Spreekbeurt Nederlands Irak

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Spreekbeurt Nederlands Irak"

Transcriptie

1 Spreekbeurt Nederlands Irak Spreekbeurt door een scholier 2712 woorden 22 september keer beoordeeld Vak Nederlands Irak Kwestie Assertief of agressief? Laks of diplomatisch? De tegenstellende houdingen in de strijd tegen het terrorisme. Onmiddellijk na 11 september, verklaarde president Bush de oorlog aan het terrorisme. De Navo besloot dat de aanslagen aanvallen waren op alle lidstaten, en vele landen zegden medewerking toe. En toch, als men de mediaberichten over de zaak Irak mag geloven, overspoelt een golf van anti-amerikanisme het Europese continent. De oorzaak wordt bij boeman Bush gelegd. Niet onbegrijpelijk als men bedenkt dat Bush en enkele topministers verklaarden dat niet de coalitie de oorlog zou dicteren, maar dat de oorlog de coalitie zou dicteren. Hiermee werd bedoeld dat de VS geen toegevingen zouden doen over de doelstellingen van hun acties om een bredere coalitie te bekomen Zij zouden hun doelen en methoden zelf bepalen en op basis daarvan onderhandelen met afzonderlijke landen. Eén van de verklaringen voor deze radicale optie, kan terug gevonden in het Irak van de jaren 90. In resolutie 687 van de Veiligheidsraad (1991) werden door de internationale gemeenschap aan Irak harde vredesvoorwaarden opgelegd. De vergelijking met het verdrag van Versailles uit 1919 is door velen gemaakt: de verantwoordelijkheid voor de oorlog werd bij de verliezer gelegd, er werden wapenbeperkingen en schadeloosstellingen voorzien. Het belangrijkste punt van overeenkomst is wel dat noch Duitsland in 1919, noch Irak in 1991 zich bij deze vrede hebben neergelegd. Het was meteen duidelijk dat deze resolutie over een lange periode zou moeten worden afgedwongen. De internationale gemeenschap besloot toe te zien op de naleving van de vrede. Maar toen Irak moeilijkheden veroorzaakte over de wapeninspecties, nam de internationale controle snel af. Tegen 1998, toen Saddam verdere wapeninspecties afwees, waren enkel VS en Groot-Brittannië overgebleven. De andere landen, zoals Frankrijk, Duitsland of Japan, bleken - nu de oliebelangen in Koeweit en de Golf waren veilig gesteld - niet langer geïnteresseerd in de naleving van de resolutie. Blaffende Unie bijt niet. Nu nog wordt de politiek van de Europese Unie gekenmerkt door een tweeslachtigheid. Men bewijst lippendienst (= niet gemeende steun) aan de internationale gemeenschap bij de handhaving van vrede en veiligheid, maar neemt geen verantwoordelijkheid om deze vrede te bewaken en waar nodig af te dwingen. Als het er op aan komt tanden te geven aan de internationale gemeenschap, laat Europa het werk over aan Washington en Londen. Vandaar dat de regering Bush zich niet langer laat afremmen door de bondgenoten. Wil Europa iets aan de houding van de VS veranderen, moet het iets aan de eigen Pagina 1 van 6

2 houding doen. Het falen van Europa kan verklaard worden door het gebrek aan een gemeenschappelijk buitenlands beleid. Er zijn nog twee pijnpunten. Ten eerste heeft Europa weinig politieke geloofwaardigheid, omdat het weinig militaire geloofwaardigheid heeft. Dit is een gevolg van een gebrek aan middelen, maar ook van de pacifistische grondhouding van Europa. In een strategie van afschrikking, is de deelname van Europa vaak een verzwakkend element. Zoals Louis Michel onlangs zei, vergroot dit pacifisme jammer genoeg het gevaar tot oorlog. Ten tweede is de houding van Europa moreel bedenkelijk. Niet alleen de Unie, maar ook de individuele Europese landen zijn bijzonder traag als hun directe belangen niet in het geding zijn. Tot het einde van Koude Oorlog waren de Atlantische banden sterk. Europa was voor zijn veiligheid van de Amerikaanse militaire macht afhankelijk. Nu het belang daarvan kleiner lijkt, is het cement tussen de oude bondgenoten zoek. Voor Europa is het gezamenlijk ontwikkelen van een wereldwijde strategie voor vrede en veiligheid na 1991 op geen enkel moment een agendapunt geweest. We hebben ons beperkt tot de tot 2001 terechte - kritiek dat de VS die evenmin hadden. De Irak Kwestie in vraag en antwoord Irak is al verslagen in de Golfoorlog. Waarom een tweede aanval? Saddam Hussein politieke positie was verzwakt en het was een kwestie van tijd voordat de binnenlandse oppositie met hem zou afrekenen, zo dacht president Bush senior destijds. Mis. De oppositie was en is hopeloos verdeeld en Saddam taaier dan verwacht. De VS hoopte Irak te kunnen isoleren. VN-wapeninspecteurs moesten erop toezien dat het land geen massavernietigingswapens ontwikkelde en opnieuw een militaire bedreiging zou vormen. Maar Saddam schopte de VN-ers het land uit en begon met de herbewapening. Irak was niet vleugellam en bleef een gevaar voor de regio. De 'containmentpolitiek' van president Clinton had gefaald. Waarom wil de VS juist nu afrekenen met Saddam Hussein? Met de verkiezing van Bush junior werd alles anders. Deze liet direct blijken dat hij het onvoltooide werk van zijn vader wilde afmaken. Met vice-president Cheney, minister van Buitenlandse zaken Powell en minister van Defensie Rumsfeld verzamelde hij mensen om zich heen die in de Golfoorlog ook al een belangrijke rol speelden en die ook nog een appeltje met Saddam te schillen hadden. De aanslagen van 11 september brachten de zaak in een stroomversnelling. De Amerikaanse buitenlandse politiek werd assertiever. In de strijd tegen de terreur werden gevaarlijke mondiale ontwikkelingen niet meer op hun beloop gelaten, maar bij de horens gevat. Met Iran en Noord-Korea behoort Irak volgens Bush tot de 'as van het kwaad', en dat kwaad dient volgens de nieuwe Amerikaanse doctrine bestreden te worden. Hoe past een aanval op Irak in de strijd tegen de terreur? Bush en zijn medewerkers weten het zeker. Het regime in Bagdad onderhoudt nauwe banden met het al- Qaeda-netwerk van Osama bin Laden. Een probleem is echter dat hij daarvoor geen sluitende bewijzen op tafel kan leggen. Niet dat de VS vindt dat die nodig zijn. Alleen al het risico dat regimes als die van Pagina 2 van 6

3 Saddam in de toekomst massavernietigingswapens toespelen aan terroristen, is voor Washington reden genoeg om nu in te grijpen. Zo niet, dan zal de wereld dat op den duur berouwen, aldus Bush. Maar de strijd tegen terreur en gevaarlijke regimes is niet het enige motief. Vooraanstaande leden van de Amerikaanse regering hopen dat de val van Saddam als breekijzer werkt in het hele Midden-Oosten, dat nu nog gebukt gaat onder dictoriale regimes. Bovendien, maar dat wordt niet met zoveel woorden toegegeven, biedt een nieuw democratisch bewind in Bagdad Amerikaanse oliebedrijven uitzicht op lucratieve contracten in Irak. Waarom valt de VS Irak aan zonder toestemming van de Veiligheidsraad? Het liefst was de VS, zoals in de Golfoorlog en recentelijk in Afghanistan, met een nieuw mandaat van de VN ten strijde getrokken. Uiteindelijk bracht Washington een tweede resolutie voor internationale steun voor een aanval op Irak niet in stemming, omdat die geen meerderheid zou krijgen. Maar voor Bush bood resolutie 1441, die Irak verplicht zijn massavernietigingswapens te ontmantelen, al voldoende legitimatie voor een aanval. Dat de VN-wapeninspecteurs er niet in zijn geslaagd die wapens ook boven water te krijgen, bewijst volgens Washington juist het leugenachtige karakter van Saddam. Die heeft alles gedaan om Blix en ElBaradei om de tuin te leiden, aldus de VS. Meer inspecties zou alleen tot meer bedrog hebben geleid. VN-Resolutie Het begin of het einde? Deze Resolutie werd op 9 november, na twee maanden van onderhandelingen, unaniem goedgekeurd door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Hierin krijgt de Iraakse leider Saddam Hussein "een laatste kans" om de wapeninspecteurs in zijn land toe te laten, die vast moeten stellen of Irak verboden wapens heeft ontwikkeld, en zo ja, welke. Het niet nakomen van de afspraken heeft voor Irak "ernstige gevolgen", zo staat in de resolutie. De permanente leden van de VN-veiligheidsraad China, Frankrijk en Rusland zijn echter niet overtuigd van de noodzaak van een militaire aanval op Irak. Daarom past Bush zijn ontwerpresolutie keer op keer aan, tot eerst China en later ook Frankrijk en Rusland de tekst aanvaardbaar vinden. Dat is opmerkelijk, omdat hij zich sinds zijn aantreden, met uitzondering van een korte periode na 11 september 2001, zich nauwelijks zorgen maakt over de mening van andere landen. Volgens waarnemers zijn de Verenigde Staten er op dat moment al van overtuigd dat Irak de resolutie zal schenden, waarop Bush met volledige internationale steun militair kan ingrijpen. Irak levert, zoals afgesproken in de resolutie, op 8 december een pagina's tellend rapport in over zijn wapenprogramma, dat door de VN kritisch wordt bekeken. Ruim anderhalve maand later, op 27 januari brengen Hans Blix, hoofd van het VN-wapeninspectieteam in Irak, en Mohammed ElBaradei, hoofd van het Internationale Atoomenergie Agentschap IAEA, verslag uit aan de VN-Veiligheidsraad over het verloop van de inspecties. Blix meldt dat Irak goed meewerkt, maar hij is ontevreden over de inhoudelijke medewerking. Het Iraakse rapport bevat volgens Blix oud materiaal en vele vragen blijven daarin nog onbeantwoord. 5 februari is de dag waarop de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, zijn 'bewijs tegen Irak' presenteert voor de Veiligheidsraad. Hij laat afgeluisterde telefoongesprekken tussen Iraakse Pagina 3 van 6

4 militairen horen en toont satellietfoto's, waaruit moet blijken dat Irak over mobiele militaire laboratoria voor chemische en biologische wapens beschikt. Powell zegt ook dat Irak banden onderhoudt met het terroristennetwerk al-qaeda en dat Irak over een geheim kernwapenprogramma beschikt. Irak doet het verhaal van Powell af als "leugens en verzinsels" en "een poging om een oorlog te rechtvaardigen". Op 24 februari dienden de VS, Groot-Brittannië en Spanje een ontwerptekst van een nieuwe resolutie in die het ontwapenen van Irak met geweld rechtvaardigt. Hierin staat dat Irak sinds 1990 meer dan tien VNresoluties heeft geschonden, inclusief resolutie Irak heeft daarmee zijn laatste kans voor een vreedzame oplossing verspeeld, zo luidt de tekst. Op 7 maart brachten Hans Blix en Mohammed ElBaradei opnieuw verslag uit over hun bevindingen in Irak. Blix zegt in zijn toespraak dat het regime in Bagdad Irak beter meewerkt dan vorige maand. Hij suggereert dat de coöperatieve houding van Saddam Hussein mede het gevolg is van de toenemende militaire druk. Volgens Blix zijn er - zelfs als Irak volledig meewerkt - nog maanden nodig om de inspecties goed uit te voeren. De VS en Groot-Brittannië hebben inmiddels meer dan militairen in de regio gestationeerd. Het anti-oorlogskamp ziet in de rapportage extra munitie om te pleiten voor meer tijd voor de wapeninspecteurs. Frankrijk en Rusland dreigen zelfs de Brits-Amerikaanse resolutie te blokkeren met een veto. Onder druk van het groeiende verzet in de Veiligheidsraad besluiten de VS, Groot-Brittannië en Spanje op 7 maart de 'oorlogsresolutie' aan te passen. De nieuwe tekst geeft Saddam Hussein nog tot 17 maart de tijd om zich te schikken naar de wensen van de internationale gemeenschap. Doet hij dat niet, dan volgt automatisch gewapend ingrijpen. Op de top die zondag 16 maart op de Azoren wordt gehouden en waarbij Bush, Blair en Aznar over de kwestie-irak praten, concludeert de Amerikaanse president dat "morgen het moment van de waarheid is." Bush en zijn collega's vragen de overige leden van de Veiligheidsraad om maandag 17 maart een hard ultimatum te stellen aan Irak. "De internationale gemeenschap moet laten zien dat ze belang hecht aan vrede en veiligheid, door steun te geven aan de onmiddellijke en onvoorwaardelijke ontwapening van Saddam Hussein", aldus Bush. Maandagnacht 17 maart stelt Bush Saddam Hussein en zijn zonen een ultimatum. Ze moeten binnen 48 uur Irak verlaten. Anders zullen de Verenigde Staten het land aanvallen op een moment naar hun keuze. Later verklaarden Amerikaanse zegslieden dat het ultimatum donderdag 20 maart exact om 2.15 uur Nederlandse tijd afloopt. Volgens Bush bestaat er geen twijfel over dat Irak massavernietigings-wapens heeft. Hij waarschuwde dat er duizenden doden kunnen vallen als die wapens in handen komen van terroristen. Kort nadat het ultimatum van de VS is afgelopen, in de nacht van donderdag 20 maart, begint de oorlog tegen Irak. President Bush kondigt in een speech aan zijn landgenoten aan dat de oorlog wel eens langer zou kunnen duren dan menigeen verwacht. Hij zegt dat het Amerikaanse leger de levens van burgers zo veel mogelijk zal sparen. Om ongeveer half vier (Belgische tijd) komen de eerste berichten dat het luchtafweergeschut bij Bagdad actief is. Korte tijd later komen er meldingen van explosies, die volgens Amerikaanse deskundigen zouden zijn veroorzaakt door kruisraketten. De Amerikaanse vliegtuigen die de eerste aanvallen op Bagdad uitvoeren, proberen met precisiebombardementen hoge functionarissen van het Iraakse regime uit te schakelen. Pagina 4 van 6

5 Een oorlog om de olie? Irak en Noord-Korea. Beide landen genieten de twijfelachtige eer deel uit te maken van de 'As van het Kwaad' van president Bush. Maar de één lijkt 'kwader' dan de ander. Waar de VS Saddam Hussein met geweld een lesje wil leren, zet het Witte Huis alleen diplomatieke middelen in om Noord-Korea weer in het gareel te krijgen. En dat terwijl Noord-Korea al openlijk werkt aan een nieuw kernwapenprogramma. Meten met twee maten, smalen Bush-criticasters. Het zou de VS vooral te doen zijn om de Iraakse olievoorraad. "Geen bloed voor olie", riepen honderduizenden betogers in februari tijdens wereldwijde demonstraties tegen een aanval op Irak. Maar welke rol speelt de olie in dit conflict? De VS is inderdaad voor haar olievoorziening grotendeels afhankelijk van het buitenland. Het land heeft dagelijks 20 miljoen vaten (van 159 liter) ruwe olie nodig om in de energiebehoefte te voorzien en die behoefte zal in de toekomst alleen maar toenemen. De meeste olie importeert de VS uit Saudi-Arabië, maar sinds de aanslagen van 11 september waarbij Saudische terroristen betrokken waren, zijn de relaties vertroebeld. Mede daarom is de blik gericht op Irak, dat met 112 miljard vaten over 11 procent van de oliereserves ter wereld beschikt, en volgens experts mogelijk zelfs het dubbele. Ter vergelijking: de VS heeft zelf een oliereserve van 22 miljard vaten. Generaal Zinni, destijds bevelhebber van de Amerikaanse troepen in het Midden-Oosten, erkende in 1999 voor het eerst dat de Golfregio met zijn enorme oliereserves voor de VS van "cruciaal belang" zijn. De VS zou daarom "vrije toegang" moeten afdwingen tot de bronnen in de regio. Ook de huidige Amerikaanse vice-president Dick Cheney - die voordat hij de politiek inging rijk is geworden in de olie- sprak in 2001 in een energierapport zijn zorg uit over de toenemende Amerikaanse afhankelijkheid van olie- en gasimport. Hij meende dat voorkomen moest worden dat 'vijanden' van de VS "een overdreven invloed" krijgen op de energiemarkt. Het omverwerpen van de Iraakse leider Saddam Hussein en het in het zadel helpen van een pro-amerikaanse regering in Irak zou dus een vitaal economisch belang van de Amerikanen dienen. Irak leverde voor de oorlog maar een minimale bijdrage aan de oliehandel in de wereld. Sinds Saddam Hussein de Golfoorlog in 1991 verloor, raakte hij de zeggenschap over de olie-export kwijt. Hij mag onder dreiging van strenge sancties slechts mondjesmaat olie uitvoeren (het olie-voor-voedsel-programma) tegen een door de VN vastgestelde prijs. Hussein heeft intussen wel voor miljarden dollars exploitatiecontracten gesloten met een aantal landen (de VS uitgezonderd) die ook azen op de Iraakse olie. Zodra de VN-sancties tot het verleden behoren, hopen oliemaatschappijen uit onder andere Frankrijk, Rusland en China snel te kunnen beginnen met de exploitatie van de Iraakse olievelden. Voorwaarde is natuurlijk wel dat een nieuw regime de contracten niet ongeldig verklaart. Met name Frankrijk en Rusland vrezen dat hun oliebelangen in Irak geschaad worden als het regime in Bagdad door de VS omvergeworpen wordt. Dat is deels ook de verklaring voor de terughoudendheid van deze landen om de Amerikaanse aanval op Irak te steunen. De gedachte dat de VS Irak alleen wilde aanvallen om de olie is volgens sommige deskundigen echter te simpel. "Ik verzet mij tegen het idee dat het de Amerikanen alleen om de olie te doen is", zegt prof. dr. Coby van der Linde, energiedeskundige van het instituut Clingendael. "De dreiging die van Saddam uitgaat is reëel, met name voor de buurlanden. Maar ik kan en wil niet ontkennen dat olie in dit conflict wel een belangrijke rol speelt." Pagina 5 van 6

6 De econoom Sweder van Wijnbergen gelooft ook niet in "een oorlog om de olie". De voornaamste reden voor een oorlog is volgens de econoom toch "het gevaar dat Saddam is voor de wereldvrede". Het is bovendien geen koloniale oorlog, waarbij de VS Irak bezet en zeggenschap krijgt over het land en zijn bronnen, meent Van Wijnbergen. "De oliebronnen behoren toe aan Irak. Een nieuwe regering zal daarover beslissen. Als die regering de VS gunstig gezind is, kunnen Amerikaanse bedrijven meedoen op de Iraakse oliemarkt." Van Wijnbergen ziet ook een verschil met het conflict met Noord-Korea dat niets met olie te maken heeft. "Noord-Korea hield zich tot voor kort wél aan de overeenkomst over het stopzetten van het nucleaire wapenprogramma, terwijl Irak al ruim tien jaar de zaak saboteert." Van Wijnbergen meent dat het conflict met Noord-Korea, in tegenstelling tot dat met Irak, in een stadium verkeert dat er nog veel ruimte tot onderhandelen is. Pagina 6 van 6

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS

TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS Q1. Denkt u dat het voor de toekomst van Nederland het beste is als wij actief deelnemen in de wereldpolitiek of moeten wij ons niet in de wereldpolitiek mengen? 1

Nadere informatie

Nieuwe Golfoorlog in de maak?

Nieuwe Golfoorlog in de maak? Taak actualiteit Nieuwe Golfoorlog in de maak? De Eerste Golfoorlog was een oorlog tussen Irak en Iran van 1980-1988 en is genoemd naar het zeegebied van de Perzische Golf, omdat zich daar een belangrijk

Nadere informatie

TRANSATLANTIC TRENDS - NETHERLANDS

TRANSATLANTIC TRENDS - NETHERLANDS TRANSATLANTIC TRENDS - NETHERLANDS VRAAG 10 Denkt u dat het voor de toekomst van Nederland het beste is als wij actief deelnemen in de wereldpolitiek of moeten wij ons niet in de werelpolitiek mengen?

Nadere informatie

Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië?

Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië? Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië? Korte omschrijving werkvorm: Leerlingen moeten zich inleven in een permanent lid van de Veiligheidsraad van de VN. Ze gaan aan de slag met het vraagstuk of de

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Irak conflict

Werkstuk Aardrijkskunde Irak conflict Werkstuk Aardrijkskunde Irak conflict Werkstuk door T. 1373 woorden 12 december 2014 7 63 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Tussen wie gaat het conflict en wat is de kern van het conflict?

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum 17 september 2002

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum 17 september 2002 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Aan Via Van : de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties : de Secretaris-generaal : het Hoofd van de Algemene Inlichtingen- Aantal

Nadere informatie

TERRORISME EN ANDERE BEDREIGINGEN VOOR DE NATIONALE VEILIGHEID ALS GEVOLG VAN MILITAIR INGRIJPEN IN IRAK

TERRORISME EN ANDERE BEDREIGINGEN VOOR DE NATIONALE VEILIGHEID ALS GEVOLG VAN MILITAIR INGRIJPEN IN IRAK TERRORISME EN ANDERE BEDREIGINGEN VOOR DE NATIONALE VEILIGHEID ALS GEVOLG VAN MILITAIR INGRIJPEN IN IRAK Een analyse ten behoeve van de briefing door HA IVO in de Ministerraad d.d. 7 februari 2003 1. Inleiding

Nadere informatie

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In

Nadere informatie

Oorlog in Syrië en de internationale context

Oorlog in Syrië en de internationale context Oorlog in Syrië en de internationale context Binnenlandse en internationale (geopolitieke) factoren - Historisch: koloniale en postkoloniale politiek - Autoritair regime - Socio-economische en milieufactoren

Nadere informatie

Verklaring van Greenpeace over een mogelijke oorlog met Irak

Verklaring van Greenpeace over een mogelijke oorlog met Irak Verklaring van Greenpeace over een mogelijke oorlog met Irak Greenpeace is tegen een oorlog in Irak en zal actief campagne voeren om die oorlog te vermijden. Wij zijn toegetreden tot het Anti oorlogsplatform

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie

Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel door een scholier 1690 woorden 17 januari 2016 7,6 20 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Conflicten in Syrie mijn onderzoek Syrische bootvluchtelingen,

Nadere informatie

Opgave 4 Conflict Noord-Korea en Zuid-Korea

Opgave 4 Conflict Noord-Korea en Zuid-Korea Opgave 4 Conflict Noord-Korea en Zuid-Korea Bij deze opgave horen figuur 3 en de teksten 7 tot en met uit het bronnenboekje. Gebruik tekst 7. Er zijn twee vormen van dictaturen: autoritaire en totalitaire

Nadere informatie

Het mysterie: Moord op Lumumba

Het mysterie: Moord op Lumumba Het mysterie: Moord op Lumumba Lumumba was de eerste premier van onafhankelijk Congo in 1960. Twee weken na zijn aantreden werden Lumumba en zijn regering afgezet tijdens een staatsgreep en werd Lumumba

Nadere informatie

Herdenking van de atoomaanvallen op Hiroshima & Nagasaki, 72 jaar geleden Zondag 6 augustus 2017, vanaf 21u45 Korenlei, Gent

Herdenking van de atoomaanvallen op Hiroshima & Nagasaki, 72 jaar geleden Zondag 6 augustus 2017, vanaf 21u45 Korenlei, Gent Herdenking van de atoomaanvallen op Hiroshima & Nagasaki, 72 jaar geleden Zondag 6 augustus 2017, vanaf 21u45 Korenlei, Gent Dames en heren, goedenavond allemaal. Dank u voor uw komst. Ik moet eerst en

Nadere informatie

Opdracht: De Eerste Wereldoorlog

Opdracht: De Eerste Wereldoorlog Opdracht: De Eerste Wereldoorlog Rollenspel: Het Verdrag van Versailles ROL Vittorio Orlando Doel van de opdracht: De klas wordt verdeeld in groepjes van vier leerlingen. Elk groepslid speelt de rol van

Nadere informatie

OORLOG Je dreigt je grote leger in te zetten en de anderen grijpen niet in. Pik een aangrenzend land naar keuze in.

OORLOG Je dreigt je grote leger in te zetten en de anderen grijpen niet in. Pik een aangrenzend land naar keuze in. Je dreigt je grote leger in te zetten en de anderen grijpen niet Pik een aangrenzend Je dreigt je grote leger in te zetten en de anderen grijpen niet Pik een aangrenzend Je dreigt je grote leger in te

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2637 Advies Luchtaanvallen IS(IS) Datum 24 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper

Nadere informatie

Datum 8 mei 2018 Betreft Beantwoording vragen van het lid Karabulut over het uitzetten van twee Russische inlichtingenmedewerkers

Datum 8 mei 2018 Betreft Beantwoording vragen van het lid Karabulut over het uitzetten van twee Russische inlichtingenmedewerkers Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 8 mei 2018 Betreft Beantwoording vragen van

Nadere informatie

5,7. Praktische-opdracht door een scholier 2139 woorden 5 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inleiding

5,7. Praktische-opdracht door een scholier 2139 woorden 5 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inleiding Praktische-opdracht door een scholier 2139 woorden 5 juni 2003 5,7 13 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding In deze praktische opdracht voor maatschappijleer ga ik het hebben over de oorlog in

Nadere informatie

Herdenking Capitulaties Wageningen

Herdenking Capitulaties Wageningen SPEECH SYMPOSIUM 5 MEI 2009 60 jaar NAVO Clemens Cornielje Voorzitter Nationaal Comité Herdenking Capitulaties Wageningen Dames en heren, De détente tussen oost en west was ook in Gelderland voelbaar.

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie

Hoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie Hoofdstuk 5: Koude Oorlog en Dekolonisatie Geschiedenis VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Nieuwe ontwikkelingen na de Tweede Wereldoorlog Nieuwe machtsverhoudingen: Verenigde Staten en de Sovjet-Unie nieuwe supermachten

Nadere informatie

Koude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen

Koude Oorlog. SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS Deze toets bestaat uit 38 vragen SE 3 Tijdvak 1 AVONDMAVO MIDDAGMAVO GESCHIEDENIS 017-018 Koude Oorlog Deze toets bestaat uit 38 vragen Voor deze SE zijn maximaal 76 punten te behalen Deze SE bestaat uit 7 aantal bladzijden 1 1 Wat wilden

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum 5 december : de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum 5 december : de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Datum Ons kenmel'tl: 1927344101 Aan Via Van : de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties : de Secretaris-generaal : het Hoofd van

Nadere informatie

Interventie Syrië. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Internationaal en Europees recht

Interventie Syrië. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Internationaal en Europees recht Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Internationaal en Europees recht Oudemanhuispoort 4-6 1012 CN Amsterdam Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 5252833 Interventie Syrië Datum 29 augustus 2013 Opgemaakt

Nadere informatie

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet

Nadere informatie

Aan: zie verzendlijst. Ons nummer DIS/

Aan: zie verzendlijst. Ons nummer DIS/ Ministerie van Defensie Militaire Inlichtingendienst Afdeling Inlichtingen Exnr: \Z van IQ Exn. Postbus 20701 2500 ES Den Haag Aan: zie verzendlijst Telefoon (070) 3188004 Telex 31337 MVD/GV/NL Telefax

Nadere informatie

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat.

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat. 1 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van het bezoek van de heer Mahmoud Abbas, President van de Palestijnse Autoriteit 23 februari 2010 Excellenties, Beste

Nadere informatie

3 september 2014. Onderzoek: Internationale spanningen en conflicten

3 september 2014. Onderzoek: Internationale spanningen en conflicten 3 september 2014 Onderzoek: Internationale spanningen en conflicten Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 30.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van

Nadere informatie

Binnenlandse Veiligheidsdienst DREIGINGSANALYSE I RAK

Binnenlandse Veiligheidsdienst DREIGINGSANALYSE I RAK Binnenlandse Veiligheidsdienst DREIGINGSANALYSE I RAK (d.d. 20 maart 2002) 1. Inleiding Bijgaand treft u een actuele dreigingsanalyse aan met betrekking tot de internationale ontwikkelingen in relatie

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende het onderhandelen van een cultureel samenwerkingsakkoord tussen Vlaanderen en de Republiek China (Taiwan)

Voorstel van resolutie. betreffende het onderhandelen van een cultureel samenwerkingsakkoord tussen Vlaanderen en de Republiek China (Taiwan) stuk ingediend op 1536 (2011-2012) Nr. 1 21 maart 2012 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de heren Filip Dewinter, Frank Creyelman en Christian Verougstraete en mevrouw Marijke Dillen betreffende het

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 23 432 De situatie in het Midden-Oosten Nr. 66 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 10 december 2002 De vaste commissie voor Buitenlandse

Nadere informatie

Come home or go global, stupid

Come home or go global, stupid Come home or go global, stupid Een nieuwe toekomst voor de Noord Atlantische Verdragsorganisatie?! Drs. S.N. Mengelberg 1 De NAVO is een puur militaire organisatie! 2 De NAVO is niet langer de hoeksteen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 23 432 De situatie in het Midden-Oosten Nr. 85 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid)

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Hieronder volgen de resultaten van het Israël onderzoek wat de EO in de afgelopen weken heeft laten uitvoeren. Veel stellingen zijn in een 5- puntsschaal

Nadere informatie

7,8. Opstel door een scholier 2548 woorden 27 juni keer beoordeeld. Geschiedenis

7,8. Opstel door een scholier 2548 woorden 27 juni keer beoordeeld. Geschiedenis Opstel door een scholier 2548 woorden 27 juni 2011 7,8 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Voor het laatste semester van dit schooljaar hebben we de opdracht gekregen om een werkstuk te gaan maken

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl I

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl I Historisch overzicht vanaf 1900 16 maximumscore 2 Voorbeeld van een juist antwoord is (twee van de volgende): tanks vliegtuigen onderzeeërs vlammenwerpers gifgas mitrailleurs per juist voorbeeld 1 Ook

Nadere informatie

Amendementenoverzicht Voorjaarscongres CDJA 26 en 27 mei 2017 Groningen

Amendementenoverzicht Voorjaarscongres CDJA 26 en 27 mei 2017 Groningen Amendementenoverzicht Voorjaarscongres CDJA 26 en 27 mei 2017 Groningen Agendapunt Amendement(en) Indiener 11.2 Schrappen van een overweging en een uitspraak Groningen 11.2 Vervangen uitspraken, vervangen

Nadere informatie

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00. 1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

De Vietnam-oorlog. De Vietnam-oorlog. De Vietnam-oorlog. De Vietnam-oorlog. Twee grote processen

De Vietnam-oorlog. De Vietnam-oorlog. De Vietnam-oorlog. De Vietnam-oorlog. Twee grote processen Koude Oorlog Amerikaanse buitenlandse politiek communisme rivaliteiten tussen de Sovjet-Unie en China nationalistische bewegingen dekolonisatie Twee grote processen Koude oorlog Nationalisme en dekolonisatie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 968 (R2033) Goedkeuring van het op 2 april 2013 te New York tot stand gekomen Wapenhandelsverdrag (Trb. 2013, 143 en Trb. 2014, 45) Nr. 6 NOTA

Nadere informatie

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen 2003E0495 NL 23.07.2014 008.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT 2003/495/GBVB VAN DE

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-I Opgave 2 Defensiesamenwerking in Europa Bij deze opgave horen tekst 3, figuur 1 en tekst 4. Inleiding In december 2017 is in de Europese Unie (EU) op het gebied van defensie een Permanente Gestructureerde

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 23 432 De situatie in het Midden-Oosten Nr. 94 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Hoofdstuk 3 Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Waarom NL? Nederland was een neutraal land. Bleef in NL tot aan zijn dood. Vrede van Versailles Vs, Eng, Fra winnaars. Duitsland als enige schuldig

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2

Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog h1 en h2 Samenvatting door een scholier 568 woorden 9 juni 2016 7,3 15 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Kapitalisme-Communisme: Kapitalisme: West -landen:

Nadere informatie

Speech ter gelegenheid van de ontvangst van Nederlandse ambassadeurs door de Staten-Generaal, d.d. donderdag 29 januari 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer Het gesproken woord geldt Geachte

Nadere informatie

NAVO hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/73227

NAVO hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/73227 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 25 januari 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/73227 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 2340 Vragen van de leden

Nadere informatie

Wat is inter - nationaal recht?

Wat is inter - nationaal recht? Wat is inter - nationaal recht? 2 Elk land heeft wetten en regels waar iedereen zich aan moet houden. Als je naar een ander land gaat, moet je je aan andere regels en wetten houden. Als je dat niet doet,

Nadere informatie

Datum 19 april 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de militaire beveiliging van Belgische kerncentrales

Datum 19 april 2016 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de militaire beveiliging van Belgische kerncentrales 1 > Retouradres Postbus 16950 2500 BZ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 16950 2500 BZ Den Haag www.nctv.nl

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam

Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam Samenvatting Geschiedenis Examenkatern: dekolonisatie en koude oorlog in vietnam Samenvatting door een scholier 1145 woorden 18 januari 2011 6,5 8 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis Wat was

Nadere informatie

In de strijd tussen internationaal recht en internationale politiek: wie is David en wie is Goliath?

In de strijd tussen internationaal recht en internationale politiek: wie is David en wie is Goliath? Commentaar In de strijd tussen internationaal recht en internationale politiek: wie is David en wie is Goliath? BIBI VAN GINKEL* De verwachtingen waren op de ochtend dat de Commissie-Davids haar rapport

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL A8-0230/1. Amendement. Jonathan Bullock, Aymeric Chauprade namens de EFDD-Fractie

NL In verscheidenheid verenigd NL A8-0230/1. Amendement. Jonathan Bullock, Aymeric Chauprade namens de EFDD-Fractie 29.6.2018 A8-0230/1 1 Paragraaf 1 letter g (g) te wijzen op het belang dat de EUlidstaten hechten aan coördinatie van hun handelen binnen de organen en instellingen van het bestel van de VN; (g) het recht

Nadere informatie

COMMENTAAR. Lof der lafheid. Ige F. Dekker en Ramses A. Wessel *

COMMENTAAR. Lof der lafheid. Ige F. Dekker en Ramses A. Wessel * Lof der lafheid Ige F. Dekker en Ramses A. Wessel * Geen ander veiligheidsvraagstuk heeft de internationale rechtsgemeenschap al voor zo lang en zo diep verdeeld gehouden als de rechtmatigheid van het

Nadere informatie

Koos van Dam: 'Rusland is het enige land dat gewoon met Syrië communiceert'

Koos van Dam: 'Rusland is het enige land dat gewoon met Syrië communiceert' DOSSIER 4 UUR NIEUWSBREAK Koos van Dam: 'Rusland is het enige land dat gewoon met Syrië communiceert' Door: Irene de Zwaan 05/09/13, 16:07 YOUTUBE. Koos van Dam tijdens een optreden in Pauw&Witteman. NIEUWSBREAK

Nadere informatie

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS Dit onderzoek bestaat uit 40 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad. Meerkeuze antwoorden worden

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b Bijlage VMBO-KB 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke prent over een biddende fabrikant (1907): Onderschrift

Nadere informatie

- een bijgewerkte lijst van landen die onderworpen zijn aan een EU-embargo op de uitvoer van wapens (bijlage I);

- een bijgewerkte lijst van landen die onderworpen zijn aan een EU-embargo op de uitvoer van wapens (bijlage I); RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 1 juli 1999 (02.08) (OR. en) 9691/99 LIMITE PESC 207 COARM 2 BEGELEIDENDE NOTA van : het secretariaat van de Raad aan : de delegaties nr. vorig doc. : 12978/98 PESC 291

Nadere informatie

DE LEGALITEIT VAN DE INTERNATIONAALRECHTELIJKE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN VOOR DE WESTERSE INTERVENTIES IN SYRIË EN IRAK.

DE LEGALITEIT VAN DE INTERNATIONAALRECHTELIJKE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN VOOR DE WESTERSE INTERVENTIES IN SYRIË EN IRAK. DE LEGALITEIT VAN DE INTERNATIONAALRECHTELIJKE RECHTVAARDIGINGSGRONDEN VOOR DE WESTERSE INTERVENTIES IN SYRIË EN IRAK STARTPUNT In beginsel art. 2 (4) HVN: geweldsverbod interstatelijke betrekkingen Uitzonderingen:

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Bronnenboekje GT-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke tekening (rond 1900), met als titel:

Nadere informatie

De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen

De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen Geschiedenis van de laatste 50 jaar De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen Bas Levinsohn 1 Inleiding Overzicht colleges Titel college Thema college Tijdsperiode 1 De Cubaanse rakketencrisis Beslissingen

Nadere informatie

Op de vlucht. 1) Waarom vlucht men eigenlijk? Er zijn vele redenen; politieke vervolging, marteling, oorlog of burgeroorlog zijn enkele voorbeelden!

Op de vlucht. 1) Waarom vlucht men eigenlijk? Er zijn vele redenen; politieke vervolging, marteling, oorlog of burgeroorlog zijn enkele voorbeelden! Op de vlucht 1) Waarom vlucht men eigenlijk? Er zijn vele redenen; politieke vervolging, marteling, oorlog of burgeroorlog zijn enkele voorbeelden! 2) Waar komen de vluchtelingen vandaan? Syrië Sinds in

Nadere informatie

Macht en waarden in de wereldpolitiek

Macht en waarden in de wereldpolitiek Rik Coolsaet Macht en waarden in de wereldpolitiek Actuele vraagstukken in de internationale politiek Editie 2006-2007 2 Inhoud Inleiding... Deel 1. De jaren 90: het transitiedecennium 1. Van illusie naar

Nadere informatie

De gevolgen van een oorlog Een oorlog met Irak zou verwoestende menselijke en ecologische gevolgen hebben.

De gevolgen van een oorlog Een oorlog met Irak zou verwoestende menselijke en ecologische gevolgen hebben. Geen oorlog Waarom wij tegen een oorlog in Irak zijn Greenpeace is principieel tegen oorlog. Wij zijn voorstanders van de nietgewelddadige oplossing van conflicten. Wij voeren actief campagne voor de verwijdering

Nadere informatie

betreffende de erkenning van Palestina als onafhankelijke staat

betreffende de erkenning van Palestina als onafhankelijke staat stuk ingediend op 175 (2014-2015) Nr. 1 27 november 2014 (2014-2015) Voorstel van resolutie van de dames Tine Soens en Güler Turan betreffende de erkenning van Palestina als onafhankelijke staat verzendcode:

Nadere informatie

Oorlog en vrede. Pleidooi voor actief vredesbeleid

Oorlog en vrede. Pleidooi voor actief vredesbeleid Oorlog en vrede Pleidooi voor actief vredesbeleid Vrede is belangrijk, daar zal wel iedereen het mee eens zijn. Zonder vrede zeker minimaal gedefinieerd als de afwezigheid van oorlog is samenleven onmogelijk.

Nadere informatie

De Duitse buitenlandse politiek

De Duitse buitenlandse politiek De Duitse buitenlandse politiek 1933-1939 Presentation by Mr Young Jouw taak Jij bent adviseur in buitenlandse politiek Het is jouw taak de leiders van de Nazi s te adviseren. Jij krijgt een aantal problemen

Nadere informatie

Een wetenschappelijke poster verduidelijkt resultaat van een onderzoek. Het is een combinatie van schriftelijke en mondelinge presentatie.

Een wetenschappelijke poster verduidelijkt resultaat van een onderzoek. Het is een combinatie van schriftelijke en mondelinge presentatie. Een wetenschappelijke poster verduidelijkt resultaat van een onderzoek. Het is een combinatie van schriftelijke en mondelinge presentatie. Stap-voor-stap een poster maken voor een presentatie 1. Maak eerst

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 16 april 2018 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

Vraag 4 Om welke stoffen en welke hoeveelheden ging het? Van wie waren de stoffen afkomstig? Wie handelde in de stoffen?

Vraag 4 Om welke stoffen en welke hoeveelheden ging het? Van wie waren de stoffen afkomstig? Wie handelde in de stoffen? van de heer Bot, Minister van Buitenlandse Zaken, en mevrouw Van Gennip, Staatssecretaris van Economische Zaken, mede namens de heer Donner, Minister van Justitie, op vragen van het lid Van Velzen (SP)

Nadere informatie

Wat is internationaal recht?

Wat is internationaal recht? Wat is internationaal recht? Elk land heeft wetten en regels waar iedereen zich aan moet houden. Als je naar een ander land gaat, moet je je aan andere regels en wetten houden. Als je dat niet doet, dan

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Volkenrechtelijke mandaten voor gebruik geweld

1. Inleiding. 2. Volkenrechtelijke mandaten voor gebruik geweld 1. Inleiding Deze brief geeft uitvoering aan de toezegging van de Minister van Buitenlandse Zaken tijdens het Algemeen Overleg van 29 augustus 2013 over de ontwikkelingen in Syrië om alternatieve volkenrechtelijk

Nadere informatie

Instelling expertgroep voor vraagstuk politieke steun bij interstatelijk geweld en humanitaire interventie

Instelling expertgroep voor vraagstuk politieke steun bij interstatelijk geweld en humanitaire interventie 951-370 Instelling expertgroep voor vraagstuk politieke steun bij interstatelijk geweld en humanitaire interventie nr. Lijst van vragen en antwoorden Vastgesteld (wordt door griffie ingevuld als antwoorden

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk : Koude Oorlog

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk : Koude Oorlog Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5.1-5.3: Koude Oorlog Samenvatting door een scholier 1708 woorden 19 juni 2008 6,9 143 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Samenvatting geschiedenis klas 3

Nadere informatie

Beperkende maatregelen : enkele bijzondere aandachtspunten

Beperkende maatregelen : enkele bijzondere aandachtspunten Beperkende maatregelen : enkele bijzondere aandachtspunten 1 1. Algemeen kader 2. Belgische wetgeving 3. De wet van 18 september 2017 AML 4. de toekomst 2 A. Internationaal 1. Algemeen kader Verenigde

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de

Nadere informatie

CBRN-DREIGING: DE NIEUWE UITDAGINGEN. CBRN-dag. 3 oktober 2017 Maj. O. ROUSSEAU

CBRN-DREIGING: DE NIEUWE UITDAGINGEN. CBRN-dag. 3 oktober 2017 Maj. O. ROUSSEAU CBRN-DREIGING: DE NIEUWE UITDAGINGEN CBRN-dag 3 oktober 2017 Maj. O. ROUSSEAU Doelstelling To inform about the evolution of the CBRN threat and the new challenges which have arisen. Informeren over de

Nadere informatie

Rusland op het punt een dreun uit te delen aan de Dollar (update ) Woensdag, 21 mei :04

Rusland op het punt een dreun uit te delen aan de Dollar (update ) Woensdag, 21 mei :04 Volgens berichten in de Russische media is het Ministerie van Financiën aldaar zo goed als klaar om de trekker over te halen voor wat ze noemen een dé-dollarisatie plan. Hoe kan het verder dat het Belgische

Nadere informatie

LEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR EU-LIDSTATEN

LEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR EU-LIDSTATEN Bijlage ANALYSE EXPORTCIJFERS 2018 op basis van een analyse van Flanders Investment & Trade (FIT) van de in- en uitvoercijfers 2018 van de Nationale Bank van België (NBB). LEEUWENDEEL VLAAMSE EXPORT NAAR

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-KB 2004

Examenopgaven VMBO-KB 2004 Examenopgaven VMBO-KB 2004 tijdvak 1 dinsdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit

Nadere informatie

16 november 2015. Onderzoek: Veiligheidsgevoel na aanslagen Parijs

16 november 2015. Onderzoek: Veiligheidsgevoel na aanslagen Parijs 16 november 2015 Onderzoek: Veiligheidsgevoel na aanslagen Parijs Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 9: Paragraaf 1 t/m 4

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 9: Paragraaf 1 t/m 4 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 9: Paragraaf 1 t/m 4 Samenvatting door een scholier 789 woorden 5 juni 2012 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Paragraaf 1 18 juni 1914 - Franz Ferdinand

Nadere informatie

7 november 2014. Onderzoek: Wapenindustrie

7 november 2014. Onderzoek: Wapenindustrie 7 november 2014 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 30.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

CHELSEA MANNING SCHRIJF VOOR CLEMENTIE

CHELSEA MANNING SCHRIJF VOOR CLEMENTIE CHELSEA MANNING SCHRIJF VOOR CLEMENTIE CHELSEA MANNING (1987) uit de Verenigde Staten werd eind 2013 tot 35 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Ze had geheime informatie gelekt naar de mensenrechten-schendingen

Nadere informatie

Zittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement

Zittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument B8-0505/2018 22.10.2018 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van een verklaring van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie

AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN

AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN Jaargang 2017 No. 5 Regeling van de Minister van Algemene Zaken van 30 december 2016, tot wijziging van het Sanctielandsbesluit De Minister van Algemene Zaken, In overweging

Nadere informatie

Een terugblik op de oorlog in Irak

Een terugblik op de oorlog in Irak S&D 1/2 binnenwerk 26-01-2004 13:28 Pagina 80 Opmaat voor de wereldvrede of neoconservatieve dwaling? Een terugblik op de oorlog in Irak Drie redenen voerden de v.s. aan om oorlog tegen Irak te voeren:

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Irak en Saddam Hussein

Werkstuk Maatschappijleer Irak en Saddam Hussein Werkstuk Maatschappijleer Irak en Saddam Hu Werkstuk door een scholier 5933 woorden 3 februari 2004 6,2 58 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Voor maatschappijleer hebben wij de opdracht gekregen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge

Nadere informatie

Paleis der Natie. 15 november Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van Koningsdag

Paleis der Natie. 15 november Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van Koningsdag 1 Paleis der Natie 15 november 2003 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van Koningsdag De inzet van de Belgische strijdkrachten bij internationale militaire

Nadere informatie

Zittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. ingediend overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement

Zittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. ingediend overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument B8-0045/2016 13.1.2016 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van een verklaring van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse

Nadere informatie

De politieke veranderingen van de sjiieten voor en na de Baathpartij

De politieke veranderingen van de sjiieten voor en na de Baathpartij De politieke veranderingen van de sjiieten voor en na de Baathpartij De Sjiieten van Irak Irak is een land dat bestaat uit verschillende etnische en religieuze groeperingen. De Sjiieten vormen 60%, de

Nadere informatie

Het is niet voor het eerst dat Europa door extreem terreurgeweld wordt geraakt.

Het is niet voor het eerst dat Europa door extreem terreurgeweld wordt geraakt. MdV, De terreur in Parijs heeft in heel Europa afschuw gewekt. Nietsontziende moslimradicalen hebben met hun aanslagen op Charlie Hebdo en op de Joodse supermarkt onze westerse samenleving in het hart

Nadere informatie

De NAVO na de. Koude Oorlog

De NAVO na de. Koude Oorlog De NAVO na de Koude Oorlog Inleiding Het websheet De NAVO na de Koude Oorlog is het tweede websheet dat in het teken staat van internationale organisaties en Europese veiligheid. Het sheet heeft als doel

Nadere informatie

OORLOG IN IRAK. Heb je vragen of opmerkingen of zoek je extra informatie, kijk dan op internet: www.cmo.nl. 1 e editie maart 2003

OORLOG IN IRAK. Heb je vragen of opmerkingen of zoek je extra informatie, kijk dan op internet: www.cmo.nl. 1 e editie maart 2003 1 e editie maart 2003 OORLOG IN IRAK Volgens het Handvest van de Verenigde Naties is het simpel: oorlog tussen staten is in principe verboden. Uitzonderingen zijn het recht op zelfverdediging en gewapende

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

Advies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T

Advies IS - Irak. Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law. Postbus BA Amsterdam T Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2632 Advies IS - Irak Datum 3 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper Op

Nadere informatie