ANGELSLO EN ZIJN HUNEBEDDEN. Als bewoners van Angelslo mogen we ons gelukkig prijzen met de aanwezigheid van twee hunebedden in onze wijk. In de afgel

Transcriptie

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13 ANGELSLO EN ZIJN HUNEBEDDEN. Als bewoners van Angelslo mogen we ons gelukkig prijzen met de aanwezigheid van twee hunebedden in onze wijk. In de afgelopen jaren hebben wij als Angelsloërs met familie en vrienden natuurlijk een wandeling gemaakt naar deze twee hunebedden. Op internet en in de bibliotheek kun je van alles over hunebedden aan de weet komen. Maar ook in het boek Angelslo. Van prehistorische nederzetting tot nieuwbouwwijk (2008) van Johan Withaar. Ik heb het voor deze gelegenheid weer even uit de boekenkast gehaald. Wat is eigenlijk een hunebed? Een hunebed is een andere naam die gebruikt wordt voor stenen grafkamers, uit de Nieuwe Tijd, het Neolithicum, genoemd. Hunebedden komen met name voor in Noord-Nederland en specifiek in Drenthe. Ze dateren uit circa jaar voor Christus. De naam Hunebed is al sinds de 17e eeuw in gebruik voor de stenen grafkamers. Hunebedden zijn Nederlands oudste zichtbare monumenten. Waar is een hunebed van gemaakt? Een hunebed bestaat uit een reeks trilitons of jukken, dat wil zeggen een combinatie van twee draagstenen en een deksteen, met altijd een sluitsteen aan beide korte einden, vaak een korte toegang (portaal) in het midden van een van de lange zijden en soms een steenkrans om de heuvel heen. De gaten tussen de draagstenen waren met stopstenen opgevuld. Een hunebed was vaak voor het grootste deel door een heuvel van aarde begraven, zodat een hunebed niet snel zichtbaar was, alleen de toppen van de dekstenen staken boven de aarde uit. Wie bouwden de Hunebedden? Vermoedelijk de eerste echte boerengemeenschap van Noord-Nederland, door archeologen: Trechterbekervolk genoemd. Deze boeren leefden meer dan 500 jaar in Noord-Nederland en ver daarbuiten. De naam Trechterbekervolk is bedacht aan de hand van de gevonden spullen. Een beker met trechtervormige hals. In deze periode zijn ook de hunebedden aan de Fokkingeslag en Haselackers gebouwd in Angelslo, dit is echt al eeuwen geleden. De bouwers moeten heel goed hebben kunnen samenwerken met mensen van andere nederzettingen voor de bouw van een hunebed. Er was immers veel mankracht voor nodig. Na 3400 jaar voor Chr. zijn geen nieuwe hunebedden meer gebouwd. Wel werden ze gebruikt voor bijzettingen. Wat is er in hunebedden gevonden? In diverse hunebedden zijn menselijke resten gevonden. Dit zijn dus de botten van mensen. Hierdoor weten wetenschappers dat er vroeger mensen werden begraven in hunebedden. Naast menselijke resten zijn er ook spullen gevonden, zoals bekers en potten van klei. Dit werd na de dood meegegeven omdat men vroeger, waarschijnlijk geloofde dat als ze goed waren voor hun voorouders en ze mooie spullen meegaven in het graf, deze voorouders er na hun dood voor konden zorgen dat het leven van de nabestaanden beter werd, denk hierbij aan beter weer, gezond landbouwgrond voor voldoende eten en genoeg water. Hunebedden in Angelslo De kale hunebedden in de wijk laten alleen draag en dekstenen zien. Vanaf de 12de eeuw zijn erdoor toedoen van zgn. keiendelvers tientallen hunebedden verdwenen. De stenen dienden toen als bouwmateriaal. In één van de dekstenen van het hunebed aan de Fokkingeslag zitten nog boorgaten. Dit hunebed werd i n d e j a r e n e n g e r e s t a u r e e r d. Op het hunebed aan de Haselackers zijn in 1997 twee nieuwe dekstenen geplaatst. Begin 19de eeuw vond het eerste uitgebreide onderzoek naar onze hunebedden plaats. Er werd aardewerk, zoals schalen, potten, bekers, maar ook beitels, bijlen enz. aangetroffen. Weet u trouwens, dat er vrijwilligers zijn die met enige regelmaat een bezoek brengen aan deze monumenten? Zij ruimen dan ook het zwerfvuil rondom het hunebed op. Wees als bewoner van Angelslo dus trots én zuinig op de hunebedden, de oudste rijksmonumenten die Nederland kent.

14

15

16 Interview met: Henk Garst Dag Henk, je bent al heel vaak in de wijk gesignaleerd met een zak waar je afval in verzamelt. Dit doe je helemaal uit jezelf, je doet het al lang en je doet het alleen. Kun je ons vertellen hoe je daartoe gekomen bent? Sinds 2003 ruim ik zwerfafval op. Waarom doe ik dat? Ik doe dat omdat ik niet kan aanzien dat het er ligt en dat mensen zo met de aarde omgaan. Het plastic dat wordt weggegooid versnippert in de natuur. Het gras van gemaaide bermen, zoals bij de ovonde, waar veel afval in terecht komt omdat mensen daar langzaam rijden en dan hun afval uit het raam gooien, kan zo bijvoorbeeld ook niet aan de dieren worden gegeven. Want daar zitten stukjes glas, blik en ander afval tussen. Sommige mensen vinden het vreemd dat ik straatafval verzamel en ik word er ook wel eens op aangesproken. Dat verbaast me, voor mij is het heel normaal wat ik aan het doen ben. Andere mensen knopen een praatje met me aan. Steeds vaker hoor ik tijdens zo n gesprek dat zij ook af en toe opruimen, en hoe nuttig het voelt om dat te doen. Wat mij leuk lijkt is dat iemand een keer spontaan hulp aanbiedt. Ik ben extra alert op lichte plasticproducten. Zo zijn er de broodzakjes die ze bij de bakker en b.v. Jumbo gebruiken, die zakjes met hele kleine gaatjes en een touwtje. Die zijn heel licht en ze blijven wegwaaien, tot ze in het water terecht komen. Dan vervuilt het water weer en eenden kunnen de zakjes opeten, of verstrikt raken in de touwtjes. Als je in de grond spit, bij bosjes bijvoorbeeld, zie je er erg veel afvalresten, en dan vooral plastic, tussen zitten. Daar word ik wel moedeloos van, zo ga je toch niet met de aarde om? Eigenlijk ben ik mijn hele leven al milieubewust geweest. Als kind vond ik het al gek als mensen voor alles snel de auto pakten. En dat gevoel is altijd gebleven. Wat ik met het afval doe en gooi ik het afval gescheiden weg? Het afval dat ik verzamel gooi ik in mijn eigen container, het is hoofdzakelijk plastic, dus er valt niet veel te scheiden, maar ik doe al het afval wel in de juiste container. Maar het helpt allemaal niet, het vuil blijft komen. Alleen in vakantietijd is het op bepaalde routes minder, maar anders zie ik werkelijk geen verbetering. Dat frustreert me wel, soms ben ik zo gefrustreerd dat ik al het afval dat ik verzameld heb, op bepaalde plaatsen op een grote hoop gooi. Dat is dan bedoeld om de mensen wakker te schudden. Zou dit er o.a. mede toe geleid hebben dat de gemeente nu een zwerfvuilcoördinator heeft ingesteld? Ik hoop het, dan heeft alles wat ik doe toch enig effect. Wat ik mee wil geven aan de bewoners van Angelslo: Waar ik in de wijk aandacht aan zou willen besteden is bewustwording: als je iets op straat gooit, zegt het ook iets over jezelf. Alles wat je doet, heeft invloed op het milieu. Vogels eten ballonstukjes, plastic komt versnipperd in het milieu, het heeft grote consequenties. Ook als het uiteindelijk in zee terecht komt. Misschien moeten we met zijn allen eens de wijk ingaan om te kijken hoe mensen met afval omgaan. Ik heb na jarenlange rondzwervingen ook wel tips hoe het anders kan. Ook een belangrijk punt om mee te geven is, dat ouders en kinderen elkaar voorbeelden zouden kunnen geven over hoe je goed met het milieu om kan gaan. De aarde is van ons samen, laten we er goed voor zorgen!

17

18 Ondernemer vertelt: Ali van Anavatan Market Kunt u iets vertellen over het ontstaan en verloop van uw winkel? Anavatan Market Emmen bestaat sinds 2005 en is het tweede filiaal. Het eerste filiaal werd in 2001 geopend in Groningen, 2 broers werkten destijds als gastarbeiders in dit filiaal en hadden de ambitie om dit als familiebedrijf voort te zetten in Emmen. De 2 jonge ondernemers hebben vervolgens helemaal op eigen kracht de winkel succesvol op weten te zetten. We werden warm ontvangen door de gemeente en de inwoners van Emmen, vertelt Ali. Er bleek veel vraag te zijn naar een supermarkt met buitenlandse producten, onze klanten komen uit heel Emmen. In het begin was het soms wel wennen met de taal. Ali begint te lachen. Zo wordt er door klanten bijvoorbeeld gevraagd naar siepels, eerappels of een stoedde, of word er om een puutje gevraagd. Wij kwamen vanuit Turkije naar Amsterdam te wonen en die woorden begreep ik dus echt niet. Wat betekent Anavatan en waarom heeft u voor deze benaming gekozen? Anavatan is Turks voor Moederland. Ons moederland is Turkije, hier zijn wij trots op. Nu wonen wij in Nederland, we voelen ons ook echt onderdeel van, thuis, in Nederland. Wij houden ook van Nederland en met de winkel kunnen wij een stukje van onze Turkse cultuur delen. Zijn er producten die echt kenmerkend zijn voor uw winkel, waarvoor mensen speciaal terugkomen? Wat kenmerkend is voor onze winkel is met name het grote assortiment aan kruiden, we hebben dagelijks verschillende verse groenten en fruit in de aanbieding, klantvriendelijkheid is voor ons erg belangrijk en we vragen een goede prijs. Tevens leveren wij aan horecagelegenheden en willen we graag met liefde een extra stukje service bieden aan ouderen en mensen die bijvoorbeeld slecht ter been zijn, door hen de boodschappen te laten bezorgen zonder extra bijkomende kosten. Als ik uw winkel zou mogen omschrijven dan valt mij het volgende op: Multicultureel, de ruimte voor een praatje met de klant, een ontspannen sfeer. Hoe ervaart u dit zelf? Dat klopt denk ik wel, er komen hier mensen van allerlei verschillende culturen, lachend voegt Ali eraan toe; ik zou het eigenlijk niet eens meer een Turkse winkel kunnen noemen. De sfeer is hier goed. Mijn motto is ook echt: Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd. Denkt u dat er momenteel voldoende aanbod is qua cultuur-gerelateerde (detail)handel in Angelslo? Ik denk dat er juist meer behoefte is aan cultuur-gerelateerde producten. Angelslo staat bekend als multiculturele wijk, een gezellige volksbuurt waar ik graag mag wonen maar het is op economisch vlak ook een beetje een achterstandswijk. Meer aandacht voor ondernemers binnen de wijk zou hier een positief effect op kunnen hebben. Als u aan uw winkel denkt, waar bent u dan het meest trots op? Mijn klandizie zonder twijfel. Het voelt aan als een grote familie en we moeten het met elkaar doen. Ook ben ik trots dat de onderneming zo succesvol is geworden. Wilt u tot slot nog iets zeggen tegen uw huidige- en misschien toekomstige klanten? Blijf je bewust van wat jullie eten en blijf vooral bij onze Anavatan Market komen.

19

20