KOSTPRIJS EN BUDGETTERING Prof. Dr. Filip Roodhooft Oplossingen oefeningen boek cost accounting

Transcriptie

1 KOSTPRIJS EN BUDGETTERING Prof. Dr. Filip Roodhooft Oplossingen oefeningen boek cost accounting HOOFDSTUK 2 oefening Berekening van de integrale productiekostprijs Grondstofkosten Directe arbeidskosten Beginvoorraad grondstoffen +aankopen grondstoffen +aankoopkosten grondstoffen -eindvoorraad directe lonen +sociale lasten Indirecte productiekosten 3 Productiekostprijs Berekening productiekostprijs per eenheid product (productiekosten : productie) = (2 19 : 1 6) = 1 368,75 3. Berekening extra-comptabel bedrijfsresultaat Omzet 2 2 -productiekosten omzet verkoop- en administratiekosten -7 Bedrijfsresultaat Opmaak beknopte resultatenrekening KOSTEN RESULTATENREKENING OPBRENGSTEN II.A.1. Inkopen 1 6 I.A. Omzet 2 2 II.A.2. VW grondstoffen 5 I.B. VW gereed product II.B. Diensten en diverse goederen II.C. Bezoldigingen Bedrijfswinst

2 HOOFDSTUK 2 oefening Berekening extra-comptabel bedrijfsresultaat Grondstofkosten Directe arbeidskosten Beginvoorraad +aankopen -eindvoorraad Indirecte productiekosten indirecte arbeid 28 energiekosten 3 afschrijvingskosten 4 hulpstoffen 2 diverse productiekosten 1 huur 12 Productiekosten periode 21 Beginvoorraad GIB 18 Eindvoorraad GIB -12 Productiekosten afgewerkte productie 216 Beginvoorraad gereed product 39 Eindvoorraad gereed product -45 Productiekosten verkochte productie 21 Omzet -productiekosten omzet -verkoop- en administratiekosten bedrijfsresultaat Beknopte resultatenrekening KOSTEN RESULTATENREKENING OPBRENGSTEN II.A.1. Inkopen 88 I.A. Omzet 35 II.A.2. VW grondstoffen II.B. Diensten en diverse goederen I.B. VW gereed product VW GIB 6-6 II.C. Bezoldigingen II.D. Afschrijvingskosten 98 4 Bedrijfswinst 2 HOOFDSTUK 2 oefening d / b 2. a / c / e 3. a / c 4. geen kosten 5. a / d / f 2

3 HOOFDSTUK 2 oefening c 2. d 3. a 4. e 5. c 6. b 7. c 8. c HOOFDSTUK 2 oefening 9.5 Verbruik chocolade en hulpstoffen Directe arbeidskosten Chocolade Hulpstoffen Indirecte productiekosten Productiekosten periode Beginvoorraad GIB 86 Eindvoorraad GIB -792 Productiekosten afgewerkte productie Beginvoorraad gereed product 32 Eindvoorraad gereed product -248 Productiekosten verkochte productie HOOFDSTUK 2 oefening 9.6 Materiaalverbruik Directe arbeidskosten Indirecte variabele kosten 6 kg à 5,3 /kg 72 DAU x 12,5 /DAU 45 DAU x 11,25 /DAU afdeling A afdeling B ,25 36,76 14,71 Indirecte vaste kosten 4 Productiekostprijs per eenheid 1 815,72 Verkoop- en administratiekosten 3 Totale kostprijs per eenheid 1 845,72 Verkoopprijs = (1 845,72 x 1) : 8 = 2 37,15 3

4 HOOFDSTUK 2 oefening wedden: vaste/indirecte kosten - bonussen: variabele/directe kosten 2. vaste/indirecte kosten 3. vaste/indirecte kosten 4. variabele/directe kosten 5. vaste/indirecte kosten 6. vaste/indirecte kosten 7. vaste/indirecte kosten 8. vaste/indirecte kosten 9. vaste/indirecte kosten 1. vaste/indirecte kosten HOOFDSTUK 2 oefening 9.8 De hoogste waarde van de onafhankelijke variabele (onderhoudsuren) = 25 De laagste waarde van de onafhankelijke variabele (onderhoudsuren) = 1 te schatten kostenfunctie: Y = a + bx (x 1, y 1 ) en (x 2, y 2 ) = (25,1.25) en (1,8) b = y 2 y 1 / x 2 x 1 = / 1 25 = - 45 / -15 = 3 a = Y bx = 125 (3*25) = 5 Y = 5 +3*X Totale kosten voor 14 onderhoudsuren (X=14) Y = 5 + (3*14) = 92 HOOFDSTUK 2 oefening 9.9 Variabele kosten = (83 52 ) : ( ) = 51,67 Vaste kosten = 83 - (51,67 x 1 8) = -1 6 Vraag 2 van deze oefening mag worden geschrapt. 4

5 HOOFDSTUK 3 oefening Bereken de break-even afzet BE-afzet = vaste kosten : (VP/st - VK/st) = 64 : 8 = 8 stuks 2. Berekening afzet met winstrealisatie van 3 EUR afzet = (vaste kosten + winst) : (VP/st - VK/st) = 74 : 8 = stuks 3. Berekening afzet met winstrealisatie van 2% op omzet omzet = vaste kosten + winst : (contributie : VP/st) omzet = [64 + (omzet x,2)] : (8 : 2) omzet = 32 afzet = 32 : 2 = 16 stuks HOOFDSTUK 3 oefening 7.2 Verkoopprijs -variabele kosten contributie Wetenschappelijk Easy Productmix 2/3 1/3 Gewogen gemiddelde CB (13 x 2/3) + (11 x 1/3) = 12,3334 Break-even afzet 2 96 : 12,3334 = 24 stuks Break-even afzet 16 stuks 8 stuks 5

6 HOOFDSTUK 3 oefening 7.3 Kandidaat 1: TO = TK 5 + (,2 x 1,25 x Q) = ,25Q = 1 5,25Q = 1 Q = 4 Kandidaat 2: TO = TK,125 x Q = 1 5 Q = 12 Kandidaat 3: TO = TK,5 x Q = 1 5 Q = 3 HOOFDSTUK 3 oefening 7.4 Berekening break-even afzet: 1 65 : (5 + 3 ) = 825 fietsen Berekening afzet voor belastingen: ( ) : (5-3 ) = 925 fietsen Berekening afzet na belastingen: ( [2 : (1 -,25)] : 2 = 958,33 fietsen HOOFDSTUK 3 oefening 7.5 BE-afzet BE-omzet ROMANOV 1 35 : 6,75 = TRISTAN 2 25 : 6,75 = BELIARD 3 5 : (6,75 +,3) =

7 HOOFDSTUK 4 oefening 5.1 OPGELET: aanvulling opgave (boek p 18) Tweede tabel, afdeling verpakking: DAU MU Totale productiekosten order X a. Directe materiaalkosten b. Directe arbeidskosten Afdeling productie 5 DAU * 25 EUR/DAU 1.25 Afdeling verpakking 482 DAU * 28 EUR/DAU Totale arbeidskosten c. Indirecte productiekosten Afdeling productie 274 MU * 2,2776 EUR/MU 624,6 Afdeling verpakking 482 DAU * 6,696 EUR/DAU 3.185,82 Totale indirecte kosten 3.89,88 Totale productiekosten (a + b + c) 48.35,88!! indirect productiekostentarief van de afdeling productie 128. EUR / 56.2 MU = 2,2776 EUR/MU!! indirect productiekostentarief van de afdeling verpakking 193. EUR / 29.2 DAU = 6,695 EUR/DAU 2. Totale productiekosten order Y a. Directe materiaalkosten 12.6 b. Directe arbeidskosten Afdeling productie 2 DAU * 25 EUR/DAU 5 Afdeling verpakking 98 DAU * 28 EUR/DAU Totale arbeidskosten c. Indirecte productiekosten Afdeling productie 136 MU * 2,2776 EUR/MU 39,75 Afdeling verpakking 98 DAU * 6,696 EUR/DAU 647,74 Totale indirecte kosten 957,49 Totale productiekosten (a + b + c) 16.81,49 7

8 HOOFDSTUK 4 oefening 5.2 Directe materiaalkosten Directe arbeidskosten Indirecte productiekosten - afdeling P1 (*) - afdeling P2 (**) BATCH X (1 planken) 5 35 BATCH Y (2 planken) 37, , TOTAL ,3 (*) BATCH X: (3 5 : 5 ) x 2 = 14 BATCH Y: (3 5 : 5 ) x 4 = 2,8 (**) BATCH X: (2 5 : 5 ) x 1 = 5 BATCH Y: (2 5 : 5 ) x 26 = 13 HOOFDSTUK 4 oefening 5.3 Directe materiaalkosten Directe arbeidskosten Indirecte productiekosten TOTAAL Kosten per eenheid JOB 42 Afdeling A 2 kg x 7,5 5 kg x 32-1 kg x kg x 33 Afdeling B 2 kg x 2-5 kg x 2 Afdeling A 76 DAU x DAU x 25 3 DAU x 25 Afdeling B 1 DAU x 2 3 DAU x 2 Afdeling A 112 DAU x 2 Afdeling B 4 DAU x ,5 8

9 HOOFDSTUK 4 oefening 5.4 Directe materiaalkosten Directe arbeidskosten Indirecte productiekosten TOTAAL Kosten per folder JOB DAU x 2 8 DAU x 17,5 16 DAU x 12,5 24 DAU x 15 8 x 1,5 8 DAU x DAU x x 2, ,41 HOOFDSTUK 4 oefening 5.5 Theoretische capaciteit: 24 * 3 * 12 = Praktische capaciteit: 8% * 864 = Gebudgetteerde capaciteit: Actuele capaciteit: 8.64 machine-uren machine-uren 5. machine-uren 5.7 machine-uren 1) Theoretische capaciteit 25.. / 8.64 machine-uren = 2.893,52 EUR/m.u ,52 EUR/m.u. * 5.7 werkelijke m.u. = ,56 EUR per tafel: 32,986 EUR + 1 EUR variabele productiekosten = 132,986 EUR 2) Praktische capaciteit 25.. / machine-uren = 3.616,9 EUR/m.u ,9 EUR/m.u. * 5.7 werkelijke m.u. = EUR per tafel: 41,233 EUR + 1 EUR variabele productiekosten = 141,233 EUR 3) Gebudgetteerde capaciteit 25.. / 5. machine-uren = 5. EUR/m.u. 5. EUR/m.u. * 5.7 werkelijke m.u. = EUR per tafel: 57 EUR + 1 EUR variabele productiekosten = 157 EUR 4) Actuele capaciteit 25.. / 5.7 machine-uren = 4.385,96 EUR/m.u ,96 EUR/m.u. * 5.7 werkelijke m.u. = 25.. EUR per tafel: 5 EUR + 1 EUR variabele productiekosten = 15 EUR 9

10 HOOFDSTUK 5 oefening 5.1 Afdeling A: Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk Productiekostprijs afgewerkte productie: 5 x 3 6 x Totaal PKP afgewerkte productie 33 Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Afdeling B: 5 x 1 6 x Totaal PKP eindvoorraad GIB 98 Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk Transferkosten Productiekostprijs afgewerkte productie: Transferkosten 11 x 25 5 x Totaal PKP afgewerkte productie 4 Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Transferkosten 11 x 5 5 x Totaal PKP eindvoorraad GIB

11 HOOFDSTUK 5 oefening 5.2 Beginvoorraad: 2. (75%) Opgestart: Afgewerkt (2. BV+114. gestart) 26. Eindvoorraad (4%) Kosten gemaakt voor de beginvoorraad: grondstoffen: 28. bewerkingskosten: Kosten gemaakt in deze periode: grondstoffen: bewerkingskosten: a) Gewogen gemiddelde Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen de kosten die in de vorige periode voor de beginvoorraad zijn gemaakt en kosten die zich in deze periode hebben voorgedaan. Gewogen gemiddelde afgewerkte prod. EV GIB Totaal Kost per eq. eenheid , ,2 =27 KP afgewerkt product = (= 134. * 11,8 + 15,2) KP EV GIB = (= 26. * 11, * 15,2) b) FIFO De kosten die vorige periode voor de beginvoorraad zijn gemaakt worden niet meegerekend in de productiekostprijs van de eindvoorraad goederen in bewerking in dezelfde productiestap en in dezelfde periode. Op deze manier wordt een onderscheid gemaakt tussen kosten van vorige periode en kosten van deze periode. FIFO BV Gestarte en afgewerkte prod. EV GIB Totaal Kost per eq. eenheid =27 KP afgewerkt product = (= kost BV kost EV) KP EV GIB = 468. (= 26. * * 15)!! De kostprijs van de afgewerkte productie is lager bij FIFO en zal leiden tot een hogere winst. 11

12 OPGELET HOOFDSTUK 5 oefening 5.3 Methode gewogen gemiddelde - afdeling 1: Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostprijs per stuk , ,8182 Productiekostprijs afgewerkte productie: 1 8 x 785, x 181, , ,76 Totaal PKP afgewerkte productie Productiekostprijs eindvoorraad GIB: 5 2 x 785, x 181, Totaal PKP eindvoorraad GIB Methode gewogen gemiddelde - afdeling 2: Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk Transferkosten ,5325 5,5 Productiekostprijs afgewerkte productie: Transferkosten 1 7 x 967, x 5, , Totaal PKP afgewerkte productie Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Transferkosten 1 x 967, x 5, Totaal PKP eindvoorraad GIB

13 FIFO - methode - afdeling 1: Kosten Totaal BV Gestart en afgewerkt EV GIB Totaal Productiekostprijs per stuk * (5 stuks x 5%) + (2*1%) * ,8888 Productiekostprijs afgewerkte productie: Beginvoorraad voor 18 stuks die zijn afgewerkt 1 8 /2 * x 138, Totaal PKP afgewerkte productie 1 77 Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Deel van de kosten van de BV uit vorige periode 5 x x 138, /2 * Totaal PKP eindvoorraad GIB 4 53 FIFO - methode - afdeling 2: Kosten Totaal BV Afgewerkt product gestart EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk Transferkosten ,33 5,5 Productiekostprijs afgewerkte productie: Transferkosten 1 7 x 983, x 5, , Totaal PKP afgewerkte productie ,667 13

14 Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Transferkosten 1 x 983,33 9 x 5, , Totaal PKP eindvoorraad GIB ,333 Antwoord vraag 4: Gewichtsverlies hammen: = 4 91 kg d.i. 17,5% Productiekostprijs per kg (gewogen gemiddelde): : = 85,778 /kg Productiekostprijs per kg (FIFO): ,667: = 87,17 /kg HOOFDSTUK 5 oefening 5.4 Methode gewogen gemiddelde: Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostprijs per stuk Transferkosten 2/eq.st. 21/eq.st. 3/eq.st Productiekostprijs afgewerkte productie: Transferkosten 1 x 2 1 x 21 1 x Totaal PKP afgewerkte productie 7 1 Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Transferkosten 6 8 x x x Totaal PKP eindvoorraad GIB Gezien te weinig gegevens beschikbaar zijn om vraag 3 op te lossen, gelieve deze te schrappen! 14

15 HOOFDSTUK 5 oefening 5.5 Methode gewogen gemiddelde - afdeling A: Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk Productiekostprijs afgewerkte productie: 29 x x Totaal PKP afgewerkte productie Productiekostprijs eindvoorraad GIB: 2 7 x x 7 15 Totaal PKP eindvoorraad GIB Methode gewogen gemiddelde - afdeling B: Kosten Totaal Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk Transferkosten , ,5 Productiekostprijs afgewerkte productie: Transferkosten 3 x 121, x 98 3 x 5, Totaal PKP afgewerkte productie Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Transferkosten 1 x 121, x 98 3 x 5, Totaal PKP eindvoorraad GIB

16 FIFO - methode - afdeling A: Kosten Totaal BV Gestart en afgewerkt EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk , ,3311 Productiekostprijs afgewerkte productie: Beginvoorraad 27 x 52, x 71, , ,58 Totaal PKP afgewerkte productie Productiekostprijs eindvoorraad GIB: 2 7 x 52, x 71, , ,65 Totaal PKP eindvoorraad GIB FIFO - methode - afdeling B: Kosten Totaal BV Gestart en afgewerkt EV GIB Totaal Productiekostprijs per stuk Transferkosten , ,8893 5,5136 Productiekostprijs afgewerkte productie: Beginvoorraad Transferkosten 28 x 121, x 97, x 5, Totaal PKP afgewerkte productie Productiekostprijs eindvoorraad GIB: Transferkosten 1 x 121, x 97, x 5, , , ,8 Totaal PKP eindvoorraad GIB

17 HOOFDSTUK 6 oefening 6.1 1) grondstoffen in bewerking / 646. =,4 productieplanning 114. / 57 = 2 insteltijd 16. / 2 = 8 geautomatiseerde machines / 117. = 3 (incl.afschr.,herstellingen, en het onderhoud) afwerking / 54.6 = 2 verpakking en verscheping 19. / 3.8 = 5 2) 3) Standaard Top Delux grondstoffen in bewerking (=3*,4) productieplanning 6 2,8 5 insteltijd geautomatiseerde machines (incl.afschr.,herstellingen, en het onderhoud) afwerking verpakking en verscheping Totaal ,8 888 Standaard: 195,3 [=(2./54.6)*( /1.)] Top: 487,58 Delux: 117,2 17

18 HOOFDSTUK 6 oefening Kostprijs onder ABC: facturen gewone gouden gidsen telefoonboeken instellen drukken int.transport totaal IK IK per factuur, telefoonboek, gouden gids = 4, = 14, = 274,63 Totale kost per factuur, telefoonboek, gouden gids (DM+DA+IK) 35,92 379,31 624,63 HOOFDSTUK 6 oefening 6.3 model 98 model 99 direct materiaal aankopen int.transport 3 9. plaatsing onderdelen afschrijvingen verkoopkosten TOTAAL Janssens: (= 4.68 * 1.) Peeters: (= * 1) Controle : = Aankopen intern transport bij model 98 : 3 (= (15/(15+45))*1,2 mio/1) kan ook (15/195) * (1,2 mio/1) = 923,7 zijn, met alle gevolgen voor de rest van de oefening. Dit berust op een interpretatie : eerste; kosten verbonden met aankoop # verschillende onderdelen tweede; kosten verbonden met aankoop # onderdelen in het algemeen Uiteraard geldt een analoge redenering voor model 99!!! = [(2,4 mio/(3*1. + 2*1))]*3 18

19 HOOFDSTUK 6 oefening 6.4 1) Traditioneel systeem Product A Product B Direct.mat 1 8 Directe arbeid 6 5 Indirecte kosten TOTAAL Berekening indirecte kosten per stuk: 1 65 /6 = ) ABC Product A Product B Directe materialen 1 8 Directe arbeidskosten 6 5 Aankoop goederen Instellingskosten Transportkosten Assemblagekosten Totaal Berekening indirecte kosten per stuk: Kosten van aankoop van goederen: 22 /2 = 11. A: 11 x 12 = /5 = 264 B: 11 x 8 = /1 = 88 Instellingskosten: 3 /12 = 25 A: 25 x 6 = /5 = 3 B: 25 x 6 = /1 = 1 5 Kosten van intern transport: 36 /12 = 3 A: 3 x 6 = /5 = 36 B: 3 x 6 = /1 =

20 Assemblagekosten: 77 /3 5 = 22 (5 x 5) + (1 x 1) = = 3 5 A: 22 x 2 5 = /5 = 11 B: 22 x 1 = /1 = 2 2 Besluit Product A onder: traditioneel systeem 4 35 ABC Product B onder: traditioneel systeem 4 5 ABC 7 68 Onder het traditioneel systeem wordt de kostprijs van product B enorm onderschat (3 63 per stuk te weinig) en die van product A overschat (726 per stuk te veel). 2

21 HOOFDSTUK 6 oefening 6.5 Product X BV = 2. (45%) Start = (5%) 11. (2. BV en 9. gestart) Product Y BV = 3. (7%) Start = (8%) 16.5 (3. BV en 13.5 gestart) 1) Toewijzing van de indirecte kosten op basis van de ABC-methode Omstellen productiemachines X 3 = (1 2 / 32)x 8 Y 9 = (1 2 / 32) x 24 Machineverbruik 7 9 = 15 8 = (23 7 / 8 25) x 2 (23 7 / 8 25) x Technische 54 = 66 = ondersteuning 45% x 12 Verzending = 44% x Totaal stuks x 15/6 uur = 2 75 uur; 16 5 x 2/6 uur = 5 5 uur 55 % x = 56% x ) Berekening van de waarde van de eindvoorraad goederen in bewerking Product X beginvoorraad afgewerkt product eindvoorraad prijs/equivalente eenheid Materiaal Directe lonen en indirecte kosten ,97 Waarde eindvoorraad X: (1 x 8) + (5 x 196,97) = ,62 Product Y beginvoorraad afgewerkt product eindvoorraad prijs/equivalente eenheid Materiaal Directe lonen en indirecte kosten ,32 Waarde eindvoorraad Y: (1 5 x 6) + (1 2 x 134,32) = ,77 Totale waarde van de eindvoorraad: ,39 21

22 HOOFDSTUK 7 oefening 5.1 Standaard Werkelijk Normaal Materiaal 1(=4*2,5) 9,24 (=4,2*2,2) 9,24 (=4,2*2,2) Directe arbeid 7(=3,5*2) 67,2 (=3,2*21) 67,2 (=3,2*21) Indirecte kosten 26,25 [=(15./2.)*3,5] 25,6 [=(17.6/2.2)*3,2 ] 24 [=(15./2.)*3,2] Totaal 16,25 12,4 1,44 Stel het aantal geproduceerde eenheden als verdeelbasis Standaard Werkelijk Normaal Materiaal 1(=4*2,5) 9,24 (=4,2*2,2) 9,24 (=4,2*2,2) Directe arbeid 7(=3,5*2) 67,2 (=3,2*21) 67,2 (=3,2*21) Indirecte kosten 25 [=(15./6)] 29,33 [=(17.6/6)] 25 [=(15./2.)] Totaal 15 15,77 11,44 HOOFDSTUK 7 oefening 5.2 OPM: de werkelijke directe arbeidskosten zijn Standaardkostprijs A B C Materiaal 1 = (4*2,5) 15 = (5*3) 17,5 = (5*3,5) Directe arbeid 1 = (5*2) 1 = (5*2) 12 = (6*2) Indirecte 1 = (1*,1) 1 = (1*,1) 12 = (12*,1) kosten Totaal ,5 Geraamde indirecte kosten: 6.6 EUR Geraamde directe arbeidskosten: (1*1) + (1*2) + (12*3) = /66. =,1 Eur per EUR directe arbeidskost 2. Werkelijke kostprijs A B C Materiaal 11,2 = (4*2,8) 16,32 = (4,8*3,4) 16,32 = (4,8*3,4) Directe arbeid 15,6 = (4,8*22) 14,5 = (4,75*22) 126,5 = (5,75*22) Indirecte kosten 1,982 = (15,6*,14) 1,868 = (14,5*,14) 13,156 = (126,5*,14) Totaal 127, , ,976 22

23 Werkelijke indirecte kosten: 7.2 EUR Geraamde directe arbeidskosten: /69.41 =,14 Eur per EUR directe arbeidskost 3. Normal costing A B C Materiaal 11,2 = (4*2,8) 16,32 = (4,8*3,4) 16,32 = (4,8*3,4) Directe arbeid 15,6 = (4,8*22) 14,5 = (4,75*22) 126,5 = (5,75*22) Indirecte 1,56 = (15,6*,1) 1,45 = (14,5*,1) 12,65 = (126,5*,1) kosten Totaal 127,36 131,27 155,47 HOOFDSTUK 7 oefening 5.3 1) indirect productiekostentarief afdeling A: 6. / 5. MU = 1,2 EUR/MU afdeling B: 8. / 16. EUR =,5 EUR per 1 EUR loonkost 2) indirecte productiekosten: afdeling A: 2. MU * 1,2 EUR/MU = 2.4 EUR afdeling B: 1.2 EUR *,5 = 6 EUR Totale kostprijs van de job 494 Afdeling A Afdeling B Materialen Directe arbeid Indirecte productiekosten Totaal ) Afdeling A: werkelijke indirecte productiekostprijs: 68. verrekend bij normal costing: 6. (5. werkelijke MU * 1,2 gebud) te weinig verrekend: 8. Afdeling B: werkelijke indirecte productiekostprijs: 72.5 verrekend bij normal costing: 8. (16. werkelijke kosten *,5 gebud) te veel verrekend:

24 4) Afdeling A: werkelijke indirecte productiekostprijs: 68. verrekend bij normal costing: 66. (55. werkelijke MU * 1,2 gebud) te weinig verrekend: 2. Afdeling B: werkelijke indirecte productiekostprijs: 72.5 verrekend bij normal costing: 9. (18. werkelijke kosten *,5 gebud) te veel verrekend: 17.5 HOOFDSTUK 7: oefening op backflushcosting Opgave: Op het einde van het boekjaar weet onderneming X dat de werkelijke indirecte kosten 2.6. EUR zijn en de werkelijke aankoopkosten van materiaal EUR. Er werden in de loop van het jaar 1. producten geproduceerd, waarvan producten verkocht worden. Voor alle producten die dit jaar geproduceerd werden, stelde men een standaardkost per eenheid op van 25 EUR voor materiaal en 2 EUR voor de indirecte kosten. Veronderstel de beginvoorraad materiaal 7. EUR. Gevraagd: Bepaal de waarde van de eindvoorraad materiaal en bepaal het absorptieverschil. Veronderstel hierbij een systeem van rapportering met 2 trigger points, namelijk 1) materiaal 2) kost van de verkochte goederen Oplossing: Kost van de verkochte goederen: Materiaal: 25 * = Indirecte kosten: 2 * = Totaal: Voorraadrekening materiaal BV = 7. Aankoop = Vermindering met (naar de verkochte goederen) Eindvoorraad = Rekening indirecte kosten Verhoging van 2.6. (werkelijke indirecte kosten) Vermindering met (naar de verkochte goederen Absorptieverschil = 85. (wordt verrekend op de resultatenrekening) 24

25 De oefeningen van hoofdstuk 8 kunnen als aanvullende oefeningen gebruikt worden. Let wel dat de variantie-analyse van indirecte vaste kosten niet moet gekend zijn. HOOFDSTUK 8 oefening 7.1 1) Werkelijke prijs Standaard prijs Dir.materiaal 445,263 5 Dir.arbeid 81 8 Ind.variabele kosten 623,368 6 Ind.vaste kosten 454,5 4 TOTAAL 164, ) Omzet: KVG: ,421 = Winst: ,58 3) Materiaalprijsvariantie = (5-4,5) x 94. = 47. EURvoordelig Materiaalverbruikvariantie = ( ) x 5 = 5. EUR voordelig Totale materiaalvariantie = -52. voordelig Loonvariantie = (2-18) x = 855 EUR voordelig Arbeidsefficiëntievariantie = ( ) x 2 = -9.5 EUR nadelig Totale arbeidsvariantie = 95 nadelig Indirecte kosten: Kostenuitgavenvariantie = (94. x 6) - (94. x 6,3) = EUR nadelig of 31.2 (zonder afrondingen) Efficiëntievariantie = (95. x 6) - (94. x 6) = 6. EUR voordelig Budgetverschil = nadelig [=(1 * 4 * 1.) ] Bezettingsverschil = (95-1) x 4 =-2. EUR nadelig 25

26 HOOFDSTUK 8 oefening Normale wekelijkse productie = 3 eenheden [= 9./3.) & (3. = 5 * 6)] 2. Werkelijke kost Toegelaten kost Directe materialen Directe arbeid Indirecte kosten 12. variabel 8.82 vast 88.2 Totaal Verschil: 4.69 ongunstig 3. loonvariantie: = ongunstig 4. uitgavenvariantie: = ongunstig 5. efficiëntievariantie: = -3 ongunstig (882 = 294*5*6) 6. Bezettingsverschil: (3 194) *3 = 18 HOOFDSTUK 8 oefening Werkelijk uurloon 6. = (8 u y)*5 y = = (5 x) * 92 x = 54, Efficiëntievariantie op IVK: Capaciteitsverschil: (4 5) * 4 = - 4. HOOFDSTUK 8 oefening Standaardproductiekostprijs per eenheid: standaard full productiekostprijs per eenheid: 6. EUR/e ( ) 2. Werkelijke productie voor de betrokken periode: (SP-WP) x WH = 58.5 (SP x WH) - (WP x WH) = WH = -585 => WH = 3.9 kg (in totaal, nt per eenheid => nu moeten we het # stuks P nog berekenen) 26

27 (SH-WH) x SP = 37.5 (SH - 39) x 15 = 37.5 SH = 4.15 kg of (4.15kg/1kg) = 415 eenheden 3.Werkelijk resultaat: werkelijke verkopen werkelijke grondstofkosten werkelijke arbeidskosten werkelijk vaste IFK 98. (= standaard IK gunstig verschil = 1 mio 2.) = werkelijke brutowinst opm. : 1 mio = 2.5 * 4 en 4 wordt als volgt berekend; omzet = 3 mio = Vkprijs * # & Vkprijs = 6./ 8 % = 7.5 => # = 3 mio/7.5 = 4 HOOFDSTUK 8 oefening 7.5 (dubieuze opgave) Output in eq.e = (1. x 1) + (2. x,25) = 1.5 eq.e (volgens GG) Standaardkosten Werkelijke kosten Verschillen Standaard materiaalkostprijs Standaard directe arbeidskosten Standaard indirecte productiekosten Totale kosten Materiaalprijsvariantie = (2-18) x 45. = 9. (voordelig) Materiaalverbruikvariantie = ( ) x 2 = -6. (nadelig) Loonvariantie = (35-36) x 22. = -22. (nadelig) Arbeidsefficiëntievariantie = ( ) x 35 = -35. (nadelig HOOFDSTUK 8 oefening 7.6 Output in equivalente eenheden = 9.2 eq.e [= 8. + (2. * 6 %)] Standaard full productiekostprijs per eenheid: 1.13 EUR OPM : Oplossing enkel correct indien Var. Ind. Kosten van 35 & 45 EUR. per eenheid beschouwd worden ipv per direct arbeidsuur. 27

28 Berekening : Mat A = 2 *68 = 136 Mat B = 1 * 47 = 47 Arbeid = 2 * 375 = 75 IK = 35 * 2 = * 2 = Totaal IK = 755 Totaal prod.k.pr. = 1.13 BEF Productiekostenverschil van de periode: Standaardkosten Werkelijke kosten Verschillen Standaard materiaalkost A: B: (N) (N) Standaard directe arbeidskost (N) Standaard indirecte (N) productiekost Totale kosten (N) Verschillenanalyse: Materiaalprijsvariantie A = (68-68) x 25. = Materiaalprijsvariantie B = (47-45) x 11. = 22. (voordelig) Materiaalefficiëntievariantie A: ( ) x 68 = (nadelig) Materiaalefficiëntievariantie B: ( ) x 47 = (nadelig) Loonvariantie = (37,5-38) x 18.5 = (nadelig) Arbeidsefficiëntievariantie = ( ) x 37,5 = (nadelig) Indirecte kosten: Kostenuitgavenvariantie = ((8 x 18.5) ) = 23. (voordelig) Efficiëntievariantie= = - 8 HOOFDSTUK 8 oefening Standaard kostprijs reële productie: Product A: 4. e x 65 = 26. Product B: 5. e x 55 = Standaard kostprijs EV GIB: Product A: 7. grondstoffen: 2. EQ.E x 5 = 1. bewerkingskosten: 1. EQ.E x 6 = 6. Product B: 97.5 grondstoffen: 3. EQ.E x 1 = 3. bewerkingskosten: 1.5 EQ.E x 45 =

29 3. Verschillenanalyse: Materiaalprijsvariantie = ( ) = -3. nadelig Materiaalverbruikvariantie = ( ) = -1. nadelig 75.=5.(=3.(GPee A )+2.(EV A ))*5+5.(=2.(GPee B )+3.(EV B ))* 1) en GPee A = 4. 1.(BV) = 3. & GPee B = 5. 3.(BV) = 2. Loonvariantie = ( ) = -12. nadelig Arbeidsefficiëntievariantie = ( ) = 7. voordelig en 165. = ( ) * 2 + (2. + 3) * 15 Indirecte kosten: Variabele kosten: (19. x 2,5 (uit budgetvgl.)) 66.5 = -19. (nadelig) = totale variantie en 19. = ( ) * 2 (want 2 DAU voor 1 eenheid prod. A/B (geg!)) Vaste kosten: 3. (budgetvgl.) = -85 (nadelig) HOOFDSTUK 8 oefening Berekening werkelijke output: X = 9../6 = 15. eenheden 2. Berekening werkelijke machine-uren: Standaard indirect variabele kosten = 15. x 3 x 32 = Voordelige uitgavenvariantie = 4. (gegeven) = 14.. = gebudgetteerde indirect variabele kosten 14../32 = = werkelijke machine-uren 3. Berekening gebudgetteerde indirect vaste productiekosten: = 9.2. HOOFDSTUK 8 oefening 7.9 # ee GP = = 1.3 = Materiaalprijsvariantie = (4-45) = -55. (nadelig) Materiaalverbruikvariantie = (1. (=8.+2.) - 11.) x 4 = -4. (nadelig) Loonvariantie = (2-17,84) x 25. = 54. (voordelig) Arbeidsefficiëntievariantie = (2.6 (=1.3 * 2) - 25.) x 2 = -88. (nadelig) Indirecte kosten: kostenuitgavenvariantie = (25 x 5) = 36. (voordelig) kostenefficiëntievariantie = 1.3. (= 2.6 * 5) - (25. x 5) = -22. (nadelig) 29

30 HOOFDSTUK 9 oefening 8.1 Berekening resultaat volgens variabele kostprijsmethode Omzet Variabele productiekosten Variabele verkoopkosten 8 st x 5? 8 st x 25? 8 st x 5? Winstbijdrage 16 Vaste productiekosten Vaste verkoopkosten Resultaat 48 Berekening waarde eindvoorraad 2 stuks volgens variabele kostprijsmethode 2 stuks x 25?/stuk = 5? Berekening waarde eindvoorraad 2 stuks volgens integrale kostprijsmethode Variabele productiekosten 2 stuks x 25? 5? Vaste productiekosten 2 stuks x (8 : 8 ) 2? Totaal 7? Berekening resultaat volgens variabele kostprijsmethode Omzet Variabele productiekosten Variabele verkoopkosten 7 st x 5? 7 st x 25? 7 st x 5? 35? -175? -35? Winstbijdrage 14? Vaste productiekosten Vaste verkoopkosten -8? -32? Resultaat 28? Berekening resultaat volgens integrale kostprijsmethode Omzet Variabele productiekosten Vaste productiekosten 7 st x 5? 7 st x 25? 7 st x 1? 35? -175? -7? Brutoresultaat 135? Variabele verkoopkosten Vaste verkoopkosten 7 st x 5? -35? -32? Resultaat 38? 3

31 Verklaring verschil in resultaat Variabele kostprijs Integrale kostprijs Beginvoorraad (2 stuks) Eindvoorraad (3 stuks) 5? 75? 7? 15? Voorraadwijziging 25? 35? 1? HOOFDSTUK 9 oefening 8.2 Berekening resultaat volgens integrale kostprijsmethode Kosten Eenheid Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostp rijs per stuk : Directe arbeid Indirecte productiekosten Productiekostprijs afgewerkte productie: 9 x x Totaal PKP afgewerkte productie PKP per eenheid Berekening resultaat: Omzet 8 1 stuks x 8?/st 64 8? Kostprijs omzet 8 1 stuks x 5 375?/st ? Resultaat ? Berekening resultaat volgens variabele kostprijsmethode Kosten Eenheid Afgewerkt product EV GIB Totaal Productiekostprijs per stuk : Directe arbeid Variabele productiekosten ,67(*) ,67 (*) variabele productiekosten per eenheid = 1? : 9 6 stuks = 1 41,67?/st 31

32 Productiekostprijs afgewerkte productie: 9 x x 3 41,67 Totaal PKP afgewerkte productie PKP per eenheid ,67 Berekening resultaat: Omzet Kostprijs omzet 8 1 stuks x 8?/st 8 1 stuks x 4 541,67?/st 64 8? ? Vaste productiekosten ? -8? Resultaat ? HOOFDSTUK 9 oefening 8.3 Veronderstel de kosten die vorige periode voor de beginvoorraad zijn gemaakt variabel. 9. eenheden afgewerkt, waarvan 2. uit de BV en 7. uit de nieuw gestarte productie 1) Integrale KP methode FIFO BV Afgewerkte stuks EQ.E EV GIB EQ.E Totaal EQ.E Kost per EQ.E Kost afgewerkte producten = 2.8. (BV) = Kost per eenheid afgewerkt product = 11.1./9. = 1.233,33 Kost EV GIB = (5 * 1.) + (6 * 6) = = 86. Resultaat = Omzet - KVG = 8.1 * 8. = * 1.233,33 = =

33 2) Variabele KP methode FIFO BV Afgewerkte stuks EQ.E EV GIB EQ.E Totaal EQ.E Kost per EQ.E Kost afgewerkte producten = 2.8. (BV) = 1.3. Kost per eenheid afgewerkt product = 1.3./9. = 1.144,44 Kost EV GIB = (1. * 5) + (6 * 5) = = 8. Resultaat = Omzet - KVG - Vaste productiekosten = 8.1 * 8. = * 1.144,44 = = HOOFDSTUK 9 oefening 8.4 Berekening totale contributie (3? x 2 kg) + (6? x 4 kg) = 3? Berekening optimaal verbruik en contributie UNO DUO Contributie : materiaalverbruik in kg 3? 2 6? 5 Contributie per kg 15? 12? De grootste contributie per kg wordt met UNO gerealiseerd. Dit vertegenwoordigt de eerste productievoorkeur: 2 stuks x 2 kg = 4 kg. De overblijvende materialen (12 kg) worden ingezet voor de productie van DUO. Met deze materialen kunnen 2 4 stuks DUO worden geproduceerd. De productmix is 2 stuks UNO en 2 4 stuks DUO. Totale contributie bij optimale productmix: (2 st. x 3?) + (2 4 st. x 6?) = 24? 33

34 HOOFDSTUK 9 oefening 8.5 Maximalisatie contributie BASIS STANDAARD DELUXE Verkoopprijs Variabele kosten Contributie : machine-uren 3,1 1,5 25,75 Contributie/MU ,33 Het product DELUXE levert de grootste contributie op. De onderneming DURIE hoeft enkel dit product te verkopen om de grootste contributie te realiseren : Berekening productmix 15 MU :,75 = 2 stuks 2 stuks x 25? = 5? Een productie en verkoop van 12 DELUXE vergt 9 machine-uren (12 x,75). Het product BASIS levert de tweede grootste contributie op. Een productie en verkoop van 5 BASIS vergt 5 machine-uren. De resterende 1 machineuren kunnen worden verbruikt voor de productie van 2 STANDAARD. De totale contributie voor deze optimale productmix bedraagt dan: (12 x 25) + (5 x 3) + (2 x 1) = 47? 34

35 HOOFDSTUK 1 oefening 8.1 Aantal stuks in eindvoorraad: = 6.5 stuks Gewogen gemiddelde Mat A 26 Mat B Geraamde prod n.a. a.a. EV GIB EQ.E Totaal EQ.E Kost per EQ.E ste stap: Kostprijs normaal afgekeurde producten: 1.8 materiaalkost A: 1. x 1 = 1. bewerkingskost: 4 x 2 = 8 Kostprijs abnormaal afgekeurde producten: 9 materiaalkost A: 5 x 1 = 5 bewerkingskost: 2 x 2 = 4 Kostprijs eindvoorraad goederen in bewerking: 13. materiaalkost A: 6.5 x 1 = 6.5 bewerkingskost: 3.25 x 2 = 6.5 Kostprijs gerede producten: 18. x 7 = de stap: kostentoewijzing verdeling van de kostprijs van de normaal afgekeurde producten over de eindvoorraad en de gerede producten. 18./24.5 (1.8) = 1322 gerede producten 6.5/24.5 (1.8) = 478 EV gib kostprijs eindvoorraad goederen in bewerking: = kostprijs gerede producten: = periode kost: 9 HOOFDSTUK 1 oefening 8.2 aantal stuks in eindvoorraad: = EV EV = 9. stuks Gewogen gemiddelde BV Gestart en afgewerkt n.a. a.a. EV GIB EQ.E Totaal EQ.E Kost per EQ.E Transferkosten ,5 35

36 1ste stap: Kostprijs normaal afgekeurde producten: 27. transferkost: 4 x 3 = 12. materiaalkost: 4. x 2 = 8. bewerkingskost: 2.8 x 2,5 = 7. Kostprijs abnormaal afgekeurde producten: 13.5 transferkost: 2. x 3 = 6. materiaalkost: 2. x 2 = 4. bewerkingskost: 1.4 x 2,5 = 3.5 Kostprijs eindvoorraad goederen in bewerking: 58.5 transferkost: 9. x 3 = 27. materiaalkost: 9. x 2 = 18. bewerkingskost: 5.4 x 2,5 = 13.5 Kostprijs gerede producten: transferkost: 15. x 3 = 45. materiaalkost: 2. x 2 = 4. bewerkingskost: 18.5 x 2,5 = beginvoorraad = 21. 2de stap: kostentoewijzing verdeling van de kostprijs van de normaal afgekeurde producten over de gerede producten. kostprijs gerede producten: = periode kost: 13.5 HOOFDSTUK 1 oefening 8.3 Zie slides cost accounting p

37 HOOFDSTUK 1 oefening 8.4 BV= 1. Start = AP 9. EV 3. n.a. 2. a.a. Het inspectiepunt ligt vóór het punt dat de afwerkingsgraad van de EV aangeeft ook de eindvoorraad is goedgekeurd kost n.a. verdelen over de EV en de afgewerkte productie Gewogen gemiddelde Afgewerkte stuks EQ.E n.a. a.a. EV GIB EQ.E Totaal EQ.E Kost per EQ.E Kost a.a. = = 3. (periodekost) Kost n.a. = = 45. Verdeling 27. over AP en EV GIB 3./39. * 27. = voor AP 9./39. * 27. = voor EV Verdeling 18. over AP en EV GIB 3./39. * 18. = voor AP 9./39. * 18. = voor EV Kost AP = 3. * (9 + 1) = Kost EV = =

38 HOOFDSTUK 11 oefening 7.1 (Fout in opgave; C => A voor 37,5 % i.p.v. C => B) Wanneer de kosten van de dienstverlenende afdelingen over de twee productieafdelingen verdeeld worden volgens de getrapte methode, dan worden eerst de kosten van C verdeeld over A en P (aan A 67.5). Dan worden de kosten van A (inclusief de 67.5 kosten vanuit C) doorgerekend naar B, P en Q (aan B 3% van of 2.25). Tenslotte worden de kosten van B (inclusief de 2.25 toegerekend vanuit A) verdeeld over P en Q. De resultaten zijn de volgende: P Q A B C Eigen kosten Totaal De resultaten van de andere methodes zijn de volgende: de directe methode: totaal P totaal Q de reciproke methode: totaal P totaal Q Volgend stelsel dient bij de reciproke methode te worden opgelost: A = 6. +,375 C B = ,3 A C = 18. +,1 B HOOFDSTUK 11 oefening De getrapte methode We starten met de verdeling van de kosten van de dienstverlenende afdeling energie. Afdeling X krijgt 4/1 (4.) = 1.6 Afdeling Y krijgt 2/1 (4.) = 8 Onderhoud krijgt 4/1 (4.) = 1.6 Daarna worden de kosten van de afdeling onderhoud verdeeld over de twee productieafdelingen X en Y. Afdeling X krijgt 3/7 (11.6) = 4.971,43 Afdeling Y krijgt 4/7 (11.6) = 6.628,57 In totaal krijgt de afdeling X 6.571,43 EUR kosten toegewezen en de afdeling Y 7.428,57 EUR. 38

39 2. De reciproke methode De totale kosten van de dienstverlenende afdelingen worden door de volgende vergelijkingen voorgesteld: Onderhoud = 1. +,4 Energie Energie = 4. +,3 Onderhoud Hieruit volgt dat de totale kosten van de twee dienstverlenende afdelingen de volgende bedragen vertegenwoordigen: Onderhoud = ,82 Energie = 7.954,55 Deze kosten worden nu als volgt verdeeld telkens over de drie andere afdelingen: Energie Afdeling X = 4/1 (7.954,55) = 3.181,82 Afdeling Y = 2/1 (7.954,55) = 1.59,91 Onderhoud = 4/1 (7.954,55) = 3.181,82 Onderhoud Afdeling X = 3/1 (13.181,82) = 3.954,55 Afdeling Y = 4/1 (13.181,82) = 5.272,72 Energie = 3/1 (13.181,82) = 3.954,55 HOOFDSTUK 11 oefening de directe methode verdeling kosten van S1 afdeling X 5/8 (2.) = 12.5 afdeling Y 3/8 (2.) = 7.5 verdeling kosten van S2 afdeling X 1/5 (8.) = 1.6 afdeling Y 4/5 (8.) = 6.4 De productie-afdelingen krijgen de volgende kosten van S1 en S2 toegewezen: afdeling X: = 14.1 afdeling Y: = de getrapte methode We starten met de verdeling van de kosten van de dienstverlenende afdeling S2. Afdeling S1 krijgt 5/1 (8.) = 4. Afdeling X krijgt 1/1 (8.) = 8 Afdeling Y krijgt 4/1 (8.) = 3.2 Daarna worden de kosten van de afdeling S1 verdeeld over de twee productie-afdelingen X en Y. Afdeling X krijgt 5/8 (24.) = 15. Afdeling Y krijgt 3/8 (24.) = 9. In totaal krijgt de afdeling X 15.8 kosten toegewezen en Afdeling Y krijgt 12.2 kosten toegewezen. 39

40 3. de reciproke methode De totale kosten van de dienstverlenende afdelingen worden door de volgende vergelijkingen voorgesteld: S1 = 2. +,5 (S2) S2 = 8. +,2 (S1) Hieruit volgt dat de totale kosten van de twee dienstverlenende afdelingen de volgende bedragen vertegenwoordigen: S1 = 2. +,5 (8. +,2 S1) S1 = S2 = 8. +,2 (26.666) S2 = Deze kosten worden nu als volgt verdeeld over de drie andere afdelingen: S1 Afdeling X = 5/1 (26.666) = Afdeling Y = 3/1 (26.666) = 8. S2 = 2/1 (26.666) = S2 Afdeling X = 1/1 (13.333) = Afdeling Y = 4/1 (13.333) = S1 = 5/1 (13.333) = HOOFDSTUK 11 oefening 7.4 1) Directe methode overheid Privé Administratie 4/ / IT 3./ / Eigen kost Totale kost ) Getrapte methode Stap 1: nagaan welke van de twee dienstverlenende afdelingen de meeste diensten verleent aan de overige dienstverlenende afdelingen. Administratie levert 25 % aan IT IT levert 1/1 aan administratie eerst de kosten van administratie verdelen 4

41 Stap 2 IT overheid Privé Administratie (6.) 25% 4% 35% Eigen kost IT 2.4. Totaal IT te verdelen /9 6/ Eigen kost Totale kost ) Uitbesteding van IT tegen 145 EUR per ondersteuningsuur? De kosten van de IT afdeling bestaan zowel uit vaste kosten als variabele kosten. Veronderstel de vaste kosten de kosten voor afschrijving van een gebouw, zodat deze kosten irrelevant zijn voor het nemen van deze beslissing. Indien we de IT afdeling intern houden bekomen we een kost van EUR. Dit omvat 1.4. eigen variabele kosten van de IT afdeling variabele kosten toegerekend vanwege de administratie-afdeling. Indien we de IT-dienstverlening door externen laten verzorgen bekomen we een kost van EUR, wat als volgt wordt verklaard. Op dit moment levert IT nog 1. ondersteuningsuren, waaronder 1. uur aan de afdeling administratie. Indien IT zou uitbesteed worden, dient de afdeling administratie haar diensten aan de afdeling IT niet meer te verlenen (25%), zodat administratie zelf voldoende heeft met 75 ondersteuningsuren in plaats van 1. ondersteuningsuren 145 EUR * 975 ondersteuningsuren = EUR. Op basis van deze gegevens besluiten we IT uit te besteden 41

42 HOOFDSTUK 12 oefening De opbrengst van de bijproducten wordt in mindering gebracht van de kost der verkochte hoofdproducten. De kostprijs van een hoofdproduct bedraagt 3 ( = 3../1. ). De samenstelling van het resultaat en de kost der verkochte goederen zal er in jaar 1 en jaar 2 als volgt uitzien: JAAR 1 JAAR 2 omzet hoofdproduct kost der verkochte 2 goederen hoofdproduct resultaat De opbrengst van de bijproducten wordt in mindering gebracht van de totale productiekost van de hoofdproducten. De kostprijs van een hoofdproduct wordt nu 29,96 ( = (3..-4.) / 1. ). Het resultaat en de kost der verkochte goederen zien er bij deze methode als volgt uit: JAAR 1 JAAR 2 omzet hoofdproduct kost der verkochte 3 goederen resultaat De opbrengst van de bijproducten wordt beschouwd als een uitzonderlijke opbrengst JAAR 1 JAAR 2 omzet hoofdproduct KVG hoofdproducten resultaat uitzonderlijke opbrengst totaal resultaat HOOFDSTUK 12 oefening 1.2 De kostprijs van product A is gelijk aan een deel van de gemeenschappelijke kosten (drie vierde van 2.8.) plus de afzonderlijke kosten. Op analoge wijze kan de kostprijs van product B berekend worden. De totale opbrengst van product A is EUR en van product B 1.. EUR = = = 29,96 x = 29,96 x 3. 42

43 De redenering kan verduidelijkt worden aan de hand van T-rekeningen. Het uiteindelijke resultaat van product A is Het resultaat van product B is 22. EUR. Grondstoffen Afgewerkt product A (SP) (1) (3) (5) Lonen Afgewerkt product B (SP) (2) (4) (6) Goederen in bewerking A Resultaat A (1) (3) (5) (7) (2) Goederen in bewerking B Resultaat B (1) 56. (2) (4) (6) (8) Verkopen A Verkopen B (7) (SP) (8) (SP) HOOFDSTUK 12 oefening 1.3 De kost van de verkochte hoofdproducten in jaar 1 is 1.2. EUR en de opbrengst van de verkochte bijproducten is 2.. In jaar 2 is de kost van de verkochte hoofdproducten 8. EUR en de opbrengst van de verkochte bijproducten is 5 EUR. de resultaten zijn de volgende: omzet kost verkochte goederen resultaat HOOFDSTUK 12 oefening a) tot. prod.k. hoofdproduct = 6. tot. netto-verkoopwaarde bijproducten = 36.(= 4. 4.) 564. kostprijs hoofdproduct/eenheid = 564./2. = 28,2 EUR KVG verkochte hoofdproducten = 15. * 28,2 = 423. EUR b) tot. prod.k. verkochte hoofdproducten = 45. netto-verkoopwrde verkochte bijproducten = 18. (= 2. 2.) KVG verkochte hoofdproducten 432. c) KVG verkochte hoofdproducten = 45. (18. beschouwd als uitzonderlijke opbrengst dit jaar) 43

44 2. a) 5. stuks * 28,2 EUR = 141. EUR b) (6.-45.=) 15. EUR 18. EUR = 132. EUR c) 5. stuks * 3 EUR = 15. EUR HOOFDSTUK 12 oefening 1.5 opm. : Naargelang men rekent met geg. % of werkelijke breuken, kan oplossing verschillen. Oplossing hier geldt voor de berekeningswijze met de geg. %. product A product B product C Totaal 1. verkoopwaarde % (6/19) 47% (9/19) 21% (4/19) verdeling gemeen. kosten afz. kosten totaal verkoopwaarde afz. kosten netto verkoopw % (8/21) 43% (13/3) 19% (13/7) gemeen. kosten afz. kosten totaal HOOFDSTUK 12 oefening 1.6 1) Brutomargemethode Brutomarge berekenen voor alle producten samen: Opbrengst : = 18 EUR Kosten: = 135 EUR Resultaat: 45 EUR brutomarge: 45/18 =,25 Elk van de producten moet een brutomarge hebben van,25 Omzet - Brutomarge (,25 * omzet) - Eigen kosten lood koper magnesium = Deel van de gemeenschappelijke kosten = 18 = 5 = 27 44

45 2) Nettoverkoopwaardemethode Omzet na verwerking - Eigen kosten = Nettoverkoopwaarde Weging nettoverkoopwaarde lood koper magnesium totaal /14 = 7/14 = 42/14 = 14,2,5,3 Deel gemeenschappelijke kosten 19 47,5 28,5 95 3) OPGELET: Opgave a) aanpassen: Stel dat wegens het uitvallen van een machine het aantal machine -uren van 1 productie -run beperkt is tot 1 machine - uren. Welke producten zullen geproduceerd worden als u weet dat een batch niet noodzakelijk 1 kg hoeft te omvatten, maar ook kleiner kan zijn (aantal kg in gehele getallen). Nagaan welk product de hoogste contributie per eenheid schaarse factor heeft. Lood: 4 42 = / 4 m.u. = 7 EUR / m.u. Koper: 8 1 = 7 7 / 6 m.u. = 11,6 EUR / m.u. Magnesium: 6 18 = / 3 m.u. = 14 EUR / m.u. Magnesium heeft de hoogste contributie per machine -uur en zal aldus voorrang krijgen in het productieproces, waarna nog 7 m.u. beschikbaar zijn. Vervolgens komt de productie van koper aan de beurt, wat 6 m.u. in beslag neemt. Gedurende het laatste machine-uur worden 25 kg lood geproduceerd. 4) De milieutaks van 25% op magnesium doet zijn contributie dalen tot 1,5 EUR. Het productieproces zal de volgende producten produceren: 1 kg koper, 1 kg magnesium en 25 kg lood. 45

46 This document was created with Win2PDF available at The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only.