Sociaal-Economische Raad t.a.v. mevrouw B.P.F.D. Hendrikx Secretaris Commissie Arbeidsomstandigheden Postbus LK Den Haag

Transcriptie

1 Sociaal-Economische Raad t.a.v. mevrouw B.P.F.D. Hendrikx Secretaris Commissie Arbeidsomstandigheden Postbus LK Den Haag Datum: 10 oktober 2013 Betreft: SER-advies Toekomst Arbeidsgerelateerde zorg Ref. : /RP Luchthavenweg A 5657 EA Eindhoven Telefoon Telefax Jan Massenstraat RW Naarden-Vesting Telefoon Telefax info@falkeverbaan.nl Van Lanschot Bankiers BTW NL B01 K.v.K Eindhoven Geachte mevrouw Hendrikx, Op 30 september en 1 oktober 2013 heeft Falke & Verbaan in samenwerking met Yellow Factory (Dr. Dick Spreeuwers) een conferentie georganiseerd in Bremen. Tijdens deze bijeenkomst is aandacht besteed aan knelpunten in de bedrijfsgezondheidszorg en arbodienstverlening. Aan dit thema is invulling gegeven door een aantal gezaghebbende sprekers uit Nederland (Dr. Gert van der Laan), België (Dr. Philippe Kiss) en Duitsland (Dr. Hans-Peter Mnich) en een bedrijfsbezoek aan Mercedes Bremen, waarbij de arbozorg in de volle breedte is bekeken. Deze input maakt het mogelijk een vergelijking te trekken tussen Nederlandse, Belgische en Duitse regelingen op het gebied van preventie, signalering, behandeling en compensatie van beroepsgerelateerde aandoeningen, beroepsziekten en bedrijfsongevallen, in relatie tot de dagelijkse praktijk van bedrijfsartsen. De groep deelnemers bij de conferentie bestond uit directeuren van arbodienstverleners en senior bedrijfsartsen, zowel zelfstandigen als werkzaam bij een arbodienst. De adviesaanvraag van Minister Asscher aan de SER, met de bijbehorende knelpuntenanalyse en de vijf scenario's van KPMG plexus, diende als input voor de conferentie. Aan het eind van de tweedaagse conferentie is een aantal conclusies getrokken die wij graag aan u willen voorleggen. Deze conclusies luiden als volgt: De toegankelijkheid tot de bedrijfsarts in Nederland dient beter geregeld te worden. Dit kan worden bewerkstelligd door herintroductie van het open arbospreekuur in de Arbowet. Een andere mogelijkheid is invoering van een regeling die de werkgever verplicht om ook buiten verzuimperioden vrije toegang tot de bedrijfsarts te organiseren, zodat deze zich niet alleen tijdens verzuim laat voorzien van deskundige bijstand door een bedrijfsarts en andere deskundigen. Dit kan door middel van de Vangnetregeling (via een gecertificeerde arbodienst) of de Maatwerkregeling (via een contract met de bedrijfsarts). De praktijk van dit moment laat overigens zien dat veel bedrijven die gebruik maken van de Maatwerkregeling het al de normaalste zaak van de wereld vinden om het open arbospreekuur in stand te houden. Wij adviseren echter dit voor alle bedrijven (inclusief MKB) verplicht te stellen.

2 De onafhankelijkheid van de bedrijfsarts staat volgens sommigen ter discussie. De dagelijkse praktijk schetst echter een tegenovergesteld beeld. Wij zijn van mening dat, bij verzuim, de rol van regievoerder de bedrijfsarts niet past. Dit kan de onafhankelijkheid onder druk zetten. Bedrijfsartsen die werken in het eigen regiemodel hebben een zuiver adviserende rol richting werknemers en werkgever. Deze rol zou voor alle bedrijfsartsen beter geborgd moeten worden. Soms wordt de zorgplicht nu uitgelegd als noodzaak tot regievoering op het verzuimproces. Dit is onjuist. Uiteraard is het advies van de bedrijfsarts niet vrijblijvend. Casemanagement bij verzuim hoort primair thuis bij medewerker en leidinggevende. Indien dit om bepaalde redenen niet mogelijk is, vormen goed opgeleide casemanagers met duidelijke bevoegdheden een alternatief. HR dient als adviseur en daar waar medische aspecten mogelijk aanleiding geven tot langdurige uitval of gezondheidschade, geldt dit ook voor de bedrijfsarts. Deze rolverdeling biedt de bedrijfsarts meer ruimte voor preventie bij leefstijlissues. De privacyproblemen zoals gesignaleerd in de uitzendingen van Zembla, hebben ons inziens niets te maken met doorgeschoten marktwerking. Deze thema's speelden al voor de privatisering van de sociale zekerheid. De oorzaak ligt voornamelijk in de combinatie van bestaande wet- en regelgeving en het toezichtkader. Dit laatste ontbreekt grotendeels of is niet effectief. In de certificeringregeling voor arbodiensten is hier lange tijd geen aandacht aan besteed. Wij zijn een voorstander van een transparant toezichtkader voor alle betrokken partijen. Een publicatieplicht van procedures met betrekking tot gegevensoverdracht uit persoonsdossiers en medische dossiers maakt zaken transparant en toetsbaar. Een privacycertificaat of keurmerk is mogelijk, maar in de huidige tijd economisch mogelijk niet gewenst gezien eventuele kostenverhoging. Speciale aandacht vragen wij voor de signalering, diagnostiek en adequate behandeling van arbeidsgerelateerde aandoeningen en beroepsziekten. We constateren vanuit de praktijk twee knelpunten: 1. In Nederland is, ten opzichte van Duitsland en België, mogelijk sprake van onderregistratie wegens het ontbreken van een positieve financiële prikkel. Registratie wordt dan gezien als een verplichting die weinig oplevert. De beroepsziekten die algemeen bekend zijn, worden waarschijnlijk wel gemeld. Bij onderregistratie gaat het vooral om gevallen waarbij interpretatieverschillen mogelijk zijn. 2. Door de afbouw van de basisverzekering is de financiering van interventies bij arbeidsgerelateerde klachten en aandoeningen een probleem voor veel (kleine) werkgevers en werknemers met kleine lonen en dienstverbanden. Werkgevers moeten deze interventies steeds vaker uit eigen zak betalen en vinden dat niet altijd vanzelfsprekend. Hierdoor ontstaat rechtsongelijkheid onder werknemers. Bedrijfsartsen worden gevraagd uitspraken te doen over de effectiviteit van behandelingen en die zijn vaak niet evidence based. Ook hierdoor ontstaat willekeur die de onafhankelijke rol van de bedrijfsarts niet ten goede komt. Wij stellen een regeling voor die voor alle partijen voordelen heeft en een groot knelpunt kan oplossen. Wij zijn voorstander van een voorziening in de zorgverzekeringswet in de vorm van een verplichte collectieve verzekering voor de signalering en behandeling van alle arbeidsgerelateerde klachten en aandoeningen, inclusief beroepsziekten. Dit is in feite een uitbreiding van bestaande bedrijfszorgpakketten zoals van IZA. ( /RP/ ) 2

3 De reden om dit bij zorgverzekeraars onder te brengen, is gelegen in het feit dat veel interventies al in aanvullende zorgverzekeringen werden opgenomen, er door ontdubbeling kostensynergie mogelijk is en dat zorgverzekeraars met bestaande systemen de consumptie en kwaliteit kunnen volgen. Door hun buying power is ook volumevoordeel in tarieven mogelijk. Bovendien hebben zorgverzekeraars ervaring met het bewaken van de privacy. Desalniettemin denken wij dat het verstandig is om de inhoud van deze verplichte verzekering te laten vaststellen door een commissie, bestaande uit sociale partners en deskundigen, al dan niet op bedrijfstakniveau. Het dient nader uitgezocht te worden in welke mate premiedifferentiatie gewenst is en of naast de werkgever ook de werknemer een klein deel van de premie zou moeten betalen. In Duitsland en België bestaat een beperkte vorm van inkomenscompensatie bij beroepsziekten. De toekenning is zeer streng. Van een aanzuigende werking zoals die men in 2005 veronderstelde bij het wetsvoorstel Extragarantieregeling beroepsrisico's en bedrijfsongevallen in Nederland, is geen sprake. Voor werkgevers heeft dat als bijkomend groot voordeel dat het WA-risico is afgedekt, hetgeen een claimcultuur kan voorkomen. Dit laatste dreigt in Nederland wel en dat is nadelig (invaliderend) voor werknemers. Samengevat levert bovenstaand voorstel in onze ogen de volgende voordelen op: geen discussie meer over wel of niet financieren van interventies betere melding en diagnostiek van beroepsziekten minder juridisering betere zorg voor werknemers De klinische arbeidsgeneeskunde is daarbij een belangrijke aanvulling op de huidige dienstverlening door bedrijfsartsen en arbodienstverleners die via DBC-systematiek uit bovengenoemde bedrijfszorgverzekering te financieren is. Sinds de privatisering van de sociale zekerheid en de totstandkoming van de markt voor arbodienstverlening, kunnen we voor het overige stellen dat: Nederland inmiddels waarschijnlijk het laagste verzuim in Europa heeft; de arbeidsomstandigheden met die van de Scandinavische landen, tot de beste ter wereld behoren; de arbeidsproductiviteit en, ondanks de crisis, de werknemerstevredenheid relatief hoog zijn. Wij adviseren dan ook om, behalve het oplossen van knelpunten, geen ingrepen te verrichten die een gezonde marktwerking kunnen verstoren. Juist nu de markt naar een nieuwe ordening toegaat, met meer kosteneffectiviteit en oog voor kwaliteit, zullen nieuwe ingrepen de winst van de afgelopen twintig jaar weer teniet doen. Indien er toch nog een fundamentele discussie nodig is over de sociale zekerheid in de sfeer van werknemersverzekeringen, dan zal de adviesvraag van de minister zich in onze ogen moeten richten op de WGA systematiek, het sanctiebeleid van het UWV en diens toezichthoudende rol. Dat daar ook winst te behalen is, is wel zeker. Dat valt echter buiten de scope van de huidige adviesaanvraag van de Minister van SZW en dus van deze brief aan de Commissie Arbeidsomstandigheden van de SER. ( /RP/ ) 3

4 De ondertekenaars van deze brief achten het van groot belang dat bovenstaande standpunten ter kennisname voorgelegd worden aan de Commissie. Wij zouden het zeer op prijs stellen als de commissie een afvaardiging van ons zou willen ontvangen. Onze achterban bestaat uit meer dan 40 arbodienstverleners en ruim 300 zelfstandig werkzame bedrijfsartsen. Een deel daarvan vindt u terug in de lijst hieronder, waarbij we graag aantekenen dat een aantal arbodienstverleners vele tientallen bedrijfsartsen voor zich heeft werken. Daarmee vertegenwoordigd deze totale groep aan dienstverleners een aanzienlijk marktaandeel van de arbomarkt. Met vriendelijke groet, mede namens Dick Spreeuwers, directeur Yellow Factory Reijer Pille Directeur Falke & Verbaan Namens: Dianne van der Putte Directeur Immediator Hans Recourt, bedrijfsarts/adviseur Bedrijfsartsengroep Pim Berkhout, bedrijfsarts Directeur De Arbodienst Piet Kroon, bedrijfsarts Yellow Factory Bestuur ZFB (Vereniging voor Zelfstandige- en Freelance gevestigde bedrijfsartsen, aangesloten bij de NVAB) Kees Geelen Marc Kimman Rieks Wierda Remi Severijns Jaap Dogger, bedrijfsarts AMC en medisch adviseur Asito Jurjen Breedijk, bedrijfsarts Diatriba Jan-Rens Klaarenbeek, bedrijfsarts Active Health Group Bea Rozema, zelfstandig bedrijfsarts Diana Loor, zelfstandig bedrijfsarts Vincent Hesselink, bedrijfsarts Directeur Praktijk Hesselink Joh. Aarts, (geregistr, zelfstandig) bedrijfsarts Praktijkhouder AMABO B.V. Harry van Bolhuis, bedrijfsarts Arbo Unie Jan Jacob Gelderblom, bedrijfsarts Gelderblom Health Consultancy B.V. Rob Voorberg, zelfstandig bedrijfsarts ( /RP/ ) 4

5 Gerrit-Jan van de Meent, bedrijfsarts Directeur Preventix B.V. Saekle Hoitinga, bedrijfsarts Directeur Medprevent B.V. Jolanda Schreuder, bedrijfsarts Directeur Schreuderarbo Tjallien Klasema, Algemeen manager Medprevent B.V. Janine Molier-Bloot bedrijfsarts/adviseur Jeep Schreuder, bedrijfsarts Directeur Schreuderarbo M. Hijmans van den Bergh, bedrijfsarts Frans Terlouw, bedrijfsarts Korporaad Immediator Louis Schrier, bedrijfsarts MBA directeur R/ Partners in arbeid en gezondheid B.V. Lex Suurmeijer, bedrijfsarts-adviseur directeur ActaMed Guido Govaert, bedrijfsarts Directeur Bedrijfsartsen5 Wendel Slingerland, bedrijfsarts 12Support Gert Jan Meijer Directeur De Witte Raaf Arbodienst Tjerk Albertsma, directeur Tredin mr R.H. (Robert) Mulder Directeur Assist Verzuim BV Bob Horváth, bedrijfsarts Binding & Balans René van Gelder, bedrijfsarts directeur Bakx Wagenaar Jeanette Hemke, zelfstandig bedrijfsarts Bas Gahrmann, bedrijfsarts ProCompany BV Remco Larooij Algemeen Directeur CS Works Anne Roorda, zelfstandig bedrijfsarts Jaap Hak, bedrijfsarts Attension Brigid Verheggen, bedrijfsarts Cees Bouwman, bedrijfsarts Medicon Beheer Mariëlle Dijkstra, bedrijfsarts Dijkstra Advies René te Marvelde, zelfstandig bedrijfsarts Gerben de Jong, bedrijfsarts-adviseur Marlon Freriksen managing director Du Gardijn H.G. Wierda, bedrijfsarts eigenaar Medi-Counsel Pim Wagenaar directeur Bakx Wagenaar Vicky Kermans, directeur Ar-Gon Jurjen Pille, zelfstandig bedrijfsarts Leonie Hoefgeest, zelfstandig bedrijfsarts Leo P.H. Vermeer, zelfstandig bedrijfsarts ( /RP/ ) 5

6 Jacob Zwier, bedrijfsarts Larbora Ruud Pels directeur Pre:cent Willem Heuijerjans Bedrijfsarts Wim Wijnholds Directeur Perspectief Groep bv Anatole Harsveldt, bedrijfsarts Evia Gilbert van der Mooren directeur VerzuimVitaal Martine Korevaar, bedrijfsarts BETER Marc Kimman, zelfstandig bedrijfsarts Guido Odekerken bedrijfsarts HANDVAT Alex Huisman, zelfstandig bedrijfsarts G. Blijham, bedrijfsarts Carjolijn Jansen, zelfstandig bedrijfsarts UMC Utrecht Martin Michels, bedrijfsarts WVMconsult Maaike Wichgers, bedrijfsarts Mareis B.V. Erik Wijlhuizen directeur Human ConneXion Eric Peperkamp directeur Metaplanning Desiree Kubbinga, bedrijfsarts Elianne van Veelen, bedrijfsarts Balans in Bedrijf K. Kingma, bedrijfsarts LogicaWerkt! B.V. Theo van Reeken, bedrijfsarts Sociaal Geneeskundig Advies W. Ruud Eeuwen, bedrijfsarts Frans Kraak, bedrijfsarts Eeuwen en Prosee Well at Work Ruud Wolberink, bedrijfsarts directeur WDD-Arbo-BGD Huib G. Schoonhoff, bedrijfsarts bedrijfsartsen Fura b.v. J.F.G.M. Thissen, medisch adviseur bedrijfsarts, forensisch geneeskundige Medadvis Paulien Smits, bedrijfsarts Smits Bedrijfsgeneeskundig Advies Joost Paardekooper, bedrijfsarts Hilvermed Mevr I.M.T. Vrenken, bedrijfsarts Arbeidskracht / Mens en werk in balans Joop F. Fokke, bedrijfsarts bedrijfsartsen Fura b.v Marc Derogee, zelfstandig bedrijfsarts Hans Pleiter, bedrijfsarts Health Watch BV Luut van der Zwaag, Arts voor Arbeid en Gezondheid HumanAbility ( /RP/ ) 6

7 José de Jong-Bonfrer, bedrijfsarts & CSR-Coach Bas Albers, bedrijfsarts directeur HPHC Maatwerk Arbodienst Frank Brouwer, bedrijfsarts Kandidaat-lid Nederlandse Vereniging Medisch Specialistische Rapportage ( /RP/ ) 7