Cultuurcentra en bib. Sessie 2: het belang van cijfers in de cultuursector. Gegevens verzamelen wie, wat en waarom? vandaag. In kaart brengen van

Transcriptie

1 Sessie 2: het belang van cijfers in de cultuursector Cultuurcentra en bib vandaag Gegevens verzamelen: wie, wat, waarom? Cultuurcentra in cijfers Bibliotheken in cijfers Onderzoek samenhangen en verbanden tussen kenmerken van bibliotheken en cultuurcentra in het licht van cijferevoluties Vragen? Cultuurforum, 1 juni 2012 In kaart brengen van Gegevens verzamelen wie, wat en waarom? Ignace Glorieux, VUB 1 juni 2012 Meten is weten - Wat kunnen we (niet) meten? - Wat kunnen we (niet) weten? Cijfers zeggen veel, maar niet alles - Waarom cijfers verzamelen? - Hoe cijfers gebruiken? - Het belang van context Het belang van trends ASCW, afdeling VOLC 1

2 waarom gegevensregistratie bij cultuurcentra? een verleden van appels en citroenen 1 juni 2012 beleidsmatig te weinig zicht op de sector Cultuurcentra: 6 jaar facts & figures Christine Van de Steene, ASCW verschillende actoren met ad hoc opvragingen nieuw decreet 2002 met start beleidsplanning nood aan meetinstrument om sector in kaart te brengen 66 cultuurcentra in 2012 doel gegevensregistratie? beschikken over betrouwbare dataset die breed inzetbaar is Categorie A: 11 Categorie B: 19 Categorie C: 32 Grootsteden: Antwerpen en Brussel Gent en Turnhout winst op niveau van individuele centrum: coherente dataset ook voor lokaal bestuur verantwoording subsidie opvraging door slechts 1 instelling benchmarking cultuurcentra beleidsmatig: sector in kaart brengen terugkoppelen naar sector, stakeholders, sector zichtbaar maken bij ruim publiek beleidsvoorbereiding swot-analyse doelmatigheid beleid afstemming andere decreten basisset voor onderzoek & analyse (intern en extern) rapporten, brochures bv. cultuurcentra in cijfers studiedagen ASCW, afdeling VOLC 2

3 start gegevensregistratie cultuurcentra uitwerking concept in 2004 in overleg met de sector drie belangrijke voorwaarden voor succes: draagvlak concensus definities en afbakening power: politieke wil personeelsinzet na verzamelen volgt verwerken = intensieve technische fase inleesprocedure excelmappen databank analyses via Business Intelligence Tool (Cognos) en terugkoppelen eerste brochure over cijfers 2005, 2006 overzichtsrapporten sector benchmark rapporten voor elk centrum tip: beperk dataset tot goede selectie: niet gehele werking tot in kleinste detail (= valkuil) Tip: de volhouder wint hoe gebeurt de opvraging? kenmerken CCinC refertejaren : via excelmappen, jaarlijks tegen 1 juni vanaf 2012 via een webapplicatie: CCinC cultuurcentra in cijfers eerste refertejaar = 2011 nog steeds geaggregeerd volgens dezelfde structuur als excelmappen 1) klantvriendelijker > onmiddellijke feedback tijdens invullen > uitgebreid ingebouwd validatiesysteem 2) verwerking na ingave volledig automatisch, geen datatransfers meer met menselijke tussenkomst (totaliseren enz.) 3) na invoer automatisch gegenereerde meldingen- en foutenlijst > na te kijken vooraleer doorgestuurd kan worden nog steeds menselijke tussenkomst nodig bij invoer geen automatische invoer vanuit bv. planningssoftware mogelijk, wel inzetten op ideale uitrol/export om invoer vlot te stofferen ASCW, afdeling VOLC 3

4 fout- en meldingenlijst infrastructuur van een cc wat registreren? activiteiten financiën cultuurcentrum personeel infrastructuur (overzicht, niet gebruik) contactgeg./beheer éénmalige bevragingen ASCW, afdeling VOLC 4

5 activiteiten doel zicht op aantal activiteiten & deelnemers ACTIVITEITEN FINANCIEN PERSONEEL RAPPORTEN bijzonderheden van activiteiten:. doelgroepen (scholen, jongeren, families, senioren). op welke locatie (intra muros, extra muros, open lucht). publicaties (lesmap, folder, catalogus, syllabus). in samenwerking met. deel van festival of landelijk event of bezoek aan ander cultuurhuis twee basisprincipes:. onderscheid eigen versus receptieve activiteiten (door derden). exacte deelnemers versus geraamde deelnemers 1. eigen activiteiten 2. podium: amusement ten top? grootste disciplines: theater, film en nieuwe media amusement wedijvert met populaire muziek om de derde plaats ASCW, afdeling VOLC 5

6 3. educatieve activiteiten 4. tentoonstellingen 5. andere activiteiten 6. meer dan 4000 omkaderingsactiviteiten ASCW, afdeling VOLC 6

7 7. duiding via publicaties 8. eigen versus receptief (door derden) 3 à 4000 folders per jaar 2500 lesmappen per jaar 100 catalogi per jaar 2600 syllabi bij educatieve activiteiten % % 25% 0 receptief eigen eigen act receptieve act totaal % 9. receptieve functie? 31% 71% 29% 82% 17% ¾ andere act. = bijna act. ASCW, afdeling VOLC 7

8 10. welke andere activiteiten 11. wie organiseert receptieve activiteiten? lokale verenigingen organiseren meer dan de helft van de receptieve act. 12. organisatorische ondersteuning? 13. promotionele ondersteuning? bij een vierde van alle receptieve activiteiten = bijna activiteiten A+B+C samen (2010) ca andere activiteiten ca podium activiteiten ca educatieve activiteiten ca. 150 tentoonstellingen bij 7,5% van de receptieve activiteiten in 2010 (A+B+C) receptieve podiumactiviteiten (bijna de helft) educatieve activiteiten andere activiteiten 70 tentoonstellingen ASCW, afdeling VOLC 8

9 14. publieksbereik gestaag stijgend 15. activiteiten voor doelgroepen jongeren families ouderen scholen = totaal van deelnemers in deelnemers tentoonstellingen+ deelnemers receptieve act. 85 à 90% gegenereerd uit podiumvoorstellingen activiteiten specifiek voor jongeren activiteiten specifiek voor families ASCW, afdeling VOLC 9

10 activiteiten specifiek voor ouderen activiteiten voor scholen financiën reële uitgaven en inkomsten (ongeacht de beheersvorm) thematische rubrieken uitgaven voor personeel, werking, programmering, marketing & publiciteit, uitrusting, huur/lening/leasing ACTIVITEITEN FINANCIEN PERSONEEL RAPPORTEN inkomsten uit subsidie, programmering, verhuring, concessies, sponsering versleutelingen: bv. gedeelde kosten ICT, telefonie, verwarming, onderhoudspersoneel output: attest uitgaven cc zicht op evoluties/kenmerken ASCW, afdeling VOLC 10

11 1. financiële evolutie cultuurcentra ( ) 2. inkomsten ( ) investeringen infrastructuur buiten beschouwing gelaten 3. uitgaven zonder infrastructuur ( ) ACTIVITEITEN FINANCIEN PERSONEEL RAPPORTEN ASCW, afdeling VOLC 11

12 1. hoeveel personeel? 2. wie doet wat? gemiddelde vte 2009 (2006) A B C (37,32) 40,10 (17,98) 16,86 (11,27) 11,85 6% 3% 18% 26% totaal: 1145 vte s bij A+B+C + grootsteden Antwerpen/Brussel + Gent 19% 28% leidinggevend/staf administratie techniek onderhoud&schoonmaak toezicht&bewaking andere onbekend 3. verschillen man/vrouw? (2009) 8% 4% man A+B+C (2009) vrouw 4% 2% 14% 25% 6% 3% 22% 26% 37% 18% 19% 12% 26% 1% 28% 45% ACTIVITEITEN FINANCIEN PERSONEEL RAPPORTEN leidinggevend/staf administratie techniek onderhoud&schoonmaak toezicht&bewaking andere onbekend ASCW, afdeling VOLC 12

13 globale rapporten. per categorie en categorieën A/B/C samen thematische analyses beleidsvoorbereiding. voorbereiding globaal rapport over cultuurcentra voor minister. datasets voor onderzoek individueel evolutierapport benchmarking tegenover categorie selectie van 18 onderwerpen voorsmaakje op rapporteringsmodule van CCINC Vragen? Christine Van de Steene juni 2012 Andy Vandervoort Bibliotheken in cijfers Maarten Vandekerckhove, ASCW ASCW, afdeling VOLC 13

14 Historiek Uitgangspunten Tot 1998 Bibliotheekgegevens op papier Beperkte set Webapplicatie geen softwaredrempel gebruiksvriendelijk systeem 1998 Oprichting Bios - Bibliotheek Informatie en OpvolgingsSysteem Elektronisch, via webpagina s Gegevens onmiddellijk ter beschikking van de bibliotheek zelf Historiek bekijken Exporteren naar excel, csv, xml 2005 Start ontwikkeling Bios2 Gebruikerstesten informatiesessies Maart 2007: start invoer Geen overload we vragen niet wat we al hebben > subsidiegegevens, IBL Afstemming met PBS (semi-)vaste gegevens worden slechts eenmaal ingevuld een aantal gegevens voorlopig facultatief 1 juni juni 2012 Structuur Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens? Gegevensverwerking via Excel Éénmalig, up to date houden Éénmalig, up to date houden jaarlijks Volledige overzichten Gerichte selecties/ beleidsgegevens Adresgegevens Bibliotheekgegevens Jaargegevens Inrichtende macht Gemeente Hoofdbibliotheek Bibliothecaris Bedieningspunten Rechtsvorm Hoofdbibliotheek Bedieningspunten Personeel Bezit en uitleningen Werking Financiën 1 juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 14

15 Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens? Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens? Gegevensverwerking via Excel Volledige overzichten Gerichte selecties/ beleidsgegevens Gegevensverwerking via Excel Volledige overzichten Gerichte selecties/ beleidsgegevens Themarapporten Thema infrastructuur Thema publieksbereik Thema bibliotheekactiviteiten Themarapporten Thema infrastructuur Thema publieksbereik Thema bibliotheekactiviteiten Adres- en databeheer Excel Internet (google maps) 1 juni juni 2012 Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens? Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens? Gegevensverwerking via Excel Volledige overzichten Gerichte selecties/ beleidsgegevens Gegevensverwerking via Excel Volledige overzichten Gerichte selecties/ beleidsgegevens Themarapporten Thema infrastructuur Thema publieksbereik Thema bibliotheekactiviteiten Adres- en databeheer Excel Internet (google maps) Themarapporten Thema infrastructuur Thema publieksbereik Thema bibliotheekactiviteiten Adres- en databeheer Excel Internet (google maps) Rapporteringswebsite: Rapporteringswebsite: 1 juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 15

16 Doel Statistische gegevens voor iedereen toegankelijk Responsabilisering lokale besturen Beleidsrelevante informatie Benchmarking 1 juni juni 2012 Trends - infrastructuur Trends - infrastructuur Aantal bedieningspunten Gemiddelde totale oppervlakte per provincie Antwerpen Limburg Oost Vlaanderen Vlaams Brabant West Vlaanderen Brusselse H. Gewest juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 16

17 Trends pc s Trends wi-fi Aantal pc's aantal bibliotheken met hotspots 30,0% ,0% ,0% 1500 Aantal pc's aantal pc's met internet 15,0% hotspots ,0% 500 5,0% 0 0,0% 1 juni juni 2012 Trends - publiek Publiek per provincie aantal leners leners/inwoners per provincie % % % 15% 10% Antwerpen Brussel Limburg Oost Vlaanderen Vlaams Brabant West Vlaanderen % % 1 juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 17

18 Verhouding leners/inwoners Verhouding jeugd-volwassenen leners/inwoners jeugd volwassenen Verhoudingjeugd volwassenen ,75% 48,79% 48,21% 47,98% 45,80% jeugd 33% 20,76% 19,61% 19,05% 18,98% 18,40% volwassenen 67% 1 juni juni 2012 Leners jeugd Leners volwassenen jeugd 2010 leners binnen werkgebied leners buiten werkgebied groepskaarten volwassenen 2010 leners binnen werkgebied leners buiten werkgebied groepskaarten 2% 6% 16% 23% 78% 75% 1 juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 18

19 Trends - bezoeken Trends - collectie aantal bezoeken Totaal collectiebezit GM AVM juni juni 2012 Verhouding collectie Verhouding collectie Jeugd vs. volwassenen Fictie vs. non fictie 41% jeugd 46% fictie 59% volwassenen 54% non fictie 1 juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 19

20 Gebruik collectie Financiën - uitgaven Gemiddelde uitleencoëfficiënten Fictie: 2,4 Uitgaven bibliotheken % Non-fictie: 1,4 9% Algemeen: 2,1 GM: 2,2 Jeugd: 2,9 12% personeel collectie ICT en werking infrastructuur AVM: 2,2 68% Volw.: 1,7 1 juni juni 2012 Trends - uitgaven Financiën - inkomsten 100% 90% 80% 70% Uitgaven in percentages Inkomsten bibliotheken % 3% 6% 60% 50% 40% 31% eigen inkomsten Vlaanderen provincie 30% gemeente 20% 10% 58% tewerkstellingsmaatregelen andere 0% infrastructuur ICT en werking collectie personeel % 1 juni juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 20

21 Trends - personeel Trends - personeel personeel bibliotheken leidinggevenden (A B) Aantal VTE 680 Aantal VTE juni juni 2012 Verhouding vrouw-man personeel 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% man vrouw 30% 20% Vragen? 10% 0% 1 juni 2012 ASCW, afdeling VOLC 21

22 Opzet Gegevens: Bibliotheek informatie- en opvolgsysteem (BIOS): Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 308 bibliotheken registreren sinds 2006 hun werking in 350 items Gegevensregistratie Cultuurcentra: 62 cultuurcentra registreren even lang hun werking in minstens evenveel items Ignace Glorieux Theun Pieter van Tienoven i.s.m. Agentschap Sociaal-Cultureel Werk Doelstelling: typeren, interpreteren, inzichten verwerven Opzet: indicatoren maken en samenhangen bekijken aanbodsgericht onderzoek Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 86 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout Indicatoren Samengestelde maten [1] Bibliotheken: Werking: bezoekers, leners, uitleningen Kenmerken bib: collectie, digitalisering, activiteiten in de bib, diensten in de bib, beleid Doelgroepwerking: algemene doelgroepwerking, doelgroepwerking jeugd, doelgroepwerking volwassenen Cultuurcentra: Werking: deelnemers (naar soort en genre act.) Kenmerken cc: aanbod, organisatie, doelgroepen, diensten in huis, beleid Presentatie: Evoluties, ook naar stedelijkheid (bib) & categ. (cc) Bibliotheek: infrastructuur Leeszaal/leescafé, zelfuitleenbalie, inlever box, extra bedieningspunt en 1 of meer werkplekken per 200 leners % 20% 40% 60% 80% 100% Geen Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 87 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 88 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout ASCW, afdeling VOLC 22

23 Samengestelde maten [2] Samenhangen Cultuurcentra: uitgaven programmering en marketing 1. Relatief lage uitgaven aan programmering 2. Relatief hoge uitgaven aan programmering 3. Relatief hoge uitgaven aan programmering én marketing Samenhang tussen indicator van werking en samengestelde maat. Controle voor stedelijkheid (bib) en categorie (cc) Tot Cat. C Cat. B Cat. A 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bibliotheken met een hoge score op de samengestelde maat van infrastructuur hebben een hogere uitleningscoëfficiënt. Cultuurcentra die hoog scoren op de samengestelde maat van uitgaven aan programmering hebben een hoger deelnemersaantal voor eigen podiumaanbod. Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 89 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 90 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout Opvallend in bibliotheken Opvallend in cultuurcentra Jeugdleners: actieve ( ) versus digitale ( ) bib Betalingsbereidheid: kosteloze bib heeft geen significant hogere uitleen- en lenerscoëfficiënten Personeel: indicator kwaliteit van de personeelsbezetting hangt samen met hogere uitleencoëfficiënten (gm & avm) Dubbele werking: receptieve werking beïnvloedt deelnemersaantallen eigen werking nauwelijks Eigen aanbod: intensiteit van, diversiteit van, hoge uitgaven voor, oriëntatie op eigen aanbod gaat samen met hogere deelnemersaantallen Personeel: indicator kwaliteit van de personeelsbezetting hangt samen met hogere deelnemersaantallen Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 91 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 92 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout ASCW, afdeling VOLC 23

24 Besluit Vervolgonderzoek: Gebruikersonderzoeken bibliotheken en cultuurcentra Cijfers van receptieve werking cultuurcentra Cijfers zeggen veel Onderzoeksgroep TOR Vakgroep Sociologie Vrije Universiteit Brussel Bezoekadres: Pleinlaan Brussel Postadres: Pleinlaan Brussel zeker niet alles. Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 93 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid Pag. 94 Presentatie Cijferboek Lokaal Cultuurbeleid 1 juni 2012 Turnhout ASCW, afdeling VOLC 24