Kit voor goede praktijken voor de asielen

Transcriptie

1 Kit voor goede praktijken voor de asielen In het kader van het Meerjarenplan Katten (stap 1) Sterilisatie van katten

2 Inhoudstafel Inleiding Middelen Hoe de kosten van de sterilisatie van de katten dekken? Hoe het hoofd bieden aan de verhoogde werklast die gelinkt is aan de opvolging van de sterilisatiecontracten met de adoptanten? Wat doen als de dierenarts niet genoeg tijd heeft om de katten te steriliseren? Procedures Hoe nagaan of een zwerfkat al gesteriliseerd is? Hoe de mogelijke verwarring vermijden rond de insnijding in het oor: verwond of al gesteriliseerd? Welke termijn moet worden nageleefd tussen de aankomst, de vaccinatie en de sterilisatie? Infrastructuur Hoe de beschikbare ruimte optimaliseren of vergroten? Hoe het materiaal, nodig voor de sterilisatie, bekomen en onderhouden? Controlebeleid Hoe de verplichte sterilisatie controleren? Hoe de particulieren controleren? Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 2/10

3 Inleiding De asielen vangen steeds meer zwerfkatten, verloren of achtergelaten katten op. Om een antwoord te bieden op dit probleem heeft de dienst Dierenwelzijn van de FOD VVVL 1 een strategisch plan opgesteld rond de sterilisatie van katten (beschikbaar op De asielen nemen hierbij het voortouw omdat ze een voorbeeldfunctie vervullen voor de andere betrokken partijen (kwekers en particulieren). Om de uitvoering van het plan in alle asielen van België te vergemakkelijken, heeft de FOD de opstelling van drie Kits voor goede praktijken gecoördineerd die ideeën aandragen van asielen voor asielen. Methodologie: De vertegenwoordigers van alle asielen van België konden een hele dag (22 september 2011) aangeven welke problemen ze ondervinden of denken te zullen ondervinden bij de uitvoering van de maatregelen verbonden aan stap 1 van het meerjarenplan voor katten 2. Vervolgens werden er zes werkgroepen opgericht. Vertegenwoordigers van de asielen, ondersteund door vertegenwoordigers van de FOD (experten van de dienst Dierenwelzijn en projectbeheerders) hebben oplossingen aangebracht met betrekking tot: de identificatie en de registratie, de diagnose van de goede gezondheid, de sterilisatie van katten. Deze kit is volledig gewijd aan de sterilisatie van katten. De andere kits (identificatie en registratie, diagnose van de goede gezondheid) kunnen geraadpleegd worden op de site Opmerkingen: Het gebruik van de kits is niet verplicht en noch de auteurs, noch de FOD Volksgezondheid kunnen verantwoordelijk worden gesteld. De praktijken worden als goed beschouwd in 2011, ongeacht iedere toekomstige wetgeving of wijziging van de toestand. De indicatieve lijsten zijn niet exhaustief. De FOD VVVL bedankt alle vertegenwoordigers van de asielen die, op welke manier dan ook, hebben meegewerkt aan het opstellen van dit document. 1 Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 2 Alle gezonde katten geplaatst door een dierenasiel moeten gesteriliseerd zijn of worden. Dit wil zeggen dat de sterilisatie gebeurt in het asiel, ofwel na adoptie door een dierenarts gekozen door de adoptant. De gesteriliseerde katten moeten ook geïdentificeerd worden en geregistreerd in een databank (gemeenschappelijk voor alle asielen). Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 3/10

4 1. Middelen 1.1. Hoe de kosten van de sterilisatie van de katten dekken? De kosten van de sterilisatie kunnen voor 100% worden doorverrekend in de prijs gevraagd voor de adoptie. Het aantal binnenkomende katten moet worden beperkt, niet meer katten aanvaarden dan het aantal dat het asiel zich financieel kan veroorloven. Anderzijds kan het asiel reclame maken voor de katten die zich reeds in het asiel bevinden en aldus plaatsmaken voor andere. Het is mogelijk een tussenkomst te vragen: aan de leverancier van chips en databases, aan sponsors uit de industrie die activiteiten ontwikkelen gelinkt aan de gezondheid of het welzijn van katten, aan andere sponsors die gevoelig zijn voor dierenleed (dikwijls zelfstandigen die dan publiciteit in het tijdschrift van het asiel aangeboden krijgen), aan de leden van het asiel, aan de gemeentes. Aldus kan het asiel een zekere som geld ontvangen die kan gebruikt worden om de kosten van een sterilisatie te dekken. Sommige gemeentes voorzien een budget voor de sterilisatie van zwerfkatten. In dat geval moet het asiel zelf met de gemeente overeenkomen in welke mate deze laatste financiële steun geeft bij het steriliseren van zwerfkatten. Aan eigenaars die hun kat aan het asiel afstaan, kan een hoger bedrag worden aangerekend wanneer de kat niet gesteriliseerd is. De asielen kunnen onderling samenwerken (om fondsen te verzamelen, ervaringen uit te wisselen, een zelfde visie uit te werken, de gemeenten en de provincie bij hun werking te betrekken, ). Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 4/10

5 1.2. Hoe het hoofd bieden aan de verhoogde werklast die gelinkt is aan de opvolging van de sterilisatiecontracten met de adoptanten? De kat vóór zijn adoptie laten steriliseren zodat geen contract moet worden opgesteld. In het adoptiecontract een waarborgsom voorzien: dit bedrag omvat de prijs of een gedeelte van de prijs van de sterilisatie die zal worden uitgevoerd door een dierenarts naar keuze van de adoptant en dit binnen een bepaalde termijn (over het algemeen alvorens de kat 7 maanden oud is). De adoptanten moeten dus aan het asiel een sterilisatieattest van hun eigen dierenarts overmaken. Zo niet wordt de waarborgsom niet terugbetaald. De ervaring leert dat de adoptanten die voor een operatie hebben betaald met als voorwaarde dat zij binnen een bepaalde termijn moet zijn uitgevoerd, deze termijnen nakomen Wat doen als de dierenarts niet genoeg tijd heeft om de katten te steriliseren? Een waarborg vragen alvorens de adoptant met de nietgesteriliseerde kat vertrekt. Deze waarborg wordt teruggestort van zodra de adoptant een sterilisatieattest van zijn dierenarts overmaakt. De kat voor de adoptanten reserveren, zij kunnen haar komen halen wanneer ze gesteriliseerd is. De kat op voorhand steriliseren: enkel gesteriliseerde katten kunnen worden geadopteerd. Beroep doen op de vervangende dierenarts, aangeduid door de contractdierenarts. Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 5/10

6 2. Procedures 2.1. Hoe nagaan of een zwerfkat al gesteriliseerd is? Inkeping in het oor (risico op verwarring met een verwonding zie volgend punt). Heeft hij testikels? Is de kattin zwanger? Op het ogenblik dat een kat geregistreerd wordt (chip of tatoeage), is het nuttig op een fiche of in een database aan te duiden dat zij gesteriliseerd is. De asielen zouden in dit opzicht onderhandelingen kunnen starten met de leveranciers van die databases waarin dergelijke informatie nog niet kan worden ingegeven. Laten controleren door de dierenarts die haar zal scheren, eventueel onder anesthesie, om het litteken terug te vinden. In België gebeuren sterilisaties over het algemeen via een snede in de buik, in Frankrijk via een snede in de zijflank, in Nederland zowel met een flankoperatie als met een buiksnede Hoe de mogelijke verwarring vermijden rond de insnijding in het oor: verwond of al gesteriliseerd? Wanneer de inkeping uitgesproken is, wordt de kat geacht gesteriliseerd te zijn. Een driehoekige inkeping vermijdt verwarring. Men moet er wel op letten geen te groot stuk oor weg te snijden. Het gebruik van een apparaat waarmee het oor wordt geperforeerd, zoals een biopsiepunch, geeft minder twijfel dan een inkeping. Let er wel op dat ondermeer bij langharige katten het gat niet altijd zichtbaar is. Bij twijfel moet de kat door een dierenarts worden onderzocht (scheren ). OPMERKING: een insnijding of perforatie van het oor als identificatieteken is toegestaan (bijlage H van het koninklijk besluit van 17 mei 2001 betreffende de toegestane ingrepen bij gewervelde dieren, met het oog op het nutsgebruik van de dieren of op de beperking van de voortplanting van de diersoort). Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 6/10

7 2.3. Welke termijn moet worden nageleefd tussen de aankomst, de vaccinatie en de sterilisatie? In een asiel wordt de kat best bij aankomst gevaccineerd. De sterilisatie wordt ten vroegste één week na de vaccinatie uitgevoerd. Let op, wanneer het een gevonden kat betreft, moet het asiel het dier gedurende ten minste 15 dagen ter beschikking houden van de eigenaar. De sterilisatie wordt uitgevoerd na verloop van deze wettelijke termijn. Vanuit diergeneeskundig standpunt is er geen enkel probleem om een eventuele hervaccinatie samen met de sterilisatie uit te voeren. Voor kittens is het aan te raden ze 3 dagen na de 2e vaccinatie te steriliseren. Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 7/10

8 3. Infrastructuur 3.1. Hoe de beschikbare ruimte optimaliseren of vergroten? De gesteriliseerde kat blijft bij de dierenarts. De kat wordt vlak voor de adoptie gesteriliseerd (tenzij de katten in gemengde catteries gehuisvest worden), dus de postoperatieve periode gebeurt bij de adoptant. De kat wordt in een opvanggezin geplaatst. Sommige asielen hebben 3 catteries om de nietgesteriliseerde katten te scheiden: één voor de katers, één voor de kattinnen en één voor de kittens. Anderen gebruiken individuele hokken. Zie de site (in het Engels) die raad geeft om besmettingen in asielen te beperken. Maatregelen moeten genomen worden om besmetting in de quarantainezone te vermijden: vermijden om herbruikbaar materiaal te gebruiken; sommige infectieziektes zijn zeer resistent. Herbruikbaar materiaal is niet altijd te vermijden, maar gebruik dan roestvrij staal, hardplastic en Trespa. Voor de mandjes kan plastic worden gebruikt met een dekentje dat in de kookwas kan; voorzichtig kuisen en geen stof maken wanneer er zich een kat in bevindt. Doe de grote schoonmaak alleen als het hok leeg is; Niet teveel materiaal meenemen bvb voeder moet daar ter plaatse staan. Om stress te vermijden, wordt aangeraden het hok in twee te delen: één gedeelte met de kattenbak, het andere met eten en drinken.. Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 8/10

9 3.2. Hoe het materiaal, nodig voor de sterilisatie, bekomen en onderhouden? De asielen die de sterilisaties in het asiel wensen te laten uitvoeren kunnen het basismateriaal tweedehands aankopen (tafel, enz.). Tweedehands dierenartsenmateriaal kan ook worden aangekocht. Het is belangrijk te beschikken over een warmtebron, nodig voor postoperatief comfort. Dit kan zijn: een systeem met 6 warmtespots en timer. Hierdoor kan men de katten die tegelijkertijd werden geopereerd, samenhouden. Zo kunnen zij samen met de andere katten ontwaken en samen behandeld worden (de draadjes verwijderen ); voor één enkele kat een warmtetapijt met matrasbescherming. Dit materiaal voor mensen is goedkoper; een terrariumverwarming (=bodemverwarming) met een doek erover die in de kookwas kan; een simpele warmwaterkruik met een kookwasbestendige overtrek. Maar over het algemeen wordt de sterilisatie uitgevoerd bij de dierenarts die is uitgerust. Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 9/10

10 4. Controlebeleid 4.1. Hoe de verplichte sterilisatie controleren? De sterilisatie zou in het adoptiecontract moeten worden vermeld. Het asiel vraagt aan de adoptant om, bij adoptie van een niet-gesteriliseerde kat, de prijs voor de sterilisatie of een gedeelte ervan te storten (de waarde wordt door elk asiel bepaald). De adoptant laat zijn kat door een dierenarts van zijn keuze steriliseren en stuurt het sterilisatiecertificaat naar het asiel terug voor terugbetaling. Andere mogelijkheid: geen enkele kat verlaat het asiel als ze niet gesteriliseerd is. Naar de particulier telefoneren of een mail sturen om de opvolging te doen en na te gaan of de sterilisatie heeft plaatsgegrepen. De dierenarts meldt in het vaccinatieboekje dat de kat gesteriliseerd is Hoe de particulieren controleren? Zie punt hierboven. De dierenartsen kunnen controles uitvoeren tijdens de bezoeken. Goede praktijken - Sterilisatie, 2011 p. 10/10