november 2014 Informatiekaart Cliëntondersteuning ouderen TransitieBureau Wmo
|
|
- Pepijn Hendrickx
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 november 2014 Informatiekaart Cliëntondersteuning ouderen TransitieBureau Wmo
2 Waarom deze informatiekaart? Het bieden van cliëntondersteuning aan oudere inwoners is niet nieuw voor gemeenten. Zowel professionals als vrijwilligers bieden ondersteuning aan ouderen bij het maken van keuzes voor passende ondersteuning en zorg. De Wmo 2015 stelt echter nieuwe eisen aan de cliëntondersteuning: het moet levensbreed, onafhankelijk en in het belang van de cliënt zijn (zie Handreiking Cliëntondersteuning). Door deze nieuwe eisen is het noodzakelijk voor gemeenten om de huidige cliëntondersteuning onder de loep te nemen. Het uitgangspunt is daarbij dat cliëntondersteuning er is voor alle inwoners en zich niet op specifieke doelgroepen richt. Dit betekent echter niet dat er in gemeenten maar één universele vorm van cliëntondersteuning is, want niet elke vorm van cliëntondersteuning past even goed bij elke inwoner. Bij het bieden van cliëntondersteuning aan oudere inwoners blijken bijvoorbeeld een aantal uitgangspunten en handvatten van belang. Deze informatiekaart biedt handvatten, inspiratie en uitgangspunten voor cliëntondersteuning voor oudere inwoners, die onderdeel kunnen zijn van de algemene lokale infrastructuur voor cliëntondersteuning. Wat is cliëntondersteuning? De definitie van cliëntondersteuning in de nieuwe Wmo is onafhankelijke ondersteuning met informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening. Er bestaan vele verschillende vormen van cliëntondersteuning. Je kunt cliëntondersteuning grofweg opdelen in een laagdrempelig en preventief deel: informatie en advies geven. En daarnaast is er ondersteuning bij complexe, intensieve en meervoudige problematiek. Bovendien kun je een onderscheid maken tussen informele cliëntondersteuning (door een vrijwilliger of iemand uit het persoonlijke netwerk van de cliënt) en formele cliëntondersteuning (door beroepskrachten). De gemeente is wettelijk verplicht cliëntondersteuning beschikbaar te stellen. Als er sprake is van een Wlz- indicatie, dan is de zorgverzekeraar/ Wlz-uitvoerder verantwoordelijk voor het beschikbaar stellen van cliëntondersteuning. Niet alle inwoners hebben de kennis, vaardigheden en energie om zelf hun weg te vinden in het aanbod van dienstverlening. Een groot deel van de mensen met behoefte aan cliëntondersteuning zijn mensen die zich in de latere fases van het leven bevinden en met een afnemende gezondheid (op sociaal, fysiek en/ of psychisch vlak) te maken hebben. We noemen hen in deze publicatie kwetsbare ouderen (Van Campen, 2011). In de ondersteuning en zorg voor ouderen die kwetsbaar zijn, verandert de komende tijd veel. Een van de belangrijkste veranderingen is dat zij langer thuis zullen blijven wonen, ook als hun gezondheid verslechtert. Daardoor zal een toenemend aantal ouderen, met bovendien een steeds complexere problematiek, een beroep doen op cliëntondersteuning. Kenmerken van kwetsbare ouderen Nederland telt momenteel ongeveer 2,5 miljoen 65-plussers, een zesde van de bevolking. In 2030 is ongeveer een kwart van de Nederlanders 65-plusser (4,1 miljoen mensen). Het SCP heeft becijferd dat een kwart van de zelfstandig wonende 65-plussers kwetsbaar is. Vrouwen, verweduwden en mensen met een lage opleiding zijn vaker blijvend kwetsbaar dan anderen. Van de kwetsbare ouderen is circa 70 procent fysiek kwetsbaar, en circa 60 procent psychisch of sociaal kwetsbaar (Van Campen, 2011). Vooral na het 75ste levensjaar neemt de kwetsbaarheid van oudere inwoners toe. Van de 75-plussers heeft 58% een chronische ziekte en 32% twee of meer chronische ziekten. Door de complexe gezondheidssituatie van veel ouderen hebben zij vaak te maken met verschillende hulp- en zorgverleners, zoals de huisarts, ouderenadviseur, wijkverpleegkundige, verschillende artsen en informele hulpverleners zoals vrijwilligers en mantelzorgers. Ouder worden is niet alleen kommer en kwel, we blijven vaak tot op hoge leeftijd vitaal en zijn dan rijk aan levenservaring. Tegelijkertijd neemt met het ouder worden de lichamelijke gezondheid af, wordt het sociale netwerk vaak kleiner, kan de partner wegvallen, en kunnen ook psychische problemen en cognitieve beperkingen ontstaan. Het geheugen gaat bijvoorbeeld minder goed functioneren, het denken gaat minder snel, en het wordt moeilijker een paar dingen tegelijk te doen (Van Campen, 2011). Door deze afname van de gezondheid kunnen mensen vereenzamen, angstig worden en depressieve gevoelens ontwikkelen. Bovendien bevinden ouderen zich in de laatste levensfase, en komt het einde van het leven in zicht. Zeker voor zeer kwetsbare ouderen spelen vaak complexe vragen rondom het levenseinde en kwaliteit van leven, en moeten lastige keuzes gemaakt worden over wat passende ondersteuning en zorg is. Diversiteit onder ouderen De groep ouderen is net zo divers als de groep jongeren of mensen van middelbare leeftijd. Dat geldt voor zowel de financiële draagkracht, het opleidingsniveau, de levensstijl als de culturele achtergrond. Binnen de groep ouderen zal de komende tijd het aantal oudere migranten ruim verdubbelen, van in 2010 naar in 2025 (CBS StatLine 2011). Bovendien blijken oudere migranten vaker dan autochtone ouderen, last te hebben van meerdere chronische aandoeningen. Deze groep zal soms op een specifieke manier ondersteund moeten worden, bijvoorbeeld omdat ondersteuning en zorg vaak meer binnen de familie vorm gegeven worden. 2 Informatiekaart Clientondersteuning ouderen
3 Wat zijn de belangrijkste veranderingen? De nieuwe eisen in de Wmo 2015 over cliëntondersteuning (zie Handreiking Cliëntondersteuning), in combinatie met de vermaatschappelijking van ondersteuning en zorg, leiden tot de onderstaande specifieke aandachtspunten voor de cliëntondersteuning aan ouderen. 1. Cliëntondersteuning is beschikbaar voor iedere inwoner, is onafhankelijk en zo geregeld dat de cliënt dit ervaart als echt in zijn belang. De onafhankelijk van cliëntondersteuning roept momenteel discussie op. De persoon die het keukentafelgesprek voert (het onderzoek doet), kan bijvoorbeeld tegelijkertijd ook als cliëntondersteuner optreden. Dat kan efficiënt zijn, maar de onafhankelijkheid van de cliëntondersteuning moet dan wel gewaarborgd zijn. De algemene stelregel om te bepalen of ondersteuning onafhankelijk is, is dat de cliëntondersteuner niet dezelfde persoon mag zijn die beslist over het toewijzen van een maatwerkvoorziening. Voor gemeenten wordt een zelftest ontwikkeld, waarmee zij kunnen beoordelen of de cliëntondersteuning in de gemeente onafhankelijk is volgens de regels van de nieuwe Wmo. Deze test is medio december 2014 beschikbaar. 2. Cliëntondersteuning is levensbreed, dat wil zeggen niet alleen gericht op zorg en ondersteuning, maar ook op preventie, educatie, participatie, welzijn, wonen en inkomen. Deze integrale benadering past bij het langer leven en langer zelfstandig wonen. Kwaliteit van leven hangt immers niet alleen af van zorg of ondersteuning, maar ook van bijvoorbeeld een woning waar een oudere zich veilig en geborgen kan voelen, sociale relaties en een prettige woonomgeving en betekenisvolle activiteiten die zin en inhoud geven aan het leven. 3. De cliënt dient geïnformeerd te worden over de mogelijkheid kosteloos cliëntondersteuning te krijgen. De verplichting om voor het keukentafelgesprek (onderzoek) mensen op de mogelijkheid van cliëntondersteuning te wijzen kun je als gemeente op verschillende manieren vormgeven. Bijvoorbeeld door het verspreiden van een folder. Het is dan wel van belang dat de informatie toegankelijk is voor alle ouderen, en bijvoorbeeld in een goed leesbaar lettertype en lettergrootte is gedrukt, niet alleen digitaal beschikbaar is, geen jargon bevat, en aansluit bij het dagelijkse leven van oudere mensen. En denk ook aan het geven, of faciliteren, van voorlichting op ontmoetingsplekken van ouderen. Dit werkt bijvoorbeeld goed om oudere migranten te bereiken. Voortbouwen en vernieuwen Door de grote diversiteit aan vormen van cliëntondersteuning, zijn deze niet altijd allemaal in beeld bij gemeenten. De eerste stap bij het herinrichten van cliëntondersteuning is dan ook het in beeld brengen van de beschikbare vormen van cliëntondersteuning in de gemeente. Welke organisaties bieden bijvoorbeeld informatie en advies over ondersteuning en zorg? En welke vormen van cliëntondersteuning bieden vrijwilligersorganisaties en ouderenorganisaties? De volgende stap is om bestaande vormen van cliëntondersteuning tegen het licht te houden. Wat is er bekend over hoe succesvol deze zijn? Is er overlap in wat de verschillende cliëntondersteuners doen? Hoe past de bestaande cliëntondersteuning binnen de nieuwe eisen van de Wmo 2015? En hoe goed sluiten de verschillende vormen van ondersteuning op elkaar aan? Kortom, wat dient behouden te worden, en waar is vernieuwing nodig? Aanbevelingen en tips Bij het lokaal herinrichten van cliëntondersteuning kan gebruikt gemaakt worden van een aantal aanbevelingen en aandachtspunten: Bij de transformatie in ondersteuning en zorg past dat je kijkt of diensten ook vanuit informele verbanden georganiseerd kunnen worden. Dat geldt ook voor cliëntondersteuning. Bijvoorbeeld vanuit het eigen netwerk of door vrijwilligers. Ouderenbonden leiden bijvoorbeeld Vrijwillige Ouderenadviseurs op als informele cliëntondersteuners (zie kader met voorbeelden). Informele cliëntondersteuning is overigens niet beter dan formele, of andersom. Niet alleen beroepsmatige cliëntondersteuning dient onafhankelijk te zijn, dat geldt ook voor informele cliëntondersteuning. Dit kunnen gemeenten bijvoorbeeld mogelijk maken door deskundigheidsbevordering van vrijwillige cliëntondersteuners te organiseren of financieren. Cliëntondersteuning die werkelijk levensbreed (integraal) is ingestoken houdt in dat naast zorg en ondersteuning, de andere levensgebieden net zo belangrijk zijn. Door aandacht te besteden aan vragen rondom participatie, zingeving, het sociale netwerk en wonen, voorkom je vereenzaming, gezondheidsverlies, overbelasting, en uiteindelijk zwaardere zorg- en ondersteuningsvragen. Levensbreed betekent ook dat goede zorg en ondersteuning voor de cliënt centraal staat, en dat zo veel mogelijk over de financiële en wettelijke schotten in de hulpen dienstverlening wordt gewerkt. Dit vraagt, afhankelijk van de complexiteit van de situatie, echter wel om specifieke deskundigheid van cliëntondersteuners op de verschillende domeinen. Bij een complexe gezondheidssituatie met meerdere chronische aandoeningen, vraagt het bieden van cliëntondersteuning veel vaardigheden, bijvoorbeeld over netwerkondersteuning en zelfregieversterkend werken. En ook over hoe de verschillende betrokken hulp- en zorgverleners zoals de huisarts, de wijkverpleegkundige, medewerkers in het ziekenhuis en vrijwilligers hun activiteiten goed op elkaar af kunnen stemmen. Daarbij is 3 Informatiekaart Clientondersteuning ouderen
4 het van belang dat cliëntondersteuners goede contacten hebben met hulp- en zorgverleners en hun werkwijze goed kennen. Cliëntondersteuners die over deze vaardigheden beschikken kunnen daarmee niet alleen de cliënt maar ook de mantelzorgers ontlasten. Doordat ouderen langer thuis blijven wonen, zal het beroep op mantelzorgers toenemen. In de cliëntondersteuning dient daarom altijd zo veel mogelijk de mantelzorger betrokken te zijn, zeker bij het onderzoek ( keukentafelgesprek ). Mantelzorgers van kwetsbare ouderen zijn zelf ook vaak ouder en kunnen dus zelf ook te maken hebben met gezondheidsbeperkingen. Zij kunnen ook zelf een beroep doen op cliënt ondersteuning. Cliëntondersteuners kunnen voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken, of dat er ontspoorde situaties ontstaan. Het geven van informatie en voorlichting kan daarbij al helpen. Vrijwillige ouderenadviseurs en beroepskrachten Vrijwillige ouderenadviseurs (VOA) zijn getrainde oudere vrijwilligers die andere oudere mensen helpen om lokaal de weg te vinden bij een hulpvraag. Een belangrijke meerwaarde van vrijwillige ouderenadvisering is dat ouderen de ondersteuning als laagdrempelig en vertrouwd ervaren, doordat zij door leeftijdsgenoten belangeloos worden geholpen. Deze vorm van cliëntondersteuning sluit kortom goed aan bij de leefwereld van ouderen. Verschillende ouderenbonden bieden vrijwillige ouderenadvisering aan, waaronder KBO en PCOB (zie: Naast vrijwillige ouderenadvisering kennen gemeenten ook organisaties met beroepskrachten die cliëntondersteuning aan oudere inwoners bieden, zoals MEE-organisaties en welzijnsorganisaties. Zo gaat cliëntondersteuning in Waalwijk In Waalwijk werkt MEE samen met vrijwillige ouderenadviseurs. Oudere inwoners met een vraag om ondersteuning komen in beeld bij MEE via een frontoffice, bijvoorbeeld het wijkpunt. De MEE-medewerker beoordeelt vervolgens hoe zwaar de vraag is en of deze past bij een vrijwillige ouderenadviseur. Is de vraag niet te complex dan koppelt een coördinator, die in dienst is van de gemeente, de oudere aan de vrijwillige ouderenadviseur. Deze ouderenadviseur kan altijd terugvallen op de cliëntondersteuner van MEE als de eenvoudige, vaak enkelvoudige, vraag toch complexer blijkt dan gedacht. Als er sprake is van een complexe ondersteuningsvraag dan verleent een cliëntondersteuner van MEE de ondersteuning. Dit is bijvoorbeeld het geval bij oudere mensen met een beperking als gevolg van een ziekte, bijvoorbeeld niet-aangeboren hersenletsel als gevolg van een beroerte. MEE ondersteunt dan de cliënt en mantelzorgers bij het vinden van een gezonde balans (zie: Hollands Kroon In de gemeente Hollands Kroon (Noord-Holland) staan vrijwillige ouderenadviseurs in direct contact met de sociale wijkteams die hier per regio werken. In totaal zijn er twintig vrijwillige ouderenadviseurs opgeleid, die ieder in één van de vier regio s werken. In elk wijkteams komt een beroeps ouderenadviseur (BOA) die de hulpvragen verzamelt, en passende vragen vervolgens uitzet onder de vrijwillige ouderenadviseurs. De BOA neemt zelf de complexe zaken op zich, en is achterwacht voor de vrijwillige adviseurs, zodat zij veilig en vertrouwd hun werk kunnen doen. Het succes van de aanpak zit in voortdurende uitwisseling en deskundigheidsbevordering (elke zes weken) en de goede samenwerking met de lokale ouderenbonden, waarmee de gemeente een convenant mee heeft afgesloten. Zie voor meer informatie: Amsterdam In gemeente Amsterdam werkt Onze Hoop, stichting voor migranten met een handicap, met meer dan 25 vrijwillige begeleiders. De pool bestaat uit ervaringsdeskundigen die opgeleid zijn om ouderen te helpen en biedt verschillende vormen van ondersteuning aan ouderen. De begeleiders organiseren wekelijkse spreekuren, informatiebijeenkomsten en helpen bij praktische hulpvragen zoals het aanvragen van een hulpmiddel bij de gemeente. De vrijwillige begeleiders functioneren bovendien als bruggenbouwers tussen de oudere migranten, zorg- en welzijnsorganisaties en de gemeente. Zo vergroten zij de toegankelijkheid van voorzieningen en zorg- en welzijnsorganisaties voor oudere migranten. ( Meer informatie voor gemeenten Actuele informatie over transitie cliëntondersteuning: CSO en ouderenbonden: ( en Vrijwillige ouderenadviseurs: Expertisecentrum Mantelzorg: Literatuur Campen C. van (red.) (2011). Kwetsbare ouderen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. 4 Informatiekaart Clientondersteuning ouderen
5 Aan de totstandkoming van deze publicatie is de grootst mogelijke zorg besteed. Het TransitieBureau kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden, noch kunnen aan de inhoud rech-ten worden ontleend. Opdrachtgever TransitieBureau Wmo (VWS/VNG) Auteurs Jan Willem van de Maat en Anita Peters, Movisie Vormgeving KRIS KRAS context, content and design Rijksoverheid november 2014
Veranderingen in ons zorgstelsel per 1 januari 2015. Vragen & discussie
Veranderingen in ons zorgstelsel per 1 januari 2015 Vragen & discussie Aanleiding tot veranderingen? De zorgkosten stijgen onrustbarend. Maar is de Zorg daardoor ook verbeterd? Nee, daarom.. Oplossingen
Nadere informatieWerkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014
Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Programma Welkom en korte kennismaking Pluspunt aan het werk Ouderen Mantelzorgers Visie Pluspunt op ontwikkelingen in sociaal domein Pluspunt aan het werk
Nadere informatieFactsheet. Uitleg over cliëntondersteuning De cliëntenraad aan zet
Factsheet Uitleg over cliëntondersteuning De cliëntenraad aan zet Colofon Uitgave Landelijke Cliëntenraad Postbus 95966 2509 CZ Den Haag T (070) 3499790 www.landelijkeclientenraad.nl info@lcr-suwi.nl Auteurs
Nadere informatieOnafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief. De stand van zaken medio 2015
Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief De stand van zaken medio 2015 AVI-toolkit 22 April 2015 Inhoudsopgave Onafhankelijke cliëntondersteuning... 3 1. Het belang van onafhankelijke
Nadere informatieZelftest clie ntondersteuning voor gemeenten
Zelftest clie ntondersteuning voor gemeenten Aanleiding Op 16 oktober heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen die de regering verzoekt om een zelftest aan gemeenten aan te reiken die gemeenteraden,
Nadere informatiePrestatieplan 2015 Welzijn Lisse
Prestatieplan 2015 Welzijn Lisse Kernfuncties (wat willen we) Producten (wat gaan we doen) Resultaatindicatoren Uren/ Kosten 1. Preventie en signalering 1.1 Algemene informatievoorziening Ten behoeve van
Nadere informatieWe worden steeds ouder. Notitie Ouderen
We worden steeds ouder Notitie Ouderen Apeldoorn, maart 2018 We worden steeds ouder We worden steeds ouder en we blijven langer thuis wonen. Ouder worden kent verschillende fases. De 65+er van nu is actief
Nadere informatieBron: Vilans website januari 2018 en Movisie - website januari 2018
Wettelijke kaders en voorzieningen mantelzorgondersteuning Bron: Vilans - https://www.vilans.nl - website januari 2018 en Movisie - https://www.movisie.nl website januari 2018 Vilans is een kenniscentrum
Nadere informatie=> ook/vooral onder niet-westerse migranten ouderen. => we worden steeds ouder, => maar leven ook meer jaren in minder goede gezondheid
NOOM/2017 => toenemende vergrijzing => ook/vooral onder niet-westerse migranten ouderen => we worden steeds ouder, => maar leven ook meer jaren in minder goede gezondheid Participatiesamenleving is een
Nadere informatieVNG, Handreiking onafhankelijke cliëntondersteuning januari 2017.
Betreft: Ongevraagd (vervolg) advies onafhankelijke cliëntondersteuning in het sociale domein. Uitgebracht door Adviesraad WMO/Jeugd Leiden d.d. 14 april 2017 Samenvattend De Adviesraad vraagt met dit
Nadere informatieCliëntondersteuning in de nieuwe Wmo. Basisinformatie voor Wmo-raden, lokale belangenbehartigers en cliëntenraden
Cliëntondersteuning in de nieuwe Wmo Basisinformatie voor Wmo-raden, lokale belangenbehartigers en cliëntenraden AVI-toolkit 13 juni 2014 Inhoudsopgave 1. Wat zijn de nieuwe taken van gemeenten?... 3 2.
Nadere informatieLandelijke Contactdag Tourette 2016. Ed Carper
Landelijke Contactdag Tourette 2016 Ed Carper d Voorstellen Laura d Programma 10:15 Peter van der Zwan / Marjan Maarschalkerweerd 10:45 Pauze met Ed Citroen 11:30 Daniëlle Cath 12:15 Jolande van de Griendt
Nadere informatieKennissessie 13: 'Is er cliëntondersteuning in uw gemeente?' Marijke Hempenius 7 april 2016
Kennissessie 13: 'Is er cliëntondersteuning in uw gemeente?' Marijke Hempenius 7 april 2016 Even voorstellen Ieder(in) Netwerk Missie Belangenbehartiging, Toerusten, Platform, Dienstverlening, 'Is er cliëntondersteuning
Nadere informatieNotitie cliëntondersteuning Haarlem
Notitie cliëntondersteuning Haarlem 0. Inleiding 1. Wat is Cliëntondersteuning 2. Onafhankelijkheid cliëntondersteuning 3. Cliëntenondersteuning in Haarlem 3.1 Uitgangspunten 3.2 Wijkgeorganiseerde hulp-
Nadere informatied Postbus AA Den Burg website: 1
Advies aan het College van B&W van de gemeente Texel Onderwerp: 3D Beleidsplan: Op weg naar een zorgzame samenleving. Inleiding De vier gemeenten in de kop van Noord-Holland hebben gezamenlijk een visie
Nadere informatieClientprofielen maatwerkvoorzieningen Kempengemeenten Reusel-De Mierden, Bergeijk, Bladel en Eersel 19 mei 2014
Welbevinden Doel Het bevorderen van welzijn en de kwaliteit van leven, achteruitgang vertragen en mantelzorgers ontlasten door het dragelijk houden van de effecten van de aandoening van de cliënt en langer
Nadere informatie*ZE9BA7CFE22* Raadsvergadering d.d. 23 september 2014
*ZE9BA7CFE22* Raadsvergadering d.d. 23 september 2014 Agendanr. 9. Aan de Raad No.ZA.14-28578/DV.14-380, afdeling Samenleving. Sellingen, 11 september 2014 Onderwerp: Inzet middelen cliëntondersteuning
Nadere informatieSAMENVATTING BOUWSTENEN ZELFMANAGEMENT EN PASSENDE ZORG
SAMENVATTING ZELFMANAGEMENT EN PASSENDE ZORG INLEIDING ZELFMANAGEMENT EN PASSENDE ZORG In samenwerking met de deelnemers van het De Bouwstenen zijn opgebouwd uit thema s die Bestuurlijk Akkoord GGZ zijn
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 24 september 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatiePrestatieplan 2014 Stichting Welzijn Ouderen
Prestatieplan 2014 Stichting Welzijn Ouderen Kernfuncties (wat willen we) Producten (wat gaan we doen) Resultaatindicatoren Uren/ Kosten 1. Preventie en signalering 1.1 Algemene informatievoorziening Ten
Nadere informatieKennissessie 3 cliëntondersteuning. Marijke Hempenius en Ina Vijzelman 6 april 2017
Kennissessie 3 cliëntondersteuning Marijke Hempenius en Ina Vijzelman 6 april 2017 Even voorstellen Ieder(in) Netwerk Missie Belangenbehartiging, Toerusten, Platform & Dienstverlening En wie bent u Cliëntenraad
Nadere informatieMet het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:
Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te
Nadere informatieOntwikkelingen in de vrijwillige inzet. Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo
Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo Aanleiding In de ledenraadsvergadering van 22 september 2015 is met de ledenraad van Mezzo de afspraak gemaakt dat
Nadere informatieHet verhaal van Careyn Het Dorp
Het verhaal van Careyn Het Dorp Het Dorp staat voor een nieuwe manier van werken. Een werkwijze die de klant en kwaliteit van leven centraal stelt en waarbij onze zorgprofessional aan zet is. Het Dorp
Nadere informatieKwetsbaar alleen. De toename van het aantal kwetsbare alleenwonende ouderen tot 2030
Kwetsbaar alleen De toename van het aantal kwetsbare alleenwonende ouderen tot 2030 Kwetsbaar alleen De toename van het aantal kwetsbare alleenwonende ouderen tot 2030 Cretien van Campen m.m.v. Maaike
Nadere informatieHet gaat om de vent niet om de tent
Haren Vitaal Het gaat om de vent niet om de tent Waar gaat mijn bijdrage over? Wat is de opdracht aan de gemeente volgens de conceptwet Wmo 2015 Wat doen de Groninger gemeenten samen en wat doen wij in
Nadere informatieVeranderende (ouderen) zorg. 6 november 2018 Gabie Conradi
Academie Zorgbelang Veranderende (ouderen) zorg 6 november 2018 Gabie Conradi Langer thuis wonen Waar denkt u aan? Langer thuis wonen Passend wonen. Wat is passend? Een huis dat volledig is aangepast
Nadere informatieMantelzorg bij kleinschalig wonen. Handreiking bij film
Mantelzorg bij kleinschalig wonen Handreiking bij film Colofon Datum: september 2012 Auteurs: Ilse de Bruijn (MOVISIE) en Nienke Blijham (Vilans) Met medewerking van: De Rinnebeek (locatie van zorgorganisatie
Nadere informatieKanteling Wmo Iedereen doet mee
Kanteling Wmo Iedereen doet mee Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning Een brochure voor iedereen die ondersteuning nodig heeft vanuit de Wmo. Vrijwillige ouderenadviseur uit Gelderland
Nadere informatieMezzo Advies Verordening WMO 2015
Verordening WMO 2015 Mezzo Auteur: Karin Verbeek Bunnik, mei 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. De reikwijdte van mantelzorg 4 2.1 Mantelzorg is altijd vrijwillig 4 2.2 Mantelzorg en bovengebruikelijke
Nadere informatieVoorstel van de Rekenkamer
Voorstel van de Rekenkamer Opgesteld door Rekenkamer Vergadering Commissie Mens en Samenleving en Commissie Stad en Ruimte Vergaderdatum 14 december 2017 of 25 januari 2018 Jaargang en nummer 2017, nr.
Nadere informatieIk heb hulp en ondersteuning thuis. Wat verandert er in 2015?
Ik heb hulp en ondersteuning thuis Wat verandert er in 2015? Meestal kunt u met hulp van familie of buren uw leven prima organiseren. Maar soms heeft u hulp nodig. Voor ondersteuning in de huishouding.
Nadere informatieNiet alles verandert in de zorg
Over wat blijft en wat er verandert in de zorg 15 september 2014, Hercules Diessen Niet alles verandert in de zorg. Gelukkig maar! Er gaat veel veranderen in de zorg. Maar er blijft gelukkig ook veel hetzelfde;
Nadere informatieManifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg
Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,
Nadere informatiedecember 2014 Informatiekaart VN-verdrag TransitieBureau Wmo
december 2014 Informatiekaart VN-verdrag TransitieBureau Wmo Deze informatiekaart is bedoeld om u in te lichten over het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (verder: VN-verdrag Handicap)
Nadere informatieSamen voor een sociale stad
Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging
Nadere informatieLeertafel cliëntondersteuning. Marijke Hempenius en Nienke van der Veen 9 april 2015
Leertafel cliëntondersteuning Marijke Hempenius en Nienke van der Veen 9 april 2015 Even voorstellen Ieder(in) Netwerk Missie Belangenbehartiging, Toerusten, Platform & Dienstverlening Opbouw presentatie
Nadere informatieDe Adviesraad Sociaal geeft hierbij aanbevelingen en advies voor een bijgesteld beleid dat herkenbaar is en transparant voor de burger.
Datum : Kenmerk : Aan : het college van B en W van de Gemeente Oss Betreft : Ongevraagd advies mantelzorg Geacht college, Op 29 mei 2016 heeft de toenmalige Wmo raad advies uitgebracht over het Mantelzorgbeleid
Nadere informatieProductbeschrijving Wmo contract 2016
Productbeschrijving Wmo contract 2016 In dit document worden de ingekochte producten beschreven. Het is bedoeld als handreiking bij de beoordeling van de in te zetten ondersteuning. Geen vaste criteria
Nadere informatieMezzo Advies voor gemeenten Verordening WMO versie 2
voor gemeenten Verordening WMO 2015 versie 2 Mezzo Auteur: Karin Verbeek Bunnik, oktober 2014 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. DE REIKWIJDTE VAN MANTELZORG... 3 2.1. Mantelzorg is altijd vrijwillig...
Nadere informatieVrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond
Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo Mieke Biemond Inhoud presentatie Kern- en knelpunten van de nieuwe Wmo Vrijwilligers in Nederland Toekomstagenda Informele zorg
Nadere informatieRIBW werkt in & met sociale wijkteams
RIBW werkt in & met sociale wijkteams Inspiratiedagen RIBW 1 & 8 september 2015 Movisie Anneke van der Ven 9/9/2015 In wat voor tijd leven we eigenlijk? 1 1. Van AWBZ naar Wet Maatschappelijke ondersteuning
Nadere informatieSociale wijkteams. Wensen en ervaringen van bewoners en zorgvragers centraal
Sociale wijkteams Wensen en ervaringen van bewoners en zorgvragers centraal Sociale wijkteams Wensen en ervaringen van bewoners en zorgvragers centraal 2 Taakuitbreiding gemeenten Gemeenten krijgen een
Nadere informatieKorte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering
Checklist Kanteling binnen gemeenten Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering Kanteling in beleid Ja
Nadere informatieDe ondersteuning voor elkaar
Themanummer De ondersteuning voor elkaar Zwolle Aan ondersteuning doet iedereen mee augustus 2014 Iedereen doet mee Een groot deel van onze tijd brengen we thuis in het gezin door. Dichtbij huis gaan we
Nadere informatieAdviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger. 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers
Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers AVI-toolkit 16 Oktober 2014 Inhoudsopgave A. Melding... 3 B. Onderzoek... 3 C.
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 16 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieGemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Hattem. Nr. 92794 13 juli 2016 Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning.
Nadere informatieWerkplan. Versie 30 september 2015
Werkplan 2016 Versie 30 september 2015 Werkplan 2016 mfc t Marheem Woord vooraf t Marheem is een brede welzijnsinstelling die gemeentelijk beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning uitvoert.
Nadere informatieOntwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,
KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt
Nadere informatieWmo begeleiding WF6 2017
Wmo begeleiding WF6 2017 Perceelbeschrijving Dagbesteding - Arbeidsmatig & Belevingsgericht Drechterland, Enkhuizen, Koggenland, Medemblik, Opmeer, Stede Broec. Perceelbeschrijving dagbesteding arbeidsmatig
Nadere informatieSteunpunten vrijwilligers en mantelzorg
Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg Welkom De steunpunten algemeen Stand van zaken steunpunt vrijwilligers Stand van zaken steunpunt mantelzorg Vragen Contactgegevens De steunpunten Startbijeenkomst
Nadere informatieDe Wmo en de decentralisaties
De Wmo en de decentralisaties Presentatie Alice Makkinga Adviseur programma Aandacht voor Iedereen Inhoud Landelijk programma Aandacht voor iedereen Belangrijke maatschappelijke trends? Belangrijkste wettelijke
Nadere informatieFACTSHEET. Allen te bereiken via: Korte omschrijving van het programma. Looptijd: Programma algemeen
programma Betrokken collega FACTSHEET Langer Thuis (PLT) Reinier Koppelaar - projectmanager Noor Focken projectleider actielijn 1 Arianne vd Rijst projectleider actielijn 2 Peter Alders - projectleider
Nadere informatieDecentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen
Decentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen Presentatie Bijeenkomst KBO Bondsbestuur Herman Eitjes, adviseur programma Aandacht voor Iedereen Programma Aandacht voor iedereen
Nadere informatieEvaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg
Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg Peteke Feijten Voor de themabijeenkomst Wmo 2015, hoe nu verder? Regionale Adviesraad Wmo Drechtsteden 5 november 2018 Achtergrond en afbakening Al jarenlang
Nadere informatieECSD/U Lbr. 14/010
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Bestuurljke afspraken clientondersteuning Wmo uw kenmerk ons kenmerk ECSD/U201400446 Lbr. 14/010 bijlage(n)
Nadere informatieWmo 2015 op hoofdlijnen. Michiel Geschiere (VWS)
Wmo 2015 op hoofdlijnen Michiel Geschiere (VWS) Doelstelling hervorming langdurige zorg Verbeteren kwaliteit Versterken zelf- en samenredzaamheid Vergroten financiële houdbaarheid 2 Wettelijke opdracht
Nadere informatieMemo. Leden van de commissie WOS. R.Kool- van Mourik CDA-fractie. Betreft: Informatie over kwetsbare ouderen. Datum: 15-3-2011
Aan: Van: Leden van de commissie WOS R.Kool- van Mourik CDA-fractie Betreft: Informatie over kwetsbare ouderen. Datum: 15-3-2011 Inleiding. Ruim een kwart van de 65-plussers is kwetsbaar voor ernstige
Nadere informatieOndersteuning voor mensen met Hersenletsel, naasten en professionals
Ondersteuning voor mensen met Hersenletsel, naasten en professionals Een emancipatoir proces voor mensen met Hersenletsel, na de breuk in de levenslijn, op weg naar hernieuwde participatie, van betekenis
Nadere informatieSfeerimpressie netwerkbijeenkomst Preventie in de Buurt 19 maart 2015 in Haarlem
Sfeerimpressie netwerkbijeenkomst Preventie in de Buurt 19 maart 2015 in Haarlem In Haarlem vond de tweede regionale bijeenkomst van het project Preventie in de Buurt plaats. Professionals vanuit de publieke
Nadere informatieOnderwerp Afdoening toezegging nota 'Een Sterke Basis' Wij gaan er van uit dat toezegging 15-06, lid 2 hiermee is afgedaan.
Besturing Controlling Communicatie Besturing Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhoffiaan 2 2624 ES Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Besturing, Postbus 78, 2600
Nadere informatieNota Mantelzorgondersteuning
Nota Mantelzorgondersteuning Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning. Vanuit de oude Wmo is deze ondersteuning ondergebracht bij Stichting Welzijn Hattem (hierna
Nadere informatieNotitie scheiden van wonen en zorg Kenmerk 13s043
Notitie scheiden van wonen en zorg Kenmerk 13s043 Inleiding De overheid heeft besloten over te gaan het scheiden van de financiering van wonen en zorg. De overheid heeft ook besloten tot hervormingen van
Nadere informatieDe ASD Oss geeft hierbij aanbevelingen en advies voor een bijgesteld beleid dat herkenbaar is en transparant voor de burger.
Datum : 9 mei 2019 Kenmerk : 20190003 Aan : het college van B en W van de Gemeente Oss Betreft : Ongevraagd advies mantelzorg Geacht college, Op 29 mei 2016 heeft de toenmalige Wmo raad advies uitgebracht
Nadere informatieIk heb hulp en ondersteuning thuis
Ik heb hulp en ondersteuning thuis Wat verandert er in 2015? Voor mensen vanaf 18 jaar die ondersteuning krijgen vanuit de AWBZ Meestal kunt u met hulp van familie of buren uw leven prima organiseren.
Nadere informatieHervorming Langdurige Zorg. Rian van de Schoot expert wijkgericht werken Vilans
Hervorming Langdurige Zorg Rian van de Schoot expert wijkgericht werken Vilans Hervorming langdurige zorg Waarom? 1. Meer voor elkaar zorgen 2. Betere kwaliteit ondersteuning en zorg 3. Financiële houdbaarheid
Nadere informatieDe beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen
De beste zorg voor psychische en verslavingsproblemen 3 Parnassia Groep is specialist in geestelijke gezondheid Psychische klachten, een psychische stoornis of ziekte: ze kunnen iedereen treffen en ernstig
Nadere informatieInleiding. Doelen en uitgangspunten van het gemeentebestuur
Inleiding TRILL is een methodiek die de verantwoordelijkheden en de te leveren prestaties van betrokken partijen in kaart brengt. Zo moet de ambtenaar de beleidsdoelstellingen die door het gemeentebestuur
Nadere informatieToetsingskader Toezicht op zorgnetwerken rond cliënten in de thuissituatie
zorg Toetsingskader Toezicht op zorgnetwerken rond cliënten in de thuissituatie 1. Inleiding De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting ziet toe op de naleving van een groot aantal wettelijke-
Nadere informatieMinters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg
Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,
Nadere informatieIk heb hulp en ondersteuning thuis. Wat verandert er in 2015?
Ik heb hulp en ondersteuning thuis Wat verandert er in 2015? Meestal kunt u met hulp van familie of buren uw leven prima organiseren. Maar soms heeft u hulp nodig. Voor ondersteuning in de huishouding.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Uw
Nadere informatieHET BESTE UIT TWEE WERELDEN THUIS BIJ U WELKE ZORG KUNT U VERWACHTEN? WWW.NUSANTARA.NL
HET BESTE UIT TWEE WERELDEN THUIS BIJ U WELKE ZORG KUNT U VERWACHTEN? WWW.NUSANTARA.NL HET BESTE UIT TWEE WERELDEN Eens was er geen thuis meer in Indië. U ging er weg, en trof een koud en nat Nederland.
Nadere informatieAan de Vaste Kamercommissie van VWS T.a.v. de griffier dhr. T. Teunissen Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
Aan de Vaste Kamercommissie van VWS T.a.v. de griffier dhr. T. Teunissen Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag 22 april 2014 Behandeling Wmo 2015 BL1404024 Liesbeth Boerwinkel
Nadere informatieToetsingskader Toezicht op netwerken in de zorg thuis
Toetsingskader Toezicht op netwerken in de zorg thuis Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hanteert dit kader voor toetsing van netwerken van professionals die zorg bieden aan kwetsbare
Nadere informatieKennisplatform Mantelzorg West Friesland. Samen vernieuwen in de Wmo, 15 juni 2015
Kennisplatform Mantelzorg West Friesland Een netwerkorganisatie van gemeenten, zorgaanbieders, hulverlenende instellingen en belangenbehartigers van mantelzorgers Samen vernieuwen in de Wmo, 15 juni 2015
Nadere informatieGrenzen verkennen. in het samenspel tussen informele en formele zorg. datum door. 16 juni 2017 Cecil Scholten
Grenzen verkennen in het samenspel tussen informele en formele zorg datum door 16 juni 2017 Cecil Scholten Kennismaking Wat is jouw ervaring met mantelzorg en/of vrijwilligerswerk in de zorg? Hoeveel procent
Nadere informatieDe Wmo Bob van der Meijden / VNG Sociaal Domein 17 september 2015
De Wmo 2015 Bob van der Meijden / VNG Sociaal Domein 17 september 2015 Programma Gemeenten en zorg Waarom decentraliseren? Samenwerken in de wijk Van transitie naar transformatie Het sociale domein Democratische
Nadere informatieZorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015
Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015 De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) is er op gericht dat gemeenten
Nadere informatieBetekenisvol, integraal en effectief samenwerken rond oudere inwoners
Betekenisvol, integraal en effectief samenwerken rond oudere inwoners ROHA werkconferentie 29 november 2018 Edith de la Fuente, senior adviseur Raedelijn / projectleider ouderenzorg Hannie Olthuis, POH-ouderen/kwaliteitsmedewerker
Nadere informatieook bij u thuis! Advies, ondersteuning, behandeling, preventie & verwijzing
ook bij u thuis! Viattence Vitaal Advies, ondersteuning, behandeling, preventie & verwijzing Inhoudsopgave Viattence Vitaal Viattence Vitaal 3 Fysiotherapeut 4 Ergotherapeut 5 Logopedist 6 Specialist ouderengeneeskunde
Nadere informatieIedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving. Breed Welzijn s-hertogenbosch. Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd
Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving Breed Welzijn s-hertogenbosch Juvans Maatschappelijk Werk en Dienst verlening // Welzijn Divers //
Nadere informatieLezing Evaluatie Wijkteams en Jeugdhulp Ervaringen met vormen en aansturing van wijkteams
Lezing Evaluatie Wijkteams en Jeugdhulp 2017 Ervaringen met vormen en aansturing van wijkteams Annelies Kooiman Thijs van den Enden a.kooiman@movisie.nl t.vandenenden@movisie.nl Indeling Landelijke peiling
Nadere informatieIn voor mantelzorg. Bijeenkomst leergemeenschap Transmurale Zorg Cecil Scholten, 14 maart 2016
In voor mantelzorg Bijeenkomst leergemeenschap Transmurale Zorg Cecil Scholten, 14 maart 2016 Voorstellen Cecil Scholten Wat is mantelzorg? Ondersteuning en zorg die mensen vrijwillig en onbetaald verlenen
Nadere informatieIk krijg ondersteuning bij de opvoeding en zorg voor mijn kind. Wat verandert er in 2015?
Ik krijg ondersteuning bij de opvoeding en zorg voor mijn kind Wat verandert er in 2015? Meestal kunt u op eigen kracht of met hulp van familie, vrienden of buren uw leven prima organiseren. Maar soms
Nadere informatieNieuwe Wmo: dagbesteding en individuele begeleiding
Nieuwe Wmo: dagbesteding en individuele begeleiding Wat verandert er in 2015? Veel mensen die niet meer alles zelf kunnen, lukt het prima om hun leven te organiseren met hulp van familie of buren. Maar
Nadere informatieDe Wmo en de decentralisaties
De Wmo en de decentralisaties Presentatie Alice Makkinga Adviseur programma Aandacht voor Iedereen Inhoud Landelijk programma Aandacht voor iedereen Belangrijke maatschappelijke trends? Belangrijkste wettelijke
Nadere informatieOp het snijvlak van Zorg en Welzijn. De eerste lijn, alle facetten in beeld leergang Jan van Es instituut 5 januari 2015
Op het snijvlak van Zorg en Welzijn De eerste lijn, alle facetten in beeld leergang Jan van Es instituut 5 januari 2015 Even voorstellen Bureau Meulmeester & Veltman Kernthema s: samenwerking, kwaliteit
Nadere informatieWmo 2015 Gemeente Zeist
Wmo 2015 Gemeente Zeist Het veranderende zorgaanbod voor ouderen, mantelzorgers en mensen met dementie. Dinsdag 14 oktober 2014 Even voorstellen Naam: Judith van Leeuwen Functie: accountmanager Wmo bij
Nadere informatieGemeente Ede laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017
Gemeente Ede laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Ede. Sinds
Nadere informatieChecklist Onafhankelijke Cliëntondersteuning
Checklist Onafhankelijke Cliëntondersteuning Gemeenten zijn verplicht onafhankelijke cliëntondersteuning aan te bieden aan mensen met een zorg- en ondersteuningsvraag. De meeste gemeenten hebben dit op
Nadere informatieRuim baan voor informele zorg
Ruim baan voor informele zorg Henk Nies Vilans, Kenniscentrum Langdurende Zorg, Utrecht - Zonnehuis Leerstoel Organisatie en beleid van zorg Vrije Universiteit Amsterdam 17 e Regionale Zorgconferentie
Nadere informatieKwetsbare groepen in beeld. Projecten, trainingen en publicaties
Kwetsbare groepen in beeld Projecten, trainingen en publicaties Ondersteuning bieden aan kwetsbare groepen Kwetsbare groepen vormen een belangrijke doelgroep van maatschappelijke ondersteuning. Die ondersteuning
Nadere informatieFactsheet Preventie. Trekker: gemeente Den Haag
Factsheet Preventie Trekker: gemeente Den Haag Menzis en gemeenten werken samen aan het voorkomen van uitval van de mantelzorger Wie? Zorgverzekeraar Menzis, de gemeente Den Haag, de (regio)gemeenten Arnhem,
Nadere informatieEenzaamheid onder ouderen
Eenzaamheid onder ouderen Een inventarisatie van de stand van zaken en van een mogelijke aanpak in Ede (versie 31 oktober 2011) Op 3 februari 2011 heeft de gemeenteraad een motie aangenomen over eenzaamheid
Nadere informatieDatum: 13 januari 2015 Kenmerk: /AW/HKT Onderwerp: Reactie op de evaluatie wijkzorg 2014
Gemeente Amsterdam T.a.v. de wethouder Zorg de heer E. van der Burg Postbus 202 1000 AE Amsterdam Achmea divisie Zorg en gezondheid T.a.v. de directeur Zorginkoop Care de heer E.J. Wilhelm Storkstraat
Nadere informatieIntensieve Ondersteuning Gezin en begeleiding
Advanced Therapy Intensieve Ondersteuning Gezin en begeleiding Ibtisam Rizkallah 06-44464540 026-3891964 info@advancedtherapy.nl Inhoud 1 Intensieve Ondersteuning Gezin (IOG)... 2 1.1 Inhoud en doelgroep...
Nadere informatieFactsheet. Eenzaamheid. Gelderland-Zuid. Onderzoek onder volwassenen en ouderen
Gelderland-Zuid Factsheet Eenzaamheid Onderzoek onder volwassenen en ouderen Onderzoek naar eenzaamheid De Volwassenen- en ouderenmonitor is eind 2012 onder ruim 22.000 zelfstandig wonende inwoners van
Nadere informatie