Lang Leve de Liefde. Procesevaluatie van de lessen Alcohol en grenzen, Internet en grenzen en Voor wat hoort wat.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lang Leve de Liefde. Procesevaluatie van de lessen Alcohol en grenzen, Internet en grenzen en Voor wat hoort wat."

Transcriptie

1 Lang Leve de Liefde Procesevaluatie van de lessen Alcohol en grenzen, Internet en grenzen en Voor wat hoort wat. Van Mireille Wolfers, Marja de Koster, Anita Watzeels januari 2014

2 7 januari van 18

3 Inhoudsopgave 1. Evaluatie les Alcohol en grenzen Inhoud van de les en leerdoelen Evaluatie door docenten Evaluatie door studenten Samenvatting evaluatie 6 2. Evaluatie les Internet en grenzen Inhoud van de les en leerdoelen Evaluatie door docenten Samenvatting Evaluatie les Voor wat hoort wat Inhoud van de les en leerdoelen Evaluatie door docenten Evaluatie door studenten Samenvatting evaluatie 14 Bijlage 1 Evaluatieformulier Up2You filmpjes 15 Bijlage 2 Evaluatieformulier Grensoverschrijdend gedrag scenario s 16 7 januari van 18

4 1. Evaluatie les Alcohol en grenzen 1.1. Inhoud van de les en leerdoelen Deze les bestaat uit twee opdrachten: 1. De eerste opdracht bestaat uit het klassikaal bekijken van een interactieve film waarin alcohol en sociale druk een rol spelen. Door middel van discussievragen of stellingen komen verschillende aspecten van alcohol en sociale druk aan bod. Als er veel discussie is, kan deze opdracht al een lesuur duren. 2. Als er tijd over is, kan een tweede opdracht worden uitgevoerd, waarin studenten met elkaar oefenen met weigeren van alcohol en weerstand bieden aan groepsdruk (rollenspel of carrousel). Leerdoelen: Opdracht 1 - Studenten weten wat de invloed van alcoholgebruik kan zijn op wensen en grenzen - Studenten weten wat de invloed van sociale druk kan zijn op wensen en grenzen - Studenten weten hoe ze (de risico s van) alcoholgebruik kunnen beperken Opdracht 2: - Studenten kennen verschillende manieren en argumenten om alcohol te weigeren - Studenten kennen verschillende manieren om met de druk van leeftijdsgenoten om te gaan 1.2. Evaluatie door docenten Schooljaar Het Centrum Media en Gezondheid heeft in samenwerking met Soa Aids Nederland, Rutgers WPF en GGD Rotterdam-Rijnmond drie interactieve filmpjes ( Up2You ) gemaakt over grenzen en grensoverschrijdend gedrag: Golddigger, Internet en drank. In deze les staat de aflevering Drank centraal. Het filmpje is op vijf scholen geëvalueerd (totaal 108 studenten) en vijf docenten zijn geïnterviewd na gebruik van de film in de les. Plaats niveau jaar opleiding Aantal Vrouw Man stud. ROC ter Aa, Helmond 3 2e Kinderopvang Zadkine, Spijkenisse 3 1 Verzorgende ROC Mondriaan, Den Haag (3 klassen) 3 1 Leisure & ITLM 45 Zadkine, Rotterdam 3 1 Pedagogisch werk Grafisch Lyceum, Utrecht 4 2e Interactieve vormgeving Totaal januari van 18

5 Samenvatting reacties docenten Het is goed materiaal en leuk om mee te werken. De leerlingen zijn visueel ingesteld. Door het beeldmateriaal kunnen ze zich beter in de verhaallijnen verplaatsen. Een docent aan een kappersopleiding, Leeuwarden. Ze erkennen bij het zien van de DVD dat ze zelf ook wel eens over hun grenzen zijn gegaan en hoe dit dan komt. Sommige scenes waren confronterend (teveel alcohol op), maar dan op een positieve manier. Er werden suggesties voor gebruik in jongensklassen gegeven: - film laten zien en daarna in groepjes laten voorbespreken, want dan komt iedereen aan bod. Vervolgens conclusie door groepjes plenair laten terugkoppelen. - Op de man af klassikaal vragen zorgt voor stoere opmerkingen. Daarom de vragen eerst schriftelijk laten invullen en deze vervolgens laten in leveren, en daarna een selectie van de vragen klassikaal behandelen. Een docent aan de opleiding Leisure & Hospitalty, Den Haag: De reacties op de filmpjes waren positief, er kwam veel los tijdens het kijken van de filmpjes Een docent aan de opleiding Leisure & Hospitalty in Den Haag over het vertonen van de Up2You filmpjes bij 1 jongensklas en 3 meidenklassen: Realistische en aan de werkelijkheid getoetste filmpjes met her en der een overdrijving. Reactie in de jongensklassen: we gaan niet met dat idee weg, toilet bij dames gaan we niet in. We corrigeren wel mensen als het moet, maar uiteindelijk is het hun zaak als ze te dronken zijn In de meidenklassen: Maar ook daar waren soortgelijke reacties en werd positief op het materiaal gereageerd Schooljaar Twee docenten hebben de les tijdens het schooljaar gegeven. Docent 1 Opleiding Sport en Bewegen, niveau 3 en 4, Amsterdam, gaf de les aan vier klassen. Deze docent heeft alleen onderdeel 1 gedaan: de interactieve film (UP2U) over alcohol en sociale druk, gevolgd door discussievragen of stellingen over alcohol en sociale druk. Deze docent heeft de les steeds op dezelfde manier gegeven, en vond het een interessante les. Docent 2, Opleiding AKA, niveau 1, Zwolle, gaf de les aan één klas. Deze docent heeft beide opdrachten gedaan, èn nog stellingen uit de les Alcohol en seksuele gezondheid. De docent vond de film zelf niet zo goed, wel maakte het discussie in de klas los over het thema. De docent had zelf de les uitgebreid en gecombineerd met stellingen die bij een andere les horen, en het uitbeelden daarvan. Dit was te veel van het goede voor de klas, zo blijkt uit zijn commentaar: 7 januari van 18

6 Ik heb naast de film UP2You en de carrousel werkvorm ook nog stellingen gedaan die afkomstig zijn uit de les alcohol en seksuele gezondheid. Ze waren discussiemoe na 50 min. Ik had een lesuur van 60 min tot mijn beschikking. Over de lesbrief: Dit is een van de weinige sites naast die van Prodemos waar alles uitgeschreven is en waar je echt wat aan hebt. Als docent gebruik je toch je eigen format. De opzet van jullie vind ik geslaagd: haal (de werkvormen) eruit wat je bij je klas vindt passen. We gaan zoveel mogelijk van LLL gebruiken binnen burgerschap Evaluatie door studenten Samenvatting reacties studenten op de film Drank van Up2You De studenten gaven een gemiddeld rapportcijfer van 7,3 voor de film. De reacties van de studenten over de film zijn erg positief, ook die van jongens én oudere meisjes. Er is vol aandacht gekeken en de klassen waren heel betrokken. Men vindt het filmpje realistisch met heel herkenbare situaties, sommige studenten geven aan dat zij dit zelf hebben meegemaakt of anderen kennen bij wie dit speelde. Sommige studenten vinden dat er meer diepgang in mag, of wat minder overdreven, met minder extreme situaties. Studenten vinden de opzet goed omdat het ze aan het denken zet en ze er met elkaar over gaan praten. Het interactieve aspect met de keuzemogelijkheden spreekt erg aan. Sommigen zouden meer opties willen om uit te kiezen. De studenten vinden het filmpjes geschikt om in de klas te bekijken. Sommige studenten zeggen dat ze alles al weten, dat ze deze les niet nodig hebben. Maar ook zij waren allemaal wel erg geïnteresseerd tijdens de lessen (aldus de docenten) en vonden het wél een leuke les. Kwaliteit acteurs: de reacties wisselen van erg goed gespeeld tot slecht en nep. Van overtuigend ( het konden je eigen vrienden zijn ) tot aanmerkingen op het accent van de acteurs. Soms is er kritiek op het taalgebruik, bijvoorbeeld: niemand zegt seksen je zegt neuken. Twee docenten hebben alle drie de Up2You filmpjes in de klas behandeld en een evaluatieformulier laten invullen over alle drie de filmpjes tegelijk, dus niet apart per filmpje. De rapportcijfers waren als volgt: Opleiding Pedagogisch Werk uit Rotterdam (23 studenten) : rapportcijfer 8,8 Opleiding Interactieve Vormgeving in Utrecht (20 studenten): rapportcijfer 7, Samenvatting evaluatie De les Alcohol en grenzen is uitgebreid gepretest. Het interactieve filmpje, vergezeld van discussievragen, dat het belangrijkste ingrediënt van de les vormt, is in zeven klassen, op vijf verschillende scholen getest. Vijf docenten zijn geïnterviewd over de les en 108 studenten hebben een vragenlijst ingevuld om hun mening over de les en de film te peilen. 7 januari van 18

7 Op basis hiervan is de film op een aantal punten aangepast, te ongeloofwaardige scenes zijn bijvoorbeeld verwijderd, het volume van de muziek en bediening van het keuzemenu. De les is door twee docenten aan vijf klassen gegeven. Beiden waren positief over de les, hoewel één docent de les te vol had gemaakt met een onderdeel uit een andere les waardoor de klas een beetje discussiemoe was geworden. 7 januari van 18

8 2. Evaluatie les Internet en grenzen 2.1. Inhoud van de les en leerdoelen De les bevat drie opdrachten: 1. In de eerste opdracht vullen studenten twee vragenlijsten in om hen te laten nadenken over hun eigen gedrag op internet met betrekking tot seks en relaties. Deze opdracht kunt u het beste van te voren doen, bv. als huiswerkopdracht, zodat u de tijd heeft om de resultaten van de vragenlijsten te bekijken en de bespreking ervan voor te bereiden. 2. In opdracht 2 bekijkt u klassikaal een interactieve film waarbij internet en sociale druk een rol spelen. In de film zitten twee keuzemomenten. U bepaalt met de klas welke keuzes gemaakt worden en welke fragmenten worden bekeken. Per scene zijn er discussievragen opgenomen. 3. In de derde opdracht worden de resultaten van de vragenlijsten uit de eerste opdracht besproken; op welke punten wordt er risico gelopen, zowel op het overschrijden van de eigen grenzen als die van de ander? Met de studenten bedenkt u tips hoe deze risico s voorkomen of beperkt kunnen worden. Leerdoelen: Opdracht 1: - Studenten denken na over hun eigen gedrag op internet m.b.t. relaties en seks Opdracht 2: - Studenten kennen de risico s van internet en de druk van leeftijdsgenoten - Studenten weten hoe ze de risico s van internetgebruik m.b.t. relaties en seks kunnen beperken of voorkomen Opdracht 3: - Studenten weten welke risico s zij zelf lopen op het overschrijden van de grenzen van zichzelf of van een ander door hun internetgedrag m.b.t. seks en relaties - Studenten weten hoe je deze risico s kunt voorkomen of beperken 2.2. Evaluatie door docenten Schooljaar : Het filmpje Internet van de Up2You serie wordt in deze les gebruikt. Het is onder studenten van vier klassen geëvalueerd, de docenten zijn over het gebruik van het filmpje geïnterviewd. Zie hiervoor onderstaand schema. Plaats niv jaar opleiding Aantal stud. Vrou w Grafisch Lyceum, Utrecht 4 4 Interactieve vormgeving Man Zadkine, Rotterdam 3 Pedagogisch werk ASA, Amersfoort 4 2e Defensie 2 klassen Totaal 67 7 januari van 18

9 Samenvatting reacties docenten Heel leuk om mee te werken, leuke lessen om te geven, lessen gingen (erg) goed, studenten deden goed mee, ze waren vol aandacht en heel betrokken. Het sluit erg goed aan bij de studenten, sze konden zich goed inleven in de situaties. Ze reageren gelijk tijdens het afspelen van de film. Alleen is MSN nu uit, het is allemaal Ping tegenwoordig. Sommige studenten vinden dat er meer diepgang in mag. Ze zijn erg benieuwd hoe het afloopt met de personages. De keuzes zijn erg realistisch en prikkelend. Er komt veel los. Het is erg leuk dat je terug kunt gaan naar eerdere keuzemomenten. Het is flexibel te gebruiken, en bied de docent ook heldere structuur voor gebruik in de les. De ene docent vindt het beter de discussie gewoon te laten gaan in plaats van eerst de afloop laten zien. Dus op het moment van stoppen gelijk ruimte bieden voor discussie. Andere docenten geven aan dat studenten zó graag willen kijken hoe het verhaal verder gaat, dat ze geen geduld hebben om eerst uitgebreid te discussiëren. Dan is het beter eerst het hele filmpje te laten zien, en het daarna bespreekbaar te maken. De lesinstructies zijn duidelijk en volledig, het is fijn voor de docent dat de vragen er kant-en-klaar bij zijn. Volgens de ondervraagden is de film is op verschillende niveaus te gebruiken. De docenten hebben zijn suggesties voor gebruik in jongensklassen gegeven, suggesties voor verdiepende vragen, lesvoorbereiding en tijdsinschatting van de les. Samenvatting reacties studenten De studenten vinden de opzet goed omdat het ze aan het denken zet en ze er met elkaar over gaan praten. Het interactieve aspect met de keuzemogelijkheden spreekt erg aan. Sommigen zouden mee opties willen om uit te kiezen. Sommige studenten zeggen dat ze alles al weten, dat ze deze les niet nodig hebben. Maar ook zij waren allemaal wel erg geïnteresseerd tijdens de lessen (aldus de docenten) en vonden het wél een leuke les. Kwaliteit acteurs: de reacties wisselen van erg goed gespeeld tot slecht en nep. Van overtuigend (het konden je eigen vrienden zijn) tot aanmerkingen op het accent van de acteurs. Twee docenten hebben alle drie de filmpjes in de klas behandeld en een evaluatieformulier laten invullen over alle drie de filmpjes tegelijk, dus niet apart per filmpje. De rapportcijfers waren als volgt. Opleiding Pedagogisch Werk uit Rotterdam (23 studenten) : rapportcijfer 8,8 Opleiding Interactieve Vormgeving in Utrecht (20 studenten) rapportcijfer 7,1 Schooljaar Docent 1, opleiding AKA, niveau 1, Leiderdorp, gaf de les 1x. Docent 2, opleiding Rebound, niveau 1, Nijmegen, gaf de les 1x. Docent 3, opleiding Sport en bewegen, niveau 3 en 4, Amsterdam, gaf de les 4x. Docent 4, opleiding Onderwijsassistent, niveau 3, Amsterdam, gaf de les 1x. Docent 5, opleiding Helpende zorg en welzijn, niveau 2, Doetinchem, gaf de les 3x. 7 januari van 18

10 Docent 1: Leuke les, mooi materiaal. Lastig in de klas omdat er nieuwe studenten bij waren gekomen en dus direct een onveilige sfeer ontstond. Ze moeten elkaar wel kennen en zich op hun gemak bij je voelen, anders heb je weerstand en geen oprechte deelname. Docent 2: goede les, leerlingen vonden het interessant en hebben er wat van opgestoken Docent 3: leuk Docent 4: Educatief Docent 5: Het filmpje is erg leuk om te doen, en de studenten raken enthousiast en willen alle opties zien. De volgende keer: ik zou de vragenlijst niet meer toepassen. de studenten geven gewenste antwoorden, waardoor het effect van de vragenlijst en het behandelen van de risico's een beetje in het niet valt. Welke opdrachten zijn uitgevoerd? Opdracht 1: eigen risico inschatten ahv vragenlijst: door drie docenten (D1,D3,D5) Opdracht 2: UP2You filmpje: door drie docenten (D1,D2,D5) Opdracht 3: evalueren eigen risico en tips ter voorkoming: door vier docenten (D1,D2, D3,D5) Docent 1: Opleiding Helpende Zorg en Welzijn, niveau 2, 1 e jaars, Doetinchem. Docent gaf de les 1x, opdracht 1 en 2. Ik had voorafgaand aan het filmpje de checklist gedaan over risico s op internet. Dit kwam niet uit de verf. Hoe komt dit denk je? Enerzijds doordat ze geen juiste antwoorden durven te geven en anderzijds doordat ze het werkelijke risico niet inzien. Denk je dat dit na het zien van de film plus de bespreking bijgesteld is? Ik denk het zeker wel. De klas reageert op elkaar, ze spreken elkaar aan op gedrag en dat werkt 2.3. Samenvatting Opdracht twee uit de les Internet en grenzen is uitgebreid geëvalueerd. Het interactieve filmpje, vergezeld van discussievragen, dat een belangrijk ingrediënt van de les vormt, is op drie verschillende scholen in vier klassen getest. Drie docenten zijn geïnterviewd over de les en 67 studenten hebben een vragenlijst ingevuld over hun mening over de les en de film. De volledige les is door vijf docenten aan tien klassen gegeven. Zowel studenten als docenten waren enthousiast over de film, deze sluit goed aan op de belevingswereld van de studenten. De kwaliteit (acteurs, muziek, beeld) wordt gemiddeld als goed beoordeeld. Het interactieve aspect werkt goed, studenten worden nieuwsgierig en willen graag verder kijken. 7 januari van 18

11 3. Evaluatie les Voor wat hoort wat 3.1. Inhoud van de les en leerdoelen Deze les bevat drieopdrachten: 1. In de eerste opdracht bekijkt u klassikaal de interactieve film Golddigger over het thema Voor wat hoort wat. In de film zitten twee keuzemomenten. U bepaalt met de klas welke keuzes gemaakt worden en welke fragmenten worden bekeken. Per fragment zijn discussievragen opgenomen. In plaats van deze discussievragen kunt u na afloop van de film stellingen gebruiken. 2. In opdracht 2 gaan de studenten oefenen met hun grens aangeven, zowel verbaal als non-verbaal. Het belang van duidelijk grenzen aangeven staat hier centraal. 3. In opdracht 3 gaan de studenten inventariseren wat ja-signalen en nee-signalen zijn, waarmee de ander kan aangeven wat hij/zij wel of niet wil. Tevens komt het belang van checken wat de ander wel én niet wil uitgebreid aan bod. Leerdoelen Opdracht 1: - Studenten kennen de risico s van cadeautjes ontvangen of vragen - Studenten weten dat er geen recht op seks bestaat, ook niet in ruil voor cadeautjes - Studenten zijn zich bewust van de rol van groepsdruk en denken na over mogelijke manieren om daar adequaat mee om te gaan Opdracht 2: - Studenten ervaren dat grenzen per persoon en per situatie kunnen verschillen - Studenten weten dat het belangrijk is om duidelijk aan te geven wat je wel en niet wil - Studenten kunnen grenzen aangeven mét en zónder woorden Opdracht 3: - Studenten herkennen signalen mét en zónder woorden om grenzen aan te geven - Studenten weten dat het belangrijk is dat je checkt wat de ander wél en níet wil - Studenten weten dat grenzen kunnen veranderen; je hebt het recht om op een eerdere beslissing terug te komen, ook als je al aan het vrijen bent. Dit geldt ook voor de ander. Evaluatie film Golddigger in schooljaar Centrum Media en Gezondheid heeft in samenwerking met Soa Aids Nederland, Rutgers WPF en GGD Rotterdam-Rijnmond drie interactieve filmpjes gemaakt over grenzen en grensoverschrijdend gedrag: Up2You. De aflevering Golddigger staat centraal in deze les en wordt bekeken in opdracht 1. Golddigger is uitgebreid gepretest op diverse opleidingen van divers niveau en klas samenstelling, verspreid door het land. Dat is op verschillende manieren gebeurd: Het filmpje Golddigger is onder studenten van 9 klassen geëvalueerd, 14 docenten zijn over het gebruik van het filmpje geïnterviewd. Zie hiervoor onderstaand schema. Verschillende docenten hebben de filmpjes na de pretest ook in andere klassen gebruikt; deze zijn niet geëvalueerd met de studenten, maar wel meegenomen in de telefonische interviews met de docenten. 7 januari van 18

12 Plaats niv jaar opleiding Aant al stud. Vrou w Man evaluatie Helmond 3 2 Kinderopvang open vragen + rapportcijfer Helmond 4 2 Onderwijs- assistent open vragen + rapportcijfer Leeuwarden 2 1 Kapper open vragen + rapportcijfer Spijkenisse 2 1 Zorg en welzijn open vragen + rapportcijfer Rotterdam 2 1 Verzorgende open vragen + rapportcijfer Rotterdam 3 2 Pedagogisch Werk open vragen + rapportcijfer Utrecht 4 2 Interactieve open vragen + rapportcijfer Vormgeving Totaal Evaluatie door docenten Samenvatting reacties docenten (gebaseerd op (telefonische) interviews met 14 docenten na het tonen van de film Golddigger) Men is enthousiast over het filmpje, het is erg geschikt om te gebruiken in de les. De seksscènes zijn niet te expliciet. De studenten doen goed mee, zijn vol aandacht en kunnen zich goed inleven. Het roept herkenning op, er komt veel los en er ontstaat veel discussie. De casting lijkt vooral een afspiegeling van de Randstad populatie. Een enkele docent buiten de Randstad vindt dit erg storend, een Friese docent heeft echter ervaren dat het goed te gebruiken was voor de Friese jongeren. Slechts één docent vindt de film te overdreven, maar vindt het wel geschikt om discussie mee op te wekken in de klas. Het is erg leuk dat je terug kunt gaan naar eerdere keuzemomenten. Het is flexibel te gebruiken, en bied de docent ook heldere structuur voor gebruik in de les. De lesinstructies zijn duidelijk en volledig, het is fijn voor de docent dat de vragen er kant-en-klaar bij zijn. Er zijn suggesties voor gebruik in jongensklassen gegeven, suggesties voor verdiepende vragen, lesvoorbereiding en tijdsinschatting voor de les. Volgens de ondervraagden is de film is op verschillende niveaus te gebruiken, één docent merkte dat tweedejaars Verpleegkunde niveau 4 studenten het kinderachtig vonden, andere niveau 4 klassen waren echter positief. Uit het interview met een docent uit Leeuwarden, kappersopleiding: Aan voorbereiding kost de les erg weinig tijd. Ik denk dat ik er 45 min aan heb besteed. Ik heb de film gekeken en het lesmateriaal even doorgelezen. Dat is voldoende. Dat vind ik erg fijn want dat is nogal eens anders. Soms moet je 6 A-4tjes door voordat je eindelijk een beetje weet waar een les over gaat. Dat vind ik hier nou zo prettig aan: de lessen zijn erg docent vriendelijk. (...) Erg fijn dat jullie in de lesinstructie ook een aantal voorbeelden geven van wat je zou kunnen verwachten bij het geven van zo n les, zoals onverwachte gebeurtenissen of uitspraken. Dat vind ik erg steunend. Dat is handig voor docenten. 7 januari van 18

13 3.3. Evaluatie door studenten De les als geheel is geëvalueerd met behulp een vragenlijst met scenario s met open vragen, welke via Internet werd ingevuld (zij bijlage 2). Plaats niv opleiding Aant al stud. Vrou w ROC Twente 2 Horeca Amsterdam 4 ICT Tiel 2 Bouw, BBL, 2 klassen Ma n Samenvatting reacties studenten (Gebaseerd op de vragenlijsten die na de les zijn ingevuld én op de telefonische interviews met docenten ná de les met de film Golddigger) De studenten geven een gemiddeld rapportcijfer van 7,2 voor de film Golddigger. De reacties van de studenten over de film zijn erg positief (ook jongens én oudere meisjes). Twee keer werden de filmpjes te kinderachtig bevonden door 2 e jaar studenten van Verpleegkunde opleiding niveau 4. Over de kwaliteit van het acteerwerk wisselden de reacties van erg goed gespeeld tot slecht en nep. Van overtuigend ( het konden je eigen vrienden zijn ) tot aanmerkingen op het accent van de acteurs. Soms is er kritiek op het taalgebruik, bijvoorbeeld: niemand zegt seksen je zegt neuken. Er is vol aandacht gekeken en de klassen waren heel betrokken. Men vindt de filmpjes realistisch met heel herkenbare situaties, sommige studenten geven aan dat zij dit zelf hebben meegemaakt of anderen kennen bij wie dit speelde. De eerste versie van de film Golddigger werd niet altijd herkenbaar of realistisch gevonden vanwege de (te) dure tas ( Zoveel geld hebben wij niet ) Die scene is er uitgehaald. Door sommige studenten van buiten de Randstad werd de Golddigger film te stads gevonden. Maar studenten konden zich wel inleven in de situatie. De studenten, ook de moslima s, vonden de beelden niet te expliciet. Sommige studenten vinden dat er meer diepgang in mag, of wat minder overdreven, extreme situaties. Studenten vinden de opzet goed omdat het ze aan het denken zet en ze er met elkaar over gaan praten. Het interactieve aspect met de keuzemogelijkheden spreekt erg aan. Sommigen zouden mee opties willen om uit te kiezen. De studenten vinden dat de filmpjes geschikt zijn om in de klas te bekijken. Een paar studenten merken op dat zij de filmpjes geschikt vinden voor jongeren van 16 jaar en ouder. Sommige studenten zeggen dat ze alles al weten, dat ze deze les niet nodig hebben. Maar ook zij waren allemaal wel erg geïnteresseerd tijdens de lessen (aldus de docenten) en vonden het wél een leuke les. Twee docenten hebben alle drie de filmpjes in de klas behandeld en een evaluatieformulier laten invullen over alle drie de filmpjes tegelijk, dus niet apart per filmpje. De rapportcijfers waren als volgt. Opleiding Pedagogisch werk uit Rotterdam (23 studenten): rapportcijfer 8,8 Opleiding Interactieve vormgeving in Utrecht (20 studenten): rapportcijfer 7,1 7 januari van 18

14 Schooljaar Een docent aan de opleiding Pedagogisch werk, niveau 4 in Amersfoort heeft de les 1x gegeven, en gebruikte opdracht 1 en 2 Mening over de les: heel uitnodigend voor gesprek 3.4. Samenvatting evaluatie Het interactieve filmpje uit de les Voor wat hoort wat is uitgebreid gepretest. Het interactieve filmpje, vergezeld van discussievragen, dat het belangrijkste ingrediënt van de les vormt, is op twaalf verschillende scholen getest. Veertien docenten zijn geïnterviewd over de les en 204 studenten hebben een vragenlijst ingevuld om hun mening over de les en de film te peilen. Op basis hiervan is de film op een aantal punten aangepast, te ongeloofwaardige scenes zijn bijvoorbeeld verwijderd, het volume van de muziek en bediening van het keuzemenu. Echter, de seksscènes zijn allemaal behouden gebleven. Zowel docenten als studenten waren positief over het materiaal. De overige twee onderdelen van de les zijn nog door slechts één docent tijdens het onderzoek gegeven, die ook slechts een summiere, hoewel positieve, reactie gaf. 7 januari van 18

15 Bijlage 1 Evaluatieformulier Up2You filmpjes 1. Leeftijd: 2. Geslacht: M / V (doorstrepen wat niet van toepassing is) 3. Wat voor rapportcijfer zou je deze dramalijn geven (van 1 t/m 10)? 4. Wat vond je het leukst?.. 5. Wat moet er volgens jou verbeterd worden? 7 januari van 18

16 Bijlage 2 Evaluatieformulier Grensoverschrijdend gedrag scenario s Scenario 1 + opdracht Een meisje en jongen zijn verliefd. Ze zijn bij hem thuis, Ze liggen op zijn bed lekker tv te kijken, zoenen en strelen. De jongen wil verder gaan, Het meisje weert hem af. Ze gaan door met zoenen en de jongen probeert het opnieuw. Het meisje zegt: nee, dat wil ik niet, en ze wil bij hem vandaan rollen. De jongen houdt haar tegen, zoent haar weer, het meisje doet weer mee. Situatie herhaalt zich. Hij zegt dat ze nu niet meer kunnen stoppen, dat kan ze hem niet aandoen. Het meisje geeft dan maar toe. Na afloop kleedt het meisje zich snel aan en gaat naar huis. Wat vind je van deze situatie: 1. Denk je dat dit een voorbeeld is van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Leg uit! Optie : ja Vervolgvraag: waarom wel? OPEN VELD Optie : nee Vervolgvraag: waarom niet? OPEN VELD 2. Hoe denk je dat het meisje zich na afloop voelt? OPEN VELD 3. Hoe denk je dat de jongen zich na afloop voelt? OPEN VELD 4. Op welke manieren heeft het meisje laten merken dat ze niet verder wilde gaan? OPEN VELD 5. Heeft de jongen bij haar gecheckt of ze verder wilde gaan? Optie nee: Optie ja: Op welke manieren? OPEN VELD 6. (INDIEN vraag 1 = ja) Wat had de jongen kunnen doen zonder de grens van het meisje over te gaan? (INDIEN vraag 1 = nee) Het meisje vindt dat hij te ver is gegaan. Wat had de jongen kunnen doen zonder de grens van het meisje over te gaan? OPEN VELD 7. Het meisje wil niet verder gaan, maar ze wil ook haar vriendje niet verliezen. Wat had ze anders kunnen doen? 7 januari van 18

17 OPEN VELD 7 januari van 18

18 Scenario 2 + opdracht Meisje flirt op internet met jongen van school. Ze vraagt hem voor de webcam zijn six- pack te laten zien. Hij wil niet, maar ze haalt hem over door te zeggen dat zij daarna wat zal laten zien. Hij maakt er uiteindelijk een wat onhandige striptease van. Daarna laat zij hem zien dat ze met 6 vriendinnen z n striptease hebben bewonderd. Wat vind je van deze situatie: 1. Denk je dat dit een voorbeeld is van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Leg uit! Optie : ja Vervolgvraag: waarom wel? OPEN VELD Optie : nee Vervolgvraag: waarom niet? OPEN VELD 2. Denk je dat de jongen ook de striptease ook had gedaan als hij wist dat haar vriendinnen zaten te kijken? 3. Hoe denk je dat de jongen zich na afloop voelt? OPEN VELD 4. Zou jou dit kunnen overkomen? Optie : ja Vervolgvraag: waarom wel? OPEN VELD Optie : nee Vervolgvraag: waarom niet? OPEN VELD Het meisje zet het striptease filmpje op haar Facebook 5. Denk je dat de jongen ook de striptease ook had gedaan als hij wist dat haar vriendinnen zaten te kijken? 6. Hoe denk je dat de jongen zich na afloop voelt? OPEN VELD 7. Zou jou dit kunnen overkomen? Optie : ja Vervolgvraag: waarom wel? OPEN VELD Optie : nee Vervolgvraag: waarom niet? OPEN VELD 7 januari van 18

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo? Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig

Nadere informatie

Bovenbouw HAVO / VWO. Onderdeel 1. Relaties: wensen en grenzen

Bovenbouw HAVO / VWO. Onderdeel 1. Relaties: wensen en grenzen Bovenbouw HAVO / VWO Onderdeel 1 Relaties: wensen en grenzen 2 Toelichting onderdeel 1: wensen en grenzen In het eerste onderdeel van Lang Leve de Liefde Bovenbouw (LLL-BB) wordt het thema relaties en

Nadere informatie

Handleiding UP2U. Anita Watzeels

Handleiding UP2U. Anita Watzeels Handleiding UP2U Anita Watzeels Mei 2012 1 2 Inhoud Verantwoording... 4 Lesbrief: Internet en grenzen... 5 Opdracht 1. Wat doe jij op internet?... 6 Opdracht 2. UP2U: Internet... 7 Opdracht 3. Eigen risico

Nadere informatie

Een kwalitatieve analyse van het transmedia storytelling project Verhalen voor onder je kussen. Baukje Stinesen en Reint Jan Renes

Een kwalitatieve analyse van het transmedia storytelling project Verhalen voor onder je kussen. Baukje Stinesen en Reint Jan Renes Een kwalitatieve analyse van het transmedia storytelling project Verhalen voor onder je kussen Baukje Stinesen en Reint Jan Renes Doel van het onderzoek Het vergroten van inzicht in de manier waarop jongeren

Nadere informatie

Lesbrief verslaving aan games of sociale media

Lesbrief verslaving aan games of sociale media Lesbrief verslaving aan games of sociale media Tijd: 45 55 minuten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Introduceer het onderwerp kort: gamen en actief zijn op sociale media zijn superleuk. Hoe komt dat eigenlijk?

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Werkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht

Werkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

Over: www.bewareofloverboys.nl

Over: www.bewareofloverboys.nl 1 Naam: www.bewareofloverboys.nl Voordat je begint met de opdrachten? Lees dit door: Als je je niet prettig voelt bij het lezen van bepaalde dingen: Stop met het lezen van deze site. Praat erover met iemand

Nadere informatie

Onderzoek Veilig of niet?

Onderzoek Veilig of niet? Onderzoek Veilig of niet? 06 februari 2013 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 24 januari tot 04 februari 2013, deden 2.261 jongeren mee. Het onderzoek is gehouden in samenwerking

Nadere informatie

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Seksueel grensoverschrijdend gedrag Kriebels in je buik Seksueel grensoverschrijdend gedrag 1 Seksueel grensoverschrijdend gedrag Groep 8 90 min Begrippen Seksuele grensoverschrijding, seksueel misbruik, vertrouwenspersoon, veilig thuis

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Sommige meisjes zijn heel snel verliefd, andere meisjes zullen niet snel of misschien zelfs helemaal niet verliefd worden. Dit is bij ieder meisje anders. Wat gebeurt

Nadere informatie

Score Nacht van het Condoom

Score Nacht van het Condoom Score Nacht van het Condoom Bij deze de scoren uit: Zeist. In totaal ondervraagde 153 jongeren tussen ( ongeveer )de 15 en 19 jaar Meisjes zonder condoom: 77 Jongens met condoom: 11 Jongens zonder condoom:

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

(Uitstel) kinderwens

(Uitstel) kinderwens LANG LEVE DE LIEFDE - Entreeopleidingen in het mbo - (UITSTEL) KINDERWENS - 61 (Uitstel) kinderwens Programma Doelen Benodigdheden Introductie Opdracht 1 Gezinsplanning: Wanneer een kind? Opdracht 2 Wat

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Formatief onderzoek UP2U. Drs. Hester Hollemans Dr. Martine Bouman

Formatief onderzoek UP2U. Drs. Hester Hollemans Dr. Martine Bouman Formatief onderzoek UP2U Drs. Hester Hollemans Dr. Martine Bouman April 2012 1 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 UP2U... 5 1.2 Onderzoeksvragen... 6 2. Open interviews... 7 2.1 Opzet van de gesprekken... 7

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1) Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 2 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Ont wikkeld voor praktijkonderwijs Basis - Kader INLEIDING Seksualiteit Jongeren zijn veel bezig met relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Mentorlessen. Klas:...

Mentorlessen. Klas:... Mentorlessen Naam: Klas:... 1 En hier begint het! Voor jou ligt jouw persoonlijke mentormap. Deze map is voor de individuele oefeningen vanuit de mentor-module die jij en je klasgenoten volgt. In deze

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik

A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik Mediawijsheid A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik Ik heb samen met de kinderen een gesprek gevoerd over de sociale media en het internet gebruik. Ik heb voor mezelf thuis een

Nadere informatie

- Je spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag. Je geeft af en toe positieve feedback.

- Je spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag. Je geeft af en toe positieve feedback. Evaluatieformulier Lerarenopleiding (talen, exact, sociale vakken) Versie schoolcontactpersoon Student: Aldert Kasimier Schoolcontactpersoon: C. Vidon Opleiding: Geschiedenis Stageschool: Zernike Datum:

Nadere informatie

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Bloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens

Bloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Kriebels in je buik Bloos je van bloot? 1 Bloos je van bloot? Groep 6 120 min Begrippen Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Benodigheden Knutselmateriaal

Nadere informatie

Ontwerpspecificatie. Project Second Screen. Marijke Dekker V101

Ontwerpspecificatie. Project Second Screen. Marijke Dekker V101 Ontwerpspecificatie Project Second Screen Dit document bevat de ontwerpspecificaties van de Second Screen Applicatie voor het tvprogramma De Rijdende Rechter. Marijke Dekker V101 500636932 2-4-2013 Ontwerpspecificatie

Nadere informatie

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk! In de les praten over relaties en seksualiteit Hoe maak je het makkelijk en leuk! Hoe kunt u leerlingen ondersteunen en leert u hen verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit?

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2 Bijlage Romeo Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Romeo, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies December

Nadere informatie

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 bas Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 In deze lesbrief staan een aantal ideeën die u na de voorstelling met de kinderen kunt doen. U krijgt deze lesbrief voorafgaand

Nadere informatie

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant KaartjesspeL voorkant Kaartjesspel achterkant Wat betekent LHBT? Ben je in de war als je bi bent? Hoe word je homo? Wat is coming out? Op welke leeftijd ontdek je dat je homo of lesbisch bent? Op welke

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Wensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Meisjes. Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt?

Wensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Meisjes. Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad Wensenkaart Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? onderbouw Dat we oogcontact hebben Echt niet! L Misschien wel Natuurlijk!

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs.

Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs. Een onderzoek naar seksuele voorlichtingslessen onder leerlingen uit de onderbouw van het Nederlands voortgezet onderwijs. Uitgevoerd door Scholieren.com, in opdracht van Rutgers WPF. April/mei 2013 Voorwoord

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Onderzoek Wereldproblemen en Seks

Onderzoek Wereldproblemen en Seks Onderzoek Wereldproblemen en Seks 1V Jongerenpanel 24 oktober 2014 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek in samenwerking met dance4life, gehouden van 15 tot en met 23 oktober 2014, deden 1641 jongeren

Nadere informatie

B&B + Ik hou van mij Jongens Be A Man! Kennisoverdracht Jongeren weten wanneer seksueel gedrag V V V V grensoverschrijdend is en wanneer niet.

B&B + Ik hou van mij Jongens Be A Man! Kennisoverdracht Jongeren weten wanneer seksueel gedrag V V V V grensoverschrijdend is en wanneer niet. Checklist VIMP4Youth Aan de slag met preventie van seksueel grensoverschrijdend gedrag onder jongeren: welke interventie is geschikt? In deze checklist zijn drie interventies opgenomen: de theatervoorstelling

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Onderzoek Geweldsfilmpjes

Onderzoek Geweldsfilmpjes Onderzoek Geweldsfilmpjes 21 april 2015 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 14 april tot en met 20 april 2015, deden 1.165 jongeren mee. De uitslag is na weging representatief voor

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Ik mail je door Yvonne Kroonenberg

Boekverslag Nederlands Ik mail je door Yvonne Kroonenberg Boekverslag Nederlands Ik mail je door Yvonne Kroonenberg Boekverslag door een scholier 1665 woorden 24 april 2006 6,4 82 keer beoordeeld Auteur Genre Yvonne Kroonenberg Jeugdboek Eerste uitgave 2004 Vak

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

Discriminatie? Niet in onze school!

Discriminatie? Niet in onze school! Discriminatie? Niet in onze school! voorlichting, training, lesmateriaal en advies voortgezet onderwijs Hé homo, doe s normaal! Uitsluiten, uitschelden en pesten horen niet bij een school waar leerlingen

Nadere informatie

Haal Bint in huis. aanbod van Theatergroep Bint voor het onderwijs. maakt lastige onderwerpen bespreekbaar. Voor docenten, leerlingen en ouders.

Haal Bint in huis. aanbod van Theatergroep Bint voor het onderwijs. maakt lastige onderwerpen bespreekbaar. Voor docenten, leerlingen en ouders. Haal Bint in huis aanbod van Theatergroep Bint voor het onderwijs maakt lastige onderwerpen bespreekbaar Voor docenten, leerlingen en ouders. Haal Bint in huis Theatergroep Bint maakt lastige onderwerpen

Nadere informatie

Handleiding Docenten/Begeleiders

Handleiding Docenten/Begeleiders Handleiding Docenten/Begeleiders In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor klassikaal begeleidt. 1. Algemene

Nadere informatie

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010

Nadere informatie

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1. Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar

Nadere informatie

Tijdrovers. Inleiding. Opzet van deze lesbrief. Door Caroline Wisse-Weldam

Tijdrovers. Inleiding. Opzet van deze lesbrief. Door Caroline Wisse-Weldam Door Caroline Wisse-Weldam Inleiding Tijdrovers Na een mooie lange zomer is de school weer begonnen. Misschien ben je met een beetje tegenzin gestart, maar hopelijk heb je er zin in. Je ziet van welke

Nadere informatie

Speak up! Wat is JA en wat NEE?

Speak up! Wat is JA en wat NEE? Les 3 Speak up! Wat is JA en wat NEE? Deze derde les gaat over het leren inzien en uitspreken van je wensen en grenzen bij intimiteit en seks. Hoe zorg je dat het leuk is en blijft? Het belangrijkste daarbij

Nadere informatie

Onderzoek Seksueel getint gedrag op internet

Onderzoek Seksueel getint gedrag op internet Onderzoek Seksueel getint gedrag op internet Publicatiedatum: maart 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 5 tot 18 oktober 2012, deden 1714 jongeren mee. De uitslag is gecorrigeerd

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Week van de Lentekriebels De projectweek Week van de Lentekriebels, georganiseerd door Rutgers WPF samen met alle GGD-en in Nederland, bestaat dit jaar 10 jaar. Tijdens het project geven basisscholen in

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel Jongerenonderzoek: alcohol

Onderzoek Inwonerspanel Jongerenonderzoek: alcohol 1 (19) Onderzoek Inwonerspanel Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 5 december kregen de panelleden van 12 tot en met 18 jaar (280 personen) een e-mail met de vraag of zij digitaal een vragenlijst

Nadere informatie

Lesbrief. Fatale liefde Carry Slee

Lesbrief. Fatale liefde Carry Slee Lesbrief Fatale liefde Carry Slee Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan vragen,

Nadere informatie

WERKBLAD 1. DE KRACHT VAN EEN GROEP

WERKBLAD 1. DE KRACHT VAN EEN GROEP WERKBLAD 1. DE KRACHT VAN EEN GROEP 1. Link met de film 1. Welk(e) personage(s) word(t)(en) in de film onder druk gezet? 2. Door wie wordt/worden dit/deze personage(s) onder druk gezet? Personage Wordt

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO DEEL 1 DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 In Nederland wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Maar wie bepaalt wat er onderzocht wordt? In het voorjaar van 2015 hebben Nederlanders

Nadere informatie

Feiten en cijfers Fryslân

Feiten en cijfers Fryslân Feiten en cijfers Fryslân 2017 De eerste keer Leeftijd waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad 17,8 18,1 17,2 17,3 Fryslân Landelijk Fryslân Landelijk Friese jongeren lijken iets

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Je Lijf, Je Lief! Lesprogramma voor het praktijkonderwijs over wensen en grenzen in relaties en seks. Rutgers: Iris Coehoorn & Sanne Veldhuis-Nikkelen

Je Lijf, Je Lief! Lesprogramma voor het praktijkonderwijs over wensen en grenzen in relaties en seks. Rutgers: Iris Coehoorn & Sanne Veldhuis-Nikkelen Je Lijf, Je Lief! Lesprogramma voor het praktijkonderwijs over wensen en grenzen in relaties en seks Rutgers: Iris Coehoorn & Sanne Veldhuis-Nikkelen GGD Amsterdam: Anne Ausema Welkom! Doel Inzicht geven

Nadere informatie

Docentenhandleiding Les4Life

Docentenhandleiding Les4Life Docentenhandleiding Les4Life Doel: o De leerlingen voorbereiden op de komst van Dance4Life en een gastspreker uit Indonesië. Leerlingen krijgen informatie over het projectland Indonesië. Duur: o 25 minuten

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Handleiding Docenten/Begeleiders

Handleiding Docenten/Begeleiders Handleiding Docenten/Begeleiders In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor klassikaal begeleidt. 1. Algemene

Nadere informatie

KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS

KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS INLEIDING De kijkwijzer biedt de mogelijkheid om op gestructureerde wijze te reflecteren op een activiteit met kinderen. Hiermee kun je inzicht

Nadere informatie

Communiceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland

Communiceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Communiceren met ouders Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Inhoud van de workshop 1. Kind binnen systeem 2. School en ouders gelijkwaardig? 3. Richtlijnen bij oudercontacten 4.

Nadere informatie

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Zwemmen Zonder Mouwen; een muzikale 8+ voorstelling die zich afspeelt in en rondom

Nadere informatie

OOST WEST THUIS BEST

OOST WEST THUIS BEST Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Handleiding Docenten

Handleiding Docenten Handleiding Docenten In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor JOB klassikaal begeleidt. Algemene informatie:

Nadere informatie

Sectorwerkstuk. Sanne Beukers HET ASSINK LYCEUM 4T1

Sectorwerkstuk. Sanne Beukers HET ASSINK LYCEUM 4T1 Sectorwerkstuk HET ASSINK LYCEUM 1 Inhoud Inleiding... 3 Waarom heb je voor deze opleiding gekozen? Waarom zou je voor deze opleiding kiezen?... 3 Waarom spreekt deze opleiding jou zo aan?... 3 Wat denk

Nadere informatie

Wensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Jongens. Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt?

Wensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Jongens. Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad Wensenkaart Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? onderbouw Dat we oogcontact hebben Echt niet! L Misschien wel Natuurlijk!

Nadere informatie

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Welkom in de bibliotheek. Je gaat op ontdekking in de bibliotheek. Hierbij doe je een onderzoek naar verschillende soorten media; zoals

Nadere informatie

Niet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer.

Niet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. LEIDRAAD VOOR BEGELEIDERS Niet Normaal Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. Het project Niet Normaal wil seksuele diversiteit bespreekbaar maken bij (Gentse) jongeren van 14 tot 18 jaar.

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen Introductie Introductie Gamen, Hyven, informatie zoeken, filmpjes kijken, muziek luisteren, spullen kopen of verkopen. Internetten doen we allemaal. Soms voor de lol, soms serieus, soms thuis, soms op

Nadere informatie

Heeft u kennis genomen van het artikel 'GGD moet stoppen met seksvragen aan 13-jarigen' in het algemeen Dagblad van 18 februari 2014?

Heeft u kennis genomen van het artikel 'GGD moet stoppen met seksvragen aan 13-jarigen' in het algemeen Dagblad van 18 februari 2014? VVD-fractie Harderwijk C. Van der Wal-Zeggeling p/a Spiekerweg 9 3849 PT HARDERWIJK datum: ons kenmerk: uw brief van: uw kenmerk: onderwerp: 17 april 2014 U14.002313 Beantwoording van schriftelijke vragen

Nadere informatie

& het ROC Een programma over beeldvorming

& het ROC Een programma over beeldvorming & het ROC Een programma over beeldvorming Informatie voor docenten van het ROCvA Educatie JHM 1 februari 2011 Inhoud Korte omschrijving en praktische informatie 3 Gastles - opzet 5 Museumbezoek - informatie

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

wensen en grenzen Docentenhandleiding Jongens Praktijkonderwijs en VMBO-BB Onderbouw onderbouw

wensen en grenzen Docentenhandleiding Jongens Praktijkonderwijs en VMBO-BB Onderbouw onderbouw Lang Leve de Liefde wensen en grenzen Docentenhandleiding Praktijkonderwijs en VMBO-BB Onderbouw Inhoudsopgave De module wensen en grenzen Waarom is deze module nodig? bladzijde 2 Waar gaat deze module

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

UITKOMSTEN EVALUATIE TESTREIS LEEUWARDEN 10 OKTOBER 2009

UITKOMSTEN EVALUATIE TESTREIS LEEUWARDEN 10 OKTOBER 2009 UITKOMSTEN EVALUATIE TESTREIS LEEUWARDEN 10 OKTOBER 2009 ingevuld door 18 van de 26 deelnemers deelnemers waren heel divers eb varieerden in leeftijd van 13 t/m 23 jaar oud Welk cijfer geef je de training?

Nadere informatie

Jongens & meisjes, snap jij het?

Jongens & meisjes, snap jij het? Les 2 Jongens & meisjes, snap jij het? We gaan het hebben over seksuele wensen en -grenzen. Wat de één normaal vindt om te doen, kan voor de ander verre van normaal zijn. Dat wordt ook bepaald door wat

Nadere informatie

Enkele gegevens evens over jezelf en de school:

Enkele gegevens evens over jezelf en de school: VEILIGHEID VRAGENLIJST LEERLINGEN Een belangrijke taak voor de school is te zorgen dat leerlingen zich prettig en veilig voelen. Dat lukt niet altijd. Bijvoorbeeld, omdat er soms wordt gediscrimineerd

Nadere informatie

Lesbrief Theater Dakota

Lesbrief Theater Dakota Lesbrief Theater Dakota In de film #Niet Gemeen Bedoeld! vertellen kinderen van drie scholen uit Wateringse Veld hun gedachten en ervaringen met social media en pesten. Kijk de film samen met je klas.

Nadere informatie

informatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova)

informatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova) informatiebrochure Faalangstreductie training (frt) Examenvreesreductie training (evt) Sociale vaardigheid training (sova) Faalangstreductie training (frt) Wat is faalangst? Het zal je maar gebeuren..

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Ouderavond lijf & relaties

Ouderavond lijf & relaties Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft

Nadere informatie

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang!

Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Matteüs 25:1-13 - Gezinsdienst: Wachten duurt lang! Liturgie Zingen: -Opwekking 654 Dank U voor deze nieuwe dag -Zoek eerst het Koninkrijk van God -Weet je waar het hemels koninkrijk op lijkt (Elly en

Nadere informatie

Vragenlijst beginsituatie leerlingen

Vragenlijst beginsituatie leerlingen Vragenlijst beginsituatie leerlingen Hallo allemaal. Voor een opdracht voor het Iselinge willen we vragen of jullie deze vragenlijst in willen vullen. Deze vragenlijst gaat over het vak Engels en nieuwe

Nadere informatie