Nieuw licht op Nehalennia

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuw licht op Nehalennia"

Transcriptie

1 Nieuw licht op Nehalennia Over een Zeeuwse Moedergodin uit de vaderlandse geschiedenis Dr. Annine E.G. van der Meer

2 Inhoudsopgave Woord vooraf 1 Nehalennia en de wateren 1.1 Nehalennia en Maria ter Zee 1.2 Nehalennia van Zeeland, een eerste kennismaking Nehalennia, zittend en staand Nehalennia aan het roer 1.3 Isis en de wateren Het lentefeest en de opening van het vaarseizoen Isis en de opening van het vaarseizoen in de haven van Ostia De opening van vaarseizoen te Corinthe Nehalennia in de vaderlandse geschiedschrijving 2.1 Het Nederlandse landschap 2.2 Nehalennia overleeft vele rampen 2.3 Nehalennia, een afgodin 2.4 Nehalennia in de vaderlandse geschiedschrijving 2.5 De Moedergodin in de wetenschap De Moedergodin geliefd in de wetenschap De Moedergodin gehaat in de wetenschap De spiritualiteit van de Moedergodin begrepen in de diepte van haar symbolen De drievoudige Moedergodin 3.1 De Grote Moeder bij de eerste landbouw(st)ers 3.2 De Kelten, Germanen en Romeinen 3.3 De drie Matronen uit de Eifel 3.4 Nehalennia in drievoud 3.5 De heilige drie vrouwen in het christendom

3 Nehalennia, haar beeldtaal 4.1 Haar hoofd 4.2 Haar kleding 4.3 Nehalennia in soorten en maten 4.4 Het grote cultusbeeld 4.5 De altaren De twee types 4.6 Kleine votiefbeeldjes 4.7 De steensoorten 4.8 Verschillen tussen de tempels te Domburg en Colijnsplaat De altaren De goden Nehalennia, de betekenis van haar beeldtaal 5.1 De kosmische invloedssfeer Baarmoeder en oerwateren De troon op het platform Het schelpvormig baldakijn De schelp De sterrenhemel De zon De maansymbolen 5.2 De onderwereld De hond, hellehond of trouwe metgezel? De Grote Godin, heilige of helleveeg? Over Hel en Helle 5.3 De aardse invloedssfeer De vegetatie-symbolen De bloemen Het fruit De appel De pijnappel De granaatappel Bosjes kruiden en groenten Graanhalmen Hoorn des overvloeds Bewustzijnsverruimende natuurproducten De bomen

4 De diersymbolen Mannelijke partners Jupiter Neptunus Hercules Het heilig huwelijk De offeraars De driepotige offertafel 5.4 Het doek valt Nehalennia teruggevonden 6.1 Romeinen in Nederland 6.2 Romeinen in Zeeland Het einde van de bloei 6.3 Kelten, Germanen en Romeinen: de schenkers 6.4 De godin Nehalennia, haar herkomst en naam 6.5 Nehalennia van Domburg teruggevonden 6.6 Nehalennia van Ganuenta teruggevonden 7 Van de Moedergodin Nehalennia naar de Moeder Gods Maria Literatuurlijst Register

5 Onlangs is Nehalennia als een zeemeermin opgedoken uit de Zeeuwse wateren. Zij is verreweg de meest bekende godin van Nederlandse bodem; er zijn maar liefst 370 altaren, beelden en figurines van haar opgevist. Echter, haar naam heeft de vaderlandse geschiedenis- en schoolboeken niet gehaald. In dit boek brengt de auteur Nehalennia en de veelal onzichtbare vrouwen rond haar tot leven. Zij neemt de symbolen op de vele altaren als uitgangspunt en ontwikkelt een iconografie. Zij laat de godin spreken via de taal van haar symbolen. Nehalennia heeft een duidelijke relatie met het water. Zij staat met een voet op de boeg van een schip; wanneer zij zit, houdt zij soms een stuurriem vast. Dat maakt haar tot stuurvrouw, leidsvrouwe en beschermvrouwe van de schippers die vanuit Zeeland over de Noordzee uitvaren. Via de wateren is er ook een verbinding met de onderwereld, met het land van de godin Helle of Holle, die haar naam gaf aan het Holle-land of Hol-land. Ook Nehalennia heeft, getuige het symbool van de hond naast haar, een verbinding met de onderwereld. De symbolen bewijzen dat Nehalennia drie invloedssferen heeft: de bovenwereld, de aardse wereld en de onderwereld. Dat maakt haar tot een Moedergodin. Zij wortelt in de aarde, in het land van de voorouders. Nu blijkt zij een oeroude en voor-keltische Moedergodin uit voor-vaderlandse, ja moederlandse tijden. Het devies van de provincie Zeeland is: ik worstel en kom boven. Dat geldt voor Zeeland in het algemeen en voor Nehalennia in het verleden als afgodin weggezet in het bijzonder. Nehalennia is meer dan een plaatselijke of regionale vruchtbaarheidsgodin uit de vaderlandse geschiedenis. Zij krijgt een internationale allure, Moedergodinnen eigen. Zij worstelt en komt boven... in ons bewustzijn. Dr. Annine E.G. van der Meer is historicus, theoloog en symbooldeskundige. Zij schreef een aantal toonaangevende boeken over de verborgen geschiedenis van het vrouwelijke en de vrouwen. Na het basisboek Van Venus tot Madonna uit 2006 schreef Annine nog vijf andere boeken: Van Sophia tot Maria (2008); Venus is geen Vamp (2009); The Language of MA the primal mother. The evolution of the female image in 40,000 years of global Venus Art (2013) met 1300 kleuren- en zwart-wit afbeeldingen in 592 pagina s; De Zwarte Madonna van Oer- tot Eindtijd. De Moeder van Donker en Licht en haar dochter Maria Magdalena (2015) met 264 pagina s waarvan 72 beeldpagina s met 277 kleurenfoto s en zwart-witschetsen en De Drie Dames uit Duitsland. De Matronen en Nehalennia, Moedergodinnen uit de vaderlandse geschiedenis met 144 pagina s en 47 foto s. Meer informatie over de boeken van de auteur op en op Te bestellen via

Onbekend maakt onbemind. Nehalennia van Zeeland en de onzichtbare vrouwen om haar heen.

Onbekend maakt onbemind. Nehalennia van Zeeland en de onzichtbare vrouwen om haar heen. 1 Onbekend maakt onbemind Nehalennia van Zeeland en de onzichtbare vrouwen om haar heen. Nederland is een godin rijk die zeer populair is geweest in de tijd van de Romeinen. Van haar zijn onlangs 370 altaren

Nadere informatie

Nehalennnia en haar orakelende Pythia s van het noorden

Nehalennnia en haar orakelende Pythia s van het noorden 1 Nehalennnia en haar orakelende Pythia s van het noorden Nederland is een godin rijk die zeer populair is geweest in de tijd van de Romeinen. Van haar zijn onlangs 370 altaren met inscripties en talloze

Nadere informatie

VAN NU TOT ROME TOT NEHALENNIA

VAN NU TOT ROME TOT NEHALENNIA VAN NU TOT ROME TOT NEHALENNIA AANBOD PROGRAMMA SCHOLEN IN COLIJNSPLAAT Tijdens de Week van de Oosterschelde van 2 t/m 9 september 2017 ONDERDELEN: A. Educatieproject ; Nehalennia en Oosterschelde Op locatie

Nadere informatie

Antwoorden Kennismaking met de Klassieken. Thema Te wapen! Oorlog bij de Klassieken. Grieken. Vraag 1. a. Tarente, Zuid-Italië. b v. Chr.

Antwoorden Kennismaking met de Klassieken. Thema Te wapen! Oorlog bij de Klassieken. Grieken. Vraag 1. a. Tarente, Zuid-Italië. b v. Chr. Antwoorden Kennismaking met de Klassieken Thema Te wapen! Oorlog bij de Klassieken a. Tarente, Zuid-Italië. b. 340 330 v. Chr. Eigen antwoord leerling. De aanwezigheid van tin zorgt voor de groenige kleur

Nadere informatie

Mevrouw Blavatsky, dochter van Wijsheid

Mevrouw Blavatsky, dochter van Wijsheid Mevrouw Blavatsky, dochter van Wijsheid Verslag door Annine van der Meer over deze lezing die zij op 5 februari 2013 in Loge Rotterdam gaf (bewerkt). - Annine van der Meer Dr. Annine E.G. van der Meer

Nadere informatie

De moedergodin keert steeds weer terug Mirre Bots, Onkruid juli/aug De moedergodin keert steeds weer terug

De moedergodin keert steeds weer terug Mirre Bots, Onkruid juli/aug De moedergodin keert steeds weer terug De moedergodin keert steeds weer terug Mirre Bots, Onkruid juli/aug. 2007 De moedergodin keert steeds weer terug Annine van der Meer heeft een jarenlange speurtocht gehouden naar de zoekgeraakte, vrouwelijke

Nadere informatie

Annine van der Meer. De Uitdaging van de Ziel, over waarheid, weten en wijsheid. Over Theos en Sofia. De Uitdaging van de Ziel

Annine van der Meer. De Uitdaging van de Ziel, over waarheid, weten en wijsheid. Over Theos en Sofia. De Uitdaging van de Ziel Annine van der Meer De Uitdaging van de Ziel, over waarheid, weten en wijsheid. Annine van der Meer sprak namens de Theosofische Vereniging in Nederland. Dr. Annine van der Meer is godsdiensthistoricus

Nadere informatie

Het Nehallenia verhaal

Het Nehallenia verhaal Het Nehallenia verhaal Volgens mij is het achttien eeuwen geleden dat het druk was aan de Zeeuwse kust. We zijn terug in de Romeinse tijd in Colijnsplaat. Hier en daar staan bouwsels van vlechtwerk en

Nadere informatie

Genisis. Nijlwater maken. Sekhem Iset. Dit ritueel beschrijft hoe iemand op het magische pad het heilig Nijlwater van Isis kan creëren.

Genisis. Nijlwater maken. Sekhem Iset. Dit ritueel beschrijft hoe iemand op het magische pad het heilig Nijlwater van Isis kan creëren. Nijlwater maken. Sekhem Iset 2015 Genisis.: Isian Witchcraft. Dit ritueel beschrijft hoe iemand op het magische pad het heilig Nijlwater van Isis kan creëren. - http://www.genisis.nl] - www.facebook.com/genesofisis]

Nadere informatie

De Zwarte Madonna, Moeder van Donker en Licht

De Zwarte Madonna, Moeder van Donker en Licht De Zwarte Madonna, Moeder van Donker en Licht In 2015 verscheen het boek de Zwarte Madonna van Oer-tot Eindtijd. De Moeder van Donker en Licht en haar dochter Maria Magdalena van de hand van Annine van

Nadere informatie

Openbaring een overzicht. Een overzicht van Openbaring, zoals toegepast in de Bijbelstudies in Christengemeente het Kruispunt, begin van 2010.

Openbaring een overzicht. Een overzicht van Openbaring, zoals toegepast in de Bijbelstudies in Christengemeente het Kruispunt, begin van 2010. Openbaring een overzicht Een overzicht van Openbaring, zoals toegepast in de Bijbelstudies in Christengemeente het Kruispunt, begin van 2010. Openbaring Pagina 2 Een overzicht Inhoud Voorwoord... 3 Mooi

Nadere informatie

Geschiedenis hoofdstuk 3

Geschiedenis hoofdstuk 3 Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.

Nadere informatie

De Zwarte Madonna van Oer- tot Eindtijd

De Zwarte Madonna van Oer- tot Eindtijd De Zwarte Madonna van Oer- tot Eindtijd De Moeder van Donker en Licht en haar dochter Maria Magdalena Dr. Annine E.G. van der Meer Inhoudsopgave 11 13 13 14 15 15 16 16 17 19 23 23 26 28 28 29 29 30 32

Nadere informatie

Hoe een artikel in TROUW veel stof doet opwaaien.

Hoe een artikel in TROUW veel stof doet opwaaien. Hoe een artikel in TROUW veel stof doet opwaaien. Op dinsdag 29 december 2015 stond onderstaand artikel in TROUW. In eerste instantie was Annine van der Meer zeer verheugd, maar deze vreugde bekoelde snel,

Nadere informatie

Liefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw

Liefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw Liefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw 1 zaal 3 2 zaal 4 zaal 5 Liefde ik heb je zo lief! zaal 2 zaal 1 Ingang Uitgang begane grond Als je verliefd bent wil je er over

Nadere informatie

Bestaat Toeval? Een vakantie-impressie vol van synchroniciteit De meivakantie 2015 van Dinie en Jaap Craamer

Bestaat Toeval? Een vakantie-impressie vol van synchroniciteit De meivakantie 2015 van Dinie en Jaap Craamer Bestaat Toeval? Een vakantie-impressie vol van synchroniciteit De meivakantie 2015 van Dinie en Jaap Craamer Enige jaren geleden hebben mijn vrouw en ik een lezing van Selma Sevenhuijsen bijgewoond. Het

Nadere informatie

100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf

100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf 100% Romeins op zoek naar de Romein in jezelf 1 Wist je dat alle voorwerpen op deze tentoonstel- hoi, dit is de route, begin bij leger, dan door naar haard en huis en zo verder. dit is de 2e verdieping

Nadere informatie

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.! De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit

Nadere informatie

Updating Venuskunst, Venuskunst in Sardinië

Updating Venuskunst, Venuskunst in Sardinië Updating Venuskunst, Venuskunst in Sardinië Het eiland Sardinië heeft als insula of eiland heel lang een oorspronkelijk egalitaire cultuur behouden. Culturen in Nieuwe Steentijd en Kopertijd leveren tal

Nadere informatie

Geloof Brengt Verandering Toets 1 - antwoorden

Geloof Brengt Verandering Toets 1 - antwoorden Toets 1 - antwoorden Geloof (1-11) Lesstof: Hoofdstuk 1 1. Wat is noodzakelijk om van God te kunnen ontvangen? Geloof [1] 2. Noem vier uitingen van geloof. - Geloof voor redding [1.2] - Geloof en werken

Nadere informatie

VAN SOPHIA TOT MARIA

VAN SOPHIA TOT MARIA De Spirituele Sociëteit Zeeland Platform voor Spirituele Bewustzijnsvorming Verslag van de lezing VAN SOPHIA TOT MARIA door Annine van der Meer gehouden op zondag 26 september 2010 in hotel Arneville,

Nadere informatie

De terugkeer van de Godin

De terugkeer van de Godin De terugkeer van de Godin Lezing uitgesproken tijdens de boekpresentatie van de Glimlach van de Sirene van Dr Selma Sevenhuijsen op 8 juni 2008 door Dr Annine van der Meer De glimlach van de Sirene. Eindelijk

Nadere informatie

Vind de mooiste fietsroutes op www.route.nl. Fietsroute 122294 Middelburg, Wolphaartsdijk en Nieuw- en Sint Joostland

Vind de mooiste fietsroutes op www.route.nl. Fietsroute 122294 Middelburg, Wolphaartsdijk en Nieuw- en Sint Joostland Fietsroute 122294 Middelburg, Wolphaartsdijk en Nieuw- en Sint Joostland Praktische informatie Dichtstbijzijnde parkeerplaats maria- en havenpolder Pasdam Sluis Dichtstbijzijnde parkeerplaats vanaf eindpunt

Nadere informatie

14 Februari: De dag van de Liefde. Geschiedenis en achtergronden van deze spannende dag!

14 Februari: De dag van de Liefde. Geschiedenis en achtergronden van deze spannende dag! 14 Februari: De dag van de Liefde Geschiedenis en achtergronden van deze spannende dag! In de Romeinse tijd was dit de dag van het inwijdingsfeest van de Godin Juno, de vrouw van de oppergod Jupiter. Juno

Nadere informatie

Welkom in de Hoeksteen. Voorganger: ds. Tonny Nap

Welkom in de Hoeksteen. Voorganger: ds. Tonny Nap Welkom in de Hoeksteen Voorganger: ds. Tonny Nap Lezen : Galaten 5 Tekst : Galaten 5 : 1 en 13 Psalm 72 : 1, 4 en 7 Psalm 1 : 1 Lied 473 : 1, 2, 3, 4 en 5 Gezang 179a : 1 Lied 435 : 4 en 5 Votum en groet

Nadere informatie

In de tweede eeuw na Chr. beschrijft Lucius hoe de grote godin Isis hem in een droom verschijnt. Zij spreekt de volgende woorden:

In de tweede eeuw na Chr. beschrijft Lucius hoe de grote godin Isis hem in een droom verschijnt. Zij spreekt de volgende woorden: De Godin is terug van weggeweest Kerstnummer PRANA 2006 nr 158 dec. 2006/jan. 2007 In de tweede eeuw na Chr. beschrijft Lucius hoe de grote godin Isis hem in een droom verschijnt. Zij spreekt de volgende

Nadere informatie

Jezus, de gnosis en het dogma

Jezus, de gnosis en het dogma Jezus, de gnosis en het dogma Riemer Roukema Jezus, de gnosis en het dogma Uitgeverij Meinema, Zoetermeer www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Studio Anton Sinke, Nieuwerkerk a/d IJssel Illustratie

Nadere informatie

100% romeins. opdrachtenboekje

100% romeins. opdrachtenboekje opdrachtenboekje schoonheid en gezondheid goden handel huis en haard leger Dit is de route van jullie groepje: Jullie beginnen bij LEGER. Ben je klaar, dan loop je door naar HUS EN HAARD. En zo verder.

Nadere informatie

E C C E H O M O. Weekoverweging. Ziet de mens *** in de oorsprong werd de mens twee om door lichamelijke eenwording nieuwe mensen voort te brengen

E C C E H O M O. Weekoverweging. Ziet de mens *** in de oorsprong werd de mens twee om door lichamelijke eenwording nieuwe mensen voort te brengen WEEK 18 1 Weekoverweging E C C E H O M O Ziet de mens *** in de oorsprong werd de mens twee om door lichamelijke eenwording nieuwe mensen voort te brengen in de ontplooiing worden mensen twee om door geestelijke

Nadere informatie

Is de eindtijd al zichtbaar?

Is de eindtijd al zichtbaar? Almelo 2017-2018 Is de eindtijd al zichtbaar? 24 september 29 oktober 26 noember 21 januari Komt Europa haar crisis te boen? Wat staat Israël nog te wachten? Wat gebeurt er in het Midden-Oosten? 25 februari

Nadere informatie

HET FEEST VAN DE HEILIGE FAMILIE

HET FEEST VAN DE HEILIGE FAMILIE Wat maakt een familie heilig? Wat maakt een familie heilig? HET FEEST VAN DE HEILIGE FAMILIE Vandaag vieren wij het feest van de heilige Familie en natuurlijk denken we dan aan Jozef, Maria en Jesus. Maar

Nadere informatie

A N T W O O R D E N. 1. Hoe luidt de wapenspreuk (leus) van Zeeland, waarvan de Nederlandse vertaling Ik worstel en kom boven is.

A N T W O O R D E N. 1. Hoe luidt de wapenspreuk (leus) van Zeeland, waarvan de Nederlandse vertaling Ik worstel en kom boven is. A N T W O O R D E N Het juiste antwoord is dikgedrukt en onderstreept: 1. Hoe luidt de wapenspreuk (leus) van Zeeland, waarvan de Nederlandse vertaling Ik worstel en kom boven is. a. Ora et la bora b.

Nadere informatie

Er stond een vrouw in de tuin. Bijlage 1

Er stond een vrouw in de tuin. Bijlage 1 Er stond een vrouw in de tuin. Bijlage 1 Invloedrijke vruchtbaarheidsgodinnen uit de Griekse en Romeinse mythologie Gaia, Tellus Is een godin van de eerste generatie. Uit de grenzeloze wereldruimte, die

Nadere informatie

Eigenlijk is het verhaal over de Tabernakel, het verhaal over een tent in de woestijn!

Eigenlijk is het verhaal over de Tabernakel, het verhaal over een tent in de woestijn! De Tabernakel. God wil wonen tussen de mensen! Het is een historisch verhaal uit Exodus. Maar er zitten geweldige geestelijke betekenissen in! Denk alleen al aan de overeenkomst tussen een offer voor je

Nadere informatie

LITURGISCHE SCHIKKING 40 DAGENTIJD EN PASEN 2017

LITURGISCHE SCHIKKING 40 DAGENTIJD EN PASEN 2017 LITURGISCHE SCHIKKING 40 DAGENTIJD EN PASEN 2017 In de veertigdagentijd horen we hoe Jezus zijn weg gaat vanuit de kracht van Gods liefde. Gekozen is voor de berg (gemaakt van houtringen) als symbool voor

Nadere informatie

Orde van de doopdienst. op zondag 20 december 2015. in de Hervormde kerk te Sellingen. waarin. Jarno Godlieb. gedoopt wordt

Orde van de doopdienst. op zondag 20 december 2015. in de Hervormde kerk te Sellingen. waarin. Jarno Godlieb. gedoopt wordt Orde van de doopdienst op zondag 20 december 2015 in de Hervormde kerk te Sellingen waarin Jarno Godlieb gedoopt wordt Voorganger : Ds. J.W. Baan. Organist : Mevrouw M. Withaar-Boomsma. Medewerking : Kinderen

Nadere informatie

Dit weet ik: dat God met mij is.

Dit weet ik: dat God met mij is. Dit weet ik: dat God met mij is. Psalm 56 vers 10b De kern van het schilderij: Psalm 56 vers 9, 10 en 14b Bezien vanuit Romeinen 8 Psalm 56 vers 9-14 9 Ú hebt mijn omzwervingen geteld; doe mijn tranen

Nadere informatie

Romeinse Nehalenniaaltaren

Romeinse Nehalenniaaltaren Romeinse Nehalenniaaltaren in Zeeland Lokale fabricaten of geïmporteerde producten? Auteur: Niels Tuinman Studentnummer: S0746487 Begeleider: Prof. R. Halbertsma Specialisatie: Klassieke Archeologie Universiteit

Nadere informatie

Kaarsen en ramen Licht van de Heer

Kaarsen en ramen Licht van de Heer Kaarsen en ramen Licht van de Heer Er branden kaarsen op het altaar. Lichtende kaarsen begeleiden het evangelie dat wordt voorgelezen. Licht der wereld De belangrijkste kaars is de paaskaars. Veel mensen

Nadere informatie

Over het onsterfelijke rijk van Barbelo-Sophia Jezus bij Judas, gezant van Barbelo

Over het onsterfelijke rijk van Barbelo-Sophia Jezus bij Judas, gezant van Barbelo Over het onsterfelijke rijk van Barbelo-Sophia Jezus bij Judas, gezant van Barbelo In het Evangelie van Judas zegt Judas tegen Jezus: Ik weet wie U bent en waar U vandaan komt. U komt uit het onsterfelijke

Nadere informatie

5,8. Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Begrippen:

5,8. Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Begrippen: Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november 2012 5,8 118 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Begrippen: Atheense democratie: een vorm waarbij het bestuur het volk (demos) via stemming

Nadere informatie

Wat waren op aarde de belangrijkste ruimten van het heiligdom?

Wat waren op aarde de belangrijkste ruimten van het heiligdom? Deel 7 Wat waren op aarde de belangrijkste ruimten van het heiligdom? De oudtestamentische tabernakel bestond uit drie onderdelen: de Voorhof, het Heilige en het Heilige der Heilige. Welke voorwerpen waren

Nadere informatie

GODGODIN VADER MOEDER

GODGODIN VADER MOEDER 52 53 6 GODGODIN VADER MOEDER 6 Vadergod, U roept mij in mijn morgen- en middagen avondgebed U minnend toegewijd te zijn. Moedergodin, levende schoot van mijn verlangen, wijd mij om uw leven te kunnen

Nadere informatie

Levende School

Levende School Levende School 2018-2019 Bijzondere lezingen voor ouders, leraren en belangstellenden Kijk ook op de site van de school (www.svszeist.nl) onder het kopje: ouders / lezingen. We verzorgen vanaf januari

Nadere informatie

Noordhorn. februari Gods 12 toekomstplannen Het boek Openbaring

Noordhorn. februari Gods 12 toekomstplannen Het boek Openbaring Noordhorn 2017 2018 Het boek Openbaring Gods 12 toekomstplannen februari 2017 19 september Christus, de opgestane Majesteit 10 oktober Een rapport voor zeven gemeenten 31 oktober Mensen in de hemel! 21

Nadere informatie

De Herder (Op de grote stille Heide)

De Herder (Op de grote stille Heide) De Herder (Op de grote stille Heide) Op de grote stille heide Dwaalt de herder eenzaam rond Wijl de witgewolde kudde Trouw bewaakt wordt door de hond En al dwalend ginds en her Denkt de herder: Och, hoe

Nadere informatie

Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het

Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het gedierte dat over de grond kruipt. Het eerste scheppingsverhaal

Nadere informatie

De eerste golf. De tweede golf

De eerste golf. De tweede golf Feminisme en spiritualiteit: hoogste tijd voor het 21 e eeuwse feminisme van de derde golf Over de doorbraak in bewustzijn en de steen in de vijver van Wijsheid Het feminisme is in een derde golfbeweging

Nadere informatie

Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van

Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken

Nadere informatie

Beginnen. met. Genealogie

Beginnen. met. Genealogie Beginnen met Genealogie Wim van t Einde Beginnen met genealogie Veel mensen zijn geïnteresseerd in hun voorouders. Het is voor veel van hen echter lastig om te beginnen. Doordat ze niet weten waar ze

Nadere informatie

Genealogie voor Beginners. Ik wil mijn familiegeschiedenis onderzoeken. Hoe doe ik dat?

Genealogie voor Beginners. Ik wil mijn familiegeschiedenis onderzoeken. Hoe doe ik dat? O C G L Genealogie voor Beginners O C G Ik wil mijn familiegeschiedenis onderzoeken. Hoe doe ik dat? Even voorstellen: Jo Schiffelers, voorzitter Heemkundevereniging Landgraaf L Systemen en termen Genealogie/Stamboom

Nadere informatie

Het kennen van Allah

Het kennen van Allah Tawheed Voor kinderen (niveau 1) Het kennen van Allah Dr. Saleh As-saleh Sha baan 1426 September 2005 In naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle Hoofdstuk 1 Wie is Allah? Allah is Ar-Rabb (De Enige

Nadere informatie

Dit boekje wordt u aangeboden door. de Protestantse gemeente te Menaam

Dit boekje wordt u aangeboden door. de Protestantse gemeente te Menaam 1 Dit boekje wordt u aangeboden door de Protestantse gemeente te Menaam Het is bedoeld om onderwerpen te behandelen die te maken hebben met het dopen en de doopdienst. Daarnaast is geprobeerd enige vragen

Nadere informatie

zondag 7 januari 2018 in het Kruispunt

zondag 7 januari 2018 in het Kruispunt zondag 7 januari 2018 in het Kruispunt lezing oude testament (lector) Jesaja 61,1-4. 62,11-12 lied Liedboek 530 De Geest des Heren is op hem... lezing nieuwe testament (lector) Matteus 3, 13-17 lied Liedboek

Nadere informatie

Kerstbezinning laat ons paraplumensen worden

Kerstbezinning laat ons paraplumensen worden Kerstbezinning laat ons paraplumensen worden Beste begeleider, Deze bezinning is geschikt als bezinnend moment bij een kerstfeest. Ze legt de link tussen Kerstmis en de campagne van Welzijnszorg 2014 Iedereen

Nadere informatie

Genisis. Sekhem Iset. Egyptisch spiegelritueel

Genisis. Sekhem Iset. Egyptisch spiegelritueel Egyptisch spiegelritueel Sekhem Iset 2015 Genisis.: Isian Witchcraft. Dit ritueel beschrijft hoe iemand op het magische pad een beschermingsamulet kan maken gebaseerd op een oud gebruik. - http://www.genisis.nl]

Nadere informatie

Heer, U zocht mij, toen ik was weggegaan U bracht mij veilig in Uw gezin U vergaf mij, mijn schuld is weggedaan U gaf mijn leven een nieuw begin

Heer, U zocht mij, toen ik was weggegaan U bracht mij veilig in Uw gezin U vergaf mij, mijn schuld is weggedaan U gaf mijn leven een nieuw begin Met Deliver zingen we voor de dienst; Dat is genade! - Opwekking 722 Heer ik dank U Voor wat U heeft gedaan Ik kon niet doorgaan op eigen kracht Maar dankzij Jezus mag ik nu voor U staan U spreekt mij

Nadere informatie

LIEFDE. En als je door de bogen kijkt, zie je op de achtergrond ook iets gebeuren. Wat wordt er op de achtergrond gedaan?

LIEFDE. En als je door de bogen kijkt, zie je op de achtergrond ook iets gebeuren. Wat wordt er op de achtergrond gedaan? LIEFDE Soms lijkt het wel of het hele leven om de liefde draait. Het begint al als je kind bent met de liefde voor je moeder en vader. En iedereen herinnert zich zijn eerste verliefdheid nog wel; op de

Nadere informatie

1. WAT ER VOORAFGAAT AAN DE CONFERENTIE WIJSHEID WEEFT OP 7 MAART 2015

1. WAT ER VOORAFGAAT AAN DE CONFERENTIE WIJSHEID WEEFT OP 7 MAART 2015 Conferentie WIJSHEID WEEFT Academie Pansophia 7 maart 2015. Verslag van de conferentie WIJSHEID WEEFT op 7 maart 2015, het jaarthema van de academie gedurende de periode september 2014 tot september 2015.

Nadere informatie

De voorgeschiedenis van de mensheid, het matriarchaat.

De voorgeschiedenis van de mensheid, het matriarchaat. De voorgeschiedenis van de mensheid, het matriarchaat. Gids uitgegeven door NGKA ( Natuurreligie Groep Knossos Anders) De voorgeschiedenis van de mensheid, het matriarchaat. In de begintijd van de mens

Nadere informatie

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte

Nadere informatie

Voorwoord. Rome en de Romeinen

Voorwoord. Rome en de Romeinen Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote

Nadere informatie

De bruiloft van het Lam

De bruiloft van het Lam Openbaring 1: 1-4 De bruiloft van het Lam 1.Openbaring van Jezus Christus, die God Hem gegeven heeft om Zijn dienstknechten te laten zien wat spoedig moet geschieden, en die Hij door Zijn engel gezonden

Nadere informatie

Noot 14 Het maken van een levenslijn of familiestamboom, en het verzamelen van materialen.

Noot 14 Het maken van een levenslijn of familiestamboom, en het verzamelen van materialen. Noot 14 Het maken van een levenslijn of familiestamboom, en het verzamelen van materialen. Een levenslijn Tijdens het kennismakingsgesprek of in het eerste themagesprek kunt u met iets bijzonders beginnen:

Nadere informatie

Wat kreeg de profeet Zacharia te horen?

Wat kreeg de profeet Zacharia te horen? 9 De profeet Zacharia verwijst naar Jezus. Wat kreeg de profeet Zacharia te horen? Zacharia 8:9 9 Het woord van de HEERE kwam tot mij: 10 Neem van de ballingen, van Cheldaï, Tobia en Jedaja, gaven in ontvangst.

Nadere informatie

Het labyrint: een weg naar binnen

Het labyrint: een weg naar binnen Verslag Febemiddag: donderdag 28 januari 2010 Het labyrint: een weg naar binnen Onze Moeder die in de hemel zijt ( Selma Sevenhuijsen in het centrum van het labyrint van Zoltán Kruse bij de Monte Labbro)

Nadere informatie

Kinderen bidden voor Kinderen. Mariakapel. Datum..

Kinderen bidden voor Kinderen. Mariakapel. Datum.. Kinderen bidden voor Kinderen Mariakapel. Datum.. Bidden met Maria 2 We bidden voor:................ 3 God kent jou God kent jou vanaf het begin helemaal van buiten en van binnenin Hij kent al je vreugde

Nadere informatie

Programma. 2 daagse conferentie over de Kosmische Kennis van de Maya Esoterische Wetenschap van de Maya s & het Esseense erfgoed na 2012

Programma. 2 daagse conferentie over de Kosmische Kennis van de Maya Esoterische Wetenschap van de Maya s & het Esseense erfgoed na 2012 Programma 2 daagse conferentie over de Kosmische Kennis van de Maya Esoterische Wetenschap van de Maya s & het Esseense erfgoed na 2012 Dag Buiten de Tijd 2015 & het Esseense erfgoed na 2012 Pagina 1 Zaterdag

Nadere informatie

Toon mijn liefde, aan de ander dien de ander, zo heb Ik ook jou liefgehad. Heb elkaar lief, wat er ook gebeurt, de ander, zo heb ik ook jou

Toon mijn liefde, aan de ander dien de ander, zo heb Ik ook jou liefgehad. Heb elkaar lief, wat er ook gebeurt, de ander, zo heb ik ook jou Paasviering 2016 Bij U komen Jezus, ik wil heel dicht bij u komen in uw nabijheid wil k zijn. Zo dicht bij U voel 'k uw liefde stromen, U maakt mij heilig en rein In de schuilplaats van de Allerhoogste

Nadere informatie

Rapportage Publieksonderzoek. De Helderse Duinen

Rapportage Publieksonderzoek. De Helderse Duinen Rapportage Publieksonderzoek De Helderse Duinen 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding: wat was de opdracht? 5 2. Wat hebben we gedaan? 9 3. Conclusies 13 4. Bijlagen 23 Rapportage Publieksonderzoek - De Helderse

Nadere informatie

Ontmoetingskerk, Laren NH 6 december 2015 Lucas 1, 26-38

Ontmoetingskerk, Laren NH 6 december 2015 Lucas 1, 26-38 Ontmoetingskerk, Laren NH 6 december 2015 Lucas 1, 26-38 Als je de Bijbel goed leest merk je dat elk verhaal over jou en mij gaat. Over onze werkelijkheid, over wat wij dagelijks zien en meemaken. De theoloog

Nadere informatie

Orde van de dienst op zondag 7 oktober 2018 in de Martinikerk Bolsward

Orde van de dienst op zondag 7 oktober 2018 in de Martinikerk Bolsward Orde van de dienst op zondag 7 oktober 2018 in de Martinikerk Bolsward waarin de heilige doop wordt bediend aan Julian (Ule Jan) Marth (Marten Hiele) Tjerk (Tjerk Thomas Jan) zonen van Tjeerd en Rianne

Nadere informatie

Daar juicht een toon, daar klinkt een stem, Die galmt door heel Jeruzalem; Een heerlijk morgenlicht breekt aan; De Zoon van God is opgestaan!

Daar juicht een toon, daar klinkt een stem, Die galmt door heel Jeruzalem; Een heerlijk morgenlicht breekt aan; De Zoon van God is opgestaan! Pasen 2016 Daar juicht een toon, daar klinkt een stem, Die galmt door heel Jeruzalem; Een heerlijk morgenlicht breekt aan; De Zoon van God is opgestaan! Geen graf hield Davids Zoon omkneld, Hij overwon,

Nadere informatie

Maria, de moeder van Jezus

Maria, de moeder van Jezus Maria, de moeder van Jezus Kerstoverdenking Rotary 2014 1. Maria in de kerkgeschiedenis 2. Maria in de Bijbel 3. Boodschap 1. Wees gegroet Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt

Nadere informatie

Gebed om te gedenken. Gebed van lofprijzing. Gebed na Hemelvaart. Gebed op de levenszee

Gebed om te gedenken. Gebed van lofprijzing. Gebed na Hemelvaart. Gebed op de levenszee Gebed van lofprijzing Gebed om te gedenken Ik dank U, grote God, dat Gij de Vader zijt die mij te boven gaat, de Zoon die mij terzijde staat, de Geest die in mij bidt en smeekt. Heer, onze God, op deze

Nadere informatie

Op weg gaan naar het licht.

Op weg gaan naar het licht. Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel! Op weg gaan naar het licht. 1 e advent De aarde is donker, het licht lijkt gedoofd

Nadere informatie

Periode Zomer 2007 maand juli. Periode Zomer 2007 maand augustus. 03 06 augustus 2007 (leeftijd van 8 10 jaar) Adventure Ardennen

Periode Zomer 2007 maand juli. Periode Zomer 2007 maand augustus. 03 06 augustus 2007 (leeftijd van 8 10 jaar) Adventure Ardennen 1. Informatie over kampen 2006 Na de kampencommissie van 3 september 2006 kunnen we weeral zeggen dat we een leuke zomer achter de rug hebben met fantastische kampen. Aan deze kampen zijn er veel herinneringen

Nadere informatie

Oecumenische Viering. 20 augustus, 2017, Grote of St. Gudulakerk

Oecumenische Viering. 20 augustus, 2017, Grote of St. Gudulakerk Oecumenische Viering 20 augustus, 2017, Grote of St. Gudulakerk Thema: Grenzeloze naastenliefde Voorgangers: Pastor Jaap van Kranenburg Met medewerking van: Orgel: Els Dijkerman Werkgroep Vieren van de

Nadere informatie

Updating Venuskunst, de Venuskunst van de Cycladen

Updating Venuskunst, de Venuskunst van de Cycladen Updating Venuskunst, de Venuskunst van de Cycladen De Cycladen vormen een eilandgroep tussen Griekenland, Kreta en Turkije. Hier is in oude begraafplaatsen veel Venuskunst opgegraven. Men heeft hier 796

Nadere informatie

In antwoord op uw vragen

In antwoord op uw vragen Aurelius Augustinus In antwoord op uw vragen Augustinus brieven aan Januarius [Ad inquisitiones Ianuarii libri duo (= Epistulae 54-55)] Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Ben Bongers,

Nadere informatie

Reflectie: Archipel der symbolen

Reflectie: Archipel der symbolen Refletie: Arhipel der symbolen Marjan Knipping-Bosh Hoofdstuk 7 Dit materiaal leidt je via refletie, vraag en antwoord naar een samenstel van symbolishe betekenissen die voor jou belangrijk zijn. Als je

Nadere informatie

Geloofsbelijdenis * (zie de drie voorbeelden) (Als de ouders een doopkaars hebben kan die nu worden aangestoken.)

Geloofsbelijdenis * (zie de drie voorbeelden) (Als de ouders een doopkaars hebben kan die nu worden aangestoken.) Overzicht van een doopviering, waarin de doop wordt gedaan door Nel Hogervorst van Kampen, pastoraal werker. Zij vindt het prettig als er niet zoveel tekst in het boekje staat, omdat zij dan kan improviseren.

Nadere informatie

BEELD VAN CHRISTUS Albert Metselaar, 2013 albertmetselaar@home.nl

BEELD VAN CHRISTUS Albert Metselaar, 2013 albertmetselaar@home.nl BEELD VAN CHRISTUS Albert Metselaar, 2013 albertmetselaar@home.nl Gij zult u geen gesneden beelden maken. Laten we maar direct met de deur in huis vallen. Afbeeldingen van het goddelijke worden niet gewaardeerd,

Nadere informatie

X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE 2

X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE 2 X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN MAASVLAKTE 2 X De haven van Rotterdam x werd te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom

Nadere informatie

Noordhorn. februari Gods 12 toekomstplannen Het boek Openbaring

Noordhorn. februari Gods 12 toekomstplannen Het boek Openbaring Noordhorn 2017 2018 Het boek Openbaring Gods 12 toekomstplannen februari 2017 19 september Christus, de opgestane Majesteit 10 oktober Een rapport voor zeven gemeenten 31 oktober Mensen in de hemel! 21

Nadere informatie

Het Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk Europa hoe verder? Het Romeinse Rijk Het oude Rome Europa in 1600 Napoleon Waterloo 1940: het derde rijk dood en verderf 1945: de bevrijding na 1945 Europese Gemeenschap van Kolen en Staal 1952 6 landen

Nadere informatie

Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon

Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken

Nadere informatie

Inleiding op de bedelingen. Bijbelstudie Ommen 5 April Wat is een bedeling

Inleiding op de bedelingen. Bijbelstudie Ommen 5 April Wat is een bedeling Inleiding op de bedelingen Bijbelstudie Ommen 5 April 2009 Wat is een bedeling Een bedeling is een specifieke manier waarop God Zijn regering in de wereld openbaart en waardoor Hij in stappen Zijn doel

Nadere informatie

De geschiedenis van het katholieke hoofddoekje

De geschiedenis van het katholieke hoofddoekje De geschiedenis van het katholieke hoofddoekje Platform Stop Racisme en uitsluiting Oorsprong In de bijbel vind je veel verhalen met een vernoeming van een gedragen hoofddoek,sluier of tulband. In I Corintiers

Nadere informatie

Sidi Mohamed Ghaneme

Sidi Mohamed Ghaneme Sidi Mohamed Ghaneme Islam voor Globale Pubers Uitgeverij U2pi Uitgeverij U2pi BV (www.jouwboek.nl), Voorburg 1e druk maart 2012 (isbn 978-90-8759-262-2) 1e ebookversie maart 2012 Titel: Islam voor globale

Nadere informatie

Lesbrief BIJZONDERE SCHATTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 2 - SCHATGRAVEN IN DE NOORDZEE

Lesbrief BIJZONDERE SCHATTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 2 - SCHATGRAVEN IN DE NOORDZEE Lesbrief Bovenbouw voortgezet onderwijs - VMBO BIJZONDERE SCHATTEN De haven van Rotterdam is een van de belangrijkste havens van Europa. Er worden per jaar meer dan 400 miljoen ton goederen verwerkt. Schepen

Nadere informatie

Verwelkomen van de Wijze Oude Vrouw archetype

Verwelkomen van de Wijze Oude Vrouw archetype Verwelkomen van de Wijze Oude Vrouw archetype Heling van de Voormoeders meditatie Verwelkomen van de archetype Wijze Oude Vrouw van Winter Noordelijk halfrond Oktober Wereldwijde Baarmoederzegening Zuidelijk

Nadere informatie

De Zwarte Madonna en Maria Magdalena, oude krachtbronnen voor de Nieuwe Tijd

De Zwarte Madonna en Maria Magdalena, oude krachtbronnen voor de Nieuwe Tijd De Zwarte Madonna en Maria Magdalena, oude krachtbronnen voor de Nieuwe Tijd Er is een nieuw type pelgrim in opkomst: de Nieuwetijds-pelgrim. Het type dat tussen twee culturen een synthese legt: de voor-christelijke

Nadere informatie

Kaypacha: Pele-rapport van 9 mei 2018

Kaypacha: Pele-rapport van 9 mei 2018 Kaypacha: Pele-rapport van 9 mei 2018 Hallo, dit is Kaypacha met het wekelijkse Pele-rapport. En ik ben in Berlijn, wat de groenste stad is die ik ooit heb gezien. Dit is geweldig! Dit rapport is voor

Nadere informatie

Jeugdschrijfster Floortje Zwigtman in Brugge

Jeugdschrijfster Floortje Zwigtman in Brugge Jeugdschrijfster Floortje Zwigtman in Brugge Jeugdauteurs uit Vlaanderen en Nederland komen vertellen voor het Out! holebi film- en literatuurfestival van Jong & HiB, over hun eigen werk en dat van anderen.

Nadere informatie

Met de Zwarte Madonna afdalen in de onderwereld. Dr. Annine van der Meer

Met de Zwarte Madonna afdalen in de onderwereld. Dr. Annine van der Meer Met de Zwarte Madonna afdalen in de onderwereld Dr. Annine van der Meer Een bijdrage aan de bundel die in 2016 wordt uitgegeven ter gelegenheid van het 25jarig bestaan van het Jungiaans Instituut te Nijmegen,

Nadere informatie

Synagogeviering 13 juli Leden van het herenkoor begeleiden bij de zang. Matteüs 13, 1-23

Synagogeviering 13 juli Leden van het herenkoor begeleiden bij de zang. Matteüs 13, 1-23 Synagogeviering 13 juli 2014. Leden van het herenkoor begeleiden bij de zang. Matteüs 13, 1-23 Een zaaier ging uit om te zaaien. Zijn wij de zaaier? Zijn wij de bodem? Zijn wij de boer, de boerin die vol

Nadere informatie

Theodoor van Thulden ('s-hertogenbosch 1606 - 's-hertogenbosch 1669)

Theodoor van Thulden ('s-hertogenbosch 1606 - 's-hertogenbosch 1669) De barok (1600 1720) In de noordelijke Nederlanden vormde de rijke stedelijke burgerij de belangrijkste groep opdrachtgevers. Zij schilderden vooral onderwerpen uit het dagelijks leven en de natuur: landschappen,

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding. Wegwezen hier 7. Wat is een kerk? 10. Maar die schandalen dan? 17. In je eentje geloven? 24. Wat doet een kerk?

Inhoud. Inleiding. Wegwezen hier 7. Wat is een kerk? 10. Maar die schandalen dan? 17. In je eentje geloven? 24. Wat doet een kerk? Inhoud Inleiding. Wegwezen hier 7 Wat is een kerk? 10 Maar die schandalen dan? 17 In je eentje geloven? 24 Wat doet een kerk? 30 Is het niet saai daar? 37 Hoe vind je een geschikte kerk? 45 Bijlage. Om

Nadere informatie

Introductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1

Introductie. De val van het Romeinse Rijk 2.1 2? 66 Introductie Dit hoofdstuk gaat over de vroege middeleeuwen. De middeleeuwen zijn namelijk op te delen in drie delen: de vroege, hoge en late middeleeuwen. De vroege middeleeuwen beginnen rond het

Nadere informatie