LEERPLANDOELEN WONEN EN LEVEN IN INDIA

Transcriptie

1 LEERPLANDOELEN WONEN EN LEVEN IN INDIA Beste leerkracht, In dit document kunt u alle leerplandoelen voor alle vakken terugvinden die gelinkt zijn aan de hoofdstukken en activiteiten van de lesmap Wonen en Leven in India. De leerplandoelen werden voor de drie netten (VSKO GO! OVSG) afzonderlijk opgelijst. We hopen dat dit document een hulp voor u kan zijn. Met vriendelijke groeten, Het team van Studio Globo Roeselare

2 Leerplandoelen VSKO 5 de leerjaar / 6 de leerjaar Godsdienst Instap kennismaking met de Indiase kinderen ACT.2 Kennismaking met de Indiase kinderen kinderen verzamelen bouwstenen waarmee mensen hun leven mooier en gelukkiger willen maken. o Aan de hand van enkele voorbeelden zien hoe mensen in andere culturen geluk nastreven Kinderen ontdekken dat er verschillen zijn tussen mensen. o Ontdekken dat verschillen uitnodigen tot samenwerking o Aandacht hebben voor andere culturen/godsdiensten Kinderen voelen zich uitgenodigd om zelf de verscheidenheid van mensen als een rijkdom te beleven. o Te midden van alle verschillen op zoek gaan naar elementen van overeenkomst. o De waarde en de waardigheid van elke mens erkennen. o Aanvoelen dat verscheidenheid een rijkdom met zich kan meebrengen Kinderen ontdekken verscheidenheid in verband met geboorte en groei. o Ontdekken dat kinderen in verschillende omstandigheden geboren worden, afhankelijk van de levensomstandigheden, de cultuur, Hoofdstuk 1 Met de trein door India ACT.2 Treinspel Kinderen ontdekken hoe een verscheidenheid aan godsdiensten en levensbeschouwingen aan het leven van mensen zin wil geven. o De beleving en enkele rituelen van godsdiensten verkennen. o Kritisch respect opbrengen voor de bewogenheid waarmee mensen hun godsdienst of levensbeschouwing beleven Kinderen ervaren wat het is te dragen en gedragen te worden. o Stilstaan bij wat ze dragen of met zich meedragen in verschillende betekenissen van het woord: voorwerpen, kledij, mensen,

3 Hoofdstuk 2 Een dag uit het leven van Nandini, Aiden en Cheyten ACT.1 Diversiteit in de eigen klas Kinderen ontdekken dat er verschillen zijn tussen mensen. o Ontdekken dat verschillen uitnodigen tot samenwerking. o Vormen van anders zijn van mensen verkennen waarmee zij geconfronteerd worden. o Ervaren dat ze zelf gelijken op anderen en verschillen van anderen. o Eigen gevoelens uitspreken bij de ervaring dat ze verschillen van anderen Kinderen voelen zich uitgenodigd om zelf de verscheidenheid van mensen als een rijkdom te beleven. o Te midden van alle verschillen op zoek gaan naar elementen van overeenkomst. o De waarde en de waardigheid van elke mens erkennen. o Aanvoelen dat verscheidenheid een rijkdom met zich kan meebrengen. o Leren omgaan met de moeilijkheden die kunnen voorkomen bij verschillen tussen mensen Kinderen ontdekken verscheidenheid in verband met geboorte en groei. o Ontdekken dat kinderen in verschillende omstandigheden geboren worden, afhankelijk van de levensomstandigheden, de cultuur, ACT.2 Dagverloop van de Indiase kinderen Kinderen ontdekken dat er verschillen zijn tussen mensen. o Ontdekken dat verschillen uitnodigen tot samenwerking. o Aandacht hebben voor andere culturen/godsdiensten. o Ervaren dat ze zelf gelijken op anderen en verschillen van anderen. o Eigen gevoelens uitspreken bij de ervaring dat ze verschillen van anderen Kinderen voelen zich uitgenodigd om zelf de verscheidenheid van mensen als een rijkdom te beleven. o Te midden van alle verschillen op zoek gaan naar elementen van overeenkomst. o De waarde en de waardigheid van elke mens erkennen. o Aanvoelen dat verscheidenheid een rijkdom met zich kan meebrengen. o Leren omgaan met de moeilijkheden die kunnen voorkomen bij verschillen tussen mensen.

4 Kinderen ontdekken verscheidenheid in verband met geboorte en groei. o Ontdekken dat kinderen in verschillende omstandigheden geboren worden, afhankelijk van de levensomstandigheden, de cultuur, ACT.3 Vijf thema s uit het dagelijkse leven 1. Ohm (godsdienst) Kinderen zien in dat mensen in hun verhaaltradities en heilige boeken een godsdienstige kijk op het leven verwoorden en doorgeven Kinderen ontdekken hoe een verscheidenheid aan godsdiensten en levensbeschouwingen aan het leven van mensen zin wil geven. o De beleving en enkele rituelen van godsdiensten verkennen. o Kritisch respect opbrengen voor de bewogenheid waarmee mensen hun godsdienst of levensbeschouwing beleven Kinderen verkennen symbolen in verschillende godsdiensten en levensbeschouwingen. o Ontdekken dat symbolen een grote rol spelen bij gelovige en niet gelovige mensen. 2. Sapitacha (voedsel) Kinderen ervaren de veelzijdige wijzen waarop mensen samen maaltijd houden. o Ontdekken hoe mensen bij een maaltijd niet alleen voedsel delen, maar ook ervaringen en verbondenheid, en op die manier leefgemeenschappen vormen. o Verkennen hoe mensen uit andere culturen maaltijd houden. 3. Ek, do, teen (school) Kinderen ontdekken dat er verschillen zijn tussen mensen. o Ontdekken dat verschillen uitnodigen tot samenwerking. o Ervaren dat ze zelf gelijken op anderen en verschillen van anderen. o Eigen gevoelens uitspreken bij de ervaring dat ze verschillen van anderen Kinderen voelen zich uitgenodigd om zelf de verscheidenheid van mensen als een rijkdom te beleven. o Te midden van alle verschillen op zoek gaan naar elementen van overeenkomst. o Aanvoelen dat verscheidenheid een rijkdom met zich kan meebrengen.

5 4. Vaanka, vaanka (wonen) Gastvrijheid leren kennen als vorm van zorg dragen voor mensen in verschillende culturen en godsdiensten, via religieuze verhalen en gebruiken. 5. Kaam karna (beroepen) Kinderen ervaren wat het is te dragen en gedragen te worden. o Stilstaan bij wat ze dragen of met zich meedragen in verschillende betekenissen van het woord: voorwerpen, kledij, mensen, Kinderen ontdekken verscheidenheid in verband met geboorte en groei. o Ontdekken dat kinderen in verschillende omstandigheden geboren worden, afhankelijk van de levensomstandigheden, de cultuur, Hoofdstuk 3 Het verhaal van Mani ACT.1 Mani raakt zijn grond kwijt Kinderen stellen vragen bij de vele manieren waarop mensen ook zijzelf in hun leven geluk nastreven. o Zien wat mensen rondom hen doen om gelukkig te zijn Kinderen verkennen hoe mensen zich aansluiten bij anderen tijdens hun zoektocht in deze wereld. o Via verhalen en getuigenissen beluisteren waarom mensen zich aansluiten bij een groep, gemeenschap, vereniging, o Verwoorden wat het behoren tot de groep hen bijbrengt en welke bijdrage zij de groep leveren. o Formuleren wanneer en waarom het goed of niet goed gaat in een groep. ACT.2 Gokken op water en ACT.3 Waterverbruik(t) Kinderen ervaren water als deugddoend en bedreigend. o Ervaren dat water levengevend en levensnoodzakelijk is voor elke mens: voedsel, groeikracht, reinigend, helend, o Beseffen dat water noodzakelijk is voor elk levend wezen Kinderen waarderen water als een kostbaar geschenk. o Er zich bewust van zijn dat niet ieder kind kan beschikken over water. o Hun waardering voor water uiten. o Weten wat de gevolgen zijn als mensen niet over voldoende water kunnen beschikken.

6 ACT.4 Het verhaal van Mani gaat verder Kinderen stellen vragen bij de vele manieren waarop mensen ook zijzelf in hun leven geluk nastreven. o Zien wat mensen rondom hen doen om gelukkig te zijn Kinderen confronteren zich ermee dat de weg naar geluk geen rechtlijnige vervulling kent Kinderen bespreken hoe mensen vanuit hun levens- of geloofsovertuiging zoeken om te gaan met grenzen. o Stilstaan bij levensgetuigenissen van mensen, bij wie grenservaringen soms leiden tot optimisme bij de enen en soms pessimisme bij anderen Kinderen verkennen hoe mensen zich aansluiten bij anderen tijdens hun zoektocht in deze wereld. o Via verhalen en getuigenissen beluisteren waarom mensen zich aansluiten bij een groep, gemeenschap, vereniging, o Verwoorden wat het behoren tot de groep hen bijbrengt en welke bijdrage zij de groep leveren. o Formuleren wanneer en waarom het goed of niet goed gaat in een groep Kinderen verkennen verschillende vormen van engagement in hun eigen leefwereld en in de grote wereld Kinderen herkennen in het engagement van mensen het antwoord op een uitdaging die van binnen en/of van buiten kan komen. o In getuigenissen van geëngageerde mensen lezen of horen wat hen beweegt: verontwaardiging, protest, gevoeligheid voor iets, innerlijke dwang, o Ontdekken dat engagement weerstand en ontgoocheling kan teweegbrengen, zowel bij zichzelf als bij anderen. ACT.5 work Kinderen stellen vragen bij de vele manieren waarop mensen ook zijzelf in hun leven geluk nastreven. o Zien wat mensen rondom hen doen om gelukkig te zijn Kinderen confronteren zich ermee dat de weg naar geluk geen rechtlijnige vervulling kent Kinderen bespreken hoe mensen vanuit hun levens- of geloofsovertuiging zoeken om te gaan met grenzen.

7 o Stilstaan bij levensgetuigenissen van mensen, bij wie grenservaringen soms leiden tot optimisme bij de enen en soms pessimisme bij anderen Kinderen ontdekken waardoor mensen bewogen worden en hoe ze in beweging komen. o Aan de hand van enkele voorbeelden vaststellen en onderkennen hoe mensen beïnvloed en bewogen worden Kinderen verkennen hoe mensen zich aansluiten bij anderen tijdens hun zoektocht in deze wereld. o Via verhalen en getuigenissen beluisteren waarom mensen zich aansluiten bij een groep, gemeenschap, vereniging, o Verwoorden wat het behoren tot de groep hen bijbrengt en welke bijdrage zij de groep leveren. o Formuleren wanneer en waarom het goed of niet goed gaat in een groep Kinderen verkennen verschillende vormen van engagement in hun eigen leefwereld en in de grote wereld Kinderen herkennen in het engagement van mensen het antwoord op een uitdaging die van binnen en/of van buiten kan komen. o In getuigenissen van geëngageerde mensen lezen of horen wat hen beweegt: verontwaardiging, protest, gevoeligheid voor iets, innerlijke dwang, o Ontdekken dat engagement weerstand en ontgoocheling kan teweegbrengen, zowel bij zichzelf als bij anderen. Hoofdstuk 4 Feesten ACT.2 Feestquiz Kinderen ontdekken dat er verschillen zijn tussen mensen. o Al spelend ontdekken dat verschillen uitnodigen tot samenwerking o Aandacht hebben voor andere culturen/godsdiensten Kinderen ontdekken hoe een verscheidenheid aan godsdiensten en levensbeschouwingen aan het leven van mensen zin wil geven. o De beleving en enkele rituelen van godsdiensten verkennen. o Kritisch respect opbrengen voor de bewogenheid waarmee mensen hun godsdienst of levensbeschouwing beleven Kinderen verkennen hoe kinderen in verschillende culturen vieren dat zij groeien en dat zij mogen deelnemen aan belangrijke gebeurtenissen in hun leefgemeenschap Kinderen gaan na welke belangrijke momenten in het (en hun) leven gevierd worden bv. geboorte, verjaardag, huwelijk,

8 Kinderen ontdekken de betekenis van enkele religieuze feesten. Hoofdstuk Kinderen gaan op weg om stilaan zelf vorm te geven aan hun eigen leven met bouwstenen die ze als zinvol en waardevol ontdekken. o Zien dat hun eigen leven vorm krijgt in relatie en confrontatie met andere mensen Kinderen ontdekken waardoor mensen bewogen worden en hoe ze in beweging komen. o Aan de hand van enkele voorbeelden vaststellen en onderkennen hoe mensen beïnvloed en bewogen worden Kinderen verkennen bij zichzelf en bij elkaar waardoor ze bewogen worden en hoe ze in beweging komen. o Kunnen en durven uitspreken of duidelijk maken aan elkaar waardoor ze persoonlijk en/of samen in beweging komen Kinderen kunnen de aard van relaties tussen mensen onderscheiden Kinderen vormen zich een beeld van de mensenwereld zoals ze die ervaren en dromen Kinderen gaan op zoek naar drijfveren en mechanismen die de samenleving maken tot wat ze is. o Aan de hand van concrete voorbeelden zoeken welke drijfveren het samenleven van mensen bevorderen, bv. solidariteit, respect, rechtvaardigheid, Kinderen begrijpen dat ook zij aangesproken worden om zich te engageren voor de samenleving. o Tot het inzicht komen dat welvaart tot welzijn kan worden, wanneer mensen solidair zijn. o Ontdekken dat de droom van een betere wereld maar werkelijkheid kan worden doorheen overleg, afspraken, wetgeving, instellingen en diensten, o In gezamenlijk overleg zoeken welke houding zij kunnen of moeten aannemen tegenover bepaalde maatschappelijke situaties in hun omgeving Kinderen verwonderen zich erover hoezeer natuur, wetenschap en techniek onze leefwereld tekenen. o Aan de hand van voorbeelden bespreken hoe wetenschap en techniek evolueren als een antwoord op menselijke problemen en behoeften Kinderen verkennen verschillende vormen van engagement in hun eigen leefwereld en in de grote wereld.

9 Kinderen herkennen in het engagement van mensen het antwoord op een uitdaging die van binnen en/of van buiten kan komen. o In getuigenissen van geëngageerde mensen lezen of horen wat hen beweegt: verontwaardiging, protest, gevoeligheid voor iets, innerlijke dwang, o Ontdekken dat engagement weerstand en ontgoocheling kan teweegbrengen, zowel bij zichzelf als bij anderen.

10 Wereldoriëntatie Leerplandoelen wereldoriëntatie die gelden voor de gehele lesmap. Leerplandoelen rond samenwerking, plannen en klasorde [1]: 0.5: Kinderen werken samen. 0.6: Kinderen drukken zich zo verstaanbaar mogelijk uit en benoemen waar mogelijk de dingen correct. 0.7: Kinderen kunnen en durven problemen aanpakken. 0.8: Kinderen ontwikkelen tot autonome leerders. 0.9: Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. 0.10: Kinderen kunnen vragen stellen waarvan de antwoorden onderzoekbaar of opzoekbaar zijn. 0.12: Kinderen kunnen uit een aantal vaststellingen zelf conclusies trekken. 0.13: Kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren. 4.2: Kinderen ontwikkelen vertrouwen in eigen mogelijkheden. 4.5: Kinderen kunnen zich verplaatsen in de gedachten, gevoelens en waarnemingen van anderen en houden daar rekening mee. 4.7: Kinderen kunnen respect en waardering opbrengen. 4.9: Kinderen kunnen leiding volgen of meewerken. 4.10: Kinderen kunnen leiding geven. 4.11: Kinderen kunnen een ander helpen door zich dienstbaar op te stellen. 4.12: Kinderen kunnen hulp vragen en zorg aanvaarden. 4.13: Kinderen kunnen constructief kritisch zijn. 8.3: Kinderen kunnen de tijd die ze nodig hebben voor een voor hen bekende bezigheid, realistisch inschatten. 8.7: Kinderen kunnen een planning maken in de tijd en er zich aan houden. 9.3: Kinderen houden rekening met de persoonlijke ruimte van een ander. 9.4: Kinderen dragen mee zorg voor de ruimte waarin ze verblijven. Leerplandoelen rond diversiteit en het eigen leven vergelijken met dat van anderen [2]: 0.1: Kinderen willen meer te weten komen over de wereld in al z n dimensies, hier en elders, vroeger en nu. 0.2: Kinderen uiten hun verwondering over het (on)(be)grijpbare, het goede, het mooie, het mysterieuze, het verrassende, in de wereld. 0.3: Kinderen beleven en ervaren een intense verbondenheid met de wereld. 0.4: Kinderen leven waardegericht.

11 2.4: Kinderen kunnen illustreren dat mensen van elkaar verschillen op allerlei gebied. 2.6: Kinderen worden zich bewust van hun eigen levensverhaal en van de samenhang ervan met andere levensverhalen. 2.10: Kinderen denken na over de eigen mogelijkheden en keuzes. 4.1: Kinderen ontwikkelen een gedifferentieerd beeld van zichzelf. 5.4: Kinderen beseffen dat ze in een multiculturele samenleving leven. 5.5: Kinderen ontdekken dat groepen van mensen in een land van een ander cultuurgebied op een andere manier samenleven. Instap kennismaking met de Indiase kinderen ACT.1 Het postpakket [2] ACT.2 Kennismaking met de Indiase kinderen [1] & [2] 4.6: Kinderen kunnen zich als persoon presentstellen. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 8.5: Kinderen ervaren en uiten dat hun leven een opeenvolging van gebeurtenissen is. 8.6: Kinderen zien in dat hun tijdsbesteding gelijkenissen en verschillen vertoont met die van andere kinderen uit andere groepen of samenlevingen. ACT.3 Een blik op India [1] 9.22: Kinderen beseffen dat vervoermiddelen functioneel kunnen gebruikt worden. Hoofdstuk 1 Met de trein door India ACT.1 Speluitleg [1]

12 ACT.2 Treinspel [1] & [2] 0.14: Kinderen kunnen informatie ordenen, rubriceren en classificeren. 2.1: Kinderen zien in dat elk mens gelooft. 2.2: Kinderen zijn er zich van bewust dat veel mensen hun leven zin geven door hun geloof in een waardegeheel en/of in een persoonlijke God. 2.3: Kinderen ontdekken hoe mensen omgaan met grote momenten in het leven. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. 5.3: Kinderen zien in dat vele groepen en volkeren eigen symbolen en kentekens hanteren. 5.6: Kinderen zien in dat samenleven het naleven van allerhande omgangsvormen, leefregels en afspraken veronderstelt en kunnen zich daaraan houden. 7.24: Kinderen ervaren en zien in dat het weer kan verschillen naar plaats en tijd. 7.25: Kinderen zien in dat het weer de leefgewoonten van mensen beïnvloedt. 7.26: Kinderen zien in dat er verschillende klimaten zijn en kunnen het verband illustreren tussen de leefgewoonten van mensen en het klimaat waarin ze leven. 8.6: Kinderen zien in dat hun tijdsbesteding gelijkenissen en verschillen vertoont met die van kinderen uit andere groepen of samenlevingen. 8.13: Kinderen zijn nieuwsgierig naar de historische ontwikkeling van planten, dieren, mensen, voorwerpen, systemen, actuele toestanden. 8.14: Kinderen beseffen dat er naast een heden, ook een verleden en een toekomst zijn. 8.15: Kinderen zien in dat er verbanden zijn tussen een historisch verschijnsel en de tijdsomstandigheden. 9.9: Kinderen kunnen gebruik maken van diverse voorstellingen van de ruimte. 9.14: Kinderen ervaren dat alles en iedereen zich in een of andere ruimte bevindt of beweegt. 9.15: Kinderen zien in dat menselijk verkeer altijd risico s inhoudt. 9.16: Kinderen bewegen zich op een verantwoorde manier en dragen zo bij tot de eigen veiligheid en die van anderen. 9.17: Kinderen houden in hun gedrag rekening met andere gebruikers van dezelfde ruimte. 9.22: Kinderen beseffen dat vervoermiddelen functioneel kunnen gebruikt worden.

13 ACT.3 Evaluatie [2] 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meerdere groepen behoren. Hoofdstuk 2 Een dag uit het leven van Nandini, Aiden en Cheyten ACT.1 Diversiteit in de eigen klas [2] 2.7: Kinderen zien in dat iedereen zijn leven een stuk in handen neemt. 4.6: Kinderen kunnen zich als persoon presentstellen. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. ACT.2 Dagverloop van de Indiase kinderen [1] & [2] 2.1: Kinderen zien in dat elk mens gelooft. 2.7: Kinderen zien in dat iedereen zijn leven een stuk in handen neemt. 2.3: Kinderen ontdekken hoe mensen omgaan met grote momenten in het leven. 2.5: Kinderen zien in dat elk mens iemand is, iets betekent, en op de een of andere wijze blijft voortleven in de herinnering van anderen. 2.2: Kinderen zijn er zich van bewust dat veel mensen hun leven zin geven door hun geloof in een waardegeheel en/of in een persoonlijke God. 3.2: Kinderen zijn zich bewust van de gevoelens die schoonheidservaringen bij hen oproepen en durven die te uiten. 5.6: Kinderen zien in dat samenleven het naleven van allerhande omgangsvormen, leefregels en afspraken veronderstelt en kunnen zich daaraan houden. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflictenkan leiden. 5.3: Kinderen zien in dat vele groepen en volkeren eigen symbolen en kentekens hanteren. 3.3: Kinderen merken verschillende schoonheidsaspecten op in hun omgeving.

14 8.6: Kinderen zien in dat hun tijdsbesteding gelijkenissen en verschillen vertoont met die van kinderen uit andere groepen of samenlevingen. ACT.3 Vijf thema s uit het dagelijkse leven 1. Ohm (godsdienst) [1] & [2] 0.11: Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. 0.15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen. 2.1: Kinderen zien in dat elk mens gelooft. 2.2: Kinderen zijn er zich van bewust dat veel mensen hun leven zin geven door hun geloof in een waardegeheel en/of in een persoonlijke God. 2.3: Kinderen ontdekken hoe mensen omgaan met grote momenten in het leven. 2.5: Kinderen zien in dat elk mens iemand is, iets betekent, en op de een of andere wijze blijft voortleven in de herinnering van anderen. 2.7: Kinderen zien in dat iedereen zijn leven een stuk in handen neemt. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.3: Kinderen zien in dat vele groepen en volkeren eigen symbolen en kentekens hanteren. 5.6: Kinderen zien in dat samenleven het naleven van allerhande omgangsvormen, leefregels en afspraken veronderstelt en kunnen zich daaraan houden. 8.6: Kinderen zien in dat hun tijdsbesteding gelijkenissen en verschillen vertoont met die van kinderen uit andere groepen of samenlevingen. 2. Sapitacha (voedsel) [1] & [2] 0.11: Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief met elkaar vergelijken. 0.14: Kinderen kunnen informatie ordenen, rubriceren en classificeren. 0.15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen. 1.8: Kinderen beseffen dat welvaart ongelijk verdeeld is. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat menden bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. 5.3: Kinderen zien in dat vele groepen en volkeren eigen symbolen en kentekens hanteren. 6.1: Kinderen zien in dat courante producten gemaakt zijn uit welbepaalde materialen en/of grondstoffen.

15 6.2: Kinderen kennen verschillende energiebronnen. 6.15: Kinderen kijken kritisch naar een zelfgemaakt product of bereiding. 7.9: Kinderen ontdekken en zien in dat elke mens, elk dier en elke plant een ontwikkeling doormaakt. 7.10: Kinderen ontdekken en zien in dat veel mensen de aanwezigheid van planten en dieren in hun omgeving waarderen en/of beïnvloeden. 7.11: Kinderen ontdekken en zien in dat de mens afhankelijk is van planten en dieren voor voeding, kleding, gezondheid, constructiematerialen, 7.12: Kinderen kunnen illustreren dat er verschillende soorten relaties bestaan tussen mens, dier en plant. 7.17: Kinderen beseffen dat de aarde bron is van energie en van grondstoffen. 7.25: Kinderen zien in dat het weer de leefgewoonten van mensen beïnvloedt. 7.26: Kinderen zien in dat er verschillende klimaten zijn en kunnen het verband illustreren tussen de leefgewoonten van mensen en het klimaat waarin ze leven. 3. Ek, do, teen (school) [1] & [2] 0.11: Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. 0.14: Kinderen kunnen informatie ordenen, rubriceren en classificeren. 0.15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen. 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.2: Kinderen zien in dat mensen arbeid verrichten om in hun levensonderhoud te voorzien. 1.3: Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen verschillen. 1.5: Kinderen zien in dat mensen allerlei beroepen uitoefenen en tonen respect voor elk beroep. 1.6: Kinderen zien in wat werkloosheid betekent. 1.7: Kinderen zien in hoe een samenleving er voor zorgt en zorgde dat aan de levensnoodzakelijke behoeften van zo veel mogelijk mensen voldaan wordt. 1.8: Kinderen beseffen dat welvaart ongelijk verdeeld is. 1.9: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen op verschillende manieren welvaart of bezit verwerven en tonen aalleen respect voor de eerlijke manier. 1.10: Kinderen beseffen dat er een onderscheid is tussen welzijn en welvaart. 2.7: Kinderen zien in dat iedereen zijn leven een stuk in handen neemt. 2.8: Kinderen beseffen dat kennis belangrijk is voor mensen. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren.

16 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflictenkan leiden. 5.3: Kinderen zien in dat vele groepen en volkeren eigen symbolen en kentekens hanteren. 5.6: Kinderen zien in dat samenleven het naleven van allerhande omgangsvormen, leefregels en afspraken veronderstelt en kunnen zich daaraan houden. 9.1: Kinderen ervaren en uiten dat elke (open) ruimte een indruk oproept of nalaat en dat verschillende factoren daarbij een rol spelen. 9.2: Kinderen kunnen illustreren en herkennen dat de beleving van eenzelfde (meet)ruimte subjectief is. 4. Vaanka, vaanka (wonen) [1] & [2] 0.11: Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. 0.14: Kinderen kunnen informatie ordenen, rubriceren en classificeren. 0.15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. 9.1: Kinderen ervaren en uiten dat elke (open) ruimte een indruk oproept of nalaat en dat verschillende factoren daarbij een rol spelen. 9.2: Kinderen kunnen illustreren en herkennen dat de beleving van eenzelfde (meet)ruimte subjectief is. 9.6: Kinderen kunnen een omgeving typeren als overwegend landelijk, stedelijk, toeristisch en/of industrieel. 9.7: Kinderen zien in dat mensen vaak ruimten afbakenen en/of grenzen trekken. 9.8: Kinderen kunnen zich vlot in de ruimte oriënteren. 9.9: Kinderen kunnen gebruik maken van diverse voorstellingen van de ruimte. 9.10: Kinderen kunnen plaatsen en gebeurtenissen waar ze kennis mee maken vlot op een passende kaart of plattegrond terugvinden. 9.12: Kinderen herkennen en interpreteren op een daarvoor geschikte plattegrond en/of kaart typische patronen in ruimtelijke spreiding. 9.14: Kinderen ervaren dat alles en iedereen zich in een of andere ruimte bevindt of beweegt.

17 5. Kaam karna (beroepen) [1] & [2] 0.11: Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. 0.14: Kinderen kunnen informatie ordenen, rubriceren en classificeren. 0.15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen. 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.2: Kinderen zien in dat mensen arbeid verrichten om in hun levensonderhoud te voorzien. 1.3: Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen verschillen. 1.5: Kinderen zien in dat mensen allerlei beroepen uitoefenen en tonen respect voor elk beroep. 1.6: Kinderen zien in wat werkloosheid betekent. 1.7: Kinderen zien in hoe een samenleving er voor zorgt en zorgde dat aan de levensnoodzakelijke behoeften van zo veel mogelijk mensen voldaan wordt. 1.8: Kinderen beseffen dat welvaart ongelijk verdeeld is. 1.9: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen op verschillende manieren welvaart of bezit verwerven en tonen alleen respect voor de eerlijke manier. 1.10: Kinderen beseffen dat er een onderscheid is tussen welzijn en welvaart. 1.11: Kinderen zien in dat de productie van goederen en diensten leidt tot ruilverkeer. 1.12: Kinderen zijn er zich van bewust dat consumptie wordt beïnvloed. 1.13: Kinderen zien in hoe je verantwoord omgaat met geld. 1.14: Kinderen beseffen dat niet voor alles betaald moet worden. 1.15: Kinderen ontdekken dat mensen en landen sterk afhankelijk zijn van elkaar voor hun levensonderhoud. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. ACT.4 Voorstelling in de klas [1] & [2] 0.15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen. 3.6: Kinderen combineren woord, beweging, beeld, drama, muziek, om de ervaringen rond een thema of project naar anderen te communiceren.

18 Hoofdstuk 3 Het verhaal van Mani ACT.1 Mani raakt zijn grond kwijt [2] 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.2: Kinderen zien in dat mensen arbeid verrichten om in hun levensonderhoud te voorzien. 1.3: Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen verschillen. 1.5: Kinderen zien in dat mensen allerlei beroepen uitoefenen en tonen respect voor elk beroep. 1.6: Kinderen zien in wat werkloosheid betekent. 1.7: Kinderen zien in hoe een samenleving er voor zorgt en zorgde dat aan de levensnoodzakelijke behoeften van zo veel mogelijk mensen voldaan wordt. 1.8: Kinderen beseffen dat welvaart ongelijk verdeeld is. 1.9: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen op verschillende manieren welvaart of bezit verwerven en tonen alleen respect voor de eerlijke manier. 1.10: Kinderen beseffen dat er een onderscheid is tussen welzijn en welvaart. 1.15: Kinderen ontdekken dat mensen en landen sterk afhankelijk zijn van elkaar voor hun levensonderhoud. 6.7: Kinderen kunnen op hun niveau uitleggen hoe een aantal distributiesystemen in hun omgeving zorgen voor aanvoer van water, energie, 7.24: Kinderen ervaren en zien in dat het weer kan verschillen naar plaats en tijd. 7.25: Kinderen zien in dat het weer de leefgewoonten van mensen beïnvloedt. ACT.2 Gokken op water [2] 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.2: Kinderen zien in dat mensen arbeid verrichten om in hun levensonderhoud te voorzien. 1.3: Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal verschillen. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten.

19 6.7: Kinderen kunnen op hun niveau uitleggen hoe een aantal distributiesystemen in hun omgeving zorgen voor aanvoer van water, energie, 7.24: Kinderen ervaren en zien in dat het weer kan verschillen naar plaats en tijd. 7.25: Kinderen zien in dat het weer de leefgewoonten van mensen beïnvloedt. ACT.3 Waterverbruik(t) [2] 9.1: Kinderen ervaren en uiten dat elke (open) ruimte een indruk oproept of nalaat en dat verschillende factoren daarbij een rol spelen. ACT.4 Het verhaal van Mani gaat verder [2] 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.2: Kinderen zien in dat mensen arbeid verrichten om in hun levensonderhoud te voorzien. 1.3: Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen verschillen. 1.5: Kinderen zien in dat mensen allerlei beroepen uitoefenen en tonen respect voor elk beroep. 1.6: Kinderen zien in wat werkloosheid betekent. 1.7: Kinderen zien in hoe een samenleving er voor zorgt en zorgde dat aan de levensnoodzakelijke behoeften van zo veel mogelijk mensen voldaan wordt. 1.8: Kinderen beseffen dat welvaart ongelijk verdeeld is. 1.9: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen op verschillende manieren welvaart of bezit verwerven en tonen alleen respect voor de eerlijke manier. 1.10: Kinderen beseffen dat er een onderscheid is tussen welzijn en welvaart. 1.15: Kinderen ontdekken dat mensen en landen sterk afhankelijk zijn van elkaar voor hun levensonderhoud. 6.7: Kinderen kunnen op hun niveau uitleggen hoe een aantal distributiesystemen in hun omgeving zorgen voor aanvoer van water, energie, 7.24: Kinderen ervaren en zien in dat het weer kan verschillen naar plaats en tijd. 7.25: Kinderen zien in dat het weer de leefgewoonten van mensen beïnvloedt.

20 ACT.5 work [1] & [2] 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.2: Kinderen zien in dat mensen arbeid verrichten om in hun levensonderhoud te voorzien. 1.3: Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal verschillen. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. 1.5: Kinderen zien in dat mensen allerlei beroepen uitoefenen en tonen respect voor elk beroep. 1.15: Kinderen ontdekken dat mensen en landen sterk afhankelijk zijn van elkaar 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. Hoofdstuk 4 Feesten ACT.1 Speluitleg [1] ACT.2 Feestquiz [1] & [2] 2.1: Kinderen zien in dat elke mens gelooft. 2.3: Kinderen ontdekken hoe mensen omgaan met grote momenten in het leven. 2.7: Kinderen zien in dat iedereen zijn leven een stuk in handen neemt. 5.3: Kinderen zien in dat vele groepen en volkeren eigen symbolen of kentekens hanteren. Hoofdstuk 5 Even terugblikken ACT.1 Ik en de ander [1] & [2]

21 4.5: Kinderen kunnen zich verplaatsen in de gedachten, gevoelens en waarnemingen van anderen en houden daar rekening mee. 4.6: Kinderen kunnen zich als persoon present stellen. 4.7: Kinderen kunnen respect en waardering opbrengen. 5.1: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen bij één of meer groepen behoren. ACT.2 Hoe gaat het verder? [2] 1.1: Kinderen zien in dat mensen moeten zorgen voor hun dagelijks bestaan. 1.4: Kinderen zijn er zich van bewust dat arbeidsomstandigheden kunnen verschillen. 1.7: Kinderen zien in hoe een samenleving er voor zorgt en zorgde dat aan de levensnoodzakelijke behoeften van zo veel mogelijk mensen voldaan wordt. 1.8: Kinderen beseffen dat welvaart ongelijk verdeeld is. 1.9: Kinderen zijn er zich van bewust dat mensen op verschillende manieren voor hun levensonderhoud. 1.10: Kinderen beseffen dat er een onderscheid is tussen welzijn en welvaart. 1.15: Kinderen ontdekken dat mensen en landen sterk afhankelijk zijn van elkaar welvaart of bezit verwerven en tonen alleen respect voor de eerlijke manier. 4.14: Kinderen kunnen zich op een passende manier weerbaar opstellen. 5.2: Kinderen zien in dat elke groep eigen doelen nastreeft, wat tot conflicten kan leiden. ACT.3 Ik en de wereld [1] & [2] 1.11: Kinderen zien in dat de productie van goederen en diensten leidt tot ruilverkeer. 1.12: Kinderen zijn er zich van bewust dat consumptie wordt beïnvloed. 1.13: Kinderen zien in hoe je verantwoord omgaat met geld.

22 Muzische opvoeding Instap kennismaking met de Indiase kinderen ACT.2 Kennismaking met de Indiase kinderen BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden. 2.1: Zien dat de wereld rondom ons in beelden spreekt. 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). 2.6: Ervaren dat beelden, gekoppeld aan geluiden, een grotere invloed hebben dan beelden alleen. 2.7: Ervaren dat bewegende beelden veel invloed hebben. DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. MEDIA O1.3: Je ervan bewust zijn dat media je informeren en laten genieten en dat je via media met anderen in contact kunt komen. O2: Mediaboodschappen bewust waarnemen. (Ook alle doelen die onder punt O2 vallen, zijn van toepassing). O3.1: Weten dat beelden en geluiden vaak naar bepaalde gedachten of gevoelens verwijzen. O3.4: Wat in de mediaboodschap voor jou belangrijk lijkt, trachten te onthouden. O3.5: Aandacht schenken aan verbale, beeld-, klank- en bewegingsaspecten die zeggingskracht geven aan een mediaboodschap. O3.10: Je waarnemingen koppelen aan je eigen gedachten en gevoelens, aan je voorkennis, je voorstellingen en je fantasie. O4: Mediaboodschappen beoordelen en verwerken en ervan genieten. ACT.3 Een blik op India BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden. 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). 2.6: Ervaren dat beelden, gekoppeld aan geluiden, een grotere invloed hebben dan beelden alleen. 2.7: Ervaren dat bewegende beelden veel invloed hebben.

23 DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. Hoofdstuk 1 Met de trein door India ACT.2 Treinspel MUZIKALE OPVOEDING 12.2: De wereld van stilte, geluid en muziek verwonderd en aandachtig tegemoet treden. DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. Hoofdstuk 2 Een dag uit het leven van Nandini, Aiden en Cheyten ACT.2 Dagverloop van de Indiase kinderen BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden. 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). 2.6: Ervaren dat beelden, gekoppeld aan geluiden, een grotere invloed hebben dan beelden alleen. 2.7: Ervaren dat bewegende beelden veel invloed hebben. 3.10: Reflecteren over eigen kijkgedrag. DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. MEDIA O1.3: Je ervan bewust zijn dat media je informeren en laten genieten en dat je via media met anderen in contact kunt komen. O2: Mediaboodschappen bewust waarnemen. (Ook alle doelen die onder punt O2 vallen, zijn van toepassing). O3.1: Weten dat beelden en geluiden vaak naar bepaalde gedachten of gevoelens verwijzen. O3.4: Wat in de mediaboodschap voor jou belangrijk lijkt, trachten te onthouden.

24 O3.5: Aandacht schenken aan verbale, beeld-, klank- en bewegingsaspecten die zeggingskracht geven aan een mediaboodschap. O3.10: Je waarnemingen koppelen aan je eigen gedachten en gevoelens, aan je voorkennis, je voorstellingen en je fantasie. O4: Mediaboodschappen beoordelen en verwerken en ervan genieten. ACT.4 Voorstelling in de klas MUZIKALE OPVOEDING 1.1: De ademhaling bewust gebruiken en de lichaamshouding verzorgen. 1.2: Aandacht schenken aan een goede stemplaatsing en resonantie. 1.3: Een tekst of een lied uitvoeren met aandacht voor een correct stemgebruik en een goede stemexpressie. MUZISCH TAALGEBRUIK 1: Intensief gebruik maken van alle zintuigen. 4: Gevoelig zijn voor het overdrachtelijk of symbolisch karakter van een muzische expressievorm. 5: De ander in zijn expressie willen ontmoeten. 12: Erop gericht zijn de eigen ideeën, gevoelens, ervaringen en waardering in muzische taal uit te drukken. 14: Technische vaardigheden in verband met muzische vormgeving trachten te beheersen. 17: Gericht zijn op een verstaanbare of sprekende vormgeving. 18: Werken vanuit geloof in eigen kunnen. 19: Genoegen beleven aan muzisch bezig zijn. Hoofdstuk 3 Het verhaal van Mani ACT.1 Mani raakt zijn grond kwijt BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden. 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in.

25 ACT.2 Gokken op water BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden.2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. ACT.3 Waterverbruik(t) DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. ACT.4 Het verhaal van Mani gaat verder BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden. 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. ACT.5 work BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. Hoofdstuk 4 Feesten ACT.2 Feestquiz MUZIKALE OPVOEDING 1.1: De ademhaling bewust gebruiken en de lichaamshouding verzorgen. 1.2: Aandacht schenken aan een goede stemplaatsing en resonantie.

26 1.3: Een tekst of een lied uitvoeren met aandacht voor een correct stemgebruik en een goede stemexpressie. 11.2: Een eigen mening over de omgang met klank en muziek verwoorden. 12.2: De wereld van stilte, geluid en muziek verwonderd en aandachtig tegemoet treden. 12.3: Zich verbonden voelen met anderen tijdens een groepsgerichte omgang met klank en muziek. BEELDOPVOEDING 1: Openstaan voor beelden. 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). MUZISCH TAALGEBRUIK 1: Intensief gebruik maken van alle zintuigen. 4: Gevoelig zijn voor het overdrachtelijk of symbolisch karakter van een muzische expressievorm. 5: De ander in zijn expressie willen ontmoeten. 12: Erop gericht zijn de eigen ideeën, gevoelens, ervaringen en waardering in muzische taal uit te drukken. 14: Technische vaardigheden in verband met muzische vormgeving trachten te beheersen. 19: Genoegen beleven aan muzisch bezig zijn. BEWEGINGSEXPRESSIE 1: Kinderen experimenteren met en bekwamen zich in de uitdrukkingsmogelijkheden van hun lichaam. 4: Kinderen worden zich bewust van hun identiteit en hun inlevingsvermogen. 5: Kinderen ervaren de mogelijkheden van de lichaamstaal om met zichzelf en met anderen te communiceren. MEDIA O1.3: Je ervan bewust zijn dat media je informeren en laten genieten en dat je via media met anderen in contact kunt komen. O2: Mediaboodschappen bewust waarnemen. (Ook alle doelen die onder punt O2 vallen, zijn van toepassing). O3.1: Weten dat beelden en geluiden vaak naar bepaalde gedachten of gevoelens verwijzen. O3.4: Wat in de mediaboodschap voor jou belangrijk lijkt, trachten te onthouden. O3.5: Aandacht schenken aan verbale, beeld-, klank- en bewegingsaspecten die zeggingskracht geven aan een mediaboodschap.

27 O3.10: Je waarnemingen koppelen aan je eigen gedachten en gevoelens, aan je voorkennis, je voorstellingen en je fantasie. O4: Mediaboodschappen beoordelen en verwerken en ervan genieten. Hoofdstuk 5 Even terugblikken ACT.1 Ik en de ander DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. MEDIA O3.10: Je waarnemingen koppelen aan je eigen gedachten en gevoelens, aan je voorkennis, je voorstellingen en je fantasie. O4: Mediaboodschappen beoordelen en verwerken en ervan genieten. ACT.2 Hoe gaat het verder? BEELDOPVOEDING 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ). 2.6: Ervaren dat beelden, gekoppeld aan geluiden, een grotere invloed hebben dan beelden alleen. 2.7: Ervaren dat bewegende beelden veel invloed hebben. 3.10: Reflecteren over eigen kijkgedrag. DRAMATISCH SPEL 6: Kinderen leven zich in een ding, een idee, een personage, een gebeurtenis of omstandigheid in. MEDIA O1.3: Je ervan bewust zijn dat media je informeren en laten genieten en dat je via media met anderen in contact kunt komen. O2: Mediaboodschappen bewust waarnemen. (Ook alle doelen die onder punt O2 vallen, zijn van toepassing). O3.1: Weten dat beelden en geluiden vaak naar bepaalde gedachten of gevoelens verwijzen. O3.4: Wat in de mediaboodschap voor jou belangrijk lijkt, trachten te onthouden. O3.5: Aandacht schenken aan verbale, beeld-, klank- en bewegingsaspecten die zeggingskracht geven aan een mediaboodschap.

28 O3.10: Je waarnemingen koppelen aan je eigen gedachten en gevoelens, aan je voorkennis, je voorstellingen en je fantasie. O4: Mediaboodschappen beoordelen en verwerken en ervan genieten. ACT.3 Ik en de wereld BEELDOPVOEDING 2.4: Informatie halen uit beelden (bijvoorbeeld foto s ).

29 Nederlands Leerplandoelen Nederlands die gelden voor de gehele lesmap. SCHRIJVEN 2.2: Een schrijfstrategie bepalen en volgen om visuele en schriftelijke boodschappen vorm te geven : materiaal verzamelen : materiaal selecteren : materiaal ordenen : teksten verzorgen, nalezen, herwerken. 4.1: Zo precies en nauwkeurig mogelijk formuleren. 4.2: Het belang van Algemeen Nederlands als schrijftaal beseffen. LEZEN 1.1: Niet-talige boodschappen waarnemen. 1.2: Talige boodschappen waarnemen. 1.3: Communicatieve elementen waarnemen. 2.1: Niet-talige boodschappen begrijpen en interpreteren. 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. 2.3: Communicatieve elementen begrijpen en interpreteren. 3.1: Boodschappen beoordelen. 3.2: Boodschappen integreren. LUISTEREN 1.2: Talige geluiden waarnemen. 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. 2.3: De communicatieve elementen begrijpen en interpreteren. 3: Boodschappen verwerken: beoordelen en integreren. SPREKEN 1.2: Zo zelfstandig mogelijk het Standaardnederlands hanteren. 1.14: Spreken over gevoelens zoals blijheid, angst, verdriet, verwondering, eigen gevoelens verwoorden. 1.18: Vragen van de leerkracht beantwoorden in verband met een behandeld onderwerp. 1.20: Reageren in gesprekken met eenvoudige, maar relevante vragen of met commentaar. 1.21: Vragen stellen die de gewenste of ontbrekende informatie leveren. 1.22: De hulp of de medewerking van anderen inroepen.

30 1.31: In een gesprek, discussie met leeftijdsgenoten uitkomen voor zijn mening, zijn mening geven. 1.43: Gespreksregels respecteren. TAALBESCHOUWING 8.57: Spelling (woordtekens, leestekens, hoofdletters). Instap kennismaking met de Indiase kinderen ACT.1 Het postpakket LEZEN 1.3: Communicatieve elementen waarnemen. ACT.2 Kennismaking met de Indiase kinderen SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken. SPREKEN 1.7: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen uit de eigen omgeving of over boodschappen van anderen. 1.8: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen of over boodschappen van anderen uit de ruimere omgeving. ACT.3 Een blik op India LEZEN 2.1: Niet-talige boodschappen begrijpen en interpreteren. Hoofdstuk 1 Met de trein door India ACT.1 Speluitleg LUISTEREN 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren.

31 SPREKEN 1.5: Voor leerlingen bestemde zakelijke mededelingen en opdrachten herformuleren. 1.25: Uitleggen hoe in een activiteit gewerkt zal worden of gewerkt werd. ACT.2 Treinspel LUISTEREN 1.1.1: Niet-talige geluiden herkennen en onderscheiden : Niet-talige geluiden associëren, onderverdelen, rangschikken. Hoofdstuk 2 Een dag uit het leven van Nandini, Aiden en Cheyten ACT.1 Diversiteit in de eigen klas SPREKEN 1.7: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen uit de eigen omgeving of over boodschappen van anderen. 1.8: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen of over boodschappen van anderen uit de ruimere omgeving. ACT.2 Dagverloop van de Indiase kinderen SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken. ACT.3 Vijf thema s uit het dagelijkse leven LEZEN 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. 2.3: Communicatieve elementen begrijpen en interpreteren. SPREKEN 1.17: Gerichte vragen beantwoorden in verband met betekenis, inhoud, bedoeling, mening, enz. in concrete situaties. ACT.4 Voorstelling in de klas SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken.

32 2.2: Een schrijfstrategie bepalen en volgen om visuele en schriftelijke boodschappen vorm te geven. (2.2.1 materiaal verzamelen, materiaal selecteren, materiaal ordenen, teksten verzorgen, nalezen en herwerken.) 4.1: Zo precies en nauwkeurig mogelijk formuleren. 4.2: Het belang van Algemeen Nederlands als schrijftaal beseffen. SPREKEN 1.8: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen of over boodschappen van anderen uit de ruimere omgeving. 1.11: Verslag uitbrengen aan leeftijdsgenoten en aan de leerkracht over onder meer waarnemingen, een op school behandeld onderwerp. 1.24: Vragen stellen bij een behandeld onderwerp, die begrepen en beantwoord kunnen worden door leeftijdsgenoten. 2: Spreektechnische vaardigheden ontwikkelen en beheersen. Hoofdstuk 3 Het verhaal van Mani ACT.1 Mani raakt zijn grond kwijt LEZEN 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. 2.3: Communicatieve elementen begrijpen en interpreteren. SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken. 4.1: Zo precies en nauwkeurig mogelijk formuleren. ACT.2 Gokken op water SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken. ACT.3 Waterverbruik(t) LEZEN 2.3: Communicatieve elementen begrijpen en interpreteren.

33 ACT.4 Het verhaal van Mani gaat verder LEZEN 3.1: Boodschappen beoordelen. 3.2: Boodschappen integreren. ACT.5 work LEZEN 2.3: Communicatieve elementen begrijpen en interpreteren. 3.1: Boodschappen beoordelen. 3.2: Boodschappen integreren. Hoofdstuk 4 Feesten ACT. 1 Speluitleg LUISTEREN 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. SPREKEN 1.5: Voor leerlingen bestemde zakelijke mededelingen en opdrachten herformuleren. 1.25: Uitleggen hoe in een activiteit gewerkt zal worden of gewerkt werd. ACT.2 Feestquiz SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken. ACT.3 Voorbereiding op het atelier SPREKEN 1.5: Voor leerlingen bestemde zakelijke mededelingen en opdrachten herformuleren. 1.25: Uitleggen hoe in een activiteit gewerkt zal worden of gewerkt werd.

34 Hoofdstuk 5 Even terugblikken ACT.1 Ik en de ander LEZEN 3.1: Boodschappen beoordelen. 3.2: Boodschappen integreren. SPREKEN 1.7: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen uit de eigen omgeving of over boodschappen van anderen. 1.8: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen of over boodschappen van anderen uit de ruimere omgeving. 1.25: Uitleggen hoe in een activiteit gewerkt werd. ACT.2 Hoe gaat het verder? SCHRIJVEN 1.5: Ervaren en beseffen dat de kwaliteit van visuele boodschappen en van teksten verbeterd kan worden door er met anderen over te spreken. SPREKEN 1.7: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen uit de eigen omgeving of over boodschappen van anderen. 1.8: Spreken over belevenissen, ervaringen, waarnemingen, gebeurtenissen of over boodschappen van anderen uit de ruimere omgeving. LUISTEREN 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. ACT.3 Ik en de wereld LEZEN 2.2: Talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. 2.3: Communicatieve elementen begrijpen en interpreteren. 3.1: Boodschappen beoordelen. 3.2: Boodschappen integreren.