Spierkrachttraining krijgt vorm door onder andere de volgende karakteristieken: contractievorm, intensiteit
|
|
- Pepijn van der Wal
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 JOHN BRANTEN, In de internationale literatuur is steeds meer wetenschappelijke evidentie te vinden voor een relatie tussen toegenomen spierkracht door middel van trainingsprogramma's en beter en zelfstandiger functioneren door ouderen. Maar geldt dit ook voor verpleeghuisbewoners in Nederland? In hoeverre kan ge;soleerde spierkrachttraining een rol spelen binnen een revalidatie- of reactivatieproces bij verpleeghuisbewoners met orthopedische aandoeningen? John Branten is verbijzonderd fysiotherapeut in de geriatrie en hoofd Paramedische dienst van verpleeghuis Joachim en Anna, Stichting de WaaLboog, Nijmegen Tussen het vijftigste en het zeventigste levensjaar neemt de quadricepskracht met ongeveer 0% af en bij personen tussen de 70 en 80 jaar met nog eens 0% (1). Dit is voornamelijk te wijten aan een afname van het aantal spiervezels en slechts in beperkte mate aan een vermindering van de contractiele eigenschappen (2). Angst om te vallen of pijn leidt tot een beperkt mobi., liteitspatroon (). Recent wordt gesteld dat de relatieve inactiviteit van ouderen wel eens de belangrijkste oorzaak kan zijn van aan leeftijd gerelateerd krachtverlies (). GEVOLGEN VOOR HET DAGELIJKS FUNCTIONEREN Literatuurstudie maakt duidelijk dat verminderde quadricepskracht de kans op vallen verhoogt. Verder blijken ouderen met zwakke mmo quadriceps moeilijker uit een stoel te kunnen komen (5) en presteren ouderen met een verminderd strekvermogen van de benen (extensie van heupen en knieën m.b.v. een leg. press) slechter op functionele looptests (6) en hebben zij vakr een loophulpmiddel nodig (,6). Op basis van bovenstaande gegevens lijkt krachttraining van de quadriceps geïndiceerd. Maar neemt quadricepskracht werkelijk toe door geïsoleerde krachttraining en vertaalt deze toegenomen kracht zich ook naar beter functioneren in het dagelijks leven? SPIERKRACHTTRAINING Spierkrachttraining krijgt vorm door onder andere de volgende karakteristieken: contractievorm, intensiteit en volume. Contractievonn Men kan spierkracht zowel statisch als dynamisch trainen. Omdat dynamisch oefenen de geriatrische doelgroep meer aanspreekt en beter aansluit bij de (dynamische) functie die moet worden verbeterd (,7), ligt het voor de hand om voornamelijk dynamisch te oefenen in een extensietraject van 90 flexie tot volledige extensie. Intensiteit Het percentage van de maximaal tilbare last is een vaak gehanteerde indicatie voor de intensiteit van een oefening. Deze last wordt het 1RM ('1 repeated maximum') genoemd. Dit is het gewicht dat men precies eenmaal kan tillen waarna spiervermoeidheid het verder oefenen onmogelijk maakt (). Belastingen kleiner dan het 1RM kunnen worden uitgedrukt in percentages van het 1RM: een gewicht dat men tweemaal kan tillen (een 2RM-Iast) is 95% van het 1RM en een last die men tienmaal kan tillen (10RM). 75% van het 1RM (figuur 1). Percentage van het lrm Aantal herhalingen Figuur 1: Globale relatie tussen het aantal herhalingen en het percentage van het 1RM (naar: Huijbregts P.A., Clarijs. Krachttraining in revalidatie en sport, De Tijdstroom, 1995) Volume Het volume (ook wel 'omvang') van de spierkrachttraining kan men bepalen door middel van het aantal herhalingen binnen één serie, het aantal series binnen één oefensessie en het aantal oefensessies per week (8). Het aantal herhalingen binnen één serie is afhankelijk van de gekozen belasting, omdat men oefent tot er spiervermoeidheid optreedt. De grootte van deze last geeft aanleiding tot veel discussie. Het effect van spierkrachttraining blijkt namelijk af te hangen van de belasting. Meestal wordt bij ouderen gekozen voor drie series (9). De ideale frequentie van spierkrachttraining is dan respectievelijk drie- of tweemaal per week, omdat veelal wordt gesteld dat een bepaalde spiergroep pas na 8 tot 72 uur weer opnieuw getraind mag worden. TRAINBAARHElD VAN SPIERKRACHT BIJ OUDEREN Op basis van een literatuurstudie stelde Fiatarone dat trainen met een lage tot gemiddelde weerstand (een belasting lager dan 0% van het lrm, ofwel lasten kleiner dan 25RM) slechts leidt tot een beperkte krachtsverbetering door een verbeterde coördinatie (neurale adaptatie; 8). Trainen met een hoge weerstand (:l:10rm) leidt tot een hypertrofie van de desbetreffende spier (10). In een onderzoek met tien negentigjarige patiënten vond Fiatarone (10) na acht weken oefenen met een Praxis AUGUSTUS 2000 NR 8 9
2 8RM-belasting (drie sets, driemaal per week) een gemiddelde quadricepskrachttoename van 17% (:1:1 %). Het toenemen van de quadricepskracht als gevolg van een behandeling is voor de patiënt echter alleen zinnig als dit leidt tot beter functioneren binnen het dagelijks leven. DE VERTALING NAAR DE ADL In een recent Nederlands onderzoek met een relatief lage belasting (kleiner dan 25RM) wordt een beperkte toename van de quadricepskracht gevonden (17%). Er zijn echter wel significante verbeteringen in de balanstest en in de 'Timed Up and Go' (opstaan uit een stoel en drie meter lopen) geconstateerd. De 20-meter-looptest en traplopen verbeteren niet significant (11). Ook uit ander, reeds aangehaald onderzoek blijkt dat quadricepskrachttraining (10), al dan niet gecombineerd met training van de heupextensiekracht (), leidt tot een verbeterd evenwicht, hogere trapstijgsnelheid (10) en een hogere loopsnelheid (). Er lijkt dus een oorzakelijk verband te zijn tussen toenemende quadricepskracht, of het strekvermogen, in de benen ten gevolge van geïsoleerde krachttraining en de ADL-functies van oudere patiënten. Deze functies kunnen valide en betrouwbaar worden gemeten. HET METEN VAN FUNCTIES In verpleeghuis Joachim en Anna in Nijmegen wordt een aantal klinimetrische testen gebruikt om het functioneren van de patiënten objectiever in kaart te brengen. In het kader van dit artikel wil ik kort de 'Functional Ambulation Categories' () bespreken. De registreert de mate van onafhankelijkheid en veiligheid van het lopen. In de lage scores (0-1-2) legt de test de mate van benodigde steun vast, in de hogere scoregebieden (--5) wordt de mate van zelfstandigheid en veiligheid geregistreerd (zie figuur 2). De fysiotherapeut deelt aan de hand van de loopobservatie de patiënt in één van de zes categorieën in. De inter- en intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid van de is goed, de test is gemakkelijk en snel te gebruiken, en vergt geen uitgebreide training (12). Ook bestaat er een sterke relatie tussen de -score van de patiënten en sommige parameters van het gaan (snelheid, ritme, pas- en staplengte). Dit betekent dat wanneer mensen binnen de hoger scoren zij, gemiddeld gezien, ook kwalitatief beter lopen (1). DE PRAKTIJK: HET 10RM-SVSTEEM Aan de hand van bovenstaande bevindingen is er binnen de afdeling fysio- en bewegingstherapie van ons verpleeghuis geoefend met geïsoleerde quadricepskrachttraining bij patiënten met diverse loopstoornissen. Het effect werd geregistreerd via regelmatige metingen van de kracht (stoornisniveau) en de score (beperkingsniveau). De quadricepskrachttraining bestaat uit drie series van tien contracties per quadriceps met een frequentie van driemaal per week en vindt plaats in zit voor het wandrek (foto 1). Aan de voeten van de patiënt zijn met behulp van voetlissen en een katrolsysteem gewichten bevestigd. De patiënt tikt twintig keer alternerend met de tenen een bal aan, die aan een in hoogte verstelbaar statief voor de patiënt hangt. De hoogte is zodanig ingesteld dat de patiënt met een volledig (eventueel zo ver mogelijk) gestrekte knie de bal net kan raken. De belasting wordt zo ingesteld dat de patiënt de bal met elk been net tienmaal kan raken. De belasting wordt dus per been vastgesteld binnen het 10RM-regime. De quadricepskrachttraining gebeurt onder de directe controle van een fysiotherapeut. Als deze merkt dat de patiënt met één of beide benen redelijk gemakkelijk tienmaal de bal kan raken wordt het gewicht verhoogd. Omdat beide benen afzonderlijk gecontroleerd worden op een maximale belasting binnen het 10RM-regime (op de 9' of 10' contractie ontstaat licht vormverlies: minder eindextensie, meer compensatie), is er garantie van een optimale belasting..patiënt kan niet zelfstandig Lopen of heeft bij het Lopen hulp nodig van meer dan 1 persoon..patiënt heeft bij het lopen continue hulp nodig van 1 persoon om zowel gewicht als balans te kunnen bewaren..patiënt heeft vrijwel continue hulp nodig van 1 persoon voor het evenwicht of coördinatie tijdens het lopen..patiënt kan zelfstandig lopen op een vlakke ondergrond, maar heeft hulp nodig bij trappen, hellingen of oneffen ondergronden, zoals grintpaden.. Patiënt kan zelfstandig lopen op elk type ondergrond, dat wil zeggen trappen, hellingen, Figuur 2 : omschrijving en score 10 Praxis
3 ging van de behandeling (n=2. gestopt na resp. twee en vier weken. behandeldoei zelfstandig lopen) of na ongeveer zes weken genoteerd... Foto 1 Uitgangshouding voor geïsoleerde krachttraining voor de mmo quadriceps PATIËNTENGROEP Begin 1998 hebben zeventien bewoners (vijf mannen, twaalf vrouwen) gedurende een variërend aantal weken geoefend volgens het 10RM-oefenschema. Het gaat om patiënten met verwijsdiagnoses als: loopproblemen, status na collumfractuur, verslechtering looppatroon en onveilig lopen. Vijftien van deze patiënten waren tevens dementerend. Er waren geen andere neurologische aandoeningen. Alle patiënten vertoonden in het initiële onderzoek een verminderde strekkracht van één of beide knieën ( of minder volgens de MRC-schaal). De gegevens van deze patiënten zijn na 'informed consent' achteraf verzameld en beoordeeld. De quadricepskrachttraining vormde het hoofdbestanddeel van de behandeling. De patiënt liep naar het wandrek of maakte met de fysiotherapeut een korte transfer om in de stoel voor het wandrek plaats te kunnen nemen. Na de quadricepskrachttraining werd met patiënten zo mogelijk twee- à driemaal een stukje gelopen, zonder veel correctie of sturing, om te beoordelen of de toegenomen quadricepskracht leidde tot gemakkelijker opstaan of veiliger lopen. Op dit moment werd regelmatig de -score bepad en bij enkelen ook de loopsnelheid (wordt hier verder niet besproken). Vijf patiënten uit de groep hebben de zes weken niet volledig doorlopen. Eén patiënt kreeg een longontsteking, één overleed, twee patiënten werden overgeplaatst en één patiënt had in verband met coördinatieve problemen door een perifeer-neurologische aandoening moeite met de correcte uitvoering van de krachttraining. RESULTATEN Van de overgebleven twaalf patiënten (drie mannen en negen vrouwen, van wie elf dementerend) zijn de aanvangskracht en de quadricepskracht na beëindi- Quadricepskracht De quadricepskracht werd gemeten volgens de 10RM-methode. De gemiddelde quadricepskracht bij aanvang van de behandeling was 1,17 kilogram (links: 1,27 kilogram, rechts: 1,06 kilogram). De spreiding in de aanvangskracht is groot. Voor het linker been is de minimale gemeten quadricepskracht 0,5 kilogram en de maximale 2,5. Voor het rechter been vinden we 0,0 kilogram (deze patiënt kon geen enkel gewicht tienmaal heffen) en kilogram. Alle deelnemende patiënten zijn gedurende de periode sterk in kracht vooruit gegaan. De gemiddelde quadricepskracht voor de hele groep patiënten is na zes weken 2, kilogram (links: 2,52, rechts 2, kilogram). De minimale en maximale quadricepskracht zijn voor zowel de linker als de rechter m. quadriceps 1,5 en kilogram. De gemiddelde krachtstoename voor linker en rechter mmo quadriceps tezamen is 19% met een spreiding van 5% tot 50%. De grootste procentuele toename werd gevonden bij de patiënten met de laagste aanvangskracht. De linker quadricepskracht is gemiddeld 12% toegenomen, de rechter 159% (figuur ).,00 2,00 Q).S1I "s 150 Cl), Q :Së.50 -kracht bij aanvang krachtstoename kracht op einde oefen programma. linker quadriceps. rechter quadriceps. gemiddelde kracht Figuur kracht linker-, rechter- en beide mmo quadriceps bij het begin van het oefenprogramma en kracht linker-, rechter- en beide mmo quadriceps aan het einde van het oefenprogramma na gemiddeld 5,5 week De bij aanvang had een minimum van 0, een maximum van en een mediaan van. Na zes weken waren minimum, maximum en mediaan respectievelijk, en. Gedurende de oefenperiode steeg bij negen patiënten de -score van naar, bij één patiënt van 2 naar en bij een andere patiënt van 0 naar. Bij één patiënt daalde de -score van naar (voor een weergave van de gegevens per patiënt, zie figuur ). Praxis AUGUSTUS 2000 NR 8 11
4 Nummer patiënt Kracht bij aanvang Links 1, Rechts 0,25 1,75 2,00 kracht 0,8 0,6 0,88 1,1 1,1 1,8 Kracht na 6 weken Links 2,00 2,00,00 2,75,25 2,00 2,00,00,00,00,00,00 kracht 1,75 2,1,00 2,1 2,8 2,1 2,6,00, eind Totaal Minimum Maximum 15,25 1,27 12,75 1,06 1,17 0,8 0,25 2,52,00 28,00 2,,00 29,1 2,,00,00 2,75,00 5,00,75,00,00 12,00,00 Figuur Gegevens van deelnemende patiënten (n=12) aan het oefenprogramma CONCLUSIE Op basis van deze beperkte retrospectieve praktijkevaluatie kunnen we voorzichtig concluderen dat spierkrachttraining volgens de beschreven lormmethode voor de mmo quadriceps bij zeer oude, fysiek zwakke patiënten leidt tot een duidelijke spierkrachtstijging. Door de toegenomen spierkracht verbetert één van de voorwaarden voor een normale motoriek waardoor de patiënten na zes weken zelfstandiger en veiliger lopen. Dit effect is des te opvallender omdat het wordt bereikt in slechts zes weken bij een patiëntengroep Vaststelling van het behandeleffect die niet bekend staat om zijn gemakkelijke revalideerbaarheid. Daarnaast vergt deze behandelmethode weinig tijd van de patiënt en de fysiotherapeut: in drie sessies van twintig minuten per week wordt een toetsbaar en functioneel relevant effect bereikt. DISCUSSIE De spierkrachttraining binnen deze praktijkevaluatie is beperkt tot het oefenen van de mmo quadriceps. De reden hiervoor is eenvoudig. De m. quadriceps is een belangrijke spier binnen de loopfunctie en gemakkelijk geïsoleerd te oefenen. Bij een extensiebeweging tegen weerstand in, zoals in onze oefenopstelling, zullen de hamstrings echter wel synergistische activiteit ontplooien om de strekbeweging vloeiend te laten verlopen. Fiatarone (10) vindt in haar onderzoek ook een toename van de omvang van de hamstrings terwijl zij alleen de mmo quadriceps tegen een weerstand in oefent. De literatuur maakt echter wel duidelijk dat het zinnig is ook de mmo gluteus maximus te betrekken in een spierkrachttrainingsprogramma. Juist in experimenten () waarbij zowel de knie- als de heupstrekkers werden getraind, nam de loopsnelheid significant toe. De loopsnelheid wordt gezien als een belangrijke effectmaat van oefentherapie bij patiënten met een onvoldoende looppatroon (12). Men kan zich de vraag stellen of (een deel van) het behaalde resultaat niet op een andere manier te verklaren is. Zoals reeds gesteld, maakten de patiënten een transfer naar de oefenstoel en liepen sommigen driemaal zes meter zonder correctie. Wil (loop- )training effect hebben dan moet de oefen. belasting voldoende groot zijn. Lichte vormen van oefentherapie (zoals de beperkte loopvormen in dit 12 AUGUSTUS 2000 NR 8 Praxis
5 f.. onderzoek) leiden waarschijnlijk niet tot trainingseffect (1). Het is niet voor niets dat bij een bestudering van verschillende oefenprogramma's voor ouderen, waarbij de resultaten van loop- en balanstraining met elkaar werden vergeleken, de meest intensieve oefenschema's er het beste uitkwamen met betrekking tot de vermindering van de valkans (15). De auteur van dit artikel gaat er dan ook van uit dat het behandeleffect van de stukjes lopen zeer beperkt is. De keuze om het resultaat te meten met de is niet vrij van risico's. Een categorale schaal als de heeft slechts zes keuzemogelijkheden. Dit heeft als consequentie dat, wil een patiënt naar een hoger niveau komen, de loopvaardigheid zal moeten stijgen tot de zelfstandigheid zo groot is dat zij voldoet aan de criteria van het volgende -niveau. Een kleine verbetering is onzichtbaar tot de zelfstandigheid van het looppatroon voldoet aan de omschrijvingen van het eerstvolgende niveau. Een consequentie hiervan is dat alleen voldoende grote veranderingen worden gemeten. Anders gezegd: als je een verandering kunt meten met de -schaal moet er nogal wat verbeterd zijn in het looppatroon van de patiënt. Een groot voordeel van meten met de is dat aspecten van lopen worden gemeten die voor de patiënt direct van belang zijn (zelfstandigheid, veiligheid). Een verandering van de heeft grote consequenties.voor het dagelijks leven van de patiënt en is daarmee klinisch zeer relevant. BESLUIT Geïsoleerde spierkrachttraining lijkt een zinnige oefenmethode bij sommige verpleeghuisbewoners met loopstoornissen. Het is wel zaak dit gebied verder te exploreren om helder te krijgen welke patiënten voor deze behandeling in aanmerking komen. Welke vormen van loopstoornissen door krachtverlies komen in aanmerking voor krachttraining en welke niet? Zijn er andere vormen van krachttraining die een beter en/of sneller effect hebben? Meer onderzoek zal deze vragen moeten beantwoorden. LITERATUUR 1 Rogers M.A., Evans, 'Changes in skeletal mustie with aging: effects of exercise training'. Exerdse and sport sdence reviews (21),65-102,199 2 Frontera, W.R. e.a. 'A cross sectional study of mustie strength and mass in 5- to 78 yr old men and wamen'. J. Appl. Physial. (71), 6-650, 1991 Fiatarone; M.A., e.a. 'Exercise training and nutritional supplementation for physical frailty in very elderly people'. N. Engl. J. Med. (0), , 199. Carpenter C., L. Ewart. 'Implementation and evaluation of a weight training program for the elderly in a long-term care facility'. Physiotherapy Canada, 02-10, Kalf A., Schendel F. van, 'Vallen, neurologische aspecten van de oudere patiënt'. Fysiotherapie en Ouderenzorg (), 28-2, Bassey, E.J., M.A. Fiatarone, E.F. O'Neill, M. Kelly, W.J. Evans, L.A. Lipsitz. 'Leg extensor power and functional performance in very old men and wamen'. Cli. Sa. (82) 21-27, Huijbregts P.A. 'Krachttraining voor de oudere patiënt: een overzichtsartikel'. Fysiotherapie en Ouderenzorg (), 2-10, Huijbregts P.A., Clarijs. Krachttraining in revalidatie en sport, de Tijdstroom, Fleck S.J., W.J. Kraemer, Designing resistive training programs, Second edition, Human Kinetics Books, Champaign Fiatarone, M.A., E.C. Marks, N.O. Ryan, C.N. Meredith, L.A. Lipsitz, W.J. Evans. 'High intensity strength training in nonagenarians, effect on skeletal muscle'. JAMA (22), 029-0, Westhoff M.H., S. de Loor, M.V. Miedema, H.C. Boshuizen. 'Ontwikkeling van een krachttrainingsprogramma voor ouderen ter versterking van de m. quadriceps femoris'. Nederl. TÜd. Fys. (6) 18-15, Collen F.M., O. T. Wade, C.M. Bradshaw. 'Mobility after stroke: reliabilityof measures of impairment and disability'. Int. Disabil. Studies, 12; 6-9, Holden M.K., K.M. Gill, M.R. Maglozzi, Nathan J., Piehl-Baker L. 'Gait assessment for the neurologically impaired; reliability and meaningfullness'. Physical Therapy (6), 5-0, Wingerden van, B.A.M. 'Fysiotherapie en actieve revalidatietraining'. FysioPraxis, 18-22, nov Brown, A.P. 'Reducing faits in elderly people' Physiotherapy, theory and practice (15), 59-68, ' I I
Stabiliteit motoriek kwetsbare ouderen
Stabiliteit motoriek kwetsbare ouderen Universiteit Maastricht, 26 januari 2019 John Branten, Geriatriefysiotherapeut SZBC Joachim en Anna, WZC Nijevelt, stichting De Waalboog, Nijmegen Looprevalidatie
Nadere informatieGeïsoleerde krachttraining voor ouderen en de effecten op de zelfstandigheid en veiligheid van het lopen
Geïsoleerde krachttraining voor ouderen en de effecten op de zelfstandigheid en veiligheid van het lopen Het Waalboog Looprevalidatie- en Valpreventiemodel ClaudicatioNet Congres, 14 maart 2019 John Branten,
Nadere informatieDe Gecombineerde Valrisico Score
DOEL(GROEP): OPBOUW: De Gecombineerde Valrisico Score Door Arnout van Baal De GVS is toe te passen op alle patiëntgroepen De test is een combinatie van de 10 Meter Looptest (10-MLT), de Timed Up and Go
Nadere informatieProgramma. Kwetsbaarheid Fried. 2001. (geriatrie)fysiotherapie. Geriatriefysiotherapie. Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie
Geriatriefysiotherapie Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie Marjan Doves MPT Geriatriefysiotherapeut 24 maart 2015 Programma Sarcopenie vanuit fysiotherapeutisch perspectief (Geriatrie)fysiotherapeutische
Nadere informatieKrachttraining bij ouderen
Krachttraining bij ouderen Elke Eelbode 1, Ivan Bautmans 1, 2, Tony Mets 1, 2 1 Frailty in Ageing research (FRIA) & Gerontology (GERO) department,, Vrije Universiteit Brussel 2 Geriatrics department, Universitair
Nadere informatieRevalidatie schema na kraakbeenbehandeling van zowel het femur als het patellofemorale gewricht
Revalidatie schema na kraakbeenbehandeling van zowel het femur als het patellofemorale gewricht Locatie: Grootte: Belaste hoek*: *het traject waarin het geopereerde gebied belast wordt. Let op: dit schema
Nadere informatieMS Fitnessgroep. Klinimetrie MS. Fysiotherapie bij MS 19-2-2014. MSMS 2 december 2013
MS Fitnessgroep MSMS 2 december 2013 Marion Verhulsdonck (RA) Nydia van As (FT), Sanne Lambeck (FT) Klinimetrie MS Basis lichamelijk onderzoek (kracht, mobiliteit, sensibiliteit, tonus (SPAT?) 10 meter
Nadere informatieAppendix. Nederlandstalige samenvatting (Dutch summary)
Appendix Nederlandstalige samenvatting (Dutch summary) 93 87 Inleiding Diabetes mellitus, kortweg diabetes, is een ziekte waar wereldwijd ongeveer 400 miljoen mensen aan lijden. Ook in Nederland komt de
Nadere informatieNederlandse samenvatting
INTRODUCTION Kinderen en jongeren met cerebrale parese (CP) kunnen vaak niet zo goed lopen, rennen of traplopen. Dat kan komen door spierzwakte. Spierzwakte wordt vaak gemeten als de kracht die kinderen
Nadere informatieOefeningen voor de knie
Oefeningen voor de knie Spierkracht verbeterende oefeningen voor de knie: Het is belangrijk om een goede spierkracht te hebben, mede omdat de spieren helpen bij schokabsorptie. Door een goede spierkracht
Nadere informatieKlinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie
Klinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie Kinderen en jongvolwassenen met een fysieke beperking, zoals cerebrale parese (CP), ervaren vaak loopproblemen in het dagelijks leven. Veelgehoorde
Nadere informatieIn Beweging! Lizette Wattel Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc 1-2-2015
2015 In Beweging! Lizette Wattel Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc 1-2-2015 IN BEWEGING IMPLEMENTATIE VAN EEN BEST PRACTICE BINNEN HET UNO-VUMC. EINDVERSLAG INLEIDING Ouderen in woonzorgcentra
Nadere informatiebehandeling volgens de KNGF-richtlijn bij mensen met artrose aan de heup en/of knie.
Samenvatting De primaire doelstelling van het onderzoek was het onderzoeken van de lange termijn effectiviteit van oefentherapie en de rol die therapietrouw hierbij speelt bij patiënten met artrose aan
Nadere informatieHet meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Onderste extrimiteiten
Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Emory Functional Ambulation Profile (E-FAP) 22 juni 2011 Review: 1) Britta Klingen Tanja Schmitz Julia Wagner 2) Sandra Joeris Invoer: Marsha Bokhorst 1 Algemene
Nadere informatieArtrose knie. Artrose is een aandoening die voor kan komen bij één of meerdere gewrichten.
Artrose knie Wat is artrose? Artrose is een aandoening die voor kan komen bij één of meerdere gewrichten. Een gewricht bestaat uit twee botuiteinden, die zijn bekleed met kraakbeen. Het kraakbeen vangt
Nadere informatieRevalidatie schema na microfracturing van het patellofemorale gewricht
Revalidatie schema na microfracturing van het patellofemorale gewricht Locatie: Grootte: Belaste hoek*: *het traject waarin het geopereerde gebied belast wordt. Let op: dit schema is een richtlijn die
Nadere informatieNabehandeling voorste kruisband reconstructie
Nabehandeling voorste kruisband reconstructie Fysiotherapie Locatie Hoorn/Enkhuizen Fase 1 (6-8 weken) Week 1-2 extensie links = rechts actieve isometrische oefentherapie starten fiets (hometrainer) en
Nadere informatie5.3. Opdracht door Iris 2624 woorden 28 januari keer beoordeeld. Inleiding
Opdracht door Iris 2624 woorden 28 januari 2015 5.3 15 keer beoordeeld Vak LO Inleiding Met BSM hebben wij de opdracht gekregen om een trainingsschema te maken om jezelf te verbeteren op verschillende
Nadere informatieNaam patiënt:... Datum: BERG BALANCE SCHAAL (BBS)
BERG BALANCE SCHAAL (BBS) Het benodigde materiaal voor de test - Een stopwatch - Een liniaal of meetlint van minimaal 25 cm - 2 stoelen (één met en één zonder armleuning), zithoogte +/- 45 cm - Een krukje
Nadere informatie- 172 - Prevention of cognitive decline
Samenvatting - 172 - Prevention of cognitive decline Het percentage ouderen binnen de totale bevolking stijgt, en ook de gemiddelde levensverwachting is toegenomen. Vanwege deze zogenaamde dubbele vergrijzing
Nadere informatiePOSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA ARTHROSCOPISCHE RECONSTRUCTIE VOORSTE KRUISBAND
Versie 2017 POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA ARTHROSCOPISCHE RECONSTRUCTIE VOORSTE KRUISBAND (middels hamstringgraft of bone patellartendon bone) 1. Doel Het op eenduidige wijze uitvoering
Nadere informatieCore training. Door: Roeland Smits. Roeland Smits Core training voor zwemmers 1
Core training Door: Roeland Smits Roeland Smits Core training voor zwemmers 1 Voorbereiding krachttraining zwemmen: Core training: In eerste instantie zal er een grondige bases gelegd moeten worden waar
Nadere informatieFysio-/manueeltherapie van Gerven
Fysio-/manueeltherapie van Gerven Artrose Artrose is een chronische aandoening waarbij een degeneratie van het gewricht optreedt. Het gewrichtkraakbeen vermindert in kwaliteit; vergelijk het kraakbeen
Nadere informatieDe voorste kruisbandreconstructie
Afdeling: Onderwerp: Fysiotherapie De voorste kruisbandreconstructie 1 De voorste kruisbandreconstructie 2 De Voorste Kruisbandreconstructie De knie: De meeste mensen zien een knie als een simpel scharniergewricht
Nadere informatieProtocol FIT Stroke Knowledge Brokers Project
Protocol FIT Stroke Knowledge Brokers Project Dr. Ingrid van de Port, senior onderzoeker Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht Mei 2011 Het FIT Stroke programma is een van de projecten welke gekozen
Nadere informatieRichtlijnen en intensiteit van beweging bij 65+ Margreet van Dijk
Richtlijnen en intensiteit van beweging bij 65+ Margreet van Dijk Richtlijnen Bewegingsdriehoek Wat en hoe train je bij de geriatrische patient Intensiteit van training Krachttraining Balanstraining Snelheid
Nadere informatieDynamic Gait Index (DGI)
Dynamic Gait Index (DGI) Shumway-Cook & Woollaccott, 995; KNGF-richtlijn Parkinson, 7 De DGI evalueert de dynamische balans tijdens het lopen door middel van verschillende opdrachten zoals hoofdbewegingen,
Nadere informatieSymposium Samenwerking rondom MS. Inleiding in de Neurorevalidatie bij CNA, Frans van der Brugge
Symposium Samenwerking rondom MS Inleiding in de Neurorevalidatie bij CNA, Frans van der Brugge Doel van mijn bijdrage Laten zien Samenwerking rondom MS synoniem is voor Samenwerking rondom CNA Daarom
Nadere informatieBeweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn
Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Carien Linders v.d. Lijcke fysiotherapeut PMC Heusdenhout, Breda lid NAHFysioNet Hoe ontstaan? Als opdracht voor cursus Neurorevalidatie... Aanvulling van
Nadere informatieSamenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie
Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie Zoals beschreven in hoofdstuk 1, is artrose een chronische ziekte die vaak voorkomt bij ouderen en in het bijzonder
Nadere informatiebij kniegerelateerde
Naam: Datum Maatschap voor Sport-Fysiotherapie Manuele Therapie Medische Trainings Therapie en Echografie Stadtlohnallee 2 7595 BP WEERSELO Telefoon 0541-661590 Molemansstraat 52 7561 BE DEURNINGEN Telefoon
Nadere informatie(In)stabiliteit van automatisch gekozen coördinatie voor basale functionele motoriek (opstaan, lopen en gaan zitten bij kwetsbare ouderen)
(In)stabiliteit van automatisch gekozen coördinatie voor basale functionele motoriek (opstaan, lopen en gaan zitten bij kwetsbare ouderen) John Branten, Geriatriefysiotherapeut SZBC Joachim en Anna, WZC
Nadere informatieProximal tendon avulsion. Claire Verheul, Ph.D. Anne van der Made, M.D.
Proximal tendon avulsion Claire Verheul, Ph.D. Anne van der Made, M.D. Orthopaedic Surgery www.acesamsterdam.nl www.manualfysion.nl Epidemiology Relatively rare Koulouris & Connell 16 of 179 (9%) hamstring
Nadere informatieOefeningen na uw heupoperatie
FYSIOTHERAPIE Oefeningen na uw heupoperatie ADVIES Oefeningen na uw heupoperatie U hebt uw heup gebroken en u bent hieraan geopereerd. Om ervoor te zorgen dat u na uw operatie weer snel herstelt, is het
Nadere informatieFysiotherapie Oefeningen na reconstructie voorste kruisband
Fysiotherapie Oefeningen na reconstructie voorste kruisband Inleiding Deze folder is een aanvulling op de al door u verkregen in-formatie over de voorste kruisbandreconstructie en bevat een aantal adviezen
Nadere informatiePOSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA OPHEFFEN CAM/PINCERIMPINGEMENT D.M.V. HEUPARTHROSCOPIE
Versie 2017 POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA OPHEFFEN CAM/PINCERIMPINGEMENT D.M.V. HEUPARTHROSCOPIE 1. Doel Het op eenduidige wijze uitvoering geven aan de postklinische fysiotherapeutische
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het is een uitdaging om ouderen te identificeren die baat kunnen hebben bij een interventie gericht op de preventie van beperkingen in het dagelijks leven op het moment dat dergelijke
Nadere informatieFysiotherapie Oefeningen na reconstructie voorste kruisband
Fysiotherapie Oefeningen na reconstructie voorste kruisband Inleiding Deze folder is een aanvulling op de al door u verkregen in-formatie over de voorste kruisbandreconstructie en bevat een aantal adviezen
Nadere informatieTraining en praktische beweegadviezen. Voor kwetsbare groepen
Training en praktische beweegadviezen Voor kwetsbare groepen Onderwerpen Trainingsleer Richtlijnen voor het trainen Praktische oefeningen Trainingsleer Trainingsprincipes Trainingsvariabelen Training stijl
Nadere informatieRevalidatieschema na een meniscushechting
1 Revalidatieschema na een meniscushechting Locatie: Nevenletsel: Let op: dit schema is een richtlijn die hulp kan bieden bij het revalideren na een meniscushechting. Let te allen tijde op de reactiviteit
Nadere informatieNederlandse samenvatting SAMENVATTING
Samenvatting Nederlandse samenvatting SAMENVATTING De inleiding, de achtergronden en de doelstellingen van dit proefschrift worden beschreven in hoofdstuk 1. Evenals in andere landen neemt het aantal
Nadere informatieTraining van actieve heupextensie bij een CVA patiënt.
Case studie Training van actieve heupextensie bij een CVA patiënt. Inleiding. Een patiënt met een CVA kon in de heup onvoldoende concentrische extensie op bouwen en bleef krom lopen en met een hyperextensie
Nadere informatieBijlage 2 Meetinstrumenten
Bijlage 2 Meetinstrumenten Bijlage 2.1 Functiescore De Bie et al. De Bie et al. (1997) gebruikten de functiescore als prognostisch instrument om lichte van ernstige letsels te onderscheiden. De functiescore
Nadere informatie(2016.1) Schouder: Secundair Impingement-syndroom
(2016.1) Schouder: Secundair Impingement-syndroom Instituut: Sportrevalidatie Hilversum Verwijzer: Alle verwijzers Periode: 1-1-2016 t/m 31-12-2017 Fysiotherapeut: Alle fysiotherapeuten Inleiding Dit rapport
Nadere informatieOefen- en Revalidatie schemata
Ed Hendriks Oefen- en Revalidatie schemata Sportgeneeskunde 2014 Agenda oefentherapie! indeling in herstelfasen! indeling in motorische basiseigenschappen! opbouw van belasting, belang van herstel! voorbeelden:
Nadere informatieGEZONDHEID SUBSTANTIEEL VERBETERD
RESULTATEN ANALYSE 2014 GEZONDHEID SUBSTANTIEEL VERBETERD De Rughuis Methode heeft aangetoond dat de gezondheidstoestand en kwaliteit van leven bij patiënten met chronische rugklachten enorm kan toenemen.
Nadere informatieFysiotherapie bij osteoporose Digna de Kam Fysiotherapeut/ Bewegingswetenschapper
Fysiotherapie bij osteoporose Digna de Kam Fysiotherapeut/ Bewegingswetenschapper Digna.dekam@radboudumc.nl Programma Inleiding Osteoporose De rol van de fysiotherapeut bij osteoporose KNGF behandelrichtlijn
Nadere informatieIs gangrevalidatie, stappen in de gang? Studiedag Kronkels: Geronto Ortho 19/11/2015
Is gangrevalidatie, stappen in de gang? Studiedag Kronkels: Geronto Ortho 19/11/2015 Opdracht 1: ergotherapeutische adviezen na THP Ga de verschillende te voorkomen bewegingen na bij de verschillende benaderingswegen
Nadere informatieIntroductie. Voorstelronde. Invulling van de avond; Presentatie Anne (training), Presentatie Gerja (voeding),
Introdctie Voorstelronde Invlling van de avond; Presentatie Anne (training), Presentatie Gerja (voeding), Testen van spierkracht verdeeld over 4 stations, Advies en tips mee naar his, Presentjes. Goed
Nadere informatieSamenvatting. Veranderingen in functionele spiereigenschappen als gevolg van een beroerte en inactiviteit
Veranderingen in functionele spiereigenschappen als gevolg van een beroerte en inactiviteit In dit proefschrift is allereerst beschreven welke spierveranderingen plaats hebben gevonden als gevolg van een
Nadere informatieEvaluatie FysiohuisTraining
Evaluatie FysiohuisTraining 2014 INLEIDING Sinds 2013 is er binnen het Fysiohuis de mogelijkheid voor oud-patiënten en andere geïnteresseerden onder begeleiding van een fysiotherapeut te trainen. Het doel
Nadere informatieVeel kinderen met een spastische cerebrale parese (CP) hebben een afwijkend looppatroon. Eén van de meest typerende looppatronen is het zogenaamde
Samenvatting Veel kinderen met een spastische cerebrale parese (CP) hebben een afwijkend looppatroon. Eén van de meest typerende looppatronen is het zogenaamde flexiepatroon. Het is bekend dat kinderen
Nadere informatieStabiliteitstraining van de lage rug
Stabiliteitstraining van de lage rug De sleutel tot succes bij stabiliseren is het doelgericht trainen van de juiste spieren. Buik- en rugspieroefeningen worden veelvuldig toegepast in de behandeling bij
Nadere informatieSamenvatting. In hoofdstuk 1 wordt een algemene introductie gegeven over de onderwerpen die in dit proefschrift worden behandeld.
155 Sport- en spelactiviteiten bevorderen over het algemeen de gezondheid. Deze fysieke activiteiten kunnen echter ook leiden tot blessures. Het proefschrift beschrijft de ontwikkeling en evaluatie van
Nadere informatieVOORBEREIDINGSPROGRAMMA TUSSENSEIZOEN (U14-U15-U16-U17)
VOORBEREIDINGSPROGRAMMA TUSSENSEIZOEN (U14-U15-U16-U17) Zorg naast voldoende rust, dat je lichaam af en toe een fysieke prikkel krijgt. Buiten het loopschema dat je hieronder kan terugvinden raden we aan
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4
Lichamelijke activiteit is erg belangrijk om de algemene gezondheid van mensen met een dwarslaesie in stand te houden. Door de beperking van de onderste extremiteiten is dit bij mensen met een dwarslaesie
Nadere informatieDoel. Programma. NAH symposium workshop balans. Plaats van balans binnen de ICF. Meetinstrument: CTSIB 10-11-2015
NAH symposium workshop balans Doel Ilse Oosterom & Myrthe Schwartz 13 oktober 2015 Bewustwording van complexiteit van balansproblemen bij jongeren met NAH en de gevolgen middels ervaren en casuïstiek Programma
Nadere informatieSAMENsATTIN' L L bw-maas Processed on: Processed on: PDF page: 139 PDF page:
SAMEN ATTIN MET SPASTISCHE CEREBRALE PARESE inderen met spas sche cerebrale parese ontwikkelen vaak contracturen door spierverkor ngen en of toegenomen spierseid. Dit kan leiden tot afname van de bewegingsmogeli
Nadere informatieVO2max. Aerobe Capaciteit Cerebrale Parese. Aerobe capaciteit bij kinderen met CP FITNESS
19-6-2011 Hersenbeschadiging voor de eerste verjaardag Primaire beschadiging zit in de hersenen Olaf Verschuren Wat betekent dit voor de fitheid? De Hoogstraat Utrecht lopers rolstoelrijders Aerobe FITNESS
Nadere informatieOptimale loopvaardigheid met een prothese Balanceren tussen capaciteit en belasting. Samenvatting
Optimale loopvaardigheid met een prothese Balanceren tussen capaciteit en belasting amenvatting ummary Introductie Het ondergaan van een beenamputatie is een drastische chirurgische ingreep, die grote
Nadere informatieCircuittraining Een nieuwe groepstraining met een functioneel karakter
Circuittraining Een nieuwe groepstraining met een functioneel karakter Drs. Lotte Wevers Dr. Ingrid van de Port Prof. Dr. Eline Lindeman Prof. Dr. Gert Kwakkel Kenniscentrum De Hoogstraat, Utrecht Overzicht
Nadere informatieKNGF-richtlijn Beroerte
Bijlage 2.3 Berg Balance Scale De Berg Balance Scale (BBS) evalueert het evenwicht en bestaat uit 14 test-items. 5 De items worden gescoord op een 5-punts ordinale schaal (0-4 punten). In totaal zijn 56
Nadere informatieHoofdstuk 1 hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 1 geeft een algemene inleiding op dit proefschrift. Artrose is een chronische progressieve gewrichtsaandoening. Men schat dat de hoge prevalentie wereldwijd verder zal toenemen vanwege de stijgende
Nadere informatie4 Beweegprogramma. 4.1 Voorbereiding
4 Beweegprogramma In dit onderdeel wordt het beweegprogramma gepresenteerd. Binnen het programma worden eerst doelstellingen gevormd die gelden op lange en korte termijn. Vervolgens wordt de introductie
Nadere informatieENERGETISCHE KOSTEN VAN BALANSCONTROLE BIJ VALIDE PERSONEN
SAMENVATTING Lopen, het lijkt zo simpel, maar het kan als gevolg van een pathologie zoals een beenamputatie of een Cerebro-Vasculair Accident (CVA) een zeer uitdagende taak worden. Opnieuw leren lopen
Nadere informatieMODULE STABILO. Oefenprogramma knieartrose. Amsterdam, november 2012. Module STABILO, Oefenprogramma knieartrose (Reade ) 1
MODULE STABILO Oefenprogramma knieartrose Amsterdam, november 2012 Module STABILO, Oefenprogramma knieartrose (Reade ) 1 Disclaimer Algemeen Reade, centrum voor revalidatie en reumatologie, verleent u
Nadere informatieWat is patello-femoraal pijnsyndroom?
Wat is patello-femoraal pijnsyndroom? Patellofemorale pijnklachten zijn klachten die waargenomen worden in en rond de knieschijf. Patella betekent knieschijf. Het komt op alle leeftijden voor, maar vooral
Nadere informatieVoorwoord. Eindhoven, 19 Juni, 2003 Anton van den Bosch Jorden Oerlemans Stefan Veltrop
Naam auteurs: Jorden Oerlemans Stefan Veltrop Anton van den Bosch Docentbegeleider: Olav Braunbach-Bakhuys Methodologische begeleidster: Monica Veeger Onderzoeksverslag Fontys Paramedische Hogelschool
Nadere informatieKlinimetrie Implementatie van een Klinimetrische-CoreSet binnen de werksetting
Klinimetrie Implementatie van een Klinimetrische-CoreSet binnen de werksetting Ruud Reijmers Fysiotherapeut Jeroen Bosch Ziekenhuis Disclosure belangen spreker (Potentiële) Belangenverstrengeling: Geen
Nadere informatiePRACTICUM PIEKKRACHT EN DUURKRACHT
LESKIST SPORT EN BEWEGING PRACTICUM PIEKKRACHT EN DUURKRACHT Hoe harder je je spieren aanspant, hoe sneller ze moe worden. Een beweging waarbij je spieren minder hard hoeven werken hou je over het algemeen
Nadere informatieArtrose Bewegen bij heup- en knieartrose
Artrose Bewegen bij heup- en knieartrose Tips om zelf uw klachten te verminderen en informatie over wat de fysiotherapeut voor u kan betekenen Speciaal voor mensen met artrose is in diverse fysiotherapiepraktijken
Nadere informatieVoorste kruisbandreconstructie,
Paramedische afdeling Voorste kruisbandreconstructie, oefeningen en richtlijnen Inleiding Bij een voorste kruisband reconstructie brengt de arts op de plaats van de oude voorste kruisband een vervangende
Nadere informatieSAMENVATTING. Samenvatting
Samenvatting SAMENVATTING PSYCHOMETRISCHE EIGENSCHAPPEN VAN ADL- EN WERK- GERELATEERDE MEETINSTRUMENTEN VOOR HET METEN VAN BEPERKINGEN BIJ PATIËNTEN MET CHRONISCHE LAGE RUGPIJN. Chronische lage rugpijn
Nadere informatieTRAINING DESLY HILL : VOORBEREIDING OP HET NIEUWE SEIZOEN
TRAINING DESLY HILL : VOORBEREIDING OP HET NIEUWE SEIZOEN Een goede voorbereiding is immers het halve werk. Maar wat is nou een goede voorbereiding op een nieuw skeelerseizoen? Op www.skatepodium.com geeft
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Dutch Summary)
Nederlandse samenvatting (Dutch Summary) 87 Appendix Inleiding Diabetes mellitus gaat een steeds belangrijkere rol spelen in onze gezondheidszorg. Het aantal patiënten met diabetes zal naar verwachting
Nadere informatieVOORSTE KRUISBAND RECONSTRUCTIE
F Y S I O T H E R A P I E VOORSTE KRUISBAND RECONSTRUCTIE De Orthopedisch Chirurg heeft bij u een voorste kruisband geplaatst door middel van uw eigen hamstring- of patella- pees. Hierdoor verbetert de
Nadere informatieDit trainingsschema is ontwikkeld i.s.m. Michael Zijlaard (o.a. ploegleider en coach van team AA Drink/Leontien.nl) en Dick Siliakus (fysiotherapeut)
Inleiding trainingsschema Onderstaand trainingsschema is geschikt voor beginnende fietsers die binnen vijf maanden 100 tot 300 kilometer willen fietsen. Het schema is gebaseerd op je Hmax, dit is je maximale
Nadere informatieBeweging gerichte zorg. Bewegen is een deel van de behandeling om dementie af te remmen Ede 9 oktober 2015
Beweging gerichte zorg Bewegen is een deel van de behandeling om dementie af te remmen Ede 9 oktober 2015 Exercise training increases size of hippocampus and improves memory Kirk Erickson en anderen Pittsburgh
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38701 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Visschedijk, Johannes Hermanus Maria (Jan) Title: Fear of falling in older patients
Nadere informatie1 Teenstand vanaf vlakke ondergrond. 2 Band training achillespees. 3 Teenstand op traptrede (gestrekte knie)
Pagina 1 van 5 Bij welke blessures werkt deze oefentherapie? Deze oefentherapie is effectief bij kuit, enkel, scheenbeen en fascia plantaris klachten. De fascia plantaris is de grote pees in de voetzool
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Inleiding Personen met een beperking van de loopvaardigheid, bijvoorbeeld veroorzaakt door een onderbeenamputatie of een cerebrovasculair accident (CVA) hebben een verhoogd risico
Nadere informatieHet meten van loopkarakteristieken
SAMENVATTING Ongeveer 45% van alle mensen na een beroerte valt tenminste één keer per jaar. Een val kan leiden tot tijdelijk letsel zoals een gebroken heup. Ook leidt vallen bij mensen met een beroerte
Nadere informatieFysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking. Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015
Fysieke fitheid meten bij kinderen met een verstandelijke beperking Marieke Wouters, Aleid Laan, Laurine Croonen NVFVG congres - april 2015 Workshop?! LITERATUUR PILOT CROSS SECTIONELE ONDERZOEK DATAVERZAMELING
Nadere informatieOefeningen na uw heupoperatie
FYSIOTHERAPIE Oefeningen na uw heupoperatie ADVIES Oefeningen na uw heupoperatie U hebt uw heup gebroken en u bent hieraan geopereerd. Om ervoor te zorgen dat u na uw operatie weer snel herstelt, is het
Nadere informatiehoofdstuk 4 & 7 hoofdstuk 3 & 6 hoofdstuk 2 hoofdstuk 5 Hoofdstuk 2 tot en met 5 hoofdstuk 6 en 7 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 hoofdstuk
Samenvatting De Lokomat is een apparaat dat bestaat uit een tredmolen, een harnas voor lichaamsgewichtondersteuning en twee robot armen die de benen van neurologische patiënten kunnen begeleiden tijdens
Nadere informatieSpierkracht meten met de microfet
Spierkracht meten met de microfet Jan Willem Wisselink biometricsmotion.com Overzicht Algemeen Functionele testen / testen op stoornisniveau Spierkracht meten (MRC, MVC bv. HHD) Validiteit Doelstelling
Nadere informatieVoorste kruisbandreconstructie
Paramedische ziekenhuiszorg - fysiotherapie Voorste kruisbandreconstructie oefeningen en richtlijnen Bij een voorste kruisband reconstructie brengt de arts op de plaats van de oude voorste kruisband een
Nadere informatieUitgebreide toelichting van het meetinstrument. Global Perceived Effect (GPE)
Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Global Perceived Effect (GPE) 31-03-2014 Review: R.A.H.M. Swinkels Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende
Nadere informatieOEFENSCHEMA HARTREVALIDATIE
OEFENSCHEMA HARTREVALIDATIE 17601 Inleiding In deze folder vindt u een algemeen oefenschema en beweegadvies. Deze kunt u gebruiken ter voorbereiding op de revalidatie, maar ook tijdens en na de revalidatieperiode.
Nadere informatieBewegen voor, tijdens en na uw ziekenhuisopname Tips adviezen en oefeningen
Bewegen voor, tijdens en na uw ziekenhuisopname Tips adviezen en oefeningen ADRZ in beweging Deze folder geeft u informatie over bewegen voor, tijdens en na uw opname. Het is belangrijk om in beweging
Nadere informatieHet voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren
amenvatting 123 amenvatting 125 Het voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren Vallen is één van de meest belangrijke oorzaken van letsel
Nadere informatieBasis voor krachttraining
Inhoud Basis voor krachttraining Jan Boone 2. Soorten Kracht 3. Trainingss 4. Belangrijke principes 5. Krachttraining bij lange- (loopeconomie) Voor 1880: weinig gestructureerde krachttraining (cfr. Forcemen
Nadere informatieJoint Care in ZGV. Zorgvernieuwingen. Ellen Oosting & Suzan Appelman oostinge@zgv.nl vriess@zgv.nl
Joint Care in ZGV Zorgvernieuwingen Ellen Oosting & Suzan Appelman oostinge@zgv.nl vriess@zgv.nl Inhoud Project opzet Pre-operatieve screening Plan van aanpak Ervaringen met de screening & het proces Discussie
Nadere informatieHet is de kracht die spieren ons geven om onze dagelijkse bezigheden te kunnen doen.
Werk aan je spierkracht Wil je graag je lichaamshouding en fitheid optimaal houden of verbeteren? Wil je je spieren verstevigen? Dan oefen je best ook 2 tot 3 keer per week. Vlaams Instituut Gezond Leven
Nadere informatieFase 1: 0-4 weken (na operatie) Revalidatie schema Knie Anatomic Medial Reconstruction. Auteurs: F.A.M. Brooymans, Msc. R.P.A. Janssen M.D.
Revalidatie schema Knie Anatomic Medial Reconstruction Auteurs: F.A.M. Brooymans, Msc. R.P.A. Janssen M.D. Voorafgaand aan iedere behandelsessie vindt een korte tussentijdse evaluatie plaats van de afgelopen
Nadere informatieNA JE TRAINING. Met deze 6-daagse challenge haal je alles uit je training!
Optimaal herstellen NA JE TRAINING Met deze -daagse challenge haal je alles uit je training! Je bent net klaar met sporten en je voelt je geweldig! Niet vergeten: het geheim van een goede workout zit hem
Nadere informatieTrainingskaart. Artrose heup/knie
Trainingskaart Artrose heup/knie Programma Naam: Geboortedatum: Gebruikersnaam abakus: *2 1e Consult Anamnese Lichamelijk onderzoek doornemen vragenlijsten afnemen van metingen tests 2e Consult Tests Bespreken
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Een goede hand functie is van belang voor interactie met onze omgeving. Vanaf het moment dat we opstaan, tot we s avonds weer naar bed gaan,
Nadere informatieRevalidatieschema na een collagene meniscus implantatie (CMI)
1 Revalidatieschema na een collagene meniscus implantatie (CMI) Locatie: Nevenletsel: Let op: dit schema is een richtlijn die hulp kan bieden bij het revalideren na een meniscushechting. Let te allen tijde
Nadere informatieWhiplash en duizeligheid: een paar apart Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp
Whiplash en duizeligheid: een paar apart Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Wat te vewachten? 1. Praktijkervaring en registratie 2. Whiplash-trial 3. Prognostische factoren 1. Patiëntgegevens 1998 2003 Praktijk
Nadere informatie