Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken. Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen)

Transcriptie

1 Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen)

2 In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That mark our place; and in the sky The larks, still bravely singing, fly Scarce heard amid the guns below. We are the Dead. Short days ago We lived, felt dawn, saw sunset glow, Loved, and were loved, and now we lie In Flanders fields. Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw The torch; be yours to hold it high. If ye break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow In Flanders fields

3 Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw The torch; be yours to hold it high. If ye break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow In Flanders fields Essex Farm mei 1915

4 Kanaaldijk Bij Essex Farm 2004 & 1924

5 Essex Farm 26 april 1915 & vandaag

6

7 Dikkebus, begin november 1914

8 Marcel Pasdeloup en Michel Achard, beiden begraven in Dikkebus, huidige begraafplaats:resp. onbekend en in Artois.

9

10 Dikkebus, 1916 & vandaag Geschiedenis vasthouden of verliezen: Britse graven zijn gebleven, Franse graven zijn verdwenen

11 «si vis pacem, para bellum.» Deutsche Waffen und Munitionsfabriken «si vis vitam, para mortem.» Sigmund Freud S.Freud: Zeitgemässes über Krieg und Tod, 1915.

12 Railway Dugouts Burial Ground, 1915,1918 & vandaag: geschiedenis vasthouden

13 Reninghelst NMC 1919 & vandaag geschiedenis vasthouden

14 Franse herdenking: de geschiedenis reconstrueren

15 Geschiedenis verliezen, verdwenen Duitse begraafplaats in Bikschote

16 Verloren of Vermist? Concept van het Missing Memorial (1917) Menin Gate Memorial to the Missing (bijna namen) 24 juli 1927 & vandaag

17 Last Post 1928 & vandaag Niet-materieel erfgoed

18 Verloren of Vermist? Één voor allen... Concept van de onbekende soldaat Wapenstilstand 1920 Paris - London

19 Regionaal monument: Bretons

20 Regionaal Monument Vlaams

21 Private herdenking Persoonlijke objecten: Odon Van Pevenae(y)ge

22 Persoonlijke objecten: Karel Lauwers... De Afwezigen Aanwezig maken...

23

24 De Vermisten herdenken Greg Nottle & William Turner, Ploegsteert, Kerstdag 1914 De foto stond 90 jaar lang in een zilveren lijstje op de schoorsteenmantel But, can this be a picture of the famous Christmas Truce? They are wearing the same uniform!

25 zijn medailles dragen

26 een privaat/publiek monument oprichten Armand Van Eecke, Miniatuur van het standbeeld dat werd opgericht waar hij viel Schenking aan het museum

27 Het ultieme privaat/publieke monument : Käthe KOLLWITZ

28 Vladslo Soldatenfriedhof Praetbos, Trauernde Eltern (1930)

29 Herdenken, evolutie in de tijd 1ste generatie : privaat vs officieel (tijdelijke alliantie) 2de generatie : verleden vs heden (de oorlog opruimen voor economische doeleinden vs: de oorlog als erfgoed) autoweg Geruimde bunker 2009 Boezinge bedrijvenzone

30 3de generatie: bewoner vs bezoeker Het Brugge syndroom : bewoner vs toerist Fuck the War : gêne tgo bezoeker => onwetendheid vs specialisme = > opruimen van de tijdelijke alliantie, of die herbevestigen? => transcenderen van het nationale en het officiële

31 tussen monument en politiek 1972 protest tegen Britse troepen in Noord-Ierland

32 Een streek een stem geven, 1978 elfnovembergroep

33 Transcenderen van nationale en officiële connotaties. De verhalen van de gewone mensen deden dit altijd al Altijd iemands vader Altijd iemands kind

34 Een streek een stem geven, Vredesconcerten Passendale

35 2002 concert op Tyne Cot Cemetery, 4500 toeschouwers.

36 Tyne Cot 2010: WW1 re enactment

37 Het (oorlogs)landschap houdt alle materiële en immateriële getuigen van deze uitdagingen en conflicten vast. => betekenissen => zingeving Het (oorlogs)landschap is een antropologisch landschap, dat menselijk gedrag laat aflezen, omdat het historische, economische en culturele waarden bewaart.

38 Het antropologische landschap verbindt de materiële en immateriële cultuur van de oorlog en zijn herdenking Materiële cultuur : objecten, militair en civiel Elementen in het landschap : begraafplaatsen, monumenten, relicten, sites op voormalige slagvelden, militaire installaties, boven- en ondergronds, de grote en kleine kenmerken van het landschap zelf (water, hoogtes, beken, wegen, houtkanten,kasteelparken, boerderijen) immateriële cultuur : Getuigenissen, verhalen, orale geschiedenis, hoge en lage cultuur, literatuur, muziek, plastische kunst... Inclusiviteit: alle slachtoffers (van nationaal naar transnationaal en intercultuur (van Eurocentrisch naar kosmopolitisch), van militair naar humanistisch

39 Sinds 2006: het oorlogslandschap als focus van de interpretatie

40 Sinds 2008 de oorlogservaring in wereldwijd perspectief Mens - Cultuur - Oorlog 5 continenten in Vlaanderen

41 Het antropologische landschap: ontmoetingsplaats met de geschiedenis en hoe we ermee in het reine kunnen komen. Bijvoorbeeld: de familie van Victor Spencer... Dickebusch Huts Cemetery, Anzac Day 2007 Waka-huia van Pte Victor Spencer

42 Vanaf 2011 De Namenlijst (samen met Gone West) De inclusieve benadering van alle slachtoffers Inspiratie voor de herdenking