FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT

Transcriptie

1 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT WG-Plein SK Amsterdam Postbus AG Amsterdam T info@trajan.nl trajan.nl

2 2

3 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT RAPPORTAGE (CONCEPT) Amsterdam, 2 juni 2015 In opdracht van: gemeente Utrecht Ross Ruiter WG-Plein SK Amsterdam Postbus AG Amsterdam T info@trajan.nl trajan.nl

4 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT SAMENVATTING Om meer inzicht te krijgen in het fietsparkeergedrag heeft onderzoeksbureau trajan op donderdag 26 maart en donderdag 21 mei 2015 onderzoek gedaan naar de fietsparkeerduur in de Twijnstraat in Utrecht. Tussen 0 en 23:00 uur is met een halfuur interval de fietsparkeerduur en parkeerdruk gemonitord. De uitkomsten van het onderzoek worden gebruikt voor de herinrichting van de Twijnstraat. Het gebied heeft een parkeercapaciteit van 383 fietsvoorzieningen, de meeste hiervan staan in het gebied bij de Tolsteegbarrière. Tijdens de eerste meting in maart 2015 stonden er om 0 uur 329 fietsen, het piekmoment was 21:00 uur, op dat moment stonden er 659 fietsen geparkeerd. In totaal zijn er deze dag 182 fietsen niet gebruikt, het grootste aandeel fietsen staat tussen de één en vier uur geparkeerd. Daarnaast is er tussen 09:00 en 1 uur een grote groep aanwezig, die zijn fiets tussen de vier en acht uur stalt. Dit kunnen bijvoorbeeld de winkeliers en andere werkzaam binnen het gebied betreffen. Met name de Tolsteegbarrière is een populaire bestemming, om 21:00 uur stond 54 procent van het totaal aantal fietsen hier geparkeerd. De dynamiek is het grootst in de Twijnstraat, 63 procent van het aantal fietsen stalt zijn fiets korter dan een uur, dit is vooral zichtbaar in de sectie voor de Albert Heijn. Tijdens de tweede meting in mei 2015 stonden er om 0 uur 376 fietsen, het piekmoment was om 21:00 uur, er stonden toen 751 fietsen geparkeerd. Van de 376 fietsen aanwezig aan het begin van de meting zijn er 179 niet gebruikt, wederom is er overdag een grote groep zichtbaar die zijn fiets tussen de vier en acht uur parkeert. Ook tijdens deze meting is de publieks-aantrekkende functie van de Tolsteegbarrière met name in de avond goed te zien. Het verloop van de bezetting, aankomende en vertrekkende fietsen en parkeerduur vertoont op beide meetmomenten een vergelijkbaar patroon. Hoewel het verloop gelijk is, zijn de aantallen fietsen tijdens de tweede meting hoger. Op beide meetmomenten zijn er twee pieken zichtbaar: overdag rond 14:00 uur en in de avond rond 21:00 uur. De gemiddelde parkeerdruk is tijdens de eerste meting 130 procent, tijdens de tweede meting 148 procent. Hoewel dit hoog lijkt, is uit eerder onderzoek gebleken dat deze percentages normaal zijn voor binnenstedelijke gebieden. Op 376 fietsen zijn tierips aangebracht. Na vier dagen bleek dat bijna 22 procent van de fietsen nog ongebruikt was. Opvallend is dat deze fietsen vooral in de Twijnstraat stonden en binnen een voorziening stonden geparkeerd. 4

5 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN INHOUD Samenvatting Inleiding Aanleiding Leeswijzer Onderzoeksmethodiek Doel en planning Definities Uitkomsten maart Inleiding Parkeercapaciteit en gebiedsindeling Algemeen beeld Ontwikkeling per deelgebied Aankomende en vertrekkende fietsers Parkeerduur Binnen en buiten fietsvoorziening Fietsen op autoparkeerplekken Uitkomsten mei Inleiding Algemeen beeld Ontwikkeling per deelgebied Aankomende en vertrekkende fietsers Parkeerduur Binnen en buiten fietsvoorziening Ongebruikte fietsen Vier dagen na afloop Veertien dagen na afloop Trendanalyse Bezetting Parkeerduur Binnen en buiten fietsvoorziening Nadere analyse Twijnstraat Conclusie Bijlage I: Uitgangspunten onderzoek Bijlage II: kaartmateriaal Bijlage III: Parkeerduur grafieken Bijlage IV: Nadere analyse Twijnstraat

6 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding In samenwerking met bewoners, winkeliers en andere betrokken wil de gemeente Utrecht de fietsparkeer problematiek in de Twijnstraat aanpakken (figuur 1.1). Deze aanpak zal resulteren in verschillende interventies in de openbare ruimte waarbij de aanwezige fietsvoorzieningen worden gewijzigd. Voor deze herinrichting is meer inzicht in het fietsparkeergedrag noodzakelijk. Het onderzoeksgebied zoals hij is weergegeven in figuur 1.1 met de huidige indeling van 44 secties, is door trajan in samenspraak met de opdrachtgever en buurtbewoners opgesteld. Om meer inzicht te verkrijgen in het parkeerduur, parkeerdruk en parkeerlocaties is door onderzoeksbureau trajan tweemaal een onderzoek uitgevoerd. Deze rapportage bespreekt de uitkomsten van het onderzoek. 1.2 Leeswijzer Dit eerste hoofdstuk heeft kort de aanleiding van het onderzoek besproken. Hoofdstuk twee presenteert de gebruikte methodiek, planning en licht enkele centrale definities verder toe. Hoofdstuk 3 en 4 bespreken de uitkomsten van de twee individuele meetmomenten. In het vijfde hoofdstuk wordt er een vergelijking gemaakt door middel van een trendanalyse tussen de twee meetmomenten. Het laatste hoofdstuk bestaat uit een conclusie met daarin de belangrijkste bevindingen. Toelichting op de gebruikte methodiek, grote tabellen en overig materiaal is te vinden in de bijlagen. 6

7 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN Figuur 1.1: Onderzoeksgebied en sectie-indeling Twijnstraat Utrecht 7

8 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 2 ONDERZOEKSMETHODIEK 2.1 Doel en planning Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen hoeveel fietsen er in het onderzoeksgebied staan geparkeerd en hoelang deze blijven staan. Op donderdag 26 maart en donderdag 21 mei 2015 is tussen 0 en 23:00 uur met een halfuur interval de fietsparkeerduur gemeten (tabel 2.1). Veldwerkers van trajan hebben in teams van twee personen elk half uur alle geparkeerde fietsen op sectieniveau geïnventariseerd. Hierbij is gebruik gemaakt van de Testudo-methodiek, bestaande uit een veldwerk- en modelcomponent. Een uitgebreide toelichting op de methodiek is te vinden in bijlage I. Tabel 2.1: Meetmomenten veldwerk Datum Dag Methode Donderdag 0 23:00 uur Testudo-methodiek Donderdag 0 23:00 uur Testudo-methodiek i.c.m. aanbrengen tierips Najaar 2015 Optionele derde meting Testudo-methodiek i.c.m. aanbrengen tierips Om ook inzicht te krijgen in ongebruikte fietsen ( weesfietsen ) buiten de scope van de onderzoeksdag, zijn er tijdens de tweede veldwerkmeting in mei tierips aangebracht op alle geparkeerde fietsen. Deze tierips breken af om het moment dat de fiets wordt gebruikt, vier en veertien dagen na het aanbrengen worden de overgebleven tierips op sectieniveau geïnventariseerd. 2.2 Definities Om onduidelijkheid te voorkomen worden de centrale begrippen kort toegelicht. Parkeercapaciteit: het aantal aanwezige fietsvoorzieningen binnen een bepaald gebied. Het is de som van alle fietsrekken, fietsvakken etc. binnen een bepaald gebied. Binnen voorziening: hiermee wordt gedoeld op het aantal fietsen dat in een fietsvoorziening (rek, nietje, vak) staat geparkeerd. Buiten voorziening: dit zijn alle andere fietsen die niet binnen een voorziening staan geparkeerd maar elders in de openbare ruimte. Vaak zijn dit fietsen langs een gevel of aan een lantaarnpaal. Parkeerdruk: het totaal aantal fietsen (binnen én buiten voorziening) gedeeld door de aanwezige parkeercapaciteit. 1 Zie voor toelichting op de gebruikte methodiek bijlage I 8

9 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN 3 UITKOMSTEN MAART Inleiding Op donderdag 26 maart heeft het eerste onderzoek plaatsgevonden. Tussen 0 en 23:00 zijn alle geparkeerde fietsen binnen het onderzoeksgebied op sectieniveau met een halfuur interval gemonitord. De weeromstandigheden waren deze dag afwisselend bewolkt en harde regenbuien. Dit heeft op het onderzoek zelf geen effect gehad, maar het kan wel betekenen dat er minder fietsen de Twijnstraat deze dag hebben bezocht. Dit hoofdstuk presenteert de uitkomsten van de eerste meting op 26 maart. Eerst komt de aanwezige parkeercapaciteit aan bod. 3.2 Parkeercapaciteit en gebiedsindeling Er zijn verschillende type voorzieningen binnen het onderzoeksgebied: parkeerrekken en de zogenoemde nietjes. Voor laatstgenoemde is met het berekenen van de parkeercapaciteit voor elk nietje een capaciteit van twee toegekend, aan beide zijden kan één fiets worden geparkeerd. Nietjes zoals op het Nicolaaskerkhof staan naast elkaar opgesteld, de fietsen die tussen de nietjes, maar niet áán de nietjes staan, worden ook gerekend als binnen voorziening. Binnen het onderzoeksgebied staan in totaal 383 fietsvoorzieningen, deze zijn verspreid over verschillende deelgebieden (tabel 3.1). Tabel 3.1: Fietscapaciteit per deelgebied Deelgebied Type voorziening Capaciteit Twijnstraat Rekken en vakken 96 Tolsteegbarrière Rekken 158 Nicolaas Rekken en Nietjes 52 Doelen Rekken 77 Totaal 383 De meeste fietsvoorzieningen staan bij de Tolsteegbarrière, 158 plekken. In de Twijnstraat staan 96 plekken verspreid over meerdere secties, in het gebied rondom Nicolaaskerkhof zijn dit er 52 en het deelgebied Doelen heeft een capaciteit van 77 parkeerplekken. Verder kan het voorkomen dat het aantal fietsen dat binnen een voorziening is geteld de officiële capaciteit dat is toegekend overschrijdt. Dit heeft te maken met het feit dat in de praktijk fietsen zodanig zijn opgesteld dat ze wel binnen het rek staan, maar niet in het rek (zie voorbeeld van Nicolaaskerkhof hierboven). 3.3 Algemeen beeld Tijdens de start van het onderzoek stonden er 329 fietsen in het gebied, hiervan zijn er 182 tussen 0 en 23:00 uur niet gebruikt. Het piekmoment was 21:00 uur, er stonden op dat moment 659 fietsen geparkeerd binnen het onderzoeksgebied. Om 23:00 uur stonden er nog 9

10 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 517 fietsen in het gebied. Wel is in figuur 3.2 al een dalende trend zichtbaar in de avond, daarom is de verwachting dat deze trend zich voorzet en de bezetting verder afneemt. De ontwikkeling van het aantal fietsen binnen het gebied verloopt gestaag, er zijn weinig grote verschillen. Gedurende de hele meting zijn meerdere trends zichtbaar (figuur 3.2). Tot en met 08:30 uur vertrekken er elk half uur meer dan 100 fietsen het gebied, in dezelfde periode komen er geen fietsen bij. Het aantal vertrekkers neemt daarna elk uur gestaag af. Een tegengestelde trend is zichtbaar bij het aantal fietsen wat arriveert, naarmate de dag vordert stijgt het aantal aankomende fietsen snel. Na 18:00 uur komen er elk half uur meer dan 100 fietsen bij. Figuur 3.2: Ontwikkeling van de bezetting naar parkeerduur Het aandeel parkeerders dat hun fiets voor een periode langer dan 10 uur neerzet is klein: 15 fietsen. Tussen 09:00 en 1 uur is een grote groep parkeerders waarneembaar die hun fiets 4 tot 10 uur lang parkeren. Dit heeft mogelijk te maken met aankomende winkeliers en andere werkenden binnen het gebied. Tussen 13:00 en uur zijn de meeste kortparkeerders (< 1 uur) zichtbaar, er zijn hier twee piekmomenten: om 13:00 en 17:30 uur staan er 47 kortparkeerders. De grootste groep, op de blijvers na, is de groep die tussen één en vier uur parkeert. Deze groep is met name zichtbaar tussen 12:00 en 16:00 uur, en later op de avond tussen 18:00 en 21:00 uur. De gemiddelde parkeerdruk in het gebied is 130 procent. Het aandeel fietsen dat buiten een fietsvoorziening stond geparkeerd, schommelt voor het totale onderzoeksgebied tussen de 35 en 60 procent. Het gemiddeld aantal fietsen over de hele dag dat buiten een voorziening stond geparkeerd is 45,6 procent. 10

11 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN 3.4 Ontwikkeling per deelgebied Binnen het onderzoeksgebied zijn verschillende trends waarneembaar, daarom is het onderzoeksgebied opgesplitst in meerdere secties (figuur 1.1). Met deze indeling is het mogelijk per gebied in te zoomen en de verschillende trends met elkaar te vergelijken. Figuur 3.3 laat het verschil qua bezetting tussen de deelgebieden zie. De Twijnstraat is samen met de Tolsteegbarrière de belangrijkste parkeerlocatie. Figuur 3.3: Ontwikkeling van de bezetting per deelgebied De populariteit van de Twijnstraat blijft de hele dag redelijk gelijk, terwijl voor de Tolsteegbarrière een andere trend zichtbaar is; hier stijgt het aantal fietsen sterk na 1 uur. Deze trend gaat door tot 21:00 uur, daarna neemt de bezetting weer af. De twee deelgebieden Nicolaas en Doelen vertonen gedurende de hele dag weinig tot geen schommelingen in de bezetting Aankomende en vertrekkende fietsers Er zijn geen gezette tijden waarop fietsers aankomen en vertrekken, gedurende de hele dag vertrekken er fietsen en komen er nieuwe fietsen bij (figuur 3.4). Deze dynamiek, goed te zien in de Twijnstraat, komt overeen met de belangrijkste functies binnen het gebied. De Tolsteegbarrière is vooral rond de middag en in de avond populair, er komen dan veel nieuwe fietsen het gebied in. De twee andere gebieden kennen minder dynamiek, in het gebied Doelen komen rond 08:30 uur een groep fietsers bij, tussen 18:00 en 20:00 uur vertrekken veel fietsers weer. 11

12 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Figuur 3.4: Aankomende en vertrekkende fietsers naar deelgebied (26 maart) Parkeerduur Wat opvalt is het verschil in parkeerduur tussen de verschillende deelgebieden, hoewel de Tolsteegbarrière de drukste plek is, parkeren mensen hun fiets hier vaak voor een langere tijd (figuur 3.5). In de Twijnstraat, en dat met name in het gebied ter hoogte van de Albert Heijn, parkeren veel mensen hun fiets voor een kortere periode maximaal een uur. Figuur 3.5: Parkeerduur naar deelgebied (26 maart) 12

13 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN Wat verder opvalt in de Twijnstraat is het hoge aantal ongebruikte fietsen, de blijvers in figuur 3.5. Deze groep is, afhankelijk van het meetmoment, verantwoordelijk voor minimaal 35 procent van de aanwezige fietsen. Bij de Tolsteegbarrière vallen een paar dingen op, met name het hoge aantal aankomende fietsers vanaf 1 uur maar ook het feit dat er twee piekmomenten zichtbaar zijn: om 14:00 en 21:00 uur Binnen en buiten fietsvoorziening Tijdens het veldwerkonderzoek is er door de veldwerkers onderscheid gemaakt tussen fietsen die in een voorziening en buiten een voorziening staan. 2 In de deelgebieden Doelen en Nicolaas was het aandeel fietsen buiten een voorziening het laagst, gemiddeld 36 en 29 procent. In deze gebieden blijft gedurende de dag ook altijd fietscapaciteit beschikbaar (figuur 3.5). Figuur 3.5: Aantal fietsen binnen en buiten voorziening naar deelgebied (26 maart) 2 Zie paragraaf 2.2 voor toelichting op de definities 13

14 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Voor de twee drukste deelgebieden is een andere trend zichtbaar, gedurende de hele dag stonden er in de Tolsteegbarrière gemiddeld 43 procent van de fietsen buiten de voorziening geparkeerd. In de Twijnstraat was het aantal fietsen dat buiten een voorziening stond het grootst: gemiddeld 54 procent. De aanwezige fietscapaciteit is in de Twijnstraat de gehele dag niet toereikend, bij de Tolsteegbarrière is het aantal voorzieningen tot 10:00 uur toereikend. In de andere twee gebieden blijft er de hele dag beperkte capaciteit beschikbaar Fietsen op autoparkeerplekken Tevens is er op verzoek van de opdrachtgever tijdens het onderzoek gelet op fietsers die hun fiets parkeren op parkeerplekken bestemd voor automobilisten in de Twijnstraat. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat dit slechts zeer zelden voorkomt. In de twee secties (5 en 7) voor de Albert Heijn, stonden er om 12:30 uur twee fietsen geparkeerd op autoparkeerplekken. Deze twee fietsen stonden maximaal één uur geparkeerd. Tussen en 21:30 uur stond er één fiets geparkeerd op een plek bestemt voor automobilisten. 14

15 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN 4 UITKOMSTEN MEI Inleiding Op donderdag 21 mei heeft tussen 0 en 23:00 uur de tweede meting plaatsgevonden. Waar de weersomstandigheden tijdens de eerste meting ronduit slecht waren, was het tijdens de tweede meting de hele dag droog, zonnig en warm. De gebiedsindeling is niet gewijzigd ten opzichte van de eerste meting, deze gegevens staan in figuur 1.1 en paragraaf Algemeen beeld Tijdens de start van de meting stonden er 376 fietsen in het onderzoeksgebied. Hiervan bleven er 179 fietsen de hele dag staan. Het drukste moment van de dag was 21:00 uur, er stonden toen 751 fietsen geparkeerd. Het verloop van de bezetting is gelijk aan die van de eerste meting. Er zijn twee piekmomenten zichtbaar, om 14:00 uur (602 fietsen) en 21:00 uur (751 fietsen). Tijdens de laatste meting stonden er nog 616 fietsen het gebied, wel is al een duidelijk afnemende trend zichtbaar (figuur 4.2). Figuur 4.2: Ontwikkeling van bezetting naar parkeerduur (21 mei) Overdag is een grote groep zichtbaar die maximaal tien uur parkeert (oranje en geel in grafiek 4.2). Tussen 1 en uur zijn er de meeste kortparkeerders (< 1 uur). De aanwezige capaciteit is alleen het eerste uur toereikend. Met name in de avond komen er veel nieuwe fietsen bij, deze toename is groter dan het aandeel vertrekkende fietsers in de ochtend. De gemiddelde parkeerdruk binnen het onderzoeksgebied is 148 procent. Het aantal fietsen buiten een voorziening, is voor het hele gebied gemiddeld 48,6 procent. Gedurende de dag schommelt dit percentage tussen minimaal 40 procent (09:30 uur) en maximaal 58 procent (21:00 uur). 15

16 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 4.3 Ontwikkeling per deelgebied Figuur 4.3 laat zien dat er wederom verschillende trends waarneembaar zijn binnen het onderzoeksgebied. De bezetting in de Twijnstraat stijgt vooral tussen 09:00 en 18:00 uur (163 naar 247 fietsen). De Tolsteegbarrière vertoont de grootst dynamiek in bezetting, tijdens de start van de meting stonden er 98 fietsen geparkeerd, vervolgens is er een kleine piek om 14:30 uur (246 fietsen) en daarna stijgt de bezetting tot 21:00 uur (397 fietsen). Figuur 4.3: Ontwikkeling van de bezetting naar deelgebied (21 mei) De populariteit van de Tolsteegbarrière loopt overdag parallel met die van de Twijnstraat, na 18:00 uur stijgt de bezetting verder rondom de uitgaansgelegenheden bij de barrière terwijl het aantal fietsen in de Twijnstraat begint af te nemen. In het gebied Nicolaas schommelt het aantal fietsen tussen de 35 en 55, in het gebied Doelen tussen de 60 en 90 fietsen Aankomende en vertrekkende fietsers Meer dan tijdens de eerste meting is de grote doorloop binnen de Twijnstraat zichtbaar (figuur 4.4). Overdag komen er elk half uur veel nieuwe fietsers naar de Twijnstraat en de barrière, de tegenovergestelde trend is echter ook zichtbaar. Met name in de avondspits (1- uur) komen en gaan er veel fietsen, verder inzoomend blijkt dat dit fenomeen in de Twijnstraat zich vooral te beperken tot de sectie (sectie 5) ter hoogte van de Albert Heijn. Voor de twee overige gebieden gaat ook hetzelfde op als tijdens de eerste meting; binnen het gebied Nicolaas is wat dynamiek zichtbaar tussen 1 en uur, binnen het gebied Doelen zijn er de meeste aankomers en vertrekkers tussen 18:30 en 19:30 uur. 16

17 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN Figuur 4.4: Aankomende en vertrekkende fietsers naar deelgebied (21 mei) Parkeerduur In de Twijnstraat staan zowel de meeste blijvers als de meeste kortparkeerders (figuur 4.5). Van de 172 fietsen om 0 uur in de Twijnstraat, worden er 73 fietsen de hele dag niet gebruikt, in de Tolsteegbarrière zijn dit er 53. Figuur 4.5: Parkeerduur naar deelgebied (21 mei) 3 Kort parkeren (< 1 uur) in de Twijnstraat komt vooral in de middag en begin van de avond voor. Verder is er hier tussen 18:00 en 21:00 uur een groep fietsers die hun fiets maximaal vier uur parkeren, bij de Tolsteegbarrière komt dit juist veel vaker voor. 3 Twijnstraat: na vier dagen staan er nog 41 ongebruikte fietsen; Tolsteegbarrière: na vier dagen staan er nog 26 ongebruikte fietsen. 17

18 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Binnen en buiten fietsvoorziening In de Twijnstraat is de parkeerdruk, de ochtend uitgezonderd, continu hoger dan 200 procent. De Twijnstraat is ingedeeld in 16 secties, slechts vier daarvan hebben parkeercapaciteit (totaal 96 plekken). Het aantal fietsen buiten de voorziening rondom de Albert Heijn vallen mee, het betreffen vooral fietsen geparkeerd op de Vollersbrug (sectie 3 en 4), sectie 12 en de Wijde Watersteeg (sectie 16). Figuur 4.6: Fietsen binnen- en buiten voorziening naar deelgebied (21 mei) Bij de Tolsteegbarrière is aan acht secties capaciteit toegekend (158 fietsvoorzieningen), de parkeerdruk loopt met name in de avond op. Vooral op de Wijde Doelen (sectie 32 en 43) wordt veel buiten de voorzieningen geparkeerd. De fietsvoorzieningen op het Nicolaaskerkhof worden slecht gebruikt, er wordt veel buiten de voorziening geparkeerd (sectie 10) terwijl er nog voldoende plek is (sectie 44). In het gebied Doelen wordt in de Schutterstraat (sectie 31) veelvuldig foutgeparkeerd. 4.4 Ongebruikte fietsen Op donderdag 21 mei zijn er om 0 uur tierips aangebracht op alle geparkeerde fietsen (n=376). Deze tierips zijn zodanig gemonteerd dat ze afbreken op het moment dat de fiets wordt gebruikt. Overgebleven fietsen blijven dus voorzien van een tierip. Deze overgebleven fietsen zijn vier en veertien dagen na het aanbrengen geïnventariseerd. Hieruit is het volgende beeld naar voren gekomen Vier dagen na afloop De eerste monitoring heeft plaatsgevonden op zondag 24 mei. Tijdens de inventarisatie zijn er in totaal 81 fietsen met een tierip aangetroffen. Hiervan stonden er 55 binnen een voorziening geparkeerd en 26 fietsen buiten de voorziening (tabel 4.1). 18

19 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN De meeste fietsen met tierip zijn aangetroffen in de Twijnstraat, hier zijn 41 tierips aangetroffen. In het Tolsteegbarrière-gebied zijn 26 tierips aangetroffen, in de overige twee gebieden was het aantal aangetroffen tierips lager. Tabel 4.1: Aangebrachte en overgebleven tierips na vier dagen naar deelgebied Deelgebied Aangebracht Binnen voorziening Buiten voorziening Aanwezig na 4 dagen Doelen ,5% Nicolaas ,6% Tolsteegbarrière ,5% Twijnstraat ,8% Totaal ,5% Van de 376 aangebrachte tierips zijn er dus nog 21,5 procent aanwezig. De meeste ongebruikte fietsen staan dus in de Twijnstraat en Tolsteegbarrière, een opvallend hoog percentage gezien de dynamiek binnen het onderzoeksgebied. Hoe deze trend zich voorzet zal blijken uit de volgende telling Veertien dagen na afloop De tweede monitoring heeft plaatsgevonden op 4 juni. In verband met de eerste levering van de rapportage op 1 juni, worden de uitkomsten van de tweede meting pas in de definitieve rapportage verwerkt. 19

20 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 5 TRENDANALYSE 5.1 Bezetting Figuur 5.1 laat zien dat, hoewel de bezetting hoger is, dezelfde trends in maart en mei zichtbaar zijn. De piekmomenten (14:00 en 21:00 uur) zijn voor beide metingen gelijk, alleen daalt deze minder snel in mei dan tijdens de eerste meting. Figuur 5.1: Bezetting naar deelgebied en meetmoment Ook kijkend naar het verloop van aankomers en vertrekkers zijn geen grote verschillen waarneembaar behalve dat het absolute aantal fietsen is gestegen (figuur 5.2). Figuur 5.2: Aankomers en vertrekkers naar meetmoment 20

21 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN 5.2 Parkeerduur Op beide meetmomenten is bijna de helft van de aanwezige fietsen om 0 uur de hele dag niet gebruikt (figuur 5.3). Ook is op beide dagen het aantal fietsen dat meer dan 10 uur staat geparkeerd even groot: 15 fietsen. Tussen 09:00 en 1 uur is een grote groep zichtbaar die zijn fiets tussen de vier en tien uur wegzet, in de avond is deze groep veel kleiner en zie je vooral veel fietsers die maximaal vier uur parkeren. Figuur 5.3: Parkeerduur naar meetmoment Interessant is om dit beeld verder in te zoomen op de twee belangrijkste gebieden (figuur 5.4), hieruit komt duidelijk naar voren dat met name de Tolsteegbarrière van invloed is op het verloop van bovenstaande grafieken. Het aantal kortparkeerders (groen) zie je vooral terug in de Twijnstraat. Figuur 5.4: Parkeerduur naar deelgebied en meetmoment 21

22 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Op beide meetmomenten staan zowel de ongebruikte fietsen als de kortparkeerders vooral in de Twijnstraat geparkeerd. Een verschil tussen de eerste en tweede meting is te zien in de parkeerders die langer dan tien uur staan geparkeerd, in maart stonden deze vooral in de Twijnstraat, in mei stonden deze juist in de Tolsteegbarrière. 5.3 Binnen en buiten fietsvoorziening Figuur 5.5 laat het verloop van de bezetting naar het aantal fietsen binnen en buiten voorziening per meetmoment zien. De paarse lijn in de grafiek geeft de aanwezige (theoretische) parkeercapaciteit weer. 4 In bijlage III zijn de grafieken te zien die per deelgebied inzoomen op de ontwikkeling per sectie. Figuur 5.5: Fietsen binnen- en buiten voorziening naar deelgebied en meetmoment In de Twijnstraat is de parkeerdruk in maart gemiddeld 189 procent, in mei gemiddeld 215 procent. Tijdens beide meetmomenten stond gemiddeld 55 procent van de fietsen buiten een voorziening geparkeerd. In de Tolsteegbarrière is de parkeerdruk in maart gemiddeld 137 procent, in mei gemiddeld 149 procent. In maart stond 43 procent van de geparkeerde fietsen buiten een voorziening, in mei 48 procent. Opvallend is dat er veel wordt foutgeparkeerd terwijl er nog ruimte is in de parkeervoorzieningen. 4 In de praktijk kunnen er meer fietsen binnen een fietsvoorziening staan dan dat er theoretisch capaciteit is toegekend. 22

23 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT TRAJAN 5.4 Nadere analyse Twijnstraat Voor een nadere analyse is de Twijnstraat opgeknipt in drie delen: Sectie 3 t/m 8 (Twijnstraat Noord, oranje); Sectie 9 en 10 (Nicolaasstraat, blauw); Sectie 11 t/m 19 (Twijnstraat Zuid, rood). Figuur 5.6 laat zien dat er enkele onderlinge verschillen zijn in de Twijnstraat. Voor een uitgebreide analyse van de Twijnstraat op sectieniveau, zie bijlage IV. Beide dagen laten dezelfde trend zien, het grote verschil is het aantal aanwezige fietsen. Deze is in mei hoger. Het zuidelijk deel van de Twijnstraat kent een hogere bezetting in vergelijking met de andere delen, het aantal geparkeerde fietsen schommelt tussen de 80 en 140 fietsen. Bijlage IV laat zien dat dit vooral komt door de secties 12 (Twijnstraat), 16 (Wijde Watersteeg) en 17 (Doelstraat). De piek was op beide meetmomenten gelijk: uur (126 en 136 fietsen). Figuur 5.6: Verloop bezetting Twijnstraat Noord, Zuid en Nicolaasstraat naar meetmoment Het totaal aantal fietsen in het noordelijk deel van de Twijnstraat (figuur 5.6, oranje), ter hoogte van de Albert Heijn, is dus lager. Wel is de dynamiek in dit gebied veel groter (figuur IV.2). Tijdens de eerste meting was de piek om 13:00 uur, er stonden toen 105 fietsen geparkeerd. Tijdens de tweede meting was de piek om 17:30 uur, er stonden toen 116 fietsen geparkeerd. In de Nicolaasstraat, secties 9 en 10, is de bezetting in vergelijking tot de Twijnstraat relatief laag. Ook is er op beide dagen weinig dynamiek in aankomende en vertrekkende fietsen waargenomen. 23

24 TRAJAN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 6 CONCLUSIE De uitkomsten van het onderzoek dienen als basis voor een discussie over de herinrichting van de Twijnstraat. Dit hoofdstuk bespreekt kort de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek. Tijdens de eerste meting in maart stonden er om 0 uur 329 fietsen in het gebied, daarvan is 55 procent (182 fietsen) de hele dag niet gebruikt. Er zijn twee piekmomenten, een kleine piek om 14:00 en de grote piek om 21:00 uur. Tijdens dat moment stonden er 659 fietsen in het gebied, tijdens de laatste ronde was dit afgenomen naar 517 fietsen. Tijdens de tweede meting in mei was het iets drukker, er stonden om 0 uur 376 fietsen geparkeerd. Het percentage ongebruikte fietsen was die dag 48 procent. De piekmomenten waren gelijk aan de eerste meting, alleen het aantal geparkeerde fietsen was hoger. Om 21:00 uur stonden er 751 fietsen geparkeerd. Binnen het onderzoeksgebied zijn meerdere milieus waarneembaar, de Tolsteegbarrière is met zijn publiekstrekkende functies vooral in de namiddag en avond populair. Dit publiek parkeert zijn fiets vooral voor een periode van maximaal vier uur. Voor beide meetmomenten geldt dat in de Twijnstraat, met name rondom de Albert Heijn, de parkeerduur van veel fietsers minder dan een uur bedraagt. In de twee deelgebieden Doelen en Nicolaas is weinig dynamiek en is het aantal geparkeerde fietsen op beide dagen aanzienlijk lager dan in de Twijnstraat en Tolsteegbarrière. De aanwezige fietscapaciteit, 383 voorzieningen, zijn alleen in de ochtend toereikend. De meeste parkeerplekken zijn bij de Tolsteegbarrière, tevens de populairste parkeerlocatie. In de Twijnstraat is de capaciteit 96 terwijl er voortdurend twee keer zoveel fietsen aanwezig zijn. Uit eerder, vergelijkbaar onderzoek in Amsterdam en Utrecht is gebleken dat deze verhouding (de parkeerdruk) in binnenstedelijke locaties zoals de Twijnstraat als normaal kan worden beschouwd. Het aantal ongebruikte fietsen is voor een omgeving met een hoge dynamiek vrij groot, na vier dagen was 22 procent (n=376) van de fietsen binnen het gebied nog ongebruikt. Hoe deze trend zich doorzet zal de komende week duidelijk worden. 24

25 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN BIJLAGE I: UITGANGSPUNTEN ONDERZOEK De Testudo-methode De methode bestaat uit een inventarisatiecomponent en een modelcomponent. Bij de inventarisatie wordt bij aanvang van het parkeerduuronderzoek het spatbord van elke aanwezige fiets voorzien van een klein afneembaar label (2,5x1,2cm) met kleur/tijdcode. Vervolgens worden voor de duur van de meting elk half uur alle fietsen naar aankomsttijd geïnventariseerd. Door het hanteren van een halfuurinterval kan de maximale parkeerduur van één uur zeer nauwkeurig worden vastgesteld. 5 Nieuw gearriveerde fietsen krijgen een nieuwe tijdcode. De gegevens worden vervolgens ingevoerd in het model die nauwkeurig (afhankelijk van het gekozen interval) de parkeerduur berekent. Deze werkwijze levert de volgende informatie op: De bezetting van de hotspots (per deelsectie) en bezettingsgraad van de aanwezige fietsvoorzieningen per interval (van 30 minuten); 6 Onderverdeling in bezetting van de voorzieningen en los geplaatste fietsen: o Hierin is een onderverdeling gemaakt tussen fietsen die op (1) autoparkeerplaatsen staan geparkeerd en (2) fietsen die op laad en los plekken staan geparkeerd; de parkeerduur van de aanwezige fietsen voor elk interval en elke sectie; het aantal gearriveerde en vertrokken fietsen per interval. 7 Figuur 2.1 geeft een voorbeeld van de uitkomsten in parkeerduur: naast fietsen die de hele onderzoeksperiode aanwezig waren (grijs) kunnen zowel de parkeerders met een lokale herkomst die het onderzoeksgebied voor werk, school of andere activiteiten elders verlaten (en weer terugkomen) worden geïdentificeerd (blauw), als de parkeerders van elders die in het onderzoeksgebied werken (rood, oranje, geel), of het gebied bezoeken (groen). Met de methodiek kan een dergelijke grafiek voor elke sectie worden opgemaakt, waarmee een zeer gedetailleerd en feitelijk inzicht ontstaat in de parkeerduur. Verschillende meetmomenten kunnen met elkaar worden vergeleken, maar ook binnen hetzelfde 5 Een fietser die bijvoorbeeld één interval aanwezig was; bijvoorbeeld om 10:30, maar niet bij de rondes van 10:00 en heeft dus een maximale parkeerduur van 1 uur. Hij kan om 10: 01 gearriveerd zijn en 10:59 vertrokken. 6 Onder voorzieningen verstaan wij: in de openbare ruimte geplaatste rekken en/of vakken waarin fietsen kunnen worden gestald. Onder stallingen verstaan wij inpandige ruimtes gericht op het stallen van fietsen. 7 Hiervoor geldt de restrictie dat dit alleen geldt voor fietsen die langer geparkeerd staan dan het interval; oftewel bij een halfuurinterval wordt slechts een deel van de fietsen met een parkeerduur korter dan een half uur geteld. Met andere woorden: fietsen die korter dan een half uur parkeren kunnen precies tussen twee telmomenten aanwezig geweest zijn zonder dat ze geregistreerd worden. Dit corrigeren wij met een rekenmethodiek op basis van gemiddelde parkeerduur. 25

26 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT meetmoment is een analyse mogelijk op sectieniveau. De gegevens worden aangeleverd in een database waarmee ook zelf eigen analyses gemaakt kunnen worden. Figuur 2.1 Parkeerbezetting en -duur Kinkerstraat te Amsterdam (interval: 2 uur) Ook is er nauwkeurig inzicht in de dynamiek: elk interval is bijgehouden hoeveel is vertrokken en hoeveel er is bijgekomen. In onderstaande afbeelding is bijvoorbeeld te zien dat om uur bijna fietsen zijn geteld en er tot 9:00 uur ongeveer 250 fietsen zijn vertrokken en er 150 zijn bijgekomen, resulterend in een bezetting van 970 fietsen om 9:00 uur. Omdat het interval 2 uur bedroeg is dit ook in blokken van 2 uur inzichtelijk. Combinatie met figuur 2.1 laat ook zien welke categorie fietsers er zijn bijgekomen. Figuur 2.2 Dynamiek per interval (interval 2 uur) 26

27 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN BIJLAGE II: KAARTMATERIAAL 27

28 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGE III: PARKEERDUUR GRAFIEKEN 28

29 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN Figuur III.1: Verloop van bezetting naar parkeerduur, donderdag 26 maart

30 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Figuur III.2: Verloop van bezetting naar parkeerduur, donderdag 21 mei

31 13:00 9:00 21: :00 9:00 21: :00 9:00 21: :00 9:00 21: :00 9:00 21: :00 9:00 21: :00 9:00 21: :00 9:00 21: FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN Figuur III.3: Fietsen binnen en buiten voorziening op sectieniveau, Tolsteegbarrière Tolsteegbarriere binnen voorziening - buiten voorziening - binnen voorziening - capaciteit 31

32 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Figuur III.4: Fietsen binnen en buiten voorziening op sectieniveau, Twijnstraat Twijnstraat binnen voorziening - buiten voorziening - binnen voorziening - capaciteit 32

33 11:30 16:00 20:30 9:00 13:30 18:00 22:30 15:30 20:00 8:30 13:00 17:30 22:00 10:30 19:30 8:00 12: :30 10:00 14:30 7:30 12:00 16:30 21:00 9:30 14:00 18:30 11:30 16:00 20:30 9:00 13:30 18:00 22:30 15:30 20:00 8:30 13:00 17:30 22:00 10:30 19:30 8:00 12: :30 10:00 14: FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN Figuur III.5: Fietsen binnen en buiten voorziening op sectieniveau, Nicolaas Nicolaas binnen voorziening - buiten voorziening - binnen voorziening - capaciteit 33

34 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Figuur III.7: Fietsen binnen en buiten voorziening op sectieniveau, Doelen Doelen binnen voorziening - buiten voorziening - binnen voorziening - capaciteit 34

35 8:00 9:00 10:00 12:00 13:00 14:00 16: :00 20:00 21:00 22:00 8:00 9:00 10:00 12:00 13:00 14:00 16: :00 20:00 21:00 22:00 8:00 9:00 10:00 12:00 13:00 14:00 16: :00 20:00 21:00 22:00 8:00 9:00 10:00 12:00 13:00 14:00 16: :00 20:00 21:00 22: FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN BIJLAGE IV: NADERE ANALYSE TWIJNSTRAAT Figuur IV.1: Parkeerduur Nicolaasstraat (sectie 9 en 10) Som van > 10 uur Som van 4-10 uur Som van 1-4 uur Som van < 1 uur 35

36 10:00 13:00 16:00 22:00 9:00 12:00 18:00 21:00 8:00 14: :00 10:00 13:00 16:00 22:00 9:00 12:00 18:00 21:00 8:00 14: :00 10:00 13:00 16:00 22:00 9:00 12:00 18:00 21:00 8:00 14: :00 10:00 13:00 16:00 22:00 9:00 12:00 18:00 21:00 8:00 14: :00 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT Figuur IV.2: Twijnstraat Noord (secties 3 tot en met 8, sectie 5 is Albert Heijn) Som van > 10 uur Som van 4-10 uur Som van 1-4 uur Som van < 1 uur 36

37 FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT BIJLAGEN Figuur IV.3: Twijnstraat Zuid (secties 11 tot en met 19, exclusief Nauwe Watersteeg) Som van > 10 uur Som van 4-10 uur Som van 1-4 uur Som van < 1 uur 37

38 BIJLAGEN FIETSONDERZOEK TWIJNSTRAAT 38