Dear ladies, Als altijd: veel leesplezier, Marian Papavoine NIEUWS VAN DE DEELNETWERKEN

Transcriptie

1 Heidelberglaan 2, 3584 CS Utrecht postbank tnv IWFT te Andel Nieuwsbrief van IWFT Vrouwennetwerk Theologie /1 april 2002 Dear ladies, Bij deze nieuwsbrief vinden jullie de uitnodiging voor de Algemene Ledenvergadering op 20 april. s Middags hebben jullie vrij, om van het zonnetje te genieten bijvoorbeeld:. Verder weer nieuwtjes, verslagen, aankondigingen, interessante bijeenkomsten om naar toe te gaan, publicaties, personalia. Neem ook eens een kijkje op onze website Als altijd: veel leesplezier, Marian Papavoine NIEUWS VAN HET BESTUUR ALV 2002 Geachte leden, Op 20 april 2002 vindt de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering van IWFT Vrouwennetwerk Theologie plaats. Johannescentrum, Moezeldreef 400 Utrecht (bij station Overvecht) u. Bij deze nieuwsbrief vinden jullie de uitnodiging en de agenda. De bijlagen zoals jaarverslag 2001, beleidsvoornemens, financieel overzicht zijn op de webstek van de IWFT te downloaden. Wie graag een papieren versie ontvangt kan dat telefonisch, per kaartje of melden op het secretariaat. Graag ook vooraf aanmelden of je komt, in verband met de te bestellen hoeveelheid koffie en thee. Jaarverslag 1999 en 2000 Het definitieve jaarverslag 1999 en 2000 is aan te vragen op het secretariaat van de IWFT. Webredactie IWFT Voor het onderhoud van de diverse onderdelen van is een webredactie in het leven geroepen. Op dit moment bestaat die uit Willien van Wieringen,Anne Claar Rosingh en Marian Papavoine. Met name de rubrieken publicaties en promoties willen we up to date houden. Informatie voor deze rubrieken graag naar iwft@theo.uu.nl, ovv webredactie. NIEUWS VAN DE DEELNETWERKEN OPP De jaarlijkse studieweek van de OPP vond ook dit jaar onderdak in de Volksabdij te Ossendrecht. Ongeveer 20 vrouwen verzamelden zich daar in de eerste volle week van januari. Gedurende de week was er volop gelegenheid voor eigen studie. De ambiance van de Volksabdij en het onderlinge contact sporen mij elk jaar weer aan veel werk te verzetten. Tussendoor was er volop gelegenheid elkaars onderzoek te bespreken. Zoals altijd was er ook tijd gereserveerd voor presentaties van onderzoek. Door verschillende oorzaken waren er dit jaar weinig presentaties van lopend onderzoek. Dit leidde tot de aansporing aan reeds gepromoveerde vrouwen om volgend jaar iets van hun lopende onderzoek te presenteren. Het werk van junior-onderzoeksters blijft echter voorrang houden. Ondanks het gebrek aan onderzoekspresentaties, stonden er wel zeer interessante en nuttige onderwerpen op het programma. Zo legde Petruschka Schaafsma een aantal voor promovendi interessante vragen voor, zoals: hoe zinnig is het om tijdens je promotie/aanstelling als aio artikelen te publiceren?; en hoe maak je gebruik van secundaire literatuur? Aurica Nutt en Anne-Marie Korte brachten de situatie van vrouwenstudies aan Nederlandse en Duitse universiteiten ter sprake. Ook is er uitgebreid gebrainstormd over het thema van de ESWTR conferentie die in 2003 in Nederland zal worden gehouden. Kortom, het was een interessante en vooral vruchtbare week. Zelf was ik er nu voor de vierde -1-

2 keer bij. Het was leuk om iedereen te ontmoeten. Dat geldt zeker voor iemand die als ik buiten-promovenda is. Een ideale gelegenheid voor studie en contact! Marina Slootmans VOLT Na een inspirerend weekend op de Tiltenberg, een bron van genade, zijn de volgende afspraken gemaakt: De volgende Voltbijeenkomst is op 27 september en het thema is 'Wat beweegt je te zitten op de plekken waar je zit' Riette Beurmanjer en Joke Koehler organiseren deze middag. Annemieke Parmentier, Annemieke Waij en Christa de Wit vertellen iets over hun plek en motivatie. Ook voor 2003 hebben we een datum en plaats vastgelegd nl 20 en 21 maart op de Zwanenhof Diny Geboers en Mirjam Schuilenga organiseren deze meerdaagse waarvoor als mogelijk thema genoemd is 'Wat zijn op dit moment de trends in de feministische theologie.' Dullyna van den Herik Denk je dat je bij dit netwerk van leidinggevenden, middenkader en onderneemsters hoort, neem contact op met de coördinator van VOLT Freda Dröes Overleg levensbeschouwelijk vormingswerk Voortkomend uit de VOLT-bijeenkomsten is een overleg van coördinatoren levensbeschouwelijk vormingswerk ontstaan dat tot nu toe twee keer bij elkaar is geweest. Doelen: uitwisseling van informatie over thema's, doelgroepen, (markt)trends, freelancers, deskundigen, managementkwesties etc.; waar mogelijk en nodig afstemming van onderdelen uit het aanbod op elkaar en/of (landelijke) samenwerking van meerdere centra. Vertegenwoordigd zijn op dit moment: Abdijhuis Heeswijk-Dinter, Dominicaans Activiteiten Centrum, Het Ignatiushuis, Centrum Nieuwe Ypelaar, De Tiltenberg, De Zwanenhof. Meer informatie? Martina Heinrichs, HH De volgende keer komt het deelnetwerk de Helpende Hand, voor voorgangsters: pastores, predikantes, bijeen op vrijdag 12 april van tot uur aan de Nieuwe Gracht 27 A Utrecht (het gebouw van de Remonstrantse Broederschap) De voorbereiding is in handen van Lideke In t Veld. Het thema is de pastor als vrouw. Riet Bons-Storm is referent. De studiemiddag zal gaan over de combinatie van de eigen ervaring en de studie die er naar gedaan is. Opgave voor de studiedag aan Lideke In 't Veld, per e- mail lideke.intveld@hetnet.nl, telefoon of briefkaartje. Denk je dat je bij dit deelnetwerk thuishoort en wil je op de postlijst, meld je dan bij het secretariaat van de IWFT. NIEUWS VAN DE FACULTEITEN KATHOLIEKE UNIVERSITEIT NIJMEGEN Open studiedagen Gekleurde stemmen. De laatste van deze reeks vindt plaats op 17 mei 2002 van uur. Onder leiding van Lieve Troch en Maaike de Haardt wordt Delores Williams besproken. Opgave bij Feminisme en Christendom, Erasmusplein 1, 6525 HT Nijmegen. Symposium 1 juni 2002, Aula Katholieke Universiteit Nijmegen, uur Treedt uit uw verborgen gaarden Katholieke vrouwen in historisch en theologisch perspectief Symposium ter gelegenheid van de feestelijke aanvaarding door prof.dr. Maaike de Haardt van de leeropdracht Vrouwen, geloof, cultuur, ingesteld door de Unie NKV. Programma: 13.30: Opening en woorden van welkom namens KUN en Unie NKV 13.45: Wie kookte het laatste avondmaal? Over de onzichtbaarheid van arbeidersvrouwen in de katholieke geschiedenis. drs. Marjet Derks en drs. Marijke Huisman 14.30: Muzikaal Intermezzo Pauze 15.30: Grond onder mijn voeten. Religieuze ervaringen, katholieke vrouwenbeweging en theologische grondvragen Prof.dr. Maaike de Haardt Receptie Info en aanmelding: Congresorganisatie KUN, Publicaties Hedwig Meyer-Wilmes/ Marie-Theres Wacker (Hg.), Tango, Theologie, Kontext. Schritte zu einer Theologie des Alltags, in: Theologische Frauenforschung in Europa, Bd. 5, Münster 2001, 120 p. Hedwig Meyer-Wilmes/ Marie-Theres Wacker (Hg.), Theologische Frauenforschung in Europa, Bd. 7, Priesteramt der Frau. Geschenk Gottes für eine erneuerte Kirche, Münster 2002, 387 p.* -2-

3 *voor verdere publicaties zie de iwft-website, onder Nieuwe publicaties van leden. Degenen zonder internet kunnen een print aanvragen bij secretariaat iwft. Doctoraalscripties, onderweg of af? * Anneke Peijnenborg, Seksueel misbruik en de lijdende God: de kritiek van het Kruis als weg voor bevrijding, 13 juli * Lucia Esajas, Want een ieder hoorde hen in zijn eigen taal spreken. De functie van taal in de missionering van Surinaamse Creoolse vrouwen in de evangelische broedergemeente Suriname, 11 september * Sylvia Grevel, (Zij-) God: een postmoderne reminiscentie. Plaatsbepaling van religie in de filosofie van de seksuele differentie van Luce Irigaray, januari Anja Wolsky RIJKSUNIVERSITEIT LEIDEN Oratie Kune Biezeveld Op dinsdag 21 mei om uur houdt Kune Biezeveld in het Academiegebouw aan het Rapenburg te Leiden haar oratie, onder de titel: De splinters en het beeld. UTRECHT: KTU EN FAC.GODGELEERDHEID Sofia "Familiedrama's" In maart kwam Sofia "Familiedrama's", 9e jaargang nummer 2,uit. Onderstaand een samenvatting van de inleidende woorden van Anne-Marie Korte en een verkorte inhoudsopgave. Familiedrama s in de religieuze herinnering Familiedrama s: van Abrahams offer tot Sophie s Choice. Onder dit kopje werd in april-juni 2001 in het kader van de bijzondere leerstoel Vrouwenstudie Theologie in Utrecht een seminar gehouden voor gevorderde studenten, afgestudeerden en onderzoekers. In dit seminar werd een speciale invalshoek gehanteerd. De verhalen over moord, verkrachting, (seksueel) misbruik en verstoting binnen verwantschapsrelaties, met name van vrouwen en kinderen, die we aantreffen in de (klassieke) literatuur en in de bijbel, zijn de afgelopen jaren vooral onderzocht vanuit vraagstellingen over machtsongelijkheid, (gevolgen van) slachtofferschap en overlevingsstrategieën naast de meer klassieke theologische en filosofische benaderingen waarin geloof, trouw en standvastigheid meestal centraal staan. Hier keken we naar deze verhalen om de hermeneutische betekenis van deze trauma s in beeld te krijgen. Aan dit seminar werd deelgenomen door studenten en onderzoekers met aanzienlijke verschillen in leeftijd, religieuze en confessionele achtergrond, nationaliteit, opleiding en beroepsuitoefening. Het thema van het religieuze familiedrama, vooral het offer/de binding van Izaak, bleek echter allen in hoge mate te intrigeren. In deze uitgave van Sofia hebben we gedichten, fictie en beschouwingen opgenomen die de deelnemers schreven in reactie op de literatuur en de debatten van dit seminar. Van Ina ter Avest, docente aan de theologische faculteit, hebben we een artikel opgenomen dat ingaat op de kwestie van de beleving en de verwerking van het verhaal over het offeren van Izaak. Inhoudsopgave DE ENIGE ZOON,een verhaal met als uitgangstekst Genesis 22,1-19, Corrie Zwart Bolander ABRAHAM, op welk moment in het leven van het jonge kind kan (welk deel van) het verhaal van Abraham de religieuze ontwikkeling stimuleren?, Ina ter Avest OPDE BERG VAN HET OFFER, Thalia Gur-Klein ZOON VAN ABRAHAM, Felicia Dekkers MET TRILLENDE HANDEN, Hilde Hoving STEMMEN IN ZIJN HOOFD, Hilde Hoving JEFTA EN ZIJN DOCHTER, Corrie Zwart-Bolander BRIEF AAN JEFTA VANUIT DE BERGEN, Corrie Zwart-Bolander JEPHTA THE LEPPER, Thalia Gur-Klein OP HAAR GEZICHT VALT, Hilde Hoving BRIEF VAN SMAUËL AAN ZIJN MOEDER (1 Sam1), Anne Claar Rosingh IK BEN EEN HEILIGE VROUW, Thalia Gur-Klein I AM A HOLY WOMAN, Thalia Gur-Klein Studiemiddag "Voorspel. Een prelude op vrouwenstemmen in het KTU lustrumjaar 2002/2003" Op 22 mei a.s. organiseert het ProgrammaBeraad Theologische Vrouwenstudies een studiemiddag. Na een inleidende lezing van Elisabeth Posthumus Meyjes over liederen en stemmen van vrouwen brengt een aantal Utrechtse theologes haar lievelingslied ten gehore (o.a. Annika den Dikken en Kirsten Wuijster). We besluiten deze middag door samen een lied in te studeren o.l.v. Elisabeth Posthumus Meyjes. Programma: 13.45uur: Ontvangst in zaal 8.17 in het W.C. van Unnikgebouw op de Uithof, 8e verdieping alwaar de KTU gevestigd is 14.00uur: Inleiding Elisabeth Posthumus Meyjes 14.30uur: Liederen van vrouwen door vrouwen 15.30uur: Afsluiting gezamenlijk lied o.l.v. Elisabeth Posthumus Meyjes Welkom! Opgave graag voor 15 mei aanstaande bij Rosaliene Israel (risrael@ktu.nl). Seminar 'Lichamelijkheid en spiritualiteit' In mei en juni 2002 wordt in Utrecht aan de KTU en de Faculteit der Godgeleerdheid een tweewekelijks -3-

4 seminar Gender en Theologie gehouden over Lichamelijkheid en spiritualiteit. In dit seminar, bedoeld voor gevorderde studenten, afgestudeerden en jonge onderzoekers, valt kennis te nemen van actuele benaderingen en discussies binnen vrouwen- en genderstudies over lichamelijkheid en spiritualiteit, en wordt nader ingegaan op de religieuze betekenis en de theologische relevantie van het lichaam en het belichaamd zijn. Het is mogelijk dit seminar te volgen in het kader van een bijvak of specialisatie op het gebied van vrouwenstudies theologie (5 st.p). In dat geval wordt het seminar afgesloten met een werkstuk. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij een inleiding in vrouwenstudies theologie hebben gevolgd en dat zij in staat zijn Engelstalige literatuur zelfstandig te verwerken. De bijeenkomsten vinden tweewekelijks plaats op woensdagmiddag van 1 mei tot 26 juni. Docent: prof.dr. A.-M.Korte. Aanmelding voor dit seminar vóór 19 april a.s. bij akorte@ktu.nl. PERSONALIA Jacqueline Borsje heeft per 1 februari een postdoc plaats bij NWO gekregen. Ze zal gaan werken in Utrecht, bij de faculteit der Letteren, bij het Onderzoeksinstituut voor Geschiedenis en Cultuur van de Universiteit Utrecht. Haar onderzoek heeft als titel 'Signs of Doom. Supernatural attendants of Fate in early Irish texts'. Op 28 november 1976 werd mw. ds. Perla K.A. Akerboom-Roelofs geordineerd tot predikant van de Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, en op 1 april 1977 begon ze haar werk als predikant. Haar 25-jarig jubileum wordt gevierd in Nijmegen, zondag 7 april 15.00u Lutherse kerk, Prins Hendrikstraat / hoek Jacob Canisstraat te Nijmegen. Marian Papavoine is aspirant bestuurslid van Women on the Web Nederland, hét netwerk voor vrouwen op internet in Nederland. Dit netwerk telt 4700 deelnemers. ( en is voortgekomen uit webgrrls Nederland. In Zwitserland overleed op 12 februari dr. Marga Buehrig op de leeftijd van 86 jaar. Zij was een groot voorvechtster van de emancipatie van vrouwen en homo's in de kerk. Samen met haar levenspartner dr. Else Kaehler leidde zij in de jaren 50 in Zurich een vrouwenhuis avant la lettre, waar vrouwen woonden en conferenties werden gehouden. Daarna was zij directeur van het vormingscentrum Boldern.Van 1976 tot 1982 was zij voorzitter van de Ecumenical Association of Academies and Laity Centers in Europe en van 1983 tot 1991 een van de presidenten van de Wereldraad van kerken. Zij heeft haar leven beschreven in een prachtig boek:"spaet habe ich gelernt gerne Frau zu sein." Het was een zeer bewogen vrouw die de strijd niet heeft gemeden en het de kerkleiding met name in Zwitserland moeilijk heeft gemaakt met haar opstelling ten aanzien van feminisme en homoseksualiteit. Lideke In t Veld PROMOTIES Op 2 april promoveert aan de Vrije Universiteit Mechteld Jansen. De titel van haar proefschrift : Talen naar God, Wegwijzers bij Paul Ricoeur. NIEUWS Aanmoedigingsprijs voor GAST Dorry de Beijer is bestuurslid van de stichting GAST, die asielzoekers zonder recht op voorzieningen opvangt, in Nijmegen en omstreken. Ze bestaan sinds de Goede Week 2000 twee jaar en begeleiden op dit moment 40 mensen- volwassenen en kinderen. Ze hebben, op voordracht van de stichting Overal, een prijs gewonnen van de gemeente Nijmegen! Het gaat om de aanmoedigingsprijs van de nieuwe Burgemeester d'hondtstichting, bedoeld voor burgers, die in hun initiatieven zich inzetten voor burgerzin, veiligheid en nog zo een en ander. De hoofdprijs gaat naar een wijkpreventieproject, en stichting GAST krijgt dus de aanmoedigingsprijs van 1000,00 oftewel twee maanden leefgeld voor een gezin, of vijf maanden voor een alleenstaande. De uitreiking was 20 maart in LUX op de Marienburg, door de nieuwe burgemeester Guusje ter Horst, en exburgemeester d'hondt was daarbij aanwezig. Burgemeester Guusje ter Horst heeft na afloop toegezegd dat ze binnenkort enkele van de cliënten zal bezoeken. Heel belangrijk deze prijs voor ons, juist omdat ze van de lokale overheid komt, en vanwege de publiciteit en het geld, en om de moed erin te houden!, zo meldt Dorry de Beijer. Vrouwen en fundamentalisme Op 14 maart is in het Europees Parlement de Resolutie geaccepteerd over vrouwen en het fundamentalisme met een minimale meerderheid (242 voor, 240 tegen en 42 onthoudingen). Religieuze leiders worden veroordeeld, die bevorderen dat vrouwen uitgesloten zijn van leidinggevende posities in de politieke en religieuze hiërarchie. Dezelfde afkeuring bestaat er voor godsdienstige leiders die misbruik maken van het geloof om de ondergeschiktheid van vrouwen aan de man te prediken. -4-

5 De dag ervoor werd in Trouw verslag gedaan van heftige reacties tegen, zo attendeerde Nienke van Dijk de IWFT: 'Europarlement eenzijdig over fundamentalisme' A dam- 'Een seculiere geloofsbelijdenis', 'arrogant en respectloos': de Eurofractie van de ChristenUnie-SGP heeft geen goed woord over voor de teneur van de resolutie over 'Vrouwen en het fundamentalisme', die vandaag ter stemming voorligt in het Europees Parlement in Straatsburg. Maar ook de Nederlandse kerkelijke ontwikkelingsorganisaties Cordaid en Icco protesteren, samen met Justitia et Pax, tegen de 'eenzijdige uitleg' die de resolutie geeft 'van de rol van religie in het leven van vrouwen'. De taal van de resolutie, opgesteld door de Spaanse M. Izquierdo Rojo, namens de Eurocommissie rechten van de vrouw, liegt er inderdaad niet om. De commissie veroordeelt in de resolutie onder meer leiders van religieuze organisaties, die bevorderen dat vrouwen uitgesloten zijn van leidinggevende posities in de politieke en religieuze hiërarchie. Eenzelfde veroordeling heeft ze in petto voor godsdienstige leiders die misbruik maken van het geloof om de ondergeschiktheid van vrouwen aan de man te prediken. De commissie benadrukt dat er geen werkelijke democratie bestaat zonder eerbiediging van de rechten van vrouwen, met inbegrip van het recht op zelfbeschikking en de gelijkheid van mannen en vrouwen. ChristenUnie-SGP wijst de 'simplistische visie' van de resolutie af, dat 'vrouwen in orthodox-gelovige kringen zouden lijden onder structurele discriminatie'. Volgens Cordaid c.s. gaat de resolutie, waarin religie alleen een negatieve betekenis heeft, voorbij aan de samenbindende rol die ervan kan uitgaan. Zij willen dat het parlement de resolutie aanhoudt. Trouw, 13 maart Het voorstel is om Adhesiebetuigingen te sturen naar de belangrijkste vrouw achter de resolutie in Nederland, met een kopie naar het Europees Parlement. Adressen: Lousewies van der Laan Homepage: lousewies@vanderlaan.net Telefoon: Fax Postadres Europees Parlement Wiertzstraat 60 ASP 10 G 309 B-1047 Brussel België De tekst van de resolutie is aan te vragen bij het secretariaat van de IWFT ( ). VERSLAGEN Tegen de stroom in/met de stroom mee? Netwerkdag voor jonge vrouwen Georganiseerd door Kerk en Wereld Zaterdag 9 maart was het zover: een netwerkdag voor jonge vrouwen over stromen. De dag beloofde veel. De zon scheen uitbundig en de buiten haar oevers getreden Rijn zorgde voor mooie taferelen. In een pand aan de dijk waren 12 jonge vrouwen bij elkaar gekomen om te praten over spiritualiteit. Centraal stond het thema stromen. Hoe stroom jij eigenlijk? Tegen de stroom in of juist mee? En ben je een kabbelend riviertje of een draaikolk? Of ben je op het moment meer een modderpoel? Vragen die in het teken stonden van je eigen drijfveren, de manier waarop je op dit moment in het leven staat en de manier waarop je als jonge vrouw, staande in deze samenleving, je keuzes maakt. Na een heerlijke wandeling langs de oever van de Rijn en een net zo heerlijke biologische lunch en na vele gesprekken met al die interessante jonge vrouwen was het tijd voor twee workshops. Charlotte Venema en Erica Euving verzorgden een workshop over verschillende soorten water. Centraal stonden de ervaringen die mensen hadden met deze verschillende waterbeelden. Mariëlla Eringa verzorgde een workshop over onderstromen en stelde de vraag wat er nu eigenlijk vuurde in je leven en wat je er eigenlijk mee deed. Er ontstonden verrassende gesprekken over ambities, wensen en verlangens. Gemeenschap en verdieping waren de steekwoorden die bij deze dag hoorden. Voor mijzelf hoorde daar ook het woord verfrissend bij omdat er vrouwen uit alle hoeken van de samenleving aanwezig waren. Het was een geslaagde dag en een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de combi vrouwen en spiritualiteit. Ik zou dus zeggen: Meiden, hou je mail goed in de gaten en speur naar deze bronnen van inspiratie! Joanne Greving STUDIEDAGEN EN CONGRESSEN (NB adressen en telefoonnummers centra staan ook op de website van de IWFT, onder Verdere links). Centrum Nieuwe Ypelaar Breda Cursus theologie Tussen Wonder en Werkelijkheid, de Evolutie geëvalueerd Data dinsdagen 21 en 28 mei, 4 juni 2002 Tijd uur Olv Jolanda Sanders, jeugdbeschermer en -5-

6 drs. Christa de Wit, agogisch theologe en staffunctionaris CNY Locatie Grote zaal Centrum Nieuwe Ypelaar, Seminarieweg PB Breda Toegang 18,- ineens of 6,- per keer Met Bredapas 50% korting Opgave of per Darwins evolutietheorie: het ontstaan der soorten langs de weg van natuurlijke selectie, zorgde in 1859 voor veel kritiek. Hij was er van overtuigd dat het leven zich volgens zijn eigen wetten en niet die van God ontwikkeld had. Vandaag de dag is niets menselijk ons meer vreemd en menen we de natuur volledig naar onze hand te kunnen zetten. Maar tot welke prijs? In drie bijeenkomsten staan we stil bij diverse aspecten van evolutie. We gaan onder andere in op: - Evolutie en Religie, - Evolutie naar maakbare samenleving en - Droom versus werkelijkheid. Beelden van het Goddelijke themabijeenkomst met Sylvia Grevel over haar schilderijen, inspiratie en religie Datum Donderdag 16 mei 2002 Tijd uur Olv Drs. Sylvia Grevel, beeldend kunstenares en theologe Locatie Grote zaal Centrum Nieuwe Ypelaar, Seminarieweg PB Breda Toegang 6,- te betalen aan de zaal. Opgave tel of cnyvorming@hetnet.nl Beeldend kunstenares Sylvia Grevel heeft naar aanleiding van de Johannesproloog uit de Bijbel een serie schilderijen gemaakt met twee thema s: het licht schijnt in de duisternis en het vlees wordt Woord. Op deze themamiddag voert zij ons aan de hand van haar schilderijen de mystieke ruimte van het Woord binnen. Na een korte inleiding op de Johannesproloog luisteren we naar de tekst, de schilderijen en onze eigen innerlijke ruimte, waarmee we komen tot een persoonlijke invulling van het Woord. Drs. Sylvia Grevel is beeldend kunstenares, theologe en studeert geestelijke begeleiding aan het Titus Brandsma Instituut in Nijmegen. Op een mooie pinksterdag CNY bestaat in juni 2002 precies twintig jaar. Ter gelegenheid van haar jubileum heeft zij de gerenommeerde iconologe en kunsthistorica mw Désirée Krikhaar uitgenodigd een jubileumlezing uit te spreken, met als onderwerp Pinksteren. Met trots presenteert Centrum Nieuwe Ypelaar de Dialezing over iconen Op een mooie Pinksterdag Datum woensdag 22 mei 2002 Tijd uur Locatie Grote zaal Centrum Nieuwe Ypelaar, Seminarieweg PB Breda Spreekster Drs. Désirée Krikhaar, iconologe en kunsthistorica Toegang 6,- te betalen aan de zaal. Opgave tel of cnyvorming@hetnet.nl Het Pinksterfeest heeft in het Westen veel van zijn betekenis verloren. Hier is het meer een "vrije dag" dan een religieus feest. In het Oosten daarentegen behoort Pinksteren tot de grote feesten van de Orthodoxie. Over de historie bestaan algemeen aanvaarde thesen, die een vrij duidelijk beeld van het oude Pinksterfeest schetsen. In de Orthodoxe iconografie is niet alleen de vergadering van de Apostelen en de overschaduwing en zending van hen in beeld gebracht. Ook de Drie-eenheid van Vader, Zoon en Heilige Geest wordt met Pinksteren gevierd. In de lezing zullen de historie van het feest, de iconografie in de Orthodoxe traditie en enkele liturgische teksten worden aangehaald en toegelicht. Studieochtenden: Als armoede je raakt Wie een smalle beurs heeft weet maar al te goed hoe diep je geraakt kunt worden door armoede. De confrontatie met rijkdom vindt dagelijks plaats. Andersom gaan degenen die over voldoende geld beschikken de confrontatie met armen vaak liever niet aan. Armoede zíen terwijl je zelf rijk bent, is schrijnend, dat ráakt je. Deze drie studieochtenden zijn bedoeld voor ieder die door armoede geraakt wordt: uitkeringsgerechtigden én professionals / diaconale werkers, lotgenoten en bondgenoten. In drie bijeenkomsten geven we inzicht in de huidige stand van zaken, we bezinnen ons op de samenhang tussen verarming en verrijking en tenslotte geven we handelingsperspectieven voor lokale initiatieven. Data dinsdag 9, 16 en 23 april 2002 Tijd uur Olv Drs. Mirjam Schuilenga, medewerkster Project Z-3 tegen armoede en Drs. Christa de Wit, staffunctionaris Centrum Nieuwe Ypelaar Locatie Grote zaal Centrum Nieuwe Ypelaar, Breda-Bavel Seminarieweg 26, Breda Toegang 6,- Opgave tel of cnyvorming@hetnet.nl Voor informatie Drs. Christa de Wit, staffunctionaris Centrum Nieuwe Ypelaar Seminarieweg PB Breda/Bavel Tel cnyvorming@hetnet.nl fax

7 Tiltenberg Vr. 5 april uur tot zo. 7 april uur Kosten: A: 136,- B: 170,- C: 204,- Deelnemers: 8 12 vrouwen Luisteren naar jezelf je eigen kracht in relatie tot anderen De wensen die je hebt voor je eigen leven en je gevoel over jezelf raken soms op de achtergrond door oude, ingeslepen patronen maar ook door nieuwe ideaalbeelden en verwachtingen. Dit weekend biedt tijd en rust om je af te vragen welke nieuwe keuzes je zou willen maken, en hoe je deze keuzes in het leven van alledag kunt realiseren. We zullen werken met meditatie en meditatieve beweging, visualisatie, keuzes maken in je leven, innerlijke wijsheid. Om misverstanden te voorkomen: dit weekend is geen psychotherapie, maar een aanbod om je eigen kracht te leren kennen in relatie tot anderen. Jantien Westerhoff is groepspsychotherapeute en vrouwenhulpverleenster. Zij heeft scholing gevolgd in Tibetaanse meditatie, bio-energetica en Reiki. Zij werkt in een psycho-medisch centrum. woensdag 10 april van uur tot uur informatie: bij projectcoördinator Zoe White Een nieuwe lente, een nieuw geluid vrouwelijke leiderschapsmodellen, vrouwen als spirituele leiders Hoe geven vrouwen invulling aan leidinggevende functies? Volgen zij de hiërarchische en autoritaire modellen van hun mannelijke voorgangers, of zoeken zij hun eigen weg? En hoe komen vrouwelijke kwaliteiten te pas in functies waarin spiritualiteit een rol speelt? Is spiritueel leiderschap een toegankelijk begrip voor vrouwen? Hoe kunnen wij van elkaar leren, dwars door culturen en religieuze tradities heen? Dit programma staat open voor vrouwen van elke religieuze traditie of levensbeschouwing, die graag met vrouwen in vergelijkbare posities ervaringen uitwisselen. We denken daarbij met name aan vrouwen die leiding geven aan geestelijke processen, zoals retraite-begeleidsters, meditatieleraressen, pastores, predikanten, geestelijk verzorgsters etc. maar ook aan vrouwen die vanuit hun eigen spiritualiteit invulling geven aan een leidinggevende functie. We zullen elkaar rolmodellen aanbieden en van elkaar leren, geïnspireerd door de rijke ervaring in deze groep. Vr. 19 april uur tot zo. 21 april uur Kosten: A: 116,- B: 145,- C: 174,- Deelnemers: vrouwen en mannen Een weg tot vrijmoedig handelen een weekend mystiek De weg van de mystiek is de weg van het hart. Ze luistert naar de vraag: waar gaat het leven werkelijk over? Ze is benieuwd naar het diepste weten in jezelf. Je ondervind de moeite van het leven. Gaandeweg ontdek je dat de levenspijn zich omvormt tot levenskracht, tot nieuwe ruimte en innerlijke vrijheid. Dat zet in beweging tot vrijmoedig handelen in jouw levenssituatie en tot een geduldige volharding in de weg die je daarbij herkent. Deze weg is van alle tijden. We laten ons inspireren door gidsen uit verschillende tradities: Teresa van Avila (christendom), Mevlana Rumi (soefisme) en Etty Hillesum (jodendom). Dit gebeurt aan de hand van muziek, tekst, langzame beweging ontleend aan chi kung, sacrale dans en visualisatie. Aandacht voor de adem en stilte helpt daarin, om in mildheid waar te nemen wat jou hier en nu beweegt. Petra den Dulk geeft retraites, meditaties, levensloopbegeleiding en coaching vanuit de Praktijkschool voor Levensvragen te Doetinchem. Haar inspiratie is gehoor te geven aan de innerlijke beweging van mededogen. Za. 20 april van tot uur Kosten: A: 116,- B: 145,- C: 174,- Deelnemers: vrouwen en mannen Beautiful People dag van de spirituele film Deze dag is een spirituele oefening in kijken. Beautiful People van Jasmin Dizdar uit 1999 is een recente speelfilm die uitnodigt tot bezinning. Het thema raakt en verandert de levens van veel mensen. In een Londense wijk worden vijf verhalen van mensen uit het voormalig Joegoslavië verbonden met vijf verhalen van mensen in Engeland. Het gaat om de in de kern spirituele vraag hoe menswaardigheid te vinden in extreme omstandigheden. De film reikt naar het goede in de menselijke natuur, naar die innerlijke bron die van wijsheid en kracht getuigt en die mensen mooier maakt. s Ochtends bekijken we samen de film, met behulp van enkele kijkvragen en delen we onze eerste reacties. s Middags is er ruim tijd voor een nagesprek en verwerking, waarbij we ook stukken uit de film opnieuw zullen bekijken. Béanca Hazelzet-Buur is theologe en fysiotherapeute en werkt als ziekenhuispastor. Loes van der Have-Meijer werkt rond het thema film en zingevingsvragen. Do. 16 mei uur tot ma. 20 mei uur Kosten: A: 368,- B: 460,- C: 552,- Deelnemers: vrouwen Communiceren met de Aarde een solo met vrouwen -7-

8 De solo is een ritueel waarbinnen je op jezelf de natuur ingaat, met alleen water en wat kleren, en de Aarde vraagt om boodschappen. We houden een of twee voorbereidende solo s van enkele uren. Hoogtepunt is een solo van zonsopgang tot zonsondergang. Je leert de boodschappen die de Aarde je geeft te herkennen. s Avonds in de kring van vrouwen rond het vuur komen die boodschappen tot leven. Je leert ook wat je moet weten om later zelf dit ritueel te houden: basiskennis over veiligheid, medicijnwiel, communiceren met spirits, rituelen voor begin en eind van je solo, en handvatten voor het houden van een sharing. Je kunt deze vijfdaagse zien als een ervaringsgerichte inleiding en/of verdieping in het sjamanisme. Dr. Klara Adalena is oprichtster van Wilde Wijze Vrouw, Centrum voor Vrouwenspiritualiteit. Haar activiteiten kenmerken zich door een feministische en sjamanistische grondslag, diepgang en veel levenslust. Zij is relatieconsulente, ecotherapeute en begeleidt Vision Quests op Kreta. Vr. 24 mei uur tot zo. 26 mei uur Kosten: A: 136,- B: 170,- C: 204,- Deelnemers: vrouwen Van stilte tot het hoogste lied - een zangweekend voor vrouwen "Sta op, mijn liefste, kom toch mijn mooiste. De winter is voorbij de regentijd is afgelopen Op het veld staan weer bloemen de tijd om te zingen breekt aan." Met deze tekst uit het bijbelse Hooglied, ook wel het Lied der Liederen genoemd, laten we ons opwekken om te zingen en te luisteren, op te staan en op weg te gaan. We maken het nieuwe begin sterker door er mee naar buiten te komen, er klank en kleur aan te geven, voorzichtig en krachtig, zacht en luid. Het is een nieuwe lente, een nieuw geluid. Het is het weekend na Pinksteren, het feest van het vuur van de Geest die mensen tot zingen brengt. Om deel te nemen moet je van zingen houden, dat is het enige. We zullen muziek en teksten uit verschillende tradities gebruiken. Anne-Francine van Gogh is theologe en stafmedewerkster voor catechese, vorming en toerusting in het dekenaat Alkmaar. Elise Vorstermans is theologe en geestelijk verzorger in een algemeen ziekenhuis. Daarnaast ligt haar hart bij zingen en laten zingen. Ma. 10 juni uur tot vr. 13 juni uur Kosten: A: 240,- B: 300,- C: 360,- Deelnemers: vrouwen en mannen Het Zonnelied van Franciscus een zomerweek Geïnspireerd door het Zonnelied van Franciscus, chakrameditatie, en de tekst De Zanger op de heuvel van dichter Herman Verbeek, houden we een zomerweek rond schepping, adem, meditatie, spel, klank en muziek. Dat doen we binnen en bij goed weer ook buiten. Dankzij de opbouw kan het Zonnelied uitstekend verbonden worden met meditatie over de zeven chakra s. Het woord chakra betekent wiel of rad en verwijst naar energiecentra in het lichaam. Het Zonnelied zette Herman Verbeek aan tot een poëtische uitbeelding van de natuurelementen, waarin Franciscus de mensen maant om te zien naar de schepselen, naar lijdende mensen. Het is een oproep om vrede te vinden, vrede te verzamelen, en vrede te brengen. Veel oefeningen die we zullen doen, zijn geïnspireerd op deze tekst. Monique de Langen is een ervaren dirigente en geeft cursussen muziek en spiritualiteit, en teamcoaching door middel van muziek. Ze volgde de healingopleiding bij Mens en intuïtie. Hans Sevenhoven is medewerker bij de Franciscaanse Beweging en bij bezinningscentrum La Verna in Amsterdam. Hij is godsdienstfilosoof, Gestalttherapeut en Master Practitioner Neuro Linguïstisch Programmeren. Vr. 14 juni uur tot zo. 16 juni uur Kosten: A: 140,- B: 175,- C: 210,-Deelnemers: vrouwen Je eigen ritme tuin- en dansweekend voor vrouwen Een heerlijk lang weekend om, voordat de zomerperiode begint, je los te maken uit de drukte van alledag, je agenda opzij te leggen en je eigen ritme weer te vinden. We zoeken onze inspiratiebronnen dicht bij ons zelf. We gaan mee met het ritme van de natuur en het ritme van ons lichaam. We steken elke dag een paar uur de handen uit de mouwen in de twee tuinen die de Tiltenberg rijk is wroeten in de aarde, zaaien, wieden, snoeien, oogsten. Wat er in de tuin gebeurt, met de natuur, met ons eigen lichaam en met elkaar, keert weer terug in de beweging en de dans. Dorry de Beijer is programmacoördinator op de Tiltenberg en tuiniert graag op haar stadsbalkon. Judith Hendriks coördineert als beheerder de tuinactiviteiten op de Tiltenberg en woont met haar gezin op het terrein. Marije Merkus is lichaamsgericht therapeut en werkt graag met beweging en dans. In haar tuin wordt ze bijgestaan door haar kippen en poes. Ma. 8 juli uur tot vr. 12 juli uur Kosten: A: 260,- B: 325,- C: 390,- Deelnemers: vrouwen en mannen God en natuur: water en vuur?! een zomerweek -8-

9 Om aan ons drukke bestaan te ontkomen, zoeken we steeds vaker onze toevlucht bij de natuur. Zij vraagt niets, we kunnen genieten, er zo maar zijn, tot nieuw leven komen. De natuur heeft haar aantrekkelijke en beangstigende kracht: er is ruimte voor het mysterie, waar we contact mee zoeken. Wat betekenen haar onweerstaanbare schoonheid en onweerstaanbare verwoesting voor onze religieuze beleving? Kunnen zij beide voor ons beelden van God zijn? Of juist niet? We bezoeken strand en duin, bewegen en dansen, zingen en maken muziek, schilderen en boetseren. Teksten uit de bijbel zoals de psalmen, en de parabels van Jezus - zijn daarbij onze soms weerbarstige gesprekspartners. Riëtte Beurmanjer is theologe, volgde een dansopleiding en verzorgt cursussen dans en meditatie. Monique de Langen is dirigente en geeft cursussen muziek en spiritualiteit, en teamcoaching door middel van muziek. Petra Tasseron volgde de opleiding tot kunstzinnig therapeute en is supervisor voor werkers in de gezondheidszorg. Zij werken allen voor de Zevende Hemel, centrum voor (biblio)drama en dans. Vr. 12 juli uur tot zo. 14 juli uur Kosten: A: 144,- B: 180,- C: 216,- Deelnemers: vrouwen Een mondvol noten zomer zang- en dansdriedaagse Aan de stille stroom Ben ik opnieuw geboren Vrolijk dans ik rond. Midden in de zomer drie dagen zingen en dansen in de zon en genieten van bos, duin en zee rond De Tiltenberg. In die onstuimigheid zijn we op zoek naar een glimp van vervulling. We zingen liederen die niet tot een bepaalde religieuze stroming behoren en toch een onderhuidse spiritualiteit vertolken, onder leiding van Josephine Boevé-van Doorn. Het zijn eenvoudige liederen afkomstig uit de bundels van uitgeverij Dabar maar ook andere liedteksten zullen ons laten zingen. Ze geven een impuls aan de verdieping van een eigentijdse religiositeit, geënt op het leven van alledag. Het zingen wordt afgewisseld en verdiept door sacrale dans onder begeleiding van Marlies van der Spek. Josephine Boevé-van Doorn is componiste en dirigente, en werkte mee aan bundels als Eva s Lied. Van haar eigen hand zijn de liedbundels Dag Mens en Aangeraakt. Marlies van der Spek combineert zij haar werk als beeldend kunstenaar met het geven van cursussen en workshops Meditatieve Dans. Do. 25 juli uur tot zo. 28 juli uur Kosten: A: 192,- B: 240,- C: 288,- Deelnemers: vrouwen en mannen Voertaal: Engels, ervaring met meditatie is aanbevolen Meditatie en mystiek retraite rond Blake, Rumi, Bialik Tijdens deze zomerse retraite mediteren we ongeveer 5 uur per dag en verdiepen ons in de teksten van 3 mystici uit de christelijke, soefi en joodse traditie: William Blake, Mevlana Jallaludin Rumi en Chaim Nachman Bialik. Deze retraite wordt georganiseerd door "Towards a European Zen", een internationaal forum. In plaats van dokusan, het gesprek met de leraar, is er mutual inquiry, waarbij de deelnemers elkaar uitnodigen tot gesprek. Sprekers: Hiroko Ishikawa is Japanse. Door de gedichten van William Blake ( ) ging ze het werk van zenmeester Hisamatsu Shinichi over "het ware zelf" beter begrijpen. Paul Mulders volgt de weg van de Derwish binnen de Tariqah Mevlana Nederland, een tak van de soefibroederschap. Hij vertelt over Mevlana Jallaludin Rumi ( ), een Perzische geleerde, dichter en mysticus. Ton Lathouwers ontving transmissie in de Chinese Rinzai Ch'an. Hij vergelijkt de mystiek bewogen proza en poezie van Chaim Nachman Bialik ( ), geboren in de Oekraine, met William Blake en zenmeester Ikkyu. Ma. 5 aug uur tot vr. 10 aug uur Kosten: A: 368,- B: 460,- C: 552,- Deelnemers: vrouwen Godinnen een vijfdaagse ontdekkingsreis Vijf godinnelijke dagen om je levensenergie te laten stromen. We eren vrijheid, bevestiging en liefdevolle verbondenheid tussen vrouwen. Totemdier van deze dagen is de dolfijn. Kom ontdekken of Godinnen jou verder helpen op je spirituele weg en proef de vele vormen waarin je dichterbij de Godin in jezelf en anderen kunt komen. Deze vijfdaagse is voor jou als je bezig bent met een of meer van de volgende thema s: vrouwzijn en zusterschap, vieren van je lichaam, spiritualiteit, of de godin in jezelf. Met meditaties in de prachtige natuur van het eigen terrein van De Tiltenberg, visualisatie, sharing, ritueel, lichaamswerk, dans, vuur, open ruimte voor proceswerk en een feestelijk afrondend ritueel. Dr. Klara Adalena is oprichtster van Wilde Wijze Vrouw, Centrum voor Vrouwenspiritualiteit. Haar activiteiten kenmerken zich door een feministische en sjamanistische grondslag, diepgang en veel levenslust. Zij is relatieconsulente, ecotherapeute. -9-

10 Wo. 14 aug uur tot zo. 18 aug uur Kosten: A: 308,- B: 385,- C: 462,- Deelnemers: vrouwen en mannen Het leven vieren: magnifiek! Een zomerweek om met hart en ziel, lijf en leden te genieten van het leven. De zomerse volheid ervaren met alle zintuigen. Ontspannen, vieren dat je leeft! We laten ons leiden door het profetische lied van Maria uit de Bijbel, het Magnificat dat zij zong bij haar ontmoeting met Elisabet. Het inspireert ons tot nieuw leven en tot vreugde. We verkennen de vruchten van ons bestaan vanuit een houding van mededogen. s Morgens is er aandacht voor meditatie, langzame beweging, muziek en sacrale dans. s Middags genieten we van cultuur en natuur: een bezoek aan de Vlaamse hofjes in Haarlem of de soefitempel in Katwijk. Er is vrije tijd om naar strand of duinen te gaan. Het accent ligt op de intuïtieve benadering: de uitwisseling in de groep gebeurt aan de hand van contemplatieve dialoog. Petra den Dulk geeft retraites, meditaties, levensloopbegeleiding en coaching. Haar inspiratie is gehoor te geven aan de innerlijke beweging van mededogen. Jan van Deenen is jezuïet, theoloog en filosoof. Beiden zijn werkzaam vanuit de Praktijkschool voor Levensvragen te Doetinchem/Arnhem. Zwanenhof Engelen zijn van alle tijden Lezing met teksten en dia s Woensdag 22 mei van uur Kosten: 10,00 Met Felicia Dekkers In deze lezing maken we kennis met het fenomeen engelen in de joods-christelijke traditie, in de islam en in de volkscultuur. Wie zijn bijvoorbeeld Michael, Djibriel of Lucifer? En wie bezochten Abraham? Op deze avond wordt ingegaan op de rol die engelen spelen in de heilige boeken de Tenach, het Nieuwe Testament en de Islamitische teksten, maar er wordt ook aandacht besteed aan teksten uit de literatuur en aan afbeeldingen uit de beeldende kunst. N.B. In tegenstelling tot eerdere aankondigingen vindt de onderstaande zang-dag niet plaats op zaterdag 1 juni, maar een week later, dus op zaterdag 8 juni. Vrouwen zingen de zomer in Zaterdag 8 juni van tot uur Kosten: 25,00 Met Elisabeth Posthumus Meyjes Op deze zaterdag aan het begin van de zomer gaan we aan het werk met adem, stem en taal. De adem die in- en uitgaat blaast ons lichaam aan tot muziekinstrument. Door de adem komt de stem tot klinken met het lichaam als klankkast. De stem maakt taal tot klank. We gaan ademen en zingen. We bekijken teksten uit de traditie en herschrijven die zonodig tot bevrijding en bekrachtiging. Met een schat aan liederen uit de vrouw- en geloofbeweging en de wereldoecumene zingen we de zomer in. Deze dag is bedoeld voor vrouwen die van zingen houden. Dus alle leeftijden, alle kleuren, alle gezindten Wilt u meer informatie over het programma van de Zwanenhof, dan kunt u het programmaboekje opvragen bij: Bezinningscentrum de Zwanenhof Retraitehuisweg SL Zenderen Tel info@zwanenhof.nl Internet: Ignatiushuis, centrum voor geloofsverdieping en spiritualiteit Beulingstraat BA Amsterdam tel: (020) ; fax: (020) ignatiushuis@ignatiushuis.nl website : Dansdagen: Vrouwe Dwaasheid en Vrouwe Wijsheid Gedurende een dag krijg je de gelegenheid je dansend te verdiepen en te oefenen in de deugd van de dwaasheid of die van de wijsheid. Bijbelteksten, verbeelding van Vrouwe Dwaasheid 'de lof der Zotheid' en Vrouwe Wijsheid 'de Deugd in het midden' inspireren ons daarbij. Ervaring met dans is niet nodig. Neem gemakkelijk zittende kleding en schoenen mee. Datum: Vrouwe Dwaasheid; zaterdag 13 april Vrouwe Wijsheid; zaterdag 27 april Tijd: uur Kosten: 34, - per cursus Riette Beurmanjer, theologe en dansdocente Vervolgcursussen meditatie en dans: in de ochtend of avond Het wonderlijke samenspel van beweging en meditatie. Zittend en dansend houd je je bezig met: op adem komen, grond onder je voelen, ruimte krijgen en kracht inzetten. Of zoek je naar de betekenis van symbolen als water en brood, aarde of lucht. De dans kent geen vaste vormen. Je vindt je eigen bewegingen aan de hand van opdrachten, met behulp van muziek. Zo verken en verdiep je de bewegingen van je ziel. -10-

11 Deze vervolgcursus is voor mensen, die een beginnerscursus hebben gevolgd of op andere wijze kennismaakten met de werkmethode van de cursusleidster. De manier van werken is dezelfde als in de beginnerscursus. Deze cursus is echter persoonlijker van aard omdat de thema's in overleg met de deelnemers worden samengesteld. In aansluiting op de cursus is daarom ook een vorm van persoonlijke begeleiding mogelijk. Data: in de ochtend: woensdag 3, 10, 17 en 24 april in de avond: woensdag 22 en 29 mei, 5 en 12 juni Tijd: in de ochtend: uur in de avond: uur Kosten: 45, - per cursus Riette Beurmanjer, theologe en dansdocente Geborgenheid en Onherbergzaamheid Bij deze creatieve meditatie gaat het niet zozeer om gesproken taal, maar eerder om de vormentaal. Aan de hand van het thema 'geborgenheid en onherbergzaamheid' gaan we drie ochtenden met klei aan het werk. Ieder werkt aan een eigen vorm, meestal zonder van tevoren te weten wat er ontstaat. Zo gaan we letterlijk tastend op zoek naar de betekenis van begrippen als geborgenheid en onherbergzaamheid in ons dagelijks leven. Hoe is het gesteld met onze behoefte aan veiligheid en wanneer dreigen de vaste regels en structuren ons te verstikken? Hoe gaan we om met het ervaren van leegte, vormeloosheid en onzekerheden in ons leven? Als handleiding gebruiken we de redevoering van de theoloog en filosoof Soren Kierkegaard over de woudduif en de tamme duif, naar aanleiding van het bijbelverhaal over 'de lelien des velds en de vogelen des hemels'. Bij deze cursus is ervaring met boetseren of andersoortige voorbereiding niet nodig. Data: dinsdag 9, 16 en 23 april Tijd: uur Kosten: 34,50 Petra Tasseron, kunstzinnig therapeute Islamitisch geestelijke zorg voor vrouwen in detentie Sinds augustus 1998 werkt Mariette Bogaers als islamitisch geestelijk verzorger in een penitentiaire inrichting voor vrouwen. Als zodanig is zij de eerste en tot nu toe enige islamitische vrouw, die dit beroep uitoefent. Dit betekent dat zij haar eigen weg heeft moeten vinden, gesteund door haar collega's van andere denominaties. Het is een boeiende zoektocht met vallen en opstaan en aarzelende stappen. Uitdagend werk is het ook met als continue vraag "hoe bereik ik het hart van de ander?" Op deze middag staat het uitwisselen van de ervaringen in het beroep van geestelijke verzorgster centraal. Wat zijn de terugkerende thema's? Hoe werk je vanuit de schriften, bijbel of koran, met deze thema's? Datum: dinsdag 28 mei Tijd: uur Kosten: 11,50 Mariette Bogaers, geestelijk verzorger en communicatieadviseur met als specialisatie interculturele communicatie. Dominicaans Activiteiten Centrum DAC Stadsdam AH Huissen Feministisch-theologische bijspijkerweek 29mei t/m 2 juni 2002 zie aparte folder bij deze nieuwsbrief Thomas More Academie Opera Selecta Hooggestemde liefde in l Orfeo, Die Zauberflöte, Tristan und Isolde en West Side Story. Lezingen en muziek maart en april 2002 Den Haag, Heerlen, s-hertogenbosch, Utrecht en Zwolle Tijdens de avonden worden de muziek en het verhaal van de opera besproken en de filosofische thema s uit de opera toegelicht. De sprekers illustreren hun lezing veelvuldig met muziek en beeld. Tijdens de avonden over Die Zauberflöte worden enkele aria's live gezongen. Postbus AA Nijmegen Erasmusplein 1, kamer tel: (024) OASE VIERING 2002 Terug naar de BRON Hemelvaartsdag 9 mei 2002 Iedereen, die zich betrokken voelt, die nieuwsgierig is, die goede ervaringen heeft met OASE MOMENTEN Iedereen, jong en oud, -11-

12 zwart of wit vrouwen en mannen Is uitgenodigd voor de OASE VIERING 2002 Programma 10 uur inloop met koffie 11 uur OASE VIERING in de kerk 12 uur uitgebreide gezamenlijke lunch 13 uur korte introductie OASE MOMENTEN uur workshops 16 uur gezamenlijke dagafsluiting Donderdag 9 mei, uur. In de Maria Christinakerk, Dolderseweg 123 in Den Dolder. Entree vrij, opgave voor 25 april, inclusief koffie, thee en lunch. Aan kinderen wordt gedacht. Marie Christinakerk is te vinden als je met de trein komt 5 minuten lopen van het station aan de rechte kant van het spoor links, dus niet aan de kant van het spoor met de winkels Dolderseweg 123. Met de auto vanaf utrecht Amersfoort volgen bij afslag Den Dolder er af, richting station rijden en je komt vanzelf bij de kerk terecht. Coördinatie OASE MOMENTEN De OASE MOMENTEN worden georganiseerd vanuit het Landelijk Diensten Centrum S.O.W. Kerken, Kerk in aktie Binnenland afdeling Gelijkwaardigheid en Pluriformiteit, Joseph Haydnlaan 2a, 3503 RM Utrecht. Doreen Hazel coördineert de OASE MOMENTEN: (030) , e mail: d.hazel@sowkerken.nl. Voor deelname melden 25 April 2002 naar: OASE Momenten, Doreen Hazel, Joseph Haydnlaan 2a, 3503 RM Utrecht. Achtergrond Project OASE Titel: Oase momenten: van overleven naar leven Gelovige vrouwen en jongeren creëren hun toekomst. 1. Aanleiding tot het project Zwarte mensen hebben een geschiedenis van vijf eeuwen slavernij, kolonisatie, racisme en onderdrukking achter de rug. Het emancipatieproces hieruit is pas de laatste 30 jaar mondjes maat op gang gekomen. Desondanks leven veel zwarte mensen, ook in Nederland, in een situatie, waarin zij moeten overleven. Zelfs mensen met een redelijk inkomen zijn voortdurend bezig om hun familie netwerk over de hele wereld te helpen overleven en in Nederland moeten ze hard hun best doen om hun hoofd boven water te houden. Nu gaat het hier niet alleen om een materieel, maar ook om immaterieel probleem, want de gevolgen van een geschiedenis van slavernij, kolonisatie, hedendaags racisme en onderdrukking hebben nog altijd hun invloed op het welbevinden van zwarte mensen en voor hun gevoel van eigenwaarde. Het project pluriforme samenleving heeft in de afgelopen jaren de aandacht gefocust op racisme bewustwording en bestrijding om hiermee een deel van de strijd, die zwarte mensen dagelijks moeten leveren te ondersteunen. De ervaring leerde, dat door voortdurend de aandacht te vestigen op het racisme probleem (dat er is) dit probleem ook steeds het centrale uitgangspunt blijft. Alle energie en tijd wordt besteed aan enerzijds het probleem signaleren, verhelderen en proberen op te lossen en anderzijds overal ad hoc reageren op zaken, die een direct gevolg zijn van racisme. De doelgroep, die op dat moment in het geding is zijn over het algemeen witte mensen, die door dit werk wellicht iets wijzer zijn geworden, gezien de brochure Racisme is Zonde, de predikanten trainingen en de 21 maart vieringen, enz. Na 15 jaar bestrijding van racisme als diaconale opdracht vanuit deze visie wordt het mijns inziens echter tijd de bakens te verzetten en een ander vertrekpunt te kiezen: de begeleiding van het proces van overleven naar leven van zwarte mensen. Hieraan zou de werkgroep vorm kunnen geven door Oase momenten, c.q ruimten te scheppen voor zwarte mensen om een Proces aan te gaan van overleven naar leven. 2. Doelgroep Gelovige zwarte vrouwen, zwarte jeugd in en aan de rand van zwarte en witte kerken. Er treed in dit nieuwe perspectief van het project een verschuiving in doelgroep op. Er zal minder aandacht worden besteed aan witte kerkelijke instantanties. Primair richt dit project zich op zwarte vrouwen en hun kinderen, de zwarte jeugd. Het gaat hierbij om vrouwen en jeugd, die actief zijn in of aan de rand van witte en zwarte kerken. Waar relevant kunnen ook mannen of witte mensen in projecten betrokken worden, maar de primaire doelgroep zijn vrouwen en jongeren. Zij kunnen deelnemen aan het emancipatieproces om te transformeren van overleven naar betere kwaliteit van leven. 3. Doelstelling Ondersteunen van mensen vanuit hun eigenkracht om te komen tot verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen leven. Een ruimte, waar men focust op geloof en spiritualiteit door: rituelen, muziek, gebeden, meditatie en gemeenschap vieringen rituelen zijn bedoeld om negatieve ervaringen te helen en weer voor uit te kunnen werken aan een gezamenlijke visie op de toekomst -12-

13 theologische reflecties creativiteit, poëzie, schilderen, waardoor andere inzichten verkregen worden leren verwerken leren verantwoordelijkheid voor jezelf en je omgeving te dragen leren toepassen in brede verbanden *Thema s zijn gebaseerd op een toekomst droom voor zowel jezelf als het nageslacht. 4. Werkzaamheden De manier om aan deze Oase momenten te werken is zwarte mensen te organiseren rond projecten, die uitgaan van de positieve en creatieve potentie van mensen, waardoor het mogelijk zou kunnen worden de bestaande vicieuze cirkel te doorbreken. Het creëren van Oase momenten moet mensen laten deel nemen aan een gezamenlijke droom, die hen uitdaagt die te verwezenlijken. De droom het leven te veranderen van overleven naar leven. Deze Oase momenten zouden een doorlopend proces van ontdekking en creëren van nieuwe ideeën en gelegenheden moeten zijn. Door het positief inschakelen van de potentie van de mensen zelf en het gebruiken van hun ervaringen als gereedschap. Ieders persoonlijke levensverhaal is een bron, een unieke bijdrage. Weekenden, landelijke activiteiten en regionale groepen met spiritualiteit en spel kunnen een positief zelfbeeld bevorderen om zich weer waardevol te voelen en daardoor vollediger in het leven te participeren. Talenten kunnen ontplooid en gesteund worden, mogelijkheden aangereikt om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Oase momenten richten zich op het positieve kunnen van mensen en creëren mogelijkheden om aan een gewenst toekomst perspectief te werken. 5. Betrokkenheid van derden Conny van Lier Jeugdadvies Bureau de Heuvel Rotterdam, Marja Bakker Diaconaal consulent Utrecht, Haydi Abraham, Wim Felix MA-werker Overijssel, Mpho Ntoane, Josien Folbert MDO-Binnenland bureau Ontmoeting en Presentie, Wieger Rozema Interkerkelijke stichting Kerken en buitenlanders Utrecht, Ine Breeveld Landelijk Bureau Bestrijding van discriminatie, Ricardo Hovel Antidiscriminatie bureau Alkmaar, en de Werkgroep Womanistische Theologie. Doreen Hazel EIGEN BEDRIJF Onder deze kop willen we aandacht besteden aan de diverse eigen bureaus en bedrijven die inmiddels in kringen van IWFT Vrouwennetwerk Theologie ontstaan zijn. Over een aantal daarvan is meer te lezen in de jubileumbundel Met passie en verbeelding. Volgende keer: BINT. het bureau voor interculturele communicatie dat Mariette Bogaers en Dorry de Beijer vorig jaar zijn begonnen. In Zijwind 17 (2002) nr 1, pp staat een verslag van een workshop die BINT ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan van Zijwind gegeven heeft. Luisteren naar wat de ander op haar hart heeft. Volgende keer meer over BINT. Als je je eigen bedrijf binnen de IWFT hier onder de aandacht wilt brengen, neem dan contact op met Marian Papavoine (iwft@theo.uu.nl). VROUWENSTUDIES ALGEMEEN Stimuleringsproject Gender en Wetenschappen Presentatie van een nieuw project aan de RUG gericht op een betere doorstroming van vrouwelijk wetenschappelijk personeel naar hogere posities Openinglezing, donderdag 11 april 15.30u-17.00u Senaatszaal, Academiegebouw, Groningen. Maaike Meijer (dir. Centrum Gender en Diversiteit Universiteit Maastricht) Hoe kom je aan de top en hoe hou je het gezellig aan de top? Margo Brouns (projectleider Gender & Wetenschappen RUG) De toekomst van de Olympus en posities van vrouwen Meer informatie bij Margo Brouns, m.l.m.brouns@ppsw.rug.nl NGV biedt stageplaatsen aan Het NGV biedt stageplaatsen aan voor studenten Vrouwenstudies en andere studenten die geïnteresseerd zijn in, of zich bezig houden met Vrouwenstudies en/of gendervraagstukken. De stages hebben de vorm van kortlopende, afgeronde projecten die zelfstandig worden uitgevoerd. De projecten kunnen zowel een nationaal, als een internationaal karakter hebben. Te denken valt aan: samenstellen van een landelijke studiegids Vrouwenstudies, vernieuwen NGV website, samenstellen Europese Networking Guide, opzetten en organiseren van studiemiddagen, opzetten en uitvoeren van kleine onderzoeken. Het NGV biedt een groot nationaal en internationaal netwerk op het gebied van Vrouwenstudies en genderonderzoek. Stagiaires krijgen een werkplek op het bureau van het NGV en worden begeleid door de beleidsmedewerker. Voor de stagiaires is een kleine onkostenvergoeding beschikbaar. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met het bureau van het NGV. Update databank Deskundigen Vrouwenstudies en Genderonderzoek In 2000 heeft het NGV in samenwerking met het Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de -13-

14 Vrouwenbeweging (IIAV) de databank Deskundigen Vrouwenstudies en Genderonderzoek ontwikkeld. Ondertussen is de databank aan een update toe. Het NGV zal binnenkort een enquête rondsturen om de gegevens in de databank te controleren en waar nodig te wijzigen. Tevens wordt er bekeken in hoeverre de databank kan worden uitgebreid. De databank is beschikbaar op internet via de website van het NGV: en de website van het IIAV: Via beide websites is het nu al mogelijk om wijzigingen in uw gegevens door te geven of uw gegevens aan te melden voor de databank. (Noot MP: Als alle iwft-onderzoeksters dit doen, kan ik vanuit de website een link leggen scheelt een hoop werk) Gloria Wekker, benoemd tot hoogleraar in de Faculteit der Letteren aan de Universiteit Utrecht, om werkzaam te zijn op het vakgebied van Gender en Etniciteit is voornemens: op vrijdag 19 april 2002 te uur in de Nicolaïkerk, Nicolaaskerkhof 9 te Utrecht haar ambt te aanvaarden met het houden van een oratie, getiteld: NESTEN BOUWEN OP EEN WINDERIGE PLEK Denken over gender en etniciteit in Nederland Ter omlijsting van Gloria Wekker's aanvaarding van de IIAV-leerstoel Gender & Etniciteit vinden er twee activiteiten plaats: 17 april ( ): Poëzieavond met dichteressen Sonia Sanchez en Celestine Raalte Plaats: IIAV, Obiplein 4, Amsterdam 18 april ( ): Eendaags congres "Pedagogies of Sustainable Education: Gender, Ethnicity and Higher Education in the Netherlands". Plaats: Pietershof, Achter Sint Pieter 200, Utrecht Grote Gelddag 2002 Financieringsbronnen voor ondernemende onderzoekers Het Onderzoeksatelier V/m* van de Universiteit Maastricht organiseert op donderdag 25 april aanstaande een Grote Gelddag met praktische informatie over een breed scala aan geldbronnen voor onderzoek. Alle wetenschappers - met name vrouwen - die op zoek zijn naar onderzoeksfinanciering zijn van harte welkom. De dag biedt gerichte informatie over: * financieringsvoorwaarden, beoordelingscriteria en specifieke "do's & don'ts" voor diverse fondsen: NWO, Europese subsidies, kleine fondsen op naam, geldbronnen in de medische hoek en interne subsidiebronnen van de UM. * de nieuwe koers van NWO voor : Vernieuwingsimpuls, negen nieuwe onderzoeksthema's, rol van NWO als bemiddelaar voor financiering uit de derde geldstroom; * successtrategieën en praktische tips voor het genereren van onderzoeksgeld van twee UMonderzoekers: Prof. dr. ir. Jan Rotmans (ICIS) als voortvarend aanvrager van Europese subsidies en Drs. Lavienja Braam als ondernemende onderzoeker van Vitak BV (UM holding). De dag wordt afgesloten met een discussie over nieuwe ontwikkelingen in onderzoeksfinanciering: zijn trends als de opkomst van contractonderzoek, marktgerichte kennisexploitatie en versterkte Europese kaderprogramma's richtinggevend voor de toekomst, of blijven de eerste en tweede geldstroom essentieel? Datum: 25 april 2002 Tijd: uur uur Locatie: Feestzaal, Bouillonstraat 3, Maastricht Voor aanmelding en meer informatie: Ilse van Lamoen I.vanLamoen@genderdiversiteit.unimaas.nl PUBLICATIES In het vrouwenfonds van Narratio verscheen: Afscheid vieren in het spoor van vrouwen. Redactie Stichting Vrouw Geloof en Leven Limburg Illustraties: Marlies Croonen-van Gansewinkel Na een oproep in Fier, Zijwind en Opzij en IWFT stuurden vrouwen uit alle delen van het land teksten die zij maakten bij momenten van afscheid. Afscheid wordt vaak geassocieerd met gevoelens van verlies, onzekerheid en angst. En soms is verdriet zo overweldigend dat er geen woorden voor zijn. Je kunt sprakeloos worden als je hoort van uitzonderlijk leed dat iemand treft. Soms zijn woorden ongepast en blijft er niets anders over dan te zwijgen. Pas als de ergste pijn een beetje is afgenomen kun je op zoek gaan naar troostende woorden. Het is van belang om begrippen te vinden om die gevoelens te duiden want door middel van het benoemen zal de ander zich herkend voelen in haar verlies. Een veelvoud van afscheidsmomenten komt aan bod. Afscheid nemen van een partner, een huis, een baan, een huisdier een woonplaats, vrienden en vriendinnen, kinderen die groter worden en het huis verlaten, een stukje gezondheid, een kind wat niet mag leven. Momenten waarbij een markering van groot belang is. Bovendien niet altijd verdrietig. Soms een deel van een levensfase die je met voldoening afsluit als springplank naar een volgende ontdekkingsreis. De bundel bevat poëzie en proza, liturgische teksten en gebeden en voorbeelden van symbolen en rituelen. Afscheid vieren in het spoor van vrouwen, pagina s, 9 euro -14-

15 Voor een interview kunt u contact opnemen met Stichting Vrouw Geloof en Leven, Heinsbergerweg 12, 6045 CH Roermond. vgllimburg@vrouwen.net De Zorg van het Emancipatiebeleid. Een benadering vanuit de zorgethiek is een boekje geschreven door Selma Sevenhuijsen mmv Margreth Hoek. Uitgegeven bij Nederlands Genootschap Vrouwenstudies Utrecht Emancipatiebeleid heeft in de slipstream meegenomen aandacht voor de maatschappelijke betekenis van zorg. Dit rapport zoekt ook naar de balans tussen private en publieke zorgverlening. De brochure wil een nieuwe beleidsvisie op zorg verkennen. Te verkrijgen door 4,50 over te maken op giro tnv NGV Utrecht, ovv De Zorg van het Emancipatiebeleid Annemie Halsema en Gaby Jacobs, Over kracht gesproken. Empowerment en diversiteit in zorg en welzijn. Utrecht: Universiteit voor Humanistiek, ISBN Het rapport Over kracht gesproken is het resultaat van een onderzoek waarbij de vraag centraal stond hoe empowerment gestalte krijgt in de praktijk van het werken met migrantenvrouwen met chronische lichamelijke klachten. De lezer krijgt een inkijk in het reilen en zeilen van zes zgn. 'goede praktijken' van zorg- en hulpverlening aan migrantenvrouwen met chronische lichamelijke klachten. Empowerment vormt de rode draad in deze praktijken: aansluiten bij de geleefde werkelijkheid, vragen en behoeften van de vrouwen zelf, het aanspreken van vrouwen op hun eigen kracht en vermogens tot zelfzorg, en politisering van klachten en problemen door niet zozeer de kwaliteit van de zorg, maar juist de kwaliteit van leven centraal te stellen. Over kracht gesproken. Empowerment en diversiteit in zorg en welzijn is bedoeld voor ieder die werkzaam is in de zorg- en welzijnssector en geinteresseerd is in een empowermentbenadering die gestalte krijgt vanuit een diversiteitsperspectief. Het rapport kost 11,28 incl. verzendkosten en is te bestellen bij de Universiteit voor Humanistiek, tel of via research@uvh.nl In Verkenning Levensloop worden beleidsopties voor leren, werken, zorgen en wonen beschreven. Uitgave door Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.Tel , info@minszw.nl Bij het secretariaat van IWFT is 1 exemplaar te geef. Een nieuwe economie, een bevrijde tijd? De rol van ICT in versnelling en onthaasting. Redactie: Christiaan Hogenhuis, Esther van der Panne, Trinus Hoekstra. Kok, Kampen, 2001 Tijd is een schaars goed in onze westerse economieën. ICT, informatie- en communatietechnologie, kan ervoor zorgen dat we flexibeler met tijd omgaan. De economie wordt productiever en efficiënter, terwijl we als individuen tijd besparen en meer zeggenschap over onze tijd hebben. Maakt ICT deze verwachtingen waar? En kan ICT een rol spelen in het scheppen van bevrijde tijd? In dit boek zoeken auteurs uit verschillende vakgebieden antwoord op deze vragen. ISBN , 215 p. 18,11. INTERNATIONAAL June 10th-14th Mary Grey is teaching a module "Feminist Images of God" at Sarum College, Salisbury, as part of the MA in "Globalisation and Liberation. Theology of the University of Wales, Lampeter. Booking via Lampeter: Jayne Chaplin, The Registry, University of Wales, Lampeter, Ceredigion SA48 7ED, Uk 2. The 2nd "Green Faith Summer School " will take place at Sarum Collelge, Salisbury, from July 3rd-7th. Contact Peter Tyler, Institute of Spirituality, Sarum college, Salisbury, Wiltshire SP1 2EE. (Or see website). Here is the theme: Green Faith 2: The Feast of Life. Sarum College, Salisbury July This Summer School pursues issues tackled initially in July In this >second Green Faith Summer School time we grapple with a twofold thread weaving in and out of the contemporary global situation of feast or famine, celebration or lament. Participants are invited to experience a multi-dimensional approach to issues raised by the foot-and-mouth outbreak, ethical issues connected with food, its production and its marketing, how this impacts on our lifestyles, and our faith experiences as Christian community. We raise questions as to our attitudues to animals and focus on the experience of farming communities in the last year.. A theological >response to the crisis is constructed by mining the Jewish and christian traditions for inspiring resources, by visits to nearby farming communities(y) to hear their stories, by dialoguing with an expert from the world of supermarkets, and by deepening our reflective response through prayer, liturgy and poetry. This event is open to all, and is validated by the University of Wales, Lampeter, as a module from the MA in Christian Spirituality - for those enrolled on an MA programme. Participants are encouraged to keep journals during the period, as reflective contemplation is as an integral part. The integrative approach to the theme is upheld by inputs from theology, science, poetry, liturgal experience, the world of trade. Celebration in song and dance is also a crucial part of the experience. -15-

16 3. Mary Grey: Iam organising a module in Dalit Theology in Delhi, India, December-January The plan is to visit "Wells for India's" projects in Rajasthan to gain an understanding of poverty/gender/caste and then return to Delhi for a 10 day programme being organised by Dr James Massey's Institute of Dalit theology. For more information please Mary Grey, @compuserve.com Oproep onderzoekster uit Ljubljana My name is Janet Sajn, and I am a junior researcher at the Institutum Studiorum Humanitatis (ISH) - Ljubljana, Slovenia. The topic of my research interest is representation of women in early Christianity, more precisely- the construction of negative image of women in the texts of early Christian authors (including St. Augustine). Also I am interested in any information about contemporary researches on heresies in early Christianity and the role of women in this heresies (specially Marcionite and Montanist heresy). I am searching for references to different epistemological approaches, including feminism and theology. Professor Eva Bahovec (who gives lectures on feminism at ISH) informed me about feminism and theology in the Netherlands. I would be grateful for any information considering feminist theology or some other references, connected with the subject of my research. Reacties naar: Janet Sajn, sajn@ish.si Thalia Gur-Klein. s research on Edith Stein, the other seven Jewish Nuns and the tragedy of the Dutch Christian Jews in WWII has been published by prof. Raynove, the Institute for Axiological Research (IAF), Vienna, in Labyrinth's second issue. It can be found at; or Net verschenen op internet: Quarterly Newsletter, Spring Nieuw: Mother Church * Church of the Mother Nieuw op onze Webstek 1. Column Inmiddels is er twee keer een column geplaatst op de website van de IWFT, kletsje van Inez van der Spek, en duiffie, duiffie van Willien van Wieringen. We streven ernaar een keer in de twee weken een nieuwe column op de website van de IWFT te plaatsen, en roepen jullie op om je creatieve opborrelingen aan ons te laten weten. Grijp je kans om columnervaring op te doen! 350 woorden per keer. iwft@theo.uu.nl ovv column Wil je een keer een column schrijven meld je dan bij de webredactie: iwft@theo.uu.nl, of secretariaat van IWFT Vrouwennetwerk Theologie. 2. Leeslijsten Naar aanleiding van een verzoek aan de IWFT om aanbevolen literatuur voor een vrouw-engeloofgroep met als thema bijbel en vrouwen hebben we een begin gemaakt met leeslijsten per onderwerp. De eerste is samengesteld door Willien van Wieringen en is als volgt te vinden. Vanaf de homepage links in de kolom onderaan aanklikken: Nieuwe publicaties van leden, en dan leeslijsten 3. Nieuws, onderdeel religie &filosofie van Trouw. Op de website van de IWFT zijn dagelijks de krantenkoppen van het onderdeel religie en filosofie van Trouw te vinden. Wordt dagelijks ververst.na aanklikken wordt u doorgelinkt naar de website van Trouw. 4. Graag willen we jullie ook verzoeken om titels van publicaties 2001 naar ons toe te sturen, voor onze verzameling. Ze zijn op de website te vinden, zie 2. IIAV Onlangs is de website Aletta Jacobs online gegaan, een eerbetoon van het IIAV aan deze voorvechtster van de vrouwenbeweging. Op deze website vindt u informatie over Aletta Jacobs o.a. haar levensbeschrijving, een fotoboek, een overzicht van publicaties en nog veel meer. Het IIAV heeft in 2001 de databank Websites on Women ontwikkeld en deze is vanaf nu online. 390 relevante websites voor vrouwenorganisaties zijn in de databank te vinden en de databank wordt wekelijks uitgebreid. De databank is toegankelijk via:

17 Women on the Web Het netwerk voor vrouwen op internet: Bij Women on the Web ontmoeten vrouwen elkaar, op zakelijk, maar ook op vriendschappelijk gebied. Met mailinglijsten over alle mogelijke onderwerpen: Over computers en nieuwe media tot vragen over werk en het eigen bedrijf. Marian Papavoine -17-