Nieuwsbrief Jaargang 2, Editie 5, Oktober November-December

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuwsbrief Jaargang 2, Editie 5, Oktober November-December 2013 1"

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Jaargang 2, Editie 5, Oktober November-December

2 Vanaf 1 september moesten we helaas afscheid nemen van Dr. Stefan Morreel, die voltijds voor de collega s van WGC t Spoor in Borgerhout ging werken. We zijn dan ook zeer blij dat we inmiddels een nieuwe arts mochten verwelkomen: Dr. Mieke. Hallo, mijn naam is Mieke Bruynooghe. Ik ben 33jaar en woon in Sint-Katelijne- Waver met mijn man en kinderen. Tijdens mijn studies proefde ik reeds van een WGC door een stage in de Central te Leuven. Het was voor mij een verrijkende ervaring die me is bijgebleven. Vandaar mijn enthousiasme toen er een vacature kwam bij De Zilveren Knoop in Lier, dicht bij mijn woonplaats. Al voor ik aan geneeskunde begon, vond ik dat geneeskunde voor iedereen een recht is en hier wil ik dus graag aan mee werken in dit centrum! Ik kijk ernaar uit om deel uit te maken van dit WGC en als huisarts tijd te kunnen maken voor kleine en grotere kwaaltjes en problemen. Nieuw uurrooster vanaf 1 september 2013 Vrije raadpleging start vanaf nu pas om 9.30u!!! Maandag Vrije raadpleging 9.30u tot 11u Dokter Karen Op afspraak 14.30u tot 18u Dokter Mieke Dinsdag Vrije raadpleging 9.30u tot 11u Dokter Karen Op afspraak 13.30u tot 16u Dokter Karen Woensdag Vrije raadpleging 9.30u tot 11u Dokter Mieke Op afspraak 18 u tot 20 u Dokter Karen Donderdag Vrije raadpleging 9.30u tot 11u Dokter Mieke Op afspraak 13.30u tot 16u Dokter Mieke Vrijdag Vrije raadpleging 9.30u tot 11u Dokter Mieke Op afspraak 15 u tot 18 u Dokter Karen Telefonische halfuurtjes: Voor medische vragen en resultaten van onderzoeken kan u één van onze artsen voortaan bereiken op onderstaande momenten op ons vast nummer 03/ Dokter Karen Smets: op maandag en dinsdag 13u-13.30u en op vrijdag 14.30u-15u / Dokter Mieke Bruynooghe: op donderdag 13u-13.30u Uren onthaal : 8.30u tot 19u Voor een afspraak de dag zelf: graag bellen vóór 10u! Voor dringende gevallen is de huisarts beschikbaar tussen 8-19u. via telefoonnummer: 03/ Buiten deze uren wachtdienst: 0900/

3 Griepvaccinatie geef ook dit jaar griep geen kans! Het zal u niet ontgaan zijn: de griepvaccinaties staan er weer aan te komen. Net als vorig jaar wordt ook dit jaar gewoon een eenmalige vaccinatie gegeven. Wilt u over dit vaccin meer te weten komen, kan u op dinsdag 8 oktober om 14u terecht in het dienstencentrum de Rosmolen (Pettendonk 37/1, 2500 Lier, tel ), voor een infomoment (+/- 1u). Een aantal belangrijke, veel gestelde vragen en antwoorden hebben we alvast voor u op een rijtje gezet: De griepprik wordt gratis aangeboden aan kinderen en volwassenen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door griep. Dat zijn: mensen van 60 jaar en ouder; mensen met hartziekten; dit zijn veelal mensen die een hartaanval gehad hebben, mensen die hartklachten hebben zoals hartritmestoornissen, of mensen die een hartoperatie hebben ondergaan; mensen met longziekten zoals astma, chronische bronchitis of longemfyseem; mensen met diabetes (suikerziekte); niet alleen mensen die insuline spuiten, maar ook de mensen die tabletten met bloedsuikerverlagende middelen slikken of een dieet volgen; nierpatiënten; vooral als de nieren door een ziekte niet goed werken (dus niet bij nierstenen); mensen met weinig weerstand door andere ziekten of door een medische behandeling; bijvoorbeeld mensen die recent een beenmergtransplantatie hebben ondergaan, mensen die met HIV zijn geïnfecteerd, mensen met leukemie (bloedkanker) en mensen met kanker die chemotherapie of bestraling ondergaan; kinderen vanaf 6 maanden tot 18 jaar die langdurig salicylaten gebruiken (bijvoorbeeld bij chronische darmaandoeningen); Mensen met een verstandelijke beperking die in een instelling wonen. 3

4 Voor deze mensen is het belangrijk dat zij jaarlijks tussen half oktober en half november de griepprik halen. Dat geldt ook voor vrouwen uit bovenstaande groepen die zwanger zijn. Er is geen reden om de griepprik dan over te slaan. De griepprik maakt de kans om griep te krijgen veel kleiner. Als u toch griep krijgt, verloopt de ziekte meestal minder ernstig. Bovendien verkleint de griepprik de kans dat u complicaties krijgt zoals longontsteking of dat uw eigen ziekte verergert. Mocht u zichzelf herkennen in een van bovengenoemde groepen, en toch geen oproep van de huisarts hebben ontvangen, dan verzoeken wij u contact op te nemen met de huisartsenpraktijk. Mocht u zich niet herkennen in bovenstaande groepen en toch een oproep hebben ontvangen, verzoeken wij u natuurlijk ook contact op te nemen. 4

5 Vervolg van de voedingsdriehoek: Groenten & fruit. De actieve voedingsdriehoek toont de verhoudingen wat je per dag zou moeten eten om voldoende voedingsstoffen op te nemen en hoeveel je per dag moet bewegen. De actieve voedingsdriehoek bestaat uit 7 lagen: 8 delen voedingsmiddelen en één deel lichaamsbeweging. Voor een goede gezondheid is dagelijks bewegen en evenwichtig en gevarieerd eten essentieel. Per nieuwsbrief zullen we dieper ingaan op een item(s) uit de actieve voedingsdriehoek. In deze editie gaan we het onderwerp groenten en fruit verder bekijken.. 5

6 Groenten & Fruit Groenten vormen een belangrijk onderdeel van onze dagelijkse voeding. Groenten leveren koolhydraten, voedingsvezels en afhankelijk van de groentesoort mineralen zoals ijzer, kalium, calcium en vitaminen zoals vitamine C, vitamine B1, vitamine B2, foliumzuur, bètacaroteen en vocht. Omdat niet alle groenten dezelfde soort en hoeveelheid vitaminen en mineralen bevatten, is afwisseling heel belangrijk. Broccoli, bloemkool en paprika zijn bijvoorbeeld rijk aan vitamine C, wortelen zijn eerder rijk aan bètacaroteen. Geef de voorkeur aan seizoengroenten. De aanbeveling voor de groep groenten is 300 gram groenten per dag eten. Onderstaande tabel geeft de voedingsaanbeveling groenten weer per leeftijdsgroep. Leeftijdsgroep Aanbeveling groenten Aantal gram Aantal groentelepels Peuters (1,5-3 jaar) gram = 1 tot 2 groentelepels Kleuters (3-6 jaar) gram = 2 tot 3 groentelepels Kinderen (6-11 jaar) gram Jongeren (12-18 jaar) 300 gram Volwassenen (19-59 jaar) 300 gram Ouderen (60+) 300 gram Om dagelijks voldoende groenten te realiseren in de praktijk: vul de helft van het bord bij een warme maaltijd met groenten (minstens 200g); neem groenten bij de broodmaaltijd (50-150g); groentesoep kan helpen om de aanbevolen hoeveelheid groenten te eten (50-100g); geef ook tussendoortjes en het ontbijt regelmatig een groentetintje. 3. Indelingscriteria van de producten van de groep groenten Wat is de ideale aanbeveling voor rauwe en gekookte groenten? Het is belangrijk om dagelijks voldoende groenten te eten, gemiddeld 300 gram. Dat kunnen zowel rauwe als gekookte groenten zijn. Omdat vitaminen zeer gevoelig zijn voor warmte, zitten er in gekookte groenten doorgaans wat minder vitaminen dan in rauwe groenten. Bij het koken gaat soms 20 tot 50% van de hoeveelheid vitaminen verloren. Het verlies van vitaminen kan beperkt worden door een goede bewaar- en kooktechniek en door de kooktijd in het oog te houden. Het voordeel van gekookte groenten in vergelijking met rauwkost is dat men er gemakkelijker meer van kan eten. Om 300 gram per dag in te nemen is het vooral combineren om een gedeelte rauw te eten, bijvoorbeeld bij de boterham, en een gedeelte gekookt bij de warme maaltijd of via soep. Dat draagt ook bij tot de variatie. PRAKTISCH: 300 gram groenten, bijvoorbeeld 6

7 Waarom horen peulvruchten niet thuis in de groep groenten? Gedroogde peulvruchten (witte bonen, rode bonen, bruine bonen, linzen, kikkererwten) behoren niet tot de groep groenten. Peulvruchten bevatten meer eiwitten en worden daarom in de groep vlees, vis, eieren en vervangproducten geplaatst. Omdat peulvruchten een onvoldoende hoeveelheid van het essentiële aminozuur methionine bevatten, moeten ze als vleesvervanger gecombineerd worden met granen, zaden of ei. Waarom hoort een groenteburger niet thuis in de groentegroep? Voorgebakken of gepaneerde groenteburgers brengen vaak ook veel vet en zout aan. Groenteburgers horen dus niet thuis in de groentegroep of in de groep vlees, vis, eieren en vervangproducten. Het zijn samengestelde producten en afhankelijk van de samenstelling moeten de ingrediënten verdeeld worden over verschillende groepen of wordt de groenteburger in de restgroep geplaatst. Waarom groentesappen, groentesoepen en blikgroenten als middenweg kiezen? Deze producten kiezen we als middenweg vanwege het hogere zoutgehalte. Bij groentesoepen zijn de voedingswaarde en de aanbreng van groenten of zout afhankelijk van de bereiding. Of groentesoepen een plaats krijgen als voorkeur of bij de middenweg, is afhankelijk van het gehalte aan natrium en de hoeveelheid groenten in de soep. Fruit 1. Omschrijving Fruit levert net zoals groenten koolhydraten, vitaminen, mineralen, voedingsvezels, vocht en antioxidanten. Daar waar groenten een meerderheid meervoudige koolhydraten bevatten, bevat fruit eerder enkelvoudige koolhydraten. Fruit is rijk aan kalium, vitamine C, bètacaroteen en vitamine B6. Groenten en fruit onderscheiden zich verder door de aanwezigheid van verschillende soorten en hoeveelheden voedingsstoffen. Daarom moeten we dagelijks zowel groenten als fruit eten. 2. Praktische aanbeveling De dagelijkse aanbeveling is 250 tot 375 gram fruit. In de praktijk komt dat ongeveer overeen met twee tot drie stukken fruit. Per stuk fruit wordt ongeveer 125 gram gerekend. In volgende tabel wordt de aanbeveling voor fruit per leeftijdsgroep weergegeven. Fruit kan als tussendoortje, als broodbeleg en als dessert gegeten worden. Gebruik liever vers fruit dan blikfruit of gedroogd fruit. Leeftijdsgroep Aanbeveling fruit Aantal gram Peuters (1,5-3 jaar) Kleuters (3-6 jaar) Kinderen (6-11 jaar) Jongeren (12-18 jaar) Volwassenen (19-59 jaar) Ouderen (60+) 1 stuk fruit (100 gram) 1 tot 2 stukken fruit ( gram) 2 stukken fruit (250 gram) 3 stukken fruit (375 gram) 2 stukken fruit (250) gram 2 tot 3 stukken fruit ( gram) 7

8 Kan fruit groenten vervangen? Fruit kan niet systematisch groenten vervangen vanwege de verschillende soorten vitaminen en mineralen die fruit en groenten aanbrengen. Wanneer bij de warme maaltijd bijvoorbeeld appelmoes wordt gegeten, moet er nog een portie groenten gegeten worden bij een andere maaltijd. Waarom hoort zoet broodbeleg zoals confituur niet in de fruitgroep? Zoet broodbeleg op basis van fruit, zoals confituur en stroop, worden in de restgroep geplaatst. Deze producten zijn gemaakt op basis van fruit maar kunnen fruit niet vervangen wat het gehalte aan voedingsvezels, vitaminen en mineralen betreft. Vers fruit is een zeer goed broodbeleg. Voor wie graag zoet eet op het brood, is vers fruit zoals schijfjes banaan, aardbeien in het seizoen, perzik, kiwi of nectarine aan te raden. Waarom behoren noten niet tot de fruitgroep? Noten worden in vele landen tot de groep fruit gerekend, maar niet in de actieve voedingsdriehoek. Noten bevatten relatief veel eiwitten (8-21 g eiwit/100 g) en zijn energierijk door het hoge vetgehalte (33-76 g vet/100g). Door hun aanbreng van eiwitten en ijzer kunnen noten in combinatie met andere vervangproducten zoals peulvruchten, melk en ei volwaardig vlees vervangen. Noten en zaden worden dan ook in de groep vlees, vis, eieren en vervangproducten geplaatst. Stukken, porties, hoe rekenen? Als standaardportie voor fruit wordt 125 gram vers fruit gerekend. Bepaalde soorten fruit bevatten meer of minder vocht en zijn al of niet energierijker dan een gemiddelde appel of peer. Kan gedroogd fruit vers fruit vervangen? Gedroogd fruit bevat meer dan 1,5 g vezels/100 kcal en is ook erg energierijk doordat het water aan het fruit onttrokken is. Dagelijks maximaal een handvol gedroogd fruit per dag (25 g) is voldoende. Voor wie er een dag op uittrekt, te voet of met de fiets, is een handvol gedroogd fruit vaak een goed tussendoortje. Kan fruitsap vers fruit vervangen? Fruitsap bevat evenveel energie als frisdrank. Fruitsap bevat bepaalde mineralen zoals kalium en magnesium en vitaminen. Sinaasappelsap en pompelmoessap zijn bijvoorbeeld rijk aan vitamine C. Eén glas fruitsap bevat het sap van ongeveer twee stukken vers fruit. Het bevat relatief veel energie en door het persen gaan zowel vezels als vitaminen verloren. Hierdoor is fruitsap, ook al is het vers geperst, niet de eerste keuze fruitvervanger. Fruit geeft meer verzadiging en is belangrijk voor de kauwfunctie. Vers fruit geniet dus nog steeds de voorkeur. Drink niet dagelijks fruitsap en matig de hoeveelheid tot één glas. 8

9 Seizoensgroenten Seizoensgroenten Oktober Aardappelen Andijvie Artisjok Aubergine Bleekselderij Bloemkool Broccoli Chinese kool Courgette Groene selderij Knolselderij Koolrabi Kropsla Paddenstoelen Paprika Pastinaak Pompoen Prei Prinsessenbonen Raap Raapstelen Radijs Rammenas - Rode biet - Rode kool Savooikool - Schorseneren - Snijbonen Sperziebonen Spinazie Spitskool Spruiten Tomaat Uien Veldsla - Venkel Warmoes Witlof - Witte kool - Wortelen. Seizoensgroenten November Aardappelen Andijvie Bleekselderij Bloemkool Broccoli Chinese kool Courgette - Groene selderij Knolselderij Paddenstoelen Pastinaak Pompoen Prei Raap Rammenas Rode biet Rode kool Savooikool Schorseneren Spruiten Uien Veldsla Venkel Witlof Wittekool - Wortelen Seizoensgroenten December Aardappelen Andijvie Groene selderij Knolselderij Paddenstoelen Pastinaak - Pompoen Prei Raap Rammenas Rode biet Rode kool Savooikool Schorseneren Spruiten Uien - Veldsla Witlof Wittekool - Wortelen Seizoensfruit: Seizoensfruit Oktober Appelen Bananen Bramen Druiven Frambozen Kiwi Mandarijnen Mango Meloenen Pompelmoes Peren - Sinaasappelen Seizoensfruit november Ananas - Appel - Avocado - Banaan - Citroen - Druif - Grapefruit - Mandarijn - Peer - Pompelmoes - Appelsien Seizoensfruit december Ananas - Appel - Avocado - Banaan - Citroen - Kiwi - Mandarijn - Peer - Appelsien 9

10 Vergeten groenten Eigenlijk wordt er bedoeld dat bepaalde groenten die vroeger door veel mensen werden gegeten nu niet meer bekend zijn bij zulke grote groepen. Laat staan dat ze bij hen op het menu staan. Hoe het komt dat we ze vergeten zijn is niet met een antwoord te beantwoorden. Het is een compleet pakketje dat er voor zorgde dat we deze groenten nu niet meer zo vaak tegen komen. Als eerste: de smaak en het mondgevoel van sommige van de vergeten groenten past minder bij wat sommige mensen tegenwoordig prettig vinden. Vroeger vonden mensen dat misschien ook niet zo prettig of lekker, maar was er niets anders. We willen vergeten groenten niet meer vergeten. Er zijn namelijk naast de nadelen ook nogal wat voordelen. De eerste reden is: andere smaken proeven. Vele van de vergeten groenten hebben een echt nieuwe smaak voor ons. Ze smaken lekker. Lekker anders. De tweede reden is: meer variatie. Door meer smaken in je keuken, in je gerechten toe te laten krijg je meer variatie in je eetpatroon. Waarschijnlijk vanuit het idee dat we graag verschillende smaken op ons bord hebben en dat we snel verveeld raken als we dagelijks aardappels met groente en vlees moeten eten. Fusion, Mexicaans, Surinaams, Antilliaans, Chinees, Italiaans, Spaans, zijn maar een paar voorbeelden van de soorten keuken, met de daarbij behorende smaaksensaties die we regelmatig op ons bordje leggen. Dat veel van de vergeten groenten gewoon in ons land goed kunnen groeien is voor veel mensen ook belangrijk. Geen duur en milieuverslindend vervoer. Gewoon eerlijk eten dat ons land ons geeft. De derde en laatste reden is: Van sommige vergeten groenten is de smaak beter dan van de groenten die we in de supermarkt kunnen kopen. Het toevoegen van snijbiet of winterpostelein aan een salade maakt die onvergetelijk. Maar ook het toevoegen van pastinaak aan een traditionele hutspotschotel, geeft een verassend lekker effect. Belangrijke redenen dus om de vergeten groenten in huis te halen, ze te koesteren en vooral te gebruiken en ervan te genieten! 10

11 Een lijst met vergeten groenten, 7 stuks met uitleg. Pastinaken: Ook wel pinksternakel of witte peen genoemd. Het is een hele oude groente die sinds kort weer in ons land wordt verbouwd. Bewaar pastinaak niet te lang. Drie dagen in de groente la is maximaal. De wortel wordt anders slap. De witte wortel is niet zo zoet als de wortel die we kennen. Pastinaak is heel smakelijk. Heerlijk in stamppot zoals hutspot of als smaakmaker door aardappelpuree. De kooktijd is iets korter dan voor gewone wortel. Winterpostelein: Winterpostelein is gemakkelijk te herkennen aan de schotelvormige bladeren. Het kan rauw gegeten worden als salade of als smaakmaker door een salade of rauw door een stamppot in plaats van rauwe andijvie. Het is een bron van vitamine C, calcium, ijzer en magnesium. Snijbiet: Ook wel warmoes genoemd. Is in vele kleuren verkrijgbaar zoals rood, wit, geel en groen. Smaakt heel erg als spinazie, maar is leuk serveren vanwege de kleuren. De dikke stengels liever niet opeten, maar het blad van de stengels af rissen. Net als spinazie mag het niet worden opgewarmd. Aardpeer: Ook wel topinambour genoemd. Deze knol is familie van de zonnebloem. Aardpeerknollen zijn voedzaam en licht verteerbaar. De smaak is bijzonder en heel goed. De groente is ook erg gezond. Door de vele belangrijke bouwstoffen is het heilzaam bij verstopping, reuma en jicht. Ook voor mensen met diabetes, want bij de vertering komt geen glucose vrij. Raapstelen: Ook wel kelen genoemd. Dit is het jong geoogste blad van de Chinese kool. Meestal wordt het hele plantje met worteltjes geoogst. Soms wordt het aan de grond afgesneden. Uitgegroeide raapstelen vormen een knolletje. Wortelpeterselie: Ook wel peterseliewortel genoemd. Ideaal voor in soepen en ragouts. De stengel is als gewone peterselie te gebruiken. De witte wortel ligt qua smaak een beetje tussen pastinaak en knolselderij in. De groente is rijk aan vitamine A1, B2 en C. Brave Hendrik: Brave Hendrik is ook een hele oude groente. De naam is afgeleid van een plant die Boze Hendrik heet. De smaak van Brave Hendrik is zacht. Je maakt de bladeren klaar als verse spinazie. De nerven zijn wat grover en het blad wat stugger. De jonge bladeren zijn heerlijk. Bij de oudere bladeren is het verstandig de moeite te nemen de harde stukken deels weg te snijden. Ook de Brave Hendrik is goed voor de gezondheid. Helpt goed bij darmstoornissen. 11

12 Goede afspraken zorgen voor een vlotte werking.. *Meldt u altijd eerst aan bij de balie en neem uw SIS kaart mee zo voorkomen we misverstanden. *Voor een afspraak op dezelfde dag nog belt u voor 10.00u voor een afspraak. Er geldt natuurlijk een uitzondering voor medische urgenties. *Komt u met meerdere personen tegelijk op consultatie zeg dit aan de balie zodat de nodige tijd wordt voorzien. Er wordt 1 afspraak gemaakt per patiënt. *Kinderen en jongeren tot 14 jaar worden niet gezien zonder aanwezigheid van een meerderjarig familielid. *Verwittig op tijd als u niet naar uw afspraak kan komen dan kunnen we iemand anders verder helpen. *Kom op tijd als u een afspraak hebt, kom dan 5 minuten vroeger om u in te schrijven aan het onthaal. *3 keer te laat op afspraak dan kan u gedurende 6 maanden geen afspraak meer maken en enkel nog op vrije raadpleging komen. *Als u onvoldoende Nederlands kan neem dan een tolk mee om te vertalen, deze dient min. 14 jaar oud te zijn. Ba-bel kan gebruikt worden als alternatief. *We komen bij u op huisbezoek als u te ziek bent om tot hier te komen. *U kan niet naar uw werk of naar school want u bent ziek kom dan naar de raadpleging tijdens de dag en niet s avonds. *U hebt graag rust in de wachtzaal anderen ook. Zet uw gsm af of stil in de wachtzaal en tijdens de consultatie. Voor kinderen is stil zitten niet gemakkelijk, maar zorg wel dat het rustig blijft. *U bent verhuisd breng ons hiervan spoedig op de hoogte. Dan brengen wij de nodige papieren in orde zodat u verder bij ons of elders terecht kan. *U wilt zich uitschrijven geef dit dan op tijd door want het duurt minstens een volledige kalendermaand vooraleer u volledig uitgeschreven bent. 12

13 Nuttige Info U kunt bellen voor een consultatie of afspraak tussen 8.30u en 19u. Voor dringende gevallen zijn we al telefonisch bereikbaar vanaf 8.00u. Deze informatie zal ook altijd doorgegeven worden door onze onthaalmedewerkers wanneer je een afspraak maakt. Onze gegevens: WGC De Zilveren Knoop Brouwerijstraat Lier 03/ info@dezilverenknoop.be (alleen voor algemene informatie, niet voor afspraken, voorschriften of medische vragen) Indien u verpleegkundige zorgen nodig hebt.. neem je best zo snel mogelijk contact op met het wijkgezondheidscentrum. Chantal zal er dan voor zorgen dat er onmiddellijk met de behandeling (thuis of in het centrum) kan gestart worden. Je mag dus zelf geen beroep doen op de diensten van het Wit-Gele Kruis of andere thuisverplegingsdiensten. Indien nodig nemen wij zelf contact op met een dienst waarmee we samenwerken. Van zodra je bent ingeschreven in het wijkgezondheidscentrum moet je dus beroep doen op de verpleging van het wijkgezondheidscentrum. Als je dus zelf contact opneemt met een thuisverplegingsdienst, zal je ook zelf de rekening hiervan moeten betalen! Een verwittigde patiënt is er twee waard! Neem ook eens een kijkje op onze website: 13

14 Feestdagen oktober/november/december, internationale themadagen en andere.. 4 oktober Werelddierendag 5 oktober Actiedag 'Meld Geweld' 10 oktober Werelddag van de Geestelijke Gezondheid 16 oktober Wereldvoedseldag (en Wereldmaaltijd-dag) 17 oktober Internationale Dag voor bestrijding van Armoede Wereld Armoede Dag 1 november Allerheiligen WGC GESLOTEN 9 november Internationale Dag tegen Fascisme en Antisemitisme 10 november Dag van de Mantelzorg 11 november Wapenstilstand WGC GESLOTEN 12 november Dag van Respect, sinds november Wereld Diabetes Dag 20 november Internationale Dag van de Rechten van het Kind 25 november Internationale Dag van uitbanning van geweld tegen Vrouwen 29 november - Internationale dag van solidariteit met het Palestijnse volk 1 december Wereld Aidsdag 5 december Internationale Vrijwilligersdag 10 december Internationale Dag van Mensenrechten 18 december Internationale Dag van de Migrant 25 december Kerstmis WGC GESLOTEN Zomertijd wintertijd: In de nacht van zaterdag 26 oktober 2013 op zondag 27 oktober 2013 mogen we de klok een uurtje terugdraaien. We kunnen dus een uur langer slapen! De volgende nieuwsbrief verschijnt op 6 januari

15 Kleurplaat herfst 15

WAT WEET JE OVER FRUIT EN GROENTEN? FRUIT:

WAT WEET JE OVER FRUIT EN GROENTEN? FRUIT: GEZONDHEID INFOBLAD WAT WEET JE OVER FRUIT EN GROENTEN? FRUIT: OMSCHRIJVING Fruit levert net zoals groenten koolhydraten, vitaminen, mineralen, voedingsvezels en vocht. Groenten bevatten vooral zetmeel

Nadere informatie

januari Z M D W D V Fruit: Appelen, Bananen, Citroen, Mandarijnen, Mango, Peren, Sinaasappelen Dit is een product van SaskiaVanOmmen.

januari Z M D W D V Fruit: Appelen, Bananen, Citroen, Mandarijnen, Mango, Peren, Sinaasappelen Dit is een product van SaskiaVanOmmen. januari 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Groente: Aardappelen, Knolselderij, Pastinaak, Paddenstoelen, Prei, Pompoen, Raap, Rode Biet, Rode Kool, Savooiekool,

Nadere informatie

TIPS OM EEN GEZOND WEEKMENU OP TE STELLEN

TIPS OM EEN GEZOND WEEKMENU OP TE STELLEN TIPS OM EEN GEZOND WEEKMENU OP TE STELLEN Er bestaat geen wondermethode om je maaltijden te plannen. Stem jouw aanpak af op je eigen voorkeuren en kookvaardigheden, planning en doelen. Laat je inspireren

Nadere informatie

workshop klimaat &energie elektrische boiler

workshop klimaat &energie elektrische boiler elektrische boiler 100L workshop i.s.m. Ecolife en met de steun van de Vlaamse Gemeenschap elektrische kookplaten 5u/week workshop i.s.m. Ecolife en met de steun van de Vlaamse Gemeenschap droogkast 3x/week

Nadere informatie

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten: Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf

Nadere informatie

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. GEZONDHEID INFOBLAD DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. BRON: VIGeZ, 2011. De actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee

Nadere informatie

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder.

Nadere informatie

10 tips voor een gezond eetpatroon

10 tips voor een gezond eetpatroon 10 tips voor een gezond eetpatroon Vermageringsdieet weinig eten Eet voldoende laag-energetisch voedingsmiddelen: Vermijd hoog-energetische voedingsmiddelen: de meeste soorten groenten de meeste verse

Nadere informatie

De voedingsmiddelendriehoek.

De voedingsmiddelendriehoek. Hoofdstuk 8 De voedingsmiddelendriehoek. 1. De voedingsdriehoek invullen. 2. De drie maaltijden per dag opnoemen. 3. Zeggen wanneer we best drinken en hoeveel liter we drinken. 4. Tips opnoemen om gezond

Nadere informatie

De Voedingswijzer. Calorie wijzer Product wijzer Groente en fruit wijzer Drinkwijzer

De Voedingswijzer. Calorie wijzer Product wijzer Groente en fruit wijzer Drinkwijzer De Voedingswijzer De Voedingswijzer is een gebaseerd om algemene richtlijnen. Probeer balans te vinden in je voedingspatroon. Onderstaand de opstartgids. Gebruik bij voorkeur samen met de Voedingswijzer

Nadere informatie

Meloen Abrikozen. Blauwe bessen Bramen. Perziken Cranberries. Nectarines Zwarte bessen. Frambozen

Meloen Abrikozen. Blauwe bessen Bramen. Perziken Cranberries. Nectarines Zwarte bessen. Frambozen LEEF PUUR NATUUR 1 Hieronder vind je de hele lijst van alle koolhydraatarme producten die je mag eten. Print de lijst uit en hang hem op je koelkast. Zo kun je altijd even snel kijken of dat wat je wilt

Nadere informatie

Wat weet je al over groenten en fruit? Test jezelf

Wat weet je al over groenten en fruit? Test jezelf Kopieerblad 1a Les 1 Wat weet je al over groenten en fruit? Test jezelf 1. Wat denk je? Waarom zou je nu eigenlijk groenten en fruit eten? Omdat het lekker is. Omdat ze mooie kleuren hebben. Omdat het

Nadere informatie

Healthiness smoothies

Healthiness smoothies Healthiness smoothies Een smoothie receptenboek met heerlijke healthy smoothies, leuke weetjes, handige tips en trics. Inhoudsopgave Wie, wat, waar, waarom, wanneer Smoothies 3 Sporty smoothie 4 Raw cacao

Nadere informatie

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen september 2003 Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen 630101 Hoe vul je de vragenlijst in? Beste leerling, Deze vragenlijst gaat over voeding. We willen graag weten hoe je daarover denkt.

Nadere informatie

Nieuwsbrief Jaargang 1, Editie 4, Juli-Augustus-September 2013 1

Nieuwsbrief Jaargang 1, Editie 4, Juli-Augustus-September 2013 1 Nieuwsbrief Jaargang 1, Editie 4, Juli-Augustus-September 2013 1 De eerste zomerdag (Toon Hermans) een meisje in een bloesje een oude man staat in de zon alsof hij staat te douchen bij het Centraal Station

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten.

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten. Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding en zien het belang in van een evenwichtige en gevarieerde voeding. De leerlingen weten aan welke voedselgroepen

Nadere informatie

VERTEERB. KOOLHYDRATEN TRANSVETZUREN CHOLESTEROL LINOLZUUR ZETMEEL VEZELS SUIKERS

VERTEERB. KOOLHYDRATEN TRANSVETZUREN CHOLESTEROL LINOLZUUR ZETMEEL VEZELS SUIKERS Aardpeer 74 312 2.0 0.5 0.2 0.2 0.1 0.0 0.1 0.1 0.0-13.4 1.5 11.9 4.3 78 0 639 38 70 10 1.4 - - -

Nadere informatie

Smoothie e-book. zorg goed voor jezelf!

Smoothie e-book. zorg goed voor jezelf! Smoothie e-book Genieten van smoothies is een lekkere en gezonde manier om meer groenten te eten. Je zorgt voor veel extra vitaminen en mineralen. En als je ze goed samenstelt kunnen ze een maaltijd vervangen.

Nadere informatie

KALIUMARME VOEDING. Freija Debruyn: Scarlett Imberechts:

KALIUMARME VOEDING. Freija Debruyn: Scarlett Imberechts: KALIUMARME VOEDING Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Freija Debruyn: 02 474 94 64 Scarlett

Nadere informatie

aardbeien-115, bosbessen-95, frambozen-85, grapefruit-85, nectarine-90, netmeloen-115, perzik-75, papaja-85, watermeloen-75.

aardbeien-115, bosbessen-95, frambozen-85, grapefruit-85, nectarine-90, netmeloen-115, perzik-75, papaja-85, watermeloen-75. Vervangende voedingsmiddelentabel Fruit per 75 gram Abrikoos Ananas Appel Banaan Kiwi Mandarijn Peer Sinaasappel aardbeien-115, bosbessen-95, frambozen-85, grapefruit-85, nectarine-90, netmeloen-115, perzik-75,

Nadere informatie

Wat is groente en wat is fruit? Opdracht 1-2A. Opdracht

Wat is groente en wat is fruit? Opdracht 1-2A. Opdracht Opdracht 1-2A Wat is groente en wat is fruit? Opdracht Doel: Introductie: 5 min. Opdracht 1: 5 min. De kinderen leren onder andere welke verschillende groente- en fruitsoorten er zijn en het verschil tussen

Nadere informatie

Vernauwing in de darm bij dikke darmkanker Dieetadviezen.

Vernauwing in de darm bij dikke darmkanker Dieetadviezen. Vernauwing in de darm bij dikke darmkanker Dieetadviezen www.nwz.nl Inhoud Dieetadviezen 3 Wat kunt u wél gewoon eten en drinken? 6 Uw vragen 6 2 Bij dikke darmkanker kan een vernauwing in de dikke darm

Nadere informatie

KALIUMARME VOEDING. Freija Debruyn: Scarlett Imberechts:

KALIUMARME VOEDING. Freija Debruyn: Scarlett Imberechts: KALIUMARME VOEDING Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Freija Debruyn: 02 474 94 64 Scarlett

Nadere informatie

Actieve voedingsdriehoek: De eet-wijzer!

Actieve voedingsdriehoek: De eet-wijzer! Actieve voedingsdriehoek: De eet-wijzer! Doelgroep: Bovenbouw Doelstelling: De leerlingen leren op een speelse en actieve manier de verschillende lagen van de actieve voedingsdriehoek ontdekken en kunnen

Nadere informatie

KOOLHYDRAATARME BOODSCHAPPENLIJST

KOOLHYDRAATARME BOODSCHAPPENLIJST LEEF PUUR NATUUR 1 KOOLHYDRAATARME BOODSCHAPPENLIJST MEER DAN 100 PRODUCTEN 2 LEEF PUUR NATUUR KOOLHYDRAATARME BOODSCHAPPENLIJST Hieronder vind je een lijst met alle koolhydraatarme producten die je mag

Nadere informatie

Hoe werk je nu met de driehoek?

Hoe werk je nu met de driehoek? Weet en eet gezond Dit boekje gaat over gezonde voeding en over de driehoek die je kan helpen om iedere dag en iedere maaltijd gezond te eten. Als je gezond eet en genoeg beweegt zal je ook minder snel

Nadere informatie

Voorkom Zwangerschapsdiabetes

Voorkom Zwangerschapsdiabetes Voorkom Zwangerschapsdiabetes Steeds meer zwangere vrouwen krijgen zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuiker). Deze folder geeft informatie over gezond eten en bewegen tijdens zwangerschap. Wat is zwangerschapsdiabetes?

Nadere informatie

Groenten & fruit. Copyright Sodexo Belgium

Groenten & fruit. Copyright Sodexo Belgium Groenten & fruit Op uw gezondheid! U bent baas over uw eigen lichaam. Gelukkig maar. Dat brengt natuurlijk een zekere verantwoordelijkheid met zich mee. Alles wat u eet en drinkt heeft een invloed op het

Nadere informatie

Sinaasappel. Banaan. Passievrucht. Ananas

Sinaasappel. Banaan. Passievrucht. Ananas Ananas Passievrucht Banaan Sinaasappel Banaan Herkomst: Costa Rica Afstand tot België: ongeveer 9000 km Bewaren: buiten koelkast, 2-6 dagen Typisch gerecht: bananenmilkshake Sinaasappel Herkomst: Spanje

Nadere informatie

Menu Toelichting op het menu

Menu Toelichting op het menu Verslag door Ilona 928 woorden 5 juli 2017 10 1 keer beoordeeld Vak Biologie Menu Toelichting op het menu In het kader van voedsel, een onderwerp dat wij nu behandelen heb ik een menu gemaakt voor een

Nadere informatie

Een operatie? Let op uw voeding!

Een operatie? Let op uw voeding! Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand

Nadere informatie

Infofiche 1. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen

Infofiche 1. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen leren de actieve voedingsdriehoek kennen en begrijpen de indeling ervan. De leerlingen kunnen zelf voedingsmiddelen indelen bij de passende voedselgroep. geeft

Nadere informatie

februari maart april mei

februari maart april mei F R U I T K A L E N D E R Aardbei Abrikoos Ananaskers Appel Boskers Braam Druif Framboos Kers Kiwi Kriek Kruisbes Meloen Peer Perzik Pruim Rabarber Rode bes Zwarte bes januari februari maart april mei

Nadere informatie

Regelmatig zet ik een nieuwsbrief op mijn site. In deze nieuwsbrieven beschrijf ik o.a. wat ik allemaal doe en wat ik u kan bieden.

Regelmatig zet ik een nieuwsbrief op mijn site. In deze nieuwsbrieven beschrijf ik o.a. wat ik allemaal doe en wat ik u kan bieden. Je kunt alles lezen over: - Sporten - Bewegen - Gezondheid Inhoud: 1 spierpijn 2 Veel voorkomende nierbeschadiging 3 Groente en fruitkalender 4 Bewegingstips Regelmatig zet ik een nieuwsbrief op mijn site.

Nadere informatie

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2. Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Dieetadvies bij onderbuikbestraling

Patiënteninformatie. Dieetadvies bij onderbuikbestraling Patiënteninformatie Dieetadvies bij onderbuikbestraling Inhoud Inleiding... 4 Algemeen advies... 4 Voedingsadvies... 4 Algemene richtlijnen... 4 Groenten... 5 Fruit... 6 Suggesties voor de maaltijden

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Gezond eten moet dat?

Gezond eten moet dat? 51 K e n n I s m a k e n Gezond eten moet dat? Uit allerlei studies en enquêtes in verband met gezondheid en voeding blijkt dat het aantal zwaarlijvige jongeren toeneemt. Kinderen eten te vaak frieten,

Nadere informatie

Vitamines zitten in kleine hoeveelheden in je eten en drinken. Je hebt het halve alfabet aan vitamines: A, B, C, D, E, K.

Vitamines zitten in kleine hoeveelheden in je eten en drinken. Je hebt het halve alfabet aan vitamines: A, B, C, D, E, K. Testlab Er zitten heel veel voedingsstoffen in gezonde producten. Dat hebben jullie in de film gezien. Nou ja gezien? Voedingsstoffen zijn niet zichbaar in producten, maar we kunnen ze wel aantonen. Daar

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Tussendoor 250 gram magere kwark 1 volkoren (zuurdesem)boterham besmeerd met ongezouten roomboter en belegd met 2 plakken rosbief

Tussendoor 250 gram magere kwark 1 volkoren (zuurdesem)boterham besmeerd met ongezouten roomboter en belegd met 2 plakken rosbief Voedingsschema 2800 kcal met 45% koolhydraten, 30% vet en 25% eiwit Aandachtspunten: De tussendoortjes kun je zelf bepalen welke je wanneer neemt. Het gaat om de calorieinname gedurende de dag. Zorg ervoor

Nadere informatie

Gewicht verliezen. snel. blijvend. medisch begeleid

Gewicht verliezen. snel. blijvend. medisch begeleid Gewicht verliezen snel blijvend medisch begeleid Uitleg Proteïne dieet Via onze dagelijkse voeding nemen we koolhydraten, vetten en eiwitten (proteïnen) in ons lichaam op. De koolhydraten en de vetten

Nadere informatie

Gezonde Voeding. Nieuwe voedingsdriehoek Heleen Casteleyn

Gezonde Voeding. Nieuwe voedingsdriehoek Heleen Casteleyn Gezonde Voeding Nieuwe voedingsdriehoek Heleen Casteleyn Een juiste balans voor gezondheid en milieu 3 uitgangspunten: Meer plantaardige producten dan dierlijke Vermijden van ultrabewerkte producten Verspil

Nadere informatie

RAUWKOSTEN SALADES EN SLAMIXEN

RAUWKOSTEN SALADES EN SLAMIXEN RAUWKOSTEN SALADES EN SLAMIXEN Vers Vers sinds vanochtend Zo vroeg mogelijk in de ochtend je ingrediënten in huis halen, direct verwerken en vasthouden aan ambachtelijke recepten maken onze salades, slamixen

Nadere informatie

Basiscursus Ecologisch tuinieren

Basiscursus Ecologisch tuinieren Basiscursus Ecologisch tuinieren Uw aangeboden door : OVAT Gegeven door Vincent de Wolff Wat gaan we vanavond doen? De UITNODING! Onderwerpen: Voedsel of eten? De bodem Vruchtwisseling Het teeltplan Grondbewerking

Nadere informatie

Voeding en sport. 31 oktober 2012 RedFed - Carmen Lecluyse

Voeding en sport. 31 oktober 2012 RedFed - Carmen Lecluyse Voeding en sport 31 oktober 2012 RedFed - Carmen Lecluyse Inhoud 1. Actieve voedingsdriehoek 2. Aanbevelingen 3. Praktische tips 4. Energiebehoefte 5. Etiket lezen 6. Reclame 7. Fabels en feiten Voeding

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Dagmenu kind 1 t/m 3 jaar Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastige te weten

Nadere informatie

Hier toch enkele nuttige inlichtingen over voedsel: Geurverwekkend voedsel - ajuin - look - vis - sommige specerijen - paprika

Hier toch enkele nuttige inlichtingen over voedsel: Geurverwekkend voedsel - ajuin - look - vis - sommige specerijen - paprika Na de heelkundige ingreep moet u geen speciaal dieet volgen, want een stoma hebben is geen ziekte. Alleen diegenen die om de een of andere reden reeds voor de operatie op dieet stonden (bvb. diabetes,

Nadere informatie

Kaliumbeperkte voeding

Kaliumbeperkte voeding Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 Wat is kalium? Kalium is een belangrijk mineraal en komt van nature in bijna alle voedingsmiddelen voor. Kalium is nodig voor de geleiding van zenuwprikkels, de spiercontractie

Nadere informatie

GROENTE & FRUIT LESPAKKET

GROENTE & FRUIT LESPAKKET MAAK KENNIS MET HET LESPAKKET LESPAKKET: MAAK KENNIS MET MAAK KENNIS MET HET LESPAKKET INLEESBLAD Beste leerkracht, Maak kennis met het Groente en Fruit lespakket van de Louis Bonduelle Foundation. Het

Nadere informatie

Minder kalium in uw voeding Bij nierschade

Minder kalium in uw voeding Bij nierschade Minder kalium in uw voeding Bij nierschade Albert Schweitzer ziekenhuis Mei 2013 Pavo 1071 Inleiding U heeft van uw specialist het advies gekregen om minder kalium in uw voeding te gaan gebruiken, omdat

Nadere informatie

Mineralen. Vitamines. Tip: vooral in de zomer kan je daarvan genieten. Tip: denk aan Popeye en zijn spinazie.

Mineralen. Vitamines. Tip: vooral in de zomer kan je daarvan genieten. Tip: denk aan Popeye en zijn spinazie. Testlab Bekijk voordat je begint deel 1 van de film. Er zitten heel veel voedingsstoffen in gezonde producten. Dat hebben jullie in de film gezien. Nou ja gezien? Voedingsstoffen zijn niet zichbaar in

Nadere informatie

Veiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind

Veiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind Veiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind Zijn groente en fruit nog wel gezond ondanks alle bestrijdingsmiddelen? Op nederlands groente en fruit valt het het gelukkig nog mee. Daar moet wel bij vermeld

Nadere informatie

Les 4. Eten en drinken, boodschappen doen

Les 4. Eten en drinken, boodschappen doen www.edusom.nl Opstartlessen Les 4. Eten en drinken, boodschappen doen Wat leert u in deze les? Wat u kunt zeggen als u iets lekker vindt of ergens van houdt. Praten over eten en drinken. Praten over boodschappen

Nadere informatie

VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen

VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen Gezond eten Opleiding Lekker en gezond eten met kinderen tips and tricks VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen Lifestyle bij VC Groot Dilbeek gezond eten We willen als club ons steentje bijdragen om de

Nadere informatie

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën

Nadere informatie

Vergeten groenten zijn terug

Vergeten groenten zijn terug Vergeten groenten zijn terug Aardpeer, topinamboer, knolzonnebloem, jeruzalem-artisjok De knol is licht zoet, met een notensmaak en een toets van artisjok Andoorn, Crosne Nootachtige smaak, wordt niet

Nadere informatie

Proeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur.

Proeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur. Over de Tong Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen. Als goede proefpersonen willen jullie je natuurlijk

Nadere informatie

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero.

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero. De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero. GROENTES Aardappelen Aardappelen, zoete Andijvie Artisjokken Asperge Bieten en bieten

Nadere informatie

Salades uit eigen keuken

Salades uit eigen keuken Salades uit eigen keuken Ambachtelijk slaatje Ambachtelijke koude schotel Asperge Ham salade (seizoensalade) Asperges, witte kool, gekookte ham Bieslook Uien salade Bleekselderij, mais, augurk, tomaat,

Nadere informatie

Gezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten

Gezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten Gezonde recepten Gezonde recepten Vraag jij je ook wel eens af wat gezonde recepten zijn en wat nu gezond is en wat niet? Er zijn zoveel geluiden in voedingsland, dat je soms de weg kwijt kunt raken. Wat

Nadere informatie

Calciumweter. Osteoporose poli

Calciumweter. Osteoporose poli 00 weter Osteoporose poli 1 Inleiding Het innemen van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid calcium (kalk) is van belang voor de opbouw en instandhouding van de botmassa. Op latere leeftijd is calcium vooral

Nadere informatie

GEZONDE SMOOTHIE RECEPTEN WWW.OPTIMALEGEZONDHEID.COM

GEZONDE SMOOTHIE RECEPTEN WWW.OPTIMALEGEZONDHEID.COM GEZONDE RECEPTEN KRUIDIGE WORTEL Combineer appelsap, wortelen, appelmoes, gemberwortel en kaneel en blend van laag naar hoog totdat de smoothie mooi romig is. Breng de smoothie op smaak met zout en cayennepeper

Nadere informatie

Kaliumbeperkte voeding

Kaliumbeperkte voeding Kaliumbeperkte voeding Diëtetiek Beter voor elkaar Kaliumbeperkte voeding Wat is kalium? Kalium is een belangrijk mineraal en komt van nature in bijna alle voedingsmiddelen voor. Kalium is nodig voor de

Nadere informatie

Gezond eten met de actieve voedingsdriehoek

Gezond eten met de actieve voedingsdriehoek Gezond eten met de actieve voedingsdriehoek De actieve voedingsdriehoek Gezond eten is makkelijker dan je denkt. Zeker met de actieve voedingsdriehoek. Het is een handige wegwijzer over eten en bewegen

Nadere informatie

Salade van gerookte makreel met spruitjes en vergeten groeten

Salade van gerookte makreel met spruitjes en vergeten groeten Salade van gerookte makreel met spruitjes en vergeten groeten Ingrediënten (4 personen) 200 g spruitjes 3 takjes bonenkruid 3 takjes peterselie 1 krop frisee 1 eetl dijonmosterd 3 eetl sesamolie 1,5 dl

Nadere informatie

Infofiche 1. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding.

Infofiche 1. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding. Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding. De leerlingen kunnen aan de hand van de actieve voedingsdriehoek de voedingswaarde van menu s bespreken. Lekker

Nadere informatie

Trainen is 1 ding VOEDING EN SPORT. 2 november 2013 Carmen Lecluyse. Voeding en sport - Carmen Lecluyse. maar er komt meer bij kijken

Trainen is 1 ding VOEDING EN SPORT. 2 november 2013 Carmen Lecluyse. Voeding en sport - Carmen Lecluyse. maar er komt meer bij kijken 2 Trainen is 1 ding VOEDING EN SPORT 2 november 2013 Carmen Lecluyse 3 4 maar er komt meer bij kijken 1 5 6 Inhoud Actieve voedingsdriehoek (1) 7 8 1. Actieve voedingsdriehoek 2. Aanbevelingen 3. Praktische

Nadere informatie

Een bijdrage van: Fenny v.d. Bovenkamp van Vita-Health.

Een bijdrage van: Fenny v.d. Bovenkamp van Vita-Health. Nieuwsbrief, februari 2015 Een bijdrage van: Fenny v.d. Bovenkamp van Vita-Health. Als professioneel Vitaal Coach ondersteunt en begeleidt ze haar klanten bij het vinden van een gezondere levensstijl,

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek. Bekijk aandachtig de menu s van Jana en Stef. Wie heeft volgens jou het lekkerste menu? Waarom?

De actieve voedingsdriehoek. Bekijk aandachtig de menu s van Jana en Stef. Wie heeft volgens jou het lekkerste menu? Waarom? Het werkblad sluit aan bij de infofiches waarin je ook meer informatie vindt bij de verschillende opdrachten. Gebruik de infofiches en het werkblad naast elkaar. Opdracht 1 (aansluitend bij infofiche 1)

Nadere informatie

RAUWKOSTEN SALADES EN SLAMIXEN

RAUWKOSTEN SALADES EN SLAMIXEN RAUWKOSTEN SALADES EN SLAMIXEN Vers Vers sinds vanochtend Zo vroeg mogelijk in de ochtend je ingrediënten in huis halen, direct verwerken en vasthouden aan ambachtelijke recepten maken onze salades, slamixen

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastig te weten wat goed is. Wat heeft

Nadere informatie

Kaliumverrijkt voedingsadvies

Kaliumverrijkt voedingsadvies Kaliumverrijkt voedingsadvies Wat doet kalium in het lichaam? Kalium heeft een belangrijke rol bij de bloeddruk en het doorgeven van prikkels naar het zenuwstelsel. Het zorgt tevens voor het samentrekken

Nadere informatie

Januari. Februari DOEN ZAAIEN ETEN DOEN ZAAIEN PLANTEN ETEN

Januari. Februari DOEN ZAAIEN ETEN DOEN ZAAIEN PLANTEN ETEN Januari ~ Veel kun je deze maand buiten niet doen, wel is het een goed moment om het tuinhuis op te ruimen en al het gereedschap proper te maken. Borstel spades en spitvorken schoon en olie alles in. ~

Nadere informatie

VOEDING OP DE BUURDERIJ

VOEDING OP DE BUURDERIJ VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.

Nadere informatie

Groente & Fruit: zó gezond!

Groente & Fruit: zó gezond! SPREEKBEURT OF WERKSTUK Groente & Fruit: zó gezond! Hier vind je alle informatie die je nodig hebt voor een spreekbeurt over groente en fruit, en waarom deze zo gezond zijn. Het is handig om je spreekbeurt

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. 1. Inleiding...

Nadere informatie

... Opdracht 1 Lezen Lees de tekst. Beantwoord daarna de vragen op bladzijde 2.

... Opdracht 1 Lezen Lees de tekst. Beantwoord daarna de vragen op bladzijde 2. Opdracht 1 Lezen Lees de tekst. Beantwoord daarna de vragen op bladzijde 2. Tekst Eet gezond: groente en fruit in alle kleuren en smaken Rode tomaten, gele bananen, groene spinazie, blauwe bessen, oranje

Nadere informatie

Voeding na transplantatie. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent

Voeding na transplantatie. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent Voeding na transplantatie 1 Algemene voedingsrichtlijnen Jemina Van Loo 24/06/2013 2 Inleiding Optimale gezondheid bereiken of bewaren 1) Medicatie 2) Gezonde voeding gezond gewicht gezonde voedingskeuzes

Nadere informatie

Gezond eten en bewegen

Gezond eten en bewegen Kind in Beeld Gezond eten en bewegen Inhoud Bewegen is leuk 4 Wat eet mijn kind? 6 Eten en drinken vanaf jaar 6 Vitamine D tot 6 jaar 6 Actieve voedingsdriehoek 6 Leren eten 7 Fruit 8 Fruitpap 0 Groenten

Nadere informatie

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen kunnen voedingsaanbevelingen interpreteren en toepassen, rekening houdend met verschillende factoren zoals leeftijd en mate van fysieke activiteit. De leerlingen

Nadere informatie

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen

Infofiche 2. De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen weten welke voedingsstoffen het lichaam nodig heeft en waarom ze zo belangrijk zijn. De leerlingen zien in dat een gezonde voeding alle essentiële voedingsstoffen

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Loes Neven, Erika Vanhauwaert en Krista Morren BEWUST ETEN KIEZEN, KOPEN EN KLAARMAKEN

Loes Neven, Erika Vanhauwaert en Krista Morren BEWUST ETEN KIEZEN, KOPEN EN KLAARMAKEN Loes Neven, Erika Vanhauwaert en Krista Morren KIEZEN, KOPEN EN KLAARMAKEN DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK GROEP PER GROEP WEETJE DEHYDRATEREND EFFECT VAN ALCOHOL EN KOFFIE Alcoholische dranken hebben een

Nadere informatie

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding

Gezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over gezonde voeding. Nu vraag je je misschien af wat dit met de horeca te maken heeft. Gasten komen toch naar een horecabedrijf om lekker te eten en toch niet

Nadere informatie

De Gruitmeter. Opdracht 5C. Opdracht

De Gruitmeter. Opdracht 5C. Opdracht Opdracht 5C De Gruitmeter Opdracht Doel: Introductie: 15 min. Gruitmeter invullen: Iedere dag +/- 10 min. Werkboekje : 15 min. Afsluiting: 20 min. Door middel van de Gruitmeter leren de kinderen: Hoeveel

Nadere informatie

Voorbereiding darmonderzoek

Voorbereiding darmonderzoek Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.

Nadere informatie

- - Enkele vragen over jou. D7. Welke taal spreek je meestal thuis? D1. In welk jaar ben je geboren?

- - Enkele vragen over jou. D7. Welke taal spreek je meestal thuis? D1. In welk jaar ben je geboren? - - Enkele vragen over jou D1. In welk jaar ben je geboren? D7. Welke taal spreek je meestal thuis? 19 D2. In welke maand ben je jarig? januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Een kind met een gezond gewicht beweegt makkelijker en ontwikkelt zich lichamelijk beter dan een kind met overgewicht. Bovendien betekent nú overgewicht hebben dat je kind

Nadere informatie

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt

Nadere informatie

Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek

Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek VIGeZ, 2013 1 INLEIDING Leren over gezonde voeding Om kinderen en jongeren aan te leren wat een evenwichtige voeding inhoudt en hoe ze dit in de praktijk

Nadere informatie

1 - Voor meer recepten kijk je op http://gezondheidsgoeroe.nl

1 - Voor meer recepten kijk je op http://gezondheidsgoeroe.nl 1 - Voor meer recepten kijk je op http://gezondheidsgoeroe.nl Inhoud Voorwoord...3 SMOOTHIE 1; paprika smoothie...4 SMOOTHIE 2; koffie sensatie...5 SMOOTHIE 3; anti-aging smoothie...6 SMOOTHIE 4; bitter

Nadere informatie

9. Belangrijke adressen

9. Belangrijke adressen 9. Belangrijke adressen Hieronder vind je een lijst van belangrijke adressen voor de biologische groenteteelt en de afzet ervan. Deze lijst werd zorgvuldig opgemaakt. Als je desondanks een fout ontdekt

Nadere informatie

10 Daagse Sapkuur. Let op: Deze sapkuur is geheel op eigen risico! Wil je alvast meer informatie over gezonde sappen en groene smoothies?

10 Daagse Sapkuur. Let op: Deze sapkuur is geheel op eigen risico! Wil je alvast meer informatie over gezonde sappen en groene smoothies? 10 Daagse Sapkuur Een sapkuur dieet is een vorm van vasten, waarbij je voor een bepaalde tijd geen vast voedsel eet en enkel alleen maar sappen drinkt gemaakt van fruit, groente en kruiden. Dit document

Nadere informatie

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten?

WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? WAT ETEN WE VANDAAG? 1 Waarom moet je eten? Alles wat je eet en drinkt noemen we voedingsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn: brood, boter, groenten en vlees. In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen kunnen spelenderwijs de verschillende groepen voedingsmiddelen van elkaar onderscheiden. De leerlingen kunnen iets over elk onderdeel van de actieve voedingsdriehoek

Nadere informatie

LOW CALORIE DIET DAGEN LANG VERLIES 2 MAALTIJD- VERVANGERS PER DAG VOOR GEWICHTS-

LOW CALORIE DIET DAGEN LANG VERLIES 2 MAALTIJD- VERVANGERS PER DAG VOOR GEWICHTS- 10 DAGEN LANG 2 MAALTIJD- VERVANGERS PER DAG VOOR GEWICHTS- VERLIES LOW CALORIE DIET GROENE SMOOTHIE Maak van je in een handomdraai een groene smoothie! Healthy en ook nog eens heel lekker. Doe één dosering

Nadere informatie

Minder kalium in uw voeding. Bij nierschade

Minder kalium in uw voeding. Bij nierschade Minder kalium in uw voeding Bij nierschade Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van uw specialist het advies gekregen om minder kalium in uw voeding te gaan

Nadere informatie

Uitleg bij de Kosmoskalender

Uitleg bij de Kosmoskalender Uitleg bij de Kosmoskalender De kalender in opbouw wijst zich vanzelf; elke maand een apart blok, en dan horizontaal de data, verticaal verdeeld in ochtend, middag en avond (want de verschillende perioden

Nadere informatie