Inhoud. Voorwoord 4. Uitdagend 6. Over dit jaarverslag 8. Aantoonbaar duurzaam 10. Stakeholders zijn belangrijk 12. Zorg voor mens en omgeving 14

Transcriptie

1 Duurzaam ondernemen 2010

2 Inhoud Bijlagen 1 De Bavaria organisatie 2 Stakeholder informatie Bavaria 3 Milieukundige indicatoren 4 Sociale en maatschappelijke indicatoren 5 Lijst gebruikte afkortingen Voorwoord 4 Uitdagend Over Bavaria Onze aanpak van MVO De organisatie van MVO 7 Over dit jaarverslag Doel van het verslag Over dit rapport 8 Aantoonbaar duurzaam Onze aanpak ISO De MVO Prestatieladder 11 Stakeholders zijn belangrijk Een belangrijk dialoog Wat opvalt Ambities 12 Zorg voor mens en omgeving Visie op mens en omgeving Prestaties van Plannen en ambities 16 Verantwoord omgaan met water Visie op water Prestaties van Plannen en ambities 19 Energie en klimaat Visie op energie en klimaat Prestaties van Plannen en ambities 23 Duurzaam ketenbeheer sleutel tot succes Visie op ketenbeheer en duurzame productontwikkeling Prestaties van Plannen en ambities 26 Verantwoord alcoholgebruik Visie op verantwoord alcoholgebruik Prestaties van Plannen en ambities 28 Zo. 30

3 Duurzaam ondernemen Jaarverslag 2010

4 2010 behaalde resultaten Formalisatie P&O beleid Lees verder op pagina 14 omwonenden- en stakeholderbijeenkomsten Lees verder op pagina 12 introductie Iso Lees verder op pagina 10 vermindering bedrijfsongevallen Lees verder op pagina 14

5 invoering OHSAS managementsysteem Lees verder op pagina 14 Succesvolle marktintroductie van 0,0% witbier Lees verder op pagina 28 introductie Zo. energiedoos Lees verder op pagina 20 waterwingebied rond het Bavaria terrein: een officieel beschermde status Lees verder op pagina 18

6 Voorwoord 1Voor u ligt het jaarverslag 2010 van Bavaria over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Met dit verslag geven wij u inzicht in onze visie, activiteiten en resultaten in het jaar We kijken terug op een bewogen jaar, en delen graag onze belangrijkste ontwikkelingen met u. Bavaria is een familiebedrijf dat al zeven generaties van de ene aan de andere generatie wordt doorgegeven. Elke generatie wil het bedrijf gezond achterlaten voor de volgende. Daarbij zijn twee principes leidend: Een lange termijn visie en sturing. Bavaria kijkt niet alleen naar de korte termijn belangen maar denkt aan de volgende generatie. Werkend voor een oud familiebedrijf kregen velen van ons het al van kinds mee: doe wat goed is voor Bavaria, dan is het ook goed voor jezelf. Niet andersom! Dit geldt overigens voor vele families die zich al generaties inzetten voor Bavaria. Een continue drive om kosten te reduceren (om concurrerend te blijven) en onnodige verspillingen tegen te gaan. We zijn zuinig op onze bezittingen en onze omgeving. Zuinig zijn heeft daarbij niet alleen een economische betekenis maar geeft ook aan dat je de dingen koestert, vergelijk het met het rentmeesterschap. Deze principes vormen ook de drijfveer voor wat men tegenwoordig Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen noemt (hierna MVO). MVO bij Bavaria gaat dus over overleven èn over leven zelf. Het kenmerk van duurzaamheidsdenken is dat het geen eindpunt heeft maar een koers beschrijft. Aan deze koers committeren we ons expliciet. Het is een houding waarbij we elkaar voortdurend uitdagen en waarbij we open staan om uitgedaagd te worden. Niet op alle punten weten we altijd precies wat ons te doen staat en hoe het ons in de toekomst zal vergaan. We hanteren hierbij het voorzorgsprincipe waarbij mogelijke risico s op mens en omgeving grondig in kaart worden gebracht alvorens een besluit wordt gemaakt. We zijn doeners, maar dus niet onbezonnen. Onze stakeholders spelen een belangrijke rol in de toekomst van ons bedrijf. Het is in ons aller belang hen aan ons te binden. Onze gemeenschap is groter dan de hekken van ons terrein. We wonen en leven zelf in deze omgeving. Een goed contact daarmee is cruciaal. Daarom hebben we in 2010 onze dialoog met stakeholders geïntensiveerd. Ontwikkelingen in was een levendig jaar. Zeker tegen de achtergrond van de economische omstandigheden was 2010 voor Bavaria een goed jaar. Er stond een aantal zaken onder druk, zoals onze mouterijactiviteiten. Enkele belangrijke gebeurtenissen zijn: het OHSAS management systeem werd succesvol ingevoerd en gecertificeerd, het waterwingebied rond het Bavaria terrein verkreeg een officieel beschermde status, we hielden twee goed bezochte omwonenden- en stakeholderbijeenkomsten op het Bavaria terrein, er waren geen klachten uit de omgeving, het Europese Hof heeft bepaald dat Bavaria een geldige merkinschrijving in Duitsland heeft, er was een succesvolle marktintroductie van 0,0% witbier. Transparantie is een belangrijk onderdeel van het MVObeleid. Ook wanneer het gaat om spraakmakende marketing-acties. Op dat gebied werd 2010 gekenmerkt door de DutchDress. Deze marketingactie heeft tot veel commotie geleid met als climax de discussie met de FIFA tijdens het WK in Zuid-Afrika over de Bavaria Babes. Bavaria heeft met de FIFA een overeenkomst gesloten, waarbij is afgesproken dat Bavaria de integriteit van FIFA s commerciële programma tot en met het jaar 2022 zal respecteren.

7 Verder onthouden Bavaria en FIFA zich van elk commentaar over deze zaak. Tot slot willen we op deze plek speciaal de introductie van ISO binnen Bavaria noemen. Bavaria heeft met ISO 26000, de nieuwe richtlijn voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, haar MVO beleid en initiatieven uitgebreid en geprofessionaliseerd. Met ISO blijft duurzaam ondernemen ook in de toekomst verankerd in ons bedrijf. Centraal daarbij staan een goede dialoog met onze stakeholders en de eigen duurzaamheidambities van Bavaria. Na een succesvol 2010 zijn we extra gemotiveerd om ook in 2011 verder te gaan. We staan daarbij voor belangrijke uitdagingen zoals de continuïteit en efficiency van onze energie- en watervoorziening, het samen met onze stakeholders verder verduurzamen van onze ketens en het omgaan met de toenemende vergrijzing. Een uitdaging die we ook zien is het verduurzamen van onze transportactiviteiten. We willen samen met de overheid zoeken naar mogelijkheden om het Wilhelminakanaal te verdiepen en toegankelijk te maken voor grotere schepen om zo de verkeersproblemen in de regio duurzaam op te lossen. Over al deze ontwikkelingen en meer gaat dit verslag. Wij wensen u veel leesplezier en nodigen u van harte uit uw mening aan ons te laten weten. Directie Bavaria Ing. J.R.A.S.E. Swinkels, voorzitter Mr. drs. J.P. van der Veen P.J.F. Swinkels Ir. C.A.S. Swinkels Drs. F.A.M. Swinkels Drs. P-J.J.M. Swinkels maart 2011 Lieshout 2010 MVO 7

8 2Uitdagend 2.1 Over Bavaria Bavaria N.V. is een modern internationaal opererend familiebedrijf dat bekend is om de bierproductie. De brouwerij en het hoofdkantoor staan al sinds jaar en dag in Lieshout. Vanuit Lieshout zijn we lokaal betrokken maar ook internationaal georiënteerd. Meer informatie over onze relatie met de (lokale) omgeving vindt u in hoofdstuk 6, Zorg voor mens en omgeving. Meer informatie over ons bedrijf en onze economische prestaties vindt u in bijlage 1 en in ons financieel jaarverslag. Bavaria kent een rijke geschiedenis. De wortels van ons bedrijf gaan terug tot Inmiddels is de 7e generatie Swinkels in het bedrijf actief en daarmee is Bavaria de enige grote, niet beursgenoteerde brouwerij van Nederland. We willen uitdagend zijn in de manier van werken en het benaderen van de markt. Dit komt tot uitdrukking in onze kernwaarden: sympathiek met lef, bijdragen aan het succes van klanten, dicht bij de consument staan en mooie innovaties ontwikkelen. Uiteraard doen we dit met zorg voor de omgeving en onze medewerkers. Bavaria produceert voornamelijk bier, maar ook fris, graanextract en water. Productie vindt voornamelijk plaats in Lieshout, vanwaar de producten de hele wereld over gaan. Producten van Bavaria zijn verkrijgbaar in circa 120 landen waarvan Nederland, Frankrijk, Italië en Rusland de grootste markten zijn. De totale jaarlijkse bierproductie in Nederland bedraagt inmiddels circa 6 miljoen hectoliter. 2.2 Onze aanpak van MVO Onze ambitie is om koploper binnen de sector te zijn op het gebied van MVO. Innovatief en ondernemend maar met een goede balans tussen Mens ( people ), Milieu ( planet ), en Marge ( profit ). Wet- en regelgeving is daarbij de basis, maar we willen bewust verder gaan dan de wet verplicht. Recentelijk is het MVO-beleid van Bavaria in lijn gebracht met de ISO richtlijn. Hierbij was het intensiveren van de stakeholderdialoog een belangrijk onderdeel. Het MVO-beleid is daarbij afgestemd op stakeholderverwachtingen en draait om de volgende punten: 1. mvo-beleid en invloedsfeer; Bavaria heeft een op ISO gestoeld MVO-beleid als uitgangspunt, waarbij het belang van de stakeholders en ethisch en transparant handelen centraal staan. MVO principes zijn geïntegreerd in de interne besluitvormingsprocessen. Naast sturen op innovaties en nieuwe producten besteedt Bavaria, zeker in de huidige economische omstandigheden, aandacht aan het beheersen van risico s om de onderneming te beschermen tegen de mogelijke effecten van calamiteiten. We onderkennen ondermeer verschillende typen marktrisico s, financiële risico s, operationele risico s en risico s als gevolg van wet- en regelgeving. Met professionele managementsystemen beheersen we deze risico s. Bavaria heeft een belangrijke rol binnen de regio, gemeente Laarbeek en omstreken. We werken al tijden samen met diverse bedrijven uit de omgeving en ook veel medewerkers zijn afkomstig uit de directe omgeving. 2. goed werkgeverschap; Bavaria voert een Personeel & Organisatie-beleid (P&O) dat is gericht op welzijn, duurzame inzetbaarheid en ontwikkeling van onze mensen. 3. Duurzaam inkopen; Bavaria heeft duurzaamheid verankerd in de leveranciersgedragscode waardoor alle inkopen en investeringen getoetst worden aan deze code. Daarbij gaat onze speciale aandacht uit naar mensenrechten en milieuaspecten. 4. Duurzame productontwikkeling; Bavaria zet zich voortdurend in om verbeterde producten op de markt te brengen met het hoogst haalbare kwaliteitsniveau.

9 Hierbij is er speciale aandacht voor de milieuaspecten van onze verpakkingen. 5. milieu-impact van productieprocessen; Bavaria zoekt continu naar mogelijkheden om negatieve milieu-impact te voorkomen dan wel te verminderen. Onderdeel hiervan vormen onder meer verantwoord omgaan met energie-, en waterverbruik, emissies, afvalstromen, en gevaarlijke stoffen. 6. Duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen en grondstoffen; Bavaria zet in op een duurzaam gebruik van de natuurlijke hulpbronnen (water, hop, mout en gerst) in haar productieprocessen. In een continue afweging met de eisen op het gebied van voedselveiligheid, kwaliteit en milieu wordt gestreefd naar de meest optimale oplossingen. 7. Impact op lokale omgeving; Bavaria streeft naar een positieve impact op de lokale omgeving waarbij een goede dialoog en transparantie voorop staan. Dit komt onder andere tot uitdrukking door de ruimtelijke ordening op onze site, omwonendenbijeenkomsten en compensatieactiviteiten voor het onttrekken van bronwater. 8. maatschappelijke betrokkenheid; Bavaria ondersteunt lokale goede doelen en maatschappelijke organisaties passend bij onze identiteit. Alle werknemers kunnen daarbij initiatieven aanreiken. 2.3 De organisatie van MVO Centraal in de MVO uitvoeringsorganisatie staat de MVO stuurgroep onder leiding van de directie die ook eindverantwoordelijkheid draagt. De stuurgroep wordt voorgezeten door de MVO manager en bestaat daarnaast uit de directeur global marketing and sales retail NL, de bestuursvoorzitter van Bavaria N.V. en de managers P&O en inkoop. Bavaria heeft gekozen voor een decentrale uitvoering met projectleiders op de deelonderwerpen die rapporteren aan de stuurgroep. Daarmee worden de meeste MVO activiteiten ondergebracht bij de verschillende uitvoeringsorganisaties. Op deze manier is P&O bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de inzet van mensen met een (verstandelijke) beperking, en is de divisie inkoop verantwoordelijk voor het uitvoeren van de risicoscan. De MVO manager binnen Bavaria coördineert, enthousiasmeert en houdt overzicht op de praktijk. Via de stuurgroep wordt gerapporteerd aan de directie. De stuurgroep komt vierwekelijks bijeen. In 2011 wordt de MVO stuurgroep uitgebreid met de directeur horeca MVO 9

10 3Over dit jaarverslag 3.1 Doel van het verslag Hoofddoel van dit verslag is om onze stakeholders een goed overzicht te bieden van de activiteiten ten behoeve van een duurzame samenleving. In de Bavaria MVO factsheet uit november 2010 hebben we onze activiteiten al eens samengevat. In dit verslag willen wij uitgebreider ingaan op recente ontwikkelingen. Met dit verslag wil Bavaria een nuljaar introduceren waar het gaat over de belangrijkste parameters. Waar mogelijk worden trends getoond van de ontwikkelingen over de jaren ( ). Qua inhoud is gekozen om de nadruk in dit verslag te leggen op de hoofdthema s van het MVO-beleid: stakeholdermanagement, verantwoording (of aantoonbaarheid), mens en omgeving, water, energie, duurzaam ketenbeheer en verantwoord alcoholgebruik. Het voornemen is om vanaf 2010 jaarlijks te blijven rapporteren over onze MVO activiteiten. Hierbij is het streven om de komende jaren nog uitgebreidere data te publiceren en de scope ook te blijven vergroten. Voor vragen en of suggesties over dit verslag en de MVO activiteiten van Bavaria kunt u contact opnemen met MVO manager de heer Junggeburth, via telefoonnummer of marthijn.junggeburth@bavaria.nl. 3.2 Over dit rapport Om het verslag te structureren is gebruik gemaakt van de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). Hierbij is applicatieniveau B als uitgangspunt genomen. Deze werkwijze leidt tot een helder format, dat bij volgende verslagen weer gehanteerd zal worden. Scope Dit verslag rapporteert over de activiteiten van Bavaria N.V. in Nederland over het kalenderjaar Hierbij hebben we ons specifiek toegelegd op de productie van bier. De keuze voor de focus op bier is gebaseerd op de productiecijfers; circa 6 miljoen hectoliter bier versus maximaal 0.5 miljoen hectoliter frisdrank, water en graanextract. Als gevolg van deze scope wordt gerapporteerd over de volgende bedrijfsonderdelen: ons kantoor in Lieshout, de brouwerij in Lieshout en de distributiecentra in Lieshout, Echt en Utrecht. Niet meegenomen zijn de activiteiten van de Koningshoeven (Berkel Enschot), Holland Malt, onze buitenlandse activiteiten en horeca verkooppunten. De export is meegenomen tot aan de laatste overslag in Nederland. Data Bij het schrijven van dit verslag is gestreefd om alle gepubliceerde data in lijn te brengen met de gekozen scope; bierproductie van Bavaria N.V. Waar dit niet mogelijk was wordt hier notie van gemaakt en is vermeld waar de cijfers wel op zijn gebaseerd. Voor een aantal cijfers (energie, water, afval en emissies) geldt dat de activiteiten van de mouterij (als belangrijke dochteronderneming) niet los te zien zijn van de bierproductie. Verantwoording Alle gepubliceerde data zijn het resultaat van verschillende interne (monitorings)systemen binnen Bavaria. Verschillende van deze systemen worden jaarlijks door externe partijen getoetst of geaudit (zie hoofdstuk 4, Aantoonbaar Duurzaam). Voor alle financiële data maakt Bavaria gebruik van SAP. De financiële rapportage wordt uiteraard jaarlijks gecontroleerd door onze onafhankelijk accountant (KPMG). Dit MVO verslag is niet door een externe partij gecontroleerd. Dit heeft op dit moment voor Bavaria geen prioriteit.

11 Eerdere verslaglegging De eerste externe MVO rapportage van Bavaria stamt uit Daarna is vijf jaar geen uitgebreid verslag geschreven. Wel is er ieder jaar een milieujaarverslag geschreven waarmee verantwoording aan de overheidsstakeholders is afgelegd. De reden dat er geen MVO rapportage in dezelfde vorm als 2005 is geschreven, is dat de rapportage destijds weinig bruikbare reacties heeft opgeleverd. Eenzelfde soort verslag zou niet hebben bijgedragen aan een constructieve dialoog met stakeholders. Met de stakeholderdialoog in 2010 achter de rug is de verwachting dat dit anders zal zijn. Daarnaast hebben we er vertrouwen in dat we met onze huidige MVO structuur beter in staat zijn om helder te rapporteren over onze activiteiten MVO 11

12 4Aantoonbaar duurzaam 4.1 Onze aanpak Bavaria hecht veel belang aan een gestructureerde aanpak van al onze activiteiten. Hiervoor hebben wij diverse normen en certificaten. Met onze certificeringen en managementsystemen garandeert Bavaria de dagelijkse aandacht voor milieu, duurzaamheid en kwaliteit in alle processen. Voor alle belangrijke thema s zijn verantwoordelijkheden benoemd binnen de betrokken afdelingen. De directie is eindverantwoordelijk. Voedselveiligheid is essentieel in onze business. Al onze producten voldoen aan de wettelijke criteria voor veiligheid en gezondheid. We beschikken over gecertificeerde systemen om kwaliteit en voedselveiligheid te bewaken en borgen: voor kwaliteit ISO 9001, voor voedselveiligheid HACCP/BRC/IFS en voor diervoederveiligheid GMP. In de periode 2008 t/m 2010 hebben wij geen recalls gehad op het gebied van voedselveiligheid. Klachten worden geregistreerd en teruggekoppeld naar de klager. Het verschaffen van informatie aan onze consumenten is een belangrijke verantwoordelijkheid. Voor alle producten gelden etikettering en labeling regels. Voor Nederland staan de regels in de Warenwet en de Bierverordening. Bavaria voldoet uiteraard aan al deze regels. Daarnaast is in de communicatie naar consumenten de Reclamecode voor Alcoholhoudende Drank leidend. Voor sociale aspecten is er het personeelsmanagementsysteem. Het personeelsbeleid binnen Bavaria is hierin leidend. Hiervoor is meer informatie opgenomen in het hoofdstuk 6, Zorg voor mens en omgeving. Daarnaast wordt minimaal één keer per jaar een MVO risicoscan uitgevoerd op de ketens. Deze scan maakt een risico-inventarisatie van de ketens van Bavaria en richt zich vooral op mensenrechten en arbeidsomstandigheden en de milieu-impact van de activiteiten in deze ketens. Voor milieu aspecten hebben we ISO en daarnaast diverse meet- en management systemen: Het Productie en energiemanagementsysteem (PEMS); voor alle data op het gebied van energie en water. PEMS wordt jaarlijks door de provincie Noord- Brabant getoetst. De database van de afvalwaterzuiveringsinstallatie; alle effluent parameters worden daar in bijgehouden: stikstof, sulfaat, chloor etc. Deze worden jaarlijks geverifieerd door het waterschap Aa en Maas. NOx en CO 2 emissie registratie; deels afgedekt door PEMS maar aangevuld met eisen en richtlijnen van de NEA. De NEA toetst het systeem jaarlijks. 4.2 ISO Op 9 november 2010 vierden wij met onze stakeholders het succesvolle en aantoonbare gebruik van de ISO richtlijn. Deze biedt een concreet hulpmiddel bij het implementeren van duurzaamheid in de bedrijfsvoering. De richtlijn is aanvullend aan onze bovenbeschreven systemen en grijpt aan op alle disciplines en processen van de bedrijfsvoering van Bavaria. Het MVO-beleid van Bavaria is vanaf 2010 volledig gestoeld op deze richtlijn. De veiligheid en arbeidsomstandigheden van ons eigen personeel zijn geborgd via OHSAS Bavaria heeft waarden met betrekking tot ethiek en gedrag uitgewerkt en vastgelegd in de MVO-beleidverklaring, het P&O-beleid, dat ook een ethische code bevat en het bedrijfsreglement. Voor personeel in commerciële functies is er ook de Compliance Manual. Voor leveranciers is er de leveranciers gedragscode. Bavaria heeft gekozen om ISO te gebruiken omdat deze een goede kapstok biedt voor MVO management en het verschaffen van MVO-informatie aan belanghebbenden. Bavaria is de eerste brouwerij ter wereld die ISO aantoonbaar heeft toegepast. Lloyds heeft de inspanningen van Bavaria met betrekking tot de toepassing van de richtlijn doorgelicht en het ISO MVO handboek (referentie manual) is door Lloyds positief beoordeeld.

13 Bavaria is in gesprek met dochterbedrijven om de nieuwe ISO richtlijn ook te gaan gebruiken. Ook wordt met andere stakeholders gesproken over deze richtlijn. Naar verwachting zullen zowel Koningshoeven als Holland Malt in 2011 ook volgens de ISO richtlijn gaan werken. 4.3 De MVO Prestatieladder Naast het gebruik van de ISO richtlijn hebben we ons in 2010 gecertificeerd voor niveau 3 van de MVO Prestatieladder. De MVO Prestatieladder is een nieuw, Nederlands initiatief om duurzaamheidinspanningen aantoonbaar te maken. Ze draagt bij aan een eenvoudige communicatie over MVO naar de Nederlandse stakeholders van Bavaria. Bavaria is door Lloyds gecertificeerd op niveau 3 van de ladder. Meer informatie is beschikbaar op Het voldoen aan alle bovengenoemde normen en eisen is geen doel op zich maar biedt een kapstok om structuur aan te brengen in al onze activiteiten en continue te kunnen verbeteren. Over ISO ISO is de nieuwe internationale richtlijn voor MVO. De ISO is op 1 november 2010 gepubliceerd als een ISO internationale standaard. Aan de basis van ISO staan belangrijke internationale verdragen als universele verklaring van de Rechten van de Mens, ILO (International Labor Organisation) richtlijnen, Global Compact (VN) en OESO richtlijnen voor multinationals. Daarmee is de ISO richtlijn een breed gedragen internationale standaard. De richtlijn is opgebouwd uit 7 kernonderwerpen; goed bestuur, mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu, eerlijk en integer handelen, consumenten belangen, en maatschappelijke betrokkenheid. Daaronder hangen in totaal 37 aandachtspunten of issues waarvan alle relevante issues gekozen moeten worden. Naast de kernonderwerpen bestaat de richtlijn nog uit 7 algemeen geldende MVO principes welke ten grondslag moeten liggen aan de organisatie MVO 13

14 5Stakeholders zijn belangrijk 5.1 Een belangrijke dialoog Zonder stakeholders geen Bavaria. Klanten, medewerkers, leveranciers, omwonenden, maatschappelijke organisaties, de familie Swinkels, dochterondernemingen/ deelnemingen en overheden behoren allemaal tot onze belanghebbenden. Bavaria hecht belang aan een dialoog met stakeholders omdat het helpt om de positieve impact van Bavaria te vergroten en omdat het leidt tot beter inzicht in verwachtingen om beslissingen op te baseren. Daarnaast vergroot het de transparantie van Bavaria zelf en is een voortdurende dialoog ook de basis voor nieuwe vormen van samenwerking en of activiteiten. Bavaria heeft zichzelf ten doel gesteld om met belangrijke stakeholders regelmatig expliciet, dus naast de dagelijkse contacten, te spreken over MVO. Tijdens deze gesprekken worden de voortgang, wederzijdse verwachtingen en dilemma s met elkaar besproken. Afhankelijk van de uitkomsten wordt het MVO-beleid van Bavaria aangepast. Meer informatie over onze stakeholders vindt u in bijlage Wat opvalt Uit de stakeholderdialoog (zie tekstbox Onze stakeholderdialoog in 2010 ) is gebleken dat een grote diversiteit aan type klanten in de praktijk niet per definitie leidt tot een grote differentiatie van wensen en verwachtingen. Echter, de ene klant verwacht wellicht toch nog andere zaken van Bavaria dan de andere. Bavaria is voornemens om in de toekomst toch nog meer te differentiëren. Dit om zeker te weten dat de activiteiten van Bavaria goed aansluiten bij de verwachtingen van stakeholders. 5.3 Ambities Bavaria heeft in 2010 nog niet met al haar stakeholders een actieve dialoog gevoerd. In 2011 wil Bavaria: actiever de dialoog met de branche aangaan; de dialoog met de grondstofleveranciers en transporteurs intensiveren; de dialoog aangaan met belangrijke dienstenleveranciers; nadrukkelijker met meer klanten de dialoog aangaan. De uitreiking van de DHV MVO prijs door W. Lageweg (directeur MVO Nederland) aan J.R. Swinkels (directievoorzitter Bavaria)

15 Onze stakeholderdialoog in 2010 In 2010 hebben we op gestructureerde wijze en actief de dialoog met onze stakeholders gevoerd. Zo organiseerden we een bijeenkomst voor onze directe omwonenden in Lieshout en is een stakeholderbijeenkomst georganiseerd om de invoering van ISO te vieren. Beide waren zeer goed bezocht maar belangrijker nog is het feit dat het heeft geleid tot een aantal nieuwe initiatieven en een versnelling van lopende zaken! In 2010 zijn gesprekken gevoerd met o.m. Brabants landschap, Brabantse Milieufederatie, diverse leveranciers en klanten, de gemeente Laarbeek, het waterschap en de provincie Brabant. Centraal stond de vraag; wat verwachten zij van Bavaria op het gebied van MVO? Ook in de reguliere gesprekken met klanten en leveranciers is MVO steeds vaker als thema besproken. Een volledige lijst is opgenomen in bijlage 2. Meer informatie over het Stakeholderplan van Bavaria is op te vragen via onze MVO manager. Analyse van de resultaten van de gesprekken die gevoerd zijn met stakeholders in de eerste helft van 2010 laat zien dat onze stakeholders graag meedenken. Energieen waterverbruik, zijn duidelijk naar voren gekomen, inclusief het meten en registreren hiervan in de vorm van een CO 2 footprint. Daarnaast is het tonen van (lokale) maatschappelijke betrokkenheid veel genoemd. Klanten vragen om een proactieve houding, NGO s benadrukken het belang van biologische teelt en verantwoord omgaan met energie en water. Overheden vragen om de inzet voor de lokale omgeving. Toeleveranciers geven te kennen dat ze naast hun eigen duurzaamheidsdoelen graag mee willen denken in de ontwikkelingen bij Bavaria. Een concreet voorbeeld van hoe dit tot nieuwe initiatieven leidt is de inrichting van ons terrein. Samen met de lokale IVN afdeling (vereniging voor natuur- en milieueducatie) is gestart met een project om ons terrein nog vogelvriendelijker in te richten. Overleg daarover moet leiden tot aanpassingen in de directe omgeving van Bavaria en op ons terrein. In het tweede kwartaal van 2011 willen we komen tot een plan van aanpak. Naast de eigen initiatieven heeft de dialoog ook geleid tot diverse initiatieven van stakeholders. Hiervoor zijn inmiddels verschillende samenwerkingsprojecten gestart onder andere gericht op het terugdringen van de milieu-impact van transport (zie hoofdstuk 9, Duurzaam Ketenbeheer) MVO 15

16 6Zorg voor mens en omgeving Als je bij Bavaria werkt, dan werk je bij één grote familie. Als personeel voel je je onderdeel van deze familie. Gerard Vogels Secretaris OR Bavaria 6.1 Visie op mens en omgeving Werknemers zijn ontzettend belangrijk voor een familiebedrijf zoals Bavaria. Daarom werkt Bavaria met goede voorwaarden voor haar medewerkers. Al in 1932 werden er bedrijfswoningen gebouwd voor loyale werknemers, en sinds 1972 bestaat er een actieve Ondernemingsraad (OR) waar intensief contact mee is. Bavaria is sterk verbonden met de regio. De brouwerij en haar omgeving zijn met elkaar vervlochten. Veel familie en werknemers wonen nog steeds direct rond de brouwerij. Daarom is het heel belangrijk om een goede relatie te onderhouden met de omgeving. Zonder klachten en met een goede inpassing van het bedrijf in de omgeving was alweer een jaar zonder klachten uit de omgeving. In de directe omgeving speelt Bavaria een belangrijke rol als werkgever. In het personeelsbeleid wordt de voorkeur gegeven aan een acceptabele afstand voor woon-werkverkeer. Zo is ruim de helft van de werknemers woonachtig in het postcodegebied van de brouwerij. Van het senior management woont ruim één derde binnen een straal van 10 km van de brouwerij. De indirecte werkgelegenheid is met naar schatting enkele duizenden mensen in de regio nog een stuk groter. Lokaal gevestigde leveranciers krijgen in het leveranciersselectie proces een extra waardering bij de gunningcriteria. Deze extra waardering is van toepassing bij niet strategische producten. Bavaria staat in de omgeving bekend als een goede werkgever. De sfeer is informeel en er is veel aandacht voor de medewerkers. Zo zijn er goede ontwikkelingsmogelijkheden en wordt de laagdrempelige toegang tot onze vertrouwenspersoon door de medewerkers zeer gewaardeerd. We hebben zeer regelmatig jubilea van medewerkers die 25 of 40 jaar in dienst zijn. We willen een actieve bijdrage leveren aan lokale activiteiten. Naast inzet van werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt (zie tekstbox Startpunt ORO op de volgende pagina) leveren we ook graag ondersteuning aan (lokale) maatschappelijke initiatieven. Zo worden al vele tientallen jaren het Gilde en de Harmonie ondersteund. 6.2 Prestaties van 2010 Gestructureerd P&O-beleid Als onderdeel van het MVO-beleid en ter ondersteuning van het werken volgens de ISO richtlijn is het P&O-beleid geformaliseerd. Het beleid kenmerkt zich door goed werkgeverschap en is gericht op openheid van communicatie, flexibiliteit, welzijn en ontwikkeling van onze medewerkers. Dankzij verbeterde veiligheidsmaatregelen en de inzet van onze medewerkers is het gelukt om een record van 170 dagen zonder bedrijfsongevallen met verzuim te halen. Vergeleken met de afgelopen jaren is het aantal bedrijfsongevallen sterk verminderd. Om dat mogelijk te maken heeft Bavaria de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in Arbo-zorg, hetgeen ook tot

17 Herkomst medewerkers Bavaria verdeeld naar postcodegebied 1% 2% 4% 8% 16% 14% 55% Laarbeek/Helmond (57) Uden (54) Eindhoven (56) Den Bosch (52) Tilburg (50) Roermond (60) Overige Bedrijfsongevallen met verzuim (totaal Lieshout) aantal MVO 17

18 uiting is gekomen in de certificering van het Arbomanagementsysteem (OHSAS 18001) in beschikbaar gesteld voor de aanleg van een ecologische verbindingszone. In 2010 is opnieuw hard gewerkt om het ziekteverzuim terug te dringen. Door een verbeterd verzuimbeleid, meer focus op preventie, het eerder aanbieden van passende arbeid en versnelde integratie is het verzuim voor het eerst in vele jaren teruggebracht. In lijn met onze strategie Zo., is in 2010 veel aandacht geschonken aan het verder ontwikkelen van de organisatie. Het streven van Bavaria om alle medewerkers van de brouwerij en bottelarij een erkende opleiding in de voedingsindustrie te laten halen heeft er in geresulteerd dat ruim 60 medewerkers het afgelopen jaar met succes een MBO-niveau opleiding hebben afgerond. Ook is er weer een flink aantal nieuwe trajecten gestart. Daarnaast heeft een tiental medewerkers een aanvang gemaakt met de opleiding leidinggeven in het middenkader. Opnieuw heeft een grote groep medewerkers specifieke individuele opleidingen gevolgd om zichzelf en de organisatie op een hoger niveau te brengen. Dit wordt ondersteund door de functionerings- en beoordelingsgesprekken en individuele assessments en coachingactiviteiten. In het kader van gezondheid hebben medewerkers van het warehouse een training gezonde werkhouding ontvangen en zijn een aantal coaches fysieke belasting opgeleid. Voor meer cijfers over onze personeelsamenstelling, -verloop en opleidingen verwijzen we u graag naar bijlage 4. Ons terrein In de loop der jaren is het terrein van Bavaria uitgebreid tot 55 hectare. Bij de inrichting van het terrein wordt in toenemende mate aandacht besteed aan de inpassing in het omliggende landschap en het gebruik van duurzame materialen. We waarderen de biodiversiteit rond het terrein en stimuleren deze op een actieve wijze. In 2010 zijn aan de zuidoostkant van het terrein zandwallen aangebracht om oeverzwaluwen en ijsvogels de kans te geven nesten te bouwen. Ook is in 2010 een stuk grond Lokale initiatieven Ieder jaar dragen medewerkers en externe stakeholders veel verschillende ideeën aan voor ondersteuning door Bavaria. Sinds 2010 zorgen we met de MVO stuurgroep bij Bavaria voor een zorgvuldige afweging van alle ideeën en worden deze ook centraal geregistreerd. In 2010 hebben we onder andere de Watermaand van de gemeente Laarbeek en het lokaal Dialect Festival ondersteund. 6.3 Plannen en ambities Hoofddoel voor 2011 is het behouden van gezonde, tevreden en betrokken medewerkers. Hiertoe gaan we in 2011: starten met een mantelzorgproject, een intern meldingensysteem uitrollen voor klachten, incidenten en bijna-ongevallen, een gezondheidskeuring en betrokkenheidonderzoek voor medewerkers organiseren, starten met het project duurzame inzetbaarheid waardoor onze werknemers gezond en gemotiveerd door kunnen blijven werken. Met het inzetten van de vergrijzingsgolf wordt het de komende jaren een belangrijke maatschappelijke opgave om meer ouderen aan het werk te houden. Onderdeel van het pensioenakkoord dat werkgevers en werknemers landelijk hebben gesloten, is om daar samen concrete afspraken over te maken. Bavaria haakt in op deze ontwikkelingen door te investeren in een duurzaam en levensfasebewust personeelsbeleid. Onderdelen daarvan zullen onder andere zijn: project duurzame inzetbaarheid, onderzoek vitaliteitsbeleid en onderzoek mantelzorg. In de tweede helft van 2010 is gestart met de onderhandelingen voor een nieuwe CAO. Belangrijke thema s zijn

19 de pensioenregeling en leeftijdsbewust personeelsbeleid. De verwachting is dat deze onderhandelingen in het eerste half jaar van 2011 zullen worden afgerond. Rondom het bedrijfsterrein worden de ecologische verbindingszones daar waar mogelijk uitgebreid door in 2011 meer bomen te planten, paddenpoelen aan te leggen en zandwallen aan te leggen Deze activiteiten worden door Bavaria uitgevoerd in actief overleg met het IVN Laarbeek (Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie) Tot slot zijn we voor 2011 in ieder geval voornemens om de Watermaand in Laarbeek te blijven ondersteunen en gaan we nog meer structuur aanbrengen in de ondersteuning van onze lokale initiatieven. Stichting ORO Ieder mens moet kunnen laten zien waar hij goed in is. Stichting ORO in Helmond begeleidt mensen met een (verstandelijke) beperking om de kwaliteit van hun bestaan in de samenleving te verbeteren. Stichting ORO biedt ondersteuning en begeleiding vanuit het principe gewoon wat kan, speciaal wat moet (zie ook Bavaria is één van de bedrijven waar deze mensen werken. Op initiatief van de directie werken we vanaf 2003 voortdurend met circa mensen van Stichting ORO. We bieden hen in overleg met de stichting werkplekken aan die we blijven afstemmen op hun veranderende capaciteiten. Zo blijven zij leren en groeien en sluiten de werkzaamheden goed aan bij hun ontwikkelproces. In 2010 heeft één van de werknemers zo zijn heftruckdiploma bij Bavaria gehaald. De verrassende toegevoegde waarde voor ons bedrijf is het aanstekelijke enthousiasme van deze mensen. Werknemers geven aan dat hun aanwezigheid bijdraagt aan de sfeer op de werkvloer, in de kantine en dus binnen het hele bedrijf. Mede daarom verlengen we onze betrokkenheid bij Stichting ORO in 2011 en zullen we kijken naar de mogelijkheden om uit te breiden MVO 19

20 7Verantwoord omgaan met water Bier bestaat voor 95% uit water. De kwaliteit en toekomst hiervan moeten wij koesteren. Thomas Swinkels Manager utilities Bavaria 7.1 Visie op water Water is een van onze belangrijke grondstoffen. Het water dat gebruikt wordt door Bavaria komt uit eigen bronnen op het terrein van Bavaria in Lieshout. Het is natuurlijk mineraalwater, dat ruim jaar oud is en afkomstig is uit de Ardennen en de Eifel. Bij Bavaria vinden we het heel belangrijk zo efficiënt mogelijk gebruik te maken van deze natuurlijke hulpbron. Daarbij onderscheiden we twee belangrijke aspecten. Ten eerste is water van een goede kwaliteit van levensbelang als grondstof voor bierproductie. Bavaria is de enige brouwerij die erkend en eigen natuurlijk mineraalwater wint om bier van te brouwen. Daarnaast doet Bavaria al het mogelijke om het water tegen vervuiling te beschermen. Ten tweede zijn we heel alert op de kwantiteit. Er wordt voortdurend gezocht naar mogelijkheden om zo efficiënt mogelijk om te gaan met het kostbare mineraalwater. Het water wordt daarbij onttrokken conform de vergunningseisen. Gezuiverd afvalwater brengt Bavaria bij voorkeur weer terug aan de omgeving (rivier de Goorloop en slotenstelsel rond het bedrijfsterrein). Dit onder andere om verdroging in ons gebied tegen te gaan. 7.2 Prestaties van 2010 Reductie watergebruik Het watergebruik is afgelopen jaar gereduceerd tot circa 2,6 liter per liter bier voor brouwen en verpakken. Dit is bereikt door o.a de inzet van nieuwe spoelmachines en pasteurs met lager watergebruik, gewijzigde reinigingsmethodes en een beter benutting van de productiecapaciteit waardoor minder tussentijds gereinigd hoeft te worden. Voor meer cijfers over ons waterverbruik en samenstelling van ons afvalwater verwijzen we u graag naar bijlage 3. Afvalwater De afvalwaterinstallatie van Bavaria loopt tegen de grenzen van de zuiveringscapaciteit aan. De fosfaat verwijdering is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Deze is onvoldoende om te kunnen voldoen aan toekomstige wet- en regelgeving. Op lange termijn wil Bavaria daarbij niet meer werken met chemische defosfatering. Met dank aan het Waterschap Aa en Maas en de Provincie Noord-Brabant is in 2010 een langdurig innovatietraject gestart om over te stappen op de Nereda technologie. In 2010 zijn de eerste succesvolle resultaten behaald waardoor we vanaf 2011 gaan werken aan opschaling. Watervoorziening We hebben in 2010 kritisch gekeken naar onze bestaande watervoorziening. Om de kwaliteit, kwantiteit en bescherming in de toekomst veilig te stellen gaan we in 2011 investeren in modernisering van onze installaties en vier nieuwe diepe (maaiveld meter) bronnen creëren. Bescherming In 2010 is een beschermingszone vastgesteld rond het waterwingebied van de brouwerij in Lieshout. Hierdoor worden