Waarom komen onschuldige mensen om het leven? Wat is daar de zin van? Wij willen vaak o zo graag een zin ontdekken in het zinloze.
|
|
- Karel Claessens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Eredienst 7 maart 2010 Derde zondag van de veertigdagen. Voorganger: Ds. F. Boersma, Sprang-Capelle Lezingen: OT Exodus 6, ,7 NT Lucas 13, 1 9 Gemeente van Christus, op weg naar Pasen, Elk jaar opnieuw beleven we dezelfde kerkelijke feesten: advent kerst; de 40- dagen Pasen; Hemelvaart Pinksteren. Ieder jaar komen de verhalen terug. Eentonig en saai? Ik denk van niet. Want is het niet een uitdaging dat de teksten van 2000 jaar geleden nu nog een beroep op ons doen? Teksten waar wij vanuit ons wereldbeeld zeker met andere ogen naar kijken en waaraan wij ook andere vragen bij stellen dan eeuwen geleden, maar die het ons nog altijd mogelijk maken te kiezen voor de goede weg. Ook vanmorgen hebben wij met zulke teksten te maken. Lucas 13 begint met een gruwelijk bericht. Mensen komen bij Jezus met een verhaal over Galileeërs van wie Pilatus, in Jeruzalem, het bloed mengde met hun offers. Een dubbele heiligschennis heeft plaatsgevonden. Het gebeurde kennelijk in de tempel en het was moord. De vragen die eraan gekoppeld worden zijn: of deze Galileeërs grotere zondaars zijn geweest dan alle andere Galileeërs, omdat hun dit is overkomen. Hoe heeft God dit kunnen toelaten? Waren dit verdoemde mensen, dat zij dit lot hebben ondergaan? En dat die mensen juist bezig waren hun religieuze verplichtingen in toewijding aan God te vervullen, maakt hun dood des te meer onbegrijpelijker. We kunnen het vergelijken met het instorten van een kerkgebouw tijdens een kerkdienst of moord even ongerijmd zouden we zeggen, even ondenkbaar Wij stellen ook de vraag Waarom gebeuren er zulke vreselijke dingen? Zit daar niet een beetje eigen schuld bij? Het is het verhaal van alle tijden. Als er iets misgaat in de wereld, dan wijzen we de schuldenaars aan. Het huis dat afbrandt ze zijn vast onvoorzichtig geweest met electriciteit of met met vuur En als ons zoiets overkomt, vragen we ons af Waar heb ik dat aan verdiend? Het is of lijden gezien wordt als een straf, die men terecht of ten onrechte krijgt. Als er een God bestaat, waarom laat Hij zoiets gebeuren? Deze vraag is
2 zo oud als de mensheid. Waarom moeten onschuldige mensen lijden? Waar is God eigenlijk? De mening van Jezus tijdgenoten is dat dit lot wel een straf van God moet zijn, een vergelding voor verborgen zonden. Zo oordeelden ook de vrienden van Job, toen deze getroffen werd door een groot onheil. Geen onheil zonder schuld was een regel in het Joodse denken. Komen we deze denkwijze ook nu nog niet tegen? Ik denk aan de watersnoodramp van Er waren mensen die vonden dat de Zeeuwen die ramp zelf over zich hadden uitgeroepen, vanwege het houden van een jaarlijkse kermis in hun dorp. In veel christelijke kringen heerste die gedachte. In pastorale zorg maar dan tussen aanhalingstekens moesten de nabestaanden horen, dat God strafte. En die gedachte horen we nog meer dan eens, ook na de tsunami in 2004 en na meerdere rampen die de wereld treffen. Jezus reageert op de onuitgesproken veronderstelling met een vraag: Denken jullie echt dat die Galileeërs grotere zondaars waren dan alle andere Galileeërs, omdat ze dat ondergaan hebben? Wat opvalt, is dat Jezus niet vraagt naar bijzonderheden van het voorgevallene. Dat doen wij meestal wel als er een ramp gebeurd is. Wij willen alles weten. Jezus gaat daarin niet met ons mee. Jezus gaat evenmin de wreedheid van Pilatus veroordelen. Hij gaat ook niet schelden en roepen dat Pilatus weg moet. Dat doen wij wel, wij zoeken schuldigen en dan moeten er koppen rollen. Ook gaat Hij niet ach en wee roepen en de omgekomen Joden uit Galilea beklagen als een soort martelaars. Jezus voegt daar in zijn oprechte verontwaardiging nog een recent voorbeeld aan toe: de ramp met de Siloamtoren in Jeruzalem. Die toren maakte deel uit van het complex rond de Siloamvijver, die een rol speelde bij rituele wassingen, religieuze handelingen dus. Weer komt de vraag naar boven: waren zij op een bijzondere manier schuldig? Beide gebeurtenissen laten een beeld zien van mensen die midden in hun heilige, godsdienstige handelingen door een wrede dood worden overvallen. Het gaan naar de tempel en het badhuis, de gehoorzaamheid aan de tradities zijn geen bezwering tegen het ongrijpbare noodlot. Ook ons kan dat overkomen. We kunnen elke zondag in de kerk zitten en toch kan het lot ons treffen en raakt ons leven op slag uit balans. Waarom komen onschuldige mensen om het leven? Wat is daar de zin van? Wij willen vaak o zo graag een zin ontdekken in het zinloze.
3 Jezus beantwoordt de vraag van de mensen niet. De slachtoffers waren niet slechter dan alle anderen. Uzélf bent niet beter dan zij! En beide keren roept Jezus op tot bekering: een tweevoudige oproep tot omkeer. Het is een oproep tot alle Galileeërs en alle inwoners van Jeruzalem en daarmee ook tot ons! Wat bedoelt Jezus nu eigenlijk met tot inkeer komen? Door dat te noemen geeft Hij het gesprek een opmerkelijke wending. Hij praat niet meer over de catastrofe. Hij richt de aandacht op de mensen die rondom Hem staan. Kijk naar jezelf! Wie veel rookt, moet niet gek opkijken als hij longkanker krijgt. Wie gewelddadig is in zijn leven, moet niet raar opkijken als het geweld in zijn leven komt. Wat zit daar achter? Jezus wil dat we het anders gaan doen. Hij plaatst de vraag naar de eigen levenswandel in het middelpunt en niet de beoordeling van de slachtoffers. De eigen bekering staat in het centrum. In ons handelen, in ons geweld, in onze cultuur zit iets wat zich tegen ons kan keren, waardoor we onze bestemming als mens missen. Zonder een andere, nieuwe oriëntatie wordt het niets. Volgt daar dan uit dat als je je wél bekeert, dat je dan niet op die manier zult omkomen? Dat zij die omkwamen zich niet hadden bekeerd en daarom werden gestraft? Volgens mij kan de evangelist Lucas het bedoeld hebben. Jezus is op weg naar Jeruzalem, waar Hijzelf zijn levenseinde zou moeten volbrengen als slachtoffer op het Joodse paasfeest. Dat wordt zijn exodus genoemd. Hij wil niet dat mensen verloren gaan, hét thema van het Lucasevangelie. Een evangelie dat vol uitspraken staat over geduld, vergeving en opnieuw proberen. In de gelijkenis van de vijgenboom laat Jezus zien dat Hij ruimte schept voor mensen. Waar in de evangeliën van Matteüs en Marcus de vijgenboom wordt vervloekt, neemt in Lucas de tuinman, de wijngaardenier, het op voor de vijgenboom in de hoop dat de boom toch nog vrucht zal dragen. Er zijn nog kansen om goed te doen en om vruchtbaar te zijn. God zou de boom kunnen omhakken, maar Jezus stopt dat en daagt uit om wel vruchten te dragen. Het verhaal heeft een open einde en niet voor niets. Jezus schept tijd en ruimte en schrijft geen mensen af. Zelfs als wij denken dat er voor mensen geen toekomst meer is. Jezus zegt: Er is altijd bekering
4 mogelijk. Niemand mag als hopeloos worden afgeschreven. Je kunt je altijd heroriënteren. Wat er ook gebeurt in het leven, er is een terug mogelijk. Maar zegt Hij: Als jullie je niet bekeren, komen jullie allemaal om onder het puin van de wereld. Elk mens is bij tijd en wijle dor en droog, onvruchtbaar als de vijgenboom. Maar telkens krijg de mens een nieuwe kans. Ik maak de weg voor je vrij, zegt Jezus, zelfs al ben je drie jaar achter elkaar onvruchtbaar gebleven en breng je geen vruchten voort die bij bekering passen. Het gaat om de vraag: zijn wij de vijgenboom die geen vrucht draagt? Wat houdt onze bekering in? Het woord maakt op ons vaak een benauwde en benauwende indruk. Een woord dat thuis lijkt te horen in een sfeer van een bepaald soort vroomheid. Maar niets is minder waar. Het betekent aandacht hebben voor de armen, met hen delen, rechtvaardig handelen, en vergeven, barmhartig zijn, het goede uit je hart te voorschijn halen, je vijand niet haten, maar liefde bewijzen. Wij worden uitgenodigd om in de grote revolutie van God mee te leven, mee te denken, mee te doen. Wij mogen omkeren en onze hopeloze uitzichten de rug toekeren. Bekering is dan ook het hele leven aanpakken, in Gods spoor. Omkeer brengt noodzakelijke gevolgen met zich mee: in ons persoonlijk leven, in de maatschappij, in de politiek. Wij dragen verantwoordelijkheid. De oproep tot bekering, tot omkering behoort tot de verkondiging van het koninkrijk van God. Jezus wil en kan bevrijding brengen. Ook in Exodus klinken woorden van leven. God wil zijn verbond met Abraham, Isaak en Jakob gedenken. Maar de bevrijding van de Israëlieten gaat niet vanzelf. Farao wil zijn macht niet uit handen geven en het volk moet boeten na het verzoek van Mozes om hen een paar dagen vrij te geven om hun God te kunnen dienen in de woestijn. Van redding is geen sprake, de verlossing lijkt aan een zijden draad te hangen. En opnieuw maakt God zich aan Mozes bekend, zoals bij de brandende braamstruik. Door de tekst klinkt vijfmaal: Ik ben de Eeuwige. Dat is het uitgangspunt, het heden en de toekomst. Hij zal de God zijn van dit volk en uitleiden uit het diensthuis, want Hij heeft hun ellende gehoord. Hij laat Israël uittrekken en op weg zetten naar het land van belofte. En welke naam we ook aan God geven: de Eeuwige of Ik ben de Heer, verlossend handelen zal Hij optreden. Het volk zal ervaren dat zij werkelijk bevrijd zullen worden, maar dat is moeilijk te geloven, want het hart van farao verhardt. Zijn hart staat niet open voor de vernieuwing van het bestaan van de slaven. Maar Gods daden maken duidelijk dat niet de farao, maar de Eeuwige
5 het laatste woord heeft, een God die opkomt voor verdrukten en onderdrukten en hun ellende ziet. Door heel de tekst uit Exodus klinkt: weg uit het land Egypte, uit angstland. Dat is de kern van het verhaal. Het is gericht op de uittocht, op het wegtrekken, het diensthuis verlaten, breken met het oude en op weg gaan naar het nieuwe. Dat verhaal gaat door, het is een overweldigend verhaal dat die mensen meesleepte en latere geslachten meesleepte. God wil het geluk en heil van alle mensen. Zijn Naam wil zeggen: Ik zal er zijn, Ik ben reddend tegenwoordig. Wij bespeuren zijn aanwezigheid in het goede dat ons toevalt, maar zou Hij afwezig zijn in het leed dat ons treft, in het ongerijmde lot van mensen? Jezus roept op om in leed en in rampen in God te blijven geloven, ons tot Hem te keren, ons toe te vertrouwen aan Hem die de ellende van zijn mensen ziet, hun klachten hoort, en komt bevrijden. Niet dat het leed meteen van ons weggenomen wordt, maar het wordt anders, Gods aanwezigheid, zijn heilige Geest, is de kracht om het aan te kunnen. Het komt in een ander perspectief te staan door de weg die Jezus zelf is gegaan. Zo mogen, moeten de verhalen steeds opnieuw verteld worden, moet Pasen gevierd worden. En of de boom uit de gelijkenis uiteindelijk toch vruchten heeft gedragen, weten we niet. Maar het is onze verantwoordelijkheid als bevrijde mensen ons leven en onze wereld zo in te richten dat ze overeenkomen met Gods woorden ten leven, als wegwijzers naar zijn koninkrijk. Dat is een dringende kwestie. Dat wordt ons al meteen duidelijk als we het journaal bekijken of een krant lezen. Maar we mogen ons gesterkt weten door het verhaal van Mozes, van een God die mensen wel op pad stuurt, maar die er zelf ook altijd bij is. We hoeven het niet alleen te doen. Dat geeft ons hoop. Want zonder vertrouwen en hoop kan niemand leven. Hoop spreekt uit de gelijkenis: voor onszelf en voor de ander, in een weg van omkeer, een weg ten leven met God. Een nieuwe kans wordt gegeven: vrucht dragen! Zo wordt Pasen gevierd, niet om onze twijfel te overschreeuwen, maar om ons gelegenheid te geven ons van onszelf los te maken en in te stappen: mee-speler te worden in Gods geschiedenis. Amen.
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Twee weken geleden zijn we begonnen met lezingen uit het Marcus-evangelie. Een bijzonder evangelie waarin de vraag centraal staat: wie is Jezus? Hoe
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, De lezingen van deze zondag voeren ons linea recta naar een van de belangrijkste kernverhalen van de Bijbel: de Exodus. Het volk Israël bevindt zich
Nadere informatiezondag 28 februari 2016 in het Kruispunt
zondag 28 februari 2016 in het Kruispunt lezing oude testament (lector) Exodus 6, 2-8 lied Liedboek 103 c, 1. 2. 3. Loof de koning, heel mijn wezen... lezing nieuwe testament (lector) Lucas 13, 1-9 lied
Nadere informatieVandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen
Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie
Nadere informatieVoorganger: ds. Jaap van de Meent Ouderling van dienst: Jenny du Pon Diaken van dienst: Nel Klamer Organist: Gert Boersma
DUINZICHTKERK, zondag 24 maart 2019 Wijkgemeente Archipel-Benoordenhout Voorganger: ds. Jaap van de Meent Ouderling van dienst: Jenny du Pon Diaken van dienst: Nel Klamer Organist: Gert Boersma DE INTREDE
Nadere informatiePinksteren 2015 -- oogst van de vruchten. Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11
Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11 Als wij Pinksteren vieren, dan vieren we toch ook dat de boodschap van Gods liefde wereldwijd rondgaat. Dat we in het
Nadere informatieDe gelijkenis van de verloren zoon.
De gelijkenis van de verloren zoon. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen te leren.
Nadere informatie6 maart 2016 Zondag Laetare verheugt u
6 maart 2016 Zondag Laetare verheugt u Lezing: Lucas 13 : 1-9 Een nieuwe kans Mensen komen met een sensatie-verhaal bij Jezus: heb je het al gehoord, wat er nu toch gebeurd is? Wat verschrikkelijk? Natuurlijk
Nadere informatiemeditatieve mis lezingen&meditaties INDIVIDUELE IGNATIAANSE STILLE MEDITATIE INGEBED IN DE HEILIGE MIS 3 e zondag Veertigdagentijd (C) 28.02.
INDIVIDUELE IGNATIAANSE STILLE MEDITATIE INGEBED IN DE HEILIGE MIS meditatieve mis lezingen&meditaties 3 e zondag Veertigdagentijd (C) 28.02.2016 Meditatieve Mis Amsterdam KRIJTBERG RK KERK SINGEL 446
Nadere informatieWaarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en
1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat
Nadere informatieDe gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht
De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld
Nadere informatieFormulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (3)
Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (3) Presentatie Gemeente van onze Heer Jezus Christus, N.N. en N.N. hebben te kennen gegeven dat ze hun zoon/dochter N.N.
Nadere informatieDe Bijbel open 2013 24 (22-06)
1 De Bijbel open 2013 24 (22-06) In Mattheus 16 komen we een bijzondere uitdrukking tegen. Jezus zegt daar tegen Petrus en de andere discipelen dat zij zullen binden en ontbinden. Dat roept bij iemand
Nadere informatie1 Korintiёrs 1:9. Marcus 10:45. Handelingen 4:12. Johannes 17:3. 1 Korintiёrs 3:16. Johannes 15:9,10. Psalm 32:8
[1] [2] [3] Johannes 3:16 1 Korintiёrs 1:9 Johannes 3:19 God wil met ons omgaan God wil met ons omgaan Zonde brengt scheiding [4] [5] [6] Romeinen 3:23 Marcus 10:45 Romeinen 5:8 Zonde brengt scheiding
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Weet je wel hoeveel God van je houdt? Het evangelie, het optreden van Jezus, laat ons dat steeds weer opnieuw zien. Een paar weken geleden zijn we begonnen
Nadere informatieWaarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?
Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het zijn wonderlijke verhalen, de verhalen rond de geboorte van Jezus: Maria, die zwanger is door de heilige Geest, Jozef, die in een droom een engel
Nadere informatie= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Orde van dienst voor zondag 23 februari 2014, zevende zondag na Epifanie Kerk: Brugkerk, Kroonplein 1 te Lemelerveld Aanvang: 10.00 uur Organist: Ton Timmerman Voorganger: ds. C.Th. Benard = = = = = =
Nadere informatieLEVITICUS 23:40. etrog en lulav
DE LOOFHUT HET LOOFHUTTENFEEST Wijst op het Koninkrijk van God Belangrijk feest in het leven en onderwijs van Jezus Centraal in het feest: de (loof)hut (sukkot); een tijdelijke verblijfsplaats Kern: Het
Nadere informatieDe gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.
De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen
Nadere informatieVrienden van onze Heer Jezus Christus,
Overdenking 24 maart 2016, Witte Donderdag, in de Sixtuskerk 1 e lezing Ex. 12: 1-14 We zingen als antwoordpsalm 81: 1, 4, 7, 8, 9 2 e lezing Lucas 22: 7-20 We zingen Lied 558: 1, 2, 4 Door Ds A.J. Wouda
Nadere informatieDE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN
DE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN AVONDMAAL VIEREN Het Avondmaal is meer dan zomaar een maaltijd. Om dat te begrijpen, is dit boekje gemaakt. Vooral is daarbij gedacht aan de kinderen, omdat zij met
Nadere informatie1. Gods eigendom. Op Toonhoogte 265
Jaarreeks 1: Jaarreeks 1: 1. Gods eigendom Abba, Vader, U alleen U behoor ik toe. U alleen doorgrondt mijn hart. U behoort het toe. Laat mijn hart steeds vurig zijn, U laat nooit alleen U behoor ik toe.
Nadere informatieDe gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten
De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Als Johannes vertelt over het laatste Pesachfeest van Jezus, het laatste Avondmaal, dan geeft hij een bijzondere invulling aan de betekenis van dit
Nadere informatieZondag 24 maart zondag Oculi Lezing: Lucas 13 : Een nieuw begin?
Zondag 24 maart 2019 - zondag Oculi Lezing: Lucas 13 : 1 9 - Een nieuw begin? Mensen komen met een sensatie-verhaal bij Jezus: heb je het al gehoord, wat er nu toch gebeurd is? Wat verschrikkelijk? Natuurlijk
Nadere informatieOPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35
God en je naasten liefhebben LES 3 DEEL 5 DISCIPLE OPDRACHT: Lees de vier tekstgedeelten en beantwoord de 4 bijbehorende vragen. Luk 15:11-32 Joh 3:14-17, Joh 15:9-17 Matt 5:43-48, Joh 13:33-35 Wat leer
Nadere informatieOrde voor de viering van het heilig Avondmaal
Orde voor de viering van het heilig Avondmaal Prediking Geloofsbelijdenis Onderwijzing bij het Avondmaal De apostel Paulus beschrijft hoe onze Heer Jezus Christus het heilig Avondmaal heeft ingesteld:
Nadere informatieDe kaarsen worden aangestoken Moment van stilte voor persoonlijke bezinning
24 maart 2019 3 e zondag van de 40 dagen; Immanuëlkerk; ds. Rianne Noordzij; Piet George Klootwijk liederen uit Nieuwe Liedboek, tenzij anders aangegeven De kaarsen worden aangestoken Moment van stilte
Nadere informatieHC zondag 32 en 33. Gemeente van onze HEER Jezus Christus, gasten en luisteraars,
HC zondag 32 en 33 Gemeente van onze HEER Jezus Christus, gasten en luisteraars, Ik vind de vraag van zondag 32, en dan bedoel ik de eerste vraag (86) een beetje raar. Of eigenlijk: wel begrijpelijk maar
Nadere informatieFormulier om het heilig avondmaal te vieren (3)
Formulier om het heilig avondmaal te vieren (3) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Instelling Het avondmaal is door onze verlosser zelf ingesteld. Want de apostel Paulus verklaart: Wat ik heb ontvangen
Nadere informatieWat is op deze vragen jullie antwoord? (antwoord)
Inleiding De kerkenraad heeft u tot twee keer toe bekend gemaakt dat een aantal broers benoemd is tot ouderling en diaken van onze gemeente. Het zijn (namen). Daarmee is ook ruimte gegeven om eventueel
Nadere informatiezondag 24 maart 2019 in het Kruispunt
zondag 24 maart 2019 in het Kruispunt lezing oude testament (lector) Exodus 6, 2-8 2 God zei tegen Mozes: Ik ben de HEER. 3 Ik ben aan Abraham, Isaak en Jakob verschenen als God, de Ontzagwekkende, maar
Nadere informatieVraag 62 : Maar waarom kunnen onze goede werken niet de gerechtigheid voor God of een stuk daarvan zijn?
Voor 16 jaar en ouder! Zondag 24 Zondag 24 gaat over de goede werken. Zondag 24 vraag en antwoord 62, 63 en 64. Vraag 62 : Maar waarom kunnen onze goede werken niet de gerechtigheid voor God of een stuk
Nadere informatieIk geloof in een nieuw begin.
Dienstnummer: 1296 zondag: 2 e zondag van advent datum: 09-12-2018 plaats: De Bron, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Lucas 3: 1-6 liederen: ps 80:1,2; Lb 463:1,3,6,7,8; projectlied;
Nadere informatieZondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven
Zondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven Lezing: Marcus 12 : 28 34 De herfst brengt voor veel mensen een zekere weemoedigheid.: de bladeren vallen, de zomer is echt voorbij. In de herfst
Nadere informatieassie voor het leven Noteer voor jezelf een aantal opmerkingen en kernwoorden Lees de tekst nog eens door en bespreek met elkaar als groep
Galaten 5: 13 en 14, 16 en 17, 22 tot 25 Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde, want de hele
Nadere informatieDe Bijbel open 2012 37 (22-09)
1 De Bijbel open 2012 37 (22-09) Onlangs kreeg ik een vraag over twee genezingen in de bijbel. De ene gaat over de verlamde man in Lukas 5 die door het dak van een huis tot Jezus wordt gebracht en door
Nadere informatieDe Bijbel open 2013 47 (30-11)
1 De Bijbel open 2013 47 (30-11) Zie, hij bidt. Dat lezen we in Hand. 9 over Paulus. Zie hij bidt., het wordt verteld na zijn bekering op de weg naar Damascus. En het wordt gezegd alsof het iets heel bijzonders
Nadere informatieH. Geest. Sint Niklaas 05/10/14
H. Geest Sint Niklaas 05/10/14 Thalys Thalys techniek 383 ton 200m lang 320km/u 25 KV 8800 KW 120 Eerste klasse, 257 tweede klasse Brussel - Marseille: 4u30 De H. Geest als merkteken Joël 3,1 Daarna zal
Nadere informatieZondag 9 oktober over de maaltijd van de Heer. Lezing: 1 Korinthe 10 : 14 t/m 17, 11: 17 t/m 26
Zondag 9 oktober 2016 - over de maaltijd van de Heer Lezing: 1 Korinthe 10 : 14 t/m 17, 11: 17 t/m 26 Vandaag vieren we met elkaar als gemeente avondmaal. Heilig Avondmaal. Eigenlijk gebruik ik die woorden
Nadere informatieeerbied denken aan een overleden partner, kind, vader of moeder, familielid of vriend.
Al eeuwen lang vragen mensen zich af wat er gebeurt nà hun dood. Sommige mensen zeggen: als je dood bent, is het afgelopen. Je leeft niet meer en daarmee uit. Zolang er nog mensen zijn die aan je denken,
Nadere informatieChr. Geref. Kerk Ontswedde LITURGIE. voor de morgendienst op zondag 2 september 2012. in deze dienst zal. Julia Brugge.
Chr. Geref. Kerk Ontswedde LITURGIE voor de morgendienst op zondag 2 september 2012 in deze dienst zal Julia Brugge gedoopt worden thema: Zoals klei in de hand van de pottenbakker Voorganger: ds. J.J.
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieAlleen de dader is schuldig, Gemeente van Jezus Christus
Dienstnummer: 1306 zondag: 3 e zondag van de veertigdagentijd datum: 24-03-2019 plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Exodus 6: 2-8; Lucas 13: 1-9 liederen: ps 25a;
Nadere informatie21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse
21 februari 2016 ONLINE MET GOD. Voorganger: Ds.H.Bondt Begeleiding: Entheos / Els Cornelisse Votum en groet Ps. 65,1 (U luistert als wij bidden) De lofzang klinkt uit Sions zalen tot U met stil ontzag.
Nadere informatieIk noem een paar sleutels die in veel sloten passen [dia 1 titel]:
Preek over HC zondag 31 GEMEENTE VAN JEZUS CHRISTUS, GASTEN EN LUISTERAARS, Iedereen weet wel dat je sleutels hebt in verschillende soorten. Aan het soort sleutel kan je vaak al zien voor welk doel je
Nadere informatieVoor u persoonlijk! SAMPLE. Evangelie-nieuws voor eeuwige redding
Voor u persoonlijk! Evangelie-nieuws voor eeuwige redding Voor u persoonlijk! Zo is het: Gods hart gaat naar de mens uit, naar alle mensen, want het evangelie is voor alle mensen op de gehele aarde, en
Nadere informatieZondag 29 gaat over het Heilig Avondmaal (2)
Zondag 29 Zondag 29 gaat over het Heilig Avondmaal (2) Lees de tekst van Zondag 29 Vraag 78 : Wordt dan uit brood en wijn het wezenlijk lichaam en bloed van Christus? Antw : Nee; maar gelijk het water
Nadere informatieZondag 2 December Eerste zondag van advent. Voorganger: Ds. L. v. d. Veer. Organist: Mans Kuipers
Zondag 2 December 2018 Eerste zondag van advent Voorganger: Ds. L. v. d. Veer Organist: Mans Kuipers Liederen in deze dienst: Eerste psalm Ps. 25 : 1 Lied: 454 Ps. 25: 10 Lied 435: 1 en 2 Slotlied Lied:
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Afgelopen maandag hebben we met de deelnemers van de kring Eigentijds Bijbellezen Paasverhalen gelezen. Vier verhalen van de opstanding, verteld door
Nadere informatieNEEM SERIEUS WAT DE HERE OVER MAMMON ZEGT.
Luk. 16:19-31 gehouden op 15-03-2009 p.1 NEEM SERIEUS WAT DE HERE OVER MAMMON ZEGT. Liturgie: Votum/groet Zi: Psalm 100:1.3.4 Lezing van Gods wet Zi: Psalm 9:1.4.5 Gebed Lezing van Gods Woord: Luk. 16:14-31
Nadere informatieNumeri 21 : 9. dia 1. Num21v09 1
Numeri 21 : 9 het wordt een beetje eentonig: Israël moppert God straft het af maar er is ook een nieuw element verrassend positief de Israëlieten komen zelf tot inkeer zij vragen Mozes om voor hen te bidden
Nadere informatiePreek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I
Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of
Nadere informatieInleiding Christendom
Wie zijn de grondleggers van het christendom? Jezus zei: Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik weet niet of het u is opgevallen, maar het trof mij dat de lezingen van vandaag vol tegenstellingen zitten: het begint al bij Jesaja 41: mensen zijn
Nadere informatieGeliefde gemeente van onze Heer, Jezus Christus,
Geliefde gemeente van onze Heer, Jezus Christus, 1. Vandaag verwelkomen wij Loïs bij ons in de kring mensen rondom Jezus. Een kring met een rare gewoonte. Waar ter wereld mensen in Jezus naam bijeen komen,
Nadere informatieAnders leven 3 - God niet aanpassen
Exodus 20 vers 4 t/m 6 4 Maak geen godenbeelden, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hier boven is of van iets beneden op de aarde of in het water onder de aarde. 5 Kniel voor zulke beelden
Nadere informatiePreek over Jona 3. Gemeente van de HEER Jezus Christus, gasten, luisteraars,
Preek over Jona 3 Gemeente van de HEER Jezus Christus, gasten, luisteraars, [dia 1] twee woorden die je nodig hebt als je het evangelie van God wilt begrijpen, uitleggen. [dia 2] Gods Geest overtuigt mensen
Nadere informatieJaar A - Jezus! Samen op weg
B I J L A G E B I J J A A R A Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD INHOUDSTAFEL Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde
Nadere informatieZondag 25, vraag en antwoord 65, 66, 67 en 68.
Voor 16 jaar en ouder! Zondag 25 Zondag 25 gaat over de Sacramenten. Zondag 25, vraag en antwoord 65, 66, 67 en 68. Vraag 65 : Aangezien dan alleen het geloof ons Christus en al Zijn weldaden deelachtig
Nadere informatieZondag 22 mei 2011 - Kogerkerk - 5e zondag van Pasen - kleur: wit - preek Deuteronomium 6, 1-9 & 20-25 // Johannes 14, 1-14
Zondag 22 mei 2011 - Kogerkerk - 5e zondag van Pasen - kleur: wit - preek Deuteronomium 6, 1-9 & 20-25 // Johannes 14, 1-14 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Twee prachtige lezingen vanochtend. Er
Nadere informatiegevraagd, maar wel gekregen hebben. We worden als vanzelf naar de vraag wie de echte redder, de bevrijder is in dit alles, toegedreven.
Verkondiging Maartenskerk 8 maart 2015 Johannes 2, 13-22 Teun Kruijswijk Jansen I Wie is Jezus voor u, voor jou, eigenlijk? Dat bleek van de week bij de voorbereiding een spannende vraag. Stel dat het
Nadere informatieWe weten uit het verhaal uit Handelingen met wat voor bijzondere verschijnselen de uitstorting van de Heilige Geest gepaard ging.
1 Preek 357, 04-06-2017 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Inleiding Pinksteren; Het feest van Gods Geest. We weten uit het verhaal uit Handelingen met wat voor bijzondere verschijnselen de uitstorting
Nadere informatieDe daden van de vergoddelijkte Augustus, met welke hij de wereld aan het oppergezag van het Romeinse volk onderwierp.
Het leven van Jezus 2.0 Preek over Handelingen 1:1-5 [dia 1] Pas kregen we van mijn schoonmoeder een foto. Een foto van vroeger, van het gezin van de opa van mijn schoonmoeders moeder. Er staat geen jaartal
Nadere informatieHC zd. 6 nr. 32. dia 1
HC zd. 6 nr. 32 wie Jezus wil kennen moet de verhalen over hem lezen beschreven door Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes terecht worden ze evangelisten genoemd ze beschrijven het evangelie ze vertellen
Nadere informatieOpenluchtdienst! speelruimte om te leven!
Openluchtdienst speelruimte om te leven liturgie bij de openluchtdienst op zondag 15 juni 2014 in de tuin van het Wooldhuis uitgaande van de Protestantse Gemeente Heino-Laag Zuthem voorganger: ds. Hans
Nadere informatieBezinning. Je mag op de bloem die je gekregen hebt een wens zetten, een voornemen voor deze vastentijd.
Bezinning Thema Andes, harmonie, schepping Aankleding Op de grond ligt een Wipalavlag of een mooie doek met erop een ondiepe schaal. Bij het binnenkomen krijgt iedereen een kommetje water, een brandend
Nadere informatieDe Bijbel open 2013 34 (31-08)
1 De Bijbel open 2013 34 (31-08) Onlangs kreeg ik voor ons programma de Bijbel open een vraag over de onvruchtbare vijgenboom in Mattheus 21. Je kunt deze geschiedenis ook in andere evangeliën lezen. We
Nadere informatieGelijkenissen zijn voor de meeste kerkmensen vaak bekende verhalen. (1) En ik kan me daar
Tekst: Mat. 13,10-17 Lezen: Mat. 13,1-9;18-23 Zingen: Ld.341,1.2 Ps. 25,2.6 (vs. 2 vóór de wet, vs. 6 na de wet) Ps. 126,3 Ps. 145,5 Gz.179a (middagdienst) Ps. 86,4 Gelijkenissen zijn voor de meeste kerkmensen
Nadere informatieJe bent jong en je wilt wat!
Je bent jong en je wilt wat! Logisch, je voelt je geen sukkel. Je bent jong, je zit vol energie en je wilt eruit halen wat er uit dit leven te halen valt. Plezier maken, feesten en doen waar je zin in
Nadere informatieDoor onze keuze is er een breuk tussen God en mens.
Probleem: breuk tussen en mens Door onze keuze is er een breuk tussen en mens. maakte de mens omdat Hij een vriend wilde. Hij wilde aanhoudend contact met de mens. Hij gaf de mens een verrassend mooi leven.
Nadere informatieGebedsboek. voor dagelijks gebruik. Dinsdag
Gebedsboek voor dagelijks gebruik Gemaakt door club 12-14 Marije Hoekstra Indra de Vries Delia Postma Ekyoci Amisi Shabani Jentje Hansma Johan Gjaltema Mendé Bosma Femke Veenhuizen Elzerd Elzinga Gert
Nadere informatieFormulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1)
Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over de doop Bij de doop word je in water ondergedompeld of ermee besprenkeld.
Nadere informatieMag ik jou een vraag stellen?
Mag ik jou een vraag stellen? Mag ik jou, die dit leest, een zeer belangrijke vraag stellen? Stel dat je vandaag zou sterven, doordat er iets verschrikkelijks gebeurt, bijvoorbeeld een auto ongeluk of
Nadere informatie(Deel van) Zijn Lichaam
(Deel van) Zijn Lichaam 1 December 2013 I. Wedergeboren Leven II. Levende stenen 1 Petrus 2:4-5 Voeg u bij hem, bij de levende steen die door de mensen werd afgekeurd maar door God werd uitgekozen om zijn
Nadere informatieDe rijkdom van het evangelie
22 sep 07 20 okt 07 17 nov 07 15 dec 07 12 jan 08 23 feb 08 22 mrt 08 De rijkdom van het evangelie De gerechtigheid van God God maakt levend Gods Geest en het echte leven Het herstel van Israël Leven als
Nadere informatieOrde voor de voortzetting van het heilig Avondmaal
Orde voor de voortzetting van het heilig Avondmaal Na Lied of Klein Gloria verloopt de dienst als volgt: Apostolische geloofsbelijdenis (gezongen, of gelezen en beantwoord met een lied) Nodiging De Heer
Nadere informatieWijkgemeente Ichthus Noordwijk. Met de rug tegen de. LEER ME LEREN 5, bewaarexemplaar. Ds. F. van Roest, zondag 15 december
LEER ME LEREN 5, bewaarexemplaar Wijkgemeente Ichthus Noordwijk Met de rug tegen de muur 1 Ds. F. van Roest, zondag 15 december De HEERE is een alwetend God, Zijn daden zijn recht. Hanna 2 H.C. zondag
Nadere informatieVijf redenen waarom dit waar is
Les 14 Eeuwige zekerheid Vijf redenen waarom dit waar is In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Is de echte (ware) gelovige voor eeuwig veilig en geborgen in Christus? Voor
Nadere informatieDe gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 )
De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 ) Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,
Nadere informatieGemeente van Jezus Christus. 1. Hoe durven jullie hier vanmorgen te verschijnen?
Dienstnummer: 1305 zondag: 8 e zondag na Epifanie datum: 03-03-2018 plaats: De Bron, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Jeremia 7:1-15; Lucas 6:39-49 liederen: ps 31:1,4,5; ps 92:1,2;
Nadere informatieZondag 11 januari - een verhaal om moed te houden
Zondag 11 januari - een verhaal om moed te houden Bij Marcus 1 - de doop van Jezus Ik weet niet hoe goed u al de zondagsbrief hebt gelezen. Maar wellicht is u opgevallen dat er helemaal bovenin staat dat
Nadere informatieWitte Donderdag Duinzichtkerk, 17 april 2014
Witte Donderdag Duinzichtkerk, 17 april 2014 PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE ARCHIPEL/BENOORDENHOUT Hartelijk welkom in de Duinzichtkerk Vandaag beginnen wij de viering van de drie dagen van Pasen. Wij gedenken
Nadere informatieDE HERE VRAAGT VOLLEDIGE TOEWIJDING.
DE HERE VRAAGT VOLLEDIGE TOEWIJDING. Zondag 32 / gehouden op 10-08-2008 / p.1 Liturgie: (middagdienst) Votum & groet Zi: Ld 95:1.2.3 (Liedboek) Gebed Schriftlezing: Titus 2:1-3:7 Zi: Gez. 178 (KGB) Preek:
Nadere informatieGROTE VERRASSING Efeze 3:9; Colosse 1:26
DE GROTE VERRASSING Efeze 3:9; Colosse 1:26 De bovenvermelde Bijbelteksten spreken van het geheimenis dat eeuwen en geslachten lang verborgen is ge weest en verborgen is gebleven in God. Dit geheimenis
Nadere informatie30. De koning wordt geboren 31. Blij met Jezus 32. Jezus, de koning die dient 33. Jezus sterft 34. Jezus leeft 35. Jezus en de Heilige Geest
Themaoverzicht Groep 1 1. In het begin 2. Noach 3. God belooft 4. Abraham 5. Isaak 6. Jakob en Esau 7. Jakob 8. Jozef 9. Dromen 10. Jozef de onderkoning 11. Mozes 12. Mozes naar de farao 13. God straft
Nadere informatieDs. Arjan van Groos ( ) Tekst: Lucas 13, 1-9 Ochtenddienst. Broeders en zusters,
Ds. Arjan van Groos (1962-2014) Tekst: Lucas 13, 1-9 Ochtenddienst Broeders en zusters, 1. Votum 2. Zegengroet 3. Zingen : Psalm 33 : 1 en 4 4. Lezing van de wet 5. Zingen : Psalm 32 : 1 en 2 (over dat
Nadere informatieDIENST VAN DE EENHEID 17 JANUARI Oecumenische viering in Het Schip. Thema: Het woord is aan jou!
DIENST VAN DE EENHEID 17 JANUARI 2016 Oecumenische viering in Het Schip Thema: Het woord is aan jou! Voorgangster: Pastor Evelien Reeuwijk m.m.v. Bel Canto o.l.v. Mirjam Bastiaanse orgel: Cor van Kooten
Nadere informatietientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde.
Mt.5:16 De Week van gebed voor de eenheid van alle kerken. Ieder jaar is dit gebed in dezelfde week in januari. Het zal puur toeval zijn, maar ieder jaar valt ook de actie Kerkbalans in deze periode. Met
Nadere informatieVoor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou.
Voor jou! 9 Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Het boek gaat over geloven. Het gaat over jouw geloof! Lees en bekijk alles goed. Je
Nadere informatieEredienst 2 juli :00 uur Voorganger: Ds. J.W. Boerma
Eredienst 2 juli 2017 10:00 uur Voorganger: Ds. J.W. Boerma Liturgie Votum / zegengroet Psalm 62: 1 en 3 Gebed Lezen: Johannes 21: 15-17 Preek deel I Wet van de Heer: Zingen Gezang 176b Gebed HA Formulier
Nadere informatiePhiladelphiadienst Zondag 8 november 2015 Dorpskerk Bodegraven Aanvang: 17.00 uur
Philadelphiadienst Zondag 8 november 2015 Dorpskerk Bodegraven Aanvang: 17.00 uur Voorganger: Organiste: Koster: Ds. M.J. van Oordt Bep Veenstra Dirk Bouwman 2 Voorzang: Psalm 116 vers 1 en 11 God heb
Nadere informatiePreek Jeugddienst 24 maart 2019 Even geduld a.u.b.!
Preek Jeugddienst 24 maart 2019 Even geduld a.u.b.! Voorganger: ds. Bert de Wit Schriftlezing: Lucas 13:1-9 (Bijbel in Gewone Taal) Gemeente van onze Heer, Jezus Christus, Jezus vertelt een verhaal over
Nadere informatie10 redenen voor de komst van de Heere Jezus
10 redenen voor de komst van de Heere Jezus 1. Als vervulling van Gods beloften En Ik zal vijandschap teweegbrengen tussen u en de vrouw, en tussen uw nageslacht en haar Nageslacht; Dat zal u de kop vermorzelen,
Nadere informatieZondag 24 maart Voorganger: ds. Bart Breunesse Organist: Mans Kuipers
Zondag 24 maart 2019 Voorganger: ds. Bart Breunesse Organist: Mans Kuipers Liederen in deze dienst: Intochtspsalm 25a Lied 655 Lied 103a: 1 Psalm 130 Lied 825: 1, 6, 8 en 9 Psalm 134 Lezingen: Exodus 6
Nadere informatieFORMULIER VOOR DE BEVESTIGING VAN MISSIONAIRE DIENAREN DES WOORDS. Gemeente van onze Here Jezus Christus,
FORMULIER VOOR DE BEVESTIGING VAN MISSIONAIRE DIENAREN DES WOORDS Gemeente van onze Here Jezus Christus, Inleiding Onderwijzing Openb. 5 : 9 Joh. 3 : 16, 17 Joh. 10 : 11, 12 Hand. 2 : 39 Joh. 10 : 16 Joh.
Nadere informatieJohannes 5,1-18 - Ken jij Jezus? Hoe zie je Hem?
Johannes 5,1-18 - Ken jij Jezus? Hoe zie je Hem? Gezinsdienst Liturgie Welkom Voorzang: - Gez 38 Zoek eerst het koninkrijk van God - EL 462 Maak een vrolijk geluid voor de Heer - Opw 462 Aan uw voeten
Nadere informatieMisschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?
25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,
Nadere informatieOf: hadden de meisjes niet met z'n 10-en mee kunnen lopen bij het schijnsel van 5 lampen?
Zondag 21 november 2010-10e zondag van de herfst - kleur wit - Kogerkerk - preek Jesaja 65, 17-23 / Mattheüs 25, 1-13 Lieve mensen van God, 10 jonge vrouwen, 10 meisjes zijn op weg naar een bruiloft. 5
Nadere informatie