Jaarverslag TCVT 2012

Transcriptie

1

2 Jaarverslag TCVT 2012 INHOUD Voorwoord 3 door Aart Beelen, voorzitter 1. Algemeen 4 2. Rol van TCVT 6 3. Organisatie TCVT 8 4. Activiteiten Werkkamers in Financiën Bijzonderheden in Uitgelicht: aftredende en nieuwe voorzitter TCVT Buitenlandse machinisten Voortgang uitwerking aanbevelingen TCVT n.a.v. rapport Onderzoeksraad Convenant met het ministerie van SZW en statuut TCVT Symposium Keuren van railinframachines Bijlagen 21 Samenstelling Bestuur Samenstelling Centraal College van Deskundigen Samenstelling Werkkamers Samenstelling Commissies Afkortingen 25 Colofon Redactie Omslagontwerp : tekst & vormgeven (tekstenvormgeven.nl) : Bite_design (bite_design.nl)

3 Voorwoord In de afgelopen 6 jaar heeft, onder voorzitterschap van Volkert Overbeeke, de Stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport zichzelf duidelijk op de kaart gezet. TCVT is gegroeid tot een organisatie die certificatieschema s opstelt, vernieuwt of zelfs beëindigt. TCVT neemt haar taken als Beheersstichting zeer serieus en wordt door betrokken partijen als betrouwbare gesprekspartner gezien, die haar steentje bijdraagt aan veilig verticaal transport. Dat bij beheren meer komt kijken dan alleen de schema s aanpassen spreekt voor zich, iets dat ik als nieuwe voorzitter al ervaren heb. Het is vooral het organiseren, waar maken en invullen van verwachtingen. Die realiseren, binnen een strak kader en met beperkte mogelijkheden, is steeds een uitdaging. Telkens moeten keuzes worden gemaakt: Wat past binnen onze taak en wat is des wetgevers of brancheorganisatie? Waar trekken we gezamenlijk op en waar niet? Wat willen we en wat kunnen we? Vragen die we onszelf als TCVT steeds moeten blijven stellen en die ik als voorzitter als leidraad voor onze stichting zie. In 2012 zijn de WDA&T en WSCS-documenten door de Minister ingevoerd. Hierdoor sluiten de certificatieschema s en vooral de examinering weer aan bij de hedendaagse eisen en ontwikkelingen. Ook zijn er binnen TCVT twee adviesgroepen actief geweest die de kaders hebben opgesteld voor de examinering en het keuren van hijskranen. Met hun adviezen kan TCVT stappen gaan maken in het verder professionaliseren van de examinering en het keuren van hijskranen. De derde actieve adviesgroep, de commissie O-raad, die een advies opstelt over de inhoud van de keuring van hijskranen, is nog druk bezig om haar advies te vervolmaken. Wat een eenvoudige opdracht leek over het keuren van elektronica, blijkt in de praktijk een veelheid aan extra vragen op te roepen. Vanaf deze plaats bedank ik Volkert voor al zijn inspanningen. Ik hoop de positionering van de Stichting TCVT de komende jaren te continueren, zodat de bedrijfstak verticaal transport qua veiligheid, koploper blijft. Aart Beelen, voorzitter TCVT 3

4 1. ALGEMEEN Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) schrijft op basis van de Arbeidsomstandighedenwet en de Warenwet globaal voor, aan welke eisen mensen en machines in het verticaal transport moeten voldoen. De sector moet hier zelf invulling aan geven. De Stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport (TCVT) is een initiatief van alle organisaties die betrokken zijn bij het verticaal transport en is als zodanig door het ministerie van SZW aangewezen als beheersstichting. Vanaf 2006 is in een convenant tussen het ministerie en TCVT de positie van TCVT formeel vastgelegd. Op 26 maart 2012 is weer een nieuw convenant afgesloten met SZW. Het convenant beschrijft de relatie tussen TCVT en SZW, waarin onder meer is geregeld dat TCVT tot taak heeft certificatieschema s in het verticaal transport op te stellen. TCVT leidt certificatie in het verticaal transport in goede banen. Dit betekent dat TCVT voor mensen, materieel en materiaal certificatieschema s opstelt en beheert. De eisen voor veiligheid staan omschreven in TCVTcertificatieschema s. TCVT streeft naar een vergroting van de veiligheid bij hijswerkzaamheden en alles wat daarmee samenhangt. In dit jaarverslag zijn, naast een aantal reguliere taken, de hoogtepunten en bijzonderheden van 2012 vermeld. Om alle activiteiten van TCVT in de goede context te kunnen plaatsen begint dit jaarverslag met een korte beschrijving van de rol van TCVT in de wereld van verticaal transport. Voor de leesbaarheid is verder gekozen voor het uitlichten van een aantal bijzondere onderwerpen. Waar nodig verwijst het jaarverslag naar de website Wijzigingen in het bestuur In december 2012 heeft de heer Overbeeke na een periode van zes jaren de voorzittershamer overgedragen aan de heer Beelen. Verder heeft de heer Wiersma per 1 januari de plaats, namens Bouwend Nederland, van de heer Dijkman overgenomen. Het bestuur bestaat per 1 januari 2013 uit de heren: Beelen, Crombeen, Free, Kroes, Van Noort, Van der Steen en Wiersma. Er zijn nog vacatures voor de 2 e vertegenwoordiging vanuit Bouwend Nederland en vanuit opdrachtgevers. Convenant met het ministerie van SZW In maart 2012 is een nieuw convenant afgesloten met het ministerie van SZW. In het convenant zijn de taken, bevoegdheden en werkwijze van de TCVT als beheerstichting beschreven. 4

5 Statuten Stichting TCVT en reglement CCvD Met de inwerkingtreding van het nieuwe convenant was het ook noodzakelijk de statuten van de TCVT en het reglement van het Centraal College van Deskundigen aan te passen. Het aangepaste statuut is op 13 november 2012 gepasseerd bij de notaris. Nieuwe vestiging secretariaat TCVT In juni 2012 is het secretariaat van TCVT verhuisd. TCVT is nu gevestigd in een modern bedrijfsverzamelgebouw aan Het Spoor 48 te Houten. 5

6 2. ROL VAN TCVT Voor de machinist Machinisten die in Nederland hijswerkzaamheden op een bouwplaats uitvoeren met een bedrijfslastmoment van 10tm of meer, moeten in het bezit zijn van een TCVT- persoonscertificaat voor de machine die zij bedienen. Het bezit van het TCVT-certificaat borgt dat alleen machinisten, die over de vereiste bekwaamheden beschikken, hijswerkzaamheden mogen uitvoeren. Er zijn certificaten voor diverse soorten hijskranen en machines. Daarnaast bestaat er nog een TCVT-certificaat voor de hijsbegeleider en de keurmeester hijs- en hefgereedschap. TCVT houdt zich niet bezig met de opleidingen. TCVT bepaalt wel de eisen voor de persoonscertificatie en de inhoud van de examens. Op basis van de eind- en toetstermen in de schema's kan elke opleider een cursus aanbieden. Examinering loopt via exameninstellingen die onder toezicht staan van de certificatie-instelling (CI). TCVT heeft voor de examens contracten met de certificatieinstellingen afgesloten. De CI s delegeren de examinering naar exameninstellingen; zij moeten de examens van TCVT afnemen en regelmatig met TCVT in contact treden over het niveau van de examens. TCVT-persoonscertificaten zijn maximaal vijf jaar geldig. Bij een gewenste verlenging kan de certificatie-instelling (DNV of TüV Rheinland) een nieuw certificaat verstrekken. Voorwaarde is dat in de periode van vijf jaar voldoende praktijkervaring is opgebouwd en dat de verplichte bijscholing is gevolgd. Ervaring en bijscholing blijken uit het praktijkregistratie (TCPR) boekje van de certificaathouder. Alleen opleiders die door TCVT erkend zijn mogen de tussentijdse verplichte bijscholing verzorgen. Meer informatie over de (erkende) opleiders en exameninstellingen staat op de website van de TCVT: Voor machine-eigenaren Offshore kranen (W2-01), Railinfra-machines (W5-01) en Funderingsmachines (W6-01) moeten ieder jaar een keuring ondergaan, uitgevoerd door een externe, onafhankelijke keuringsinstantie. Voor Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer (W8-01) is het certificaat 6 maanden geldig. De overige hijskranen/machines kennen een keuringstermijn van 12 maanden en elke 24 maanden op basis van de TCVT-keuring (W3-11). Bij het voldoen aan de eisen ontvangt de kraaneigenaar een 6

7 goedkeuringsverklaring. Alleen machines met een geldige goedkeuringsverklaring mogen worden ingezet voor hijswerkzaamheden. Keuringen Een certificerende instelling keurt op basis van de certificatieschema's TCVT. Na goedkeuring volgt de afgifte van een certificaat van goedkeuring en een TCVT-sticker. In het schema staan de eisen geformuleerd waaraan de CI en de keurmeester moeten voldoen en welke onderdelen van een hijskraan voor de keuring in aanmerking komen. Voor het opstellen van de certificatieschema s zijn de werkkamers van de desbetreffende deelmarkt verantwoordelijk. In het kader van de keuring van machines zijn er werkkamers voor: WK 1: Hijs- en hefgereedschappen WK 2: Offshore hijskranen WK 3: Hijskranen en werkbakken WK 5: Railinfra machines WK 6: Funderingsmachines WK 8: Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer De schema s voor Hijskranen en Hijs- en hefwerktuigen zijn wettelijk verplicht. De uitvoering van de keuring staat sinds 1 januari 2010 onder toezicht van de Inspectie SZW. De overige schema s zijn niet gebaseerd op een directe wettelijke verplichting, maar worden door betrokken partijen binnen TCVT gezien als best practice om te voldoen aan Arbo- en Warenwet en andere relevante regelgeving. Ze kunnen bijvoorbeeld worden voorgeschreven door opdrachtgevers of geadviseerd door brancheorganisaties of certificerende instelling. Ook kan er in een Arbocatalogus, in contracten of erkenningsregelingen naar worden verwezen. Certificerende instellingen (CI s) CI s mogen alleen certificaten afgeven als zij beschikken over een geldige aanwijzing van de minister van SZW. Om voor aanwijzing in aanmerking te komen, moet de (kandidaat) CI aan een aantal eisen voldoen. Een CI krijgt een aanwijzing voor bepaalde tijd, in de regel voor vier jaar. 7

8 3. ORGANISATIE TCVT Bestuur Centraal College van Deskundigen Wk1 Wk2 Wk3 Wk4 Wk5 Wk6 Wk8 ExCie CKI CKI ExCie CKI CKI Bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor alle bestuurlijke en organisatorische zaken en voor de externe vertegenwoordiging van TCVT. Het bestuur bekrachtigt de door het CCvD vastgestelde certificatieschema s. Centraal College van Deskundigen (CCvD) Het Centraal College van Deskundigen is verantwoordelijk voor de inhoudelijke realisering en goedkeuring van alle certificatieschema s. Het CCvD geeft een bindend advies aan het bestuur, dat beoordeelt of het advies voldoet aan de voorwaarden van evenwichtige vertegenwoordiging bij de totstandkoming en van voldoende draagvlak in de sector. In het CCvD is de gehele sector vertegenwoordigd. Werkkamers Het CCvD doet het werk niet alleen. Daarvoor is het verticaal transport te divers. Hijskranen en machines worden op verschillende terreinen ingezet: in de bouw, offshore, op het spoor en in het havenbedrijf. Ook zijn de eisen voor (het keuren van) machines natuurlijk volledig anders dan bijvoorbeeld de eisen waaraan machinisten moeten voldoen. Daarom heeft het CCvD Werkkamers ingesteld, elk met een eigen specialisme om de certificatieschema s vorm te geven: WK 1: Hijs- en hefgereedschappen WK 2: Offshore hijskranen WK 3: Hijskranen en werkbakken WK 4: Vakbekwaamheid WK 5: Railinfra machines WK 6: Funderingsmachines WK 8: Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer (Werkkamer 7 (hoogwerkers) is in 2010 opgeheven) 8

9 4. ACTIVITEITEN WERKKAMERS Werkkamer 1 Hijs- en hefgereedschappen Voorzitter Patrick Mos/Erik van de Voort De werkkamer heeft in 2012 drie keer vergaderd. In het verslagjaar is, als opvolger van Patrick Mos, Erik van de Voort benoemd tot nieuwe voorzitter. Hoofdtaak: Het is de opdracht van Werkkamer 1 de bestaande TCVT schema s W1-01 : Keuringseisen Hijs- en hefgereedschap, W1-02 : Vakbekwaamheid Keurmeester Hijs- en hefgereedschap, te onderhouden en verder te ontwikkelen. Het doel is te bevorderen dat de periodieke keuringen van Hijs- en hefgereedschap worden uitgevoerd op een vakbekwame wijze, volgens een vastgestelde methodiek en door een gekwalificeerde keurmeester. In 2012 zijn de gereviseerde schema s W1-01 (keuring Hijs- en hefgereedschap) en W1-02 (keurmeester Hijs- en hefgereedschap) en het examenprotocol W1-02 ter vaststelling aangeboden aan het Centraal College van Deskundigen. Op verzoek van de branche is van de schema s nu ook een Engelse versie beschikbaar. In de werkkamer is een discussie ontstaan over de vraag of een onderneming moet beschikken over een bedrijfs- RI&E of dat kan worden volstaan met de bedrijfstaks- RI&E in relatie tot het te keuren Hijs- en hefgereedschap. Deze bedrijfstak gerelateerde RI&E vindt haar wettelijke basis in de Arbocatalogus en heeft daarmee kracht van wet. De werkkamer zal de discussie hierover in 2013 verder voeren en afronden. De werkkamer heeft voorgesteld een Forum Incidenten te realiseren, dat vrijblijvend safety-alerts verstuurt aan belangstellenden. Het CCvD heeft de werkkamer gevraagd het voorstel nader uit te werken. Werkkamer 2 Offshore hijskranen Voorzitter Niels van Leeuwen De werkkamer heeft in 2012 één keer vergaderd. Hoofdtaak: Handhaven van de kwaliteit van het onderhoud van hijskranen op platforminstallaties. 9

10 In de werkkamer is het voorstel besproken om de vergaderingen van de werkkamer te koppelen met de vergaderingen van de Nogepa werkgroep Hoisting&Lifting. Het voorstel is in het CCvD positief ontvangen. Werkkamer 3 Hijskranen en werkbakken Voorzitter Joop Smits De werkkamer heeft in 2012 drie keer vergaderd. Hoofdtaak: Verzorgen van de keuring van hijskranen en het maken van de certificatieschema s hiervoor. In het verslagjaar is vanaf januari de werkgroep W3-11 bezig geweest met de herziening van het keuringsschema Hijskranen. Na jaren van kleine aanpassingen is dit belangrijke schema grondig aan revisie toe. Aanleiding voor de herziening was vooral een toetsing aan de Europese normstelling. Hiermee was veel tijd gemoeid. Tevens zijn de aanbevelingen van de Inspectie SZW voor het keuren van hijskranen in dit proces meegenomen. In december 2012 heeft de werkgroep de opdracht afgerond. Het is nu aan de werkkamer om de aanpassingen te formaliseren. Als gevolg van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid 2010 (ongeval torenkraan) is in 2011 een commissie gestart die onderzoekt hoe de controle op de werking van elektronica kan worden verbeterd en hoe dit in keuringsschema s kan worden verwerkt. Ook in 2012 heeft deze commissie diverse keren vergaderd. Zij zal haar bevindingen in 2013 nader uitwerken. In overleg met de werkkamer zullen eventuele aanpassingen van het schema W3-11 plaatsvinden. Werkkamer 4 Vakbekwaamheid Voorzitter Rob van den Oudenalder De werkkamer heeft in 2012 drie keer vergaderd. Hoofdtaak: Zorgen voor de vakbekwaamheid van zowel de binnenlandse als de buitenlandse machinisten. Vakbekwaamheid en goede communicatie zijn essentieel voor de veiligheid van de machinist en zijn omgeving. Het najaar van 2012 stond vooral in het teken van de invoering van de nieuwe certificatieschema s WDA&T (Werkveld Document Aanwijzing & Toezicht) en WSCS (Werkveld Specifiek Certificatie Schema). In september zijn de schema s in de Staatscourant gepubliceerd. Na publicatie is er vooral op het gebied van de persoonscertificatie veel werk verzet: alle examens zijn herzien, de bijbehorende documenten aangepast en de opleiders en examinatoren zijn geïnformeerd. 10

11 Met het inwerkingtreden van de nieuwe schema s komt er tevens een einde aan de ontheffingsregeling voor buitenlandse machinisten. Per 1 januari 2013 moeten buitenlandse machinisten, die in Nederland willen werken, in het bezit zijn van een geldig TCVT persoonscertificaat of in sommige gevallen een verklaring van een door de Minister aangewezen certificatie-instelling. Voor TCVT zijn dat DNV of TüV Rheinland. De commissie optimaliseren examinering heeft in september haar advies aan het CCvD opgeleverd. Met de komst van de nieuwe schema s persoonscertificering per 1 januari 2013 bestaat de theorieexaminering volledig uit meerkeuzevragen. Er is een breder aanbod van examenopdrachten, waarmee de kwaliteit van examinering verder zal toenemen. In 2013 is ook de invoering van digitaal examineren voorzien. Op 10 oktober 2012 is er in Harderwijk een informatiebijeenkomst georganiseerd voor opleiders, exameninstellingen, examinatoren en overige belangstellenden over de nieuwe wijze van examineren per 1 januari Werkkamer 5 Railinframachines Voorzitter Martijn Blokker/Henk van Oostveen De werkkamer heeft in 2012 vier keer vergaderd, waarvan naast drie reguliere ook één extra vergadering rond het thema KrOLs zodanig inrichten, dat de machinist maximaal veilig kan werken (Kraan Op Lorries). In het verslagjaar is, als opvolger van Martijn Blokker, Henk van Oostveen benoemd tot nieuwe voorzitter. Hoofdtaak: De Keuring Railinframachines. Deze machines vallen onder de Machinerichtlijn. De grotere machines kunnen naast hun inzet als machine ook ingezet worden als railinframachine op buitendienst gesteld spoor. Symposium railinframachines Op 17 april 2012 is over het certificatieschema een mini-symposium georganiseerd bij VolkerRail te Dordrecht, waar belangstellenden zowel binnen als buiten zijn geïnformeerd over de nieuwe keuringseisen. Ook op handen zijnde wijzigingen in Europees verband kwamen aan de orde. Doel van het symposium was de betrokkenen bij te praten over het in 2011 gereviseerde certificatieschema W5-01. Diverse presentaties gaven een beeld van de theorie en praktijk van het keuren van railinframachines 11

12 Werkkamer 6 Funderingsmachines Voorzitter Ruud van t Hek In 2012 hebben vier vergaderingen van de Technische Commissie Funderingsmachines NVAF, tevens Werkkamer 6 TCVT plaatsgevonden. De werkkamer bestaat uit fabrikanten/leveranciers, aannemers/gebruikers, opdrachtgevers en keuringsinstanties. De taken zijn omschreven in een reglement. Hoofdtaak: De keuringsplicht funderingsmachines is bij wet geregeld. De werkkamer geeft daar inhoud aan door het creëren van veilige en werkbare methodieken voor bestaande en nieuwe funderingstoepassingen. In 2012 is de gebruiksrichtlijn NVAF-richtlijn hijsen bij funderingswerkzaamheden verder uitgewerkt met als doel begin 2013 tot een afronding te komen. Aansluitend zal begonnen worden met een specifieke richtlijn voor het uitvoeren van funderingstechnieken op risicovolle plaatsen. Tevens zijn in 2012 specifieke items aan de orde gekomen zoals het bepalen op welke wijze er een goede methodiek voor het werken op draglineschotten kan worden ontwikkeld. Ook is er aandacht geweest voor werken op hoogte (wordt vervolgd in 2013) Werkkamer 7 Hoogwerkers Deze werkkamer is opgeheven in TCVT is gestopt met het onderhoud van dit vrijwillige schema wegens onvoldoende belangstelling uit de markt. Werkkamer 8 Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer Voorzitter Jeffrey Hoffmann De werkkamer heeft in 2012 één keer vergaderd. Hoofdtaak: Het opstellen van certificatieschema s voor Hijs en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer. In 2012 is het certificatieschema keuring Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer (W8-01) vastgesteld. Het schema gaat per 1 januari 2013 in. 12

13 5. FINANCIËN TCVT verstrekt certificaten aan CI s tegen vergoeding. Daarnaast ontvangt TCVT incidenteel subsidies voor haar activiteiten. Deze inkomstenbronnen genereren geen vaste geldstroom en zijn sterk aan schommelingen onderhevig. Er worden zo n à persoonscertificaten per jaar verstrekt. Deze certificaten zijn vijf jaar geldig. Na deze vijf jaar worden de meeste persoonscertificaten verlengd (hercertificatie). Voor machinekeuringen geldt het wettelijke regime (verplichte keuring eens per twee jaar). Daarnaast laten veel bedrijven hun machines jaarlijks keuren en/of opstellingskeuringen uitvoeren. Daar komen de vrijwillige keuringen dan nog bij. Hierdoor wordt een reële inschatting van de jaarlijks te verstrekken certificaten, en daarmee de inkomsten voor TCVT, lastig. Globaal gaat TCVT er van uit dat er per vijf jaar circa persoonscertificaten worden verstrekt. In diezelfde periode worden circa goedkeuringscertificaten afgeleverd. De inkomsten uit de toeslagen in 2012 bedroegen ,-- Geen inkomsten uit projectsubsidies De totale uitgaven in 2012 inclusief projecten bedroegen ,-- Het positieve saldo in 2012 bedraagt ,-- en wordt toegevoegd aan de egalisatiereserve. Per 31 december 2011 bedraagt de egalisatiereserve ,--. Het bestuur heeft besloten de kosten voor goedkeurings- en persoonscertificaten per 1 januari 2013 wederom met gemiddeld 10% te verlagen. 13

14 6. Bijzonderheden in 2012 Uitgelicht: aftredende en nieuwe voorzitter TCVT Op 12 december 2012 heeft Aart Beelen het voorzitterschap van TCVT overgenomen van Volkert Overbeeke, die het voorzitterschap sinds 1 januari 2007 heeft bekleed. Een mooie gelegenheid om in dit jaarverslag terug te kijken op het tijdperk Overbeeke en daarnaast vooruit te kijken met de nieuwe voorzitter, Aart Beelen. Afscheid In december 2012 heeft Volkert Overbeeke een punt gezet achter zes jaar voorzitterschap van TCVT. Overbeeke begon in 2007 aan deze nieuwe uitdaging, nadat hij in 2004 was gestopt als directeur BAM Materieel. Ook daarnaast heeft hij niet stil gezeten, getuige zijn werkzaamheden voor het eigen in 2005 opgerichte adviesbureau. Volgens de statuten van TCVT kan een voorzitter maximaal 8 jaar aanblijven, maar Overbeeke vond het na de periode van zes jaar tijd om zelf te zeggen: het is genoeg zo, laat een ander het overnemen. Ontwikkeling TCVT in de afgelopen 6 jaren TCVT is een organisatie die zich kenmerkt door een gestage ontwikkeling, met weinig upsand-downs. Ooit was het idee dat TCVT meer naar buiten zou treden als organisatie en ook zelf het toezicht zou gaan doen; volgens Overbeeke is dat gelukkig niet gebeurd: TCVT moet geen machtsfactor worden, een instituut op zich. Het naar buiten brengen van de resultaten moet door de aan TCVT deelnemende organisaties gebeuren, dat heeft veel meer kracht! De kracht van TVCT is juist het bereiken van resultaten door het samenbrengen van kennis en kunde van de vakmensen uit brancheorganisaties, vakverenigingen en opdrachtgevers. Uiteindelijk werken via deze methode zo n 100 mensen aan TCVT! Verwachtingen en de realiteit Overbeeke begon niet met specifieke verwachtingen: een goede voorzitter zijn leek me al een mooi uitgangspunt. Overbeeke ging met een open mind aan de slag en hoewel hij certificering een goede zaak vond, stond hij hier toch volledig blanco tegenover. Na korte tijd kwam wel een idee naar boven over wat hij zou willen: ervoor zorgen dat al die schema s leesbaar zijn voor de mensen die er mee moeten werken en die er mee te maken hebben (bijv. kraanmachinisten); dat is helaas niet gelukt, integendeel. Begrijpelijke taal blijkt erg lastig in combinatie met alle juridische eisen, vooral ook in Europees verband. 14

15 Terugkijkend denkt Overbeeke er redelijk in geslaagd te zijn van TCVT een transparante club te maken door vanaf de start in 2007 met Paul Uilenbroek te investeren in een goede structuur, openheid, duidelijkheid en zeker ook in objectieve notulen van de diverse overleggen. Ook duidelijkheid over taken en bevoegdheden van werkkamers, CCvD en bestuur stond voorop. Het bestuur gaat niet over de technische inhoud van de TCVTwerkzaamheden, daar gaat het CCvD over, ondersteund door de adviezen van de werkkamers. Het bestuur bewaakt het proces op hoofdlijnen en beperkt zich verder tot de formeel juridische aspecten. (Persoonlijke) hoogtepunten Zoals eerder gezegd vindt Overbeeke het lastig om in TCVT-verband van hoogtepunten of mijlpalen te spreken. Het gaat bij TCVT vaak langzaam maar gestaag beter. De structuur is nu goed, er is een vernieuwd en actueel convenant met het ministerie van SZW, de statuten zijn op orde en de organisatie loopt gesmeerd, inclusief alle benodigde overlegvormen! Om toch een bijzonderheid te noemen wil Overbeeke graag de aandacht vestigen op de totstandkoming van het nieuwe stelsel van certificatie van het ministerie van SZW. Na een lang traject van is er een stelsel dat zich verder kan ontwikkelen tot een gerespecteerd en vertrouwd instrument en waarin TCVT haar ei kwijt kan. Verder is vermeldenswaard dat het thema buitenlandse machinisten eindelijk naar tevredenheid is afgerond: een bijzonder traject. Het heeft heel veel tijd en energie gekost om een op het oog helder probleem (gelijke eisen aan vakbekwaamheid voor buitenlandse en Nederlandse machinisten) naar tevredenheid op te lossen! Ook bewaard Overbeeke goede herinneringen aan de diverse symposia die de TCVT mocht organiseren. Eenheid in regelgeving Ondanks dat de kwestie uiteindelijk goed is geregeld, vindt Overbeeke de commotie rond het thema buitenlandse machinisten wel één van de mindere momenten tijdens zijn zittingsperiode. Volgens Europese regels mochten machinisten uit andere landen hier werken, zonder aan de hier geldende eisen te moeten voldoen (onder het motto van vrij verkeer van werknemers). Er was daarnaast sprake van een hiaat in de regelgeving en ook dat was nog niet zo eenvoudig te herstellen. Overbeeke heeft veel contact gehad met het ministerie om de zaak namens TCVT breed gedragen en goed geregeld te krijgen. Commissie Onderzoeksraad/onderzoek TU- Delft Het speelt al sinds 2009 en heeft nog steeds de aandacht: de nasleep van het ongeval met een torenkraan in Rotterdam. Een onderwerp waar Overbeeke ook nu nog, na zijn aftreden, bij betrokken is. Hij is voorzitter van een commissie die zich bezighoudt met de aanbevelingen van TCVT naar aanleiding van het rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. TCVT onderstreept het belang van een keuring voor elektronica op hijskranen, die voor de veiligheid van de hijskraan en het werken ermee van doorslaggevende betekenis is, en de mogelijkheden om dat ook in regelgeving vast te leggen. Overbeeke geeft aan dat contact is gezocht met TU-Delft voor onderzoek op dit terrein. Aanbevelingen voor de toekomst van TCVT Tot slot wil Volkert Overbeeke graag nog enkele aanbevelingen meegeven aan zijn opvolger Aart Beelen: er zijn nu goede contacten met het ministerie van SZW, het is van groot belang deze te behouden en waar 15

16 mogelijk te verstevigen! Verder is er al langere tijd sprake van een terugtredende overheid en een daarmee samenhangende dereguleringsdrang. Het zou verstandig zijn om meer vertegenwoordigers van de zijde van opdrachtgevers binnen de TCVT gelederen te krijgen om hier gezamenlijk zo goed mogelijk op te kunnen reageren en ook in de toekomst de veiligheid in de verticaal transport branche te garanderen. De wereld van het verticaal transport heeft nu te maken met het regime van Warenwet en Arbowet; volgens Overbeeke zou samenvoeging daarvan voor keuringen van hijskranen beter zijn. TCVT-keuringen worden in de Warenwet met name genoemd, maar in de Arbowet is dat niet zo. Keuren wordt wel genoemd maar de wijze waarop niet. Overbeeke zou graag zien dat keuren altijd volgens de schema s van TCVT, dus via formele regelgeving, plaats moet vinden. Maar op dit moment is dat bij de overheid niet haalbaar in verband met het dereguleringsklimaat. Als laatste spreekt Volkert Overbeeke zijn waardering uit voor allen die meewerken aan TCVT en de mensen van het ministerie van SZW waarmee hij heeft samengewerkt en bedankt hen voor hun inzet en de prettige samenwerking. Aart Beelen Aart Beelen is op dit moment directeur bij Reflectielijnen Van Velsen te Bodegraven, een bedrijf dat wegbelijning aanbrengt. Midden in de wereld van het horizontaal transport dus. En dan nu de overstap naar het verticaal transport! Het bestuur TCVT heeft gekozen voor Aart Beelen vanwege zijn bestuurlijke ervaring in de bouwnijverheid en zijn onafhankelijkheid ten opzichte van de verticaal transport wereld. In het verleden is Beelen onder meer bestuurlijk actief geweest binnen de NVWB Grondwerk, NEVAM (wegmarkering) en de Vakgroep Specialistische Wegenbouw van Bouwend Nederland. Daarnaast heeft hij zijn affiniteit met machines en hijskranen geëtaleerd door in het verleden de TKD te organiseren. Ook heeft Beelen in de afgelopen 20 jaar een ruime ervaring opgebouwd met certificatieprocessen. Eerste indruk Ook al is Beelen net begonnen, het kost hem weinig moeite om een eerste indruk te geven van TCVT. Zijn vuurdoop was de wijziging van de regels voor buitenlandse machinisten op bouwplaatsen in Nederland. Al jaren een punt van zorg en ook in 2012 is daar veel aandacht naar uitgegaan. Een vacuüm in de regelgeving gaf buitenlandse machinisten de mogelijkheid in Nederland te werken zonder dezelfde beroepskwalificaties als de Nederlandse collega s. Het zag er lastig uit, maar in december 2012 is alsnog voorzien in een oplossing. Per 1 januari 2013 zal ook de buitenlandse machinist, net als zijn Nederlandse collega, moeten aantonen 16

17 voldoende bekwaam te zijn om veilig te werken. Nieuwe certificatieschema s Een ander belangrijk onderwerp waar Beelen mee geconfronteerd werd is de totstandkoming van de nieuwe (certificatie)schema s. Na veel voorwerk en commotie zijn deze in 2012 eindelijk vastgesteld en op 1 januari 2013 in werking getreden. De nieuwe voorzitter spreekt hierbij de hoop uit dat TCVT daarmee in rustiger vaarwater terecht is gekomen. De nieuwe schema s vakbekwaamheid machinist hebben direct gevolgen voor de examinering. De nieuwe examens komen in de loop van 2013 beschikbaar in digitale vorm. Daarmee worden de mogelijkheden enorm verruimd. Beelen is benieuwd naar de uitvoering hiervan in Borging door de overheid Verder wil Beelen graag stil staan bij het systeem van certificering en de borging hiervan door de overheid. Met de vaststelling door het ministerie krijgen de schema s kracht van wet. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld het werkterrein van Beelen: de wegmarkeringsbranche. Daar is certificering en keuring in handen van private partijen en is er altijd (ook) een commercieel belang bij de toetsende instanties. Deze borging door de overheid vindt Beelen een groot goed! Het strakke regime van de certificeringsschema s draagt zeker bij aan veiliger werken bij het verticaal transport. Beelen is ervan overtuigd dat als het toezicht goed geregeld is er minder ongelukken gebeuren. Beelen spreekt in dit verband zijn zorg uit over de dereguleringsdrang van de centrale overheid, die zou kunnen leiden tot concessies op het gebied van veiligheid. We moeten zeker blijven vechten voor het behoud van het huidige systeem van certificering, inclusief de vaststelling van de schema s door het ministerie van SZW, meent Beelen. Gelukkig zijn tegen de dereguleringsstroom in, de contacten met het ministerie goed te noemen en is er alle vertrouwen in een voortzetting van de huidige werkwijze. Toekomstvisie In de visie van Beelen is het van groot belang de kwaliteit van het materieel en de vakbekwaamheid van de machinist op peil te houden. Er mag geen afbreuk aan de veiligheid worden gedaan: Dat is in een land als Nederland toch een vanzelfsprekendheid. Daarnaast zal Beelen blijven streven naar het behouden van de borging in wet- en regelgeving. Daar wil hij zeker voor gaan! Niet als een Don Quichot die tegen windmolens vecht, maar als een voorzitter die een lans breekt voor een goed en veilig gebruik van hijskranen! Buitenlandse machinisten Een opvallend onderwerp dat al de aandacht vroeg in 2011 was de situatie rond de buitenlandse machinist. Tot eind 2012 bestond er een compensatieregeling voor buitenlandse machinisten die inhoudt dat zij maximaal 6 maanden op een project mogen werken en dat zij niet aan dezelfde eisen hoeven te voldoen als een Nederlandse machinist. Een doorn in het oog van bijna iedereen in de verticaal transportbranche. Daar is nu verandering in gekomen. 17

18 Met de inwerkingtreding van de nieuwe schema s per 1 januari 2013 wijzigen ook de regels voor het verrichten van werk door buitenlandse machinisten op bouwplaatsen in Nederland. De voorheen geldende ontheffingsregeling van de Inspectie-SZW is per 31 december 2012 vervallen. Hiervoor in de plaats komt een check op de beroepskwalificaties van de buitenlandse machinist door een certificerende instelling (CKI: voor TCVT zijn dat DNV of TüV Rheinland). Voor buitenlandse machinisten zijn nu de eisen geharmoniseerd met die van de Nederlandse machinisten en daarmee op het veiligheidsniveau van de Nederlandse machinist gebracht. Op basis van de wettelijke regeling voor wederzijdse erkenning van beroepskwalificaties, wordt door de CKI bekeken of de betreffende machinist voldoende bekwaam is om veilig te werken in de openbare ruimte. Zo ja, dan ontvangt de machinist een werkverklaring (bij tijdelijk werk) of een TCVT-certificaat (bij werk voor een langere tijd) van de CKI. Zo nee, dan moet de machinist een proeve van bekwaamheid bij de CKI afleggen op de ontbrekende kwalificaties, waaruit moet blijken dat hij veilig kan werken. Een buitenlandse machinist kan overigens altijd een TCVT-examen doen. Dit is mogelijk in de Nederlandse, Duitse, Engelse of Franse taal. TCVT heeft een stroomschema opgesteld waaruit blijkt of/wanneer een buitenlandse machinist op een Nederlandse bouwplaats (hijs-) werkzaamheden mag uitvoeren. Het stroomschema is te vinden op de website: Voortgang uitwerking aanbevelingen TCVT n.a.v. rapport Onderzoeksraad (ongeval torenkraan 2008) Als gevolg van rapport Onderzoeksraad voor Veiligheid 2010 (ongeval torenkraan 2008) is in 2011 een commissie gestart die onderzoekt hoe de controle op de werking van elektronica kan worden verbeterd en hoe dit in keuringsschema s kan worden verwerkt. Ook in 2012 heeft deze commissie diverse keren vergaderd. Zij zal haar bevindingen in 2013 nader uitwerken. In overleg met de werkkamer zullen eventuele aanpassingen van het schema W3-11 plaatsvinden. In 2012 is door de TU-Delft een onderzoek gestart naar elektronica op hijskranen. Er is een risicoanalyse gemaakt voor 3 soorten hijskranen: mobiele kraan, mobiele torenkraan en torenkraan. In de analyse zijn de hydrauliek, de elektronica en het mechanische gedeelte als uitgangspunten gehanteerd. Basis voor de risicoanalyse is de Machinerichtlijn, de EN en de EN Convenant met SZW en statuten TCVT Het ministerie van SZW heeft beheerstichtingen als TCVT een belangrijke rol toebedeeld in de uitvoering en de kwaliteitsbewaking van de certificatie. De beheerstichting is immers verantwoordelijk voor het beheer van de vastgestelde schema s. Zij zorgen ook voor het samenstellen en functioneren van de Centrale Colleges van Deskundigen. Bovendien zijn zij hét aanspreekpunt voor het ministerie. TCVT heeft daarmee een cruciale functie in de 18

19 informatievoorziening zowel binnen als buiten de sector. Het ministerie hecht daarom zeer aan een goede werkrelatie met TCVT als beheerstichting. Als private organisatie valt TCVT niet onder het toezicht van de minister. Om een aantal werkafspraken vast te leggen is in 2012 een nieuw convenant voorbereid tussen de minister en TCVT. De voorzitter ondertekent namens TCVT het convenant. Namens het ministerie van SZW ondertekent de directeur van de Directie Gezond en Veilig Werken. Het nieuwe convenant is tijdens een feestelijke bijeenkomst op 26 maart 2012 ondertekend bij het ministerie van SZW in Den Haag. Het nieuwe convenant is ook aanleiding geweest voor het aanpassen van de statuten van de TCVT en van het reglement voor het CCvD. 19

20 Symposium Keuren van railinframachines Op 17 april 2012 organiseerde Werkkamer 5 TCVT een geslaagd minisymposium bij VolkerRail. Ongeveer 40 belangstellenden kwamen naar Dordrecht om zich op de hoogte te stellen van het nieuwe schema. Aansluitend aan het theoretische gedeelte van het symposium was het voor de bezoekers mogelijk een aantal railinframachines te bekijken. Doel van het symposium was de betrokkenen bij te praten over het in 2011 gereviseerde certificatieschema W5-01. Ook op handen zijnde wijzigingen in Europees verband kwamen aan de orde. Railinframachines zijn bijzondere voertuigen die met een eigen aandrijving op het spoor kunnen rijden. De machines worden ingezet bij nieuwbouw-, vernieuwings- of onderhoudswerkzaamheden aan het spoor. De certificering van railinframachines is vereist voor de inzet op buitendienst gesteld spoor. Sinds 2002 keurt een Certificatie-Instelling aan de hand van het schema W5-01 en bepaalt of de machine voldoet aan de eisen. Bij goedkeuring verstrekt de CI een certificaat en een sticker aan de eigenaar. De geldigheidsduur van het certificaat is één jaar, daarna volgt opnieuw een keuring. Diverse presentaties gaven een beeld van de theorie en praktijk van het keuren van railinframachines. Belangstellenden werden niet alleen binnen geïnformeerd over de nieuwe keuringseisen, ook een rondgang op de locatie bij VolkerRail stond op het programma om de diverse typen materieel te bekijken en de keuringspunten te bespreken. 20

21 BIJLAGEN Samenstelling Bestuur 2012 Naam functie instelling C.V. Overbeeke onafhankelijk voorzitter H. Crombeen lid FNV Bouw E. Free lid ProRail M.J. Kroes penningmeester Vereniging Verticaal Transport W. van Noort lid Vereniging Verticaal Transport M.J.P. van der Steen secretaris Vakvereniging Het Zwarte Corps A. Wiersma lid Bouwend Nederland vacature lid Bouwend Nederland vacature lid Opdrachtgevers P.E. Uilenbroek ambt. secretaris Bureau TCVT Samenstelling Centraal College van Deskundigen Naam functie instelling C.V. Overbeeke onafhankelijk voorzitter M. Blokker lid Werkkamer 5 (tot 1/4/12) R. van t Hek lid Werkkamer 6 H. Hertsenberg adviseur Aboma J. Hoffmann lid Werkkamer 8 N. van Leeuwen lid Werkkamer 2 A.P.F.H. van Loon lid BMWT P. Mos lid Werkkamer 1 (tot 1/7/12) L.J. Oomen lid FNV Bouw H. van Oostveen lid Werkkamer 5 (vanaf 1/4/12) R. van den Oudenalder lid Werkkamer 4 H. Sluijsmans waarnemer Ministerie SZW C.J. Smits lid Werkkamer 3 J. Schutten lid NVAF R. Tekstra lid RAI R. Tripaldelli lid Bouwend Nederland (tot 1/11/12) L.G.A.M Verhagen lid Vereniging Verticaal Transport E. van der Voort lid Werkkamer 1 (vanaf 1/7/12) R. de Vries adviseur DNV Certification P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT 21

22 Samenstelling Werkkamers Werkkamer 1 Hijs- en hefgereedschappen Naam functie instelling P. Mos onafhankelijk voorzitter Tot 1/7/12 E. van der Voort onafhankelijk voorzitter Vanaf 1/7/12 J. Arensman lid Vakvereniging Het Zwarte Corps H. Dijkema lid Cumela A. de Groot waarnemer SODM R.W. den Haak lid Bouwend Nederland M. van Klaarbergen lid Vereniging Verticaal Transport F. Noordergraaf lid EKH J. Ouwendijk lid NVAF C.D.A. van Unen lid Vereniging Verticaal Transport M. v.d. Velden lid EKH P. Verhoef lid NAM R. Winandts lid Nogepa P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT Werkkamer 2 Offshore hijskranen Naam functie instelling N. van Leeuwen voorzitter M. v.d. Bedem adviseur Aboma A. de Groot waarnemer SODM W. Feenstra lid Chevron Expl. and Prod. Netherlands C. Kats lid Liebherr M. Meijer lid Kenz Offshore Service M. Vaandrager adviseur C.I.S. J. Zandvliet lid TAQA P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT Werkkamer 3 Hijskranen en werkbakken Naam functie instelling C.J. Smits onafhankelijk voorzitter M. v.d. Flier adviseur SGS J. van Grootveld adviseur TuV QA L.A.C.M. Heijdra lid BMWT F. van Helvoort lid Liebherr J. de Jong lid Bouwend Nederland L.J. Oomen lid FNV Bouw S. v.d. Steen lid Exxon Mobil C.D.A. van Unen lid Vereniging Verticaal Transport P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT 22

23 Werkkamer 4 Vakbekwaamheid Naam functie instelling R. van den Oudenalder voorzitter Vakvereniging Het Zwarte Corps H. Barendregt lid BMWT P. Basjes waarnemer Inspectie SZW W. Boekema/J. Stillebroer adviseur TüV QA H. Dijkema lid Cumela R. van Kooten lid Bouwend Nederland E.P. van der Linde lid Transport en Logistiek Nederland E. Veltink lid Vakvereniging Het Zwarte Corps L.J. Oomen lid FNV Bouw H. Otten lid Vereniging Verticaal Transport (per 1/9/12) J. van Rijn lid VTL (Kenniscentrum Transport en Logistiek) R. Strengholt lid Fundeon (Kenniscentrum Bouw) R. de Vries adviseur DNV Certification P. Waalwijk lid Ned. Ver. Aannemers Funderingswerken P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT Werkkamer 5 Railinfra machines Naam functie instelling M. Blokker onafhankelijk voorzitter tot 1/4/12 H. van Oostveen onafhankelijk voorzitter vanaf 1/4/12 R. Bak adviseur HHC/DRS P. Berende lid Vereniging Verticaal Transport F. van Duinen lid ProRail J. van Grootveld adviseur TüV QA H. Oostdijk lid Volker Rail Nederland H. Schildmeijer lid BAM Rail H. Steenkamp lid ProRail C.D.A. van Unen lid Vereniging Verticaal Transport K. Vroom lid Strukton Rail Materieel P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT Werkkamer 6 Funderingsmachines Naam functie instelling R. van t Hek voorzitter NVAF P.H. Bakker adviseur Aboma P. v.d. Berg lid Geka Bouw BV W. Buitenhuis adviseur J.G. van de Coterlet lid NVAF N. Goedhart lid NVAF G.H. Heijnen waarnemer Inspectie SZW J. Hermes lid IHC Fundex Equipment BV C. Kamsteeg lid Van den Heuvel BV A.T.P.J. Opstal lid gemeente Rotterdam J.H. Schutten lid NVAF M.J.P. van der Steen lid Vakvereniging Het Zwarte Corps P.A. van Steensel lid Vermeer Holland BV J. Vroom lid NVAF H. de Koning secretaris NVAF P.E. Uilenbroek toehoorder Bureau TCVT 23

24 Werkkamer 8 Hijs- en hefwerktuigen Naam functie instelling J. Hoffmann onafhankelijk voorzitter J. Blok lid VSB M. ter Hark lid BMWT (tot 1/9/12) M. Jonkers lid Bouwend Nederland H. Nijkamp adviseur Aboma L.J. Oomen lid FNV Bouw H. Reindertsen lid Bouwend Nederland M.J.P. v.d. Steen lid Vakvereniging Het Zwarte Corps L. Vogels lid VSB D. van Zanten lid BMWT P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT CKI-Werkkamer 2 overleg Naam functie instelling M. van de Bedem lid Aboma J. van Grootveld lid TüV QA R. van Hirtum lid AiB Vincotte P. Kuijpers lid Lloyds Register M. Vaandrager lid CIS P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT CKI-Werkkamer 3 overleg Naam functie instelling C.J. Smits onafhankelijk voorzitter F. van Eijnatten lid MKB-Certificatie (tot 1/7/12) M. v.d. Flier lid SGS J. van Grootveld lid TüV QA R. van Hirtum lid AiB Vincotte H. Nijkamp lid Aboma+Keboma M. Stipriaan lid HHC/DRS C.D.A. van Uden lid Vereniging Verticaal Transport P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT Centrale Examen Commissie Naam functie instelling R. van den Oudenalder onafhankelijk voorzitter T. Goos lid Fundeon R. van Kooten lid Bouwend Nederland J. Stillebroer adviseur TüV Rheinland C.D.A. van Unen lid Vereniging Verticaal Transport E. Veltink lid Vakvereniging Het Zwarte Corps R. de Vries adviseur DNV Certification P.E. Uilenbroek secretaris Bureau TCVT 24

25 AFKORTINGEN A&T BMWT CCvD CEC CI DNV I-SZW KOMAT PLC OCW RvA SZW TCVT TSJ TüV TüV Rheinland (schema) Aanwijzing en Toezicht) brancheorganisatie van importeurs of fabrikanten van Bouwmachines, Magazijninrichtingen, Wegenbouwmachines en Transportmaterieel Centraal College van Deskundigen Centrale Examen Commissie Certificatie-Instelling Det Norske Veritas Inspectie SZW Kontaktgroep Materieel van Bouwend Nederland Programmable Logic Controller (automatiseringssysteem) Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Raad voor Accreditatie Ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid Stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport TCVT Schema Journaal (formele aanvulling op certificatieschema) TüV Nederland TüV Rheinland Certificatie-instelling 25