Eindrapport Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma
|
|
- Casper van Beek
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Eindrapport Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma Uitgevoerd door de werkgroep Palingkweek van de Hogeschool Zeeland. 15 December 2005 Damian Baselmans Kris Jochems Sebastiaan Moedt Erik Verhofstad Sander Visch Begeleidend docent: Jouke Heringa
2 Voorwoord Nu dit rapport af is, willen wij, de werkgroep Palingkweek, graag iedereen bedanken voor het delen van de kennis die nodig was om dit rapport samen te stellen. Hierbij willen wij vooral bedanken; Dhr. Fortuin, Dhr. Rijstenbil en Dhr. Colsen, voor hun adviezen en tips. Vlissingen, 15 december Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 2
3 Samenvatting De aanleiding tot dit onderzoek was de vraag van Palingkwekerij Ingma, of het met behulp van een helofytenfilter mogelijk zou zijn de verontreinigingswaarde van het effluent omlaag te brengen, teneinde de zuiveringsheffing die aan het waterschap betaald moeten worden te drukken. De zuiveringsheffing wordt berekend door de inname van drinkwater (in m 3 ) te vermenigvuldigen met de afvalwatercoëfficiënt. De afvalwatercoëfficiënt wordt bepaald door het CZV (chemisch zuurstof verbruik) en de concentratie N-kj (Kjeldahl stikstof) van het afvalwater. Om tot een oplossing te komen is er eerst een quickscan gedaan naar de mogelijkheden op het gebied van nazuivering. De criteria die hiervoor gebruikt zijn: chloridengehalte, CZV-gehalte, debiet en kosten. Hieruit blijkt dat het eerste idee om met helofyten te filteren niet mogelijk is door een te hoge chloridegehalte van het te zuiveren afvalwater. Van de verschillende soorten helofyten die bruikbaar zijn voor nazuivering heeft riet de hoogste zouttolerantie en deze blijkt niet toereikend. De mogelijkheid die het beste naar voren komt is het uitbreiden en optimaliseren van de bestaande nazuivering. In de bestaande situatie wordt voornamelijk organisch materiaal uit het water gezuiverd door het te laten bezinken in 3 aan elkaar gekoppelde bassins. Er is geen beluchting, dus de afbraak door bacteriën is niet geoptimaliseerd, de mogelijkheid om te beluchten is al wel aanwezig. Om de bestaande nazuivering te verbeteren zal deze belucht moeten gaan worden om aërobe bacteriën hun werk te laten doen. Ook zal een extra bassin moeten worden gebouwd om een verblijftijd van circa een dag te verkrijgen, gebleken is in de praktijk dat een verblijftijd van 1 dag optimaal is. Natuurlijke afbraak processen hebben namelijk tijd nodig. Dit extra bassin welke achter de 3 bestaande bassins dient te komen, zal tevens dienen als nabezink tank waarin de bacteriën bezinken en als slib via een terugkoppeling weer naar het eerste bassin worden teruggevoerd. Hoeveel debiet deze terugkoppeling dient te hebben om een ideaal rendement te behalen moet de praktijk uitwijzen. Als richtlijn geldt een terugvoer van 25% van het inkomende debiet, oftewel 37.5 m 3 /dag. In het beginbassin word het slib weer afgebroken met het influent. Als gevolg van de afbraak door de bacteriën, van organisch gebonden stikstof naar anorganisch stikstof (NH 4 +, NO 2 - en NO 3 - ), zal het CZV omlaag gaan en door omzetting zal het N-kj ook omlaag gaan. Daarbij zal de bacteriekolonie ook groeien. Deze aanwas zal moeten worden afgevoerd, maar wat er precies mee gedaan kan worden zal afhangen van de samenstelling van het slib. Hierbij moet namelijk rekening worden gehouden met bijvoorbeeld de accumulatie van zware metalen. De berekening laat zien dat met de gekozen aanpassingen een CZV van 100 mg/l voor het effluent haalbaar is, en een kostenbesparing oplevert van 36% ten opzichte van Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 3
4 Inhoudsopgave Voorwoord... 2 Samenvatting... 3 Inhoudsopgave... 4 Inleiding Probleemschets Quickscan van oplossingen Conclusie quickscan Stikstof cyclus Huidige situatie Verbeterde situatie Optimalisering Besparingen Slib Discussie Conclusie Aanbevelingen Literatuurlijst Bijlagen Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 4
5 Inleiding De aanleiding tot dit onderzoek was de vraag van Palingkwekerij Ingma, of het met behulp van een helofytenfilter mogelijk zou zijn de verontreinigingswaarde van het effluent omlaag te brengen, teneinde de verontreinigingskosten die aan het waterschap betaald moeten worden te drukken. Het onderzoek had als doelstellingen: o Een advies uit brengen over te nemen maatregelen. o De mogelijkheden van nazuivering met een helofytenfilter onderzoeken. o Een vergelijking tussen verschillende zuiveringsmethoden uit te voeren. o De mogelijke besparingen berekenen. o Een zuivering dimensioneren. o Kan het nagezuiverde afvalwater geloosd worden op het oppervlaktewater (nabij gelegen sloot). Leeswijzer In dit rapport komen achtereenvolgens de volgende zaken aan de orde. In de probleemschets wordt een de huidige situatie beschreven. Ook wordt de berekening van de zuiveringsheffing uitgelegd. In het stuk over de werking van de zuivering wordt uitgelegd hoe de nieuwe zuivering zal verschillen van de huidige. In de berekening van de kosten besparing, wordt, met behulp van de formule voor de zuiveringsheffing, berekend hoeveel er per jaar bespaard kan worden door een daling van het Chemisch Zuurstof Verbruik (In het verslag wordt hieraan gerefereerd als CZV) en N- Kjeldahl (In het verslag wordt hieraan gerefereerd als N-kj) naar een lagere klasse. De dimensionering geeft weer hoe de huidige zuivering aangepast en uitgebreid zou moeten worden, om een verblijftijd van 1 dag te krijgen. In het hoofdstuk Slib wordt uitleg gegeven over de vorming van gevormd slib, en hoe de afhandeling hiervan plaats kan vinden. In het hoofdstuk andere onderzochte oplossingen, wordt een aantal mogelijke nazuiverings opties bekeken, en vergeleken. Dit onderdeel is afkomstig uit de quick-scan. In de discussie worden de zaken besproken waar nog niet genoeg duidelijkheid over bestaat, en wat nog verder onderzocht moet worden. De conclusie zal antwoord geven op de vraag of nazuivering mogelijk is, en hoe dat dan plaats zou moeten vinden. In de aanbevelingen, staan de aanbevelingen van de werkgroep genoteerd. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 5
6 1. Probleemschets Palingkwekerij Ingma op Tholen kampt met hoge kosten voor het water dat het bedrijf gebruikt bij de kweek van zo n honderd ton paling per jaar. De water kosten bestaan uit 2 componenten: 1. kosten die samenhangen met de inname van zoet water: worden betaald aan Nutsbedrijf de Delta (ongeveer m 3 per jaar) en 2. kosten die samenhangen met de productie van afvalwater, te betalen aan het waterschap Zeeuwse Eilanden. Deze zogenaamde zuiveringsheffing wordt berekend door de inname van drinkwater (in m 3 ) te vermenigvuldigen met de afvalwatercoëfficiënt. De afvalwatercoëfficiënt wordt bepaald door het CZV (chemisch zuurstof verbruik) en de concentratie N-kjeldahl (N-kj, dit bestaat uit organisch gebonden stikstof en ammonium) van het afvalwater. De formule die hiervoor wordt gehanteerd luidt als volgt: i.e. = (Q/136)x(COD+4,57Nkj) Hierbij is het debiet (Q) in m3 per dag en de CZV en N-kj in mg/l. Met een debiet van m 3 per jaar, een CZV van gemiddeld 304,6 mg/l, met uitschieters tot 520 mg/l en een N-kj van gemiddeld 28,2 mg/l levert dit een bedrag op van euro (2004). Ingma wil weten of het mogelijk is om de vervuilingcoëfficiënt omlaag te brengen door een nieuwe nazuivering aan te leggen of het huidige nazuiveringssysteem te verbeteren. In bijlage 3 is een globale tekening van de huidige zuivering opgenomen. Hieruit volgt de probleemstelling: Kan een zuivering, met behulp van een helofytenfilter, gedimensioneerd worden zodat de kosten van de zuiveringsheffing omlaag gebracht worden en de hoeveelheid slib gereduceerd kan wordt. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 6
7 Hieronder is de huidige nazuivering te zien. Figuur 1: Huidige nazuivering Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 7
8 2. Quickscan van oplossingen In dit hoofdstuk worden 6 oplossingen voor een betere nazuivering nader verkend. Naast het oorspronkelijke idee om helofyten in te zetten worden nog 5 andere geanalyseerd op de volgende punten: werking en voor- en nadelen. Ook wordt een conclusie getrokken over de mogelijkheid van uitvoering van de oplossing. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 8
9 Helofytenfilter: Werking: Een helofytenfilter is een filtersysteem waarin het te zuiveren water over of door een bed van oeverplanten word geleid. De voornaamste oeverplanten die hiervoor in aanmerking komen zijn: riet, mattenbies en lisdodde. Een helofytenfilter verwijdert nutriënten op verschillende manieren.de helofyten nemen koolstofverbindingen, stikstofverbindingen en fosforverbindingen op uit het water en wenden dit aan om biomassa te produceren. De bodemdeeltjes adsorberen nutriënten. En stikstofbindingen worden omgezet tot opneembare producten voor de helofyten, door micro-organismen die in symbiose leven met de helofyten(rond de wortels). Aan de delen van de helofyten die in direct contact met het water staan hechten zich micro-organismen die afzonderlijk van de helofyten het water van de zelfde stoffen zuiveren, de zogenaamde biofilm. Helofytenfilters zijn er in drie uitvoeringen: vloeiveld, horizontaalveld en infiltratieveld Bij het vloeiveld stroomt het afvalwater simpelweg over het helofytenfilter. Het horizontale veld heeft als uitbreiding hierop dat er een horizontale grondwaterstroming plaatsvindt binnen het filter. Bij een infiltratieveld zal al het water door de bodem gevoerd worden in verticale richting, onder het helofyten filter loopt dan een drainagebuis die het water afvoert. Voordelen: Helofyten zijn een biologische zuiveringsmethode. De kosten blijven veelal beperkt tot de aanleg van het filter. Zeer hoog rendement is haalbaar. Nadelen: De zouttolerantie van helofyten voldoet niet aan de piekwaarden van 10 g Cl - /l gehaald worden, riet heeft de hoogste tolerantie namelijk: 8 g Cl - /l. De soorten die we hierbij onderzocht hebben zijn: o Riet, maximaal 8 g Cl - /l o Mattenbies, maximaal 1 g Cl - /l o Ruwe bies, maximaal 5-7 g Cl - /l o Heen Variant maritimus, maximaal 0,5-3 g Cl - /l Variant paludosus, maximaal 7-9 g Cl - /l o Grote lisdodde, maximaal 5-7 g Cl - /l o Kleine lisdodde, maximaal 5-7 g Cl - /l Gevoelig voor medicatie, vooral de bacteriën en biofilm zijn niet bestand tegen antibiotica en veel andere medicijnen. Neemt veel ruimte in (in dit geval geen probleem). In de winter is de werking minder. Kan lang duren voor het systeem optimaal functioneert (3-5 jaar). Conclusie Door het te hoge zoutgehalte van het effluent is toepassing van een helofytenfilter niet haalbaar. Bron: G.N.J. ter Heerdt (1995) Planten in de Peiling, Literatuuronderzoek naar de invloed van het zoutgehalte in de bodem op de ontwikkeling van helofyten. Notanr Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 9
10 Biofilm: Werking Het principe van Biofilmfiltratie is gebaseerd op het feit dat algen groeien, door opname van nutriënten uit afvalwater. Biofilmfiltratie vindt plaats door algen een geoptimaliseerde hechtingsplaats aan te bieden, waarover het afvalwater stroomt. Deze algen vormen een laag op de aanhechtingsplaatsen en voeden zich met de nutriënten uit het afvalwater. Na ongeveer een maand stagneert de groei van de algenkolonie, de populatie bevindt zich dan in een steady state fase. Dit houdt in dat de groei van de algen gelijk is aan de sterfte. De opname van nutriënten is dan gelijk aan de afgifte, en het Biofilm verliest dan zijn werking. Om dit te voorkomen dienen de hechtingsplaatsen maandelijks (dit is meestal de periode waarna de Biofilm haar optimale werking verliest) schoongemaakt te worden. Voordelen: Werkzaam bij een saliniteit van g/l Waarschijnlijk bestand tegen hogere concentraties zware metalen Zolang de kolonie zich nog in de groeifase bevindt zal de hoeveelheid opgenomen voedingsstoffen zeer groot zijn, wat positieve gevolgen heeft voor de CZV. Nadelen: Er is nog niet zo veel bekend over de precieze werking van een Biofilm filter, het Biofilm principe is nog in een ontwikkelingsfase. De temperatuur heeft waarschijnlijk een grote invloed op de efficiëntie van het filter. In een vorstperiode zullen er waarschijnlijk problemen optreden met bevriezing in het filter. Toevoeging van antibiotica in het water ten behoeve van de paling zal mogelijk de werking van het Biofilm beperken. Conclusie: Deze vorm van zuivering is nog in ontwikkeling. Er zijn nog geen rendementswaarden bekend, en kosten voor de aanleg zijn er ook nog niet. Het is daarom te risicovol om een zuivering als deze toe te passen in dit stadium. Bron: Jan Rijstenbil NIOO-CEME (PHOBIA) Postbus AC Yerseke Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 10
11 Biorotor: Werking De biologische zuiveringséénheid van de biorotor bestaat uit gegolfde schijven welke gemonteerd zijn op een roterende as. Een variant van deze uitvoering bestaat uit een as met een trommel waarin zich een vulmateriaal bevindt met talrijke poriën. Zowel de golven in de schijven als de poriën in het vulmateriaal van de trommel zorgen voor een hoge beschikbare aanhechtingsoppervlakte voor de waterzuiverende bacteriën. De schijven of de trommel zijn gedeeltelijk ondergedompeld in het afvalwater. Het geheel wordt continu draaiende gehouden door een elektromotor. Door de draaiende beweging neemt de biorotor een deel van het afvalwater mee naar boven. Eens in de lucht krijgt het water en de aanwezige bacteriën op de rotor de noodzakelijke zuurstof voor de zuivering. Voordelen: Een biorotor is geurloos, doordat alles zich in een afgesloten tank afspeelt. CZV en N-kj wordt effectief teruggedrongen. Biorotor werkt bij een saliniteit van g/l. Nadelen: Onderhoud is intensief, de rotor bevat draaiende delen die in goede conditie moeten blijven. Het energieverbruik is tamelijk hoog. De oorzaak hiervan is dat de biorotor elektromotoren bevat die continu moeten draaien. Zuivering zal niet optimaal kunnen werken omdat de CZV en N-kj te hoog liggen voor de optimale zuiveringswerking. Kosten van de zuiveringsinstallatie zijn hoog. Conclusie: Deze vorm van zuivering levert over het algemeen een goed resultaat, echter is deze zuivering gedimensioneerd op lagere CZV en Nkj waarden dan de palingkweek in het effluent heeft. De zuivering zal daarom waarschijnlijk niet optimaal werken. Ook zijn de kosten van een biorotor hoog. De aanschafprijs ligt waarschijnlijk boven de euro (Bron: en er zijn ook hoge energiekosten vanwege de elektromotoren. Om deze redenen is deze zuiveringsmethode nier uitgewerkt. Bron: Adviesburo voor Milieutechniek Colsen b.v. tel.: +31 (0) fax: +31 (0) Mob: +31 (0) Kreekzoom GX HULST (Nederland) J.Brekelmans@Colsen.nl Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 11
12 Inverse osmose: Werking Een omgekeerde osmose systeem werkt met behulp van het osmoseprincipe. Een vloeistof zal van een vat met een hoge concentratie naar een vat met een lage concentratie aan stoffen stromen totdat de concentraties in beide vaten gelijk zijn. Als tussen deze vaten een semipermeabel membraan wordt geplaatst, zal alleen de vloeistof overstromen. Omgekeerde osmose filtratie werkt andersom. Met behulp van een pomp wordt water met een hoge concentratie aan stoffen door het membraan gepompt naar de schone kant. Omdat het membraan zo is ontworpen dat het alleen water doorlaat, blijven alle verontreinigingen achter. Voordelen De zuivering is zo efficiënt dat bijna alle microverontreinigingen er uitgehaald worden. Het systeem neemt weinig ruimte in beslag. Het levert zoet water op dat hergebruikt kan worden in de kwekerij. Nadelen Omdat omgekeerde osmose een proces van fysische zuivering, blijven alle verontreinigingen achter. Deze dienen afgevoerd te worden. Gezien de concentraties aan zware metalen zou dat een probleem kunnen opleveren. De druk die er op het water gezet moet worden om door het membraan geperst te worden, is erg groot. Er dient hiervoor dag en nacht een pomp te draaien, wat hoge energiekosten met zich meebrengt. De membranen moeten regelmatig schoongespoeld worden. Dure techniek. Conclusie Hoewel omgekeerde osmose een zeer goede zuiveringsmethode is, is het, gezien de kosten en de onderhoudsgevoeligheid een onwenselijke methode. Bron: Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 12
13 Biomembraanreactor (MBR): Werking Een Biomembraanreactor is een zeer compact zuiveringssysteem dat vooral gebruikt wordt om de BOD omlaag te brengen, en de hoeveelheid zwevend stof terug te brengen. Een MBR bevat een aantal platen waarop slibdeeltjes zich kunnen vestigen. Deze platen worden vervolgens zeer intensief belucht, waardoor het slib veel nutriënten opneemt. Voordelen Een MBR maakt water geschikt voor hergebruik. Een MBR neemt weinig ruimte in. Nadelen De aanleg en exploitatiekosten van een MBR zijn door de vele verschillende instelbare factoren van het systeem aan de hoge kant. Het hergebruiken van water is geen optie voor de kwekerij, aangezien dit systeem niet in staat is eventuele toxische stoffen uit het water te halen. Conclusie Een MBR is voor de kwekerij geen aantrekkelijke optie, wegens de hoge exploitatiekosten, en het feit dat hergebruik van water niet wenselijk is. Bron: Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 13
14 Lozen op het oppervlaktewater: Een vraag die naar voren kwam tijdens het bezoek aan de kwekerij was of het wettelijk toegestaan is om op de achterliggende sloot het, al dan niet, gezuiverde effluent te lozen. Om deze vraag te beantwoorden is contact opgenomen met Dhr. Bouma, werkzaam bij het Waterschap Zeeuwse Eilanden. Dhr. Bouma heeft uitgelegd wat de wet hier over schrijft. In de WVO (Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren) zijn een aantal criteria gesteld om te mogen lozen op het oppervlaktewater. Deze zijn dat het bedrijf niet de mogelijkheid heeft om op een riool te lozen. En het water waarop geloosd wordt dient ervoor ingericht te zijn. Meestal zijn dit rijkswateren (onder beheer van rijkswaterstaat). Deze criteria zijn niet van toepassing voor de palingkwekerij. Het bedrijf is gevestigd op een bedrijven terrein met een riool systeem. Ook is de achterliggende sloot hier niet voor ingericht. De conclusie is dus dat het geen mogelijkheid is om het effluent, gezuiverd of ongezuiverd, te lozen op de achterliggende sloot. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 14
15 Beluchtingtanks en bezinkingstanks Werking: Door het afval water goed te beluchting kunnen de bacteriën het organisch afval opnemen. Hierdoor wordt het effluent schoner en ontstaat er slib. Het slib kan naderhand afgevoerd worden. Het systeem kan ongeveer gedimensioneerd worden als een beluchtings tank voor de biologische afbraak en een (aantal) slib vang tank(s) (huidige). Ook andere viskwekerijen die we hebben benaderd gebruiken dit systeem. Een septic tank wordt daarvoor vaak gebruikt. Een vuistregel voor zo n tank is een verblijftijd van 1 dag. Betekent in het geval van Ingma (bij een debiet van 150 kuub/dag) een volume van 150 kuub. De techniek relatief goedkoop en waarschijnlijk effectief. De effectiviteit hangt wel af van de hoeveelheid lichte deeltjes (die moeilijker bezinken) in het afvalwater af. Voordelen: De bestaande tanks kunnen worden gebruikt, lage installatiekosten dus. Hoog rendement. Bewezen efficiëntie. Biologisch. Nadelen: Gevoelig voor medicatie. Slib afvoer met zware metalen. Conclusie: Goed haalbaar en goedkoop in aanleg. Dit is de best uitvoerbare mogelijkheid voor nazuivering. Bron: Droste, R. L. Theory and Practice of Water and Wastewater Treatment John Wiley and Sons, Inc Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 15
16 3. Conclusie quickscan Het gebruik van een helofytenfilter voor de nazuivering blijkt, wegens de zoutgehaltes van het effluent geen optie te zijn. Na vergelijking van de verschillende opties voor nazuivering, waarin rekening gehouden is met de kosten, het rendement, onderhoudsvriendelijkheid en energieverbruik, is, in overleg met de opdrachtgever en verscheidene docenten besloten dat het aanpassen en uitbreiden van de huidige nazuivering de beste optie is om het CZV en N-kj omlaag te brengen. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 16
17 4. Stikstof cyclus In een zuivering wordt organisch materiaal bacteriën afgebroken tot o.a. ammonium (NH 4 + ). Als er genoeg zuurstof in het water opgelost is, kunnen de bacteriën het ammonium verder omzetten naar nitriet (NO 2 - ) en nitraat (NO 3 - ). Daardoor zakt het CZV en N-kj gehalte nog verder. N 2 (lucht) Organisch materiaal uit kwekerij NH 4 + NO 2 - NO 3 - Afbraak door bacteriën Anaërobe afbraak door bacteriën Figuur 2: overzicht stikstofcyclus In het project is het niet nodig om ook het nitraat uit het water te halen, omdat het waterschap dit niet als kwaliteitseis meet om het water de classificeren. Ook zou daarvoor een speciale anaërobe tank voor nodig zijn, waarin bacteriën het nitraat omzetten tot stikstofgas (N 2 ), en waarna het stikstof in de lucht zou oplossen. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 17
18 5. Huidige situatie In de bestaande situatie wordt voornamelijk stikstof uit het water gehaald door organisch materiaal te laten bezinken. Er is geen beluchting, dus de afbraak door bacteriën is niet geoptimaliseerd, maar al wel aanwezig. Daardoor wordt voornamelijk het N-kj omlaag gebracht, omdat dat uit de som van organisch gebonden stikstof (wat bezinkt) en ammoniumstikstof bestaat. Organisch materiaal uit kwekerij NH 4 + NO 2 - NO 3 - Afbraak door bacteriën Bezinkt Figuur 3: Overzicht stikstofcylus in de huidige situatie Ook het Chemisch Zuurstof Verbruik gaat door de zuivering omlaag. De bacteriën in de tanks breken al (zonder extra lucht) organisch materiaal af, zodat het via de stikstofkringloop omgezet wordt naar nitraat. Als er meer lucht in het water kan komen, zou er meer ammonium verder afgebroken kunnen worden naar nitriet en nitraat, want voor dit proces is zuurstof nodig. In het jaar 2004 is m 3 water ingenomen. Het gemiddeld zuurstof verbruik per etmaal waar het waterschap mee heeft gerekend is 433,47 g O 2 /m 3. Dat wil zeggen dat er 433,37*36280*365 = 5740 ton O 2 voor nodig is om al het organisch materiaal in het water af te breken. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 18
19 6. Verbeterde situatie In een verbeterde situatie wordt er lucht in de bakken gepompt, zodat het organisch materiaal met het organisch gebonden stikstof en het ammonium bijna volledig door bacteriën wordt afgebroken. Dit wordt dan omgezet in nitraat en biomassa. De bacteriën blijven in het systeem door van de laatste tank een bezinktank te maken, waarin de bacteriën (als slib) bezinken en teruggevoerd worden naar de eerste tank. Het relatief schone water blijft dan boven in de tank over, en kan het riool in gevoerd worden. De totale biomassa aan bacteriën neemt wel toe, dus er zal ook wat slib gespuid (afgevoerd) moeten worden, maar dit zijn waarschijnlijk geen grote hoeveelheden. Zo wordt alleen het gezuiverde water op het riool geloosd, waar theoretisch bijna geen organisch materiaal, ammonium of nitriet meer inzit. Het nitraatgehalte zal uiteraard wel hoog zijn, maar hier hoeft niet voor betaald te worden aan het waterschap. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 19
20 7. Optimalisering Uit gesprekken met de heer Michels (Docent Zuiveringstechniek), en Droste, 1997 blijkt dat een nazuivering op verschillende manieren gedimensioneerd kan worden. De volgende manieren zijn hieronder opgenomen (in volgorde van beste naar minder goede oplossingen): 1. Dimensionering aan de hand van een optimale verblijftijd (beste optie). 2. Dimensionering aan de hand van een streefwaarde voor het CZV. 3. Dimensionering aan de hand van een optimale werking voor de huidige zuivering. 4. Dimensionering aan de hand van het zuiveringsrendement (bijv. een zuiveringspercentage van 98%). De CZV waarde van het water wat uit de kwekerij komt is niet bekend. Daarom is,voor de dimensionering aan de hand van een streefwaarde voor het CZV, de waarde van de CZV die uit de huidige nazuivering komt gebruikt. De dimensionering aan de hand van het zuiveringspercentage is hierbij niet opgenomen omdat de CZV waarde uit de kwekerij bekend moet zijn. Voor de dimensionering van de optimale verblijftijd is de vuistregel van een verblijftijd van één dag gebruikt. In de onderstaande figuur (figuur 4) en in bijlage 3 is een globaal ontwerp gemaakt van de optimalisatie van de huidige nazuivering. Deze zuivering bestaat uit 3 tanks, waarvan de inhoud is gegeven in tabel 1. De eerste twee tanks waarin het afvalwater terechtkomt worden belucht om het afbraakproces van het organische materiaal in het afvalwater te bevorderen. In de derde tank bezinkt het overgebleven organische materiaal, waarna het gezuiverde afvalwater afgevoerd wordt naar het riool. Om de zuivering zo optimaal te laten verlopen wordt 25% van het debiet vanuit de bezinktank teruggevoerd naar de eerste beluchtingstank. Hier kan dan het bezonken slib verder omgezet worden in nitraat. De verblijftijd in het huidige systeem is, met een debiet van gemiddeld 150 m 3 per dag, ongeveer een halve dag (berekening zie tabel: 12). Bij de verblijftijd is geen rekening gehouden met het slib dat zich in de tanks bevind. Na verloop van tijd ontstaat een laag slib in de tanks waardoor het volume water in de tanks afneemt wat samengaat met de verblijftijd. Tank waterhoogte (m) Straal(m) Inhoud (πr 2 *h) (m 3 ) Beluchtingstank 1 1,6 2,5 31,42 Beluchtingstank 2 1,2 2,5 23,56 Bezinktank 1,2 2,5 23,56 Totaal (m 3 ) 78,54 Tabel 1: Berekening inhoud huidige zuiveringstanks. In de tekening is ook een slibretour te zien, het bezonken slib in de bezinktank wordt teruggepompt naar beluchtingstank 1 om de zuivering zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Hiervoor is een pomp nodig die ongeveer 25% van het debiet (Bron: Droste,1997), dus 37,5 m 3 /dag terugpompt. Bij het terugvoeren van dit slib wordt het organisch gevormde slib verder omgezet in nitraat, wat de zuivering bevordert. De pomp die hiervoor gebruikt wordt moet het bezonken slib terug kunnen voeren. De pomp die hiervoor gebruikt moet worden in een zoutbestendige vuilwaterpomp, die bij een opvoerhoogte van 1.2 m een debiet van 37,5 m 3 /dag heeft. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 20
21 Figuur 4: Geoptimaliseerde nazuivering De verblijftijd voor een optimale zuivering is ongeveer een dag (Bron: Droste,1997). Om de optimale verblijftijd van een dag te bereiken zal nog een tank van 72 m 3 bij geplaatst kunnen worden. Hierbij zijn de eerste 3 (kleine) tanks belichtingstanks en de laatste (grote) tank een bezinktank. De tank die hierbij geplaatst moet worden zal een diameter van 8.75 m, en een waterhoogte van 1,2 m hebben. Voor deze maten is gekozen omdat de andere tanks ook een minimum hoogte van 1.2 meter hebben, wat betekent dat de maximale waterhoogte in de laatste tank dus ook 1.2 meter is. Het ontwerp hiervoor is in figuur 5 en bijlage 3 opgenomen. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 21
22 Figuur 5: Uitgebreide huidige zuivering Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 22
23 Volume extra bassin voor de uitbreiding van het bestaand systeem Voor de gehele zuiveringsinstallatie is een ideale verblijftijd(θ) van 1 dag nodig. Om dit te krijgen dient de bestaande nazuivering met een verblijftijd van een halve dag aangevuld te worden met een extra bassin welke ook een verblijftijd heeft van een halve dag. Als influent voor het extra bassin wordt 200 mg/l CZV gebruikt. De uitwerking van deze berekening is te vinden in bijlage 2. De C e is de streefwaarde voor het effluent welke 100 mg/l CZV is. Voor k (de afbraakconstante van de bacterie) is een standaard gekozen. Voor de eerste berekening een ideale k-waarde van dag en voor de tweede berekening een zeer ongunstige k-waarde van dag, aangezien we niet weten wat de k van de bacteriën in de zuivering is. Het berekende volume (V) van 37m 3 is het minimumvolume dat het extra bassin dient te hebben om een COD van 100mg/l te verkrijgen. Bij het aanbevolen volume van 72m 3 zal zelfs bij een zeer ongunstige k-waarde nog een effluent van 100 mg/l behaald kunnen worden. Dit extra bassin zal een bezinktank zijn en in tegenstelling tot de overige 3 bassins niet belucht worden. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 23
24 8. Besparingen In het jaar 2004 viel de vervuilingswaarde per m3 ingenomen water in klasse gemiddelde zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 433,47 vervuilingswaarde per m 3 ingenomen water 0,0087 Vervuilingswaarde per ingenomen m 3 water afvalwatercoëfficiënt klassetabel (6) 0,0094 Totaal ingenomen water (m 3 ) Totale vervuilingswaarde 341,03 Bedrag per v.e. 58,65 Tabel 2: Gegevens 2004 Bron: Te betalen aan Waterschap ,53 Om in een lagere klasse te komen, is er waterzuivering nodig. Om het water van 2004 in klasse 5 te laten vallen moet er minimaal een vermindering van het gemiddelde zuurstofverbruik per etmaal van 66,43 g O 2 /m 3 plaats vinden. Dit betekent dat er een nieuw gemiddeld zuurstofverbruik per etmaal ontstaat van 367,04 g O 2 /m 3. Als dit wordt gehaald, leidt dit tot een besparing op de kosten voor het Waterschap van 7.234,59, oftewel 36% en wordt het nieuwe bedrag te betalen aan het Waterschap: ,93. 66,43 Minimaal minder zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 367,04 Nieuw gemiddeld zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 217,68 Nieuwe totale vervuilingswaarde ,93 Nieuwe bedrag te betalen aan Waterschap 7.234,59 Besparing 36% Besparing in procenten Tabel 3: Mogelijke besparingen 2004, klasse 5 In de bijlage staan de gegevens voor de andere klassen. Als er verder wordt teruggerekend, kan een indicatie gegeven worden wat de nieuwe N-kj en CZV waarden zouden moeten zijn, om in een lagere klassen te komen. Wij verwachten, na een mondelinge mededeling van Dhr. Colsen, dat een CZV van 100 mg/l mogelijk is met een verbeterde zuivering. Het water valt dan onder klasse 3. De resultaten van de berekeningen hiervan zijn te vinden in bijlage 1. Er is hier alleen nog geen rekening gehouden met het zuiverend vermogen van de bestaande installatie. Als we de bestaande installatie gaan verbeteren, zal de nieuwe installatie het zuiverend vermogen van de oude moeten halen, plus het berekende extra gedeelte, dat voor een daling in het CZV zorgt. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 24
25 Samenvatting besparingen zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) CZV (mg/l) N-kj (mg/l) kosten besparing klasse klasse klasse klasse klasse klasse Tabel 4: Overzicht per klasse Er moet wel rekening mee worden gehouden dat de verhouding tussen het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj gelijk blijft, ook als de waarden dalen door verbeterde zuivering. De verwachting is dat dit niet significant gaat veranderen. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 25
26 9. Slib Bij de afbraak van het organisch materiaal wordt slib gevormd. Slib bestaat voornamelijk uit bacteriën die het organisch materiaal afbreken. Deze bacteriën vereisen zuurstof en vermenigvuldigen zich om de organische stoffen te verbruiken. Het slib bestaat in de vorm van vlokken. Deze vlokken bevatten naast dode en levende bacteriën ook geabsorbeerde, organische en minerale bestandsdelen. Verder bevat het slib ook nog enige metalen. Deze komen naar alle waarschijnlijkheid uit het visvoer. Doordat deze zware metalen erin zitten wordt het slib gekwalificeerd als grondstof. Dat wil zeggen dat niet uitgereden mag worden op het land als meststof. Om een meststof zoals slib uit te rijden op het land dient het aan de BOOM-norm te voldoen. In deze norm is vastgesteld aan welke eisen het product moet voldoen om als meststof gebruikt te worden. Deze norm heeft voornamelijk betrekking op de hoeveelheid zware metalen in het product. Slibvorming: Slibvorming is een dynamisch proces, dat wil zeggen dat het altijd onder invloed is van verschillende factoren. Deze factoren kunnen bijvoorbeeld de hoeveelheid ruimte zijn, of het zuurstofgehalte in het water. Om toch een duidelijk beeld te geven van de slibvorming in de nazuivering, is geprobeerd te berekenen hoeveel slib zich zal vormen. Maar doordat de COD meting is mislukt, kunnen we hier geen dimensie aan geven. Wel kan gezegd worden dat de eerste drie maanden er weinig slib gevormd wordt. Dit komt omdat de bacteriekolonie tijd nodig heeft om te groeien. In figuur 6 is dit van fase 1 naar 2 en 3. De ideale situatie is dat deze altijd in de groei fase blijft, er wordt dan maximaal organisch materiaal afgebroken. In de figuur wil dit zeggen dat de kolonie tussen fase 2 en 3 moet blijven. Wanneer de bacteriën in de stationaire fase (3) komen, is de groei net zo groot als de sterfte. Belangrijk hierbij is te zeggen dat er dan minder dan maximaal organisch materiaal afgebroken wordt. Wanneer de kolonie in de sterftefase komt zal er weinig tot geen afbraak van organisch materiaal meer plaats vinden. Kolonie grootte Tijd 1: Beginnende kolonie, afbraak zeer gering 2: Groeiende kolonie, afbraak maximaal 3: Stationaire kolonie, afbraak minder dan maximaal 4: Sterfte fase, afbraak weinig tot niets. Figuur 6: Groei bacterie kolonie Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 26
27 Om te zorgen dat de bacterie kolonie in de groei fase (tussen 2-3) blijft dient er slib afgevoerd te worden. Dit is het spuislib. De praktijk zal moeten uitwijzen hoeveel er gespuid moet worden. Het is wel belangrijk dat er niet teveel afgevoerd wordt. Dit omdat er dan een te kleine kolonie overblijft en het zuiveringsrendement zal afnemen. De kolonie valt dan terug naar fase 1. De bacteriekolonie komt in de sterftefase als er te weinig organisch materiaal is om de bacteriën te voeden, of als er een dodelijke of schadelijke stof in de kolonie komt. Dit kan bijvoorbeeld een antibiotica zijn. Het gebruik van medicijnen in de kwekerij moet dan ook zoveel mogelijk beperkt worden. Wanneer er toch medicijnen gebruikt moeten worden, dient het effluent water direct afgevoerd te worden naar het riool. Wanneer dit water toch de nazuivering in komt is de kans zeer groot dat de bacteriekolonie in de sterftefase terechtkomt. De nazuivering zal dan weer enige tijd nodig hebben om weer op een goede koloniegrootte te komen, en het rendement zal in die tijd dus zeer laag zijn. Wat dient er met het spuislib te gebeuren: Allereerst is er gekeken of het mogelijk is om het spuislib te verbranden. Hetzelfde gebeurt ook met het slib van de communale waterzuiveringen (RWZI s van het waterschap). Er is contact opgenomen met de slibverbranding Noord-Brabant (Moerdijk). Deze hebben gemeld dat ze geen slib aannemen van particuliere bedrijven. De reden hiervoor was dat de volledige capaciteit van het bedrijf al in gebruik was. Ze hadden dus geen plaats voor andere slibstromen. De slibverbranding Noord-Brabant gaf een ander bedrijf aan, genaamd GMB (Tiel, Zutphen). Dit bedrijf is gespecialiseerd in het composteren van slib afkomstig uit de industrie. Na contact opgenomen te hebben bleek dat ze alleen slib aannemen wat voldoet aan de BOOMnorm. Een ander oplossing kan op dit moment niet aangeboden worden. De oorzaak hiervoor is de hoge concentratie zware metalen die in het slib achterblijven. Wel kan gezegd worden dat door de nieuwe zuivering de concentratie zware metalen in het slib af kan nemen. Wanneer de zuivering optimaal werkt blijven er veel zware metalen opgelost in het water, deze slaan dan niet neer met het slib. Hierdoor kan het slib en het voornamelijk het spuislib lagere concentratie s zware metalen gaan bevatten. En zodoende kan mogelijk de BOOM-norm gehaald worden. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 27
28 10. Discussie Het maken van dit verslag heeft langer geduurd dan gedacht. Dit is veroorzaakt doordat al vrij snel duidelijk werd dat een helofytenfilter geen optie was, maar verbetering van de bestaande zuivering waarschijnlijk wel het benodigde rendement zou opleveren. Het dimensioneren van de verbeterde zuivering heeft echter veel meer tijd gekost dan begroot was. Dit heeft gevolgen gehad voor de tijd die het maken van het verslag in beslag nam. De berekeningen en resultaten in dit rapport zijn gebaseerd op vuistregels en getallen die in de praktijk vastgesteld zijn. Hierdoor is het mogelijk dat de gegevens die na aanpassing van de huidige zuivering van de berekende waarden afwijken. De verwachting is echter dat deze afwijking gering zal zijn. Bij de dimensionering is voor de extra slibtank uitgegaan van een waarde van k van 0,23. Dit is een standaard waarde die we gebruiken omdat met deze waarde rekenen praktischer is, dan het gebruiken van een k waarde die verbonden is aan een ent. Het verkrijgen van zo n ent is namelijk, wegens de hoge ontwikkelingskosten hiervan, erg kostbaar. Betreffende het slib. Omdat de CZV meting niet is geslaagd, kunnen er geen richtlijnen gegeven worden voor de groei van het slib. Het moet namelijk bekend zijn hoeveel CZV zich in de tanks bevindt tijdens het zuiveringsproces. Ook is het de vraag hoe de zware metalen zich zullen gedragen in de nieuwe zuivering. Het hangt er namelijk van de structuur van het slib af, hoe goed de zware metalen zich hechten aan het slib. Het staat ook niet vast wat de juiste structuur van het slib moet zijn. Een meting voor de BOOM-norm is de enige manier om te bepalen of de zware metalen zich weer ophopen in het slib. Betreffende de besparingen. Er moet wel rekening mee worden gehouden dat de verhouding tussen het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj gelijk blijft, ook als de waarden dalen door verbeterde zuivering. De verwachting is dat dit niet significant gaat veranderen. Ook het feit dat het huidige rendement van de nazuivering onbekend is maakt de berekening gecompliceerder. De huidige nazuivering heeft namelijk wel een effect, alleen is het onbekend hoe groot dit is. Er is een CZV proef uitgevoerd om het rendement van de huidige nazuivering te bepalen. Echter, door niet te elimineren redenen is deze proef mislukt. Hierdoor is het CZV van het effluent van de kwekerij (influent in de nazuivering) niet bekend. Dit heeft tot gevolg gehad, dat bij berekeningen, waarbij gerekend wordt met een CZV influent, er aannames gedaan moesten worden betreffende welke waarde hiervoor gekozen diende te worden.deze aanname is gedaan in samenspraak met deskundigen. Tijdens het dimensioneren van de geoptimaliseerde nazuivering is gekozen voor een verblijftijd van een dag. Deze waarde is gekozen omdat deze in Droste, 1997 als optimale verblijftijd gegeven wordt. Echter kan de optimale verblijftijd van de zuivering van de palingkwekerij hoger of misschien zelfs wel lager liggen. Ook zal gedurende de werking van de zuivering het slib in de tanks toenemen, hierbij zal de verblijftijd afnemen, wat waarschijnlijk het zuiveringsrendement omlaag brengt. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 28
29 11. Conclusie. Aanleg van een helofytenfilter om het effluent van de kwekerij te zuiveren is geen goede optie. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat bij een chloridegehalte hoger dan 8g/l er geen helofyten zijn (riet of andere soorten) die in staat zijn te overleven, laat staan groeien. Gezien het feit dat het effluent vaak een chloridegehalte hoger dan 8 g/l haalt, is een helofytenfilter dus geen goede optie. Nadat deze conclusie getrokken was, is de werkgroep op zoek gegaan naar andere mogelijke oplossingen. Hieruit is gebleken dat het uitbreiden en verbeteren van de huidige zuivering de meest aantrekkelijke optie is. Met het optimaliseren van de huidige zuivering is het wel mogelijk de CZV en N-kj waarden zodanig te laten zakken dat een daling van de verontreinigingskosten van meer dan ,- per jaar mogelijk is. Hierbij is geregeld onderhoud van de zuivering wel noodzakelijk. Hierbij moet vooral gedacht worden aan het regelmatig afvoeren van het spuislib. Hoe de aanpassingen die hiervoor nodig zijn uitgevoerd kunnen worden, wordt weergegeven in bijlage 2. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 29
30 12. Aanbevelingen Voordat er ingrepen in het systeem plaatsvinden, dient het rendement van het huidige systeem nauwkeurig bepaald te worden. Dit om het nieuwe systeem te kunnen vergelijken met het oude en een balans op te kunnen maken van de werkelijke besparing die het nieuwe systeem oplevert. Om de werking van de zuivering optimaal te krijgen, dient er in de beginperiode gespeeld te worden met de hoeveelheden retour- en spuislib. Dit omdat de optimale verhouding hierin onbekend is, en alleen empirisch vastgesteld kan worden. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 30
31 Literatuurlijst Map met meetdata, aangeleverd door de kwekerij Droste, R. L. Theory and Practice of Water and Wastewater Treatment John Wiley and Sons, Inc G.N.J. ter Heerdt Planten in de Peiling, Literatuuronderzoek naar de invloed van het zoutgehalte in de bodem op de ontwikkeling van helofyten. Notanr Rijkswaterstaat (1995) Campbell & Reece Biology Sixth edition San Fransico 2002 Leon Korving N.V. Slibverwerking Noord-Brabant Postbus 72 / Middenweg PM Moerdijk tel: mail: korving@snb.nl web: Compostering slib GMB Jan Rijstenbil NIOO-CEME (PHOBIA) Postbus AC Yerseke Adviesburo voor Milieutechniek Colsen b.v. tel.: +31 (0) fax: +31 (0) Mob: +31 (0) Kreekzoom GX HULST (Nederland) J.Brekelmans@Colsen.nl Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 31
32 Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 32
33 Bijlagen Bijlage 1; Berekening van de besparing Berekende besparingen voor de verschillende klassen. 200,35 Minimaal minder zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 233,12 Nieuw gemiddeld zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 141,49 Nieuwe totale vervuilingswaarde 8.298,51 Nieuwe bedrag te betalen aan Waterschap ,02 Besparing 59% Besparing in procenten Tabel 5: Mogelijke besparingen 2004, klasse 4 284,67 Minimaal minder zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 148,80 Nieuw gemiddeld zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 90,70 Nieuwe totale vervuilingswaarde 5.319,56 Nieuwe bedrag te betalen aan Waterschap ,97 Besparing 73% Besparing in procenten Tabel 6: Mogelijke besparingen 2004, klasse 3 339,23 Minimaal minder zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 94,24 Nieuw gemiddeld zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 58,05 Nieuwe totale vervuilingswaarde 3.404,52 Nieuwe bedrag te betalen aan Waterschap ,01 Besparing 83% Besparing in procenten Tabel 7: Mogelijke besparingen 2004, klasse 2 373,95 Minimaal minder zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 59,52 Nieuw gemiddeld zuurstofverbruik per etmaal (g O 2 /m 3 ) 36,28 Nieuwe totale vervuilingswaarde 2.127,82 Nieuwe bedrag te betalen aan Waterschap ,70 Besparing 89% Besparing in procenten Tabel 8: Mogelijke besparingen 2004, klasse 1 Berekende CZV en N-kj waardes voor de verschillende klassen. Situatie 2004, klasse 6 Gemiddeld CZV 304,6 mg/l Gemiddeld N-kj 28,2 mg/l Tabel 9; overzicht gemiddelde waarden CZV en N-kj 257,9 Nieuw gemiddeld CZV (mg/l) als verhouding CZV:N-kj gelijk blijft 23,9 Nieuw gemiddeld N-kj (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 46,7 Vereiste daling van het gemiddeld CZV (mg/l) 4,3 Vereiste daling van het gemiddeld N-kj (mg/l) 15% Vereiste procentuele daling van het gemiddeld N-kj en CZV Tabel 10: Vereiste dalingen van het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj, klasse 5 Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 33
34 163,8 Nieuw gemiddeld CZV (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 15,2 Nieuw gemiddeld N-kj (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 140,8 Vereiste daling van het gemiddeld CZV (mg/l) 13,0 Vereiste daling van het gemiddeld N-kj (mg/l) 46% Vereiste procentuele daling van het gemiddeld N-kj en CZV Tabel 11: Vereiste dalingen van het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj, klasse 4 104,6 Nieuw gemiddeld CZV (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 9,7 Nieuw gemiddeld N-kj (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 200,0 Vereiste daling van het gemiddeld CZV (mg/l) 18,5 Vereiste daling van het gemiddeld N-kj (mg/l) 66% Vereiste procentuele daling van het gemiddeld N-kj en CZV Tabel 11: Vereiste dalingen van het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj, klasse 3 66,2 Nieuw gemiddeld CZV (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 6,1 Nieuw gemiddeld N-kj (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 238,4 Vereiste daling van het gemiddeld CZV (mg/l) 22,1 Vereiste daling van het gemiddeld N-kj (mg/l) 78% Vereiste procentuele daling van het gemiddeld N-kj en CZV Tabel 12: Vereiste dalingen van het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj, klasse 2 41,8 Nieuw gemiddeld CZV (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 3,9 Nieuw gemiddeld N-kj (mg/l) als verhouding CZV: N-kj gelijk blijft 262,8 Vereiste daling van het gemiddeld CZV (mg/l) 24,3 Vereiste daling van het gemiddeld N-kj (mg/l) 86% Vereiste procentuele daling van het gemiddeld N-kj en CZV Tabel 13: Vereiste dalingen van het gemiddeld CZV en gemiddeld N-kj, klasse 1 Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 34
35 Bijlage 2, Berekeningen voor het volume van het extra bassin Formules: Q i C i -Q e C e -kcv=0 c=c i /1+kθ berekening minimaal volume Gegevens: K= dag Q=1.7 E-3 m 3 /sec C i =200mgL C e =100mg/L Berekening: Θ=0.5dag=43200sec c=200/1+(0.23*43200) = kcv= Q i C i -Q e C e =0.17 V=0.17/kc =0.17/4.7E -3 =37m 3 Berekening minimaal rendement bij een volume van 72m 3 K= dag Q=1.7E -3 m 3 /sec C i =200mg/l V= 72m 3 C e =(Q i C i -KcV)/ Q e C e =((1.7E -3 *200)-(0.12* *72))/ 1.7E -3 C e = 100mg/l Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 35
36 Bijlage 3, Autocad ontwerpen. Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 36
37 Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 37
38 Nazuivering van het effluent bij Palingkwekerij Ingma 38
Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater
Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater april 2005 One Cue Systems Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming
Nadere informatieInleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering
Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,
Nadere informatieFiguur 1 Zuiveringsinstallatie
Richtlijn 91/271/EEG: Situatierapport ex artikel 16 Nederland, situatie op 31 december 1998 Inzameling, transport en behandeling van afvalwater in Nederland Bij allerlei activiteiten in huis en bedrijf
Nadere informatievoor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver
Mobiele waterzuivering voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver ing Afvalwater zuiveren voor de deur Afvalwater zuiveren voor de deur? Niet
Nadere informatieHoe behandel ik mijn afvalwater?
19 Hoe behandel ik mijn afvalwater? Zuivering rond het huis Een groot deel van de Vlaamse gezinnen zal zelf moeten instaan voor de zuivering van het huishoudelijk afvalwater. De behandeling van afvalwater
Nadere informatieToets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)
LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,
Nadere informatiePraktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek
LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)
Nadere informatieTotale verwerking van mest en/of digestaat
Totale verwerking van mest en/of digestaat Verwerking van slib, mest en/of digestaat is geen eenvoudige zaak. Zeker niet wanneer het doel is deze te verwerken tot loosbaar water en fracties die een toegevoegde
Nadere informatieTECHNISCHE GEGEVENS ASTERIA 750 WATERZUIVERINGSSTATION
TECHNISCHE GEGEVENS ASTERIA 750 WATERZUIVERINGSSTATION ASTERIA 750 De Asteria waterzuiveringen zijn ontworpen voor het zuiveren van huishoudelijk type afvalwater berekend op een debiet van 150 liter /
Nadere informatieDe compacte installatie voor de zuivering van industrieel afvalwater.
De compacte installatie voor de zuivering van industrieel afvalwater. Fijn filtratie Electrolyse CURAQ Ell Filter DE SPEERPUNTEN CURAQ - Innovatief en uniek de pluspunten Electrolyse CURAQ Ell filter Fijn
Nadere informatieHandleiding. Afvalwaterzuivering. Uitleg Samenvatting Test jezelf
Handleiding Voorbereiding Organiseer eventueel een excursie naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie in de directe omgeving. Deze excursie kan worden gepland voorafgaand aan de behandeling van dit Bloq,
Nadere informatieBert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011
Ammonium in de Emissieregistratie?! Natuurlijke processen, antropogene bronnen en emissies in de ER Bert Bellert, Waterdienst Ammonium als stof ook in ER??: In kader welke prioritaire stoffen, probleemstoffen,
Nadere informatieEnergie uit drinkwater en afvalwater
Energie uit drinkwater en afvalwater Inhoud 1. De cyclus van de stedelijke drinkwatervoorziening en afvalwater 2. Installeren van een turbine in het drinkwaternet 2.1. De druk in drinkwaternetten 2.2.
Nadere informatieBiologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat in effluent: Kunnen algen nog wel groeien op nagezuiverd effluent van rwzi Leiden Zuid-West?
Biologische beschikbaarheid van stikstof en fosfaat in effluent: Kunnen algen nog wel groeien op nagezuiverd effluent van rwzi Leiden Zuid-West? Kees Bruning, Jaap Postma en Richard Jonker 1 Biologische
Nadere informatie1. De relativiteit van de effluentkwaliteit
1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. Water zuiveren = normen nastreven Basis uitdaging voor meeste sectoren (Nieuwe wetgeving: micropolluenten, ZM, ) 2. Filosofie van Pantarein, water zuiveren
Nadere informatieAfwegingen bij Afvalwaterzuivering
Afwegingen bij Afvalwaterzuivering Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu De uitgangspunten voor de bescherming van het milieu tegen verontreiniging door de lozing van afvalwater zijn
Nadere informatieWAT BIED BORALIT AAN?
WAT BIED BORALIT AAN? Boralit bied 2 systemen aan. Een intensief en een extensief systeem. Wat is het verschil? Bij een intensief systeem wordt er zuurstof in de zuivering geblazen door middel van een
Nadere informatieDEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING
DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING INLEIDING Landustrie Sneek BV bezit een ruime hoeveelheid kennis en ervaring in het transporteren en behandelen van riool-
Nadere informatieONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT
ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT Naam: Klas: Datum: 1 Situering van het biotoop Plaats: Type water: vijver / meer / ven / moeras/ rivier / kanaal / poel / beek / sloot / bron Omgeving: woonkern / landbouwgebied
Nadere informatieWerkstuk Techniek. Rioolwaterzuiveringsinstallaties. Werkstuk gemaakt door: Klas: B2E Datum inleveren werkstuk: Dinsdag 30 mei Docent: JGT
Werkstuk Techniek Rioolwaterzuiveringsinstallaties Bron foto: www.wve.nl Bron foto: www.wve.nl Werkstuk gemaakt door: Anoniem Samantha (op van eigen de verzoek) Maat Bert Bert van van Naamen Naamen Klas:
Nadere informatieRWZI s-hertogenbosch - renovatie
Rapport datum: 17 juli 2015 RWZI s-hertogenbosch - renovatie MER oplegnotitie Gegund ontwerp & Groen gas project Aanvullingen Projectnummer 7341.09.08 Rapport titel : Project nummer : 7341.09.08 Rapport
Nadere informatieDe afvalwaterzuivering als energiefabriek
De afvalwaterzuivering als energiefabriek Joop Colsen Energiebesparing op RWZI s anno 2010 www.colsen.nl info@colsen.nl Introductie (1) Afvalwaterzuivering levert energie op: Door vergisting van biomassa
Nadere informatieSlibverwerking. 1 Inhoud... 1
1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Slibverwerking... 1 2.1 Biologische afvalwaterzuivering en slibproductie... 1 2.2 Slibverwerking... 2 2.3 Enkele voorbeelden van een slibverwerkingsketen... 4 2.3.1 Biologische
Nadere informatiebeschrijving zuiveringsproces MOBIELE AFVALWATERZUIVERING
MOBIELE AFVALWATERZUIVERING beschrijving zuiveringsproces Lindenstraat 33a - 1015 KV Amsterdam - tel 020 623 67 80 - fax 084 730 25 87 - info@clean-water.nl CleanWater reinigt - met behulp van een mobiele
Nadere informatieFull scale de-ammonificatie in de waterlijn
Full scale de-ammonificatie in de waterlijn 1 Met DEMON en EssDe Harm Baten Hoogheemraadschap van Rijnland Annette Buunen - Grontmij Nederland B.V. (part of Sweco) Full scale de-ammonificiatie in de waterlijn
Nadere informatieParticles Matter: Transformation of Suspended Particles in Constructed Wetlands B.T.M. Mulling
Particles Matter: Transformation of Suspended Particles in Constructed Wetlands B.T.M. Mulling Zwevende stof vormt een complex mengsel van allerlei verschillende deeltjes, en speelt een belangrijke rol
Nadere informatieHelofytenfilters voor N+P verwijdering en andere toepassingen. Studiedag Rietveldfilters in de Praktijk Johan Blom 4 november 2012
Helofytenfilters voor N+P verwijdering en andere toepassingen Studiedag Rietveldfilters in de Praktijk Johan Blom 4 november 2012 Waar hebben we het over? Inventarisatie van Ecofyt: >800 helofytenfilters
Nadere informatie(100 T ) / 75 (1) T = (CZV- BZVoneindig) / CZV x 100 % (2)
Indien de CZV-waarde voor ten minste 25% afkomstig is van biologisch niet of nagenoeg niet afbreekbare stoffen in het afvalwater, wordt op die waarde een correctie toegepast door deze te vermenigvuldigen
Nadere informatieBepaling benodigd doorspoelregime Lijnbaansgracht
Doorspoelgemaal Lijnbaansgracht Contactpersoon Mirjam Hulsbos Datum 18 juli 2016 Kenmerk N001-1241330MHB-wga-V01-NL Bepaling benodigd doorspoelregime Lijnbaansgracht 1.1 Inleiding Onder het Kleine Gartmanplantsoen
Nadere informatieTabel 1 - Waterkwaliteit voor een aantal parameters (indien geen eenheid vermeld is de eenheid in mg/l). aeroob grondwater
Oefenopgaven Zuivering Vraag 1 In de onderstaande tabel staan de analyses van het ruwe water van drie zuiveringsstations gegeven. Het betreft een aeroob grondwater, een oppervlaktewater (directe zuivering)
Nadere informatiePACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters
PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal
Nadere informatieVergisting van eendenmest
Lettinga Associates Foundation for environmental protection and resource conservation Vergisting van eendenmest Opdrachtgever: WUR Animal Sciences Group Fridtjof de Buisonjé Datum: 3 oktober 2008 Lettinga
Nadere informatieDe toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter
De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter Water en kooldioxide zijn qua hoeveelheid de belangrijkste bouwstoffen voor planten. Van andere voedingsstoffen hebben ze minder nodig, al zijn die wel
Nadere informatie2 De zuivering van afvalwater Typen bedrijfsafvalwater De zuivering in vogelvlucht Afsluiting 21
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Waterverontreiniging: aard en omvang 9 1.1 Oorzaken van de waterverontreiniging 9 1.2 Om welke stoffen gaat het? 10 1.3 Kengetallen van waterverontreiniging 12 1.4 Afsluiting
Nadere informatieKennis Agenda: onderzoek Testwater. Guido Bakema, IF Technology 15 november 2016
Kennis Agenda: onderzoek Testwater Guido Bakema, IF Technology 15 november 2016 Probleemstelling vanuit huidige praktijk van opslag en afvoer testwater Sterk wisselend en onduidelijk juridisch kader Lange
Nadere informatieDit document is van toepassing op de vergunningaanvraag lozing brijn en reststromen waarbij effluent AWZI Suiker Unie als grondstof wordt ingenomen.
Toelichting vergunningaanvraag Effluent lozing brijn en reststromen BEM1301457 gemeente Steenbergen Gietwaterfabriek TOM 1. Inleiding Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM) ontwikkelt het glastuinbouwgebied
Nadere informatieInhoud De oxidatiesloot: succesvolle Nederlandse ontwikkeling
Biologische waterzuivering de oxydatiesloot, geschiedenis met een grote toekomst Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen WATER AND SANITATION FOR ALL 60e Vakantiecursus in Drinkwatervoorziening
Nadere informatieVerkorte ZAHN- WELLENS test voor afvalwaters
Verkorte ZAHN- WELLENS test voor afvalwaters februari 2010 Pagina 1 van 7 WAC/V/B/005 INHOUD 1 INLEIDING... 3 2 PRINCIPE... 3 3 BIODEGRADATIEVOORWAARDEN... 3 4 TESTVOORWAARDEN... 3 5 MATERIAAL... 4 5.1
Nadere informatieEffluenten RWZI s (gemeten stoffen)
Industriële en communale bronnen Emissieregistratie Effluenten RWZI s (gemeten stoffen) Versie mei 2015 RIJKSWATERSTAAT Water, Verkeer en Leefomgeving (WVL) in samenwerking met CENTRAAL BUREAU VOOR DE
Nadere informatieRegelgeving effluent en restmateriaal uit biobedden. H.A.E. de Werd
Regelgeving effluent en restmateriaal uit biobedden H.A.E. de Werd Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit PPO nr. 3261074007_3 december 2007 2007 Wageningen, Praktijkonderzoek
Nadere informatieDE AMBTENAAR BELAST MET DE HEFFING VAN HET HOOGHEEMRAADSCHAP AMSTEL, GOOI EN VECHT
DE AMBTENAAR BELAST MET DE HEFFING VAN HET HOOGHEEMRAADSCHAP AMSTEL, GOOI EN VECHT (AH 09/05) Beleidsregels voor de berekening van de vervuilingswaarde van vanuit IBA systemen geloosd afvalwater van huishoudelijke
Nadere informatieBasisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media
Hoofdstuk 14 Chemische processen bladzijde 1 Opgave 1 Wat denk je, zijn de volgende processen continuprocessen of batch-processen? a productie van verschillende soorten medicijnen b productie van verschillende
Nadere informatieOrganische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein
Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om
Nadere informatieBijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139)
Notitie HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. WATER TECHNOLOGY Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139) Aan : E. Rekswinkel, M. Boersen Van : Wim Wiegant Controle
Nadere informatieWatervergunning. Inhoudsopgave
Watervergunning Datum: Veendam, 25 oktober 2018 Nummer: HAS2018_Z11430 Onderwerp: Coöperatie AVEBE U.A., locatie Ter Apelkanaal; wijziging van de vergunning op grond van de Waterwet voor het brengen van
Nadere informatieExcursie Rioolwaterzuivering van Waterschap Vallei en Veluwe te Apeldoorn. d.d
Excursie Rioolwaterzuivering van Waterschap Vallei en Veluwe te Apeldoorn. d.d.23-06-2017. We werden rond 14.00 uur verwelkomd door de heren Dick v.d.outenaar, die als spreker optrad, samen met Arjan Buitenhuis
Nadere informatieUitwerking grondwaterzuiveringsinstallatie
Notitie Concept Contactpersoon Ronnie Berg Datum 27 februari 2014 Uitwerking grondwaterzuiveringsinstallatie 1 Inleiding In de saneringsafweging notitie waren twee varianten onderscheiden: een bemalingsvariant
Nadere informatieAquafin - leerpakket. werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN
werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING Aquafin - leerpakket NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN 1. Hoeveel water gebruikt de Vlaming gemiddeld per dag? l 1. 120 liter l 2. 80 liter l 3. 200 liter 2.
Nadere informatieAGENDAPUNT 9 ONTWERP. Onderwerp: Krediet renovatie rwzi De Meern Nummer: 568495. Voorstel. Het college stelt u voor om
VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 9 Onderwerp: Krediet renovatie rwzi De Meern Nummer: 568495 In D&H: 16-07-2013 Steller: Tonny Oosterhoff In Cie: BMZ 03-09-2013 Telefoonnummer: (030) 6345726
Nadere informatieMBTF. Milieutechniek. Impressie: Moving Bed Trickling Filter 19 februari 2006
Milieutechniek Leeuwerik 11 8532 AW Lemmer Telefoon 0514-533746 Telefax 0514-534003 E-mail: rcl@planet.nl Impressie: Moving Bed Trickling Filter 19 februari 2006 MBTF Datum 18 februari 2006 Versie 4 RCL
Nadere informatieEmissie-aanpak en biologisch goed afbreekbare (potentieel) zwarte lijst-stoffen.
Emissie-aanpak en biologisch goed afbreekbare (potentieel) zwarte lijst-stoffen. Aan: Van: Bibliotheek S.v.p.../.. keer kopieeren (^KELZIJDIG^Dt^ELZIJPTG VpQrkant/achterkant orfdlkz (W> papier daai-ria^nde-te^)/
Nadere informatieGemaakt door: Erik, Rens en Lorijn 3H4. Inleverdatum: ma 8 okt. 07
Gemaakt door: Erik, Rens en Lorijn 3H4 Inleverdatum: ma 8 okt. 07 Onderzoeksvraag Hoe schoon of vuil is het water? We onderzoeken de vuilheid van het water in de Dinkel aan het SinGraven En de volgende
Nadere informatieEindexamen scheikunde 1-2 vwo 2008-I
Anammox In deze opgave staat een bacteriële omzetting van ammoniumionen met nitrietionen centraal, de zogenoemde anammoxreactie. Bij deze opgave horen twee tekstfragmenten die zijn afgedrukt in de bijlage
Nadere informatieSTIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN
STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN 2017 Stichting Wateropleidingen, Oktober 2017 Nieuwegein Versie 6.1 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,
Nadere informatieLEVENSGEMEEN SCHAPPEN
LEVENSGEMEEN SCHAPPEN 1 E e n e i g e n h u i s, e e n p l e k o n d e r d e z o n Waarom groeien er geen klaprozen op het sportveld? Waarom leven er geen kwallen in de IJssel? Kunnen struisvogels wel
Nadere informatieHoe groen zijn uw evenementen?
Even voorstellen... GMB introduceert SaNiPhos : Europa s eerste urineverwerkingsfabriek voor het verwerken en winnen van nuttige meststoffen uit urine. Terugwinning van fosfaat en stikstof uit urine levert
Nadere informatieNummer : 17UTP Barcode : 17UTP. Definitieve wijzigingsbeschikking. Het dagelijks bestuur van waterschap Brabantse Delta;
Nummer : 17UTP Barcode : 17UTP Definitieve wijzigingsbeschikking Het dagelijks bestuur van waterschap Brabantse Delta; Beschikkende op de aanvraag van Wematech Milieu Adviseurs B.V. namens Brabant Water
Nadere informatieAquafin - leerpakket. werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN
werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING Aquafin - leerpakket NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN 1. Hoeveel water gebruikt de Vlaming gemiddeld per dag? 1. 120 liter 2. 80 liter 3. 200 liter 8. Waar komt
Nadere informatieOrganisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar
17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume
Nadere informatie1.7 Innovatie Afsluitend... 16
Inhoudsopgave 1 Inleiding en kader... 1 1.1 Waterzuivering: verleden, heden en toekomst... 1 1.2 Wie is verantwoordelijk voor de afvalwaterzuivering?... 3 1.3 Financiën en functioneren... 5 1.4 Belanghebbenden...
Nadere informatieOmgekeerde osmose installatie
Omgekeerde osmose installatie Categorie: Waterwaarden en filtratie Voor veel aquarianen is osmosewater een begrip, waar mythische krachten aan worden verbonden. Voor een ander is het kweekwater met een
Nadere informatie4 'y, rijksdienst voor de ijsselmeerpolders. R.W. Greiner. G.D. Butijn. minikterie van verkeer en waterstaat. De aansluiting van de sectie OZ op de
minikterie van verkeer en waterstaat rijksdienst voor de ijsselmeerpolders ti 4 'y, BlBLlOTnEeK RIJKSDIENST~VOOR 08 I~SSELMEERPOLOERS werkdocument I De aansluiting van de sectie OZ op de rioolwaterzuiveringsinstallatie
Nadere informatieToepassing Permanent Magneet Motor Green Deal Project
Toepassing Permanent Magneet Motor Green Deal Project IE Motoren Event 2016 Maarssen Spreker: Eric Dijkhuizen Accountmanager Facta Aandrijftechniek BV eric.dijkhuizen@facta.nl Inzet Permanent Magneet Motor
Nadere informatieWORKSHOP KOSTENEFFICIËNT WATERMANAGEMENT AQUARAMA - TNAV. Donderdag 20 april 2006
WORKSHOP KOSTENEFFICIËNT WATERMANAGEMENT AQUARAMA - TNAV Donderdag 20 april 2006 Efficiënte aërobe zuivering van afvalwater in de voedingsindustrie Stefaan Deboosere TREVI NV Dulle-Grietlaan 17/1 B-9050
Nadere informatieHoe werkt de rioolwaterzuivering. Amersfoort? Waterschap zuivert afvalwater uit: Amersfoort Leusden Bunschoten
Hoe werkt de rioolwaterzuivering Amersfoort? Waterschap zuivert afvalwater uit: Amersfoort Leusden Bunschoten Waterschap Vallei & Eem werkt aan schoner water Tot het begin van de jaren zeventig ging de
Nadere informatieWaterkwaliteit 2: Natuur/chemie
Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie
Nadere informatieOnderzoek waterkwaliteit en waterzuivering
Onderzoek waterkwaliteit en Onderzoek waterkwaliteit en waterzuivering Met behulp van kiezel, grof en fijn zand, actieve kool en wat watten werd het natuurlijk zuiveringssysteem van de bodem nagebootst.
Nadere informatieBijlage 1 (Regeling afvoer per as)
Bijlage 1 (Regeling afvoer per as) Modellen 1. Aanvraagformulier: aanvraag overeenkomst voor het rechtstreeks aanvoeren van afvalstoffen op een rioolwaterzuiveringsinstallatie van Waterschap Rivierenland.
Nadere informatieInhoud: MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) door Fiber Filtration member of the V&T Group
Inhoud: MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) door Fiber Filtration member of the V&T Group Inhoud : MT-IBA (Multi Thread individuele behandeling van afvalwater) p. 1 1. Wat houdt
Nadere informatieVOORSCHRIFTEN. behorende bij het ontwerpbesluit. betreffende de Wet milieubeheer voor de inrichting
VOORSCHRIFTEN behorende bij het ontwerpbesluit betreffende de Wet milieubeheer voor de inrichting Jellice Pioneer Europe te Kapitein Antiferstraat 31 te Emmen 2 INHOUDSOPGAVE 1 OPSLAG GEVAARLIJKE STOFFEN
Nadere informatieSKIW / KNW - Symposium
SKIW / KNW - Symposium Waterzuivering bij BASF Antwerpen en ervaring met inhibitie van actief slib. Steven Meul 31 mei 2018 1 31.05.2018 SKIW / KNW - Symposium Waterbeheer bij BASF Antwerpen Verschillende
Nadere informatieKlaar voor de praktijk!
Biologische zuivering afvalwater reiniging spuit Rik de Werd, mei 2014 Klaar voor de praktijk! Foto s: PPO, TOPPS, PC Fruit Scheidingstechnieken Adsorptie: binden aan een oppervlak Bijv. koolstoffilter
Nadere informatie55e Vakantiecursus in Drinkwatervoorziening & 22e Vakantiecursus in Riolering en Afvalwaterbehandeling URINE APART INZAMELEN? Introductie Afvalwaterzuivering vindt zijn oorsprong in de behoefte om de stedelijke
Nadere informatieSchoon water: noodzaak of luxe
Voor: Studenten van de MBO opleidingen op het gebied van watermanagement, laboratoriumtechniek, procestechniek, engineering, mechatronica, elektronica, landbouw, veeteelt, tuinbouw, groene ruimte en verwante
Nadere informatieNotitie. Inleiding. Belangrijke kostenposten. Groene weide
Notitie Aan : Dhr. Jan Lourens (Waterschap Rijn en IJssel) Van : Dr. ir. Wim Wiegant Datum : 23 augustus 2011 Kopie : Onze referentie : 9W3729.01/N00005/423160/Nijm Betreft : Nieuwe anti-afhaakregeling
Nadere informatieGebruikshandleiding Nitraat-/Fosfaat filter
Gebruikshandleiding Nitraat-/Fosfaat filter Categorie: Waterwaarden en filtratie Werkingsprincipe Nitraat in het aquarium ontstaat door bacteriële omzetting van organische stoffen, zoals voedselresten
Nadere informatieSterk met Melk. Afvalwater en -zuivering
Sterk met Melk Brugse Ommeland en Meetjesland Deze informatie is geschreven in het kader v an het project Sterk met Melk en als achtergrondinformatie gegev en aan de deelnemers. De informatie is gebaseerd
Nadere informatieBiologische waterzuiveringsinstallatie van. van het type ondergedompeld en belucht
Biologische waterzuiveringsinstallatie van het type ondergedompeld en belucht vastbedreactor bestemd voor het zuiveren van huishoudelijk afvalwater Algemeen De is een biologische, kleinschalige waterzuiveringsinstallatie
Nadere informatieChris Ruiken. 21 juni 2011
Influent zeven Chris Ruiken 21 juni 2011 Inhoud 1. Introductie 2. Demo installatie Blaricum 3. Massabalansen cellulose 4. Conclusie Afvalwater bevat van alles en nog wat. Toiletpapier is ongeveer 30% van
Nadere informatieIndividuele Behandeling van Afvalwater de natuurlijke zuivering
Individuele Behandeling van Afvalwater de natuurlijke zuivering Individuele waterzuivering met actief slib De afkorting IBA staat voor Individuele Behandeling van Afvalwater. Het is een toestel dat verplicht
Nadere informatiemeststoffen vloeibare basismeststof groei door kennis
meststoffen 2013 vloeibare basismeststof groei door kennis Growsol Growsol meststoffen is een range van vloeibare meststoffen voor de basisbemesting voorafgaand aan een teelt. Een aantal producten kunnen
Nadere informatieAWZI Schiphol Aërobe zuivering van industrieel afvalwater
AWZI Schiphol Aërobe zuivering van industrieel afvalwater A 50-FL1230 50-V1200 50-XV1202 50-HV1217 50-HV1218 903.401-011 REGENERATION 903.401-009 1201 1202 0-PI 205 1202 WBA 1206 1206 50-XV1206 SBA CIRCULATION
Nadere informatieStikstofeis noodzaakt rwzi Dokhaven tot innovatie Waterkwaliteit > Afvalwaterbehandeling > Beschrijving van r.w.z.i.
Page 1 of 5 home actualiteiten evenementen bedrijvengids archief zoeken adverteren abonneren colofon Redactie R. van Dalen Kopij Neerslag zenden aan: NVA, t.a.v. redactie Neerslag Postbus 70, 2280 AB Rijswijk
Nadere informatieVAPPR Haalt eruit wat erin zit
Haalt eruit wat erin zit Vappr maakt van biomassa duurzame grondstoffen en warmte en legt CO2 in de bodem vast. We halen eruit wat erin zit en voegen verantwoord waarde toe in de duurzame circulaire economie.
Nadere informatieOrganismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof
Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme
Nadere informatieWijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities
Wijzigingsvoorstel (RfC) op Aquo-lex Wijzigen diverse definities Auteur: IDsW> Kenmerk: W 0908-0026> Documentbeheer Wijzigingshistorie Datum Versie Auteur Wijziging 18 aug 2009 0.9 Hinne Reitsma Initieel
Nadere informatieAlternatieve energiebronnen
Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen
Nadere informatieVlaamse waterheffingen beduidend hoger dan in Wallonië
Nieuwsbrief MilieuTechnologie, oktober 1994 (Kluwer, jaargang 1, nummer 9) Jan Gruwez & Stefaan Deboosere, TREVI nv Vlaamse waterheffingen beduidend hoger dan in Wallonië Zowel in Vlaanderen als Wallonië
Nadere informatieLozen van water bij Bodemenergie
Lozen van water bij Bodemenergie problematiek, trends en oplossingsrichtingen Door: Frans Heinis, Directeur De Ruiter Grondwatertechniek bv en Ronald Folders, Directeur Grondboorbedrijf Haitjema b.v. Onderwerpen
Nadere informatieBIOLOGISCHE AFVALWATERZUIVERING WERKT 66% GOEDKOPER NA OPTIMALISATIE
Nieuwsbrief MilieuTechnologie, november 26 (Kluwer, jaargang 13, nummer 1) Jan Gruwez, Trevi nv jgruwez@trevi-env.com www.trevi-env.com BIOLOGISCHE AFVALWATERZUIVERING WERKT 66% GOEDKOPER NA OPTIMALISATIE
Nadere informatieLUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING
INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding
Nadere informatieHolland Filter Automatic Backflush Filter
Holland Filter Automatic Backflush Filter De ABF is een volautomatisch terugspoelfilter en is ontwikkeld als een eenvoudige en probleemloze oplossing voor het verwijderen van zwevende verontreinigingen
Nadere informatieHandreiking toepassing hoedanigheidscorrectie afvalwater Wetterskip Fryslân
Vastgesteld op 14 december 2010 Algemeen bestuur Wetterskip Fryslân (bijlage: 1a Verordening Zuiveringsheffing Wetterskip Fryslân en Verordening verontreinigingsheffing Wetterskip Fryslân). Bijlage 1a
Nadere informatieNaar een duurzame industriewatervoorziening in de Eemshaven
Naar een duurzame industriewatervoorziening in de Eemshaven Verwachte groei vraagt In totaal nemen de bedrijven in de Eemshaven nu 300.000 m 3 drinkwater af voor industriële activiteiten. Waterbedrijf
Nadere informatieKOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET WERKINGSKOSTEN DALEN
Nieuwsbrief MilieuTechnologie, februari 2008 (Kluwer, jaargang 15, nummer 2) Jan Gruwez & Stefaan Deboosere, Trevi nv jgruwez@trevi-env.com www.trevi-env.com KOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET
Nadere informatieVlaams Kenniscentrum water
Vlaams Kenniscentrum water IBA s in de praktijk 1 Niet vaak meer ingezet, eerder polishingstap oa landbouw (mestverwerking, verwijdering nitraat) 2 2/ Horizontaal doorstroomd bed (geen direct contact met
Nadere informatieWATER FACTORY. Productinformatie»
WATER FACTORY Productinformatie» » Drinkwater... Kwaliteit van uw drinkwater Hoeveel water drinkt u per dag? U drinkt het misschien zo uit de kraan, maakt er koffie, thee of limonade van en u kookt er
Nadere informatieTIPS & TRICKS. TIP 5: Reinigen Bewateringssysteem
TIP 5: Reinigen Bewateringssysteem Ongelijke waterafgiftes door leidingvernauwingen en/of verstopte druppelaars of sproei-installatie zijn een doorn in het oog van een kweker. Ongelijke bewatering verstoort
Nadere informatie