Besturen van een Pensioenfonds

Transcriptie

1 Deskundigheidsbevordering voor ervaren pensioenfondsbestuurders Het besturen van een pensioenfonds is er de laatste jaren niet eenvoudiger op geworden. De vraagstukken waar u mee te maken krijgt zijn aanzienlijk complexer geworden en de bijbehorende risico s beduidend groter. Om goed te kunnen functioneren is deskundigheid een eerste vereiste. De principes voor goed pensioenfondsbestuur zijn verankerd in de Pensioenwet. Als u de Leergang heeft gevolgd, heeft u in principe voldoende bagage in huis op deskundigheidsniveau 2 om de bestuurstaken op een verantwoorde wijze uit te voeren. In deze roerige tijden heeft menig ervaren bestuurder behoefte aan méér specialistische kennis en praktijkervaring. U laat zich weliswaar informeren door specialisten en professionals, maar uiteindelijk bent u als bestuurder verantwoordelijk. De Masterclass Besturen van een Pensioenfonds biedt ervaren bestuurders in een aantal werkcolleges, specialistische kennis en praktijkervaring rond een aantal specifieke thema s. Uitgangspunt bij elk thema is het beheersen van risico s. De voordelen van de Masterclass Beleidsmatig, specialistisch en toegespitst op de praktijk U wordt een betere gesprekspartner voor professionals en specialisten Kennis op het hoogste niveau voor ervaren bestuurders Breed gedragen door de pensioenkoepels U ontvangt een certificaat van deelname De Masterclass bestaat uit een aantal werkcolleges rond een specifiek thema. Werkcollege Pensioencommunicatiebeleid 1 dag; cursusprijs 1.215,00 Werkcollege Balans- en Vermogensbeheer 5 dagdelen verdeeld over 2 dagen Cursusprijs 2.995,00 (inclusief overnachting en diner) Werkcollege Risicomanagement 5 dagdelen verdeeld over 2 dagen Cursusprijs 2.995,00 (inclusief overnachting en diner) Werkcollege Pensioenbeleid 1 dag; Cursusprijs 1.165,00 Werkcollege Derivaten 1 dag; Cursusprijs 1.2,00 Data De werkcolleges starten 2 keer per jaar De cursusprijs is inclusief uitgebreid en praktisch lesmateriaal, lunch en koffie/thee. De cursusprijs is vrijgesteld van BTW.

2 Voor wie? Specialisatie voor ervaren (minimaal 2 jaar) bestuurders, beleidsbepalers, leden van een intern toezichtorgaan of verantwoordingsorgaan. Om deel te kunnen nemen aan de werkcolleges dient u voorkennis te hebben op niveau 2 van de deskundigheidseisen bestuurders van pensioenfondsen. Werkcollege Pensioencommunicatiebeleid Specialisatie voor ervaren bestuurders die verantwoordelijk zijn voor het communicatiebeleid en/of lid van de communicatie commissie zijn. Daarnaast is het werkcollege interessant voor leden van een intern toezichtorgaan die het communicatiebeleid willen kunnen staven of leden van een verantwoordingsorgaan met als aandachtsgebied communicatie. Werkcollege Balans- en Vermogensbeheer Specialisatie voor ervaren bestuurders met ervaring en kennis van vermogensbeheer. Daarnaast is het werkcollege interessant voor bestuurders die risicomanagement en beleggingsbeleid als aandachtsgebied hebben of een ALM-studie voorbereiden. Werkcollege Risicomanagement Specialisatie voor ervaren bestuurders met het risicomanagement van operationele risico s zoals: uitbesteding, compliance, integriteit en IT-risico s als aandachtsgebied. Daarnaast is het werkcollege interessant voor leden van een intern toezichtorgaan en beleidsbepalers die hun kennis willen actualiseren, verdiepen en verbreden. Werkcollege Pensioenbeleid Specialisatie voor ervaren bestuurders met als aandachtsgebied pensioenbeleid. Daarnaast is het werkcollege interessant voor visiteurs en beleidsbepalers. Werkcollege Derivaten Het Werkcollege Derivaten biedt ervaren bestuurders of directie leden van een pensioenfonds specialistische kennis en praktijkervaring met betrekking tot derivaten. Waarmee zij zich ontwikkelen tot gesprekspartner voor professionals en specialisten. De Masterclass Derivaten bestaat uit een volle dag met werkcollege s, discussie, simulaties rond het thema derivaten en zoveel mogelijk toegespitst op uw eigen specifieke situatie. Dit werkcollege wordt mede mogelijk gemaakt door Montae.

3 Inhoud van de Werkcolleges Uitgangspunt bij elk thema van de werkcolleges van de Masterclas is het beheersen van risico s. In de werkcolleges wordt gewerkt aan oordeelsvorming en uitgebreid stilgestaan bij de praktijk. Zo leert u tijdens het Werkcollege Pensioencommunicatiebeleid hoe u het communicatiebeleid kunt beoordelen en vormgeven zodat het voldoet aan zowel de ambities en de doelstellingen van het pensioenfonds als aan de behoeften van de deelnemers, pensioengerechtigden en slapers. Tijdens het Werkcollege Balans- en Vermogensbeheer leert u onder andere de samenhang tussen diverse ontwikkelingen op de eigen balans en ontwikkelingen in de rapportages van vermogensbeheerders te doorgronden zodat u de juiste vragen kunt stellen. Het Werkcollege Risicomanagement geeft u meer inzicht in hoe u de risico s binnen uw pensioenfonds kunt onderkennen en hoe u kunt werken aan het terugdringen van deze risico s. Het Werkcollege Pensioenbeleid leert u hoe u uw pensioenbeleid optimaal kunt inrichten, hoe u uw ambities en uw risicohouding kunt bepalen en deze met elkaar in relatie kunt brengen in de door u te maken beleidskeuzes. Door deelname aan het Werkcollege Derivaten krijgt u inzicht waarom derivaten gebruikt kunnen/ moeten worden om de ambitie van uw fonds te realiseren. Inzicht in de werking en toepassing van de meest gebruikte derivaten. Inzicht wat het effect is van derivaten op de balans en dekkingsgraad. Het zelfvertrouwen vergroten en door simulaties een gevoel krijgen bij het effect van combinaties van derivaten op het fonds onder verschillende omstandigheden en vanuit verschillende start dekkingsgraden. De Praktijk staat centraal U volgt het werkcollege dat past bij uw ervaring en specialisatie binnen uw bestuur. Centraal in elk werkcollege staat dat er van iedere deelnemer een actieve bijdrage wordt verwacht. Elke groep bestaat uit maximaal 15 deelnemers. Na het volgen van een van de werkcolleges bent u beter in staat om vanuit uw rol als bestuurder het beleid rond de specifieke thema s te ontwikkelen, te beoordelen en uit te voeren. U wordt een betere gesprekspartner voor professionals en specialisten. U bent daardoor (nog) beter uitgerust om uw belangrijke taak als bestuurder van een pensioenfonds uit te voeren. Inschrijven Elk werkcollege vindt twee keer per jaar plaats. De startdata vindt u op U kunt zich via de site inschrijven of via het bijgevoegde inschrijfformulier. Meer weten? Wilt u meer weten over de werkcolleges van de Masterclass? Neemt u dan contact op met Hannie Davelaar of Cees Hilkman op tel of stuur een naar info@spo.nl. Wij helpen u graag verder!

4 Werkcollege Pensioencommunicatiebeleid 1 De praktijk van de deelnemer Hoeveel kennis heeft uw deelnemer van zijn pensioen? Welke knelpunten ervaart de deelnemer bij het begrijpen en interpreteren van de pensioengegevens? 2 Verantwoordelijkheden van de verschillende partijen Welke verantwoordelijkheden heeft het bestuur, het intern toezicht, de uitvoerder en andere stakeholders bij de communicatie met de deelnemers over zijn pensioen? Welke risico s lopen zij indien de verantwoordelijkheden niet goed of onvoldoende worden gedragen? 3 Vormen van communicatie Met welke vormen van communicatie heeft u te maken? Hoe richt u uw communicatiebeleid in ten aanzien van de corporatie communicatie, de communicatie met werkgever(s), de interne communicatie en die met, deelnemers, pensioengerechtigden en slapers? 4 Van communicatie beleid naar communicatie plan Hoe formuleert u uw communicatiebeleid. Wat komt daarbij kijken? Hoe zet u dit om naar een effectief communicatieplan? 5 Beoordelingsaspecten Hoe beoordeelt u het communicatiebeleid, het communicatieplan, de uitvoering, de keuze van de ingezette middelen, het gebruikte budget en de rapportages? 6 Casuïstiek

5 Werkcollege Balans- en Vermogensbeheer 1 Risicomanagement Hoe inventariseert u de risico s die u loopt bij uw (uitbesteding van) vermogensbeheer? Hoe maakt u die inzichtelijk vanuit het FIRM perspectief? Heeft u de functiescheiding goed georganiseerd en wat is daarvoor nodig? Hoe bepaalt u dat u in control bent en kunt u verantwoording afleggen over het door u gevoerde beleid? Welke keuzes maakt u bij de communicatie aan stakeholders? 2 Aspecten bij derivaten en marktwaardering Wat zijn de mogelijkheden bij het afdekken van het renterisico? Wat zijn swaps? Wat is het gevolg van oplopende korte rente en het gevolg van een inverse rentestructuur? Hoe dekt u het niet-parallel verloop van rentecurve af? Hoe gebuikt u additioneel risico, swaptions en wat is daarvan de volatiliteit en de marktwerking? Wat zijn de verschillen versus nominaal en reëel? Is inflatiedekking gewenst en welke keuzes maakt u daarin? Hoe organiseert u de collateral? 3 Casuïstiek ALM studie Introductiecase; In de praktijk bepalen van de beleggingsmix 4 Aspecten beleggingsproducten en marktwaardering Wat is het rendement, wat zijn de risico s en de duurzaamheid van respectievelijk aandelen, vastrentende waarden en vastgoed? Wat is het rendement, wat zijn de risico s en de duurzaamheid van alternatieve beleggingen w.o. private equity, commodities, infrastructuur, micro kredieten en gestructureerde producten? Hoe waardeert u deze beleggingsproducten en met welke frequentie? Wat is daarvan de betrouwbaarheid? 5 Casuïstiek ALM studie Verdiepingscase; Het formuleren van de verwachte gevolgen van wel/niet renteafdekking, van wijziging in de asset mix van de weging van aandelen en wel/niet inflatiehedge. Het doorrekenen van realistische slechte scenario s. 6 Aansturing vermogensbeheer in de praktijk Hoe formuleert u uw beheermandaat? Hoe gaat u om met aspecten als integriteit van de vermogensbeheerder, de juiste benchmarks, de informatie ratio, Tactical Asset Allocatie, duurzaam beleggen, passie versus actief beheer en tracking error. 7 Case beleggingsrapportage vermogensbeheer Doorgronden wat er wel en niét gerapporteerd wordt. Welke vragen moet u hierover aan de vermogensbeheerder stellen? : rendement ontwikkelingen en performancemeting, relatie met het beleggings plan, analyse verloop dekkingsgraad bij wijziging van matching, beleggingen en verplichtingen, beleidsvoorstellen, voorstellen voor nieuwe beleggingsproducten. 8 Capita selecta en evaluatie

6 Werkcollege Risicomanagement 1 Risicomanagement inleiding Wat zijn de uitgangspunten van FIRM en hoe wordt het in de praktijk toegepast? Wat is het belang en de samenhang van de risicogebieden: operationeel-, uitbesteding-, integriteit-, juridisch- en IT-risico. 2 Organisatie vraagstukken Welke risico s brengen de verschillende modellen van organisatie-inrichtingen met zich mee? Wat zijn de risico-indicatoren en wat zijn de bestuurlijke risico s van de verschillende organisatiemodellen? Hoe maakt u een goede analyse van de risico s binnen uw pensioenfonds? 3 Introductie case Opstellen van een risicoanalyse en bepalen welke risicohouding u heeft of wilt aannemen. 4 IT-risico Wat is het belang van IT in het algemeen en specifiek voor pensioenfondsen? Welke strategie, beveiliging, beheersbaarheid en continuïteitsrisico s loopt u in relatie met IT-processen? Hoe ontwikkelt u een IT risicomanagement en een beheersmodel. Case; Pensioenfonds en IT. 5 Juridische aspecten en Compliance Voldoen we aan wet- en regelgeving? Wat is de taak en de rol van de compliance functie? Wat zijn de criteria voor een goed werkende compliance functie? 6 Integere bedrijfsvoering Wat betekent dit voor de bedrijfsvoering? Hoe ontwikkelt u integriteitsbeleid en hoe maakt u een plan om dit beleid te implementeren? 7 Case Integere bedrijfsvoering 8 Uitbesteding van taken aan externe en interne uitvoerders Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden als bestuur? Hoe organiseert u functiescheiding? Wat is de functie van de SLA? Hoe stuurt u aan en hoe bent u in control? Hoe wordt verantwoording afgelegd door de uitvoerder en ook door het bestuur? Wat zijn de taken van (advies)commissies? 9 Case Uitbesteding van taken aan externe en interne uitvoerders

7 Werkcollege Pensioenbeleid 1 Pensioenbeleid inleiding Wat zijn de uitgangspunten van uw pensioenfonds en van de verschillende stakeholders? Nominale of reële pensioentoezegging? 2 Pensioensystemen Wat is de toekomstbestendigheid van de huidige pensioenregelingen? Is Defined Ambition de invulling voor het nieuwe pensioen? 3 Het Pensioenakkoord Welke ontwikkelingen liggen hieraan ten grondslag? Hoe sluit de pensioenleeftijd aan bij de levensverwachtingen? Hoe kunnen financiële schokken opgevangen worden? Wat moet er aan het pensioencontract gebeuren en wanneer? Wat is het wettelijke kader? Op welke wijze geeft u inhoud aan de ambitie van uw pensioenfonds en wat is daarbij uw risicohouding? Hoe past dit in uw ALM? Wat zeggen de verschillende commissies en de minister over deze onderwerpen? 4 Casuïstiek In twee workshops kunt u zelf onderzoeken wat de meest optimale relatie is tussen de ambitie en de risicohouding en krijgt u inzicht in de consequenties. U bepaalt vervolgens wat het optimale beleid is en wat daarvan de consequenties zijn.

8 Werkcollege Derivaten Het programma is interactief en begint met het opfrissen van de theorie. Met behulp van spreadsheets worden de effecten van het gebruik van derivaten op een heldere manier duidelijk gemaakt. In de ochtend starten we met de theorie en in de middag behandelen wij een tweetal case studies waarbij u zelf met behulp van spreadsheet simulaties kunt maken, toegespitst op actuele situaties. Tijdens het programma komt onder andere aan bod: Waarom zou ik als pensioenfonds derivaten nodig hebben? Wat doen derivaten voor mijn pensioenfonds? Welke derivaten worden het meest gebruikt door pensioenfondsen? Wat zijn het? Wat is het effect van het gebruik van derivaten op de balans en de dekkingsgraad van een pensioenfonds? Praktische consequenties van het gebruik van derivaten Simulatie opdracht 1: Wat is de relatie tussen het gebruik van derivaten en het beschikbare risicobudget van een pensioenfonds? Simulatie opdracht 2: Wat is de relatie tussen nominaal versus reëel aan de hand van verschillende economische scenario s Terugkoppeling en afsluiting

9 Inschrijfformulier Masterclass Ik schrijf mij in voor de volgende werkcolleges van de Masterclass : Werkcollege Pensioencommunicatiebeleid 1 dag; cursusprijs 1.215,00. Inclusief lesmateriaal, lunch en koffie/thee en vrijgesteld van BTW. Datum: wordt gepland in het voorjaar 2013 Werkcollege Balans- en Vermogensbeheer 5 dagdelen verdeeld over 2 dagen; cursusprijs 2.995,00. Inclusief lesmateriaal, overnachting, diner, lunch en koffie/thee en vrijgesteld van BTW. Data: 28 en 29 mei 2013, Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Werkcollege Risicomanagement 5 dagdelen verdeeld over 2 dagen; cursusprijs 2.995,00. Inclusief lesmateriaal, overnachting, diner, lunch en koffie/thee en vrijgesteld van BTW. Data: 9 en 10 april 2013, Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Werkcollege Pensioenbeleid 1 dag; cursusprijs 1.165,00. Inclusief lesmateriaal, lunch en koffie/thee en vrijgesteld van BTW. Datum: 4 april 2013, Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Werkcollege Derivaten 1 dag; cursusprijs 1.2,00. Inclusief lesmateriaal, lunch en koffie/thee en vrijgesteld van BTW. Datum: 23 mei 2013, Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Persoonlijke gegevens De heer / mevrouw Eerste officiële roepnaam Meisjesnaam (indien getrouwd) Privé-adres Postcode en plaats Geboortedatum + geboorteplaats Telefoonnummer Functie Vooropleiding adres Zakelijke gegevens (verplichte velden indien de factuur naar uw werkgever wordt verzonden) Werkgever Contactpersoon Zakelijk adres Postcode en plaats Telefoonnummer Kostenplaats/inkoopnummer Factuur naar: privé-adres werkgeversadres Datum Opmerkingen Ik ontvang graag de SPO-Nieuwsbrief SPO-Bestuurdersnieuwsbrief Ik blijf graag op de hoogte van het opleidingsaanbod U ontvangt dan per informatie over de voor u interessante (vervolg)opleidingen. Handtekening Voor annulering van uw inschrijving worden kosten in rekening gebracht. De hoogte van deze kosten kunt u terugvinden in de algemene voorwaarden op onze website. Indien u dat wenst kunnen wij u de algemene voorwaarden ook toesturen. Door ondertekening verklaart u akkoord te gaan met de algemene voorwaarden tenzij anders door u aangegeven. Dit inschrijfformulier kunt u faxen naar of sturen naar SPO,,. U kunt zich ook inschrijven via