Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 3. Drs. D. Bernard. dujeu. Franse grammatica met oefeningen. Walvaboek

Transcriptie

1 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 3 Drs. D. Bernard L E S R È G L E S dujeu Franse grammatica met oefeningen Walvaboek

2 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 5 VOORWOORD Het belang van grammatica Het belang van de grammatica is vaak overschat, maar later ook weer onderschat. Iedere docent weet dat er in de huidige onderwijssituatie te weinig lesuren zijn om de leerling het Frans via de directe methode even goed bij te brengen als dat bij Franse kinderen van jongs af aan spontaan gebeurt. We slagen er nog wel in de leerlingen een eenvoudig gesprekje te laten voeren over huistuin- en keukenonderwerpen. Zodra het echter tot een echt gesprek met Fransen komt en zeker wanneer het schriftelijk aspect meer aandacht krijgt, ontstaat toch de behoefte aan taalregels. Omdat die regels in de meeste leergangen verspreid en onsystematisch worden aangeboden, blijkt een duidelijk grammaticaal overzicht nog steeds gewenst. Kenmerken In Les règles du jeu vindt de leerling niet alleen maar de taalregels met uitzonderingen, maar kan deze ook direct in praktijk brengen door de bij elk onderdeel behorende oefeningen te maken. Zowel in de theorie op de linker pagina als in de oefeningen op de rechterpagina komen geen moeilijke woorden voor die buiten de bekende frekwentielijsten vallen. Ook ingewikkelde grammaticale termen zijn vermeden. Wel is getracht het bedreigde niveau niet te verlagen: weinig voorkomende uitzonderingen zijn weliswaar vaak weggelaten, maar een onderwerp als de Subjonctif bleef gehandhaafd en ook van de Passé simple wordt een (passieve) kennisname aangeboden. De docent kan uiteraard zelf uitmaken of en wanneer bepaalde onderdelen in een bepaalde klas behandeld moeten worden. Zo kan bijvoorbeeld voor leerlingen die geen schrijfvaardigheid in hun pakket hebben de overeenkomst van het voltooid deelwoord worden overgeslagen. Doelgroep Gezien het bovenstaande, kan Les règles du jeu naast alle bestaande leergangen gebruikt worden, vanaf het eind van de onderbouw tot en met de hoogste klassen van alle vormen van onderwijs, inclusief het onderwijs aan volwassenen. De auteur

3 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 7 Inhoud 1 De tijden van avoir en être 8 2 Het lidwoord 1 (un(e), le, la, l, les) 10 3 Het lidwoord 2 (afwijkend gebruik) 12 4 Het lidwoord 3 (du, de la, de l, des) 14 5 Het zefstandig naamwoord (meervoud) 16 6 Het bijvoeglijk naamwoord 1 (plaats, mannelijk, vrouwelijk, enkelv., meerv.) 18 7 Het bijvoeglijk naamwoord 2 (afwijkende vormen) 20 8 Het bijwoord (poliment, prudemment) 22 9 Trappen van vergelijking (plus grand, le plus grand) Getallen Het persoonlijk voornaamwoord 1 (je, me, moi) Het persoonlijk voornaamwoord 2 (il, en, y) Het persoonlijk voornaamwoord 3 (plaats) Het bezittelijk voornaamwoord (mon, le mien) Het betrekkelijk voornaamwoord (qui, que, dont, lequel) Het aanwijzend voornaamwoord (ce, celui) Het vragend voornaamwoord (qui, que, quel, lequel) Quelque, chaque, tout, même Ontkenningen (ne...pas, plus, jamais, rien, personne) Voorzetsels 1 (aan, bij, door, in, naar, op) Voorzetsels 2 (onder, ten, tegen, voor, werkwoord + te) Woordvolgorde (vragend en niet-vragend) Hulpwerkwoorden (avoir, être, aller, venir de) Het voltooid en het tegenwoordig deelwoord Worden (être, devenir) Onpersoonlijke werkwoorden (il pleut, il y a, falloir) Regelmatige werkwoorden eindigend op -er, -ir en -re Regelmatige werkwoorden eindigend op -er, -ir en -re Kleine afwijkingen bij werkwoorden op -er Onregelmatige werkwoorden 1 (aller écrire) Onregelmatige werkwoorden 2 (envoyer prendre) Onregelmatige werkwoorden 3 (recevoir vouloir) Overige onregelmatige werkwoorden (samenstellingen) De aanvoegende wijs (Le subjonctif) 1. (vormen) De aanvoegende wijs (Le subjonctif) 2 (gebruik) De passé simple (vormen) 78

4 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 8 1 De tijden van avoir en être We beginnen met de tijden van avoir en être omdat dat de meest gebruikte werkwoorden zijn. 1 avoir hebben ik, enz. heb had zal hebben zou hebben j ai avais aurai aurais tu as avais auras aurais il/elle a avait aura aurait nous avons avions aurons aurions vous avez aviez aurez auriez ils/elles ont avaient auront auraient Tegenwoordig deelwoord (hebbend): Voltooid deelwoord (gehad): Gebiedende wijs (heb! laten we hebben! hebt!): 2 être zijn ayant eu [spreek uit: uu] aie! ayons! ayez! ik, enz. ben was zal zijn zou zijn je/j suis étais serai serais tu es étais seras serais il/elle est était sera serait nous sommes étions serons serions vous êtes étiez serez seriez ils/elles sont étaient seront seraient Tegenwoordig deelwoord (zijnde): Voltooid deelwoord (geweest): Gebiedende wijs (wees! laten we zijn! weest!): étant été sois! soyons! soyez! Let op: être wordt vervoegd met avoir: ik ben geweest j ai été Let op: zijn is niet altijd être: bang zijn avoir peur; Ik ben 16 jaar. J ai 16 ans; Er is of Er zijn Il y a. 8

5 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 9 A Zet de werkwoorden in de onvoltooid verleden tijd (ik had, ik was) en daarna in de voltooid tegenwoordige tijd (ik heb gehad, ik ben geweest). 1 Nous sommes tristes. 2 Vous avez un copain? 3 Ils sont enthousiastes. 4 Je ne suis pas content. 5 Tu as un ordinateur? 6 Elle a un chien? 7 Ils ont un piano. 8 Vous êtes malade? 9 Il y a une fête. 10 Tu es sympathique. B Zet de werkwoorden in de toekomende tijden, zoals in het voorbeeld. Voorbeeld: J ai un livre. J aurai un livre. J aurais un livre. 1 Tu as le premier prix. 2 Vous êtes le directeur? 3 Je suis le chef. 4 Vous avez une auto? 5 Ils sont vieux. 6 Nous ne sommes pas fous. 7 Ils ont assez. C Zet de tussen haakjes staande werkwoorden in de juiste vorm en tijd. 1 L année passée, nous (être) malheureux, mais maintenant nous (être) heureux. 2 L année prochaine, tu (être) content, car tu (avoir) ton diplôme. 3 (Etre) calmes, mes enfants! 4 N (avoir) pas peur, Monsieur! 5 N (avoir) pas peur, mon enfant! 6 Demain les devoirs (être) corrigés par le professeur. 7 Les élèves (être) contents maintenant, car ils (avoir) un prof sympa. D Vertaal. 1 Morgen zou er een feest zijn voor de chef d équipe. 2 Hij is nu 30 jaar en morgen zal hij 31 jaar zijn. 3 Hij zou een cadeau gekregen (= gehad) hebben. 4 Maar hij heeft een ongeluk (un accident) gehad. 5 Wij zijn bang geweest. 6 Weest niet bang! 7 We zijn in het huis van Anne Frank geweest. 8 Wie zal de eerste prijs krijgen? 9 Zou u een kamer voor ons hebben? 10 Wij zouden erg gelukkig geweest zijn. 11 Als Loulou sympathieker was geweest, zou ze een vriendje gehad hebben. 9

6 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 10 2 Het lidwoord (1) 1 een, geen een man un homme een vrouw une femme Hij heeft geen vrouw. Il n a pas de femme Ik heb geen auto. Je n ai pas d auto. Dat is geen auto. Ce n est pas une auto. een is un voor zogenaamde mannelijke woorden en une voor zogenaamde vrouwelijke woorden. In woordenboeken staat achter een mannelijk woord m (masculin) en achter een vrouwelijk woord f (féminin). Na een ontkenning (geen) vervang je un en une door de, (d voor klinker of h), behalve na een vorm van être. 2 beroepen e.d. Hij is soldaat. Il est soldat Zij is (een) Française. Elle est Française. Voor een beroep, nationaliteit, godsdienst e.d. geen un of une. Dus niet: Il est un soldat! 3 de, het le père la mère l enfant l hôtel les pères Het bepaald lidwoord (de, het) is in het enkelvoud le voor een mannelijk woord, la voor een vrouwelijk woord, l voor een klinker of h en in het meervoud altijd les. Slechts enkele woorden zoals la Hollande en le hangar hebben geen l voor de h. 4 du, des, au, aux la photo du père, (de la mère, de l enfant,) des enfants Il va au bureau, (à la banque, à l hôtel,) aux hôtels. de le wordt du, de les wordt des, à le wordt au, à les wordt aux. 5 uitdrukkingen met een bepaald lidwoord s morgens, s avonds, s maandags, enz. le matin, le soir, le lundi, etc. vorige week/jaar, enz. la semaine/l année passée volgende week/jaar, enz. la semaine/l année prochaine tijd/gelegenheid hebben om te avoir le temps/l occasion de op/naar school; op/naar kantoor à l école; au bureau op straat dans la rue 10

7 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 11 A Vervang le, la, l door un of une. 1 la Française 6 l hôtel 2 l homme 7 l auto 3 la banque 8 l inspectrice 4 le hangar 9 le camarade 5 la connaissance 10 l ambassadrice B Vervang un, une door le, la of l. 1 une règle 6 une installation 2 un jeu 7 une histoire 3 un hôpital 8 un individu 4 un Hollandais 9 une classe 5 un CD-Rom 10 un élève C Vertaal de tussen haakjes geplaatste woorden. 1 (Een) homme et (een) vrouw arrivent (aan het) hôtel Beauséjour. 2 (De) homme donne la clé (van de) auto (aan de) garçon (van het) hôtel. 3 Le garçon porte (de) valises (van de) touristes. 4 Le réceptionniste donne la clé (van de) chambre (aan de) touristes. 5 (De) amie (van de) homme (heeft geen) valise. 6 Où sont (de) clés (van de) valises? 7 Elles sont dans le portefeuille (van de) ami (van de) femme. 8 Après le déjeuner, (de) homme va (naar de) banque. 9 (De) femme va (naar de) grands magasins et (naar de) petites boutiques (van de) rue de Rivoli. 10 Il va avec elle aussi (naar de) belle cathédrale (van de) ville. 11 L Hôtel de Ville de Paris (is geen) hôtel pour les touristes. 12 L Hôtel de Ville (heeft geen) chambres pour vous. D Vertaal. 1 Hij heeft een vrouw. 2 Hij heeft geen kind. 3 Ze heeft geen tijd om te spelen. 4 Hij is ambassadeur. 5 Hij is geen soldaat. 6 s Morgens gaat hij naar kantoor. 7 s Avonds gaat hij naar het café. 8 Volgend jaar zal ze niet op school zijn. 9 Hij heeft geen boek. Hij vraagt een boek aan de leerlingen van de klas. 10 Vorig jaar heeft ze een cadeau gegeven aan de kinderen van de directeur. Ze zeggen dat alle begin moeilijk is, maar hier kan je makkelijk een negen of een tien voor halen! 11

8 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 12 3 Het lidwoord (2) 1 in het Nederlands géén lidwoord, in het Frans wel Porches zijn duur. Les Porches sont chères. Ik houd van katten. J aime les chats. generaal de Gaulle le général de Gaulle dokter Leblanc le docteur Leblanc 4 maart le 4 mars van 5 tot 10 mei du 5 au 10 mai Frans leren apprendre le français Engels is makkelijk L anglais est facile. Voor woorden die in algemene zin gebruikt worden je kan er dan alle voor denken komt in het Frans een bepaald lidwoord: le, la, l of les. Ook voor een titel + eigennaam. Ook voor een datum. Ook voor een taal, behalve na parler en na en: Ik spreek Frans. Je parle français. in het Engels en anglais 2 landen Frankrijk la France Engeland l Angleterre Canada le Canada naar/in Frankrijk en France Op een envelop of een verkeersbord: France Voor een land komt het bepaald lidwoord, behalve na en en bij opschriften. In en naar een land wordt behandeld bij de voorzetsels op p van/uit een land de koning van België le roi de Belgique (de) Hollandse kaas; kaas uit Holland le fromage de Hollande de president van Canada, van de V.S. le président du Canada, des Etats-Unis Dat is hout uit Zuid-Amerika. C est du bois de l Amérique du sud. Na een titel of een product met de erachter vervalt het lidwoord voor landen die vrouwelijk enkelvoud zijn en uit niet meer dan één woord bestaan. Het lidwoord blijft wel staan voor landen die mannelijk enkelvoud zijn of meervoud of uit meer dan één woord bestaan. 4 uitdrukkingen zonder bepaald lidwoord het warm/koud hebben in de zomer, de herfst, de winter maar: in de lente avoir chaud/froid en été, en automne, en hiver au printemps 12

9 Les Règles 1e dr-4e opl :02 Pagina 13 A Vul in le, la, l, les of niets. 1 Elle aime... fromage de... France, mais elle n aime pas...roquefort. 2 Grand-père vient toujours... dimanche, mais... dimanche passé il était malade Wallonie est une partie de... Belgique reine de... Grande-Bretagne a rencontré... roi de... Thaïlande. 5 Elle n avait pas... temps de recevoir... président Sarkozy professeur Durand parle...espagnol, mais il ne parle pas... portugais. 7 Son adresse est 5, rue des Anges, Paris,... France. 8 Louis Quatorze était... roi de... France. 9 J apprends... allemand,... français et... anglais vins de... Afrique du sud ne sont pas mauvais. B Combineer onderstaande woorden zoals in het volgende voorbeeld. les règles le jeu: les règles du jeu 1 les vins le Portugal 2 la capitale la Nouvelle-Zélande 3 le président le Mexique 4 la reine les Pays-Bas 5 la bière l Allemagne 6 les banques la Suisse 7 les habitants l Argentine 8 le roi l Espagne 9 le soir le 5 mai 10 les vins l Italie C Vertaal. 1 In de herfst ga ik altijd naar Spanje. 2 Ik heb het niet warm; ik heb het koud. 3 Van 10 tot 17 september zijn we in Duitsland. 4 We hebben geen gelegenheid om ook naar Frankrijk te gaan. 5 In de winter werkt mijn broer in Zwitserland en ook in de lente. 6 s Zomers en in de herfst werkt hij in Italië. 7 Ik houd van katten, maar ik houd niet van honden. 8 Fransen houden van wijn en croissanten maart heeft ambassadeur de Wit Hollandse tulpen gegeven aan president Obama van de Verenigde Staten. 10 Houd jij van Nieuw-Zeelandse appels en Spaanse wijnen? 11 Ze zingt haar chansons in het Frans, in het Duits en in het Engels. Ja, dit is ineens een stuk moeilijker. Geniaal hoor, als je in bovenstaande oefeningen niet één fout zou maken! 13