex fl-fl-fl-flex op ons tennisracket ja jongens we zagen het groot we wieren ammel profvoetballer of piloot en haten was nog geen nationale sport alleen misschient die koteletten op ons bord bivakpotsen sponsen broekses karbonaaien die knielappen die z aan ons broekskes wilden naaien betsaksaai bettemakemaai ik stop ermaa wa is men schaai het was zo simpel ammaal zo simpel ammaal zo simpel as ik vraag het aan kvraagetaan Ik zen van Stabroek De tekst van het nummer Ik zen van Stabroek brengt een haat-liefde relatie van de jongens aan het licht met het dorp waar ze zijn opgegroeid. Ik heb hier een onvergetelijke jeugd beleefd, maar Stabroek werd te klein voor mij, zegt Sam met veel overtuiging. Hij heeft dan ook met zijn echtgenote de anonimiteit van Borgerhout opgezocht. Stabroek, een afgesloten hoofdstuk dat Sam graag nog herbeleeft in zijn teksten. Jan verblijft op dit ogenbik nog onder moeders vleugels maar ziet zijn toekomst ook buiten Stabroek. Herman heeft naast twee zonen nog één dochter, Ann. De enige van het nageslacht die niets met muziek te maken heeft, toch niet rechtstreeks. Maar ook zij deelt mee in het succes van Fixkes, als graficus heeft Ann namelijk de hoes van hun single ontworpen. Jan, bewuste keuze voor het conservatorium. Het wordt al laat en de broers Valkenborgh hebben op deze paaszondag hun eerste vrije avond sinds lange tijd. Sinds de hype rond Fixkes schieten er niet veel vrije avonden meer over, de groep repeteert iedere Meent ge da nu pa? Zijde gij dat nummer nu nog niet beu? maandag, er zijn de vele optredens, de fanmail die moet beantwoord worden, interviews die gegeven moeten worden, afspraken die gemaakt moeten worden met hun agent enz. Dus nemen we maar snel afscheid Sam, het gezicht van Fixkes want morgenavond is het weer repeteren geblazen. Een lijst van optredens kan je terugvinden op de website van de groep: Foto 1: Jan en Sam omarmd door een trotse 11

12 Om in te kleuren Chemie spelenderwijs Thuislabo Thuislabo Veiligheidsinstructies Lees voor je begint de proef goed door Werk voorzichtig, vraag eventueel de hulp van je ouders! Zorg ervoor dat je geen stoffen in je ogen of je mond krijgt Mocht dit toch gebeuren, spoel dan af met water Was steeds je handen na de proef Bekijk ook onze website: 12 Wat heb je nodig? rode kool pan water zeef kan glas afwasmiddel Wat doe je? Doe enkele stukjes rode kool en wat water in een pan Laat dit 10 minuten koken Giet het sap af met behulp van een zeef in een kan Doe wat rode koolsap in een glas, doe er vervolgens wat water bij Voeg hier 1 druppel afwasmiddel bij Je kan deze proef herhalen en in plaats van afwasmiddel vb. zout, suiker, citroen of limonade bij voegen. Wat gebeurt er? Sommige kleurstoffen, zoals de kleurstof in rode kool sap, kunnen in meerdere kleuren voorkomen. De eigenlijke kleur is paars/blauw maar in een zure vloeistof kleurt deze rood. Rodekoolsap verandert van kleur in een zure en basische oplossing (basisch is het tegenovergesteld van zuur). In een basische vloeistof wordt de kleurstof in rode kool groen/blauw, deze kleurstoffen noemen we indicatoren. Je vindt deze indicatoren vaak terug op een strookje papier. Met zo'n strookje kan je zien hoe zuur of basisch een vloeistof is.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Op een bepaald moment moet je accepteren, dat je niet alles meer zelf kunt.

Op een bepaald moment moet je accepteren, dat je niet alles meer zelf kunt. Het mooiste van mijn beroep GEVEN VAN LIEFDE ÉN ZORG één druk op de knop PERSOONLIJK ALARM Lekker makkelijk! MAALTIJDSERVICE Op een bepaald moment moet je accepteren, dat je niet alles meer zelf kunt.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN

VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN http://www.edusom.nl Thema In en om het huis VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN Lesbrief 26. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 22, 23, 24 en 25. Veel succes! Deze les is ontwikkeld

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Tevredenheid bij bezoekers van infokantoren

Tevredenheid bij bezoekers van infokantoren Tevredenheid bij bezoekers van infokantoren Regionale infokantoren algemene resultaten Onderzoek uitgevoerd door Guidea in samenwerking met Toerisme Vlaanderen 1 Doelstellingen en Methodologie 3 1 Achtergrond

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

De viool en de gitaar en de dwarsfluit.

De viool en de gitaar en de dwarsfluit. De viool en de gitaar en de dwarsfluit. Er was is een vrouw die had een familie. De familie heette de viool. Ze had 2 baby violen en 2 zussen en 1 moeder en vader.,maar toen ze bij ons kwamen was pa niet

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

De leerlingen van Jezus zijn in afwachting. Ze voelen het.. er staat iets volkomen nieuws te gebeuren. Het is immers Jezus die spreekt over zijn vertrek bij hen. Voorgoed of is er nog wel een toekomst

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 2)

Luisteren: muziek (B1 nr. 2) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 4)

Luisteren: muziek (B1 nr. 4) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

De proefjeskist. Wat moet er voor de les gebeuren:

De proefjeskist. Wat moet er voor de les gebeuren: De proefjeskist De proefjeskist is een kist waarin alle benodigdheden zitten om zes scheikundige/biologische proefjes te doen. De proefjes worden door groepjes in circuit vorm uitgevoerd. De kist is bedoeld

Nadere informatie

Luisteren: muziek (A2 nr. 3)

Luisteren: muziek (A2 nr. 3) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Op de volgende pagina volgen wat foto s

Op de volgende pagina volgen wat foto s Wat is een IT biografie?: In een IT biografie beschrijf je alles wat je kan op het gebied van IT en wat je nog wilt leren op het gebied van IT. Je leert de persoon kennen (mij) op het gebied van IT. In

Nadere informatie

Interview 3FM Collin Eisema 20150918.txt Transcript interview Collin Eisema voor 3FM met Harm den Besten.

Interview 3FM Collin Eisema 20150918.txt Transcript interview Collin Eisema voor 3FM met Harm den Besten. Transcript interview Collin Eisema voor 3FM met Harm den Besten. Gemaakt door: Richard van Royen, info@letterval.nl HARM DEN BESTEN (PRESENTATOR): Aankomende zaterdag wordt er wereldwijd aandacht gevraagd

Nadere informatie

taal portfolio Taalportfolio 9+

taal portfolio Taalportfolio 9+ taal portfolio Taalportfolio 9+ Inhoud bladzijde 3 bladzijde 4 bladzijde 5 bladzijde 8 bladzijde 11 bladzijde 12 bladzijde 13 Jouw naam en school Welke taal of dialect spreek je met wie Wat kun je in de

Nadere informatie

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Dit portret gaat over H., een vrouw die met een evoluerende spierziekte nog lang voor de klas heeft gestaan in het lager

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

15. eten moet je toch

15. eten moet je toch GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief

Nadere informatie

zomer Vakantie zomer

zomer Vakantie zomer NieuwsBrief nr.3, 2011 Naar Binnen Beste lezer, Het is weer tijd voor de zomer. In het midden van Nederland is afgelopen week de zomervakantie begonnen. De kinderen hebben zes weken geen school. Zes weken

Nadere informatie

9 Communicatie-tools. voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie

9 Communicatie-tools. voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie 9 Communicatie-tools voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie Maar één persoon Je hebt maar een persoon nodig om nieuwe ervaringen te introduceren VOORWOORD Geen enkel

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Nummer 1! Collector s item!

Nummer 1! Collector s item! Nummer 1! Collector s item! Wie is wie op planeet K! Dat ben ik, K! Woohoo! Mijn maatje BV #1 Vince BV #2 Tom BV #2 gedeelde plaats! Maddie Todd Heeft het allemaal & nog veel meer! Haha! Hier is je ergste

Nadere informatie

Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken. coaching en energetische therapie. www.pranakompas.nl

Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken. coaching en energetische therapie. www.pranakompas.nl Nieuwsbrief 2015-3: Een nieuw jaar nieuwe kansen en 9 tips die je helpen je doelen te bereiken coaching en energetische therapie www.pranakompas.nl Een nieuw jaar nieuwe kansen! 9 Tips die je helpen je

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Ik heb geen zin om op te staan

Ik heb geen zin om op te staan Liedteksten De avonturen van mijnheer Kommer en mijnheer Kwel Voorbereiding in de klas: meezingen refrein Het Dorp Het is weer tijd om op te staan Maar ik heb geen zin Hij heeft geen zin Om naar m n school

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

INTRO LOES THIERRY MARK

INTRO LOES THIERRY MARK INZICHTEN INTRO In dit document staan acht inzichten die de resultaten zijn van het onderzoek dat drie studenten van de Hogeschool Utrecht hebben gedaan naar de leden van WattsNext. De inzichten zijn

Nadere informatie

Nieuwsflits juli 2014

Nieuwsflits juli 2014 Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze

Nadere informatie

Almelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz.

Almelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz. Almelo, 8 juli 2015 Onderwerp: Moeilijk verhuizen! Beste heer/mevrouw Ik ben (...) Ik ben 14 jaar oud. Ik woon met mijn ouders en mijn 2 kleine broertjes in azc Almelo. In deze vakantie moeten er ongeveer

Nadere informatie

Uitzicht op de heuvels 10 km van Kabaya Uitzicht op de heuvels ten noorden van Kabaya. Ongeveer 7 km van het dorp.

Uitzicht op de heuvels 10 km van Kabaya Uitzicht op de heuvels ten noorden van Kabaya. Ongeveer 7 km van het dorp. Verblijf van Tautvydas Rindzevicius in Kabaya/RWANDA in het kader van het bezoek aan wezen en kwetsbare kinderen gesponsord door de Jyambere stichting. Inleiding Tijdens de periode van juli-augustus 2015,

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B2 nr. 1)

Luisteren: muziek (B2 nr. 1) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander.

Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. HHKalender DEF_2 ct.indd 1 Romantiek in een liefdesbrief 01-06-15 21:37 ROMANTIEK in een liefdesbrief Schrijf een liefdesbrief aan je geliefde. Verwerk

Nadere informatie

Interview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht

Interview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht 1 Interview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht Betty: Ik ben Betty Cerda de Palou. Ik woon in Maastricht al 32 jaar. Ik ben 63 jaar. Ik ben arts, maar

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Ze moet wel twee keer zo veel eten als Anne, en altijd weer die pillen vooraf.

Ze moet wel twee keer zo veel eten als Anne, en altijd weer die pillen vooraf. 1. Susan Susan ligt op een bed in haar tuinhuisje. De twee deuren van het huisje staan wijd open, zodat er frisse lucht naar binnen komt. Vanuit haar bed kan Susan precies tussen de struiken door de achterdeur

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Voorbeeldig onderwijs

Voorbeeldig onderwijs m a r i a va n de r hoe v e n Voorbeeldig onderwijs In de politieke arena wordt gedebatteerd over de vraag of het goed gaat met het Nederlandse onderwijs. Getuige het recente Oesorapport zijn we op onderdelen

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

De middelbare school. Succes met het kiezen van je school na groep blauw. Boub. De zes kinderen.

De middelbare school. Succes met het kiezen van je school na groep blauw. Boub. De zes kinderen. De zes kinderen. Het eerste knd houdt van sport. Daarom is hij niet kort. Het tweede kind houdt van muziek. Daarom wordt hij nooit ziek. Het derde kind houdt van slapen. En ligt altijd te gapen. Het vierde

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Interview met DJ Kit T

Interview met DJ Kit T Interview met DJ Kit T Ik denk dat heel veel mensen nieuwsgierig zijn naar wie Kit-T nu precies is. Kun je ons wat over jezelf vertellen? Mijn naam is Kitty Nendels, geboren in Kerkdriel en opgegroeid

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014 Even voorstellen: Mijn naam is Marcel van Leeuwen, ben van oorsprong hovenier, en tuincentrum deskundige. Sinds eind jaren negentig ontwerp en publiceer ik ook websites. Nadat ik ben overgestapt naar Wordpress

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Goede buren Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Voorganger: ds. Joke van der Neut Organist: Alex Hommel Orgelspel Welkom door ouderling van dienst Jan

Nadere informatie

VMBO-T / Nederlands / 2011 / tijdvak 1

VMBO-T / Nederlands / 2011 / tijdvak 1 VMBO-T / Nederlands / 2011 / tijdvak 1 Voorbeeld van een brief: Eigen naam Adres Postcode en plaats Naam geadresseerde Adres Postcode en plaats Geachte heer De Vries, Plaats, Datum Mijn naam is Mike Louwman,

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

1. Nooit in orde! Wat moeten wij met u nu aanvangen? Wat moeten wij met u nu doen? Gade gij nu nooit eens luisteren? Ge zijt echt niet te doen!

1. Nooit in orde! Wat moeten wij met u nu aanvangen? Wat moeten wij met u nu doen? Gade gij nu nooit eens luisteren? Ge zijt echt niet te doen! 1. Nooit in orde! Wat moeten wij met u nu aanvangen? Wat moeten wij met u nu doen? Gade gij nu nooit eens luisteren? Ge zijt echt niet te doen! Ge zijt nooit in orde! Ge zijt altijd te laat! Ge zijt nooit

Nadere informatie

Altijd iemand dichtbij

Altijd iemand dichtbij Altijd iemand dichtbij UES030_brochureA5_06.indd 1 27/10/15 17:41 UES030_brochureA5_06.indd 2 27/10/15 17:41 Het mooiste cadeau: altijd iemand dichtbij. Het is voor veel mensen erg herkenbaar: uw ouders,

Nadere informatie

Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014

Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014 Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014 Verwachting en aanbeveling Heeft de bijeenkomst aan jouw verwachting voldaan? Toelichting: Erg goede sprekers, zoals gebruikelijk.

Nadere informatie

INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD. Aan de ouders van groep 1 en 2

INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD. Aan de ouders van groep 1 en 2 Aan de ouders van groep 1 en 2 INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD De eerste weken van het nieuwe jaar zijn al weer voorbij. We hebben met de kinderen gewerkt over de kalender. Hoe ziet

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

Verslag onderzoek Wat Werkt - deel 3

Verslag onderzoek Wat Werkt - deel 3 Verslag onderzoek Wat Werkt - deel 3 ideeën van familie en bekenden bij het geven van steun Ervaringen en ideeën van familie en bekenden bij het geven van steun Jos de Kimpe Carlijn Nieuwenhuis FEBRUARI

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Eerste week vd advent

Eerste week vd advent Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond

Nadere informatie

Schoolkrant april groep 5 en 6 Pius X school

Schoolkrant april groep 5 en 6 Pius X school 1 Film strip groep 4, 5, 6 Op donderdag 17 april om 19:00 worden de film strips van groep 4, 5, 6 vertoond. De kinderen van 4, 5,6 zijn in 5 mixgroepen verdeeld. En we hopen dat u de filmpjes heel erg

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Marieke Anthonisse 2011 www.efficiencyfactor.nl https://twitter.com/trainencoachen

geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Marieke Anthonisse 2011 www.efficiencyfactor.nl https://twitter.com/trainencoachen 27 geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Inhoudsopgave Time Management 3 Email Management 3 Werkplekorganisatie 3 Gewoontevorming 4 Teambuilding 4 Gezinnen met kinderen 5 Administratie en Financiën

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Coöperatief Vergaderen

Coöperatief Vergaderen Coöperatief Vergaderen Een complete aanpak voor actief vergaderen met betrokken deelnemers Dr. Spencer Kagan Met Betty de Jaeger en Dook Kopmels Inhoud Hoe dit boek tot stand kwam 4 Voorwoord 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht...

Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht... Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Tijd (duur)... 2 Locatie... 2 Materiaal...

Nadere informatie

Euh, geweldig eigenlijk. Superversie! Maar ik stel hier de vragen. Je wordt

Euh, geweldig eigenlijk. Superversie! Maar ik stel hier de vragen. Je wordt Elvis Perkins wanneer zijn In Dearland uitkwam, haatte ik hem voor het maken van zo n geweldige plaat. Binnenkort komt zijn Doomsday EP uit en die belooft wederom veel goeds. Ook live stelde hij niet teleur:

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

Neem nu even tijd om de Heilige Geest te vragen je te helpen bij deze studie en inzicht te geven in zowel het Woord als in je eigen leven.

Neem nu even tijd om de Heilige Geest te vragen je te helpen bij deze studie en inzicht te geven in zowel het Woord als in je eigen leven. Doel B: Relatie met Jezus de Koning : studenten ontwikkelen zich, vanuit een persoonlijke overtuiging, als leerling, vertrouweling en toegewijde volgeling van Jezus op elk terrein van hun leven. Doel van

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie