landbouw en natuurlijke omgeving verwerking agrarische producten CSPE KB

Transcriptie

1 Examen VMBO-KB 2012 gedurende 200 minuten landbouw en natuurlijke omgeving verwerking agrarische producten CSPE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is. Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen uitwerkbijlagen en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 18 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 89 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PK-0961-b-12-1-o

2 In het weekend komt een vriend bij je eten. Hij heeft een natriumbeperkt dieet. Je wilt tomatensoep maken als lunch. Je gaat eerst op zoek naar een recept voor tomatensoep voor een natriumbeperkt dieet. Vervolgens ga je de soep aan de hand van een recept bereiden. Deze soep wordt vergeleken met soep die wél natrium bevat. Na deze vergelijking noteer je een conclusie. Onderdeel A een natriumbeperkt dieet tijdsduur ongeveer 20 minuten Beantwoord de vragen 1 tot en met 3. Gebruik de informatie van het bestand start_keukenzout.htm. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het benodigde bestand kunt vinden. Open het bestand start_keukenzout.htm. 1p 1 Welke welvaartsziekte kan ontstaan door een te hoge consumptie van keukenzout? 1p 2 Je wilt de kans op deze welvaartsziekte beperken. Met welke samenstelling zorg je voor een gezonde tomatensoep? PK-0961-b-12-1-o 2 lees verder

3 4p 3 Vul de tabel in. Gebruik de gegevens van het bestand. consumptie keukenzout (g) en natrium (mg) per dag per persoon keukenzout natrium maximaal opneembare hoeveelheid keukenzout g mg gemiddelde consumptie bij een normaal dieet g mg maximale consumptie bij een natriumbeperkt dieet g mg Als je klaar bent met de opdrachten Sluit het bestand. PK-0961-b-12-1-o 3 lees verder

4 Onderdeel B de hoeveelheid natrium berekenen tijdsduur ongeveer 40 minuten In dit onderdeel ga je de hoeveelheid natrium berekenen in normale tomatensoep en in natriumbeperkte tomatensoep. Dit zijn benodigde ingrediënten voor 1,5 liter normale tomatensoep: 1 liter water 2 bouillonblokjes (à 10 g) 40 g margarine 40 g tarwebloem (patent) 1 kleine ui 140 g tomatenpuree (geconcentreerd) 150 g mager rundergehakt (bereid) Beantwoord de vragen/opdrachten 4 tot en met 7. Gebruik de informatie uit het bestand voeding.xls. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het benodigde bestand kunt vinden. Open het bestand voeding.xls. 4p 4 Bereken hoeveel milligram natrium de normale tomatensoep bevat. Rond af op één decimaal. Noteer de uitkomsten in de tabel. Ingrediënten voor normale tomatensoep hoeveelheid in recept (g) bouillonblokjes 20 margarine 40 tarwebloem (patent) 40 hoeveelheid natrium (mg per 100 g) hoeveelheid natrium (mg) in 1,5 liter normale tomatensoep uien 55 tomatenpuree 140 (geconcentreerd) mager rundergehakt 150 (bereid) totale hoeveelheid natrium (mg) in 1,5 liter normale tomatensoep PK-0961-b-12-1-o 4 lees verder

5 2p 5 Bereken hoeveel milligram natrium één bord (= 250 ml) normale tomatensoep bevat. Rond af op één decimaal. Een bord normale tomatensoep bevat: Een natriumbeperkte tomatensoep moet minder keukenzout en daardoor minder natrium bevatten. 2p 6 Welke vier ingrediënten van normale tomatensoep kun je het beste vervangen bij een natriumbeperkte soep? Noteer de vier ingrediënten. Laat je werk beoordelen door de examinator. 4p 7 Bereken het verschil in milligram natrium per bord tussen normale tomatensoep en natriumbeperkte tomatensoep. Rond af op één decimaal. ingrediënten voor natriumbeperkte tomatensoep hoeveelheid in recept (g) hoeveelheid natrium (mg per 100 g) hoeveelheid natrium (mg) in 1,5 liter natriumbeperkte tomatensoep totale hoeveelheid natrium (mg) in 1,5 liter natriumbeperkte tomatensoep Het verschil is: Als je klaar bent met de opdrachten Sluit het bestand. PK-0961-b-12-1-o 5 lees verder

6 Je vriend heeft bij het ontbijt producten gegeten waarin 600 mg natrium zat. Na de lunch krijgt hij nog 1700 mg natrium binnen. 3p 8 Mag je vriend een bord natriumbeperkte tomatensoep als lunch eten, als je rekening houdt met deze natriumgegevens? Leg met een berekening uit waarom wel of niet. 15p 9 Maak de minitoets bij opdracht 9. PK-0961-b-12-1-o 6 lees verder

7 Onderdeel C soepballetjes bereiden en invriezen tijdsduur ongeveer 25 minuten Je gaat soepballetjes maken De examinator vertelt je welke soepballetjes jij gaat maken: met of zonder toegevoegd zout. 8p 10 De soepballetjes die ik ga maken zijn met / zonder* toegevoegd zout. Gebruik het basisrecept en pas het eventueel aan. Ik pas het basisrecept wel / niet* aan, omdat: Maak de soepballetjes. Vries ze in. Deze gebruik je later om de tomatensoep te bereiden bij onderdeel E. * Streep door wat niet van toepassing is. Laat je werk beoordelen door de examinator. PK-0961-b-12-1-o 7 lees verder

8 Voor dit onderdeel heb je de volgende materialen nodig: weegschaal/balans mengkom mes lepel bord 2 kommetjes lepels pan diepvrieszak etiket watervaste stift grondstoffen: 150 g rundergehakt 1,5 g keukenzout 0,3 g peper 1,0 g Provençaalse kruiden 15 g paneermeel 20 g gepasteuriseerd heelei Basisrecept soepballetjes: Meng de benodigde grondstoffen en draai er ongeveer 25 soepballetjes van. Breng 500 ml water aan de kook en voeg voorzichtig de soepballetjes toe. Kook de soepballetjes 5 minuten en laat ze afkoelen op een bord. Leg er een briefje bij met je naam erop. Maak de mengkom niet schoon. Die heb je nodig bij onderdeel D. Voer in de wachttijd onderdeel D uit. Verpak de soepballetjes in een diepvrieszak. Codeer de diepvrieszak met je initialen en de datum. Vraag aan de examinator in welke vriezer je de soepballetjes moet bewaren. PK-0961-b-12-1-o 8 lees verder

9 Onderdeel D mengkom reinigen en desinfecteren tijdsduur ongeveer 15 minuten 3p 11 Onderzoek de mengkom vóór en na reiniging en desinfectie. Voor dit onderdeel heb je de volgende materialen nodig: de mengkom uit onderdeel C afwasmiddel soda 2 rodacschaaltjes watervaste stift Neem een rodacschaaltje en maak hiermee een afdruk van de bodem van de vuile mengkom. Codeer het rodacschaaltje met je initialen en het cijfer 1. Reinig en desinfecteer de mengkom. Neem het tweede rodacschaaltje en maak een afdruk van de bodem van de schone kom. Codeer het rodacschaaltje met je initialen en het cijfer 2. Vraag aan de examinator waar je de schaaltjes moet wegzetten. PK-0961-b-12-1-o 9 lees verder

10 Onderdeel E tomatensoep bereiden tijdsduur ongeveer 50 minuten 1p 12 Haal de soepballetjes uit de vriezer en laat ze op een hygiënische manier ontdooien. 15p 13 Maak de minitoets bij opdracht p 14 Maak normale tomatensoep of natriumbeperkte tomatensoep, afhankelijk van jouw soepballetjes. De tomatensoep die ik ga maken: wel / niet natriumbeperkt* * Streep door wat niet van toepassing is. Voor dit onderdeel heb je de volgende materialen nodig: pan snijplank weegschaal/balans schilmes pollepel garde maatbeker 2 eetlepels mengkom 2 kommetjes Voor dit onderdeel heb je de volgende grondstoffen nodig: 1 kleine ui vloeibare margarine (met of zonder zout) bloem bouillonblokjes (normaal of met minder zout) tomatenpuree (met of zonder zout) water soepballetjes (met of zonder zout) PK-0961-b-12-1-o 10 lees verder

11 Noteer nauwkeurig de grondstoffen van jouw recept. Laat je werk beoordelen door de examinator. Maak de tomatensoep: Weeg 40 gram bloem af in de mengkom. Voeg twee verkruimelde bouillonblokjes toe. Schenk er al roerende 500 ml koud water bij. Verwarm 40 ml vloeibare margarine in een pan. Fruit de gesnipperde ui. Roer het water-bloemmengsel nog een keer door en giet het in de pan. Breng het mengsel al roerende aan de kook. Giet, als de vloeistof dik begint te worden, er nogmaals 500 ml water bij. Laat de soep al roerende 5 minuten zacht doorkoken. Voeg de soepballetjes toe en laat ze 3 minuten meekoken. Voeg 140 gram tomatenpuree toe en roer tot een homogene massa ontstaat. Haal de soep van de warmtebron. Houd de soep warm: vraag aan de examinator op welke manier je dit moet doen. Laat je werk beoordelen door de examinator. PK-0961-b-12-1-o 11 lees verder

12 Onderdeel F kostprijs berekenen tijdsduur ongeveer 15 minuten 2p 15 In de tabel vind je de grondstoffen, de prijs en de hoeveelheden voor 1,5 liter tomatensoep. Bereken van elke grondstof de prijs voor 1,5 liter soep. Noteer deze in de laatste kolom. grondstoffen tomatensoep prijs per eenheid (euro) benodigde hoeveelheid voor 1,5 liter soep water 0,01/liter 1 liter vloeibare margarine 1,50/500 ml 40 ml bloem 0,50/1000 g 40 g bouillonblokjes 1,50/15 stuks 2 stuks ui 0,90/6 stuks 1 ui tomatenpuree 0,46/140 gram 1 blikje van 140 gram gehaktballetjes 0,04/stuk 25 stuks totaal prijs (euro) 2p 16 Bereken de prijs van de grondstoffen voor één bord tomatensoep. Rond af op hele eurocenten. PK-0961-b-12-1-o 12 lees verder

13 Onderdeel G organoleptische keuring tijdsduur ongeveer 20 minuten Je keurt in dit onderdeel zelf de twee soorten soep: die van jezelf en de andere variant (die je niet zelf hebt gemaakt). De niet-zelfgemaakte soep vraag je aan de examinator. Je vergelijkt de twee soorten soep en beoordeelt ze op enkele punten. Voor deze opdracht heb je nodig: normale tomatensoep natriumbeperkte tomatensoep 2 soepkommen 2 eetlepels servet glas water watervaste stift Gebruik bij deze opdracht uitwerkbijlage 1. 5p 17 Keur de twee soorten soep. Codeer 2 soepkommen: normaal Z+ en natriumbeperkt Z-. Vul de soepkommen met de juiste soep. Keur de beide soorten soep. Vul uitwerkbijlage 1 in. Welke soep heeft het hoogste gemiddelde cijfer? Noem een reden waarom deze soep het hoogste gemiddelde cijfer heeft. PK-0961-b-12-1-o 13 lees verder

14 Onderdeel H microbiologisch onderzoek tijdsduur ongeveer 15 minuten 5p 18 Beoordeel de twee rodacschaaltjes. Voor deze opdracht heb je nodig: de twee rodacschaaltjes van opdracht 11 stift liniaal Gebruik bij dit onderdeel uitwerkbijlage 2. Bekijk de 2 schaaltjes. Maak een tekening op uitwerkbijlage 2 van de schaaltjes en de kolonies die ontstaan zijn. Het aantal kolonies op de twee schaaltjes is wel/niet* gelijk. De vorm van de kolonies op de twee schaaltjes is wel/niet* gelijk. *Streep door wat niet van toepassing is. Kies twee kolonies van schaaltje 1 en twee kolonies van schaaltje 2 die uiterlijk verschillend zijn. Omcirkel deze met een stift op de onderkant van het rodacschaaltje. Codeer ze met de nummers 1 en 2 (schaaltje 1) en 3 en 4 (schaaltje 2). Omcirkel in de tabel op uitwerkbijlage 2 de kenmerken van de 4 gekozen kolonies. Geef een verklaring voor de overeenkomst(en)/verschil(len). PK-0961-b-12-1-o 14 lees verder einde