de ToetsPraktijk inzicht verbetert.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "de ToetsPraktijk inzicht verbetert."

Fanny Coppens
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Rechtmatigheidsonderzoeken Wmo/Jeugdwet Landelijke resultaten 2017 de ToetsPraktijk inzicht verbetert.

2 Managementsamenvatting Een opsomming van de belangrijkste bevindingen uit de whitepaper rechtmatigheidsonderzoek Wmo/Jeugdwet Rechtmatigheid: de financiële rechtmatigheid (prestatielevering) ligt binnen de zorg in natura lig niet hoger dan binnen het pgb (beide 97%). Fraude: de vermoedens van fraude berusten allen op fraude vanuit de zorgaanbieder. Pgb-vaardigheid: 1 op de 5 pgb-cliënten (of diens wettelijk vertegenwoordiger) is niet pgb-vaardig. Pgb-vaardigheid <-> onrechtmatigheid: bij niet pgb-vaardige cliënten is er driemaal zo vaak sprake van financiële onrechtmatigheid en vermoedens van fraude. Doelmatigheid: binnen het pgb is in 92% van de gevallen de ondersteuning doelmatig; binnen de zorg in natura ligt dit op 89%. Passende indicatie: bij 83% van de cliënten is de indicatie passend. Binnen het pgb is de indicatie vaker te laag (8%) dan te hoog (5%). Binnen de zorg in natura is de indicatie vaker te hoog (10%) dan te laag (7%).

3 Agenda 1. Managementsamenvatting 2. Aanleiding onderzoeken 3. Rechtmatigheidsonderzoek (I) Proces (II) Resultaten (III) Lessons Learned (IV) Advies 4. Discussie 5. Vergezicht

4 Aanleiding Gemeenten dienen aanvullende werkzaamheden uit te voeren om de pgb-lasten in de jaarrekening te onderbouwen Het totaal van onderstaande controlewerkzaamheden van de gemeenten moet leiden tot voldoende en betrouwbare onderbouwing van de PGB-lasten 1 1. Bepaling totale last in de jaarrekening 2. Interne controles door de gemeente 3. Evalueren van fraudesignalen 4. Evaluatie van de controles 1BADO notitie pgb-verantwoording

5 Aanleiding Vanuit de SVB wordt onvoldoende controle-informatie verkregen om de pgb-lasten te onderbouwen Deze onzekerheid kan worden weggenomen als de gemeente de volgende aspecten in haar interne proces betrekt 1 1. Controle van het toekenningsproces 2. Budgetconfirmatie met de SVB 3. Analyse uitputting per cliënt 4. Levering van zorg vaststellen 1BADO notitie pgb-verantwoording

6 Aanleiding De gemeente is zelf verantwoordelijk voor het vaststellen van de levering van zorg Met behulp van een aselecte steekproef selecteert de gemeente bestedingen, waarvoor wordt onderzocht of de levering van de zorg heeft plaats gevonden. Een veel gebruikte onderzoeksmethode is het afleggen van huisbezoeken Periodieke voortgangsgesprekken Jaarlijkse cliëntervaringsonderzoek Telefonische enquêtes Huisbezoeken 1BADO notitie pgb-verantwoording

7 Agenda 1. Managementsamenvatting 2. Aanleiding onderzoeken 3. Rechtmatigheidsonderzoek (I) Proces (II) Resultaten (III) Lessons Learned (IV) Advies 4. Discussie 5. Vergezicht

Rechtmatigheidsonderzoek De ToetsPraktijk heeft in 2017 voor 17 gemeenten een rechtmatigheidsonderzoek uitgevoerd Uitvoeringsperiode: november 2017

8 Rechtmatigheidsonderzoek De ToetsPraktijk heeft in 2017 voor 17 gemeenten een rechtmatigheidsonderzoek uitgevoerd Uitvoeringsperiode: november 2017 t/m maart 2018 Aantal uitgevoerde pgbhuisbezoeken: 671 Aantal uitgevoerde ZINhuisbezoeken: 220 Totaal geanalyseerde dossiers: 766 (529 Wmo Jeugdwet)

9 Proces rechtmatigheidsonderzoek Het gehele proces is afgestemd op de AVG 2018 en wordt geaudit op privacy, security en compliance

Resultaten: rechtmatigheid Op basis van administratief onderzoek en een huisbezoek is 80% van de dossiers als rechtmatig beoordeeld Prestatielevering Zorg is niet geleverd conform declaratie

10 Resultaten: rechtmatigheid Op basis van administratief onderzoek en een huisbezoek is 80% van de dossiers als rechtmatig beoordeeld Prestatielevering Zorg is niet geleverd conform declaratie Oordeelsonthouding Essentiële informatie ontbreekt om een oordeel te kunnen geven Administratief Fouten in administratie, maar de zorg is geleverd conform declaratie Rechtmatig Administratief juist en zorg is geleverd conform declaratie

Resultaten: rechtmatigheid Levering van de prestatie binnen de zorg in natura niet significant hoger dan binnen het pgb Prestatielevering Binnen de ZIN

11 Resultaten: rechtmatigheid Levering van de prestatie binnen de zorg in natura niet significant hoger dan binnen het pgb Prestatielevering Binnen de ZIN ligt de prestatielevering niet hoger dan binnen het pgb Administratie Bij de Wmo-cliënten met een pgb heeft 1 op de 4 cliënten de administratie niet op orde

12 Resultaten: fraude In 2% van de dossiers hebben we een vermoeden van frauduleus handelen door de zorgverlener Pgb vs. ZIN De geconstateerde vermoedens van fraude nagenoeg enkel binnen het pgb (14 vs. 1) Wmo vs. Jeugdwet Een verhoogd vermoeden van fraude in de Wmo (3%) ten opzichte van Jeugdwet (1%) Zorgverlener Alle fraudevermoedens hebben betrekking op de zorgverlener

13 Resultaten: pgb-vaardigheid 20% van de pgb-cliënten is niet bekwaam om de plichten van het pgb uit te voeren Wmo vs. Jeugdwet Binnen de Wmo ligt het percentage pgb-vaardige cliënten op 77% ten opzichte van 91% in de Jeugdwet Eigen beheer vs. Wettelijke vertegenwoordiging Cliënten met wettelijke vertegenwoordiging (54%) voert het pgb niet veel beter uit dan cliënten met pgb in eigen beheer (79% vs. 77%)

14 Resultaten: pgb-vaardigheid Bij een niet pgb-vaardige cliënt wordt drie maal zo vaak zorg gedeclareerd dat niet (volledig) is geleverd Vermoeden van fraude Het vermoeden van fraude ligt binnen deze groep op 6% t.o.v. 2% overall Prestatielevering Binnen deze groep ligt het niet leveren van de zorg op 10% vs. 3% overall Conclusie Niet pgb-vaardige cliënten is een zeer kwetsbare groep

15 Resultaten: doelmatigheid Bij 92% van de bezochte cliënten wordt de ondersteuning doelmatig geleverd Pgb vs. ZIN De doelmatigheid van de ondersteuning binnen pgb (92%) hoger dan binnen ZIN (89%) Wmo vs. Jeugdwet De doelmatigheid van de ondersteuning binnen Wmo (90%) lager dan binnen de Jeugdwet (95%)

16 Resultaten: passende indicatie Bij 83% van de bezochte cliënten is de huidige indicatie passend Pgb vs. ZIN In het pgb is de indicatie vaker te laag (8%) dan te hoog (5%). In de ZIN is de indicatie daarentegen vaker te hoog (10%) dan te laag (7%) Wmo vs. Jeugdwet In de Wmo (85%) is er vaker sprake van een passende indicatie dan in de Jeugdwet (81%)

17 Resultaten: lessons learned Op basis van feedback van onze klanten en onze projectmedewerkers verbeteren we het onderzoek Rechtmatigheid We gaan een duidelijker onderscheid te maken tussen formele rechtmatigheid (administratief) en financiële rechtmatigheid (prestatielevering) Uitvoering We onderzoeken samen met accountants de mogelijkheid om door het jaar heen huisbezoeken uit te voeren in plaats van achteraf, om tijdig vervolgonderzoek in te zetten naar onrechtmatigheden zodat onzekerheden worden verkleind We willen meer dienstverlenend zijn voor onze klanten op het gebied van opvolging en nazorg door ook te ondersteunen in de opvolging van het onderzoek Rapportages We passen de terminologie aan op de accountantsterminologie Automatisering in de vragenset gaat inconsistenties wegnemen We maken ruimte voor een toelichting om te beschrijven hoe er tot bepaalde conclusies is gekomen Optioneel: ondertekende verklaring van cliënt voor het huisbezoek en voor de

18 Resultaten: advies Een opsomming van enkele adviezen op basis van onze uitgevoerde onderzoeken Toegang Voer in het toekenningsproces van het pgb een pgb-vaardigheidstoets uit. Borg in je beleid dat een pgb mag worden afgewezen wanneer de cliënt niet pgb-vaardig blijkt. Toets in de aanvraag van het pgb de motivatie van de cliënt voor het pgb. Ga na of het een weloverwogen en onafhankelijke keuze is. Toets ook of de cliënt of diens wettelijk vertegenwoordiger de Nederlandse taal beheerst. Zorg dat je toegangsmedewerkers geëquipeerd zijn (vaardigheden en back-up vanuit beleid) Vertegenwoordiging Wanneer er sprake is van vertegenwoordiging mag dit niet dezelfde persoon zijn als de zorgverlener. Zorg dat je als gemeente hierop toetst. Leg de eventuele pgb-vertegenwoordig (centraal) vast, zodat dit gemeentebreed inzichtelijk is. Leg het maximaal aantal cliënten vast waarvoor een vertegenwoordiger vertegenwoordiger mag zijn en monitor hierop. Uitvoering Zorg dat de aanvullende werkzaamheden onderdeel zijn van een grotere set aan beheersmaatregelen. Voer controles gedurende het jaar uit in plaats van achteraf, zodat je tijdig signalen kunt opvolgen. Neem ook ZIN mee in je controle; ga niet blind uit van productieverantwoording van aanbieders. De focus moet liggen op doelmatigheid/kwaliteit. Rechtmatigheid moet bijvangst zijn.

19 Agenda 1. Managementsamenvatting 2. Aanleiding onderzoeken 3. Rechtmatigheidsonderzoek (I) Proces (II) Resultaten (III) Lessons Learned (IV) Advies 4. Discussie 5. Vergezicht

20 Discussie: Drie stellingen over de huidige manier van het toetsen van de rechtmatigheid van de geleverde ondersteuning Stelling 1: ik vind het afleggen van huisbezoeken een te belastende methode om de prestatielevering te toetsen Stelling 2: als het geen verplichting zou zijn vanuit de accountant zou mijn gemeente geen aanvullende werkzaamheden uitvoeren Stelling 3: de urgentie in het uitvoeren van een (aanvullende) controle binnen het pgb ligt hoger dan binnen zorg in natura

21 Agenda 1. Managementsamenvatting 2. Aanleiding onderzoeken 3. Rechtmatigheidsonderzoek (I) Proces (II) Resultaten (III) Lessons Learned (IV) Advies 4. Discussie 5. Vergezicht

22 Vergezicht 2021: verantwoording rechtmatigheid door B&W Vanaf (naar verwachting) 2021 dienen de gemeenten zelf de verantwoording af te gaan leggen over de rechtmatigheid. Stelling 1: de verantwoording terugleggen bij het college in plaats van bij de accountant vind ik een goede zaak. Stelling 2: ik heb er vertrouwen in dat het mijn gemeente gaat lukken om zelf verantwoording af te gaan leggen over de rechtmatigheid. Stelling 3: de streefdatum, die volgens accountants nu ligt op 2021, vind ik een haalbaar streven.

23 de ToetsPraktijk B.V. Bogert 26, 6e verdieping de ToetsPraktijk inzicht verbetert LZ Eindhoven telefoon: website:

Vergelijkbare documenten

a. Raming totale last in de jaarrekening bij vroege jaarafsluiting

a. Raming totale last in de jaarrekening bij vroege jaarafsluiting Notitie PGB-verantwoording/controle door gemeenten Algemeen Doel Deze notitie is vastgesteld door de Commissie Bedrijfsvoering en Auditing Decentrale Overheden (BADO). In deze commissie werken decentrale