Werkstuk Natuurkunde De rat

Transcriptie

1 Werkstuk Natuurkunde De rat Werkstuk door Tabor 2050 woorden 7 maart ,4 3 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Systematische natuurkunde Inleiding Ik heb voor het onderwerp de rat gekozen, en de onderzoeksvraag/hypothese hoe leeft de rat. Omdat ik het heel erg interessante beestjes vind. Ik wil meer te weten komen over de grote verschillen tussen de tamme en de wilde rat. Ik weet al best veel over de tamme rat, het zijn intelligente diertjes, ze leven in groepen en zijn heel sociaal. Dit weet ik door boeken te lezen over de rat en op internet dingen op te zoeken. Ook zijn ze heel schoon op zichzelf, ze wassen zich veel en kiezen hun eten zorgvuldig uit. Ik denk dat de wilde rat heel sociaal leeft in groepen en niet buiten wil slapen in de kou, ze zijn intelligent en zorgen zelf voor eten en slaapplekken. En de tamme rat hetzelfde maar niet zo schuw en je kunt ze wat meer leren ze zijn wat meer gewend aan mensen. Hoe leeft een rat in het wild? Pagina 1 van 7

2 Een wilde rat ook wel bruine rat of Zwarte rat in de wetenschap noemen ze hem ook wel Rattusnorvegicus. Je hebt meer dan 50 soorten ratten ik neem de twee bekendste soorten ratten de Zwarte rat en de Bruine rat, de bruine rat komt het meest voor in Nederland de Zwarte rat komt vaak alleen voor in het zuiden van Nederland. In de haven en bij de boeren omdat daar veel eten te halen valt en bij de boeren veel landbouw. De wilde rat leeft ook in gebieden waar veel bevolking is. De Bruine rat en de Zwarte rat zijn vaak s nachts actief, dan is hij op zoek naar voedsel hij eet bijna alles het is namelijk een omnivoor maar ze kiezen hun voedsel wel zorgvuldig uit. Hij is heel sportief hij kan klimmen, zwemmen en graven en soms klimt hij via het riool zo de wc pot uit je hoeft niet bang te zijn dat dat bij jou gebeurt niet elke rat kan zo goed klimmen en heeft behoefte om door het riool te kruipen en te klimmen. De voorouders van de ratten zijn zo'n 57 miljoen jaar geleden verschenen op aarde, wetenschappers weten dit omdat ze in de uitwerpselen van roofdieren resten van ratten hebben gevonden. Je hebt de namen de Bruine rat en de Zwarte rat dat kan vaak misleidend zijn want ze kunnen zowel wit als zwart worden. De Zwarte rat wordt ook wel de dakrat genoemd omdat hij meestal hoog boven de grond leeft. Een normale Zwarte/Bruine rat word: ongenveer 20 centimeter lang en 200 gram zwaar, zijn staart is iets langer dan zijn lichaam. Dit is het leefgebied van een rat Hoe gevaarlijk zijn wilde ratten? Wilde ratten zijn heel gevaarlijk dat blijkt uit een onderzoek in New York dat gedaan is door de Columbia University. Ratten blijken 18 nog niet onderzochte ziektes bij zich te dragen. De uitkomst in New York was schokkend, de ziektes die ratten kunnen overdragen zijn: Salmonella, E-coli, Weil, Hantavirus, Tularemie, Rattenbeetziekte en de pest. Wereldwijd hebben grote steden te maken met rattenplagen Pagina 2 van 7

3 de kans dat er een epidemie uitbreekt is heel klein, maar als dat gebeurt zijn er ernstige gevolgen. In de middeleeuwen droegen ratten de pest mee toen stierf er uiteindelijk een derde van de Europeanen. Ratten verspreiden de ziektes onder andere via uitwerpselen, urine, speeksel en beten. Als je bent gebeten door een rat met Rattenbeetziekte kunnen de gevolgen dodelijk zijn, maar niet als je naar de dokter gaat, door een bepaald proces kan je weer volledig herstelen. De bacterie van de rattenbeetziekte is het Streptobacillus bacterie het bacterie zit in de bovenste luchtwegen van de rat. De rat is de drager van de ziekte dat houdt in dat de rat er zelf niet ziek van kan worden maar hij het virus zelf wel kan overbrengen. Je hebt in het begin eerst koorts, hoofdpijn, gewrichtspijn en je bent verkouden. Na een tijdje krijg je rode uitslag op de voetpalmen en handpalmen, als je op dat moment naar de dokter gaat kan je een antibiotica krijgen en kan je geheel genezen. Als je dat niet doet kunnen er nare gevolgen komen zoals: hersenvliesontsteking, longontsteking en ontsteking aan de hartkleppen. Wees maar niet bang dat als je een tamme rat aanraakt dat je die ziektes krijgt want tamme ratten zijn heel vaak door gefokt zodat ze die ziektes niet meer kunnen krijgen. Wat eet de rat? De rat is een omnivoor, dat betekent dat ze allerlei voedsel eten. Je moet je rat ook niet te veel van een soort voedsel geven dat kan leiden tot gezondheid problemen. Geef ze ook niet teveel voedsel, want dan worden ze te dik. Voer uit de dierenwinkel Je kan ook gemengd voer voor ratten uit de dierenwinkel halen, dat kan je geven maar niet te veel want dan is de kans groot dat meer dan de helft blijft staan. De rat vindt niet alles even lekker hij laat dan soms best veel staan dus geef niet te veel van het gemengde voer als je dat doet en geen andere extra's voorlopig dan eet hij het wel op. Gezonde extra's Je rat moet gevarieerd eten zoals je las je rat is een omnivoor hij eet echt bijna alles. gezonde snacks wat je je rat kan geven zoals: Je hebt heel veel aardappel gekookt (ongezouten), aardbeien, andijvie, appel, babyvoeding, beukennootjes, ijsklontje, hondenbrokken, meelwormpjes, hooi (voor de tanden zodat ze niet te lang worden), wortel, komkommer en nog veel meer Tanden Pagina 3 van 7

4 De ratten hebben 12 kiezen en 4 snijtanden de snijtanden hebben een harde laag glazuur daardoor zijn de tanden sterker dan ijzer. Ze hebben de eerste dagen geen tanden pas bij 8 tot 10 dagen krijgen ze tanden die zijn wit. Hun tanden zijn naar een paar weken oranje/geel en worden donkerder als ze ouder worden. Knaagflap Een rat heeft 2 knaagflappen, 1 links en 1 rechts. Een knaagflap is een stuk huid in hun wang achter de snijtanden, hierdoor kunnen ze aan alles knagen zonder rommel binnen te krijgen. De knaagflap werkt als volgt: ze hebben bijvoorbeeld een wortel met allemaal zaden eraan hangen, maar ze willen alleen die wortel. Dan zet hij zijn mond rondom de wortel en schuift hij hem erin de zaden komen tegen die knaagflap aan en vallen eraf. Hoe maak je de rat tam? Als je je ratjes uit een opvang of van een rattery (ratten fokker) haalt zijn ze vaak al grotendeels tam. Als je ze uit een dierenwinkel haalt zijn ze soms verwaarloosd doordat er geen aandacht aan is besteed, het is niet altijd zo want sommige dierenwinkels besteden er wel aandacht aan. Een ratje tam maken doe je door heel veel met hem te spelen, als je ratje nog heel bang is dan kun je de band sterker maken door het voorzichtig op te bouwen begin met het uit de hand eten geven. Soms moet je proberen hem te aaien zodat hij er gewend aan raakt. Als je ratje bijt dan moet je je hand niet wegtrekken als je dat wel doet zien ze dat als een overwinning of als een spelletje, je kan ook je rat nat spuiten met bijvoorbeeld een plantenspuit zodat hij gestraft wordt, want de plantenspuit hebben ze een hekel aan als hij goed gedrag toont beloon hem dan met een speeltje of wat lekkers. Als je ratje een beetje gewend is aan jou en de omgeving kun je hem is proberen op te pakken. Ook een goed idee is stop hem in een ouwe trui je ratje voelt zich daar vertrouwd in want het ruikt naar jezelf en zo kunnen ze ook aan jou wennen. Als je ratje helemaal gewend is kun je hem is op je zetten hij klimt dan helemaal op je schouder of hoofd dat vinden ze een mooi uitzicht. Uiteindelijk kun je ze los laten lopen op de bank bijvoorbeeld ze gaan dan op onderzoek uit en willen alles ontdekken. Het tam maken van je rat kan een lang proces zijn maar het verschilt per rat als je je ratje niet tam kunt krijgen kan je een knuffeltherapeut langs laten komen. Pagina 4 van 7

5 Hoe plant de rat zich voort? De paring Het vrouwtje is om de 5 dagen vruchtbaar. Dat heet flapperig. Ze springen en doen dan nogal raar en flapperen steeds met hun oren, daarom de naam flapperig. Een mannetje kan altijd een vrouwtje bevruchten. Als je twee ratten hebt die goed bij elkaar passen en het vrouwtje is flapperig, dan kun je ze een bij elkaar zetten. Om zeker te weten dat het vrouwtje bevrucht is kun je ze het beste elke avond een week lang s nachts alleen laten. Overdag moet het mannetje terug geplaatst zijn bij de andere mannetjes waar hij mee leeft, omdat hij anders zijn plaats in de rangorde verliest en daar kan ruzie van komen. Omdat je ze steeds bij elkaar zet kan je bij de dekking zijn. Je kunt ook bij de bevalling zijn je kunt namelijk precies uitrekenen wanneer het vrouwtje bevalt. De zwangerschap Een vrouwtje is ongeveer 22 dagen zwanger. De eerste fase van de zwangerschap is het niet meer flapperig zijn. 3 Weken lang komt ze aan Dit is eerst een paar gram per dag, maar aan het eind kan dat zo n 20 gram per dag zijn. Na 1/2 weken zal ze een dikke buik beginnen te krijgen en worden de tepels zichtbaar doordat de haartjes rond de tepels uitvallen. Dit gebeurt alvast voor de voorbereiding op de rittens, die zo makkelijker de tepels kunnen vinden. Tijdens de zwangerschap mag ze meer eten krijgen, Maar niet te veel anders krijgt ze gezondheid problemen. Voor de geboorte zal ze een nestje bouwen met hooi en stro doe er dan ook wat extra stro en hooi bij. De bevalling Meestal begint de bevalling op de 22ste dag, de rat kan ook eerder of later bevallen. De meerderheid bevalt tussen de 21 ste en de 24 ste dag. Meestal hoef je niks te doen, gewoon met rust laten en ze een in de gaten houden. Zie je dat ze lang moet persen zonder dat er een ritten uit komt, ga dan met spoed naar de dierenarts. Ieder ritten dat wordt geboren, zal grondig schoongelikt worden door de moeder zodat de ritten kan ademen. De moeder bijt op de navelstreng totdat die knapt en eet de overgebleven vellen op. Zo n ongeveer 10 tot 12 rittens worden er geboren. Normaal drinken de rittens na de geboorte bij hun moeder melk. Dit hebben ze nodig, want de eerste slokken melk zit heel veel eiwitten en ander vitamines in. Hun huid is doorschijnend roze als ze net hebben gedronken kun je een gelige vlek zien. Dat is het melkbuikje zo als het genoemd word. Als de rittens lawaaierig en speels zijn weet je dat het goed met ze gaat. Nawoord Ik vond het leuk om het werkstuk te maken en in elkaar te zetten. Het werkstuk was goed te Pagina 5 van 7

6 doen, niet te veel informatie maar ook niet te weinig informatie. In het eerste hoofdstuk had ik het over hoe leeft een rat in het wild, daarin vertel ik over de twee bekendste wilde ratten en hoe zij overleven in het wild. Als tweede hoofdstuk had ik het over hoe gevaarlijk zijn wilde ratten, daarin vertel ik over de ziektes van de rat en over de rattenbeetziekte ook wel rattenbeetkoorts genoemd. Daarna vertel ik over wat de tamme rat eet, er was meer te vinden over de tamme rat daarom deed ik dat hoofdstuk over de tamme rat. De rat is een omnivoor dat betekent dat hij alles eet. Tenslotte heb ik het over het tam maken van de rat, in dit hoofdstuk vertel ik over het verschil tussen de rattery s en de dierenwinkels. Hoe je best de rat tam kan maken en hoe je hem moet straffen en dergelijke. In het hoofdstuk voortplanting vertel ik hoe de rat zich voortplant en hoe de zwangerschap verloopt. Wat ik wilde gaan onderzoeken is hoe de wilde/tamme rat leeft, mijn hypothese op de vraag klopte de wilde rat is heel sociaal tegen zijn soortgenoten hij is heel intelligent en zorgt goed voor zichzelf. De tamme rat is precies hetzelfde alleen niet schuw naar de mens en je kunt ze zeker dingen leren. Bronnen Pagina 6 van 7

7 Sites nl.wikipedia.org Boeken Ratten-----Renee C. Rebman Rat Deborah Chancellor Pagina 7 van 7