Themadag Europa. Europa hoe werkt het? 30/11/2011. Sibylle Reichert Pensioenfederatie Tomas Wijffels Pensioenfederatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Themadag Europa. Europa hoe werkt het? 30/11/2011. Sibylle Reichert Pensioenfederatie Tomas Wijffels Pensioenfederatie"

Transcriptie

1 Themadag Europa Europa hoe werkt het? 30/11/2011 Sibylle Reichert Pensioenfederatie Tomas Wijffels Pensioenfederatie

2 2 Inhoud Europese Instellingen Europees Parlement Europese Raad Raad van de Europese Unie Europese Commissie Rol van nationale Parlementen naar de Lisbon Treaty EIOPA Pensioenen in Europa Proces rond Call for Advice

3 3 Europese Instellingen Europese Instellingen Europees Parlement Europese Raad Raad van de Europese Unie (Eurotop) Europese Commissie Hof van Justitie Europese Centrale Bank Europese Rekenkamer

4 4 Europees Parlement: Stem van het volk Europees Parlement (EP) Direct gekozen door de Europese burgers (allen 5 jaar) Op dit moment 736 leden, maximum is 751 (750 leden plus voorzitter) Voorzitter: Jerzy Buzek, Polen Grote landen hebben meer zetels (altijd meer dan 6 en minder dan 96 leden per land) Nederland heeft 25 leden in het EP Rol: wetgeving, EU-budget en toestemming internationale verdragen

5 5 Europese Raad Sinds 2009 een Europese instelling. Legt de algemene beleidslijnen en -prioriteiten vast. De Europese Raad bestaat uit het staatshoofd of de regeringsleider van elk EU-land, de voorzitter van de Commissie en de president van de Europese Raad, die als voorzitter optreedt. Invloed op de politieke agenda van de EU, maar geen wetgevende bevoegdheid. Voorzitter (voor 2,5 jaar) Herman van Rompuy: bereidt het werk van de Raad voor zoekt naar consensus Beslist op basis van consensus (soms gekwalificeerde meerderheid), tenzij anders is bepaald in het verdrag.

6 6 Raad van de Europese Unie: Stem van de lidstaten Nationale ministers van elk EU-land. Stelt EU-wetgeving vast (gezamenlijk met het EP). Coördineert het breder economisch beleid van de EU-landen. Bekrachtigt overeenkomsten tussen de EU en andere landen. Stelt de EU-begroting vast. Voert het buitenlandse en defensiebeleid van de EU. Coördineert de samenwerking tussen de gerechtelijke instanties en de politiediensten van de EU-landen. Roulerend voorzitterschap: 6 maanden Polen (juli 2011 tot december 2011) Denemarken (januari 2012 tot juni 2012) Cyprus (juni 2012 tot december 2012)

7 7 Europese Commissie: promoot de gezamenlijke interesse Vertegenwoordigt en behartigt de belangen van de hele EU. Doet voorstellen voor nieuwe Europese wetgeving. Uitvoering van het EU-beleid en de besteding van het EU-budget. Voorzitter: José Manuel Barroso (benoemd voor 5 jaar, voorgesteld door de Raad, goedgekeurd door het EP). 27 commissarissen (benoemd voor 5 jaar, voorgesteld door de Raad, goedgekeurd door het EP). Nederlandse Commissaris: Nellie Kroes voor Digital Agenda. Voor ons belangrijk: Generaal Directoraat Sociale Zaken en Binnenmarkt. Wetsvoorstellen indienen bij het Parlement en de Raad. De EU-begroting beheren en de middelen verdelen. Het EU-recht handhaven (samen met het Hof van Justitie). De EU vertegenwoordigen op internationaal niveau, bijvoorbeeld bij onderhandelingen over overeenkomsten tussen de EU en andere landen.

8 8 EIOPA: Europese toezichthouder Onafhankelijk advies geven aan het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad van de Europese Unie. Ondersteunt de stabiliteit van het financiële stelsel, de transparantie van markten en de financiële producten. Beschermt klanten van verzekeraars en gerechtigden van pensioenfondsen en leden van pensioenfondsen. Voorzitter: Gabriel Bernardino (Portugal). Nederland is vertegenwoordigd in de Board of Supervisors en Stakeholder Group.

9 9 Free Movement of People Adequacy Transferability Consumer Protection Financial Education Free Movement of Capital DG ECFIN DG SANCO Subsidarity Sustainability Solidarity Safeguarding Pension Rights Free Movement of Services Equality 1 st pillar 883/04 Open Method of Coordination (State) Non discrimination 2 nd Pillar IORP Directive IAS, Investment Rules, Solvency, Governance (Social Partners, insurers) 3 rd pillar Individual Retirement Provisions (Banks, Insurers) DG Competition EIOPA DG EMPL Demographic Developments DG MARKT DG TAXUD European Parliament 1 Council of the European Union

10 10 IORP Directive IORP: richtlijn over de werkzaamheden en het toezicht op Institutions of Occupational Retirement Provision. Doel: creëren van een Europese markt voor pensioenvoorziening Herziening vanwege: Minder dan 80 grensoverschrijdende fondsen, van de Behoefte aan risicogebaseerd toezicht. Trend richting DC zichtbaar, vraagt om ander toezicht. Richtlijn van DG Interne Markt 10

11 11 Groenboek In het Groenboek staan diverse onderwerpen, waaronder solvabiliteit van pensioenfondsen: Hoe moet een dergelijke solvabiliteitsregeling voor pensioenfondsen eruitzien? Wat moet de werkingssfeer zijn van de regelingen waarvoor de EU maatregelen neemt om de belemmeringen van het vrije verkeer weg te nemen? Moet de EU de kwestie van de overdraagbaarheid nog eens onder de loep nemen of zijn minimumnormen voor verwerving en behoud, plus een opsporingsdienst voor alle typen pensioenrechten een betere oplossing? 11

12 12 Call for Advice Reacties op het Groenboek Ca , maar van particulieren. Europese Commissie heeft samenvatting opgeleverd. Advies gevraagd aan EIOPA Termijn tot 2 januari EIOPA legt reactie voor aan: de stakeholdergroep de pensioensector 12

13 13 Call for Advice Stakeholdergroep voor pensioenfondsen 30 personen uit Europa Uit Nederland Benne van Popta en Niels Kortleve Pensioensector Pensioenfederatie ERFP/AEIP Onze reactie is dus het standpunt over het advies van EIOPA aan de Europese Commissie. 13

14 14 Call for Advice 14

15 15 2. Call for Advice Procedure European Commission Review of IORP Directive Call for Advice EIOPA (national supervisors) Consultation of stakeholders in 2012 Advice OPC (Occupational Pension Workgroup) Stakeholder Group 2 Open consultations Proposal of IORP II in 2012? Subgroup: Scope and definitions (DNB) Subgroup: Solvency Issues (DNB) Subgroup: Governance (DNB) Subgroup: Information to Scheme members (AFM) Benne van Popta / Niels Kortleve (PF) EFRP/AEIP Social Partners Pensioen federatie EFRP/AEIP Social Partners

16 16 Dank Dank voor uw aandacht. Heeft u nog vragen?

Deze notitie geeft informatie over het proces en de inhoud rond de Call for Advice. Eerst wordt het proces geschetst, vervolgens de inhoud.

Deze notitie geeft informatie over het proces en de inhoud rond de Call for Advice. Eerst wordt het proces geschetst, vervolgens de inhoud. N O T I T I E Deze notitie geeft informatie over het proces en de inhoud rond de Call for Advice. Eerst wordt het proces geschetst, vervolgens de inhoud. Proces rond de herziening IORP richtlijn In de

Nadere informatie

Solvency voor pensioenfondsen. Actuariaatcongres 2011 VSAE Agnes Joseph

Solvency voor pensioenfondsen. Actuariaatcongres 2011 VSAE Agnes Joseph Actuariaatcongres 2011 VSAE Agnes Joseph Agenda Pensioenfondsen Huidig toezicht op Nederlandse pensioenfondsen Europees toezicht financiële instellingen Solvency II voor pensioenfondsen Tot slot: Aangekondigde

Nadere informatie

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE INSTELLINGEN: WIE DOET WAT? INTRO VOOR DE LEERKRACHT Op de volgende pagina s vindt u materiaal waarmee u de belangrijkste Europese instellingen op

Nadere informatie

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

AEG deel 3 Naam:. Klas:. AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.

Nadere informatie

Pan-European Personal Pension Product: work in progress. Netspar Den Haag 16 september 2015 Niels Kortleve

Pan-European Personal Pension Product: work in progress. Netspar Den Haag 16 september 2015 Niels Kortleve Pan-European Personal Pension Product: work in progress Netspar Den Haag 16 september 2015 Niels Kortleve Agenda Europese agenda Wat is PEPP? Ideeën, eigenschappen, onduidelijkheden Plannen EIOPA met PEPP

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Groenboek naar adequate, houdbare en zekere Europese pensioenstelsels

Groenboek naar adequate, houdbare en zekere Europese pensioenstelsels Groenboek naar adequate, houdbare en zekere Europese pensioenstelsels Useful links Download PDF version De Commissie verzoekt alle belanghebbende partijen de vragen in het groenboek over pensioenen vóór

Nadere informatie

DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD IN EEN NOTENDOP

DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD IN EEN NOTENDOP DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD IN EEN NOTENDOP DE EUROPESE RAAD DE STRATEGISCHE INSTELLING VAN DE UNIE De Europese Raad is het kloppend hart van de Europese Unie. Hij bepaalt de richting en de politieke prioriteiten

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE

DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE INSTELLINGEN: WIE DOET WAT? INTRO VOOR DE LEERKRACHT Op de volgende pagina s vindt u materiaal waarmee u de belangrijkste Europese instellingen op

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie DE EUROPESE RAAD. De strategische instelling van de EU

Raad van de Europese Unie DE EUROPESE RAAD. De strategische instelling van de EU Raad van de Europese Unie DE EUROPESE RAAD De strategische instelling van de EU DE EUROPESE RAAD EEN STRATEGISCHE INSTELLING De Europese Raad is het kloppend hart van de Europese Unie. Hij bepaalt de richting

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? 2 De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere

Nadere informatie

EIOPA ontwierp een vliegtuig

EIOPA ontwierp een vliegtuig FOTO EIOPA ontwierp een vliegtuig Van Solvency II naar IORP II Van ORSA naar ERB Utrecht, 14 november 2018 CPI Governance Jeroen Breen Partner CPI Risk, Finance & Governance 1 Onderwerpen EIOPA ontwierp..

Nadere informatie

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas IPFOS Bestuurders Conferentie Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas SCENARIO PLANNING DE TOEKOMST VOOR PENSIOENFONDSEN? Onno de Vrij, SAS HET

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie

IORP II: De gevolgen

IORP II: De gevolgen Karel Bunte Februari 2018 Aanleiding De Europese Unie zet zich in voor de duurzame ontwikkeling van een economische en monetaire unie met een vrije interne markt. Binnen de wereld van pensioenen ontwierp

Nadere informatie

Krachtenveld Europese Unie

Krachtenveld Europese Unie Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese

Nadere informatie

Puzzel: Krachtenveld Europese Unie

Puzzel: Krachtenveld Europese Unie Puzzel: Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving werkvorm: Door de Europese schuldencrisis vindt er veel extra overleg plaats in de Europese Unie. Welke instituties spelen bij de besluitvorming in

Nadere informatie

De pensioenmarkt in 2020 26 januari 2012

De pensioenmarkt in 2020 26 januari 2012 De pensioenmarkt in 2020 26 januari 2012 RM stephan@makingstrategywork.nl +31 (0)6 23 598 223 @slinnenb Atos Consulting Making Strategy Work Logica Business Consulting Partner Financial Services Scenario

Nadere informatie

BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys

BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys BRUSSEL Wat gebeurt daar? Peter N. Ruys INHOUD 1. Algemene kennis over de EU 2. Wat ging eraan vooraf 3. Structuur 4. Totstandkoming wetten De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen EU-landen Kandidaat-EU-landen

Nadere informatie

DNB organisatievorm & governance

DNB organisatievorm & governance DNB organisatievorm & governance De Nederlandsche Bank (DNB) is de centrale bank, toezichthouder en resolutieautoriteit van Nederland. DNB wordt als naamloze vennootschap bestuurd door een directie, die

Nadere informatie

PENSIOENRECHTLUNCH VVPJ

PENSIOENRECHTLUNCH VVPJ PENSIOENRECHTLUNCH VVPJ IORP II: SPANNINGEN IN HET NEDERLANDSE PENSIOENGEBOUW AMSTERDAM 12 DECEMBER 2018 MR. J.A. (JOS) GIELINK CPL GIELINK PENSIOENRECHT B.V. PROGRAMMA 1. IORP-Richtlijn 2003/41 2. IORP

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET. JAARGANG 1993 Nr. 51. Verdrag betreffende de Europese Unie, met Protocollen; Maastricht, 7februari 1992

TRACTATENBLAD VAN HET. JAARGANG 1993 Nr. 51. Verdrag betreffende de Europese Unie, met Protocollen; Maastricht, 7februari 1992 10 (1992) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1993 Nr. 51 A. TITEL Verdrag betreffende de Europese Unie, met Protocollen; Maastricht, 7februari 1992 B. TEKST De Nederlandse

Nadere informatie

Belangenbehartiging in de Europese Unie

Belangenbehartiging in de Europese Unie Belangenbehartiging in de Europese Unie Joost van den Akker LLM, MA 22 april 2014 In 1988 voorspelde de toenmalige voorzitter van de Europese Commissie Jacques Delors dat binnen 10 jaar 80% van de wetgeving

Nadere informatie

Sprong naar de toekomst: PPI naar PEPP Prof.dr. Hans van Meerten

Sprong naar de toekomst: PPI naar PEPP Prof.dr. Hans van Meerten Sprong naar de toekomst: PPI naar PEPP Prof.dr. Hans van Meerten Hoogleraar EU Pensioenrecht Agenda 1) EU Recht beginselen en rechtspraak; 2) De PPI en doorbeleggen 3)De IORP II en de PEPP 2 1) Basisbeginselen

Nadere informatie

Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel)

Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel) Docentenvel Opdracht 10 (het paspoortenspel) Als voorbereiding op de opdracht kunt u onderstaande tekst lezen. Wat heb jij aan Europa Europa een ver van je bed show? Nee hoor. Je eten, je kleding, de prijs

Nadere informatie

De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen

De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen De Europese Unie De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen EU-landen Kandidaat-EU-landen Oprichters Nieuwe ideeën voor duurzame welvaart en vrede Konrad Adenauer Alcide De Gasperi Winston Churchill

Nadere informatie

EU als speler in milieu en duurzaamheidsbeleid. 22 januari 2015 Dr. Louise van Schaik, lezing voor Vlaamse ambtenaren

EU als speler in milieu en duurzaamheidsbeleid. 22 januari 2015 Dr. Louise van Schaik, lezing voor Vlaamse ambtenaren EU als speler in milieu en duurzaamheidsbeleid 22 januari 2015 Dr. Louise van Schaik, lezing voor Vlaamse ambtenaren Inhoud college Unieke karakter EU EU bevoegdheden Europese instellingen Beleidsproces

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank

Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank Stichting Pensioenfonds GE Artesia Bank Administrateur: Syntrus Achmea Pensioenbeheer N.V. Postbus 90170 5000 LM Tilburg datum 14 september 2016 onderwerp Voorgenomen besluit over toekomst pensioenfonds

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN

DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN INTRO VOOR DE LEERKRACHT Deze tijdslijn illustreert het verhaal van de Europese Unie. U kunt de tijdslijn in verschillende stukken afdrukken

Nadere informatie

FAQs over meertaligheid en het leren van talen

FAQs over meertaligheid en het leren van talen EUROPESE COMMISSIE MEMO Brussel, 25 september 2012 FAQs over meertaligheid en het leren van talen IP/12/1005 Wat betekent "meertaligheid"? - Het vermogen meerdere talen te beheersen en te spreken; - Een

Nadere informatie

Herman 1ste president van EU

Herman 1ste president van EU Herman 1ste president van EU Herman for President Een droom van een grijze muis komt uit uit! Heel het land reageerde positief op de aanstelling van Herman Van Rompuy als Europees president. Velen vonden

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 25 januari 2019 NIEUW ONGEWIJZIGD Vooraf 07 Acceptatie eid-middelen (eidas en WDO) 01 Toekomst pensioenstelsel 08 Pensioenverevening 02 Tijdelijke wet

Nadere informatie

Evaluating Solvency II. Fred Treur Verbond van Verzekeraars 15 september 2017

Evaluating Solvency II. Fred Treur Verbond van Verzekeraars 15 september 2017 Evaluating Solvency II Fred Treur Verbond van Verzekeraars 15 september 2017 Inhoud Inleiding Wat was het doel van Solvency II? Is het doel bereikt? Conclusies 2 Inhoud Inleiding Wat was het doel van Solvency

Nadere informatie

EUROPESE SOCIAAL-DEMOCRATEN: VOORSTANDER VAN DE EUROPESE GRONDWET

EUROPESE SOCIAAL-DEMOCRATEN: VOORSTANDER VAN DE EUROPESE GRONDWET EUROPESE SOCIAAL-DEMOCRATEN: VOORSTANDER VAN DE EUROPESE GRONDWET EUROPESE SOCIAAL-DEMOCRATEN: VOORSTANDER VAN DE EUROPESE GRONDWET Richard Corbett, lid van het EP De Europese grondwet is een grote verbetering

Nadere informatie

Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie

Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie Peter Lelie Europese Commissie - DG EMPL 7-Oct-09 Directoraat-Generaal for Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Gelijke Kansen Eenheid Sociale

Nadere informatie

Modernisering van het prudentiële toezicht

Modernisering van het prudentiële toezicht Modernisering van het prudentiële toezicht Jan Sijbrand Directeur DNB Solvency II Symposium Amsterdam RAI 10 december 2012 Veranderingen in het toezicht De bankenunie Toezicht op verzekeraars Conclusie

Nadere informatie

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN LESTIPS OP WWW.EUROPAEDUCATIEF.NL HET STARTPUNT VOOR EUROPA IN HET ONDERWIJS. werkvel - 1. Tweede Fase Havo/vwo

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN LESTIPS OP WWW.EUROPAEDUCATIEF.NL HET STARTPUNT VOOR EUROPA IN HET ONDERWIJS. werkvel - 1. Tweede Fase Havo/vwo werkvel - 1 De Europese Unie (EU). Je hebt er dagelijks mee te maken. Al is het alleen al omdat je niet alleen Nederlander bent, maar ook Europeaan. Of dat er bijvoorbeeld euro s in je portemonnee zitten.

Nadere informatie

De IORP richtlijn en het EU Verdrag

De IORP richtlijn en het EU Verdrag VVP, 17 juni 2015 De IORP richtlijn en het EU Verdrag Prof.dr. Hans van Meerten Hoogleraar EU Pensioenrecht Advocaat Clifford Chance VVP, 17 juni 2015 Agenda 1) EU Recht beginselen en rechtspraak; 2) De

Nadere informatie

Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012

Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012 Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012 Jan-Jaap Dahmeijer, Toezichthouder pensioenfondsen, afdeling Thematisch toezicht pensioenfondsen 1 Inhoud Introductie

Nadere informatie

Het Verdrag van Lissabon, wat heb ik eraan?

Het Verdrag van Lissabon, wat heb ik eraan? Het Verdrag van Lissabon, wat heb ik eraan? De samenwerking tussen de landen in de Europese Unie wordt sinds 60 jaar vastgelegd in Verdragen. Daarin staan de spelregels die gelden voor de lidstaten, de

Nadere informatie

5. Protocol tot vaststelling van het statuut van de. Europese Investeringsbank

5. Protocol tot vaststelling van het statuut van de. Europese Investeringsbank De Slotakte vermeldt de verbindende protocollen en de niet-verbindende verklaringen Slotakte De CONFERENTIE VAN DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE REGERINGEN VAN DE LIDSTATEN, bijeen te Brussel op 30 september

Nadere informatie

PERSMEDEDELING. 2595e zitting van de Raad STAATSHOOFDEN EN REGERINGSLEIDERS. Brussel, 29 juni 2004

PERSMEDEDELING. 2595e zitting van de Raad STAATSHOOFDEN EN REGERINGSLEIDERS. Brussel, 29 juni 2004 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE 10995/04 (Presse 214) (OR. en) PERSMEDEDELING 2595e zitting van de Raad STAATSHOOFDEN EN REGERINGSLEIDERS Brussel, 29 juni 2004 Voorzitter de heer Bertie AHERN, T.D. Eerste Minister

Nadere informatie

Samenvatting Europees Recht

Samenvatting Europees Recht Samenvatting Europees Recht Week 1 Export en Europees recht Leerdoelen H4 (Nadruk of EU verdrag en EU werkingsverdrag) - De juridische vormen van export beschrijven - De basisstructuur van de Europese

Nadere informatie

GECONSOLIDEERDE VERSIE

GECONSOLIDEERDE VERSIE 30.3.2010 Publicatieblad van de Europese Unie C 83/1 GECONSOLIDEERDE VERSIE VAN HET VERDRAG BETREFFENDE DE EUROPESE UNIE EN HET VERDRAG BETREFFENDE DE WERKING VAN DE EUROPESE UNIE (2010/C 83/01) 30.3.2010

Nadere informatie

Bijlage stand van zaken voorstellen gerelateerd aan kapitaalmarktunie

Bijlage stand van zaken voorstellen gerelateerd aan kapitaalmarktunie Bijlage stand van zaken voorstellen gerelateerd aan kapitaalmarktunie De afgelopen tijd is door het Roemeense Voorzitterschap hard gewerkt aan de lopende wetsvoorstellen uit het Actieplan Kapitaalmarktunie.

Nadere informatie

De organisatie van de EU

De organisatie van de EU I De organisatie van de EU 1 Inleiding De Europese Unie (EU) bestaat inmiddels uit 28 lidstaten. Nadat zes lidstaten het samenwerkingsverband begonnen, hebben de EU en haar rechtsvoorgangers verschillende

Nadere informatie

Toelichting crossborder project

Toelichting crossborder project Toelichting crossborder project Informatie sessies januari februari 2016 Ton van der Linden Business Services Manager & Treasurer Gerda Shultz Pension & Benefit Finance Manager Introductie Voorstellen

Nadere informatie

Commissie economische en monetaire zaken. van de Commissie economische en monetaire zaken. aan de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken

Commissie economische en monetaire zaken. van de Commissie economische en monetaire zaken. aan de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie economische en monetaire zaken 11.11.2010 2010/2239(INI) ONTWERPADVIES van de Commissie economische en monetaire zaken aan de Commissie werkgelegenheid en sociale

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 384 (R1850) Goedkeuring van het op 13 december 2007 te Lissabon totstandgekomen Verdrag van Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende

Nadere informatie

Leergang Collectieve Pensioenen - Essay. PEPP, Persoonlijk Europees Pensioenproduct, toekomst of utopie?

Leergang Collectieve Pensioenen - Essay. PEPP, Persoonlijk Europees Pensioenproduct, toekomst of utopie? PEPP, Persoonlijk Europees Pensioenproduct, toekomst of utopie? 1 PEPP, Persoonlijk Europees Pensioenproduct, toekomst of utopie? Begin oktober hoorde ik voor het eerst iets over het PEPP, het Persoonlijk

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2301 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Reactie Stichting van de Arbeid op het Groenboek Pensioenen van de Europese Commissie [EU/7 juli 2010; COM(2010)365 final; SEC(2010)830]

Reactie Stichting van de Arbeid op het Groenboek Pensioenen van de Europese Commissie [EU/7 juli 2010; COM(2010)365 final; SEC(2010)830] 15 november 2010 Reactie Stichting van de Arbeid op het Groenboek Pensioenen van de Europese Commissie [EU/7 juli 2010; COM(2010)365 final; SEC(2010)830] Samenvattende conclusie De Stichting van de Arbeid

Nadere informatie

Uitvoering Plan van aanpak cultuurverandering toezicht DNB

Uitvoering Plan van aanpak cultuurverandering toezicht DNB VAN ANALYSE NAAR ACTIE Uitvoering Plan van aanpak cultuurverandering toezicht DNB 1 Inleiding Dit document geeft de stand van zaken weer met betrekking tot de uitvoering van het in augustus 2010 gepubliceerde

Nadere informatie

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur?

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/2014.160 Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Pensioenfondsbesturen bereiden zich voor op hun nieuwe

Nadere informatie

Krachtenveld Europese Unie

Krachtenveld Europese Unie Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese

Nadere informatie

A. Inleiding en wegwijs in het Europese recht

A. Inleiding en wegwijs in het Europese recht A. Inleiding en wegwijs in het Europese recht In dit hoofdstuk zal de rechts- en besluitvorming in de Europese Unie centraal staan, gericht op het besturen van de EU door middel van besluitvorming. Het

Nadere informatie

Conclusies van de Europese Raad (te vinden via

Conclusies van de Europese Raad (te vinden via Besluitenlijst EUROPESE UNIE Algemeen Verklaring nr. 17 bij het Verdrag van Maastricht (transparantie EG) (Pb. EG 1992, C 191/101). Europol-overeenkomst (Pb. EG 1995, C 316/2). Verklaring nr. 41 bij het

Nadere informatie

BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE

BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE EUROPESE COMMISSIE Brussel, 24.8.2016 COM(2016) 533 final ANNEX 1 BIJLAGE bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE over de toepassing in 2015 van Verordening (EG) nr. 1049/2001 inzake de toegang van het publiek tot

Nadere informatie

KRACHTENVELD EUROPESE UNIE KORTE OMSCHRIJVING

KRACHTENVELD EUROPESE UNIE KORTE OMSCHRIJVING KRACHTENVELD EUROPESE UNIE KORTE OMSCHRIJVING De deelnemers plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese

Nadere informatie

GEDELEGEERD BESLUIT (EU) / VAN DE COMMISSIE. van

GEDELEGEERD BESLUIT (EU) / VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 26.11.2015 C(2015) 8145 final GEDELEGEERD BESLUIT (EU) / VAN DE COMMISSIE van 26.11.2015 betreffende de gelijkwaardigheid van het toezichtstelsel voor verzekerings- en herverzekeringsondernemingen

Nadere informatie

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Sameer van Alfen PP Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Pensioenfondsen moeten nu al aan de slag met de governance-eisen van IORP2 voor drie belangrijke sleutelfuncties binnen de

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2017 2018 21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken D BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Nadere informatie

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING

DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING DE RAAD VAN EUROPA HOEDER VAN DE MENSENRECHTEN SAMENVATTING Non-member state of the Council of Europe (Belarus) LIDSTATEN HOOFDZETEL EN OVERIGE VESTIGINGEN BEGROTING Albanië, Andorra, Armenië, Azerbeidzjan,

Nadere informatie

Vier voorzitters - 1

Vier voorzitters - 1 Vier voorzitters - 1 Op 23 mei 2019 worden er in Nederland weer verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement. De Europese burgers kiezen hun vertegenwoordigers in het parlement. Het gekozen Europees

Nadere informatie

Stemmen Europese verkiezingen 2014

Stemmen Europese verkiezingen 2014 Stemmen Europese verkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten,

Nadere informatie

Krachtenveld Europese Unie

Krachtenveld Europese Unie Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese

Nadere informatie

2010/06 Structuur van het Publicatieblad - Aanpassing ingevolge de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon Publicatieblad, L-serie

2010/06 Structuur van het Publicatieblad - Aanpassing ingevolge de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon Publicatieblad, L-serie 200/06 Structuur van het Publicatieblad - Aanpassing ingevolge de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon Publicatieblad, L-serie L I Wetgevingshandelingen a) Verordeningen b) Richtlijnen c) Besluiten

Nadere informatie

UW STEM TELT! EP14_Leaflet_GTV_A5_NL_nl_V01.indd 1

UW STEM TELT! EP14_Leaflet_GTV_A5_NL_nl_V01.indd 1 UW STEM TELT! EP14_Leaflet_GTV_A5_NL_nl_V01.indd 1 KIES WIE EUROPA LEIDT In mei dit jaar kiezen u en bijna 400 miljoen andere Europeanen de leden van het Europees Parlement. Dit is de achtste keer dat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 3 545 Wet- en regelgeving financiële markten Nr. 0 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1811 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Roaming-prijzen: naar huis bellen wordt opnieuw goedkoper - maar internationaal sms en (nog) niet

Roaming-prijzen: naar huis bellen wordt opnieuw goedkoper - maar internationaal sms en (nog) niet IP/08/1276 Brussel, 28 augustus 2008 Roaming-prijzen: naar huis bellen wordt opnieuw goedkoper - maar internationaal sms en (nog) niet Op 30 augustus wordt bellen op reis in de EU goedkoper. Het prijsplafond

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I Opgave 2 De Europese Unie en het vluchtelingenvraagstuk Bij deze opgave horen tekst 2, tekst 3 en tabel 2. Inleiding Deze opgave gaat over de reactie van de Europese Unie, van de EU-lidstaten en van burgers

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Goedkeuring en machtiging tot ondertekening van het Wijzigingsprotocol tot modernisering van het Verdrag

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.11.2017 COM(2017) 666 final 2017/0300 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD inzake het standpunt dat namens de Unie in het Gemengd Comité EU-Zwitserland moet worden

Nadere informatie

Publicatieblad van de Europese Unie BESLUITEN

Publicatieblad van de Europese Unie BESLUITEN L 58/50 BESLUITEN GEDELEGEERD BESLUIT (EU) 2016/309 VAN DE COMMISSIE van 26 november 2015 betreffende de gelijkwaardigheid van het toezichtstelsel voor verzekerings- en herverzekeringsondernemingen van

Nadere informatie

Groenboek over pensioenen

Groenboek over pensioenen MEMO/10/302 Brussel, 7 juli 2010 Groenboek over pensioenen Waarom brengt de Commissie dit groenboek nu uit? De Europese pensioenstelsels staan onder druk door de vergrijzing, die het gevolg is van een

Nadere informatie

EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT. Brussel, 23 april 2003 (24.04) (OR. fr) CONV 691/03. NOTA het praesidium de Conventie

EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT. Brussel, 23 april 2003 (24.04) (OR. fr) CONV 691/03. NOTA het praesidium de Conventie EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT Brussel, 23 april 2003 (24.04) (OR. fr) CONV 691/03 NOTA van: aan: Betreft: het praesidium de Conventie Instellingen - Ontwerp-artikelen voor titel IV van deel I van de

Nadere informatie

Impact van de nieuwe Europese pensioenfondsenrichtlijn Het doel voorbij geschoten? Frank Doornik 12 december 2018

Impact van de nieuwe Europese pensioenfondsenrichtlijn Het doel voorbij geschoten? Frank Doornik 12 december 2018 Impact van de nieuwe Europese pensioenfondsenrichtlijn Het doel voorbij geschoten? Frank Doornik 12 december 2018 Allen & Overy LLP 2018 Allen & Overy 2018 2 Het totale pensioenvermogen in de Europese

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken Nr. 1449 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

INITIATIEFNOTA. Inleiding

INITIATIEFNOTA. Inleiding 33 933 Initiatiefnota van het lid Omtzigt omtrent een gele kaart procedure met betrekking tot een ingrijpend voorstel van de Europese Commissie aangaande het Nederlandse pensioenstelsel Nr. 2 INITIATIEFNOTA

Nadere informatie

15414/14 van/mak/sv 1 DG D 2A

15414/14 van/mak/sv 1 DG D 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 20 november 2014 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2012/0360 (COD) 15414/14 JUSTCIV 285 EJUSTICE 109 CODEC 2225 NOTA van: aan: het voorzitterschap het Comité van

Nadere informatie

Witboek pensioenen. Standpuntnotitie Tweede Kamer der Staten-Generaal. commissie sociale zaken en werkgelegenheid

Witboek pensioenen. Standpuntnotitie Tweede Kamer der Staten-Generaal. commissie sociale zaken en werkgelegenheid Witboek pensioenen Standpuntnotitie Tweede Kamer der Staten-Generaal commissie sociale zaken en werkgelegenheid Het Europese Witboek voor houdbare en toereikende pensioenen 1 bevat twee voorstellen die

Nadere informatie

geraadpleegd door de Raad overeenkomstig artikel 39, lid 1 van het EU-Verdrag (C5-0757/2000),

geraadpleegd door de Raad overeenkomstig artikel 39, lid 1 van het EU-Verdrag (C5-0757/2000), P5_TA(2002)0430 Europees netwerk voor justitiële opleiding * Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement over het initiatief van de Franse Republiek met het oog op de aanneming van het besluit van de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 005 Wijziging van de Faillissementswet met betrekking tot de rechten en verplichtingen inzake deelname aan betalings- en effectenafwikkelsystemen

Nadere informatie

Samenvatting. Grondwet voor Europa. van het Verdrag tot. vaststelling van een

Samenvatting. Grondwet voor Europa. van het Verdrag tot. vaststelling van een Samenvatting van het Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa Referendum op woensdag 1 juni 2005 Op 1 juni 2005 gaat Nederland naar de stembus. Deze keer niet voor de verkiezingen van bijvoorbeeld

Nadere informatie

Eurogroep. 1. Economische situatie in de eurozone

Eurogroep. 1. Economische situatie in de eurozone Eurogroep 1. Economische situatie in de eurozone Toelichting: De Eurogroep zal van gedachten wisselen over de economische situatie in de eurozone. De groei van de economie lijkt verder aan te trekken terwijl

Nadere informatie

VOORLOPIGE AGENDA HET COMITÉ VAN PERMANENTE VERTEGENWOORDIGERS (2e deel) Europagebouw, Brussel 3 en 4 juli 2019 (10.00, 9.00)

VOORLOPIGE AGENDA HET COMITÉ VAN PERMANENTE VERTEGENWOORDIGERS (2e deel) Europagebouw, Brussel 3 en 4 juli 2019 (10.00, 9.00) Raad van de Europese Unie Brussel, 1 juli 2019 (OR. en) 10824/19 OJ CRP2 25 VOORLOPIGE AGENDA HET COMITÉ VAN PERMANENTE VERTEGENWOORDIGERS (2e deel) Europagebouw, Brussel 3 en 4 juli 2019 (10.00, 9.00)

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT WERKDOCUMENT. Commissie juridische zaken betreffende consumentenrechten. Commissie juridische zaken

EUROPEES PARLEMENT WERKDOCUMENT. Commissie juridische zaken betreffende consumentenrechten. Commissie juridische zaken EUROPEES PARLEMENT 2004 Commissie juridische zaken 2009 15.4.2009 WERKDOCUMENT betreffende consumentenrechten Commissie juridische zaken Rapporteur: Diana Wallis DT\780948.doc PE423.804v01-00 Inleiding

Nadere informatie

De Europese Raad De Raad

De Europese Raad De Raad NL SECRETARIAAT-GENER AAL VAN DE R AAD SERIE INFORMATIEF De Europese Raad De Raad Twee instellingen in actie voor Europa SEPTEMBER 2013 Noot Deze brochure is samengesteld door het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Een nieuw verdrag, een nieuwe rol voor lokale en regionale overheden

Een nieuw verdrag, een nieuwe rol voor lokale en regionale overheden Een nieuw verdrag, een nieuwe rol voor lokale en regionale overheden De EU-assemblee van regionale en lokale afgevaardigden 1 De veranderende rol van het Comité van de Regio s We zijn de ambassadeurs van

Nadere informatie

Datum 24 februari 2017 Betreft Vragen van het lid Merkies (SP) over het bericht ''Trump draait nieuwe bankenregels Dodd-Frank terug''

Datum 24 februari 2017 Betreft Vragen van het lid Merkies (SP) over het bericht ''Trump draait nieuwe bankenregels Dodd-Frank terug'' > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500EA 'S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1210 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE

Nadere informatie

De Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Europese Unie (PV-EU) Jos G.H. Draijer

De Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Europese Unie (PV-EU) Jos G.H. Draijer De Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Europese Unie (PV-EU) Jos G.H. Draijer Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Jeugd &Gezin (J&G) Ontwerp Richtlijn Patiëntenrechten

Nadere informatie

Opdrachtblad A: De Raad van Ministers Opdrachtblad B: De prioriteiten van het Nederlands voorzitterschap

Opdrachtblad A: De Raad van Ministers Opdrachtblad B: De prioriteiten van het Nederlands voorzitterschap VERDIEPING: DE PRIORITEITEN VAN NEDERLAND KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM Nederland heeft drie prioriteiten voor het voorzitterschap opgesteld: een innovatieve EU, een EU die zich beperkt tot hoofdzaken en

Nadere informatie

De Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu?

De Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu? De Europese verkiezingen: Hoe zit dat nu? Naam: Klas: So you think you have no power? Think again.. Introductie: verkiezingen in Europa Van 22 tot en met 25 mei 2014 vinden de Europese verkiezingen plaats.

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 13.09.2005 COM(2005) 426 definitief Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de ondertekening, namens de Europese Gemeenschap, van Verdrag nr.

Nadere informatie