Verslag ASPO-commissie Bijdragen Diederik Stapel aan het Jaarboek Sociale Psychologie mei 2015

Transcriptie

1 Verslag ASPO-commissie Bijdragen Diederik Stapel aan het Jaarboek Sociale Psychologie mei 2015 ASPO-commissie Voorzitter: Prof. dr. Wilco van Dijk Overige commissieleden: Dr. Jaap Ouwerkerk Dr. Michael Vliek Administratieve ondersteuning: Suzanne Kuiper 1

2 Jaarboek Sociale Psychologie Het Jaarboek Sociale Psychologie bundelt, in de vorm van korte artikelen, de presentaties die ieder jaar worden gehouden op het ASPO-congres. Tot 2002 bestond dit jaarboek uit twee aparte bundels: Fundamentele Sociale Psychologie en Toegepaste Sociale Psychologie. In dit rapport wordt de term Jaarboek gebruikt voor bijdragen aan alle voorgenoemde bundels. Het Jaarboek wordt toegezonden aan elk ASPO-lid. Doelstelling ASPO-commissie De ASPO-commissie (hierna: de commissie) is ingesteld door het ASPO-bestuur. De commissie had als doelstelling alle bijdragen aan het Jaarboek waarbij Diederik Stapel als (co-) auteur was betrokken te inventariseren, teneinde een geïnformeerde inschatting te maken of er op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd of een bijdrage wel of niet voldoet aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. De commissie kan niet opgevat worden als een commissie wetenschappelijke integriteit, de commissie had geen andere status dan het zo goed mogelijk informeren van ASPO-leden. Het was nadrukkelijk niet de doelstelling van de commissie om zelf nader onderzoek te doen met betrekking tot de afzonderlijke bijdragen (bijv. door middel van statistische analyses). De commissie heeft haar inventarisatie louter gebaseerd op de bevindingen van eerdere commissies (cie. Levelt, cie. Noort, en cie. Drenth) met betrekking tot de wetenschappelijke internationale publicaties van Diederik Stapel en op de informatie die verstrekt is door de betrokken eerste auteurs van de bijdragen aan het Jaarboek. De commissie kan daardoor enkel een geïnformeerde inschatting maken welke bijdragen wel en welke niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. Deze inschatting is gemaakt met de beschikbare informatie tijdens de inventarisatie en de veronderstelling dat de verstrekte informatie juist was. De commissie heeft in haar inventarisatie een oordeel geveld over alle bijdragen aan het Jaarboek waarbij Stapel was betrokken als eerste- of als medeauteur. Daarbij beperkte de commissie zich tot een van de volgende drie conclusies: (1) op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat een bijdrage wel voldoet aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen, (2) op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat een bijdrage niet voldoet aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen, en (3) op basis van de beschikbare informatie kan geen inschatting worden gemaakt of een bijdrage wel of niet voldoet aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. 2

3 Werkwijze commissie De commissie heeft in haar werkwijze verschillende sequentiële stappen gevolgd die hieronder worden beschreven. Stap 1 De commissie heeft een lijst opgesteld van alle bijdragen aan het Jaarboek waarbij Diederik Stapel 1e auteur of co-auteur was. Deze lijst bevat in totaal 57 bijdragen, waarbij Diederik Stapel bij 8 als 1 e auteur en 49 als co-auteur was betrokken. Stap 2 Alle 57 bijdragen zijn vergeleken met gepubliceerde Engelstalige wetenschappelijke artikelen die onderzocht zijn door de commissies Levelt, Noort, en Drenth. Indien de congrespresentatie was gebaseerd op hetzelfde onderzoek als dat gerapporteerd in een Engelstalig wetenschappelijk artikel heeft de commissie haar inventarisatie gebaseerd op de bevindingen van de eerdere commissies omtrent het Engelstalige artikel. De commissie heeft zo vastgesteld dat eerder onderzoek van de genoemde commissies uitwees dat 11 bijdragen wel voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. Met betrekking tot 6 bijdragen constateerde eerder onderzoek dat ze niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. Met betrekking tot de overige 40 bijdragen was in deze fase onvoldoende informatie beschikbaar om een inschatting te maken of deze bijdragen wel of niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. Stap 3 De commissie heeft contact gezocht met de 1 e auteurs van de 40 bijdragen aan het Jaarboek waarvan in Stap 2 onvoldoende informatie beschikbaar was. De benaderde auteurs werd de volgende vijf vragen voorgelegd: 1) Heeft u zelf de ruwe gegevens verzameld? JA/NEE Indien nee: Wie heeft de ruwe gegevens verzameld? 2) Heeft u de ruwe gegevens gezien? JA/NEE 3) Heeft u zelf de ruwe gegevens geanalyseerd? JA/NEE Indien nee: Wie heeft de ruwe gegevens geanalyseerd? 4) Staat u volledig achter het in het paper gerapporteerde onderzoek? JA/NEE 3

4 5) Heeft u uwerzijds nog opmerkingen m.b.t. het gerapporteerde onderzoek? Van 4 auteurs (6 bijdragen van de 40) heeft de commissie ondanks herhaalde pogingen geen contactgegevens meer kunnen vinden en derhalve geen aanvullende informatie verkregen. Voor 2 bijdragen was Diederik Stapel zelf de eerste auteur. In dit geval heeft de commissie Diederik Stapel via gecontacteerd met de vraag of de twee betreffende bijdragen voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. Tegelijkertijd heeft de commissie via deze Diederik Stapel in de gelegenheid gesteld om op het gehele rapport te reageren. Diederik Stapel heeft via aangegeven de commissie niet van de gevraagde informatie te kunnen voorzien en heeft tevens afgezien van een inhoudelijke reactie op het gehele rapport. Naar aanleiding van de verkregen overige reacties heeft de commissie met betrekking tot 5 bijdragen vastgesteld dat er op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat deze bijdragen wel voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. In deze gevallen werden de eerste 4 vragen door de auteurs met JA beantwoord. Met betrekking tot 23 bijdragen heeft de commissie vastgesteld dat er op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat deze bijdragen niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. In deze gevallen werd vraag 4 met NEE beantwoord en was het antwoord op minimaal één van de eerste drie vragen tevens NEE. Met betrekking tot de overige 12 bijdragen was in deze fase onvoldoende informatie beschikbaar om een inschatting te maken of deze bijdragen wel of niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. In deze gevallen ging het om bijdragen waarbij de 1 e auteur geen reactie heeft gegeven of waarvan de commissie geen contactgegevens had van de 1 e auteur. Conclusie De commissie heeft op basis van de vorige drie stappen vastgesteld dat er met betrekking tot 16 bijdragen aan het Jaarboek op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat deze bijdragen wel voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen (Bijlage 1). Met betrekking tot 29 bijdragen heeft de commissie vastgesteld dat er op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat deze bijdragen niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen (Bijlage 2). Met betrekking tot de resterende 12 4

5 bijdragen heeft de commissie onvoldoende informatie beschikbaar om een inschatting maken of deze bijdragen wel of niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen (Bijlage 3). 5

6 BIJLAGE 1: Lijst van bijdragen waarvan de commissie heeft vastgesteld dat er op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat deze bijdragen wel voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. 1. Stapel, D. A., Zeelenberg, M., & Koomen, W. (1996). Verdunning of omdraaiing? Het effect van nauwkeurigheid-motivatie en (re)activatie van informatie op persoonsoordelen. In: N. K. de Vries, C. W. K. de Dreu, W. Stroebe, & R. Vonk (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 10 (pp ). Tilburg: University Press. 2. Stapel, D. A., Koomen, W., & Winkielman, P. (1997). Moderne evolutieleer: Apen en mensen verschillen alleen wanneer ze vergelijkbaar zijn. In: C. K. W. de Dreu, N. K. de Vries, D. van Knippenberg, & C. Rutte (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 11 (pp ). Tilburg: University Press. 3. Stapel, D. A., & Koomen, W. (1999). Antoniemen en het belang van descriptieve relevantie voor het optreden van activatie-effecten. In: C. G. Rutte, D. van Knippenberg, C. Martijn, & D. Stapel (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 13 (pp ). Tilburg: University Press. 4. Stapel, D. A., Tesser, A., & Koomen, W. (2000). Zelf-activatie en sociale vergelijkingsoriëntatie. In: C. Martijn, C. G. Rutte, D. A. Stapel, & E. van Dijk (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 14 (pp ). Delft: Eburon. 5. Gordijn, E. H., Koomen, W., & Stapel, D. A. (2001). De invloed van vooroordelen op kennis van culturele stereotypen. In: D. A. Stapel, C. Martijn, E. van Dijk, & A. Dijksterhuis (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 15 (pp ). Delft: Eburon. 6. Boerrigter, R., & Stapel, D. A. (2003). Op reis met het verjaardagseffect van Doctor Brown. In: E. van Dijk, E. Kluwer, & D. Wigboldus (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2002 (pp ). Delft: Eburon. 7. Wiekens, C. J., & Stapel, D. A. (2004). De spiegel en ik - over effecten van verschillende zelfbewustzijnmanipulaties op stereotypering. In: D. Wigboldus, M. Dechesne, E. Gordijn, & E. Kluwer (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2003 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 8. Renkema, L. J., & Stapel, D. A. (2005). De dood brengt ons samen? Waarom de dood er voor zorgt dat mensen zich conformeren aan de meerderheid. In: E. H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, J. Ouwerkerk, (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 9. Van Horen, F., Stapel, D. A., & Hannover, B. (2008). Persoonlijke doelen en handelswijzen van mensen met een independent versus een interdependent zelfconstruct. In: J. Karremans, B. Beersma, R. Custers, F. van Harreveld, & W. van Rijswijk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2007 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 6

7 10. Van der Velde, S. W., Stapel, D. A., & Gordijn, E. H. (2008). Ben je boos op mij? Het belang van betekenis en richting bij imitatie van emotie. In: J. Karremans, B. Beersma, R. Custers, F. van Harreveld, & W. van Rijswijk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2007 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 11. Wiekens, C. J., & Stapel, D. A. (2008). Sekseverschillen in zelfbewustzijn: Bekijken en bekeken worden. In: J. Karremans, B. Beersma, R. Custers, F. van Harreveld, & W. van Rijswijk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2007 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 12. Van Horen, F., Pieters, R., & Stapel, D. A. (2009). De onverwachte voordelen van subtiele imitaties: De invloed van mindset van de consument en de aanwezigheid van het A-merk. In: R. Custers, B. Beersma, H. van den Berg, F. Harinck, & M. van Zomeren (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2008 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 13. Wiekens, C. J., & Stapel, D. A. (2009). Zelfbewustzijn en zelfregulatie: Oorzaken en gevolgen van het innemen van een eerste- of derde persoonsperspectief. In: R. Custers, B. Beersma, H. van den Berg, F. Harinck, & M. van Zomeren (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2008 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 14. Van Horen, F., Pieters, R., & Stapel, D. A. (2010). Over thema s en kenmerken: Type imitatie beïnvloedt copycat evaluatie. In: J. W. van Prooijen, R. J. Renes, B. Derks, M. Stel, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2009 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 15. Lammers, J., Stoker, J. I., & Stapel, D. A. (2010). Fris vrouwelijk leiderschap. In: J. W. van Prooijen, R. J. Renes, B. Derks, M. Stel, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2009 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 16. Lammers, J., & Stapel, D. A. (2011). Rechts is hypocriet: Een conservatieve politieke voorkeur ondermijnt de moraal. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 7

8 BIJLAGE 2: Lijst van bijdragen waarvan de commissie heeft vastgesteld dat er op basis van de beschikbare informatie kan worden geconcludeerd dat deze bijdragen niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. 1. Stapel, D. A., Koomen, W., van Beek, S., Heuts, L., Mydosh, K., Nordahl Johnsen, L., Poulsen, H., & van der Pligt, J. (1995). De consequenties van spontane en intentionele categorisatie: Assimilatie en contrast. In: N. K. de Vries, C. W. K. de Dreu, N. Ellermers, & R. Vonk (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 9 (pp ). Tilburg: University Press. 2. Stapel, D. A., & Koomen, W. (1998). Context en Framing: Referentie- of interpretatiekader? In: D. van Knippenberg, C. K. W. de Dreu, C. Martijn, & C. Rutte (Red.). Fundamentele Sociale Psychologie deel 12 (pp ). Tilburg: University Press. 3. Klapwijk, A., & Stapel, D. A. (2003). Extreme uitblinkers en het zelf: Waarom meer niet altijd beter is. In: E. van Dijk, E. Kluwer, & D. Wigboldus (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2002 (pp ). Delft: Eburon. 4. Trampe, D., Stapel, D. A., & Siero, F. W. (2004). Over flessen en vrouwen: Contrasteffecten na blootstelling aan dunne objecten. In: D. Wigboldus, M. Dechesne, E. Gordijn, & E. Kluwer (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2003 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 5. Schwinghammer, S. A., & Stapel, D. A. (2004). Contextuele factoren en sociale vergelijking: Het effect van positieve en negatieve zelfactivatie en stemming op sociale vergelijkingsoriëntatie. In: D. Wigboldus, M. Dechesne, E. Gordijn, & E. Kluwer (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2003 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 6. Bolderdijk, J. W., Jellema, I. J., Meems, S., den Oude, T., Stapel, D. A., & Marx, D. M. (2005). Self-handicapping onder invloed van stereotype dreiging. In: E. H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, & J. Ouwerkerk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 7. Van den Bos, A., Stapel, D. A., & Marx, D. M. (2005). Beter voelen of beter begrijpen: De effecten van zelfwaarderingsverhogingsdoelen op stereotypering. In: E. H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, & J. Ouwerkerk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 8. Joly, J., Stapel, D. A., & Lindenberg, S. M. (2005). 2 vliegen in een klap: De effectiviteit van normatieve reclame. In: E. H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, & J. Ouwerkerk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 9. Trampe, D., Stapel, D. A., & Siero, F. W. (2005). Schoonheid als argument: De rol van elaboratie en relevantie in de overtuigingskracht van aantrekkelijke bronnen in reclame. In: E.H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, & J. Ouwerkerk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 8

9 10. Van Bos, A., & Stapel, D. A. (2006). Voor het goede doel: Specificiteit van doelvervullingseffecten en de gevolgen voor stereotypering. In: R. W. Holland, J. Ouwerkerk, C. van Laar, R. Ruiter, & J. Ham (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2005 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 11. Trampe, D., Stapel, D. A., & Siero, F. W. (2006). Gevoeligheid voor sociale vergelijkingseffecten en lichaamsontevredenheid. In: R. W. Holland, J. Ouwerkerk, C. van Laar, R. Ruiter, & J. Ham (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2005 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 12. Van Bos, A., & Stapel, D. A. (2007). Begrip, willen begrijpen en stereotyperen. In: C. van Laar, R. Ruiter, J. Karremans, W. van Rijswijk, & F. van Harreveld (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2006 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 13. Mulder, H., & Stapel, D. A. (2007). De invloed van de slankheid van modellen op de effectiviteit van advertenties. In: C. van Laar, R. Ruiter, J. Karremans, W. van Rijswijk, & F. van Harreveld (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2006 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 14. Noordewier, M. K., & Stapel, D. A. (2007). Gevoelens van het onverwachte: Wanneer inconsistentie prettig is. In: C. van Laar, R. Ruiter, J. Karremans, W. van Rijswijk, & F. van Harreveld (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2006 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 15. Trampe, D., Stapel, D. A., & Siero, F. W. (2007). Productadvertenties en het zelf. In: C. van Laar, R. Ruiter, J. Karremans, W. van Rijswijk, & F. van Harreveld (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2006 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 16. Noordewier, M. K., van Horen, F., Ruys, K. I., & Stapel, D. A. (2008). Wat kost je naam? euro!! In: J. Karremans, B. Beersma, R. Custers, F. van Harreveld, & W. van Rijswijk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2007 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 17. Ruys, K. I., & Stapel, D. A. (2008). Emotie-opwekker of emotie-boodschapper? Twee kanten van onbewust waargenomen emotionele gezichtsexpressies. In: J. Karremans, B. Beersma, R. Custers, F. van Harreveld, & W. van Rijswijk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2007 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 18. Lammers, J., & Stapel, D. A. (2009). Justitia s blinddoek: Het effect van vooroordelen op de behandeling van donkergekleurde verdachten in een strafzaak verdwijnt door rechtsgerelateerde gedachten. In: R. Custers, B. Beersma, H. van den Berg, F. Harinck, & M. van Zomeren (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2008 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 19. Noordewier, M. K., & Stapel, D. A. (2009). Kunst als remedie tegen status angst. In: R. Custers, B. Beersma, H. van den Berg, F. Harinck, & M. van Zomeren (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2008 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 9

10 20. Meijers, M. H. C., & Stapel, D. A. (2010). Ik morgen, de ander later: De effecten van fit op duurzaam gedrag. In: J. W. van Prooijen, R. J. Renes, B. Derks, M. Stel, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2009 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 21. Meijs, M. H. J., & Stapel, D. A. (2010). Seksuele mediabeelden, zelf-objectificatie en prestatie. In: J. W. van Prooijen, R. J. Renes, B. Derks, M. Stel, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2009 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 22. Noordewier, M. K, & Stapel, D. A. (2010). Hinderende hulp. In: J. W. van Prooijen, R. J. Renes, B. Derks, M. Stel, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2009 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 23. Noordewier, M. K., & Stapel, D. A.(2011). Wat mensen willen is structuur. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 24. Van Doorn, J., & Stapel, D. A. (2011). De effectiviteit van schoonheid in reclame: Aantrekkelijk als Cue, Link of Argument. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 25. Jansen, J. S., & Stapel, D. A. (2011). Waarom Les extremes se touchent : De behoefte aan structuur en conservatisme op links en rechts. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 26. Meijers, M. H. C., & Stapel, D. A. (2011). Een prijskaartje hangen aan natuur: De effecten van contextuele cues op duurzaam gedrag. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 27. Rijswijk, L., & Stapel, D. A. (2011). Het psychologische mechanisme achter terror management? Existentiële bedreigingen en structuurbehoefte. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 28. Straeter, L. M., Betram, W. J. C. A. A., Jansen, J. S., Nelissen, R. M. A., & Stapel, D. A. (2011). Gisteren of nooit: De invloed van temporele framing op het overreden door modelleren. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 29. Van Wolferen, J., Elshout, M., Meijs, M., van Doorn, J., Elshout, S., van Giesen, R., Nefs, L., Hilverda, F., Brugman, E., Nelissen, R., & Stapel, D. A. (2011). Het gevoel van economische crisis: Vroeger was alles beter. In: B. Derks, R. J. Renes, K. Ruys, N. van den Ven, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2010 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 10

11 BIJLAGE 3: Lijst van bijdragen waarvan de commissie onvoldoende informatie beschikbaar had om een inschatting te maken of deze bijdragen wel of niet voldoen aan de gebruikelijke wetenschappelijke eisen. 1. Schwinghammer, S. A., & Stapel, D. A. (2003).Twee wapens tegen de negatieve effecten van sociale vergelijking: zelfbevestiging en zelfreparatie. In: E. van Dijk, E. Kluwer, & D. Wigboldus (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2002 (pp ). Delft: Eburon. 2. Dekens, S., Stapel, D. A., & Otten, S. (2004). Priming en defensieve projectie overeenkomsten en verschillen. In: D. Wigboldus, M. Dechesne, E. Gordijn, & E. Kluwer (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2003 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 3. Grob, J. D. M., Stapel, D. A., & Renaud, A. (2005). Emoties onder druk: Verschillende emotieregulatie effecten op gevoel, activatie, interpretatie en geheugen. In: E. H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, J. W. Ouwerkerk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 4. Schwinghammer, S., & Stapel, D. A. (2005). Meten met twee maten: De invloed van zelfactivatie op zelfevaluatieve en cognitieve effecten van sociale vergelijkingsinformatie. In: E. H. Gordijn, R. Holland, A. Meijnders, & J. W. Ouwerkerk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2004 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 5. Joly, J. F., Stapel, D. A., & Lindenberg, S. M. (2006). Effect van een sociale omgeving op waargenomen normrelevantie. In: R. W. Holland, J. W. Ouwerkerk, C. van Laar, R. Ruiter, & J. Ham (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2005 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 6. Pals, R., Visser, R., Marx, D. M., & Stapel, D. A. (2006). Sociale vergelijking en stereotype dreiging: De invloed van aantrekkelijkheid en groepslidmaatschap op prestaties. In: R. W. Holland, J. W. Ouwerkerk, C. van Laar, R. Ruiter, & J. Ham (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2005 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 7. Grob, J. D. M., & Stapel, D. A. (2007). Inhoud als meerwaarde: De cognitieve effecten van emotie-onderdrukking zijn niet te verklaren door onderdrukking alleen. In: C. van Laar, R. Ruiter, J. Karremans, W. van Rijswijk, & F. van Harreveld (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2006 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 8. De Oude, T., Marx, D. M., & Stapel, D. A. (2007). Defensive discounting : Een nieuwe kijk op self-handicaping. In: C. van Laar, R. Ruiter, J. Karremans, W. van Rijswijk, F. van Harreveld (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2006 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 9. Stapel, D. A., & Wiekens, C. J. (2008). Waarom katholieken creatiever zijn dan protestanten. In: J. Karremans, B. Beersma, R. Custers, F. van Harreveld, & W. van Rijswijk (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2007 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 11

12 10. Grob, J. D. M., Stapel, D. A., & Neumann, R. (2009). Emotionele incontinentie: De rol van het gezicht. In: R. Custers, B. Beersma, H. van den Berg, F. Harinck, & M. van Zomeren (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2008 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 11. Stapel, D. A., & Wiekens, C. J. (2009). Waarom protestanten vlijtiger zijn dan katholieken. In: R. Custers, B. Beersma, H. van den Berg, F. Harinck, & M. van Zomeren (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2008 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 12. Van der Linde, L. A. J. G., & Stapel, D. A. (2010). Wat is zelfaffirmatie? Waardeaffirmatie versus attribuutaffirmatie. In: J. W. van Prooijen, R. J. Renes, B. Derks, M. Stel, & M. Vliek (Red.). Jaarboek Sociale Psychologie 2009 (pp ). Groningen: ASPO Pers. 12